Μετά την νέα έκρηξη του ηφαιστείου στην χερσόνησο Ρέικιανες και με την λάβα να πλησιάζει το Γκρίνταβικ, η νότια Ισλανδία έχει πλέον κηρυχτεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Σύμφωνα με τις τοπικές αρχές, είναι η πιο ισχυρή έκρηξη από όσες έχουν σημειωθεί από το 2021.

Συγκεκριμένα, το ηφαίστειο εξερράγη γύρω στις 8:30 το βράδυ του Σαββάτου. Η έκρηξη  σημειώθηκε κοντά στην πόλη Γκρίνταβικ, το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας Svartsengi και τη Blue Lagoon, ένα από τα πιο διάσημα τουριστικά αξιοθέατα της Ισλανδίας.

Ενδείξεις είχε λάβει η Μετεωρολογική Υπηρεσία

Η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ισλανδίας είπε ότι είχε λάβει ενδείξεις για πιθανή έκρηξη μόνο περίπου 40 λεπτά πριν συμβεί με το γραφείο να στέλνει την πρώτη του προειδοποίηση λίγο πριν ξεκινήσει η έκρηξη.

Σημειώνεται ότι η λάβα δεν έχει μετακινηθεί πολύ από το πρωί της Κυριακής (17/3) και ήταν περίπου 200 μέτρα από τον σωλήνα. Οι ειδικοί παρακολούν την ταχύτητα της λάβας, η οποία ήταν «αργή και σταθερή από σήμερα το πρωί», ανέφερε το γραφείο.

Ανήσυχοι είναι οι ειδικοί ως προς την πορεία που μπορεί να πάρει η λάβα

Τι ανέφερε εκπρόσωπος της Πολιτικής Προστασίας

Το πρωί της Κυριακής, η Hjordis Gudmundsdottir, εκπρόσωπος του Τμήματος Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης, είπε στους δημοσιογράφους ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος ήταν δύο σωλήνες που μετέφεραν ζεστό νερό από το γεωθερμικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής Svartsengi σε σπίτια στη χερσόνησο.

Μάλιστα, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, λάβα κύλησε πάνω από έναν δρόμο προς έναν σωλήνα διανομής νερού από το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με ενημέρωση από το Ισλανδικό Μετεωρολογικό Γραφείο.

Μεγαλύτερη έκρηξη από το 2021 – Οι ανησυχίες των μετεωρολόγων

Τέλος, η έκρηξη ήταν πιθανότατα η μεγαλύτερη από τις επτά που έχουν συμβεί στη χερσόνησο του Ρέικιανες από το 2021, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων από τον Δεκέμβριο, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η υπηρεσία πολιτικής προστασίας. Πριν από αυτό, ήταν αδρανές για 800 χρόνια.

Πάντως, οι μετεωρολόγοι εξέφρασαν ανησυχίες ότι εάν η λάβα συνεχίσει να κινείται με τον ίδιο ρυθμό, θα μπορούσε να χυθεί στον Βόρειο Ατλαντικό με την επαφή μεταξύ λάβας και νερού να μπορεί να δημιουργήσει μικρές εκρήξεις και επικίνδυνα αέρια.

Δείτε live την πορεία της λάβας

Δείτε φωτογραφίες από το σημείο της έκρηξης

Στιγμιότυπα από την έκρηξη του ηφαιστείου στην Ισλανδία

Στιγμιότυπα από την έκρηξη του ηφαιστείου στην Ισλανδία

Στιγμιότυπα από την έκρηξη του ηφαιστείου στην Ισλανδία

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε η νότια Ισλανδία λόγω της τέταρτης από τον Δεκέμβριο (και έβδομης από το 2021) έκρηξη του ηφαίστειου της χερσονήσου Ρέικιανες, που εκτόξευσε πύρινη λάβα στον αέρα.

Οι ισλανδικές αρχές προειδοποιούσαν εδώ και εβδομάδες ότι επίκειται η ηφαιστειακή έκρηξη. Η προηγούμενη έγινε στις αρχές του Φεβρουαρίου, όταν η λάβα κατέστρεψε δρόμους και αγωγούς, αφήνοντας χωρίς θέρμανση 20.000 ανθρώπους. Κατά την έκρηξη του Ιανουαρίου η λάβα έκαψε σπίτια σε αλιευτική κωμόπολη.

Οι ηφαιστειακές εκρήξεις στην χερσόνησο Ρέικιανες είναι συνήθως περιορισμένων διαστάσεων και δεν προκαλούν μεγάλη διασπορά στάχτης στην στρατόσφαιρα. Ωστόσο οι επιστήμονες ανησυχούν ότι είναι πιθανόν να συνεχισθούν επί δεκαετίες και οι αρχές της Ισλανδίας έχουν αρχίσει να κατασκευάζουν αναχώματα για να εκτρέψουν την ροή της φλεγόμενης λάβας από κατοικίες και υποδομές.

Η Ισλανδία φιλοξενεί στο έδαφός της περισσότερα από 30 ενεργά ηφαίστεια. Ανάμεσα στην ευρασιατική και την βορειοαμερικανική τεκτονική πλάκα, η Ισλανδία είναι σεισμογενές και ηφαιστειογενές έδαφος λόγω της κίνησης των δύο πλακών προς τις αντίθετες κατευθύνσεις.

Το 2010, τα σύννεφα στάχτης από τις εκρήξεις του ηφαιστείου Eyafjallajokull κάλυψαν εκτεταμένες περιοχές της Ευρώπης ματαιώνοντας 100.000 πτήσεις και αναγκάζοντας εκατοντάδες Ισλανδούς να απομακρυνθούν από τα σπίτια τους.

ΦΩΤΟ: Στη φωτογραφία που παρέχεται από την Πολιτική Προστασία, τραβηγμένη από το ελικόπτερο του Λιμενικού Σώματος, φαίνεται η λάβα μετά την έκρηξη ηφαιστείου κοντά στο Γκρίνταβικ της Ισλανδίας, Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2024 | Icelandic Civil Protection via AP

Ηφαίστειο εξερράγη σήμερα στη νοτιοδυτική Ισλανδία, όπως ανακοίνωσε η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας, διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για την πέμπτη έκρηξη του ηφαιστείου στην χερσόνησο Ρεϊκιάνες από το 2021.

Η σεισμική δραστηριότητα, μεταδίδει ο Guardian, είχε ενταθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας και οι κάτοικοι της πόλης Γκρίνταβικ εκκένωσαν την περιοχή περίπου στις 3 π.μ. (0300 GMT) την Κυριακή (14/01), μετέδωσε ο ισλανδικός δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας RUV.

“Μια ρωγμή έχει ανοίξει και στις δύο πλευρές των αναχωμάτων που έχουν αρχίσει να κατασκευάζονται βόρεια του Γκρίνταβικ”, έγραψε το MetOffice.

Εντυπωσιακές εικόνες και βίντεο κάνουν τις τελευταίες ώρες τον γύρο του κόσμου, με πίδακες λάβας και καπνό να εκτοξεύονται στον σκοτεινό ουρανό.

Έκρηξη ηφαιστείου κοντά στο Grindavík της Ισλανδίας 2024 ICELANDIC CIVIL PROTECTION VIA AP

Έκρηξη ηφαιστείου κοντά στο Grindavík της Ισλανδίας 2024 ICELANDIC CIVIL PROTECTION VIA AP

Έκρηξη ηφαιστείου κοντά στο Grindavík της Ισλανδίας 2024 ICELANDIC CIVIL PROTECTION VIA AP

Η πιο πρόσφατη έκρηξη του ηφαιστείου στην χερσόνησο αυτή είχε αρχίσει στις 18 Δεκεμβρίου, μετά την πλήρη εκκένωση από τις αρχές της πόλης Γκρίνταβικ -από την οποία απομακρύνθηκαν περίπου 4.000 άνθρωποι- και το κλείσιμο των spa Blue Lagoon, που αποτελούν δημοφιλή τουριστικό προορισμό.

Το Γκρίνταβικ δεν κινδύνευσε τελικά από την έκρηξη του ηφαιστείου, καθώς η λάβα έρεε προς αντίθετη κατεύθυνση από την πόλη.

Αξίζει να σημειωθεί πως στην Ισλανδία υπάρχουν 33 ενεργά ηφαιστειακά συστήματα, τα περισσότερα στην Ευρώπη. Η Ισλανδία βρίσκεται πάνω στη μεσοατλαντική ράχη, μια ρωγμή στον πυθμένα του ωκεανού που χωρίζει την Ευρασιατική και τη Βορειοαμερικανική τεκτονική πλάκα.

Η ηφαιστειακή έκρηξη, που άρχισε χθες, Δευτέρα (18/12), το βράδυ στην Ισλανδία, σ’ ένα τομέα που βρίσκεται νότια της πρωτεύουσας Ρέικιαβικ όπου η σεισμική δραστηριότητα είναι πολύ έντονη από τις αρχές Νοεμβρίου, ενδέχεται να σταθεροποιείται, ανακοίνωσε σήμερα το ισλανδικό μετεωρολογικό ινστιτούτο (IMO).

«Η ισχύς της έκρηξης, που άρχισε πριν από περίπου τέσσερις ώρες, μοιάζει μάλλον να μειώνεται», ανέφερε το IMO στον ιστότοπό του.

Ισλανδία: Εξερράγη το ηφαίστειο στη χερσόνησο Ρέικιανες – Συγκλονιστικές εικόνες

«Το γεγονός ότι η δραστηριότητα ήδη μειώνεται δεν αποτελεί ένδειξη για τη διάρκεια της έκρηξης, αλλά μάλλον για το γεγονός ότι η έκρηξη σταθεροποιείται», επισήμανε το μετεωρολογικό ινστιτούτο, προσθέτοντας ότι παρόμοια τάση είχε παρατηρηθεί στην αρχή των προηγούμενων εκρήξεων στη χερσόνησο Ρέικιανες.

Αυτή η νέα έκρηξη, η τέταρτη μέσα σε δύο χρόνια, σημειώθηκε σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από ένα χωριό 4.000 κατοίκων, το Γκρίνταβικ, το οποίο έχει εκκενωθεί από τις 11 Νοεμβρίου, μετά την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην περιοχή έπειτα από σημαντική συσσώρευση μάγματος.

Η ρωγμή έχει μήκος περίπου τέσσερα χιλιόμετρα, διευκρίνισε το IMO, το οποίο επρόκειτο να επικαιροποιήσει την ανάλυσή του στις 11:00 (ώρα Ελλάδας).

Όλοι οι δρόμοι γύρω από το Γκρίνταβικ έχουν κλείσει και θα παραμείνουν κλειστοί τις επόμενες ημέρες, ανακοίνωσε η αστυνομία μέσω του Facebook, διευκρινίζοντας ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τον πληθυσμό όπως έχει αυτή τη στιγμή η κατάσταση.

Το 2021, το 2022 και τον περασμένο Ιούλιο, οι ηφαιστειακές εκρήξεις σε έναν ακατοίκητο τομέα στα περίχωρα του Γκρίνταβικ είχαν γίνει μεγάλες τουριστικές ατραξιόν, προσελκύοντας σχεδόν 680.000 επισκέπτες, σύμφωνα με το ισλανδικό Γραφείο Τουρισμού.

Στη διάρκεια της περασμένης νύχτας, ο επικεφαλής της πολιτικής προστασίας και της διαχείρισης εκτάκτων καταστάσεων στην Ισλανδία, ο Βίντιρ Ρέινισον, προειδοποίησε μιλώντας στο δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο RUV πως αυτή η νέα έκρηξη «δεν είναι μια τουριστική έκρηξη και πρέπει να την παρατηρείτε από πολύ μακριά».

Μέχρι το Μάρτιο 2021, στη χερσόνησο του Ρέικιανες, νότια της πρωτεύουσας Ρέικιαβικ, δεν είχαν σημειωθεί ηφαιστειακές εκρήξεις επί οκτώ αιώνες.

Σύμφωνα με τους ηφαιστειολόγους, ο νέος κύκλος ηφαιστειακών εκρήξεων στη χερσόνησο αυτή μπορεί να διαρκέσει δεκάδες χρόνια.

Τριάντα τρία ηφαιστειακά συστήματα θεωρούνται ενεργά στη χώρα αυτή της φωτιάς και του πάγου, την πιο ηφαιστειακή περιφέρεια της Ευρώπης.

•  

  Τις τελευταίες ημέρες, η κυβέρνηση στην Ισλανδία έχει κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης με αποτέλεσμα πάνω από 3.000 κάτοικοι να εκκενώσουν την μικρή παραθαλάσσια πόλη Γκρίνταβικ, καθώς αναμένεται έκρηξη του ηφαιστείου.

Σύμφωνα με το CNN, όλα ξεκίνησαν όταν οι επιστήμονες, παρατήρησαν την Κυριακή αλλαγές στην κατάσταση που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ότι «το μάγμα κινείται πιο κοντά στην επιφάνεια» και κατέληξαν τη Δευτέρα στο συμπέρασμα ότι «η μεγαλύτερη περιοχή ανύψωσης του μάγματος» βρίσκεται σε μια περιοχή 3,5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά του Γκρίνταβικ.

Τεράστια απειλή για το Γκίνταβικ

Η Ισλανδία βρίσκεται αντιμέτωπη με γεγονότα που οι κάτοικοι της «δεν έχουν ξαναζήσει μετά την έκρηξη στο Vestmannaeyjar», ανέφερε η υπηρεσία πολιτικής προστασίας της χώρας αναφερόμενη στην έκρηξη του 1973 που ξεκίνησε άνευ προειδοποίησης και κατέστρεψε 400 σπίτια.

Ένας διάδρομος μάγματος μήκους 15 χιλιομέτρων (εννέα μιλίων) εκτείνεται τώρα από ακριβώς βορειοδυτικά του Γκρίνταβικ στον Ατλαντικό Ωκεανό, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας, η οποία χρησιμοποίησε μοντέλα που κατασκευάστηκαν από δεδομένα που συλλέχθηκαν στην περιοχή το Σάββατο.

Το μάγμα είναι ένα μείγμα λιωμένων και ημιλιωμένων πετρωμάτων κάτω από την επιφάνεια της Γης που μπορεί να προκαλέσει έκρηξη όταν βρεθεί στην επιφάνεια και γίνει λάβα.

Αν το μάγμα εκραγεί κάτω από τη θάλασσα, θα σημάνει μεγαλύτερη απειλή από την έκρηξη στην ξηρά, λένε οι ειδικοί. Βέβαια, μια έκρηξη στην ξηρά θα αποτελούσε μεγαλύτερη απειλή για το ίδιο το Γκρίνταβικ.

Κοντά στην πρωτεύουσα το ηφαίστειο που μπορεί να εκραγεί

Δρόμοι ανοίγουν στην μέση

Θα επηρεαστεί το Ρέικιαβικ;

Πολλοί ρωτούν αν η πρωτεύουσα της Ισλανδίας, το Ρέικιαβικ, το οποίο απέχει από το Γκρίνταβικ μόλις 70 χιλιόμετρα, μπορεί να διατρέχει κίνδυνο. Οι επιστήμονες αναφέρουν πως η πρωτεύουσα δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο. Από την πλευρά τους, οι αρχές δεν έχουν εκδώσει εντολή εκκένωσης της πρωτεύουσας, γεγονός που υποδηλώνει ότι θα μείνει αλώβητη από την έκρηξη.

Ως προς τον κίνδυνο στο Γκρίνταβικ, ο Vidir Reynisson, επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών της Ισλανδίας, αναφέρει ότι «Ανησυχούμε πραγματικά για όλα τα σπίτια και τις υποδομές στην περιοχή».

H έκρηξη δημιουργεί πρόβλημα στις μεταφορές

Οι ειδικοί δεν αναμένουν το ηφαίστειο αυτό να προκαλέσει το ίδιο χάος με αυτό που προκλήθηκε το 2010, όταν εξεράγη το ηφαίστειο Eyjafjallajökull. Εκείνη την εποχή, περίπου 100.000 πτήσεις ακυρώθηκαν, επηρεάζοντας 2 εκατομμύρια ανθρώπους, ως αποτέλεσμα της τέφρας που εκτοξεύτηκε από την έκρηξη του 2010, η οποία απειλούσε να σταματήσει τους κινητήρες των αεροσκαφών και να προκαλέσει ηλεκτρική βλάβη.

«Το Eyjafjallajökull εξερράγη δίπλα σε πάγο που έλιωσε με αποτέλεσμα το νερό να προκαλέσει μία πολύ δυνατή έκρηξη, η οποία θα ήταν διαφορετική, εξ ου και το υψηλό νέφος έκρηξης και η πολύ ευρεία διασπορά της τέφρας», ανέφερε σε δήλωσή του ο Lionel Wilson, ομότιμος καθηγητής Γεωεπιστημών και Πλανητικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Lancaster.

Συνηθισμένη η Ισλανδία στις εκρήξεις

Σίγουρα, δεν είναι η πρώτη φορά που η Ισλανδία διατρέχει τον κίνδυνο έκρηξης ενός ηφαιστείου, αν και συχνά συμβαίνουν στην άγρια φύση, μακριά από κατοικημένες περιοχές. Το ηφαιστειακό σύστημα Bárðarbunga που βρίσκεται στο κέντρο της χώρας εξερράγη το 2014, παράγοντας λάβα που κάλυψε 84 τετραγωνικά χιλιόμετρα (32 τετραγωνικά μίλια) ορεινής περιοχής, η οποία όμως δεν προκάλεσε ζημιές σε κοινότητες.

Το ηφαιστειακό σύστημα Fagradalsfjall εξερράγη το 2021 για πρώτη φορά μετά από περισσότερα από 6.000 χρόνια. Επίσης, δεν απείλησε κατοικημένες περιοχές και μάλιστα έγινε τουριστικό αξιοθέατο, καθώς οι άνθρωποι συνέρρεαν για να παρακολουθήσουν μια ηφαιστειακή έκρηξη.

Οδεύει προς έκρηξη το ηφαίστειο στην Ισλανδία

Γιατί υπάρχουν τόσα πολλά ηφαίστεια στην Ισλανδία;

Η Ισλανδία βρίσκεται πάνω σε ένα όριο τεκτονικής πλάκας που συνεχώς διασπάται, ωθώντας τη Βόρεια Αμερική και την Ευρασία μακριά η μία από την άλλη κατά μήκος της γραμμής της μεσοατλαντικής κορυφογραμμής.

Κάτω από αυτήν βρίσκεται ένας ισχυρός μανδύας, μια περιοχή που είναι θερμότερη από το περιβάλλον μάγμα, το οποίο λιώνει και λεπταίνει τον φλοιό της Γης. Αυτές οι συνθήκες έχουν κάνει την Ισλανδία να φιλοξενεί 32 ενεργά ηφαίστεια.

Πόσο θα μπορούσε να διαρκέσει η ηφαιστειακή δραστηριότητα

Πριν από την έκρηξη του Μαρτίου 2021, η χερσόνησος Ρέικιανες ήταν αδρανής για οκτώ αιώνες. Οι ηφαιστειολόγοι πιστεύουν ότι ο νέος κύκλος αυξημένης δραστηριότητας θα μπορούσε να διαρκέσει αρκετές δεκαετίες ή αιώνες.

Η Ισλανδία, που βρίσκεται στον Βόρειο Ατλαντικό, εκτείνεται πάνω στη Μεσοατλαντική Ράχη, μια ρωγμή στον πυθμένα του ωκεανού που χωρίζει τις τεκτονικές πλάκες της Ευρασίας και της Βόρειας Αμερικής.

Μια μαζική έκρηξη τον Απρίλιο του 2010 σε ένα άλλο ηφαίστειο της Ισλανδίας – το Eyjafjallajokull, στο νότιο τμήμα του νησιού – ανάγκασε την ακύρωση περίπου 100.000 πτήσεων, αφήνοντας περισσότερους από 10 εκατομμύρια ταξιδιώτες αποκλεισμένους.

Asgeir Asgeirsson –Azadi cafe { Persian Path, Icelandic Folksongs Volume 3 (Stanga Music, 2020)}

Ενώ στα δύο πρώτα άλμπουμ της τριλογίας ''ISLANDIC FOLKSONGS'' συνεργάστηκε με Τούρκους και Βούλγαρους μουσικούς, στην τρίτη συλλογή αποφάσισε να εξερευνήσει τον Ισλανδικό τρόπο προσέγγισης της πέρσικης παράδοσης. Ο Ισλανδός κιθαρίστας της ποπ και της τζαζ Asgeir Asgeirsson τόλμησε να παντρέψει την ψυχρή αέρινη κουλτούρα της Βόρειας Θάλασσας με την παθιασμένη της Μέσης Ανατολής και των Βαλκανίων. Και άφησε για λίγο την κιθάρα για να πιάσει το μπουζούκι, το ούτι, τον μπαγλαμά, συνοδεία από νέυ, κανονάκι, καμαντσέ, σαντούρι, βιολί, βιόλα, τσέλο και πλήθος κρουστών. Μαζί τους οι Sigríður Thorlacius, Egill Ólafsson και Samin Ghorbani στα φωνητικά!

Επιλογή - κείμενο - επιμέλεια : Μιχάλης Πολυχρόνης

Όλα τα κομμάτια της στήλης ''ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ'' ακούγονται κάθε Τρίτη στην εκπομπή ''ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ'' 15.00-17.00μμ στον διαδικτυακό αέρα της ΕΡΤΟΠΕΝ, www.ertopen.com 

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ισλανδίας Γκούναρ Μπράγκι Σβάινσον ανακοίνωσε σήμερα ότι διακόπηκαν οι διαπραγματεύσεις ένταξης της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Διαλύσαμε την ομάδα διαπραγματεύσεων και πλέον δεν θα πραγματοποιηθεί καμία σύνοδος. Η ΕΕ αποφάσισε ότι δεν θα υπάρξει άλλη καταβολή χρημάτων από τον μηχανισμό προενταξιακής βοήθειας (IAP)» δήλωσε ο Σβάινσον στη διάρκεια ομιλίας του στο κοινοβούλιο.

Η ΕΕ είχε δώσει στην Ισλανδία 5,8 εκατομμύρια ευρώ για το 2013 στο πλαίσιο του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας, μετά την υποβολή του αιτήματος του Ρέικιαβικ το 2009.

Τον Απρίλιο ένας συνασπισμός της ευρωσκεπτικιστικής κεντροδεξιάς κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές με την υπόσχεσή ότι θα τερματίσει τη διαδικασία ένταξης της Ισλανδίας στην ΕΕ.

«Σύσσωμη η κυβέρνηση συμφωνεί. Η διαδικασία έχει ανασταλεί, τίποτα δεν έχει κλείσει, θέλουμε να βελτιώσουμε την επικοινωνία μας και να ενισχύσουμε τους δεσμούς μας με την ΕΕ χωρίς να ενταχθούμε σε αυτήν» εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών.

Πηγή ΑΜΠΕ