Η Φλωρεντία, παγκόσμιο σημείο αναφοράς για τις τέχνες, τον πολιτισμό και την ιστορία της ανθρωπότητας, μετατρέπεται σε «πόλη της Airbnb», αλλά και σύμβολο αντίστασης κατά του υπερτουρισμού στην Ιταλία. Η εξάπλωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων έχει εκτοξεύσει τα ενοίκια στα ύψη, ωθώντας τους μονίμους κατοίκους να τραπούν σε φυγή. Τα καταστήματα για τους ντόπιους πλέον σπανίζουν, ενώ στο κέντρο της πόλης, τα περισσότερα κτίρια διαθέτουν ηλεκτρονικές κλειδαριές που επιτρέπουν στους ενοικιαστές να έχουν πρόσβαση στο διαμέρισμά τους για μικρή διάρκεια, χωρίς να πρέπει να συναντήσουν τον ιδιοκτήτη.

Στο ιστορικό κέντρο της Φλωρεντίας –μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO– το 30% των σπιτιών είναι καταχωρισμένα στην Airbnb, σύμφωνα με μελέτη από το Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης. «Ακόμη κι αν έχεις πολλά χρήματα, δεν μπορείς να βρεις μέρος για ενοικίαση στη Φλωρεντία, γιατί όλα τα διαμερίσματα είναι στην Airbnb», λέει η Λίντα Σανέζι, η οποία ζει εκτός κέντρου και διατηρεί με τον σύζυγό της ένα κομμωτήριο κοντά στον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας. Το 60% των πελατών της είναι τουρίστες.

Η Ιταλία έχει επιτρέψει στις πλατφόρμες βραχυπρόθεσμης ενοικίασης να λειτουργούν κατά κύριο λόγο χωρίς ρύθμιση, με αποτέλεσμα οι καταχωρίσεις της Airbnb μόνον στη Φλωρεντία να έχουν υπερδιπλασιαστεί από το 2016. Τα μακροπρόθεσμα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 42% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τον δήμαρχο της πόλης, Ντάριο Ναρντέλα. Οι 40.000 κάτοικοι που παραμένουν στο κέντρο της Φλωρεντίας «βρέθηκαν ξαφνικά να ζουν σε συγκροτήματα ξενοδοχείων με τεράστιο κόστος, βρώμικα σεντόνια και θόρυβο», επισημαίνει ο Ναρντέλα.

«Αν είσαι ο μοναδικός κάτοικος ενός κτιρίου και τα άλλα επτά διαμερίσματα είναι στην Airbnb, αντιστέκεσαι για λίγο, μετά όμως φεύγεις», σχολιάζει ο Μάσιμο Τορέλι, γέννημα θρέμμα της Φλωρεντίας και μέλος μιας ένωσης που αγωνίζεται για προσιτή στέγαση για όλους. «Πόσο καιρό θα αντέχεις τους ανθρώπους να έρχονται και να φεύγουν όλες τις ώρες, τα πάρτι, όλα αυτά που κάνουμε όταν είμαστε διακοπές; Είναι φυσιολογικό, αλλά θέλεις πράγματι να ζήσεις εκεί; Η Βενετία έχει χαθεί, αλλά μπορούμε ακόμη να σώσουμε τη Φλωρεντία».

Η πόλη ψήφισε νόμο που απαγορεύει τις νέες καταχωρίσεις στην πλατφόρμα.

Το ζήτημα της οικονομικά προσιτής στέγασης ήρθε φέτος στο προσκήνιο στην Ιταλία, αφότου οι φοιτητές άρχισαν να κατασκηνώνουν μπροστά σε πανεπιστήμια στο Μιλάνο, στη Ρώμη και σε άλλες πόλεις για να διαμαρτυρηθούν για τα υψηλά ενοίκια. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων στη χώρα συχνά προτιμούν να προσφέρουν τα διαμερίσματά τους μέσω Airbnb παρά να έχουν μακροχρόνιο μισθωτή, όχι μόνο γιατί είναι πιο κερδοφόρο αλλά και λιγότερο επικίνδυνο. Η ιταλική νομοθεσία καθιστά δύσκολη την έξωση μακροχρόνιων ενοικιαστών που δεν πληρώνουν ενοίκιο, αν μάλιστα έχουν παιδιά που ζουν μαζί τους, είναι σχεδόν αδύνατο.

Οι κάτοικοι της Φλωρεντίας, ωστόσο, έχουν «χορτάσει» από το Airbnb. Τον Οκτώβριο, η πόλη ψήφισε νόμο που απαγορεύει τις νέες καταχωρίσεις στην πλατφόρμα. Η πόλη ελπίζει να είναι πρωτοπόρος στην Ιταλία, δείχνοντας ότι η εξάπλωση της Airbnb μπορεί και πρέπει να σταματήσει. «Προσπαθούμε να ξεπεράσουμε την αδράνεια της χώρας», τονίζει ο δήμαρχος Ναρντέλα, υπογραμμίζοντας ότι η Ιταλία χρειάζεται εθνική νομοθεσία για το θέμα. Η εταιρεία «αναγνωρίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ιστορικές πόλεις και χαιρετίζει την πρόοδο σχετικά με νέους κανόνες, οι οποίοι θα βοηθήσουν πόλεις όπως η Φλωρεντία», δήλωσε εκπρόσωπος της Airbnb.

Ιδιοκτήτες ακινήτων και επαγγελματίες διαχειριστές βραχυχρόνιων μισθώσεων υπόσχονται να πολεμήσουν νομικά τους περιορισμούς. Η εθνική κυβέρνηση, πάλι, έχει συζητήσει το θέμα, αλλά δεν έχει κάνει μέχρι στιγμής κάποια σοβαρή παρέμβαση. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2024 θα αυξήσει τον φορολογικό συντελεστή για τα κέρδη από ενοίκια στο 26% από 21%, ξεκινώντας από το δεύτερο διαμέρισμα που νοικιάζει ένας ιδιοκτήτης. Το πρώτο θα εξακολουθεί να φορολογείται με 21%, σε μία αλλαγή που σύμφωνα με τους επικριτές θα έχει μικρή διαφορά.

Αλλοι ευρωπαϊκοί τουριστικοί προορισμοί έχουν περιορίσει επίσης τις βραχυχρόνιες ενοικιάσεις. Το Αμστερνταμ εισήγαγε τους πρώτους κανονισμούς το 2014, βάσει των οποίων τα διαμερίσματα δεν μπορούν να ενοικιαστούν σε πλατφόρμες όπως η Airbnb για περισσότερες από 30 ημέρες τον χρόνο. Η Βαρκελώνη, το Παρίσι και το Βερολίνο έχουν επίσης περιορίσει επιθετικά τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Η πόλη της Νέας Υόρκης άρχισε να επιβάλλει νέους κανόνες τον Σεπτέμβριο, με την Airbnb να επικρίνει την «ντε φάκτο απαγόρευση των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων».

«Τσουχτερές» και σε πολλές περιπτώσεις απλησίαστες είναι οι τιμές ενοικίασης σπιτιού στις φοιτητουπόλεις της Ελλάδας, με τις αυξήσεις από το 2017 έως και σήμερα να φθάνουν το 60% στην Αθήνα, που στέφεται πρωταθλήτρια στην ακρίβεια. Ακολουθούν Πάτρα και Θεσσαλονίκη, με το αντίστοιχο ποσοστό να φθάνει το 50-55%.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, Θεμιστοκλή Μπάκα, ως προς τα ζητούμενα μισθώματα την τωρινή περίοδο, πιο ακριβή περιοχή είναι η Κέρκυρα και ακολουθούν τα Χανιά, ενώ πιο οικονομικές περιοχές είναι η Ξάνθη, η Τρίπολη και η Κόρινθος.

Τους «πετάνε» έξω για να κάνουν τα σπίτια Airbnb

Όπως είπε ο κ. Μπάκας, σε πολλές περιπτώσεις, για παράδειγμα στα Χανιά, ο ιδιοκτήτης νοικιάζει το σπίτι στον φοιτητή τον Οκτώβριο και τον Μάιο τού ζητά να αποχωρήσει, προκειμένου να εκμεταλλευτεί την κατοικία μέσω πλατφόρμας βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, για τη θερινή τουριστική σεζόν. Έτσι, ο φοιτητής καλείται να διαμείνει σε κάποιο ξενοδοχείο για μεγάλο χρονικό διάστημα, με το κόστος να εκτινάσσεται.

Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στα Χανιά. Όπως τόνισε ο πρύτανης του Ιονίου Πανεπιστημίου Ανδρέας Φλώρος, μιλώντας στην εκπομπή «Ώρα Ελλάδος» στο OPEN, την ίδια τακτική ακολουθούν και ορισμένοι ιδιοκτήτες κατοικιών στην Κέρκυρα.

«Πολλά από τα παιδιά, αλλά και από το διδακτικό προσωπικό, αναγκάζονται και φεύγουν από το σπίτι τους τον Μάιο. Όσο διευρύνεται η τουριστική περίοδος, το πρόβλημα γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο. Στο Ιόνιο πανεπιστήμιο φροντίζουμε η εξεταστική περίοδος του Ιουνίου να τελειώνει αρκετά νωρίς, το αργότερο μέχρι 15 Ιουνίου, για να διευκολύνουμε τα παιδιά», υπογράμμισε ο κ. Φλώρος.

Ο ίδιος τόνισε ότι η διάθεση ακινήτων προς ενοικίαση είναι εξαιρετικά περιορισμένη και «πρέπει να γίνουν κινήσεις για να αυξηθεί. Μακάρι στο μέλλον να επιταχυνθούν και οι διαδικασίες για την ανέγερση φοιτητικών εστιών, που είναι ένα ζήτημα το οποίο θα αντιμετωπίσει στη ρίζα του το πρόβλημα».

Χρήσιμες συμβουλές για την αναζήτηση φοιτητικής στέγης

Ο Θεμιστοκλής Μπάκας δίνει στην imerisia.gr 20 χρήσιμες συμβουλές για την αναζήτηση φοιτητικής στέγης.

1. Μη ψάχνετε για σπίτι έξω από την πύλη του πανεπιστημίου. Πρόκειται για σύνηθες λάθος. Λίγους δρόμους ή λίγες στάσεις πιο κάτω, υπάρχουν πολλά σπίτια που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες σας σε καλύτερες τιμές.
2. Αποφεύγετε τη μίσθωση υπογείων, σοφιτών ή πολύ παλιών κατοικιών
3. Οργανώστε την αναζήτησή σας και μην σπεύσετε να καταλήξετε στο πρώτο που θα δείτε. Αν το κόστος μίσθωσης υπερβαίνει τα οικονομικά σας δεδομένα, μη το δεχτείτε γιατί θα βρείτε σίγουρα αυτό που ζητάτε λίγο παραπέρα.
4. Να υπογράφετε πάντοτε συμβόλαιο με τον ιδιοκτήτη της κατοικίας ή τον πληρεξούσιο του και να μην προχωρείτε ποτέ προφορικές συμφωνίες.
5. Να μην προκαταβάλετε ούτε ένα ευρώ σε διάφορες δήθεν εταιρείες συμβούλων ακινήτων ή παροχής υπηρεσιών.
6. Μην ανταποκρίνεστε σε αγγελίες με χαμηλές τιμές ενοικίων, τις οποίες για να τις δει κάποιος απαιτείται προκαταβολή.
7. Εάν απευθυνθείτε σε μεσιτικό γραφείο προσέχετε να είναι νόμιμο. Ο μεσίτης δικαιούται αμοιβή. Ρωτάτε ποια είναι η αμοιβή του και καταβάλετε την αμοιβή μόνο αν ενοικιάσετε το σπίτι που προτείνει.
8. Πριν αποφασίσετε να υπογράψετε συμβόλαιο, ενημερωθείτε για τα κοινόχρηστα, τους λογαριασμούς του σπιτιού και όλα τα έξοδα, που θα σας επιβαρύνουν, πέραν του ενοικίου.
9. Η καθυστέρηση καταβολής των δαπανών κοινοχρήστων και των λογαριασμών κοινής ωφελείας έχει τα ίδια αποτελέσματα καθυστέρησης του ενοικίου.
10. Ελέγχετε την τοποθεσία του σπιτιού, τη γειτονιά και τι παρέχει (supermarket, τράπεζες, τακτική αστική συγκοινωνία, πρόσβαση στην πανεπιστημιούπολη κ.λπ.).
11. Οι φοιτητές που θα αναζητήσουν φοιτητική στέγη στη Β. Ελλάδα (Καστοριά Φλώρινα, Κοζάνη κλπ), θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα αν το διαμέρισμα διαθέτει κοινόχρηστη ή αυτόνομη θέρμανση διότι ο χειμώνας είναι μεγαλύτερης διάρκειας και το μηνιαίο κόστος θέρμανσης μπορεί να αγγίξει ακόμη και το 50% του μισθώματος.
12. Κατά τις ημέρες των εγγραφών δεν αποκλείεται να προστεθεί «καπέλο» έως και 10%-15% σε σχέση µε το αρχικά ζητούμενο μίσθωμα.
13. Η μίσθωση κατοικίας ισχύει τουλάχιστον για τρία χρόνια και αν ακόμα έχει συμφωνηθεί μικρότερος ή αόριστος χρόνος.
14. Αν ο συμβατικός χρόνος έχει καθοριστεί μικρότερος της τριετίας και δεν υπάρχει συμφωνία αναπροσαρμογής του μισθώματος, για τον υπόλοιπο χρόνο το καταβαλλόμενο μίσθωμα αυξάνεται ετησίως κατά ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του τιμαρίθμου του κόστους ζωής που δίνει η Τράπεζα της Ελλάδος για τους αμέσως προηγούμενους δώδεκα (12) μήνες.
15. Η μίσθωση ορισμένου χρόνου λήγει μόλις περάσει το διάστημα αυτό χωρίς να απαιτείται τίποτε άλλο. Μάλιστα, θεωρείται ότι ανανεώνεται, για αόριστο χρόνο, μετά την τριετία, όταν, μετά την παρέλευση του συμφωνημένου χρόνου, ο μεν ενοικιαστής εξακολουθεί να χρησιμοποιεί την κατοικία, ο δε ιδιοκτήτης δεν εναντιώνεται.
16. Η μίσθωση αόριστης διάρκειας, μετά την παρέλευση της τριετίας, λήγει με καταγγελία του ιδιοκτήτη ή του ενοικιαστή.
17. Ελέγχετε καλά το σπίτι για να διαπιστώσετε τυχόν βλάβες και να τις επισημάνετε στον ιδιοκτήτη ώστε να τις διορθώσει άμεσα.
18. Το ενοίκιο καταβάλλεται την ημερομηνία που έχουν συμφωνήσει ιδιοκτήτης και ενοικιαστής.
19. Η καταβολή της εγγύησης δεν αποτελεί υποχρέωση του ενοικιαστή που πηγάζει εκ του νόμου αλλά έχει επικρατήσει ως μισθωτική συνήθεια.
20. Προσοχή! Από 01.01.2008, το χαρτόσημο έχει καταργηθεί για τις κατοικίες.

Πηγή: imerisia.gr

Έπειτα από διαπραγματεύσεις της ισπανικής κυβέρνηση με ένα καταλανικό και ένα βάσκικο κόμμα, καθίσταται εφικτό να επιβληθεί όριο αύξησης στα ενοίκια 2% εντός του τρέχοντος έτους, 3% το 2024 και ένα ανάλογο ποσοστό, ανάλογα με την πορεία του πληθωρισμού το 2025. Αυτό που μένει να οριστεί είναι ο δείκτης που θα συνδέει την αύξηση των ενοικίων με τον πληθωρισμό.

Ο νόμος για τη στεγαστική πολιτική, που τελεί υπό διαπραγμάτευση από την αρχή της θητείας της κυβέρνησης Σάντσεθ, αναμένεται να έχει ψηφιστεί τις επόμενες εβδομάδες και πριν από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου για τις τοπικές εκλογές της 28ης Μαΐου. Επίσης, το αργότερο 10 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθούν γενικές εκλογές.

Τη συναίνεσή του στον νόμο για τη στεγαστική πολιτική έδωσαν το καταλανικό αριστερό κόμμα ERC και το επίσης αριστερό βάσκικο Bildu, που έχουν ούτως ή άλλως συνεργαστεί και σε άλλα νομοσχέδια της κυβέρνησης Σοσιαλιστών και Podemos. Τα κόμματα που συμμετέχουν στη διαπραγμάτευση θεωρούν δεδομένο ότι ο κανόνας θα εγκριθεί πριν από την προεκλογική εκστρατεία των εκλογών της 28-Μ.
Η έγκριση του νομοσχεδίου, στο οποίο έχει επενδύσει πολλά ο κυβερνητικός συνασπισμός εν όψει και των εκλογών, κατέστη εφικτή καθώς και τα άλλα δύο κόμματα μπορούν να κεφαλαιοποιήσουν το νέο νόμο και τις θετικές συνέπειές του. επιπλέον, ERC και Bildu βγαίνουν κερδισμένα γιατί τους επετράπη να κάνουν προτάσεις, οι οποίες υιοθετήθηκαν.

«Για άλλη μια φορά είναι οι αριστερές κυρίαρχες δυνάμεις που καθιστούν δυνατή και επιτυγχάνουν την τόσο σημαντική κοινωνική πρόοδο που συνεπάγεται αυτός ο νόμος», επισήμανε ο επικεφαλής του Bildu, Όσκαρ Ματούτε.

Στην κοινή ανακοίνωσή τους, τα δύο αυτά κόμματα επισήμαναν ότι με το νομοσχέδιο, «δημιουργείται ένα ευνοϊκό και ασφαλές νομικό πλαίσιο ώστε οι αρμόδιοι θεσμοί σε θέματα στέγασης να μπορούν να αναπτύξουν, να υιοθετήσουν και να επεκτείνουν τις απαραίτητες στεγαστικές πολιτικές μέσω των δικών τους δυνατοτήτων και εργαλείων», ακόμη και σε επίπεδο αυτόνομων περιφερειών.

Το νομοσχέδιο αυτό είναι ίσως το αποκορύφωμα των πολιτικών για την αντιμετώπιση του κόστους ζωής για τους Ισπανούς πολίτες, το οποίο εκτοξεύθηκε εν μέσω πανδημίας αρχικά και στη συνέχεια ως συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης που αυτή προκάλεσε, επηρεάζοντας το κόστος όλων των κατηγοριών αγαθών και υπηρεσιών. Υπενθυμίζεται ότι έπειτα από διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση η ισπανική κυβέρνηση πέτυχε χαμηλότερες τιμές ενέργειας, ενώ προχώρησε σε μείωση ή και μηδενισμό του ΦΠΑ σε βασικά είδη κατανάλωσης.

Πλέον, σύμφωνα με τα ισπανικά ΜΜΕ, οι κυβερνητικές υπηρεσίες εργάζονται πυρετωδώς για τη σύνταξη του τελικού κειμένου που θα υποβληθεί στη Βουλή. 

Ο Νίκος Χριστοδουλάκης γράφει για ένα φαινόμενο διεθνές που πλέον λαμβάνει διαστάσεις και στη χώρα μας. Οι δύο νέοι παράγοντες που απογειώνουν τα ενοίκια προς τα επάνω.