• Οι Data Journalists φέρνουν στο φως την απόφαση της Αρχής που περιγράφει μεθοδεύσεις «νόθευσης του ανταγωνισμού» υπέρ της συγκεκριμένης επιχείρησης από τον διαδημοτικό φορέα της Κεντρικής Μακεδονίας που αναθέτει το έργο.

Του Άρη Χατζηγεωργίου

Πώς γίνεται ένας «ανταγωνιστικός διάλογος» να οδηγεί σε «πρωτοφανή κατάσταση στρέβλωσης του ανταγωνισμού» (ΕΔΩ) υπέρ της πανίσχυρης κατασκευαστικής ΤΕΡΝΑ; Την απάντηση στο ερώτημα δίνει απόφαση της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) σε έργο διαχείρισης σκουπιδιών αξίας 250 εκατομμυρίων ευρώ, κοντά στην Θεσσαλονίκη. Η απόφαση της Αρχής είναι καταπέλτης κατά του διαδημοτικού φορέα της Κεντρικής Μακεδονίας που αναθέτει το έργο καθώς περιγράφει μεθοδεύσεις «νόθευσης του ανταγωνισμού» (ΕΔΩ) υπέρ της συγκεκριμένης επιχείρησης η οποία, με την γενικότερη κυριαρχία της σε κάθε μορφής αναθέσεις, έχει φτάσει να σωρεύσει ένα τεράστιο ανεκτέλεστο συμβάσεων έργου και επενδύσεων (επισήμως 5,7 δισ. ευρώ) που απειλεί ακόμη και την υλοποίησή τους.

Η απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ την οποία αποκαλύπτουν οι Data Journalists ζητά την ακύρωση της συγκεκριμένης διαδικασίας του διαγωνισμού μέσω «ανταγωνιστικού διαλόγου» που ξεκίνησε το 2021 με φορέα υλοποίησης τον Περιφερειακό Σύνδεσμο Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Κεντρικής Μακεδονίας. Ο ΦΟΔΣΑ ανέλαβε την ανάθεση και υλοποίηση ενός έργου που έχει ανακοινωθεί πολλάκις από την κυβέρνηση και είναι η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η μονάδα θα κατασκευαστεί έξω από την Θεσσαλονίκη, κοντά στον ΧΥΤΑ Μαυροράχης και είναι μία από τις δεκάδες εγκαταστάσεις στις οποίες η κυβέρνηση υπόσχεται να γίνεται η επεξεργασία των απορριμμάτων. Διακηρυγμένος στόχος, όπως λέει σε κάθε ευκαιρία ο αρμόδιος Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Μανώλης Γραφάκος (σταθερός στην θέση παρά τις αλλαγές τριών υπουργών από το 2019), είναι αυτή η επεξεργασία να παράγει ανακυκλώσιμα υλικά, κομπόστ (βιοαπόβλητα) αλλά και υλικά που θα οδηγούνται σε καύση – ή όπως προτιμά να το λέει η κυβέρνηση, «ενεργειακή αξιοποίηση».

Κάπου εδώ, φαίνεται πως βρίσκεται και η ρίζα της όλης μεθόδευσης… Ποιος και πώς θα καίει το καύσιμο που παράγεται από τα σκουπίδια; Το καύσιμο αλλάζει ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιείται. Αλλιώς γίνεται η επεξεργασία εάν θα καεί σε κάποιο τσιμεντάδικο και αλλιώς εάν προορίζεται για μονάδα παραγωγής ενέργειας. Το βασικότερο: Στην Ελλάδα υπάρχουν μόνο τσιμεντάδικα που καίνε ήδη απορριματογενή καύσιμα σε σχετικά μικρές – προς το παρόν – ποσότητες, στον Βόλο και αλλού. Κάτι άλλο επίσης σημαντικό: Έχει σημασία πόσο κοντά στην Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων θα είναι το τσιμεντάδικο για να μην κοστίζει πολύ η μεταφορά χιλιάδων τόνων καυσίμων. Ένα ακόμη κρίσιμο ερώτημα: Ποιος θα αποφασίζει πού θα καούν τα απορριμματογενή καύσιμα; Θα είναι ο ΦΟΔΣΑ ή ο ανάδοχος του έργου;

Στον συγκεκριμένο διαγωνισμό, πάντως, αποκαλύφθηκε στην πορεία κάτι που δεν ήταν γνωστό εξ αρχής. Ο ΦΟΔΣΑ ανέθετε αυτή την ευθύνη στον ανάδοχο. Και έτσι, προέκυπταν ευνοϊκές συνθήκες για την ΤΕΡΝΑ η οποία συμπράττει με την ΤΙΤΑΝ που διαθέτει μονάδα παραγωγής τσιμέντου στην Ευκαρπία Θεσσαλονίκης, δηλαδή πολύ κοντά στην Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων. Με βάση αυτό το «προνόμιο», όπως δέχεται η απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, η συγκεκριμένη σύμπραξη μπορεί να πετύχει μικρότερο κόστος, να ζητήσει μικρότερο τίμημα και να κερδίσει ως φθηνότερη την εκμετάλλευση της ΜΕΑ για 27 χρόνια.

Όλα τα παραπάνω περιγράφονται αναλυτικά στην 50σέλιδη απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ. Υπάρχουν μάλιστα σημεία, όπου ανάμεσα στις περίπλοκες και τυπικές νομικές διατυπώσεις, τα επιχειρήματα και τις αντικρούσεις, γίνεται σαφώς και χωρίς περιστροφές λόγος για φωτογραφικές διατάξεις, ασυμβίβαστα αλλά και για «αθέμιτο» (ΕΔΩ) και «ανεπίτρεπτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» (ΕΔΩ) υπέρ της ΤΕΡΝΑ. Στον διαγωνισμό για το συγκεκριμένο έργο επεξεργασίας 300.000 τόνων ετησίως, συμμετέχουν εκτός της σύμπραξης ΤΕΡΝΑ-ΤΙΤΑΝ, άλλοι τέσσερις ενδιαφερόμενοι:

• ΑΚΤΩΡ-ΗΛΕΚΤΩΡ
• MOTOR OIL-ΑΒΑΞ-THALIS
• ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ-ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ
• ΙΝΤΡΑΚΑΤ

Η 50σέλιδη απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ (pdf ΕΔΩ)

Στην ΕΑΔΗΣΥ κατέθεσαν προδικαστικές προσφυγές τον περασμένο Αύγουστο δύο εκ των ενδιαφερομένων, οι ΑΚΤΩΡ-ΗΛΕΚΤΩΡ και ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. Το Ε Κλιμάκιο της Αρχής συνεδρίασε για τις προσφυγές στις 10/10/23 και εξέδωσε απόφαση στις 30 Οκτωβρίου.

Εκεί, μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι:

• Η ΑΚΤΩΡ-ΗΛΕΚΤΩΡ ζητά να ακυρωθεί η Πρόσκληση Β’ Φάσης- Στάδιο Β.ΙΙ του επίμαχου Διαγωνισμού και η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ να ακυρωθεί στο σύνολό της η από 21.07.2023 Πρόσκληση Υποβολής Προσφορών και το σχέδιο της Σύμβασης Σύμπραξης, και σε κάθε περίπτωση να ακυρωθούν οι όροι, βάσει των οποίων η ευθύνη της διαχείρισης και διάθεσης του δευτερογενούς/απορριματογενούς καυσίμου ανατίθεται στον ανάδοχο Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης (ΙΦΣ).
• Γενικότερα οι προσφυγές στρέφονται κατά αποφάσεων που έλαβε ο ΦΟΔΣΑ τον Ιούλιο του 2023 καθώς αυτές άλλαξαν τα δεδομένα σε σχέση με τις αρχικές αποφάσεις όταν ξεκινούσε ο διαγωνισμός στα πρώτα στάδια του 2021. Σχολιάζοντας, η απόφαση αναφέρει ότι βάσει του νόμου 4412/2016, «οι αναθέτουσες αρχές αντιμετωπίζουν τους οικονομικούς φορείς ισότιμα και χωρίς διακρίσεις και ενεργούν με διαφάνεια, τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας, της αμοιβαίας αναγνώρισης, της προστασίας του δημόσιου συμφέροντος, της προστασίας των δικαιωμάτων των ιδιωτών, της ελευθερίας του ανταγωνισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης. Ο σχεδιασμός των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων δεν γίνεται με σκοπό […] τον τεχνητό περιορισμό του ανταγωνισμού. Ο ανταγωνισμός θεωρείται ότι περιορίζεται τεχνητά όταν οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων έχουν σχεδιαστεί με σκοπό την αδικαιολόγητα ευνοϊκή ή δυσμενή μεταχείριση ορισμένων οικονομικών φορέων»
• Αναφέρεται επίσης ότι «οι όροι των εγγράφων της σύμβασης πρέπει να είναι σαφείς και πλήρεις ώστε να επιτρέπουν την υποβολή άρτιων και συγκρίσιμων μεταξύ τους προσφορών. Οι τεχνικές προδιαγραφές εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση των οικονομικών φορέων στη διαδικασία σύναψης σύμβασης και δεν έχουν ως αποτέλεσμα […] να ευνοούνται ή να αποκλείονται ορισμένες επιχειρήσεις ή ορισμένα προϊόντα».
• «Όσον αφορά συγκεκριμένα στο αντικείμενο του έργου, αυτό καθορίστηκε το πρώτον με την Πρόσκληση Β’ Φάσης- Στάδιο Β.ΙΙ», τον Ιούλιο του 2023. Ενώ δηλαδή στην Πρόσκληση Α Φάσης τον Μάιο του 2021 αναφερόταν ότι ο ιδιωτικός φορέας σύμπραξης «θα αναλάβει μέρος ή σύνολο των δευτερογενών προϊόντων», με την Πρόσκληση Β’ Φάσης- Στάδιο Β.ΙΙ και συγκεκριμένα στο Μέρος 3 του Παραρτήματος 5Α της Σύμβασης Σύμπραξης προβλέπεται πια (οριστικά) ότι «αποτελεί υποχρέωση του ΙΦΣ η διαχείριση ή και πώληση των δευτερογενών προϊόντων της επεξεργασίας των Συμβατικών Αποβλήτων και ειδικότερα: • Των λοιπών Δευτερογενών Προϊόντων (απορριμματογενές καύσιμο και, εφόσον παράγονται, της ενέργειας και του κομπόστ προερχόμενο από τα σύμμεικτα αστικά απόβλητα».
• Στην απόφαση, η ΕΑΔΗΣΥ αποφαίνεται ότι ο ΦΟΔΣΑ με τα επιχειρήματά του συνομολογεί τον ισχυρισμό της ΑΚΤΩΡ-ΗΛΕΚΤΩΡ ότι «οι ρευστές οικονομικές συνθήκες δεν μπορούν να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμα την διάθεση του απορριμματογενούς καυσίμου στην τσιμεντοβιομηχανία και ότι είναι αναγκαίο, η διαχείριση των δευτερογενών αποβλήτων να πραγματοποιείται από την Αναθέτουσα Αρχή, ώστε να είναι δυνατή η απορρόφηση δευτερογενών καυσίμων από άποψη ποσοτήτων, προδιαγραφών και τιμών σε βάθος χρόνου».
• Σε άλλο σημείο ο ΦΟΔΣΑ ισχυρίζεται ότι οι δεσμευτικές απαιτήσεις προβλέφθηκαν μεταγενέστερα με τον νόμο 4819/2021 και την αναθεωρημένη μελέτη του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ Κεντρικής Μακεδονίας) το 2023.

Η ΕΑΔΗΣΥ απορρίπτει τον ισχυρισμό λέγοντας ότι ο ΠΕΣΔΑ προβλέπει, ότι «προς επίτευξη των στόχων για ελαχιστοποίηση της ταφής, τα υπολείμματα επεξεργασίας καθώς και τα παραγόμενα απορριμματογενή καύσιμα θα οδηγούνται σε μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης με θερμική επεξεργασία υπό την ευθύνη του ΥΠΕΝ ή άλλου αρμόδιου κατά νόμο φορέα, ενδεχομένως σε συνδυασμό και με χρήση απορριμματογενών καυσίμων σε ενεργοβόρες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, στον βαθμό που το τελευταίο κριθεί ενδεδειγμένο». Συνεπώς, στο έγγραφο του ΠΕΣΔΑ προβλέπεται σαφώς, ότι η διαχείριση των αποβλήτων θα πρέπει να πραγματοποιείται από την Αναθέτουσα Αρχή.

• Απορρίπτεται επίσης ως αβάσιμος ο ισχυρισμός του ΦΟΔΣΑ, ότι «τυχόν διαχείριση των αποβλήτων από την αναθέτουσα αρχή, αφενός θα συνεπάγεται καθυστερήσεις λόγω της υποχρέωσης συχνής διενέργειας διαγωνισμών και αφετέρου εξάρτηση του ΙΦΣ και της λειτουργίας της μονάδας από ενέργειες τρίτου φορέα, με όλες τις εντεύθεν συνέπειες για τον προγραμματισμό της παραγωγής του ΙΦΣ βάσει του προγραμματισμού διάθεσης του καυσίμου και των απαιτήσεων ποιότητας αυτού».

Και τούτο, διότι η Αναθέτουσα Αρχή έχει την ευχέρεια να καθορίζει τους όρους και την διάρκεια των υπό δημοπράτηση συμβάσεων (άρα και την συχνότητα διενέργειας των διαγωνισμών), όπως και τις ειδικότερες παραμέτρους εκτέλεσης συμβάσεων μεταξύ διαφορετικών αναδόχων, σύμφωνα με τις ανάγκες της, από ποσοτική και ποιοτική άποψη.

• Η ΑΚΤΩΡ-ΗΛΕΚΤΩΡ «παραδεκτώς προσέβαλε στο παρόν στάδιο του Διαγωνισμού την «φωτογραφικότητα» (ΕΔΩ) των όρων της Διακήρυξης που προβλέπουν διαχείριση δευτερογενών αποβλήτων από τον ιδιώτη, όπως αυτή οριστικοποιήθηκε το πρώτον με την Πρόσκληση Β’ Φάσης- Στάδιο Β.ΙΙ και οι οποίοι όροι επιτρέπουν την συμμετοχή στον Διαγωνισμό μόνο της ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΡΝΑ- ΤΙΤΑΝ». Μάλιστα, προστίθεται ότι το έργο αποτελεί Σύμπραξη Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και επομένως μέρος της επένδυσης αναλαμβάνεται από τον ιδιώτη, άρα «η εξασφάλιση της διάθεσης δευτερογενούς καυσίμου αποτελεί βασική παράμετρο χρηματοδοτησιμότητας (bankability) από δυνητικές δανείστριες τράπεζες και, ως εκ τούτου, κομβική παράμετρο του έργου και βασικό στοιχείο διαμόρφωσης Δεσμευτικής Προσφοράς».
• Σε άλλο σημείο, η αναθέτουσα αρχή υποστηρίζει ότι «η διαχείριση του απορριμματογενούς καυσίμου δεν περιορίζεται σε μία εταιρεία ή σε μια εγκατάσταση» και δεν περιορίζεται στην παραγωγή τσιμέντου «της Θεσσαλονίκης (δηλαδή του ΤΙΤΑΝ) και του Βόλου (Lafarge)».

Ισχυρίζεται ακόμη ότι αφού γίνονται εισαγωγές απορριμματογενούς καυσίμου από Αγγλία και Ιταλία αυτό «αποδεικνύει ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην ελληνική αγορά και μάλιστα είναι βιώσιμο να υπάρχει χρήση εναλλακτικού καυσίμου από τις ενεργοβόρες τσιμεντοβιομηχανίες».

Η ΕΑΔΗΣΥ δεν πείθεται από το επιχείρημα λέγοντας ότι «σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, οι υπόλοιπες ελληνικές τσιμεντοβιομηχανίες, οι οποίες απέχουν σε απόσταση μεγαλύτερη απ’ αυτές του Βόλου και της Θεσσαλονίκης, θα ήταν πιο ασύμφορες οικονομικά».

• Αλλού ο ΦΟΔΣΑ ισχυρίζεται ότι και σε άλλες Μονάδες Επεξεργασίας που ήδη λειτουργούν (Δυτική Μακεδονία, Σέρρες, Ήπειρος, Πελοπόννησος, Ηλεία), η διαχείριση των δευτερογενών προϊόντων ανήκει στον ιδιώτη (σσ δηλαδή πάλι την ΤΕΡΝΑ που έχει αναλάβει Ηπειρο-Πελοπόννησο). «Είναι αδιάφορο πώς αξιολογήθηκε ο όρος αυτός σε άλλες διαγωνιστικές διαδικασίες» αναφέρει η απόφαση και προσθέτει ότι «στις ως άνω συμβάσεις ΣΔΙΤ που επικαλείται η αναθέτουσα Αρχή δεν παρήγετο απορριμματογενές καύσιμο».
• Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στην απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ ότι το ασυμβίβαστο της συμμετοχής της ΤΕΡΝΑ-ΤΙΤΑΝ «και η χορήγηση σ’αυτήν αθέμιτου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος (ΕΔΩ), προέκυψε ως αυτόματη συνέπεια της ανάθεσης της ευθύνης της διαχείρισης του δευτερογενούς καυσίμου στον ΙΦΣ, που επήλθε δεσμευτικώς, το πρώτον, δια της προσβαλλόμενης Πρόσκλησης Υποβολής Προσφορών» .

Στο επιχείρημα της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ότι προκαλείται «νόθευση του ανταγωνισμού υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις (αφού μόνον η ΤΙΤΑΝ ευρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το έργο και δύναται να υποδεχθεί το απορριματογενές καύσιμο, η οποία ωστόσο μετέχει σε ανταγωνιστικό σχήμα)», η αναθέτουσα αρχή απαντά ότι «η προσφεύγουσα επιχειρεί να προσαρμόσει τους όρους του διαγωνισμού στις δικές της ανάγκες».

Όμως η ΕΑΔΗΣΥ αποφαίνεται ότι οι όροι που τέθηκαν «επάγονται ανεπίτρεπτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα υπέρ ενός μόνον συμμετέχοντος προς βλάβη των υπολοίπων και πάντως της προσφεύγουσας, η οποία στερείται του δικαιώματος διαφύλαξης της μυστικότητας της προσφοράς της και υποβολής ανταγωνιστικής προσφοράς».

• Στο επιχείρημα της αναθέτουσας Αρχής, ότι υφίστανται περισσότερες «εναλλακτικές» επιλογές για την διάθεση του απορριματογενούς καυσίμου, η ΕΑΔΗΣΥ αναφέρει ότι «οι τσιμεντοβιομηχανίες αποτελούν επί του παρόντος τους μόνους κατάλληλους υποδοχείς δευτερογενούς καυσίμου, αφού είναι οι μόνες βιομηχανίες, που έχουν πραγματοποιήσει επενδύσεις και υποδομές για την επεξεργασία των εκπομπών αερίων ρύπων από την καύση SRF και έχουν αδειοδοτηθεί προς τούτο».
• Η ΕΑΔΗΣΥ αντικρούει το επιχείρημα ότι θα μπορούσαν τα δευτερογενή καύσιμα να διατεθούν σε γειτονικές χώρες όπως η Βουλγαρία. Αυτό «αποδεικνύει αφ’ ενός μεν την βασιμότητα των ισχυρισμών περί του ότι οι συνθήκες στην αγορά είναι τέτοιες που δεν παρέχουν εναλλακτικές, ικανές να διασφαλίσουν συνθήκες ισότιμης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων, αφ’ ετέρου δε το γεγονός, ότι η μόνη ένωση, που μπορεί να ανταποκριθεί με χαμηλό κόστος σ’ αυτήν την απαίτηση και να διατυπώσει μία εξόχως ρεαλιστική και βιώσιμη προσφορά, είναι η ένωση ΤΕΡΝΑ – ΤΙΤΑΝ».

Απορρίπτει επίσης τον ισχυρισμό ότι γίνονται εισαγωγές στην Ελλάδα τέτοιων καυσίμων καθώς αυτός, «οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι, και στις χώρες προέλευσης, οι εγκαταστάσεις, που πληρούν τις προϋποθέσεις καύσης SRF είναι ελάχιστες, γεγονός, που ωθεί στην διάθεση στο εξωτερικό, με υπέρογκο κόστος μεταφοράς».

• «Με τους ισχυρισμούς της η αναθέτουσα Αρχή, ότι οι διαγωνιζόμενοι οφείλουν να λάβουν υπ’ όψη τους, για την διατύπωση της προσφοράς τους, «μακροχρόνιες» παραδοχές και ότι δεν είναι υποχρεωτικό να προβλέψουν την διάθεση σε μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης, αφού μπορούν να απευθυνθούν σε μονάδες της χώρας «ή του εξωτερικού» για την διάθεση του δευτερογενούς καυσίμου, συνομολογεί, ότι οι τιθέμενοι όροι είναι ευνοϊκά διακείμενοι υπέρ της Ένωσης ΤΕΡΝΑ – ΤΙΤΑΝ».

Μετά την απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ που ακυρώνει τις αποφάσεις του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας, το μέλλον του διαγωνισμού για την ΜΕΑ παραμένει άγνωστο. Είναι πολύ πιθανόν να κατατεθεί έφεση ή να αναλάβουν ρόλο τα δικαστήρια οπότε οι εξελίξεις θα απαιτήσουν χρόνο.

Σε κάθε περίπτωση, η συγκεκριμένη απόφαση είναι με τον τρόπο της ενδεικτική της ισχύος της ΤΕΡΝΑ που έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να αποκτήσει απόλυτα πρωταγωνιστικό ρόλο σε δημόσια έργα, έργα ΣΔΙΤ, παραχωρήσεις και επενδύσεις στην ενέργεια.

Σύμφωνα με τα επίσημα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ για το πρώτο εξάμηνο του 2023, το ανεκτέλεστο του κατασκευαστικού τομέα έφτασε σε ιστορικό υψηλό ύψους 5,7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Δηλαδή, η εταιρεία έχει αναλάβει να εκτελέσει και να χρηματοδοτήσει έργα αυτού του ύψους, έχοντας «στο ταμείο» διαθέσιμα 1,44 δισ. αλλά και δανειακές υποχρεώσεις που ξεπερνούν τα 3 δισ.

Το ανεκτέλεστο θα φτάσει σύντομα στα 8 δισ. με βάση συμβάσεις που είναι σε εκκρεμότητα. Υπενθυμίζεται ότι η ΤΕΡΝΑ εμπλέκεται σε τεράστια έργα, όπως το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι Ηρακλείου Κρήτης και το Ολοκληρωμένο Τουριστικό συγκρότημα στο Ελληνικό.

Από το 2021, η ΤΕΡΝΑ έχει ανακηρυχθεί ανάδοχος να αναλάβει την Εγνατία Οδό αλλά ακόμη δεν έχει υπογραφεί η σύμβαση που θα την υποχρεώσει να καταβάλει και το τίμημα των 1,5 δισ. ευρώ. Σε αυτή την υπόθεση, η ΤΕΡΝΑ ισχυρίζεται ότι η ευθύνη της καθυστέρησης ανήκει στην κυβέρνηση, ενώ πολλοί υποστηρίζουν ότι η μεταβίβαση φρέναρε προεκλογικά, διότι θα οδηγούσε και στην επιβολή πανάκριβων διοδίων.

Πάνω από 3,2 δισ. θα απαιτηθούν και για να αποκτήσει η ΤΕΡΝΑ την Αττική Οδό για την οποία κατέθεσε προσφορά-μαμούθ, ενώ επιδιώκει να αναλάβει και τον υπόλοιπο Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) που θα απαιτήσει επίσης πάνω από 1,7 δισ. αλλά και ρόλο στις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Η Αττική Οδός απαιτεί 200 εκατομμύρια ευρώ από το κράτος

Αναφερόμενος στις ανησυχίες που γεννά το γιγαντιαίο ανεκτέλεστο και τις υποχρεώσεις που αυτό δημιουργεί, ο επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ Γ. Περιστέρης, έχει υποστηρίξει ότι το μεγαλύτερο μέρος του προέρχεται «από κατασκευές του ομίλου με χαμηλότερο ρίσκο», τονίζοντας ότι «και στα έργα προς τρίτους, οι προσπάθειες του ομίλου εστιάζουν ώστε οι συμβάσεις να είναι πιο εξασφαλισμένες με ρήτρες και να προστατεύουν την εταιρεία από απότομες διακυμάνσεις».

Όλα αυτά, την ώρα που γενικότερα ο κατασκευαστικός κλάδος διαμαρτύρεται διότι η κυβέρνηση καθυστερεί να λάβει αποφάσεις ώστε το κόστος των έργων να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα όπως αυτή διαμορφώνεται από την εκτόξευση των διεθνών τιμών των υλικών.

Υψηλά ανεκτέλεστα έχουν και άλλες μεγάλες κατασκευαστικές αλλά το «φορτίο» της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ απέχει παρασάγγας. Η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ έχει πρόσφατα υποχρεωθεί να προχωρήσει σε διαψεύσεις δημοσιευμάτων που παραπέμπουν σε ταμειακή στενότητα λόγω των υψηλών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει και υπαινίσσονται απροθυμία των τραπεζών να χορηγούν συνεχώς εγγυήσεις στην επιχείρηση.

Πηγή: datajournalists.co.uk

«Αποποίηση άλλων αξιώσεων», ζητείται επί της ουσίας από την Αττική Οδό με το έγγραφο απόδειξης πληρωμής που αποστέλλεται στους οδηγούς για την είσπραξη αποζημίωσης των 2.000 ευρώ, όπως καταγγέλεται από δικηγόρους.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του dikastiko.gr, στον φάκελο που θα πρέπει να υποβάλλουν όσοι ζητήσουν να πληρωθούν τις 2.000 ευρώ και συγκεκριμένα στην απόδειξη πληρωμής υπάρχει μια ξεκάθαρη αποστροφή που συνιστά –κατά τους δικηγόρους- δήλωση αποποίησης περαιτέρω αποζημίωσης:

«Υπό την επιφύλαξη καταβολής του ποσού των 2. 000 € στον υποδειχθέντα τραπεζικό λογαριασμό με IBAN ……. που τηρώ στην τράπεζα ………. δηλώνω ότι το ως άνω ποσό θα μου καταβληθεί για το ανώτερο συμβάν και συνιστά εύλογη χρηματική ικανοποίηση για την στενοχώρια και την ταλαιπωρία που υπέστην εξαιτίας της παραμονής μου την 24/25 Ιανουαρίου 2022 στον αυτοκινητόδρομο της Αττικής οδού», αναφέρει το έγγραφο.

Σύμφωνα την δικηγόρο Κατερίνα Φραγκάκη, που εκπροσωπεί πολλούς εγκλωβισμένους στη Αττική Οδό που έχουν στραφεί και δικαστικά αξιώνοντας επιπλέον αποζημιώσεις, η δήλωση είναι απολύτως ξεκάθαρη και ουσιαστικά ζητεί από τους πολίτες να παραιτηθούν από κάθε περαιτέρω αξίωση:

Η σχετική ανακοίνωση:

«Για άλλη μια φορά φαίνεται ότι όσοι εγκλωβίστηκαν στην Αττική Οδό θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούνται, για να μπορέσουν να αποζημιωθούν. Αφενός η Αττική οδός έχει καθυστερήσει σημαντικά στην καταβολή των 2000 Ευρώ, αφετέρου στέλνει επιστολές σε όσους έκαναν την αίτηση καθιστώντας σαφές ότι από τη στιγμή που λάβουν την αποζημίωση των 2.000 Ευρώ δεν θα έχουν άλλη αξίωση για την ηθική τους βλάβη, δηλώνοντας ρητά ότι η ικανοποίηση τους είναι εύλογη. Με αυτόν τον τρόπο η Αττική Οδός αντικαθιστά την ελεύθερη κρίση του δικαστή για τα πραγματικά περιστατικά του εγκλωβισμού , το είδος της προσβολής, την έκταση της βλάβης και τις συνθήκες που βίωσε το κάθε πρόσωπο ξεχωριστά κατά τον εγκλωβισμό του στις 24-25/1/2022».

Θυμίζουμε πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης με δηλώσεις του είχε τονίσει πως υπάρχει πρόβλεψη αποζημίωσης 2.000 ευρώ «ανεξάρτητα από τις όποιες ιδιωτικές απαιτήσεις μπορεί να εγηρθούν ή από τις ενέργειες που θα ακολουθήσει το δημόσιο στο θέμα αυτό»

Συνολικό πρόστιμο 2 εκατ. ευρώ επιβλήθηκε στις εταιρείες Αττική Οδός Α.Ε. (Παραχωρησιούχος Εταιρεία) και ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. (εταιρεία Λειτουργίας και Συντήρησης της Αττικής Οδού) , για τον εγκλωβισμό των οδηγών στον αυτοκινητόδρομο λόγω των χιονοπτώσεων που έφερε η κακοκαιρία Ελπίς.

Συγκεκριμένα, επιβλήθηκε πρόστιμο από 1 εκατομμύριο ευρώ σε κάθε εταιρεία, δηλαδή το μέγιστο, το οποίο προβλέπει η νομοθεσία. Η απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή βασίστηκε στο Πόρισμα που του παρέδωσε η Επιτροπή Διερεύνησης που είχε συγκροτήσει το Υπουργείο και στην εισήγηση των μελών της για την επιβολή του υψηλότερου προστίμου.

Τα μέλη της Επιτροπής οδηγήθηκαν σε αυτήν την εισήγηση λαμβάνοντας υπόψη τη διάρκεια της διακοπής της κυκλοφορίας, την έκταση, τις συνέπειες αυτής (μεγάλος αριθμός εγκλωβισμένων οχημάτων, παρατεταμένος χρόνος για τον απεγκλωβισμό τους καθώς και ταλαιπωρία των εποχούμενων και μάλιστα σε συνθήκες εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών) και το βαθμό υπαιτιότητας τόσο της Παραχωρησιούχου Εταιρείας, όσο και της εταιρείας ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. 

Τα λάθη της Αττικής Οδού

Τρία ήταν τα κρίσιμα λάθη, τα οποία σύμφωνα με το πόρισμα, οδήγησαν στην πρωτοφανή ταλαιπωρία χιλιάδων χρηστών του αυτοκινητοδρόμου και συγκεκριμένα: η Αττική Οδός δεν αιτήθηκε ούτε εισηγήθηκε στην Τροχαία τον αποκλεισμό των εισόδων της Αττικής Οδού, ενώ ο μερικός αποκλεισμός της εισόδου καθυστέρησε πολύ, κι αυτό την ώρα που στο Κέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας με το Τμήμα Τροχαίας Αττικής Οδού επικρατούσε από νωρίς προβληματισμός ως προς το εάν ο δρόμος μπορεί να παραμείνει ανοιχτός. Επιπλέον δε εφάρμοσε όσα προβλέπονται στα εγχειρίδια λειτουργίας και αποχιονισμού.

Αναλυτικά, όπως προκύπτει από το Πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης:

- Οι υπεύθυνοι της Εταιρείας ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. δεν εφάρμοσαν, ως όφειλαν, όσα προβλέπονται στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας και στο Εγχειρίδιο Αποχιονισμού της Αττικής Οδού, όπου αποτυπώνονται επακριβώς οι διαδικασίες αποχιονισμού της Αττικής Οδού και οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων.

- Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία που εξετάσθηκαν, οι υπεύθυνοι της Εταιρείας ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. δεν αιτήθηκαν, ούτε εισηγήθηκαν προς το Τμήμα Τροχαίας της Αττικής Οδού σε καμία χρονική στιγμή, τον αποκλεισμό των εισόδων στην Αττική Οδό. Και αυτό παρόλο που οι επιχειρησιακοί υπεύθυνοι της Εταιρείας ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν τον ενδεδειγμένο τρόπο διαχείρισης ενός συμβάντος τέτοιας κλίμακας, όπου προβλέπεται ο έγκαιρος μερικός αποκλεισμός εισόδων της Αττικής Οδού.

- Η εσφαλμένη εκτίμηση της κατάστασης και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων εκ μέρους της Εταιρείας ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. οδήγησε τελικά σε μη αναστρέψιμο αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, η απόφαση για μερικό αποκλεισμό των εισόδων της Αττικής Οδού έπρεπε να είχε ληφθεί νωρίτερα από τις 11:00 π.μ. Αν είχε γίνει αυτό, τότε όσα επακολούθησαν δεν θα είχαν συμβεί ή θα είχαν συμβεί σε πολύ μικρότερη κλίμακα.

«Η θέση αυτή της Επιτροπής ερείδεται στις εικόνες των καμερών κυκλοφορίας στην Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας - Σταυρού - Αεροδρομίου Σπάτων, στο τμήμα από τον κόμβο Κηφισίας μέχρι τον Κόμβο Μαραθώνος και στην Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού. Στις κάμερες καταγράφονται επίσης σημαντικές παραλείψεις στη διαδικασία του αποχιονισμού», όπως σημειώνεται στο πόρισμα.

Επιπλέον αναφέρεται ότι στις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας με το Τμήμα Τροχαίας Αττικής Οδού, καταγράφεται ήδη από πολύ νωρίς, στις 10:33 π.μ., ο έντονος προβληματισμός για το κατά πόσον είναι δυνατόν να κρατηθεί ανοικτός ο δρόμος.

- Επίσης, υπεύθυνη είναι και η Παραχωρησιούχος Εταιρεία «Αττική Οδός Α.Ε.», η οποία σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης Παραχώρησης, είναι υποχρεωμένη να παίρνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την ασφαλή, εύρυθμη και σε υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης λειτουργία του Έργου, την ομαλή και ανεμπόδιστη διεξαγωγή της κυκλοφορίας του κοινού και την άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε έκτακτες ή/και επείγουσες καταστάσεις, ώστε να διασφαλίζεται πλήρως η ασφάλεια των χρηστών (ατόμων και οχημάτων).

«Με βάση τα παραπάνω η  «Αττική Οδός Α.Ε.», αν και έχει αναθέσει μέσω σύμβασης τη Λειτουργία και Συντήρηση του Αυτοκινητοδρόμου στην Εταιρεία ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε., όφειλε να ασκεί, η ίδια, τον προσήκοντα έλεγχο στην εν λόγω εταιρεία, ώστε να διασφαλίζει ότι αυτή τηρεί το σύνολο των υποχρεώσεών της προς το Ελληνικό Δημόσιο. Συνεπώς η Παραχωρησιούχος Εταιρεία «Αττική Οδός Α.Ε.» έχει πλήρη ευθύνη έναντι του Δημοσίου για την παράλειψη ελέγχου της Εταιρείας ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε.

Από τα παραπάνω η Επιτροπή Διερεύνησης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπεύθυνοι για τη διακοπή της κυκλοφορίας στην Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας - Σταυρού - Αεροδρομίου Σπάτων και τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού την 24η Ιανουαρίου 2022 και τα συνακόλουθα προβλήματα ήταν τόσο η Παραχωρησιούχος Εταιρεία «Αττική Οδός Α.Ε.», όσο και η Εταιρεία ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε.» τονίζεται στο πόρισμα.

Αναφερόμενος στην απόφαση, ο κ. Καραμανλής δήλωσε: «Μετά από όσα ανεπίτρεπτα συνέβησαν στην Αττική Οδό, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη δεσμεύθηκε να αποδοθούν ευθύνες. Για να γίνει αυτό, το Υπουργείο είχε προνοήσει να θεσπίσει από το 2020 το νομικό πλαίσιο για απόδοση ευθυνών στους παραχωρησιούχους όταν κλείνουν οι αυτοκινητόδρομοι. Με το άρθρο 65 του νόμου 4663, βάλαμε ένα οριστικό τέλος στο φαινόμενο να δημιουργούνται προβλήματα στο οδικό δίκτυο και μετά να μην πληρώνει κανένας. Κι έτσι σήμερα, για πρώτη φορά μπορούμε να επιβάλουμε πρόστιμα συνολικού ύψους 2 εκατομμυρίων ευρώ. 

Επιτέλους στην Ελλάδα γίνονται τα αυτονόητα, που μέχρι πρόσφατα ήταν αδιανόητα. Μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα, συγκροτήθηκε Επιτροπή Διερεύνησης, μελέτησε τα δεδομένα, κατέληξε σε συμπεράσματα για τους υπαίτιους και τις ευθύνες τους και τους επιβάλαμε το ανώτατο πρόστιμο. Το οποίο βέβαια είναι ανεξάρτητο από τα ποσά που δίνει η εταιρεία στους πολίτες μετά από προσωπική παρέμβαση του Πρωθυπουργού. Γιατί αυτά είναι τα ελάχιστα που μπορούμε -και οφείλουμε- να κάνουμε μετά από ένα τόσο σοβαρό περιστατικό, ώστε να καταλάβουν όλοι ότι είμαστε πλέον μια σύγχρονη, ευνομούμενη Πολιτεία στην οποία ο καθένας αναλαμβάνει τις ευθύνες του», επεσήμανε σε δηλώσεις του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής.

Σειρά παραλείψεων και λαθών που οδήγησαν στον εγκλωβισμό χιλιάδων ανθρώπων στην «Αττική Οδό» κατά την κακοκαιρία «Ελπίδα» περιλαμβάνει το πόρισμα της επιτροπής διερεύνησης που φέρνουν στη δημοσιότητα «ΤΑ ΝΕΑ».

Σύμφωνα με το πόρισμα της επιτροπής η οποία συστάθιηκε από το υπουργείο Υποδομών κα Μεταφορών:

• Στην Αττική Οδό δεν εφαρμόστηκε το σχέδιο αποχιονισμού
• Η κυκλοφορία των οχημάτων στον αυτοκινητόδρομο, έπρεπε το αργότερο έως τις 11 το πρωί της 24ης Ιανουαρίου να είχε διακοπεί. Κάτι τέτοιο δεν έγινε.
• Η εταιρεία δεν επέδειξε τα απαιτούμενα αντανακλαστικά και όταν η Τροχαία Αττικής Οδού έκλεισε τον δρόμο, στις 2 το μεσημέρι, ήταν ήδη πολύ αργά για τους χιλιάδες εγκλωβισμένους οδηγούς.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός, όπως αναφέρεται στο πόρισμα, πως εκχιονιστικά μηχανήματα που ξεκίνησαν από την Παιανία, χρειάστηκαν πέντε ολόκληρες ώρες για να διασχίσουν μια απόσταση τριών χιλιομέτρων.

Κατά τους εμπειρογνώμονες που συνέταξαν το πόρισμα, είχαν εκχιονιστικά μηχανήματα σε Ελευσίνα και Ασπρόπυργο, επειδή φοβόντουσαν πως θα κλείσει ο αυτοκινητόδρομος στο ύψος αυτών των εξόδων (όπως το 2004), αλλά όχι στην περιφερειακή Υμηττού.

Εκεί, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, κάποια στιγμή, εγκλωβίστηκαν τουλάχιστον 10 εκχιονιστικά, αλλά δεν έφεραν άλλα εκχιονιστικά από Ελευσίνα και Ασπρόπυργο, ούτε μετά τις 12 το μεσημέρι που τα πράγματα είχαν δυσκολέψει ήδη πολύ.

Δεν είχαν ρίξει αλάτι

Επιπλέον, σε αρκετά τμήματα της Αττικής Οδού, οι υπεύθυνοι δεν είχαν ρίξει αλάτι. Ειδικότερα, από τις συνομιλίες διαπιστώθηκε πως στις 9 το πρωί – πριν, δηλαδή, ξεκινήσει η έντονη χιονόπτωση – δεν είχε γίνει σωστή ρίψη αλατιού κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου.

Μάλιστα, όπως λένε πηγές με γνώση του πορίσματος, σε κάποια φάση, στο ρεύμα προς το αεροδρόμιο, ο διοικητής της Τροχαίας Αττικής Οδού έδωσε εντολή να εισέλθουν τα εκχιονιστικά στο αντίθετο ρεύμα, ωστόσο, αυτό έγινε με πολύ μεγάλη καθυστέρηση.

«Το γελοίο της υπόθεσης είναι πως τρία εκχιονιστικά ξέμειναν από καύσιμα και αναγκάστηκε να τα εφοδιάσει η Πολιτική Προστασία», συμπληρώνουν.

Στις 8 το βράδυ σήκωσαν τα χέρια ψηλά

«Ουδέποτε έγινε από την εταιρεία, προς την Τροχαία Αττικής Οδού, εισήγηση – γραπτά ή προφορικά – για διακοπή της κυκλοφορίας. Μας διαβεβαίωναν έως το βράδυ ότι έχουν τον έλεγχο της κατάστασης, πως θα καταφέρουν να απεγκλωβίσουν τους οδηγούς και στις 8 σήκωσαν τα χεριά ψηλά», λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα και συμπληρώνουν: «Ούτε τις ΛΕΑ δεν είχαν καθαρίσει».

Στο πόρισμα επισημαίνεται πως ο αποκλεισμός της εισόδου των οχημάτων στην Αττική Οδό γίνεται μετά από θετική εισήγηση της εταιρείας και έγκριση της Τροχαίας Αττικής Οδού. «Δεν υπήρξε σωστή εκτίμηση της κατάστασης. Και όταν 10 λεπτά μετά τη 1 το μεσημέρι, άνοιξαν τις μπάρες ήταν ήδη πολύ αργά γιατί είχαν κολλήσει στα χιόνια πολλά οχήματα», τονίζουν.

Το πρόστιμο

Το διοικητικό πρόστιμο που προβλέπεται γι’ αυτές τις περιπτώσεις (με βάση τον νόμο 4663/2020) ξεκινάει από 5.000 ευρώ και φθάνει το ένα εκατομμύριο ευρώ. Το δημοσίευμα επικαλείται πηγές του υπουργείου, σύμφωνα με τις οποίες,  λόγω της έκτασης του προβλήματος που δημιουργήθηκε, θα επιβάλλουν το ανώτατο πρόστιμο που προβλέπεται στην Αττική Οδό.

Προκειμένου να συντάξει το πόρισμά της η επιτροπή διερεύνησης συγκέντρωσε το υλικό από τις κάμερες διαχείρισης κυκλοφορίας και όλες τις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες μεταξύ του Κέντρου Διαχείρισης της Αττικής Οδού και της Τροχαίας Αττικής Οδού.

Επίσης, στα στοιχεία που συνέλεξαν τα μέλη της επιτροπής συγκαταλέγονται το χρονολόγιο όλων των εργασιών του Κέντρου Διαχείρισης της Αττικής Οδού την 24η Ιανουαρίου από τις 7 το πρωί έως τις 8 το βράδυ, όλα τα στοιχεία των οχημάτων καθώς και των εκχιονιστικών που επιχείρησαν, τη ρίψη αλατιού, αλλά και ό,τι ηλεκτρονικά αρχεία υπήρχαν.

Νέες δραματικές ιστορίες από εγκλωβισμένους στην Αττική Οδό έρχονται στη δημοσιότητα με την δεύτερη ομαδική αγωγή που κατέθεσαν 8 ακόμα άτομα

Η δεύτερη ομαδική αγωγή κατά της Αττικής Οδού είναι γεγονός. Ακόμα 8 άτομα που έμειναν εγκλωβισμένα για ώρες στα χιόνια αποφάσισαν να κινηθούν δικαστικά διεκδικώντας συνολικά 144.000 ευρώ από την Αττική Οδό αλλά και από ασφαλιστική εταιρεία. Οι περιγραφές τους συγκλονίζουν, καθώς εξηγούν πως κινδύνευε η υγεία τους τόσες ώρες στο κρύο μη έχοντας καμία βοήθεια.

Όπως αναφέρεται στην δεύτερη αυτή ομαδική αγωγή, που δημοσιεύει το dikastiko.gr, οι αρμόδιες εταιρείες «δεν έλαβαν τα απαιτούμενα μέτρα, προκειμένου να μείνει ανοιχτός ο κεντρικότερος οδικός άξονας του λεκανοπεδίου Αττικής από τον οποίο διέρχονται χιλιάδες οχήματα καθημερινά, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό χιλιάδων συμπολιτών μας εντός των οχημάτων τους. Πρέπει να επισημανθεί ότι η Αττική Οδός εξυπηρετεί καθημερινά τον μεγαλύτερο όγκο κίνησης στην πρωτεύουσα της Ελλάδος και για την είσοδο σε αυτήν είναι υποχρεωτική η χρέωση όλων των οχημάτων».

Και προστίθεται: «Αν και η Αττική Οδός είναι ένας οδικός άξονας υπό ιδιωτική εκμετάλλευση με υψηλές χρεώσεις, προκειμένου να εξασφαλίζει στους χρήστες της, ασφαλή διέλευση, οι πρώτοι και δεύτεροι των συμβαλλομένων δεν ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους, αντιθέτως φέρουν μεγάλες ευθύνες για τις εγκληματικές παραλείψεις αναφορικά με την διαχείριση της κακοκαιρίας, οι οποίες οδήγησαν στον εγκλωβισμό χιλιάδων οδηγών, μεταξύ των οποίων και ηλικιωμένων, ασθενών, παιδιών και εγκύων, που βρίσκονταν στα οχήματα τους, χωρίς θέρμανση, τροφή και νερό για διάρκεια που ξεπερνούσε ακόμη και τις 24 ώρες και χωρίς την παραμικρή βοήθεια από τα αρμόδια όργανα των εναγόμενων. Οι πολίτες δεν είχαν καμία ενημέρωση για το χάος που επικρατούσε στην Αττική Οδό, κανείς υπάλληλος της πρώτης και δεύτερης των εναγομένων, δεν τους πληροφορούσε, κανείς υπάλληλος δεν τους βοηθούσε!».

Στην αγωγή επίσης επισημαίνεται πως κάποιοι πολίτες μάλιστα, προκειμένου να απεγκλωβιστούν μετά από πολλές ώρες, αναγκάστηκαν να παρατήσουν τα οχήματα τους και να περπατήσουν πολλά χιλιόμετρα σε συνθήκες ψύχους και χιονοθύελλας για να βρεθούν σε ασφαλές σημείο.

Σε άλλες περιπτώσεις αναγκάστηκαν να πηδήξουν στον σταθμό του προαστιακού, με σκοπό να ξεφύγουν από τον εγκλωβισμό τους και να πάρουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς για να μπορέσουν να επιστρέψουν σπίτια τους. Μάλιστα κινητοποιήθηκε και ο Ελληνικός Στρατός προκειμένου να απεγκλωβιστούν οι χιλιάδες αυτοί αβοήθητοι πολίτες» τονίζεται.

Γιατρός άνοιγε δρόμο για απεγκλωβισμό παιδιού με καρκίνο

Σοκ προκαλεί η κατάθεση γιατρού, ο οποίος βρέθηκε εγκλωβισμένος στην Αττική Οδό τις ώρες της χιονόπτωσης. Όπως σημειώνει «κάποια στιγμή εμφανίστηκε κάποιος εκσκαφέας, που απ’ ο,τι κατάλαβα στη συνέχεια ανήκε σε ιδιώτη, που ήρθε να πάρει μία γυναίκα η οποία ήταν έγκυος και αιμορραγούσε. Ο εκσκαφέας αυτός ήταν το μοναδικό μέσο απεγκλωβισμού που έφτασε στο σημείο. Οι ώρες περνούσαν και δεν υπήρχε ούτε ενημέρωση, ούτε ενδιαφέρον από κανένα, με την Αστυνομία και τους υπεύθυνους της Αττικής Οδού να είναι απόντες από την καταστροφή που λάμβανε χώρα μπροστά στα μάτια μας».

Στην προσφυγή του αναφέρει πως «σε συζητήσεις μου με άλλους οδηγούς που είχαν επίσης εγκλωβιστεί καταλήξαμε στο συμπέρασμα πως κανένας υπάλληλος των διοδίων δεν ενημέρωσε πως ο δρόμος δεν ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθεί και όλοι μας διαβεβαίωναν πως ήταν ασφαλές να περάσουμε, επιδεικνύοντας εγκληματική αδιαφορία».

Μόνο εθελοντές μας βοήθησαν

Σύμφωνα με την περιγραφή του «περί τις 18.30 με πλησίασε ένας κύριος που άκουσε πως ήμουν γιατρός και μου είπε πως επέστρεφε με το παιδί του από το Νοσοκομείο Παίδων με προορισμό τα Γιάννενα όπου κατοικούσαν. Ο άνθρωπος μου έδωσε τα στοιχεία του τα οποία ακόμα διαθέτω και με παρακάλεσε να ανοίξω τον δρόμο με το αμάξι μου επειδή είναι τύπου 4×4, για να μπορέσει να βγει έστω στο αντίθετο ρεύμα και με κάποιο τρόπο να φύγει, αφού είχε το παιδί του με καρκίνο στο πόδι και έπρεπε να επιστρέψει κάποια στιγμή σπίτι του.

Δυστυχώς όμως παρά την διάθεση μου να βοηθήσω τον συνάνθρωπό μου, κάτι τέτοιο ήταν ανέφικτο, αφού το χιόνι πλέον είχε φτάσει σε τέτοιο ύψος που ήταν ακόμη και για το δικό μου όχημα αδύνατο να μετακινηθεί. Η ώρα ήταν πλέον 21.00 και συνεχίζαμε να μην έχουμε καμία ενημέρωση. Όπως είναι λογικό πεινούσαμε και διψούσαμε μετά από τόσες ώρες. Για καλή μου τύχη, μαζί μας είχαν αποκλειστεί δύο βανάκια που έκαναν μεταφορά ψωμιού και προσφέρθηκαν εθελοντικά να μας δώσουν κάτι να φάμε και χυμό να πιούμε. Όλη αυτή την ώρα του μαρτυρίου μας ήταν οι μοναδικοί που ενδιαφέρθηκαν για τους εγκλωβισμένους οδηγούς και έσπευσαν σε βοήθεια, γιατί αν εκείνη την ώρα δεν έτρωγα και δεν έπινα κάτι δεν ξέρω πόσο σοβαρά θα μπορούσαν να γίνουν τα πράγματα». 

Ο ίδιος προσθέτει ότι «στις 23.30, ήτοι 12,5 ώρες μετά, χάρη στους άνδρες της ΟΠΚΕ κατάφερα να ξεκολλήσω το αμάξι μου και έτσι σιγά σιγά ΟΛΟΜΟΝΑΧΟΣ άνοιγα το δρόμο και με ακολουθούσε ο πατέρας με το παιδί του, οι οποίοι έπρεπε να φύγουν το συντομότερο δυνατό για να μην κινδυνεύσει άλλο το παιδί!».

Είχαμε πάθει κρυοπαγήματα

Ξεκίνησαν να πάνε στην εργασία τους και βρέθηκαν να περπατάνε στα χιόνια, υπό τραγικές συνθήκες. «Αποφασίσαμε να αφήσουμε το αμάξι και να προχωρήσουμε με τα πόδια για να διαφύγουμε. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος για να ξεφύγουμε από αυτή την τραγική κατάσταση που βιώναμε. Η θερμοκρασία ήταν πολλούς βαθμούς υπό του μηδενός και το χιόνι πλέον μας έφτανε ως τα γόνατα, σε λίγα λεπτά πλέον θα ήταν αδύνατο να προχωρήσουμε. Η έλλειψη θερμοκρασίας και τροφής μας έκανε να μην μπορούμε να σκεφτούμε και ξεκινήσαμε να περπατάμε μέσα στη δεινή κατάσταση που βιώναμε και εγκαταλείψαμε το όχημα για να βρούμε διαφυγή από αυτόν τον εφιάλτη.

Τα ρούχα μας είχαν πλέον υγραθεί τελείως, τρέμαμε από το κρύο, είχαμε πάθει κρυοπαγήματα και σφίγγαμε τα δόντια να βρούμε τη δύναμη για να σωθούμε. Τελικά φτάσαμε περπατώντας μέχρι την έξοδο των Γλυκών Νερών στη Λεωφόρο Σπατών, όπου ήρθε με το αμάξι του ένας κοινός μας φίλος, που έμενε κοντά στο σημείο εγκλωβισμού μας και μας μετέφερε με το αυτοκίνητό του στο σπίτι του στα Σπάτα, όπου και μας φιλοξένησε για να περάσουμε το βράδυ και να μην πεθάνουμε έξω στο κρύο» αναφέρουν οι δύο από τους προσφεύγοντες.

Ο εργαζόμενος στο «Ελ. Βενιζέλος» – Στοιβαγμένοι σε κατάστημα

Ξημερώματα, μεταβαίνοντας στην εργασία του, στα πρώτα διόδια που συνδέουν το Αεροδρόμιο «Ελ.Βενιζέλος» με την Αττική οδό «εισήρθαμε στον αυτοκινητόδρομο και ενώ είχαμε e-pass στο όχημα τα σημεία αυτά είχαν κόκκινη σήμανση και μας έστελναν στην δεξιά πλευρά των διοδίων όπου οι μπάρες ήταν ανοιχτές. Μετά την έξοδο Παιανίας υπήρχε μεγάλη συμφόρηση οχημάτων με αποτέλεσμα η κίνηση να γίνεται με μόλις λίγα μέτρα ανά πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και χωρίς να υπάρχει άλλη επιλογή διαφυγής».

Αναφέρει χαρακτηριστικά πως «ήμασταν μέσα στο όχημα χωρίς τροφή και νερό, με λίγα καύσιμα να απομένουν και με μια αίσθηση πανικού λόγω του εγκλωβισμού καθώς είχε ήδη νυχτώσει και το χιόνι έπεφτε με αμείωτο ρυθμό. Βλέπαμε άλλους συνανθρώπους μας να εγκαταλείπουν τα οχήματά τους και να περπατούν μέσα στην χιονοθύελλα προς τον ΣΕΑ Μεσογείων όπου υπήρχε ένα βενζινάδικο ΕΚΟ και ένα κατάστημα «Γρηγόρης». 

Έτσι πήραν την απόφαση «να εγκαταλείψουμε το όχημα και να κατευθυνθούμε προς εκείνο το σημείο αναζητώντας τροφή ,νερό, ασφάλεια και ζέστη, καθώς πλέον τα καύσιμα κόντευαν να εξαντληθούν τελείως. Παρά το πρόβλημα που έχω στο αριστερό μου γόνατο (επεισόδια άλγους και οιδήματος από 1,5 έτος) που δεν μου επιτρέπει το περπάτημα τέτοιας απόστασης και πόσο μάλλον σε τέτοιες επιφάνειες ολισθηρές, αλλά και με το θερμόμετρο υπό το μηδέν, δεν υπήρχε άλλη επιλογή για την ασφάλεια και την επιβίωσή μας μοιραζόμενοι με άλλους ανθρώπους τις λιγοστές καρέκλες του καταστήματος «Γρηγόρης» καθόμασταν εναλλάξ για να ξεκουραστούμε, μείναμε άϋπνοι και περάσαμε το βράδυ εκεί με τουλάχιστον ακόμη 40 με 50 άτομα εντός του χώρου».

Η εντολή αποχώρησης από τη δουλειά και οι «φωτεινές επιγραφές»

«Λίγο μετά τις 11:00 π.μ. μας δόθηκε εντολή να αποχωρήσουμε από την υπηρεσία. Επισημαίνεται ότι πάντοτε έχουμε στο όχημα αλυσίδες χιονιού για τις ρόδες του οχήματος μας» λένε οι δύο προσφεύγοντες, όπου σύμφωνα με έναν εξ αυτών τοποθέτησαν τις αλυσίδες και παρέλαβαν και άλλη μία συναδέλφο από την εταιρεία της γυναίκας του και την άφησαν στον σταθμό του ΗΣΑΠ στα Κάτω Πατήσια.

«Μετά συνεχίσαμε οι δύο μας, με σκοπό να πάμε στην Αττική Οδό, όπως κάνουμε συνήθως κάθε φορά που επιστρέφουμε από την εργασία μας… Σύμφωνα και με το e-pass που διαθέτει το όχημα μας, στην Αττική Οδό εισήλθαμε στις 11:40 από τα διόδια της Μεταμόρφωσης με κατεύθυνση Μαρκόπουλο, με σκοπό να βγούμε στην έξοδο της Παιανίας. Αμέσως βρεθήκαμε αντιμέτωποι με κυκλοφοριακή συμφόρηση. Η φωτεινή επιγραφή της Αττικής Οδού έγραφε το εξής μήνυμα: «Καθυστερήσεις λόγω ρίψης αλατιού».

Ήδη στις 12:21 που βγάλαμε φωτογραφίες από το κινητό μας, το χιόνι είχε συγκεντρωθεί στις γραμμές του προαστιακού σιδηροδρόμου, καθώς και είχε πιάσει πάγος και χιόνι στα πλάγια του δρόμου. Οι φωτεινές επιγραφές πλέον μετέδιδαν το μήνυμα: «Καθυστερήσεις λόγω μεγάλης χιονόπτωσης».

Ουδέποτε ενημερωθήκαμε από τις φωτεινές πινακίδες ή από κάποιον άλλο ότι είχε σταματήσει έμπροσθεν μας κάποιο όχημα ή για την ύπαρξη τροχαίου ή ανατροπή οχήματος. Όλη αυτή την ώρα το όχημα μας κινείτο «σημειωτόν».

Παγιδευμένο φορτηγό με αλάτι

Κατά τις 13:50 σύμφωνα με τις αναφορές του «είδαμε για πρώτη φορά ένα γκρέηντερ, το οποίο άνοιγε δρόμο για να περάσει μέσα από τα οχήματα και είδαμε παγιδευμένο ένα φορτηγό με αλάτι μάλλον, του δήμου Ηλιούπολης. Στην συνέχεια σταματήσαμε να κινούμαστε εντελώς. Για αυτό το λόγο, αποφασίσαμε να σβήσουμε τη μηχανή του οχήματος, ώστε να κάνουμε οικονομία στα καύσιμα του οχήματος, φοβούμενοι μην εξαντληθούν τα καύσιμα, γιατί δεν ξέραμε πόσο διάστημα θα παραμείνουν εκεί».

Είχαν αφήσει το παιδί τους σε συγγενείς και όπως σημειώνεται στο μεταξύ τους διάλογο: «φοβήθηκα και ανέφερα (σ.σ. στην έτερη προσφεύγουσα σύζυγό του)στην έκτη εξ ημών, ότι αν δεν μας απεγκλωβίσουν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, η έλλειψη ηλίου και ο ερχομός της νύχτας, θα έχει ως συνέπεια να παγώσουν τα πάντα και θα αναγκαστούμε να μείνουμε τουλάχιστον όλη τη νύχτα στο δρόμο μακριά από το παιδί». 

«Όλες αυτές τις ώρες δεν είχαμε καμία επίσημη πληροφορία για το τι συμβαίνει στην Αττική Οδό και γιατί έχουμε εγκλωβιστεί και αν και πότε θα μπορέσουμε να φύγουμε από τον αυτοκινητόδρομο» δήλωσε.

«Όταν φτάσαμε πλησίον της οικίας μας στην Παιανία, οι δρόμοι είχαν κλείσει πλέον μετά από τόσες ώρες χιονόπτωσης και αναγκαστήκαμε να αφήσουμε το αυτοκίνητο και να συνεχίσουμε πεζοί για το σπίτι μας, βαδίζοντας μέσα από πολύ μεγάλους όγκους χιονιού. Εντέλει, στο σπίτι μας φτάσαμε στις 07:40 το πρωί της επόμενης ημέρας, της 25ης Ιανουαρίου, δηλαδή μετά από 21 ώρες περίπου διαδρομής και τεράστια σωματική και ψυχική ταλαιπωρία» είπε.

Ο συνταξιούχος με προβλήματα υγείας

Βάσει των όσων περιλαμβάνονται στην αγωγή, εγκλωβισμένος βρέθηκε και ένας συνταξιούχος με σοβαρά προβλήματα υγείας. «Πάσχω από νοσογόνο παχυσαρκία. Από το 2009 έχω υποστεί ακρωτηριασμό του παχέος εντέρου και χρειάζεται να επισκέπτομαι συχνά την τουαλέτα, περίπου κάθε τρεις ώρες. Πάσχω επίσης από σοβαρή φλεβική ανεπάρκεια κάτω άκρων λόγω θρομβοφιλίας την οποία αντιμετωπίζω με αντιπηκτική αγωγή με αποτέλεσμα σε παρατεταμένη ακινησία των κάτω άκρων να επέρχεται φλεβικό και λεμφικό οίδημα με κίνδυνο περαιτέρω θρόμβωσης και όλων των επιπλοκών που αυτή ενέχει. Ακόμη, πάσχω από αναπνευστικά προβλήματα, λόγω βαρέως υπνοαπνοϊκού συνδρόμου. Συνέπεια αυτού, σε συνδυασμό με την βαριά νοσογόνο παχυσαρκία, χρησιμοποιώ συσκευή C-Pap που μερικές φορές αναλόγως των συνθηκών απαιτείται να μου παραχθεί επιπλέον οξυγόνο. Για όλα τα παραπάνω προβλήματα υγείας έχω διαγνωσθεί με ποσοστό αναπηρίας 80%» είπε. 

Και πρόσθεσε: «Στη διάρκεια όλων αυτών των ωρών η χιονοκαταιγίδα ήταν σε πλήρη ένταση με αποτέλεσμα να είναι επιτακτική η ανάγκη της συνεχούς λειτουργίας του αυτοκινήτου και της θέρμανσης, πράγμα που συνετέλεσε στην δραματική μείωση του αποθέματος καυσίμου που είχα διαθέσιμο.

Δεδομένης της παραπάνω περιγραφής, καθώς και της συνεχούς διακοπής του ρεύματος στην γύρω περιοχή και του απόλυτου σκοταδιού, υπήρξε μια έντονη στρεσογόνα κατάσταση, αβεβαιότητας και φόβου για τα επακόλουθα, καθώς τα κάτω άκρα μου είχαν ήδη αρχίσει να παθαίνουν κράμπες, εξαιτίας της πολύωρης ακινησίας και του σοβαρού προβλήματος υγείας, που περιεγράφηκε προηγουμένως. Άρχισα να νιώθω πανικό και να έχω λιποθυμικές τάσεις!».

Οι παραλείψεις ήταν εγκληματικές

Στο πλαίσιο της νέας ομαδικής προσφυγής επισημαίνεται πως «κανείς από τους αρμόδιους δεν ανταποκρίθηκε στις κλήσεις των εγκλωβισμένων, με αποτέλεσμα ο απεγκλωβισμός, ο οποίος έγινε μετά από πολλές ώρες, να λάβει χώρα χάρη σε ατομικές πρωτοβουλίες, οι οποίες συντέλεσαν στο να μην υπάρξουν θύματα».

Παράλληλα, τονίζεται πως «δεν ενημέρωσαν στα διόδια, ως όφειλαν, τους οδηγούς ότι υπήρχε πρόβλημα, ώστε να μην εισέλθουν σε αυτή, αλλά επέτρεψαν τη διέλευση τους αρκετές ώρες μετά το αρχικό συμβάν. Δεν υπήρχαν μηνύματα ενημερωτικά στις πινακίδες προκειμένου να αποφευχθεί η είσοδος των οχημάτων στην Αττική Οδό».

Και καταλήγουν: «Δεν χωρεί αμφιβολία πως οι παραλείψεις των εναγομένων ήταν εγκληματικές και οδήγησαν στον πολύωρο εγκλωβισμό μας εντός των οχημάτων μας, χωρίς κανένα απολύτως εφόδιο μαζί μας, θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική μας ακεραιότητα. Κρίνεται λοιπόν αναγκαίο το Δικαστήριό Σας να κάνει δεκτή την υπό κρίση αγωγή μας και να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να αποκαταστήσουν τις υλικές ζημιές μας και την υφιστάμενη ηθική μας βλάβη». Διεκδικούν για το λόγο αυτό βάσει της αγωγής τους 144.000 ευρώ συνολικά.

Πηγή: in.gr

Ξεκίνησαν οι αγωγές κατά της Αττικής Οδού με οκτώ πολίτες να καταφεύγουν όλοι μαζί ζητώντας συνολικά αποζημίωση 128.000 ευρώ. Η περίπτωση του καθενός είναι διαφορετική, ωστόσο όλοι αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα μένοντας εγκλωβισμένοι για ώρες στο κρύο και στο χιόνι, χωρίς καμία βοήθεια και ενημέρωση.

«Κατατέθηκε αγωγή ομαδική ενώπιον του μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, αφορά διαφορετικές περιπτώσεις εγκλωβισμένων συμπολιτών μας. κάποιοι εξ αυτών είχαν σοβαρά θέματα υγείας. Υπήρχε παιδί εγκλωβισμένο το οποίο έμεινε στο αυτοκίνητο μαζί με τους γονείς του πάνω από 16 ώρες. Όλοι αυτοί οι συμπολίτες μας ζητάνε τη δικαίωσή τους μέσω της ελληνικής δικαιοσύνης», ανέφερε σε δήλωσή της στο dikastiko.gr η δικηγόρος Κατερίνα Φραγκάκη.

Σύμφωνα με την αγωγή «κανείς από τους αρμόδιους δεν ανταποκρίθηκε στις κλήσεις των εγκλωβισμένων, με αποτέλεσμα ο απεγκλωβισμός, ο οποίος έγινε μετά από πολλές ώρες, να λάβει χώρα χάρη σε ατομικές πρωτοβουλίες, οι οποίες συντέλεσαν στο να μην υπάρξουν θύματα. Η ευθύνη της πρώτης και δεύτερης των εναγομένων (σ.σ. των διαχειριστριών εταιρειών της Αττικής Οδού) συνίσταται στο γεγονός ότι επέτρεψαν τη διέλευση νταλικών εν μέσω χιονόπτωσης, αν και γνώριζαν τα τόσο ακραία καιρικά φαινόμενα».

Οι ευθύνες της Αττικής Οδού

Όπως σημειώνεται «στις 24/1/2022 και περί ώρα 9.30 στην Εθνική Οδό Αθηνών Λαμίας στο ύψος της Μεταμόρφωσης η Τροχαία απαγόρευε τη διέλευση αυτοκινήτων χωρίς τη χρήση αλυσίδων, ως εκ τούτου ήδη ο κρατικός μηχανισμός είχε λάβει μέτρα, προκειμένου να αποφευχθούν ατυχήματα εξαιτίας της κακοκαιρίας. Πλην όμως αν και ήταν γνωστό σε όλους το σφοδρό κύμα κακοκαιρίας οι πρώτοι και δεύτεροι των εναγόμενων δεν έλαβαν τα απαιτούμενα μέτρα, προκειμένου να μείνει ανοιχτός ο κεντρικότερος οδικός άξονας του λεκανοπεδίου Αττικής από τον οποίο διέρχονται χιλιάδες οχήματα καθημερινά, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό χιλιάδων συμπολιτών μας εντός των οχημάτων τους, λόγω της έντονης χιονοθύελλας».

Παράλληλα, «δεν ενημέρωσαν στα διόδια, ως όφειλαν, τους οδηγούς ότι υπήρχε πρόβλημα, ώστε να μην εισέλθουν σε αυτή, αλλά επέτρεψαν τη διέλευση τους αρκετές ώρες μετά το αρχικό συμβάν. Δεν υπήρχαν μηνύματα ενημερωτικά στις πινακίδες προκειμένου να αποφευχθεί η είσοδος των οχημάτων στην Αττική Οδό.

Ο εγκλωβισμός θα μπορούσε να αποφευχθεί

Είναι επίσης ξεκάθαρο, ότι ο εγκλωβισμός των αυτοκινήτων, θα είχε αποφευχθεί, αν οι υπεύθυνοι είχαν δράσει αμέσως για να καθαρίσουν τις εξόδους, οι οποίες είναι ανηφορικές και δύσκολες στην πρόσβαση, σε περίπτωση χιονιού και χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Όφειλαν να τοποθετήσουν εκχιονιστικά μηχανήματα για να ανοίγουν οι ανηφορικές έξοδοι, καθώς ήταν γνωστό σε όλους εδώ και αρκετές ημέρες, ότι θα υπάρξουν ακραία καιρικά φαινόμενα και έπρεπε εγκαίρως να ληφθεί κάθε αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο για να διασφαλιστεί η ασφαλής διέλευση των οχημάτων» υποστηρίζεται στην αγωγή. 

Ταυτόχρονα – αναφέρεται – «οι Λ.Ε.Α παρέμεναν κλειστές με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η πρόσβαση του ΕΚΑΒ αλλά και της Πυροσβεστικής. Δεν υπήρχαν ειδικές ομάδες, για να επεμβαίνουν αποτελεσματικά, προσφέροντας υπηρεσίες βοήθειας σε οχήματα και οδηγούς, υπηρεσίες καθαρισμού της Οδού και υπηρεσίες σήμανσης. Εξαιτίας της βαριάς αμέλειας της εταιρείας να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα που όφειλε και μπορούσε , ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος, επήλθε αυτό το ιδιαιτέρως επαχθές για εμάς αποτέλεσμα».

Και η αγωγή καταλήγει: «Ως εκ τούτου, δεν χωρεί αμφιβολία πως οι παραλείψεις των εναγομένων ήταν εγκληματικές και οδήγησαν στον πολύωρο εγκλωβισμό μας εντός των οχημάτων μας, χωρίς κανένα απολύτως εφόδιο μαζί μας, θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική μας ακεραιότητα».

Εγκλωβισμένος σε νεκροφόρα

«Βρισκόμουν εν ώρα εργασίας επιστρέφοντας από τη Λούτσα με κατεύθυνση προς το Α’ Νεκροταφείο. Φτάνοντας στο ύψος της Κάντζας εγκλωβίστηκα και εγώ μαζί με τους υπόλοιπους συμπολίτες μας στην Αττική Οδό, χωρίς τροφή και νερό και κυρίως χωρίς το παραμικρό ενδιαφέρον από τους αρμόδιους, οι οποίοι μας άφησαν έρμαια της κακοκαιρίας» καταθέτει στην προσφυγή του ο οδηγός της νεκροφόρας, ένας από τους οκτώ που καταφεύγουν στη Δικαιοσύνη.

«Πέρασα 16 ώρες εγκλωβισμένος στο όχημα στη νεκροφόρα, φοβούμενος μάλιστα μην προκληθεί κάποια ζημιά, αφού ήταν μέσο για να εργάζομαι, και έπαθα κρίση πανικού, διότι είμαι φοβικός ως άνθρωπος και τέτοιες καταστάσεις με φέρνουν σε πολύ δύσκολη θέση και ειδικά μέσα στην νεκροφόρα κλεισμένος τόσες ώρες.

Βλέποντας την αδιαφορία των υπευθύνων αναγκάστηκα να βγω μόνος μου, με τη βοήθεια του συναδέλφου μου και να σκάψουμε με γυμνά χέρια το χιόνι για να απεγκλωβιστεί το όχημα, ενώ την ίδια ώρα το χιόνι έπεφτε με μανία, με αποτέλεσμα να έχω γίνει μούσκεμα κινδυνεύοντας να πάθω πνευμονία. Εν τέλει τα κατάφερα και εξερχόμενος την Αττικής Οδό μετά από 16 και πλέον ώρες συνάντησα άνδρες της πυροσβεστικής και τους στρατού, οι οποίοι με ενημέρωσαν πως τους είχε απαγορευτεί από την Αττική Οδό να εισέλθουν και να βοηθήσουν τον κόσμο» τονίζει.

Πηγή: in.gr

Ο «χάρτης» των ειδικών οχημάτων, οι εξηγήσεις για το χάος και τι είχε συμβεί στον ίδιο οδικό άξονα στην περσινή «Μήδεια»

Σε τέσσερα σημεία του δικτύου της – ένα από αυτά στη λεωφόρο Κατεχάκη – φαινόταν να είχε διαθέσιμα 19 εκχιονιστικά μηχανήματα η «Αττική Οδός» χωρίς όμως να χρησιμοποιήσει κανένα από αυτά για να μην εγκλωβισθούν χιλιάδες οδηγοί στη διάρκεια της χιονόπτωσης του προηγούμενου τριημέρου!

Αυτό προκύπτει από «χάρτη» του υπουργείου Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας που παρουσιάζει «Το Βήμα» με τα διαθέσιμα μηχανήματα εκχιονισμού σε όλες τις σημαντικές οδικές αρτηρίες στην Αττική.

Όμως εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο η αναφερόμενη διάθεση εκχιονιστικών μηχανημάτων από την «Αττική Οδό» να ήταν εικονική και παραπλανητική και εκείνα τελικά που φάνηκε ότι μπορούσαν να υποβοηθήσουν ήταν τρία έως τέσσερα.

Εντυπωσιάζει ακόμη η διαπίστωση ότι στη διάρκεια της περσινής κακοκαιρίας «Μήδεια» (σσ. τον Φεβρουάριο του 2021) και πάλι είχαν υπάρξει προβλήματα στην Αττική οδό, κυρίως στο ρεύμα προς Ελευσίνα παρότι τότε η ένταση των φαινομένων ήταν κατά πολύ μικρότερη, ήταν μικρότερη η κυκλοφορία οχημάτων κι υπήρχε μεγαλύτερη χιονόπτωση προς την εθνική οδό Αθηνών Λαμίας. 

Μάλιστα τότε υπήρχε υποχρεωτική έξοδος των φορτηγών στην Έξοδο 5 στην Περιφερειακή του Αιγάλεω για όσα φορτηγά κινούντο στο ρεύμα προς Ελευσίνα, χωρίς κάτι τέτοιο να υπάρξει φέτος.

Επιπλέον αξιωματικοί της Τροχαίας και στελέχη της Περιφέρειας επεσήμαναν ότι λόγω της λογικής των υπευθύνων της «Αττικής Οδού» να έχουν μεγαλύτερα έσοδα, δεν υπάρχουν εν γένει ενημερώσεις σε ηλεκτρονικούς πίνακες περιφερειακών δρόμων που συνδέονται με τον συγκεκριμένο οδικό άξονα για τυχόν προβλήματα που παρουσιάζονται σε αυτόν.

Κι έτσι οι οδηγοί εισέρχονται σε αυτόν από περιφερειακούς δρόμους, πληρώνουν τα διόδια, χωρίς να γνωρίζουν τι μπορεί ν αντιμετωπίσουν στην συνέχεια.

Όπως συνέβη δηλαδή και την περασμένη Δευτέρα όταν έμπαιναν στην Αττική οδό αγνοώντας ότι υπήρχαν χιλιάδες εγκλωβισμένα οχήματα λόγω της χιονόπτωσης . Και η κατάσταση επιδεινωνόταν κάθε στιγμή. Σύμφωνα με πληροφορίες από ασύρματο οχήματος της Πυροσβεστικής ακούστηκε με σημαντική καθυστέρηση η προτροπή να μην εισέρχονται οχήματα στην «Αττική Οδό».

Χωρίς να γίνει γνωστό τι συνέβαινε για δύο περίπου ώρες στο επιχειρησιακό κέντρο της εν λόγω οδού στην Παιανία όπου υπάρχει πλήρης εικόνα από όσα συμβαίνουν σε κάθε μέτρο της Αττικής Οδού από το πυκνό δίκτυο 233 καμερών ενώ υπάρχουν και 15 ηλεκτρονικοί ενημερωτικοί πίνακες μεταβλητών μηνυμάτων.

Είναι ενδεικτικό ότι σε σχετικές έγγραφες αναφορές της Αττικής Οδού σημειώνεται ότι «στις αρμοδιότητες της εταιρείας περιλαμβάνονται: Η συνεχής εποπτεία του δικτύου και η ανίχνευση των συμβάντων με τεχνολογικό εξοπλισμό και προσωπικό, σε 24ωρη βάση.

Η κινητοποίηση και ειδοποίηση των αρμοδίων αρχών και η υποβοήθηση του έργου τους.

Η λήψη των πρώτων μέτρων προστασίας στον τόπο του συμβάντος.

Η επίλυση απλών καθημερινών συμβάντων, πριν αυτά εξελιχθούν σε κυκλοφοριακά προβλήματα.

Η διάθεση ανθρώπινων και υλικών πόρων, καθώς και εξειδικευμένης τεχνικής υποστήριξης για ειδικούς τύπους περιστατικών (μηχανήματα, εκχιονιστικά, γερανοί, κ.ά.).Ο κεντρικός συντονισμός και η πληροφόρηση των εμπλεκομένων μέσω του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας (Κ.Δ.Κ.), που λειτουργεί και ως πυρήνας συλλογής και διάχυσης πληροφοριών» . Αναφορές που αποδείχθηκαν στην πράξη «κενό γράμμα».

Σύμφωνα λοιπόν με την ενημέρωση των υπευθύνων της Πολιτικής Προστασίας οι «Αττικές Διαδρομές ΑΕ» που εκμεταλλεύονται την Αττική Οδό στην λεωφόρο Κατεχάκη υπήρχαν διαθέσιμα 3 φορτηγά αυτοκίνητα με ειδικές εκχιονιστικές λεπίδες και αλάτι όπως κι ένας φορτωτής.

Επιπλέον στον σταθμό διοδίων Πεντέλης όπου ακριβώς είχαν εγκλωβισθεί μεγάλος αριθμός αυτοκινήτων υπήρχαν δύο φορτηγά με λεπίδες για απομάκρυνση του χιονιού, κι ένα ειδικό όχημα εκχιονισμού.

Τέλος έξι φορτηγά με ειδικά συστήματα εκχιονισμού υπήρχαν στο κέντρο συντήρησης Ρουπακίου της Αττικής Οδού , δύο στον σταθμό Μεταμόρφωσης κι άλλα πέντε στο κέντρο της Παιανίας.

Αξιοσημείωτο είναι ακόμη ότι ο διευθυντής κυκλοφορίας της Αττικής Οδού κ Φάνης Παπαδημητρίου, προκειμένου να δώσει μία πρώτη εξήγηση για το τον εγκλωβισμό εκατοντάδων οχημάτων στον αυτοκινητόδρομο λόγω χιονόπτωσης είχε υποστηρίξει σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις ότι «τη στιγμή που ξεκίνησε η σφοδρή χιονόπτωση, ήταν στην Αττική Οδό 35 εκχιονιστικά, αλλά σχεδόν τα μισά εγκλωβίστηκαν και αυτά λόγω των ακινητοποιημένων οχημάτων μέσα στην Αττική Οδό».

Σημειώνεται ότι ο αριθμός των 35 εκχιονιστικών που επικαλέσθηκε ο κ. Παπαδημητρίου είναι κατά πολύ μικρότερος από αυτόν για τον οποίο έχει ενημερωθεί η Πολιτική Προστασία, ενώ ζητούμενο είναι ορθή η αναφορά του ότι «τα μισά εκχιονιστικά εγκλωβίστηκαν στον δρόμο» αφού δεν υπάρχει καμιά σχετική εικόνα.

Πηγή: in.gr

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

«Η Αττική Οδός ενημερώνει ότι από την Πέμπτη 27/01 στις 8:00 το πρωί θα τεθούν σε λειτουργία και τα υπόλοιπα τμήματά της, με την κυκλοφορία να αποκαθίσταται πλήρως σε όλο το μήκος του αυτοκινητόδρομου. Οι διελεύσεις θα πραγματοποιηθούν άνευ καταβολής διοδίων έως και την Κυριακή 30 Ιανουαρίου και ώρα 23:59, προς διευκόλυνση όλων των οδηγών λόγω των συνεχιζόμενων προβλημάτων σε περιφερειακές οδούς.

Επισημαίνεται επίσης ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η επιχείρηση απεγκλωβισμού και μεταφοράς εκτός Αττικής Οδού των εναπομεινάντων οχημάτων. Η επιχείρηση αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το πρωί με τη μεταφορά των οχημάτων σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του parking Αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» πίσω από τα καταστήματα ΙΚΕΑ και ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ, στα Σπάτα. Προς διευκόλυνση των ιδιοκτητών τους, οι οποίοι παρακαλούνται να τα παραλάβουν, πραγματοποιούνται δρομολόγια προς το σημείο, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, μέσω οχημάτων που εκκινούν από τον κόμβο της Λ. Κηφισίας («Δαχτυλίδι») από τις 9:00 έως τις 19:00».

Την παραίτησή του υπέβαλε ο Διευθύνων Σύμβουλος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Αττικής Οδού, Βασίλειος Χαλκιάς

Η ανακοίνωση της Αττικής Οδού:

Στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε., που συνεδρίασε εκτάκτως, σήμερα, Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2022, ο κ. Βασίλειος Χαλκιάς, Διευθύνων Σύμβουλος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, από την ίδρυσή της το 1999, υπέβαλλε την παραίτησή του.

Όπως δήλωσε ο κ. Χαλκιάς στην επιστολή του:

«Προ ολίγου διασφαλίστηκε η ασφαλής απομάκρυνση και των τελευταίων ανθρώπων που εγκλωβίστηκαν στην Αττική Οδό. Ως όμως προϊστάμενος ενός ολόκληρου μηχανισμού αισθάνομαι την ανάγκη να διευκολύνω την εταιρεία και να υποβάλλω την παραίτησή μου από μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου ευχόμενος τα καλύτερα στον αντικαταστάτη μου. Ήταν τιμή μου που υπηρέτησα τις ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. σε αυτό το εμβληματικό έργο της Αττικής Οδού».

Το Διοικητικό Συμβούλιο αφού ευχαρίστησε τον κ. Β. Χαλκιά για την 20ετή του προσφορά στην εταιρεία έκανε δεκτή την παραίτησή του και αποφάσισε την ανάληψη και άσκηση των καθηκόντων του κ. Β. Χαλκιά, από τον κ. Αριστοφάνη Παπαδημητρίου, Διευθυντή Κυκλοφορίας της εταιρείας, μέχρι την επιλογή νέου Διευθύνοντος Συμβούλου.

Καρδιοπαθής έκανε μήνυση λέγοντας ότι η ζωή του βρέθηκε σε κίνδυνο - Αναμένεται κύμα προσφυγών στη δικαιοσύνη

Εντολές να καταθέσουν αγωγές και μηνύσεις κατά της Αττικής Οδού έχουν δώσει στους δικηγόρους τους, ήδη πολλοί εγκλωβισμένοι οδηγοί και επιβάτες, για την πολύωρη ταλαιπωρία που υπέστησαν, θέτοντας ακόμη και τη ζωή τους σε κίνδυνο. Οι περισσότεροι αρνούνται να πάρουν ως αποζημίωση τις 2.000 ευρώ και θα καταφύγουν δικαστικά.

Σύμφωνα με πληροφορίες του dikastiko.gr από το βράδυ της Δευτέρας, τα δικηγορικά γραφεία της Αθήνας έχουν κατακλυστεί από εντολές εγκλωβισμένων οδηγών για προσφυγή στη δικαιοσύνη, για όσα υπέστησαν επί ώρες σε έναν από τους μεγαλύτερους αυτοκινητόδρομους ευρωπαϊκής πόλης. Σύμφωνα με την δικηγόρο Κατερίνα Φραγκάκη εγκλωβίστηκαν άνθρωποι με σοβαρά θέματα υγείας και έγκυες, χωρίς νερό, γεγονός που στοχειοθετεί, σύμφωνα με την ίδια, αστικές και ποινικές ευθύνες.

Σύμφωνα με την δικηγόρο, ο κίνδυνος στον οποίο υποβλήθηκαν ήταν τεράστιος λόγω του ψύχους, της μεγάλης χιονόπτωσης που κάλυψε τα αυτοκίνητα τους ενώ πολλοί δεν είχαν ούτε καν βενζίνη για να ζεσταθούν και ταυτόχρονα πεινούσαν, γεγονός που φέρει την εταιρία αντιμέτωπη όχι μόνο με αστικές αλλά και με ποινικές ευθύνες. Παράλληλα προστίθεται και το γεγονός ότι η μη ύπαρξη διαφυγής, τους έχει προκαλέσει μεγάλη ψυχική καταπόνηση.

Η ποινικολόγος Γιάννα Παναγοπούλου, ανέφερε ότι ένας καρδιοπαθής, ο οποίος είχε πρόσφατα χειρουργηθεί, εγκλωβίστηκε σε ταξί επιστρέφοντας από την εργασία του στην Αττική οδό για είκοσι τουλάχιστον ώρες. Κινδύνευσε η υγεία και η ζωή του χωρίς νερό, στερούμενος τα φάρμακα του, δίχως θέρμανση και καύσιμα στο έλεος του χιονιά χωρίς καμιά βοήθεια από τους υπεύθυνους.

Από τη στιγμή που απεγκλωβίστηκε, νοσηλεύεται στο νοσοκομείο και όπως είπε η δικηγόρος, τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του «μας έχουν δώσει εντολή όπως καταθέσουμε αγωγή και μήνυση κατά της εταιρείας της Αττικής Οδού για άσκηση ποινικής δίωξης και την παραδειγματική τιμωρία των υπεύθυνων αλλά και για την χρηματική του αποζημίωση».

Στην Αττική Οδό παραμένουν οδηγοί που βρίσκονται εγκλωβισμένοι  στα αυτοκίνητα τους πάνω από 30 ώρες.