ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

''Αντίποινα'', αυτή είναι η λέξη των ημερών. Μια λέξη που τη χρησιμοποιούμε πάντα στον πληθυντικό, παρότι απέκτησε και ενικό σε συγγραφείς μεταγενέστερους των κλασικών, «το αντίποινον». Γιατί η ανταπόδοση, η αντιπληρωμή, είναι ανέκαθεν πιο βαριά από το αρχικό πλήγμα. Στα αντίποινα δεν υπάρχουν όρια. Επί ναζιστικής επέλασης, οι χιτλερικοί όριζαν την αναλογία της εκδίκησής τους κατά το θανάσιμο στιγμιαίο κέφι τους: για κάθε Γερμανό που σκότωναν οι αντάρτες, εκτελούσαν (ή πυρπολούσαν) δέκα, είκοσι ή και πενήντα αντιστασιακούς ή άμαχους.

Και στις μέρες μας όμως βλέπουμε την τρομακτική δυσαναλογία της εκδίκησης. Μετά τις 11.9.2001 οι τιμωρητικές εκστρατείες εκθεμελίωσαν χώρες και τσάκισαν λαούς, που αντιμετωπίστηκαν βάσει του δόγματος περί συλλογικής ευθύνης, ο δε περίφημος «δυτικός πολιτισμός των δικαιωμάτων» στιγματίστηκε εσαεί από το Γκουαντάναμο. Οσο για τα αντίποινα του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων, η βομβαρδιστική «υπερβολή» ήταν και είναι τόσο τυφλή που αναγκάζει τον ΟΗΕ και διεθνείς ανεξάρτητες οργανώσεις να εγκαλούν τον ισραηλινό στρατό για εγκλήματα πολέμου. Μήπως η ίδια η ύπαρξη της μεγαλύτερης υπαίθριας φυλακής στην ιστορία της ανθρωπότητας, της Γάζας, δεν καταγγέλλεται ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας από τα φωτεινά μυαλά που ποτέ δεν έλειψαν στο Ισραήλ;

Στον χριστιανισμό της Ορθοδοξίας, και τουλάχιστον στην ελληνική εκδοχή του, η Παλαιά Διαθήκη δεν έχει το κύρος που απολαύει στον χριστιανισμό της Δύσης. Μόνο το «Ασμα Ασμάτων», οι «Ψαλμοί» και ο «Εκκλησιαστής» είναι κάπως γνωστά. Κατά τα λοιπά, εκπαιδευόμαστε από τις ταινίες εποχής που παίζουν τα κανάλια κάθε Μεγάλη Εβδομάδα. Αν όμως γνωρίζαμε έστω τα βιβλία των Μακκαβαίων, και τη βαρβαρότητα που επιφύλαξαν οι Σελευκίδες επίγονοι του Μεγαλέξανδρου στους Εβραίους, ίσως κομπιάζαμε κάπως την επόμενη φορά που θα διατεινόμασταν πως «οι Ελληνες απλώς εκπολίτιζαν, δεν καταπίεζαν, ούτε ύβριζαν τις θρησκείες των υποτελών λαών».

Και τον «νόμο των αντιποίνων», από την Καινή Διαθήκη τον ξέρουμε. Ξέρουμε δηλαδή την αναίρεσή του από τον Χριστό, όχι από την καθιέρωσή του στο «Δευτερονόμιον». «Ηκούσατε ότι ερρέθη», καταγράφει ο Ματθαίος την επί του Ορους ομιλία του Ιησού, «οφθαλμόν αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος. Εγώ δε λέγω υμίν μη αντιστήναι τω πονηρώ· αλλ’ όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην». Ας δούμε την καινή εντολή και στη μετάφρασή της από τη Βιβλική Εταιρία, μήπως πάψει να είναι κενή νοήματος μέσα μας: «Εχετε ακούσει πως δόθηκε η εντολή: “ν’ ανταποδίδεις μάτι για μάτι και δόντι για δόντι”. Εγώ όμως σας λέω να μην αντιστέκεστε στον κακό άνθρωπο· αλλά αν κάποιος σε χτυπήσει στο δεξιό μάγουλο, γύρισέ του και το άλλο».

Ναι, «δράσαντι και παθείν οφείλεται». Μα ποιος ο πρώτος «δράσας», χιλιετίες τώρα, στην καθημαγμένη Παλαιστίνη;

Δεν έπραξε ακριβώς αυτό ο ερίτιμος δήμαρχος Βόλου Αχιλλέας Μπέος τις προάλλες; Εξηγείται. Ετσι αργά που διαβάζει, γιατί «είναι ένας από μας», έχει κολλήσει στο «Δευτερονόμιον». Εκεί δόθηκε η εντολή που απορρίπτει ο Χριστός. Και δόθηκε πολύ βαρύτερη· θανάσιμη. Αντιγράφω: «Ου φείσεται ο οφθαλμός σου επ᾿ αυτώ· ψυχήν αντί ψυχής, οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος, χείρα αντί χειρός, πόδα αντί ποδός». Και στη μετάφραση της Βιβλικής Εταιρίας: «Κανένα δε θα λυπάστε. Θ’ ανταποδίδετε ζωή αντί ζωής, οφθαλμόν αντί οφθαλμού, χέρι αντί χεριού και πόδι αντί ποδιού».

Η Παλαιά Διαθήκη υπήρξε η κύρια πηγή της τρίτης αβρααμικής θρησκείας, του ισλαμισμού, και ιδίως τα πέντε πρώτα βιβλία της, η Πεντάτευχος, η «περιέχουσα το φως και την οδηγία» σύμφωνα με τον ιδρυτή της μουσουλμανικής θρησκείας. Μιλάει ο Θεός στο «Κοράνιο» που συνέγραψε ο Μωάμεθ πάνω σε φύλλα φοινικιάς και σε πέτρες: «Εν τω Κώδικι τούτω [δηλαδή τον μωσαϊκό νόμο] εντελλόμεθα αυτοίς ψυχήν αντί ψυχής, οφθαλμόν αντί οφθαλμού, ρίνα αντί ρινός, ους αντί ωτός, και οδόντα οδόντος. Αι πληγαί τιμωρηθήσονται διά του νόμου του αντιποίνου». Θα ξεπληρώνουμε τα πλήγματα που δεχόμαστε με τον νόμο των αντιποίνων…

Στη μετάφραση του Κορανίου «εκ του αραβικού κειμένου» (Αθήνα, 1886), ο Γεράσιμος Ι. Πεντάκης επιλέγει μια γλώσσα σαν των Ογδοήκοντα. Μας βοηθάει έτσι να δούμε ευθύς αμέσως ότι το ιερό βιβλίο του Ισλάμ αντιγράφει σχεδόν κατά γράμμα και οπωσδήποτε κατά πνεύμα το ιερό βιβλίο του εβραϊσμού αλλά και όσων χριστιανών συνεχίζουν να λατρεύουν έναν Θεό Τιμωρό. Η βία που καταγγέλλουμε ως ίδιον του ισλαμισμού και του «Κορανίου» είναι ριζωμένη στη βία της Παλαιάς Διαθήκης. Διαβάζουμε στο «Κοράνιο»: «Ιδού οποία έσται η αμοιβή των μαχομένων κατά του Θεού και του αποστόλου αυτού. Ούτοι διασπείροντες κακά επί της γης, θα φονεύωνται, θα σταυρώνται, θα αποκόπτωνται αυτών αι χείρες και οι πόδες, θα εξορίζωνται της χώρας αυτών». Εδώ η θανάτωση των «απίστων» εξαγγέλλεται. Αντίθετα, στο βιβλίο «Ιησούς του Ναυή» της Π.Δ. βλέπουμε συντελεσμένο τον θάνατο, και μάλιστα μαζικό. Παραθέτω μεταφρασμένη μία από τις πολλές περικοπές φρικτής πλην υπαγορευμένης από τον Θεό βίας: «Οι Ισραηλίτες θανάτωσαν όλους τους κατοίκους της Γαι στους αγρούς και στην έρημο, εκεί όπου κι αυτοί τους είχαν καταδιώξει· δεν έμεινε ούτε ένας ζωντανός. Μετά γύρισαν πίσω στη Γαι και εξόντωσαν τον υπόλοιπο πληθυσμό. Την ημέρα εκείνη σκοτώθηκαν όλοι οι κάτοικοι της Γαι, δώδεκα χιλιάδες, άντρες και γυναίκες. […] Οι Ισραηλίτες πήραν για τον εαυτό τους μόνο τα κτήνη και τα λάφυρα εκείνης της πόλης, σύμφωνα με τη διαταγή που είχε δώσει ο Κύριος στον Ιησού [του Ναυή]. Ετσι ο Ιησούς πυρπόλησε τη Γαι και τη μετέβαλε σε σωρό ερειπίων και μέχρι σήμερα είναι τόπος έρημος». Από τον Ιησού του Ναυή στον Ιησού τον Γαλιλαίο, μια άβυσσος.

Στα «Ηθικά Νικομάχεια», ο Αριστοτέλης μιλάει για κάποιον άλλο νόμο, άγραφο, τον «νόμο του αντιπεπονθότος» ή της αμοιβαιότητας, όπου η αντίδραση εννοείται ως ίση με τη δράση: «Δοκεί δέ τισι και το αντιπεπονθός είναι απλώς δίκαιον, ώσπερ οι Πυθαγόρειοι έφασαν» κτλ. Στη μετάφραση του Δ. Λυπουρλή (εκδ. Ζήτρος): «Κάποιοι είναι της γνώμης ότι δίκαιο είναι, γενικά και απόλυτα, η αμοιβαιότητα. Αυτό υποστήριζαν οι Πυθαγόρειοι. Πραγματικά, οι Πυθαγόρειοι όριζαν το δίκαιο, απόλυτα και κατηγορηματικά, έτσι: “Δίκαιο είναι να πάθει κανείς αυτό που έκανε σε κάποιον άλλον”. […] ο κόσμος νομίζει ότι αυτό το νόημα είχε η δικαιοσύνη του Ραδάμανθη: “Να πάθει ό,τι έκανε, νά η σωστή δικαιοσύνη)”».

Ναι, «δράσαντι και παθείν οφείλεται». Μα ποιος ο πρώτος «δράσας», χιλιετίες τώρα, στην καθημαγμένη Παλαιστίνη; Στους τόπους που λατρεύουν ως αγίους τρεις θρησκείες;

Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Η Δανία εξετάζει το ενδεχόμενο να απαγορεύσει την καύση ιερών κειμένων, συμπεριλαμβανομένου του Κορανίου σε διαδηλώσεις, με την κυβέρνηση της χώρας να επισημαίνει ότι τέτοιου είδους δράσεις «είναι υπέρ των εξτρεμιστών» και μπορεί να έχουν «σημαντικές αρνητικές συνέπειες για τη Δανία».

 

Η κυβέρνηση της Δανίας είπε ότι θα διερευνήσει νομικά μέσα για να σταματήσει τις διαμαρτυρίες που περιλαμβάνουν το κάψιμο ιερών κειμένων υπό ορισμένες συνθήκες, επικαλούμενη ανησυχίες για την ασφάλεια μετά από αντιδράσεις για τέτοια περιστατικά που βεβήλωσαν το Κοράνι στη Δανία και τη Σουηδία.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας επισήμανε ότι η κυβέρνηση θέλει να «διερευνήσει» την παρέμβαση σε καταστάσεις όπου «υβρίζονται άλλες χώρες, πολιτισμοί και θρησκείες, και όπου αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες για τη Δανία, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια».

«Αυτό πρέπει φυσικά να γίνει στο πλαίσιο της συνταγματικά προστατευόμενης ελευθερίας της έκφρασης και με τρόπο που να μην αλλάζει το γεγονός ότι η ελευθερία της έκφρασης στη Δανία έχει πολύ ευρύ πεδίο εφαρμογής», προστίθεται στην ανακοίνωση, τονίζοντας ότι αυτές οι αρχές είναι από τις πιο σημαντικές για τη χώρα.

Το τελευταίο διάστημα, σε αρκετές κινητοποιήσεις διαδηλωτές έκαψαν αντίτυπα του Κορανίου, γεγονός που προκάλεσε διπλωματικές κρίσης ανάμεσα στη Σουηδία και τη Δανία με χώρες του μουσουλμανικού κόσμου.

Η κυβέρνηση της Δανίας σημείωσε ότι οι διαδηλώσεις «έφτασαν σε ένα επίπεδο όπου η Δανία, σε πολλά μέρη του κόσμου σε όλες τις ηπείρους, αντιμετωπίζεται ως μια χώρα που διευκολύνει την προσβολή και την υποτίμηση των πολιτισμών, των θρησκειών και των παραδόσεων άλλων χωρών» και πως ο «πρωταρχικός σκοπός» ορισμένων από τις ενέργειες ήταν να προκαλέσουν και «θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές συνέπειες».

Και η Σουηδία

Από την πλευρά του, ο Σουηδός πρωθυπουργός, Ουλφ Κρίστενσον, δήλωσε ότι βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τη Δανέζα ομόλογό του, Μέτε Φρέντρικσεν, καθώς ανάλογες κινήσεις σχεδιάζει και η κυβέρνηση της Σουηδίας.

«Έχουμε επίσης αρχίσει να αναλύουμε τη νομική κατάσταση ήδη… προκειμένου να εξετάσουμε μέτρα για την ενίσχυση της εθνικής μας ασφάλειας και της ασφάλειας των Σουηδών στη Σουηδία και σε όλο τον κόσμο», είπε ο Σουηδός πρωθυπουργός, σε ανάρτηση που έκανε στο Instagram.

Στις 27 Ιουλίου, η κυβέρνηση της Σουηδίας διέταξε 15 κυβερνητικές υπηρεσίες -συμπεριλαμβανομένων των ένοπλων δυνάμεων της Σουηδίας, αρκετών υπηρεσιών επιβολής του νόμου και της σουηδικής φορολογικής υπηρεσίας- να ενισχύσουν την ικανότητα της χώρας να αποτρέπει την τρομοκρατία ως απάντηση σε μια επιδεινωμένη κατάσταση ασφαλείας. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η απόφαση αυτή ελήφθη καθώς διαπιστώθηκε ότι η χώρα είχε γίνει στόχος εκστρατειών παραπληροφόρησης.

Η Σαουδική Αραβία και το Ιράκ κάλεσαν για συνάντηση, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα, του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας που εδρεύει στην Τζέντα για να αντιμετωπίσει τη βεβήλωση του Κορανίου τόσο στη Σουηδία όσο και στη Δανία.