17 ωφέλιμες τροφές με όλα τα θρεπτικά συστατικά, για την υγεία της καρδιάς

Πέμπτη, 30/09/2021 - 16:59
της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής Βιολόγου medlabnews.gr iatrikanea 
 
Έχουν κατά καιρούς ειπωθεί πολλά σχετικά με το τι πρέπει να τρώμε για να έχουμε μία υγιή καρδιά. Πολλά θρεπτικά συστατικά σχετίζονται σήμερα με την προστασίας της.
 
Είναι βέβαιο ότι μια σωστή διατροφή μας εξασφαλίζει μακροζωία, ποιότητα ζωής, υγεία και ευεξία. Η κακή διατροφή, αντίθετα, μπορεί να είναι αιτία πολλών σοβαρών νοσημάτων όπως τα καρδιακά, τα εγκεφαλικά επεισόδια, σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση κ.α.
 
Η σωστή διατροφή σε συνδυασμό με σωματική άσκηση μας βοηθούν να αποφύγουμε όσο το δυνατόν την εμφάνιση αυτών των νοσημάτων.
 
Ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται καθημερινά πάνω από 50 διαφορετικά θρεπτικά συστατικά για να λειτουργήσει σωστά. Αυτά τα προμηθεύεται από όλες τις τροφές. Τα θρεπτικά συστατικά είναι οι πρωτεΐνες, τα λίπη, οι υδατάνθρακες, τα ιχνοστοιχεία και το νερό. Όλα αυτά βρίσκονται στα περισσότερα τρόφιμα που χρησιμοποιούμε καθημερινά.
 
Παρακάτω παρατίθενται κάποια από τα πιο σημαντικά καρδιοπροστατευτικά τρόφιμα και ροφήματα, τα οποία περιέχουν τα συστατικά για τα οποία μιλούν οι έρευνες.
 
1. ΦΡΕΣΚΑ ΒΟΤΑΝΑ
Τα φρέσκα βότανα προσφέρουν γεύση και άρωμα στο φαγητό μας και με τη χρήση τους μπορούμε να αντικαταστήσουμε μέρος του αλατιού και του λίπους  που θα χρησιμοποιούσαμε κατά το μαγείρεμα. Το δενδρολίβανο, το φασκόμηλο, το  θυμάρι και η ρίγανη περιέχουν πολύτιμα για την υγεία της καρδιάς αντιοξειδωτικά.
 
2. ΜΑΥΡΑ ΦΑΣΟΛΙΑ
 Τα μαύρα φασόλια είναι πλούσια σε ευεργετικά συστατικά όπως  φολικό οξύ, αντιοξειδωτικά,  μαγνήσιο το οποίο βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και ίνες που βοηθούν στη ρύθμιση της χοληστερίνης και των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
TIP: τα κονσερβοποιημένα μαύρα φασόλια μπορούν να προσφέρουν νοστιμιά σε σούπες και σαλάτες. Ξεπλύνετε με νερό για να απομακρυνθεί το επιπλέον αλάτι.
 
 
3. ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΡΑΣΙ ΚΑΙ ΡΕΣΒΕΡΑΤΡΟΛΗ
 Εάν πίνετε αλκοόλ, λίγο κόκκινο κρασί αποτελεί μία υγιεινή επιλογή για την καρδιά σας. Η ρεσβερατρόλη και οι κατεχίνες που περιέχει είναι δύο σημαντικές αντιοξειδωτικές ουσίες  που μπορούν να προστατεύσουν τα τοιχώματα των αρτηριών ενώ το κόκκινο κρασί βοηθά επίσης στη αύξηση της καλής χοληστερόλης HDL.
TIP: μην υπερβαίνεται το ένα ποτήρι την ημέρα οι γυναίκες και τα ένα-δύο ποτήρια οι άνδρες και βέβαια συμβουλευτείτε το γιατρό σας για την τακτική κατανάλωση κόκκινου κρασιού. Το αλκοόλ επίσης μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα σε άτομα που παίρνουν ασπιρίνη και άλλες φαρμακευτικές αγωγές. Επίσης παν μέτρον άριστον καθώς η υπερβολική κατανάλωση μπορεί αντίστροφα να βλάψει την καρδιά.
4. ΣΟΛΟΜΟΣ
Ο σολομός είναι πλούσιος σε ωμέγα-3 και αποτελεί μία κορυφαία τροφή για την υγεία της καρδιάς. Τα ωμέγα-3 μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης αρρυθμιών οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Ο σολομός επίσης μειώνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και τη φλεγμονή.
TIP: μαγειρέψτε τον στη λαδόκολλα μαζί με βότανα και λαχανικά για ένα νόστιμο και υγιεινό γεύμα
 
 
5. ΤΟΝΟΣ
 Ο τόνος είναι επίσης μία καλή πηγή ωμέγα-3 και κοστίζει λιγότερο από τον σολομό. Ο λευκός τόνος περιέχει περισσότερα ωμέγα-3 από άλλες ποικιλίες.
TIP: Για ένα νόστιμο και υγιεινό γεύμα ψήστε φιλέτο τόνου και αρωματίστε τον με άνηθο και λεμόνι. Εάν καταναλώνετε τόνο σε κονσέρβα, προτιμήστε τον κονσερβοποιημένο σε νερό και όχι σε λάδι
 
6. ΕΞΤΡΑ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
 Το λάδι αυτό το οποίο προέρχεται από το πρώτο πάτημα της ελιάς  είναι εξαιρετικά πλούσιο σε πολυφαινόλες και μονοακόρεστα λίπη. Όταν το ελαιόλαδο αντικαθιστά το κορεσμένο λίπος όπως το βούτυρο, βοηθά στη μείωση της χοληστερίνης ενώ οι πολυφαινόλες προστατεύουν τα αιμοφόρα αγγεία.
 
 
7. ΚΑΡΥΔΙΑ
 Μία μικρή χούφτα καρύδια την ημέρα μπορεί να μειώσει την χοληστερίνη και τον κίνδυνο εμφάνισης φλεγμονής στις αρτηρίες της καρδιάς. Τα καρύδια είναι πλούσια σε ωμέγα-3, μονοακόρεστα λιπαρά και ίνες.  Ακόμα πιο ωφέλιμα αποδεικνύονται τα καρύδια όταν αντικαθιστούμε με αυτά άλλα πρόχειρα σνακ όπως είναι τα πατατάκια και τα μπισκότα, καθώς ο οργανισμός μας δέχεται περισσότερα θρεπτικά συστατικά και λιγότερες θερμίδες.
TIP: μία χούφτα καρύδια έχει περίπου 300 θερμίδες. Μπορείτε να τα προσθέσετε σε μία δροσερή σαλάτα απογειώνοντας έτσι και τη γεύση της.
 
 
8. ΑΜΥΓΔΑΛΑ
 Τα αμύγδαλα ταιριάζουν πολύ με λαχανικά, ψάρι, κοτόπουλο και γλυκά. Είναι πλούσια σε Βιταμίνη Ε, φυτικές στερόλες, ίνες και ευεργετικά για την καρδιά λιπαρά. Τα αμύγδαλα ίσως βοηθήσουν στη μείωση της LDL χοληστερόλης και του κινδύνου ανάπτυξης διαβήτη.
 
 
9. ΓΛΥΚΟΠΑΤΑΤΕΣ
 Οι γλυκοπατάτες είναι μία πιο υγιεινή επιλογή από τις κανονικές πατάτες για τους ανθρώπους που ανησυχούν για τον διαβήτη. Διαθέτουν χαμηλότερο γλυκαιμικό φορτίο ενώ είναι πλούσιες σε ίνες, Βιταμίνη Α και λυκοπένιο, βοηθώντας την υγεία της καρδιάς.
TIP: ενισχύστε τη γλυκιά τους γεύση προσθέτοντας κανέλα και χυμό γλυκολέμονου.
 
 
10. ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ
 Ένα από τα πιο αγαπημένα χειμωνιάτικα φρούτα, το πορτοκάλι είναι πλούσιο σε πηκτίνη η οποία βοηθά στη μείωση της χοληστερίνης, και σε κάλιο που βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Μία μικρή έρευνα έδειξε ότι ο χυμός πορτοκαλιού πιθανόν βοηθά τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων και μειώνει την αρτηριακή πίεση μέσω του αντιοξειδωτικού εσπεριδίνη.
TIP: ένα μέτριο πορτοκάλι έχει περίπου 62 θερμίδες και 3γρ ινών.
 
 
11. ΣΕΣΚΟΥΛΑ
 Τα σέσκουλα είναι πλούσια σε κάλιο και μαγνήσιο, δύο μέταλλα που βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον περιέχουν ίνες, Βιταμίνη Α και τα αντιοξειδωτικά λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, τα οποία βοηθούν γενικότερα την υγεία της καρδιάς.
TIP: Μπορείτε να τα σοτάρετε με ελαιόλαδο και σκόρδο και να τα σερβίρετε ως συνοδευτικό σε κόκκινο κρέας ή ψάρι. Επίσης τα σέσκουλα προσφέρουν μία ιδιαίτερη νοστιμιά αν προστεθούν σε χορτόπιτες.
 
12. ΚΑΡΟΤΑ
 Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι τα καρότα ίσως βοηθούν στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης διαβήτη. Είναι επίσης ένα από τα κορυφαία τρόφιμα στη μάχη κατά της χοληστερίνης χάρις στις άφθονες διαλυτές ίνες που περιέχουν.
 
13. ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΜΕ ΧΑΜΗΛΑ ΛΙΠΑΡΑ
 Το γιαούρτι είναι γνωστό για την ευεργετική του επίδραση στα οστά όμως φαίνεται ότι ρυθμίζει επίσης την αρτηριακή πίεση. Το γάλα είναι πλούσιο σε ασβέστιο και κάλιο και το γιαούρτι περιέχει τη διπλάσια ποσότητα. Προτιμήστε προϊόντα με χαμηλά λιπαρά ώστε να λάβετε τα οφέλη του χωρίς να επιβαρυνθείτε με επιπλέον λίπος.
 
14. ΚΑΦΕΣ
 Ο καφές και το τσάι είναι πιθανόν ωφέλιμα για την καρδιά βοηθώντας στην προστασία από τον διαβήτη τύπου ΙΙ. Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που πίνουν 3-4 φλιτζάνια καφέ την ημέρα, ίσως μειώνουν τον κίνδυνο κατά 25%, με τον καφέ χωρίς καφεΐνη να είναι αντίστοιχα ωφέλιμος. Ωστόσο συνιστάται προσοχή σε άτομα που έχουν ήδη διαβήτη ή υπέρταση καθώς η καφεΐνη μπορεί να  περιπλέξει αυτές τις καταστάσεις.
 
15. ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΙΠΕΡΙ ΚΑΓΙΕΝ
 Η προσθήκη καυτερού πιπεριού στο φαγητό πιθανόν βοηθά στη σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μετά το φαγητό. Μία μικρή έρευνα στην Αυστραλία έδειξε ότι η προσθήκη καυτερού πιπεριού σε χάμπουργκερ έδωσε χαμηλότερα επίπεδα ινσουλίνης σε υπέρβαρους εθελοντές.
TIP: Με την προσθήκη καυτερού πιπεριού στα φαγητά σας μπορείτε να προσφέρετε νοστιμιά και δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε μεγάλη ποσότητα αλατιού.
 
 
16. ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΑΛΑΤΙ
 Το θαλασσινό αλάτι ίσως είναι μία πιο υγιεινή επιλογή για τους ανθρώπους με υψηλή αρτηριακή πίεση. Στα αμαγείρευτα φαγητά οι μεγάλοι κρύσταλλοι του θαλασσινού αλατιού προσφέρουν περισσότερη γεύση βοηθώντας έτσι να περιοριστεί η ποσότητα που θα χρησιμοποιήσετε. Όπως και να έχει όμως, πάντα χρειάζεται προσοχή καθώς ένα κουταλάκι του γλυκού θαλασσινό αλάτι περιέχει 1.120-2.000 mg νάτριου ενώ το ημερήσιο όριο για τους περισσότερους ανθρώπους είναι 1.500 mg. Και βέβαια με το μαγείρεμα το γευστικό πλεονέκτημα του θαλασσινού αλατιού χάνεται.
 
 
17. ΚΕΡΑΣΙΑ
 Τα κεράσια είναι πλούσια σε ανθοκυανίνες, αντιοξειδωτικές  ουσίες που πιθανόν προστατεύουν τα αιμοφόρα αγγεία. Όλα τα είδη κερασιών προσφέρουν οφέλη στην καρδιά, τα μεγάλα κόκκινα κεράσια, τα βύσσινα καθώς και τα αποξηραμένα κεράσια και ο χυμός κεράσι.
TIP: προσθέστε αποξηραμένα κεράσια στα δημητριακά σας και στις σαλάτες για να απογειώσετε την γεύση και να επωφεληθείτε από την ευεργετική τους δράση.
 
 

ΚΑΥΣΩΝΑΣ Τι πρέπει να προσέχουν οι Καρδιοπαθείς

Σάββατο, 31/07/2021 - 15:33
Με αφορμή  τις υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος που αντιμετωπίζουμε τις τελευταίες ημέρες στην χώρα μας η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία δράττεται της ευκαιρίας να ενημερώσει τους πολίτες -και ιδιαίτερα τους Καρδιοπαθείς-  για τα μέτρα προστασίας που θα πρέπει να λαμβάνουν.
 
 
Τους θερινούς μήνες στην Ελλάδα αντιμετωπίζουμε συχνά το πρόβλημα της υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος με κύριες επιπλοκές τις κράμπες από υπερθερμία, την εξάντληση και σπανιότερα την πολύ- οργανική ανεπάρκεια λόγω υπερθερμίας (heat shock). Επίσης έχει παρατηρηθεί μια αύξηση στην συχνότητα εισαγωγών οξέων καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε περιόδους καύσωνα, που φαίνεται να συσχετίζονται με την παρατηρούμενη αύξηση των συγκεντρώσεων των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, του SO2 αλλά και του όζοντος, που προάγουν την φλεγμονώδη διεργασία. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι οι καύσωνες του 1976 και του 1995 στην πόλη του Λονδίνου συνδέθηκαν με 15% αύξηση της ολικής θνησιμότητας κατά τη διάρκεια των ημερών της αυξημένης θερμοκρασίας, ενώ ο καύσωνας του Ιουλίου του 1987 στην Αθήνα, συσχετίστηκε από 2000 επιπλέον θανάτους, δηλαδή σε 97% αύξηση της ημερήσιας θνητότητας. Τα σύνδρομα υπερθερμίας μπορεί να παρατηρηθούν και σε σχετικά χαμηλότερες θερμοκρασίες περιβάλλοντος (>32oC) με υψηλή σχετική υγρασία (>60%) κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα, σε αλκοολικούς ή πάσχοντες από ψυχικές ασθένειες, άτομα που λαμβάνουν αντιψυχωσικά φάρμακα, διουρητικά, αντιχολινεργικά , ή σε άτομα που ζουν σε μη καλά αεριζόμενους χώρους χωρίς κλιματισμό. Τα σύνδρομα αυτά είναι πιο συνήθη να εκδηλωθούν κατά τις πρώτες μέρες του καύσωνα όπου ο οργανισμός δεν έχει ακόμα εγκλιματιστεί. Ο εγκλιματισμός χρειάζεται 7 με 14 ημέρες έκθεσης. Με τον εγκλιματισμό μειώνεται ο ουδός εμφάνισης ιδρώτα έτσι το άτομο ιδρώνει σε χαμηλότερη βασική θερμοκρασία. Ο ιδρώτας είναι ο πιο αποτελεσματικός φυσικός μηχανισμός ενάντια στην θερμοπληξία και μπορεί να παρατηρηθεί με μικρή ή και καμία μεταβολή της βασικής θερμοκρασίας του σώματος. Όσο ο ιδρώτας παραμένει το άτομο μπορεί να αντέξει ιδιαίτερες υψηλές θερμοκρασίες αρκεί να αντικαθιστά το νάτριο και το νερό που χάνεται.
Έτσι ο οργανισμός σε κατάσταση υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος ενεργοποιεί διάφορους θερμορυθμιστικούς μηχανισμούς, προκειμένου να εμποδίσει την άνοδο της θερμοκρασίας του και να αποβάλει την περίσσεια θερμότητας. 
 
⦁ Προκαλείται αγγειοδιαστολή, ώστε τα αγγεία που βρίσκονται κοντά στο δέρμα να αποβάλουν θερμότητα προς το περιβάλλον.
⦁ Αντισταθμιστικά, η καρδιά αυξάνει τη συχνότητά της, ώστε να διατηρήσει σταθερή την παροχή αίματος στα όργανα (ταχυκαρδία).
⦁ Ενεργοποιούνται οι ιδρωτοποιοί αδένες και η θερμότητα αποβάλλεται με εξάτμιση. 
⦁ Αυξάνεται η συχνότητα και το βάθος της αναπνοής για την αποβολή του θερμού αέρα.
 
Η πολλή ζέστη μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα που μπορεί να κυμαίνονται από αδυναμία, εξάντληση, κράμπες, μέχρι και την, απειλητική για τη ζωή, θερμοπληξία. Οι καρδιοπαθείς (ιδίως οι ηλικιωμένοι) ανήκουν στην  ομάδα υψηλού κινδύνου.
Όσον αφορά τη διατροφή, το καλοκαίρι θα πρέπει να αλλάξουμε τις διατροφικές μας συνήθειες ώστε να μην επιβαρύνεται ο οργανισμός. Θα πρέπει να τρώμε πολλά φρούτα, λαχανικά, σαλάτες και να πίνουμε πολλούς χυμούς και νερό.
  
Ύποπτα συμπτώματα που θα πρέπει να οδηγήσουν τους καρδιολογικούς ασθενείς στον ιατρό τους:
⦁ Θωρακική δυσφορία που επεκτείνεται στην κάτω γνάθο και ενδεχομένως αντανακλά στην πλάτη ή το χέρι (δηλωτικά στηθαγχικού πόνου).
⦁ Δύσπνοια
⦁ Αδυναμία / Καταβολή δυνάμεων,
⦁ Ελαττωμένο επίπεδο συνείδησης/Σύγχυση.
⦁ Αίσθημα παλμών/Ταχυκαρδία.
⦁ Κεφαλαλγία/Ζάλη.
⦁ Εκδηλώσεις θερμοπληξίας. Πρόδρομα συμπτώματα είναι η δίψα, η αδυναμία, η ζάλη, ο ίλιγγος, ο πονοκέφαλος και η ναυτία. Όψιμα ο ασθενής παρουσιάζει απώλεια των αισθήσεων, σύγχυση, σπασμούς, λήθαργο και κώμα.
  
Γενικές οδηγίες:
⦁ Αποφυγή του  ηλίου κατά τις ώρες υψηλής ακτινοβολίας (11.00-16.00).
⦁ Αποφυγή της βαριάς σωματικής εργασίας και της υπερβολικής άθλησης, ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία ή υγρασία.
⦁ Αποφυγή των πολύωρων ταξιδιών με αστικά μέσα συγκοινωνίας κατά τη διάρκεια της υψηλής ζέστης.
⦁ Κατανάλωση άφθονων υγρών (έως 1,5 - 2 λίτρα).
⦁ Αποφυγή των μεγάλων γευμάτων.
⦁ Περιορισμός των οινοπνευματωδών ποτών όπως και των ποτών που περιέχουν πολλή καφεΐνη
⦁ Εάν η εφίδρωση είναι μεγάλη, προσθήκη αλατιού σε μικρές ποσότητες στη διατροφή για να εξισορροπηθεί η απώλεια ηλεκτρολυτών.
⦁ Κατανάλωση άφθονων  φρούτων και  λαχανικών.
⦁ Κατά τη διάρκεια της ημέρας  αρκετά ντους με χλιαρό νερό.
⦁ Τροποποίηση της αντιυπερτασικής αγωγής. Οι υπερτασικοί το καλοκαίρι χρειάζονται μικρότερες δόσεις φαρμάκων γιατί η πίεση μειώνεται με τη ζέστη.
⦁ Τροποποίηση της αγωγής καρδιακής ανεπάρκειας. Αναπροσαρμογή της δοσολογίας φαρμάκων όπως τα διουρητικά και τα αγγειοδιασταλτικά γιατί υπάρχει ο κίνδυνος των ηλεκτρολυτικών διαταραχών  και της αφυδάτωσης.
⦁ Το ταξίδι με αεροπλάνο ή άλλο μέσο απαγορεύεται στους ασθενείς με πρόσφατο  οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ασταθή στηθάγχη, πρόσφατη επέμβαση by pass  ή απορρύθμιση  καρδιακής ανεπάρκειας.
⦁ Γενικά όσοι έχουν μόνιμους καρδιακούς βηματοδότες μπορούν να ταξιδέψουν με αεροπλάνο. Όμως  κάποια είδη βηματοδοτών και εμφυτεύσιμων απινιδωτών απορρυθμίζονται από τα συστήματα ασφαλείας  του αεροδρομίου. Καλό είναι οι ασθενείς να έχουν μαζί τους «την ταυτότητα» του βηματοδότη ή απινιδωτή.
⦁ Κάθε καρδιοπαθής πρέπει οπωσδήποτε να έχει όλα τα απαραίτητα φάρμακα που χρειάζεται μαζί του, το όνομα και τα τηλέφωνα του γιατρού του, και τις απαραίτητες πληροφορίες για την πάθηση και την περίθαλψή του.
  
Θάλασσα:
⦁ Αποφυγή των επικίνδυνων ωρών του ήλιου, μεταξύ 12 - 4 μ.μ.
⦁ H επαφή με το νερό να γίνεται σταδιακά.
⦁ Να έχουν μεσολαβήσει τουλάχιστον 2 ώρες από το τελευταίο γεύμα.
⦁ Κολύμβηση για  30 - 45 λεπτά την ημέρα (έστω και σε ήπια ένταση), γιατί το ευεργετικό όφελος της άσκησης είναι τότε περισσότερο εμφανές. 
 
Βουνό:
Σε μεγάλο υψόμετρο υπάρχει μείωση του οξυγόνου και μείωση της ατμοσφαιρικής πίεσης. Η μείωση της ατμοσφαιρικής πίεσης αυξάνει την αρτηριακή πίεση και η μείωση του οξυγόνου αναγκάζει τον οργανισμό να κάνει συχνότερες, βαθύτερες αναπνοές, με αύξηση της καρδιακής συχνότητας. Εάν το υψόμετρο >2500μ. μπορεί να προκληθεί πονοκέφαλος, ζάλη, ταχυπαλμία, πνευμονικό οίδημα, συνεπώς καλό είναι οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια να αποφεύγουν τα μεγάλα υψόμετρα.
Βρισκόμαστε ακόμα όμως αντιμέτωποι με την πανδημία του COVID-19. Οι υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος και η σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα δεν θα πρέπει να μας εφησυχάζουν. Έχουμε μπει σε νέα φάση κατά την οποία ο ιός μπορεί να μην φαίνεται, ωστόσο παραμένει και μας απειλεί. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρχει αυξημένη εγρήγορση και να ακολουθούμε σχολαστικά τους κανόνες προστασίας τόσο σε ατομικό όσο και συλλογικό επίπεδο. Το θέμα της λειτουργίας των κλιματιστικών μηχανημάτων είναι ένα σοβαρό ζήτημα που μας απασχολεί γιατί δεν είναι ο κορωνοϊός ο μόνος κίνδυνος, αποτελούν και οι υψηλές θερμοκρασίες απειλή ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες.  Το σοβαρό θέμα της χρήσης κλιματιστικών που μπορούν να αποτελέσουν πηγή διασποράς του ιού έχει απασχολήσει την Πολιτεία και συνιστάται η χρήση νωπού αέρα και ο καλός εξαερισμός των χώρων. Έχει συστηθεί σε επαγγελματικούς χώρους να γίνεται ρύθμιση των κεντρικών μονάδων κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει ανακυκλοφορία του αέρα.
Όσον αφορά τα οικιακά κλιματιστικά συστήνεται να παραμένει ανοιχτό το παράθυρο και να λειτουργούν σε υψηλότερη θερμοκρασία, ενώ να ρυθμίζετε η ροή του αέρα να μην έχει φορά πάνω στα άτομα που βρίσκονται στο χώρο.
Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά στους πολίτες την τήρηση όλων των μέτρων μερικής κοινωνικής αποστασιοποίησης και προσωπικής ασφάλειας, την αποφυγή έκθεσης σε περιβάλλον υψηλής θερμοκρασίας, την καλή ενυδάτωση και καλή διατροφή, ενώ για ασθενείς με καρδιολογικά νοσήματα που λαμβάνουν αντιυπερτασική αγωγή και διουρητικά την αναζήτηση συμβουλής από τον θεράποντα Καρδιολόγο τους για το ισοζύγιο υγρών που θα ακολουθούν.
 
Ιωάννης Κανακάκης, Πρόεδρος Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας

Μπακαλιάρος (βακαλάος) ψάρι πλούσιο σε ασβέστιο, μαγνήσιο, φωσφόρο, σίδηρο, κάλιο, Β12 και Ω3 λιπαρά - Γιατί καθιερώθηκε ο μπακαλιάρος ως φαγητό της 25ης Μαρτίου;

Σάββατο, 25/03/2017 - 16:03
της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μορ. Βιολόγου,
http://medlabgr.blogspot.com

Παρόλο που η περίοδος της Σαρακοστής αποτελεί παράλληλα και περίοδο νηστείας, η εκκλησία, επέτρεψε να υπάρχουν δυο ημέρες όπου θα επιτρέπεται η κατανάλωση ψαριού.
Μία από αυτές τις γιορτές είναι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου 25 Μαρτίου, όπου παραδοσιακά συνηθίζεται εκείνη την ημέρα να τρώμε μπακαλιάρο σκορδαλιά. Η δεύτερη ημέρα εξαίρεσης της νηστείας είναι η Κυριακή των Βαΐων.

Γιατί όμως καθιερώθηκε ο μπακαλιάρος και όχι κάποιο άλλο ψάρι;

Παλιά, όσοι ζούσαν σε παραθαλάσσιες περιοχές, δεν είχαν πρόβλημα να τρώνε φρέσκα ψάρια σε καθημερινή βάση. Για τον ορεινό πληθυσμό όμως, η μεταφορά του ψαριού αντιμετώπιζε προβλήματα, μιας και δεν υπήρχαν τα μέσα μεταφοράς του φρέσκου ψαριού πριν αυτό αλλοιωθεί. Όταν λοιπόν εισήχθηκε ο μπακαλιάρος τον 15ο αιώνα, ήταν ιδανικός, γιατί ήταν ένα φτηνό ψάρι το οποίο μπορεί να διατηρηθεί και εκτός ψυγείου με τη χρήση αλατιού. Με εξαίρεση τα νησιά, όπου το φρέσκο ψάρι δεν ήταν ποτέ πολυτέλεια, οπουδήποτε αλλού στην Ελλάδα ο παστός μπακαλιάρος εκείνες τις εποχές αποτέλεσε την εύκολη λύση, καθώς ήταν πιο εύκολο να τον προμηθευτεί κανείς και επιπλέον, μπορούσε να διατηρηθεί εκτός ψυγείου, οπότε πέρασε στην παράδοση και κατά συνέπεια έγινε το εθνικό φαγητό της 25ης Μαρτίου.



Η ιστορία του «ταπεινού» μπακαλιάρου όμως είναι πραγματικά πολυτάραχη. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Giovanni de Biasio στο βιβλίο του «Μπακαλιάρος - 100 γευστικοί συνδυασμοί για να μαγειρέψετε και να εντυπωσιάσετε» (μετάφραση Βιολέττα Ζεύκη-Βοργιά, εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί), οι πρώτοι που τον ψάρεψαν ήταν οι Βίκινγκς! Ταξιδεύοντας αλίευαν τις μουρούνες στα γεμάτα ψάρια νερά της νησιωτικής συστάδας Λόφοτεν και για να τις διατηρήσουν τις αποξήραιναν στον παγωμένο αέρα του βορρά.

Ενας Βενετσιάνος έμπορος, ονόματι Πιέρο Κουερίνι, ήταν ο πρώτος που αφηγήθηκε τη μέθοδο αλιείας και συντήρησης που εφάρμοζαν οι ψαράδες του Λόφοτεν, οι οποίοι τον είχαν φιλοξενήσει μετά το ναυάγιο του πλοίου του, το 1431.

Η μέθοδος του παστού βακαλάου όμως οφείλεται στους Βάσκους, οι οποίοι, αφού έφτασαν ώς τους πλούσιους ψαρότοπους της θάλασσας του Λαμπραντόρ, απέσπασαν το μονοπώλιο της αλιείας του συγκεκριμένου ψαριού από τους βόρειους λαούς και το έφεραν στη λεκάνη της Μεσογείου. Υπάρχει μάλιστα και ο μύθος που λέει ότι οι Βάσκοι, ψάχνοντας για μεγάλους ψαρότοπους μπακαλιάρου, ανακάλυψαν τυχαία τις ακτές του Καναδά πριν ανακαλύψει ο Κολόμβος την Αμερική.

Κατόπιν, το εμπόριο του μπακαλιάρου πήρε παγκόσμιες διαστάσεις. Τον 16ο αιώνα στόλοι ολόκληροι αρμένιζαν φορτωμένοι. Σε μια εποχή που η συντήρηση των τροφίμων ήταν συχνά δύσκολη, ο βακαλάος μετατράπηκε σε τόσο σημαντική πηγή εσόδων ώστε όλες οι χώρες που διέθεταν στόλο εκδήλωσαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την αλιεία του. Μάλιστα ξέσπασαν και συγκρούσεις, με πιο πρόσφατη αυτήν του 1973, για μια αντιδικία μεταξύ Αγγλίας και Ισλανδίας όπου απαιτήθηκε η επέμβαση του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε.!

Παρ' όλ' αυτά παραμένει άγνωστο πώς ο μπακαλιάρος, ή βακαλάος, έφτασε στην Ελλάδα. Στοιχεία για τη μεταφορά του στη χώρα μας βρίσκει κάποιος αν ανατρέξει στην ιστορία του εμπορίου μεταξύ Ελλάδας και Αγγλίας, όπου αναφέρεται ότι οι Αγγλοι έστελναν μεγάλες ποσότητες μπακαλιάρου, τις οποίες αντάλλαζαν με φορτία σταφίδας. Φαίνεται ότι γι' αυτό στην Κορινθία και την Αχαΐα, και γενικότερα στην Πελοπόννησο, συναντάμε μεγάλο πλούτο συνταγών με μπακαλιάρο. Πολλές από αυτές δε περιέχουν και σταφίδες, όπως ο ...διάσημος μπακαλιάρος πλακί με σταφίδες.

Ο βακαλάος, αυτό το τόσο νόστιμο και θρεπτικό ψάρι μπήκε στο τραπέζι μας τον 15ο αιώνα και κατάφερε να διεκδικήσει επιτυχώς τη δική του θέση στο εθνικό μας εδεσματολόγιο. Πρόκειται για ψάρι αγαπητό σε όλη την Ελλάδα και μαγειρεύεται με δεκάδες τρόπους, από σφακιανό στιφάδο μέχρι σούπα επτανησιακή (κοφίσι μπιάνκο).





Σήμερα, το εξαιρετικά θρεπτικό αυτό ψάρι (πλούσιο σε μέταλλα, φώσφορο, μαγνήσιο και βιταμίνες Α, Ε και D και φτωχό σε λιπαρά) βρίσκεται στην «κόκκινη» λίστα της Greenpeace, λόγω υπεραλίευσης. Παρ' όλ' αυτά, στο εμπόριο υπάρχει σε αφθονία σε όλες του τις μορφές.

Ανήκει στην κατηγορία των ψαριών και όπως όλα τα ψάρια, αποτελεί πλούσια πηγή πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας και αμινοξέων, τα οποία είναι απαραίτητα για τη δόμηση των ιστών και την αποκατάσταση των φθορών τους.



Η περιεκτικότητά του σε λίπος διαφοροποιείται σημαντικά σε σχέση με τα υπόλοιπα ψάρια. Ανήκει στην κατηγορία των ψαριών με χαμηλά λιπαρά, το λίπος του κυμαίνεται από 0.5-2%. Σε σύγκριση όμως με το κρέας, το λίπος των ψαριών είναι διαφορετικό, καθώς ακόμη και τα πιο λιπαρά ψάρια δίνουν χαμηλότερες θερμίδες σε σχέση με το κρέας γιατί δεν είναι κορεσμένο λίπος. Τα λιπαρά του είναι τα γνωστά σε όλους μας «καλά» λιπαρά, δηλαδή, τα ω-3. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης, των τριγλυκεριδίων και προστατεύουν τις αρτηρίες μειώνοντας την πίεση.

Επίσης, είναι πηγή πολλών βιταμινών και ιχνοστοιχείων.  Είναι πλούσιος σε βιταμίνη Α, η οποία έχει άμεση σχέση με την όραση. Άλλη μια σημαντική βιταμίνη είναι η βιταμίνη D, η οποία είναι υπεύθυνη για την αύξηση και τον εμπλουτισμό των οστών και των δοντιών αλλά και για την απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου. Ακόμη, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, είναι σημαντικές για την υγεία των νευρικών ιστών.

Η διατροφική αξία του μπακαλιάρου είναι σημαντική καθώς περιέχει:

* Πρωτεΐνη


* Ασβέστιο


* Σίδηρο


* Φώσφορο


* Μαγνήσιο


* Βιταμίνη Β12


* Κάλιο Καλά λιπαρά


*Κορεσμένα, Μονοακόρεστα και Πολυακόρεστα λίπη.


Η συχνή κατανάλωση μπακαλιάρου θωρακίζει τον οργανισμό απέναντι σε καρδιαγγειακά νοσήματα, περιορίζει τον κίνδυνο ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων, ενδυναμώνει την νοητική δραστηριότητα του εγκεφάλου και τη μνήμη και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Συμβάλλει επίσης στην εξασφάλιση μιας σωστής και υγιεινής διατροφικής συμπεριφοράς




Στην Ελλάδα, ο βακαλάος εισάγεται από τις βόρειες χώρες και διατίθεται ως κατεψυγμένο προϊόν ή σε μορφή καθαρισμένου φιλέτου χωρίς κόκκαλο, έτοιμου για μαγείρεμα.

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
100γρ. ξαρμυρισμένου μπακαλιάρου

Πρωτεΐνη

16,7 g




Ολικό Λίπος

0,9 g




Κορεσμένα Λίπη

0,2 g




Μονοακόρεστα Λίπη

0,1 g




Πολυακόρεστα Λίπη

0.4 g




ω-6

0,05 g




ω-3 μακράς αλυσού

0,32 g




Βιταμίνη Β12

0,5 μg




Ασβέστιο

33 mg




Σίδηρο

0,33 mg




Φώσφορο

33 mg




Μαγνήσιο

11 mg




Κάλιο

28 mg




Νιασίνη

1mg




Αλάτι

580 mg




Νερό

81,5 g




Ενέργεια

76 Kcal







Σύμφωνα με τον G. de Biasio υπάρχουν και κάποια ιδιαίτερα χρήσιμα μυστικά για το μαγείρεμά του. Ο ίδιος σε όλες τις συνταγές χρησιμοποιεί παστό μπακαλιάρο ήδη ξαρμυρισμένο, τονίζοντας ότι η διαδικασία του ξαρμυρίσματος αν και μπορεί να γίνει στο σπίτι είναι αρκετά περίπλοκη.

Πρέπει να βάλουμε τον μπακαλιάρο τουλάχιστον δύο μέρες σε κρύο νερό, το οποίο θα αλλάζουμε 3-4 φορές την ημέρα. Για να συντομεύσουμε τη διαδικασία και να αμβλύνουμε την έντονη γεύση του, ο συγγραφέας μάς προτείνει να τον αφήσουμε 12 ώρες στο νερό και μετά 2-3 ώρες σε καυτό γάλα.



Πηγή : medlabgr.blogspot.com
Σελίδα 2 από 2