Ο γαλλογερμανός ιστορικός και πολιτειολόγος Αλφρέντ Γκροσέ, μείζων φυσιογνωμία της συμφιλίωσης και της συνεργασίας ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία, απεβίωσε σε ηλικία 99 ετών, ανακοίνωσε σήμερα στο Γαλλικό Πρακτορείο η οικογένειά του, επιβεβαιώνοντας πληροφορίες της εφημερίδας Le Monde.

Ο Γκροσέ εξέδωσε πολλά βιβλία, μεταξύ των οποίων τα «Εξωτερικές Υποθέσεις: η πολιτική της Γαλλίας από το 1944» και «Χίτλερ: ο Τύπος και η γέννηση μιας δικτατορίας»

«Όλοι όσοι προώθησαν τη γαλλογερμανική φιλία είναι σήμερα ορφανοί. Ο Αλφρέντ Γκροσέ ήταν πρωτοπόρος, ένας ανθρωπιστικός σύνδεσμος μεταξύ των χωρών μας και μια βαθιά πηγή έμπνευσης», αναφέρει η συλλυπητήρια ανάρτηση του πρεσβευτή της Γαλλίας στη Γερμανία, Φρανσουά Ντελάτρ, μέσω της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης X.

«Χάνουμε έναν από τους πιο μεγάλους. Από τη Φραγκφούρτη μέχρι το Παρίσι, κανένας δεν καθόρισε σε τέτοιο βαθμό όσο αυτός το όραμά μας για τη γαλλογερμανική συμφιλίωση», έγραψε από την πλευρά της η Κορνέλια Βολ, πρόεδρος της Σχολής Hertie του Βερολίνου, επίσης στο X.

Ποιος ήταν

Ευρωπαϊστής γεννημένος στη Γερμανία, αλλά Γάλλος από το 1937, ο Αλφρέντ Γκροσέ -πυλώνας του Sciences-Po, του φημισμένου Ινστιτούτου Πολιτικών Σπουδών (IEP) του Παρισιού, και χρονογράφος σε εφημερίδες- ήταν γιος ενός εβραίου παιδιάτρου.

Η οικογένειά του εγκατέλειψε τη Γερμανία το 1933 για να καταφύγει στη Γαλλία, όπου ο πατέρας του πέθανε το 1934 και εκείνος σπούδασε.

Αρχικά διετέλεσε υποδιευθυντής του γραφείου της UNESCO στη Γερμανία και στη συνέχεια καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών (IEP) του Παρισιού, όπου και κυρίως επρόκειτο να σταδιοδρομήσει.

Παράλληλα υπήρξε γενικός γραμματέας της Γαλλικής Επιτροπής Ανταλλαγών με τη νέα Γερμανία και διευθυντής της έκδοσης «Allemagne» (Γερμανία), πρόεδρος του Κέντρου Ενημέρωσης και Έρευνας για τη Σύγχρονη Γερμανία (CIRAC) και πολιτικός χρονογράφος στο γαλλικό Τύπο, στις εφημερίδες Le Monde (1965-94) και La Croix, καθώς και στην περιφερειακή εφημερίδα Ouest-France και το περιοδικό L’Expansion.

Εξέδωσε πολυάριθμα βιβλία, μεταξύ των οποίων τα «Εξωτερικές Υποθέσεις: η πολιτική της Γαλλίας από το 1944», «Χίτλερ: ο Τύπος και η γέννηση μιας δικτατορίας», «Η Γερμανία των καιρών μας», «Η Πέμπτη Δημοκρατία και η εξωτερική πολιτική της», «Άθεο βλέμμα στους χριστιανούς», «Η Χαρά και ο Θάνατος. Απολογισμός μιας ζωής», «Η Γαλλία, παρόμοια και διαφορετική».

Πατέρας τεσσάρων παιδιών και παθιασμένος με την κλασική μουσική, ήταν επίσης πρόεδρος του Φόρουμ Πνιγμένες Φωνές (Forum Voix Étouffées, FVE), το οποίο βοηθάει να ανακαλυφθούν εκ νέου μουσικοί-θύματα του ναζισμού και των ευρωπαϊκών ολοκληρωτισμών του 20ού αιώνα.

Πηγή: ΑΠΕ

Σε ηλικία 80 χρόνων έφυγε από την ζωή ο αρχιτέκτονας και ιστορικός του βιβλίου, Κωνσταντίνος Στάικος, ο άνθρωπος που είχε δημιουργήσει σημαντικές βιβλιοθήκες εντός κι εκτός Ελλάδος: Τη βιβλιοθήκη της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο, την Βιβλιοθήκη του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Φανάρι, την Βιβλιοθήκη «Δημήτριος Πουρνάρας» της ΕΣΗΕΑ και πολλές άλλες.

Ποιος ήταν ο Κωνσταντίνος Στάικος

Ο Κωνσταντίνος Σπ. Στάικος γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου 1943. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών, στο τμήμα εφαρμοσμένων Τεχνών, Διακοσμητική - Σκηνογραφία. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι, στην École Nationale Superieur des arts Decoratif, και εργάστηκε ως αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων από τη δεκαετία του 1960.

Από τα πιο σημαντικά έργα που του ανατέθηκαν ήταν ο σχεδιασμός και η επίβλεψη των εργασιών σε δύο βιβλιοθήκες: η Βιβλιοθήκη της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο, που διήρκεσε 10 χρόνια και ολοκληρώθηκε το 1989 και η Βιβλιοθήκη του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Φανάρι, που ολοκληρώθηκε το 1993.

Άλλα έργα του είναι η αποκατάσταση, ανάπλαση, διαμόρφωση και ο εξοπλισμός μνημειακών χώρων όπως: το Δημαρχείο Αθηνών, η Βουλή των Ελλήνων, η Εθνική Βιβλιοθήκη κ.α.

Παράλληλα, από το 1973, ασχολείται με την ιστορία του ελληνικού βιβλίου, από τον 15ο αιώνα ως τον 19ο, δηλαδή από την Αναγέννηση ως τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό και με την αρχιτεκτονική εξέλιξη του θεσμού της βιβλιοθήκης από την Αρχαιότητα έως την Αναγέννηση.

Προϊόν της ενασχόλησης αυτής είναι η έκδοση με τίτλο, "Χάρτα της Ελληνικής Τυπογραφίας" και η έκδοση "Βιβλιοθήκη. Από την Αρχαιότητα έως την Αναγέννηση και Σημαντικές Ουμανιστικές και Μοναστηριακές Βιβλιοθήκες (3.000 π.Χ - 1.600 μ.Χ.)", που κυκλοφόρησαν και αγγλικά. Από το 2000, εκδοτικοί οίκοι της Ευρώπης και της Αμερικής του ανέθεσαν τη συγγραφή της ιστορίας της βιβλιοθήκης στο Δυτικό Πολιτισμό, έκδοση που κυκλοφόρησε σε πέντε τόμους: Ο Ελληνικός Κόσμος, η Ρωμαϊκή Εποχή, το Βυζάντιο, ο Δυτικός Μεσαίωνας και η Αναγέννηση.

Το Δεκέμβριο του 2012 κυκλοφόρησαν οι μελέτες του "Η Βιβλιοθήκη του Πλάτωνα και της Ακαδημίας" και "Διαχρονικά τεκμήρια της Πλατωνικής παράδοσης", ενώ τον Δεκέμβριο του 2015 εκδόθηκε το έργο του "Αριστοτέλους Βιβλιοθήκη".

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Στάικος αποφάσισε το 2010 να παραχωρήσει τη συλλογή βιβλίων του στο Ίδρυμα Ωνάση, με στόχο να διατηρηθεί ως κτήμα εσαεί του Ελληνικού έθνους. Η συλλογή βιβλίων του μετονομάστηκε σε "Ελληνική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ωνάση" και εγκαταστάθηκε στο νεοκλασσικό κτήριο που διατηρεί το Ίδρυμα στην οδό Αμαλίας 56.

Ο Κωνσταντίνος Στάικος ήταν ιδιοκτήτης του εκδοτικού-τυπογραφικού οίκου Άτων.

Έφυγε από τη ζωή ο σημαντικός ιστορικός Γιώργος Δερτιλής. Δώδεκα βιβλία και σαράντα άρθρα του έχουν δημοσιευτεί ή μεταφραστεί στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, ισπανική και ιταλική γλώσσα. Τιμήθηκε με το Εθνικό Τάγμα της Λεγεώνας της Τιμής και του είχε απονεμηθεί η γαλλική υπηκοότητα. 

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939 και πέθανε στα Κύθηρα σε ηλικία 84 ετών. Σπούδασε δημόσιο δίκαιο και οικονομικές επιστήμες στη Νομική Σχολή Αθηνών του Πανεπιστημίου Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτική Θεωρία και την Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Sheffield. 

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, το 1978, διορίστηκε ειδικός επιστήμονας της οικονομικής ιστορίας στη Νομική Σχολή Αθηνών, της οποίας έγινε υφηγητής το 1980. Το 1983, εξελέγη τακτικός καθηγητής Κοινωνικής και Οικονομικής Ιστορίας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών της Νομικής Σχολής Αθηνών, από το οποίο αποχώρησε το 2002 με τον τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή.

Το 2000 εξελέγη καθηγητής στην École des Hautes Études en Sciences Sociales στο Παρίσι ενώ υπήρξε επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο στη Φλωρεντία, στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης κ.α. 

Το 1989 εξελέγη μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών. Διετέλεσε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ιστορικού αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών (1987-2002), του οποίου ήταν ο ιδρυτής.

Διετέλεσε επίσης γενικός γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας (1986-1991), τακτικό μέλος και διευθυντής ερευνών στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, μέλος του Εθνικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Έρευνας, του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και των Ιδρυμάτων Schlumberger και Maison Suger (Παρίσι) καθώς και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Οικονομικής Ιστορίας.

Ενδεικτικά έργα του:

• Κοινωνικός Μετασχηματισμός και Στρατιωτική Επέμβαση, 1880 - 1909 (εκδόσεις Εξάντας, 1977)
• Το «Ζήτημα των Τραπεζών»: οικονομική και πολιτική διαμάχη στην Ελλάδα του ΙΘ' αιώνα (εκδόσεις Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1989)
• Ελληνική οικονομία (1830-1910) και βιομηχανική επανάσταση (Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 1984)
• Banquiers, usuriers et paysans; réseaux de crédit et stratégies du capital en Grèce, 1780-1930 (Éditions La Découverte, 1988).
• Θέματα νεοελληνικής ιστορίας 18ος - 20ός αιώνας (Εκδόσεις Σάκκουλα, 1991)
• Ιστορία του Eλληνικού Kράτους (1830-1920) (εκδόσεις ΜΙΕΤ, 2004)
• Συνειρμοί, μαρτυρίες, μυθιστορίες (εκδόσεις Πόλις, 2013)
• Επτά πόλεμοι, τέσσερις εμφύλιοι, επτά πτωχεύσεις, 1821-2016 (εκδόσεις Πόλις, 2016)

«Η πρόσφατη εκλογή του στην Ακαδημία Αθηνών ήταν το επιστέγασμα μιας λαμπρής σταδιοδρομίας και μιας συνεπούς δημόσιας πορείας. Γιατί ο Δερτιλής υπήρξε ένας παρεμβατικός διανοούμενος. Με καθαρή ματιά και με αληθινή ανησυχία για την πρόοδο του τόπου», αναφέρει μεταξύ άλλων, σε ανάρτησή του για την απώλεια του επιφανούς ακαδημαϊκού ο πρωθυπουργός. 

Ο Μάικ Ντέιβις και υπήρξε πολλά πράγματα στη ζωή του: 16χρονος redneck με μάλλον δεξιές και πατριωτικές απόψεις, που ενδιαφερόταν να κάνει κόντρες με αμάξια, οργανωτής του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα, τμήμα της ριζοσπαστικής έκρηξης της δεκαετίας του 1960, φορτηγατζής και οδηγός λεωφορείου και καθηγητής πανεπιστημίου. Δήλωνε πάντα – και ήταν μια μάλλον ακριβής περιγραφή – «σοσιαλιστής της παλιάς σχολής», καθώς συνδύαζε τη μαρξιστική αναφορά με την επιμονή σε μια πολιτική με αναφορά στην εργατική τάξη.

Πάνω από, όμως, ήταν ένας άνθρωπος που μπορούσε πάντα να πει μια ιστορία με ένα μοναδικό τρόπο.

Τα βιβλία του εντάσσονται σε αυτό που λέμε ιστορία αλλά δεν είναι τα τυπικά βιβλία ιστορίας. Αυτό έχει να κάνει με τα θέματα με τα οποία αποφάσισε να ασχοληθεί, αλλά και με τον τρόπο γραφής του.

Στο Prisoners of the American Dream του 1986, έγραψε για την ιστορία του εργατικού κινήματος. Στο εκπληκτικής δύναμης City of Quartz toy 1990, γράφει ένα πανόραμα της ιστορίας μιας πόλης, του Λος Άντζελες συζητώντας ταυτόχρονα το μέλλον της. Θα ξαναγυρίσει σε αυτό μαζί με τον Jon Wiener το 2020 όταν θα γράψουν μαζί την μεγάλου εύρους ελεγεία για το ριζοσπαστισμό του Λος Άντζελες στη δεκαετία του 1960. Στο Ecology of Fear, όπου στηλιτεύσει τις τεράστιες ανισότητες ως προς τα μέτρα για ενδεχόμενη πυρκαγιά ανάμεσα σε εύπορες και φτωχές περιοχές, θα ξεκινήσει μια σειρά βιβλίων που αντικείμενο θα έχουν τα πράγματα που τον τρόμαζαν, κάτι που θα το συνεχίσει με το The Monster at Our Door του 2005, που αντικείμενο θα έχει μια ενδεχόμενη πανδημία γρίπης των πτηνών και θα το επανεκδώσει συμπληρωμένο το 2020,με νέο τίτλο, The Monster Enters με βάση και τα δεδομένα από την πανδημία Covid-19. Στο Late Victorian Holocausts πιάνει τη σχέση ανάμεσε φυσικά φαινόμενα και αποικιοκρατικές πολιτικές. Στο Planet of Slums θα ασχοληθεί με το πώς εξελίσσονται οι μεγαπόλεις του πλανήτη και οι μεγάλες μάζες της εργατικής τάξης του «άτυπου» τομέα. Στο Buda’s Wagon του 2007 προσέφερε μια ιστορία του αυτοκινήτου βόμβα ως όπλου στα χέρια κινήματων. Στο Old Gods, New Enigmas του 2018 θα επιστρέψει στον ίδιο τον Μαρξ και το έργο του.

Και την ίδια στιγμή παρέμεινε πάντα ακτιβιστής, ενεργός, στο πλευρό των κινημάτων και με εξαιρετική ικανότητα να αναλύσει τη συγκυρία στα δοκίμιά του, συχνά δημοσιευμένα στο New Left Review, του οποίου άλλωστε υπήρξε μέλος της συνταντικής επιτροπής,

Άνθρωπος εντυπωσιακής ευρυμάθειας, ικανός να καταβροχθίζει κυριολεκτικά κάθε βιβλία ή άρθρο πάνω σε ένα αντικείμενο, με ξεχωριστή οξυδέρκεια αλλά και μοναδική ικανότητα να μπορεί όλα αυτά να εντάσσονται σε αφηγήματα που ήταν ταυτόχρονα ακριβόλογα και συναρπαστικά, ο Ντέιβις κατάφερε να είναι ταυτόχρονα ιδιαίτερα επιδραστικός ως ιστορικός, με σημαντική επίδραση και σε όσους αναζητούν κριτικές προσεγγίσεις στα ζητήματα του χώρου και της πολεοδομίας, σημείο αναφοράς για την αμερικανική Αριστερά, αλλά και μια από τις καλύτερες πένες στον αγγλόφωνο δοκιμιακό λόγο.

Πάλεψε για καιρό με τον καρκίνο του οισοφάγου, όμως το καλοκαίρι του 2022 ανακοίνωσε ότι σταματούσε τις θεραπείες και θα ελάμβανε πλέον μόνο παρηγορικη-ανακουφιστική φροντίδα.

«Εάν λυπάμαι για κάτι, είναι που δεν θα πεθάνω στη μάχη ή σε ένα οδόφραγμα, όπως πάντα φανταζόμουν ρομαντικά – εννοώ πολεμώντας», είπε σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του.

Πηγή: in.gr

TAGS:MIKE DAVISΙΣΤΟΡΙΑΜΑΡΞΙΣΜΟΣ