«Στα πρόθυρα της απόλυτης διάλυσης βρίσκεται το ακτινολογικό τμήμα του Κ.Θ-Γ.Ν -Κ.Υ ΛΕΡΟΥ, υπηρετεί μια γιατρός, επιπρόσθετα λόγω κανονικής αδείας μένει χωρίς γιατρό έως το τέλος Οκτωβρίου», καταγγέλλει η Ένωση Ιατρών Κρατικού Θεραπευτηρίου – Κέντρου Υγείας Λέρου (ΕΙΘΕΛ).
Σε ανακοίνωσή της τονίζει: «Η κατάσταση του νοσοκομείου Λέρου είναι ενδεικτική εκείνης που επικρατεί στην πλειοψηφία των νοσοκομείων των νησιών μας, αλλά και όλης της χώρας. Ενώ τα αυξανόμενα προβλήματα βυθίζουν όλο και περισσότερο το νοσοκομείο μας, η σιωπή των υπευθύνων έχει γίνει εκκωφαντική. Αντί να κάνουν τις απαραίτητες ενέργειες έστω και την ύστατη στιγμή προκειμένου να διασωθεί η δημόσια υγεία, παραμένουν κρυφοί θεατές της κατάρρευσής της».
Προσθέτει επίσης: «Η διοίκηση του νοσοκομείου, της 2 ΥΠΕ και πρωτίστως της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου υγείας έχει εγκαταλείψει και άλλα τμήματα του νοσοκομείου στην τύχη τους να υπολειτουργούν λόγω υποστελέχωσης. Μια ψυχίατρος για 250 ασθενείς, μια αναισθησιολόγο, ενώ με τις συνταξιοδοτήσεις συναδέλφων επίκειται η πλήρη κατάρρευση της λειτουργίας».
«Απαιτούμε την άμεση λύση του προβλήματος έλλειψης ακτινολόγου, την άμεση προκήρυξη όλων των κενών θέσεων του οργανογράμματος σε ιατρικό προσωπικό, την μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων ιατρικού, νοσηλευτικού και άλλου προσωπικού», σημειώνει.
Τα κτήρια του Ναυτικού Στρατώνα (Caserma Marinai), γνωστού σήμερα ως Ποσειδώνιο, της Μεγάλης Αποθήκης του Λιμανιού (Il Grande Magazino) στη Γωνιά, στο Λακκί και το Αερόφωνο και τον περιβάλλοντα χώρο του, στην Πατέλλα της Λέρου κηρύχθηκαν ως μνημεία από την υπουργό Πολιτισμού έπειτα από θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων.
Όπως πληροφορεί το ΥΠΠΟΑ σε ανακοίνωσή του, τα μνημεία είναι χαρακτηριστικά δείγματα της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα: Το Ποσειδώνιο είναι άριστο δείγμα του εκλεκτικισμού, η Μεγάλη Αποθήκη του Λιμανιού είναι στυλ «ντεκό», αποτελώντας τεκμήρια της Ιταλικής Κατοχής των Δωδεκανήσων, κατά την περίοδο 1912-1943, όπως και της εξέλιξης της περιοχής από αρχιτεκτονική, πολιτισμική και ιστορική άποψη. Το συγκρότημα κτηρίων του Αερόφωνου, τεκμήριο της Ιταλικής Κατοχής των Δωδεκανήσων, κατά την περίοδο 1912-1943, με τους καμπύλους ακουστικούς τοίχους, τις υπόγειες εγκαταστάσεις του και με τον περιβάλλοντα χώρο του αποτελούν μοναδικό δείγμα στρατιωτικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και μία από τις ελάχιστες σωζόμενες εγκαταστάσεις αεροφώνων, κάλυψης 360 μοιρών, στην Ευρώπη. Σώζεται σε άριστη κατάσταση αποτελώντας σπουδαίο κατάλοιπο της στρατιωτικής ιστορίας.
Άποψη της Γωνιάς με τον Ναυτικό Στρατώνα και τη Μεγάλη Αποθήκη μετά τον βομβαρδισμό
«Η Λέρος παρουσιάζει μια εντελώς μοναδική, για τα ελληνικά δεδομένα, αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, αποτελώντας ιδανικό χώρο, για την εφαρμογή της πολιτικής μας. Το υπουργείο Πολιτισμού για την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος και της μοναδικής αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής φυσιογνωμίας της Λέρου, σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ολοκλήρωσαν το στρατηγικό σχέδιο, το οποίο αποτελεί τον οδικό χάρτη για την ολοκληρωμένη διαχείριση, προστασία και ανάδειξη των μνημείων του νησιού, όπως είναι το Κάστρο Παντελίου, οι Εκκλησίες Αγίας Κιούρας στο Παρθένι, Αγίου Πέτρου στον Δρυμώνα, Αγίου Ζαχαρίου και Αγίου Σπυρίδωνος στη Μερίκια, το Φρούριο στο Μπούρτζι και το ιστορικό Ξενοδοχείο “Λέρος”, του οποίου εντάξαμε τη β’ φάση της αποκατάστασης του, με προϋπολογισμό 2.197.323 ευρώ, στο Ταμείο Ανάκαμψης», δήλωσε μεταξύ άλλων η υπουργός Πολιτισμού. Και συνέχισε: «Για τα έργα αυτά έχουν ήδη ξεκινήσει ή δρομολογούνται τα έργα αποκατάστασής τους. Ταυτόχρονα, εφαρμόζοντας το στρατηγικό σχέδιο διαχείρισης, απλώνουμε ένα δίχτυ προστασίας για όλα τα μνημεία του νησιού. Η πολιτισμική κληρονομιά της Λέρου πρέπει να διατηρηθεί ζωντανή, ως μέρος ενός ευρύτερου αναπτυξιακού σχεδιασμού, του ιστορικού τουρισμού, με στόχο την προσέλκυση επισκεπτών και την αναγέννηση της τοπικής παραγωγικής διαδικασίας».
Το κτίσμα με τους ακουστικούς τοίχους του Αερόφωνου
Η μεγάλη αποθήκη του Λιμανιού (Il Grande Magazzino)
ίναι σχεδόν τριάντα χρόνια από τότε που έγινε η παρέμβαση για την Αποϊδρυματοποίηση στο ψυχιατρείο της Λέρου. Μια παρέμβαση που, αν και συνάντησε τα μύρια όσα εμπόδια από τους άνωθεν κρατούντες και την κυρίαρχη ψυχιατρική, κατάφερε ν΄ αλλάξει ριζικά την κατάσταση, αυτήν που, πανευρωπαϊκά, σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων περιγραφόταν ως η «ντροπή», ή το «ένοχο μυστικό της Ευρώπης». Έπεσαν τα συρματοπλέγματα, άνοιξαν οι πόρτες των ψυχιατρικών τμημάτων, καταργήθηκαν οι μηχανικές καθηλώσεις, οι καταδικασμένοι ως «ανίατοι» από την κυρίαρχη ψυχιατρική, επανεντάχθηκαν (ως υποκείμενα, πλέον, με πλήρη δικαιώματα) σε διαμερίσματα στην κοινότητα (ή σε ενδονοσοκομειακούς ξενώνες), πολλοί βρήκαν αμειβόμενη θέση εργασίας σε συνεταιρισμούς.
Και παρόλο που το όλο εγχείρημα δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί, καθώς η ΕΕ δεν ανανέωσε την χρηματοδότηση των προγραμμάτων, ενώ η ντόπια πολιτική εξουσία τα άφησε να καταρρεύσουν αποποιούμενη την όποια ευθύνη για την συνέχεια και την ολοκλήρωσή τους, ωστόσο, ο σπόρος μιας «άλλης» ψυχιατρικής, στη βάση του προτάγματος «η Ελευθερία είναι Θεραπευτική» (μια ελευθερία που θα πρέπει να στηρίζεται υλικά, θεσμικά και σχεσιακά) είχε ριζώσει. Αυτό εκφράστηκε, από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, μεταξύ άλλων και από την ίδρυση και λειτουργία (από τον Γιάννη Λουκά) του «τμήματος εισαγωγών» (ή, άλλως, «τμήματος οξέων»). Σημειωτέον ότι η ίδια θεραπευτική ομάδα είχε πάρει την πρωτοβουλία για την ίδρυση και λειτουργία μιας δημόσιας Κινητής Μονάδας (μια από τις λίγες δημόσιες καθώς οι πιο πολλές έχουν δοθεί σε ΜΚΟ) για τα Δωδεκάνησα, που λειτούργησε με θαυμαστό τρόπο, μέχρι που η Διοίκηση του ΚΘ Λέρου σταμάτησε, χωρίς καμιά εξήγηση, την χρηματοδότησή της.
Το «τμήμα εισαγωγών» είχε στεγαστεί σε μια από τις λεγόμενες «βίλλες» (κατοικίες των Ιταλών αξιωματικών επί ιταλικής κατοχής), που χρησιμοποιήθηκαν είτε ως γραφεία της νοσηλευτικής υπηρεσίας ή άλλου προσωπικού του ΚΘΛ, είτε ως ενδονοσοκομειακοί ξενώνες/κατοικίες ασθενών. Η «βίλλα» στην οποία εγκαταστάθηκε το «τμήμα εισαγωγών» ήταν πιο παλιά ξενώνας ασθενών και βρισκόταν πολύ κοντά στην έξοδο από το χώρο των Λεπίδων, μέσα στον οποίο είναι τα όποια κτίρια και δομές έχουν απομείνει του ΚΘΛ, όπως και όλα όσα έχουν απομείνει άδεια και υπό κατάρρευση. Η μονάδα πήρε το όνομα «Φορτούνα» («Τύχη», ή «καλοτυχία»). Λειτουργούσε με «ανοιχτές πόρτες και χωρίς μηχανικές καθηλώσεις», με την θεραπευτική σχέση να συγκροτείται μέσα από διάλογο, επικοινωνία, διαπραγμάτευση, συνοδεία.
Καθώς, όμως, το ΚΘ Λέρου οδηγείτο, όλα αυτά τα χρόνια, σ΄ έναν ήδη από μακρού προβλεπόμενο «μαρασμό», με άνωθεν υψωμένα τείχη απέναντι στο όποιο ουσιαστικά μεταρρυθμιστικό πλάνο, με προϊούσα την υποχρηματοδότηση και την υποστελέχωση, η «Φορτούνα», ο τρόπος λειτουργίας της και η θεραπευτική της ομάδα φαινόταν όλο και πιο πολύ σαν εμπόδιο στα πλάνα συρρίκνωσης, περιστολής δαπανών και υιοθέτησης απίστευτα αντιδραστικών προσεγγίσεων ασφυκτικού εγκλεισμού και καταστολής των νοσηλευομένων. Οι όποιοι Διοικητές πέρασαν από εκεί επί Νέας Δημοκρατίας, από το 2019 και μετά, πέρα από την απερίγραπτη ασχετοσύνη τους για το αντικείμενο που τους είχε ανατεθεί (όπως, άλλωστε, ισχύει για όλους τους διορισμένους Διοικητές στο ΕΣΥ), σαν στόχο είχαν την ιδιωτικοποίηση λειτουργιών του νοσοκομείου (πιο πρόσφατα των μαγειρείων) και, εδώ και καιρό, την μεταφορά της «μονάδας εισαγωγών» στο τμήμα του νοσοκομείου που είναι στο Λακκί (εκεί που, από παλιά, ήταν έγκλειστες οι γυναίκες ασθενείς). Μετά την αποχώρηση του Γ. Λουκά (που αν και τα τελευταία χρόνια ήταν σε σύνταξη, ωστόσο, συνέχιζε να εργάζεται στη «Φορτούνα») μετέφεραν, πριν μερικούς μήνες, το «τμήμα εισαγωγών» στο Λακκί. Σ’ ένα προκάτ κτίριο (που πριν ήταν ξενώνας), με όχι μόνο «κλειστή πόρτα», αλλά και περίκλειστο με συρματόπλεγμα, κάτι που δεν έχουμε δει ούτε στο Δαφνί, ούτε στο Δρομοκαϊτειο, ακόμα στις «παλιές» τους εποχές.
Το πρόβλημα, για κάποιους/ες από μας, ήταν η «κλειστή πόρτα», δεν είχαμε δει και συρματόπλεγμα λίγα μέτρα πιο πέρα από την κλειδωμένη πόρτα. Το συρματόπλεγμα, που υπήρχε παλιά μπροστά από το 11ο περίπτερο, το είχε γκρεμίσει η θεραπευτική ομάδα το 1990. Και ξαναμπήκε όταν ο χώρος εκεί χρησιμοποιήθηκε, από το 2016, για τον εγκλεισμό των προσφύγων (τώρα αυτό, το ένα συρματόπλεγμα, έχει «αντικατασταθεί» από τα πολλαπλά συρματοπλέγματα, από τα σιδερένια τείχη και τις άπειρες τηλεκάμερες του κλειστού «στρατοπέδου συγκέντρωσης» για τους πρόσφυγες στη Λέρο). Λίγα μέτρα, από το καγκελόφρακτο, πλέον, «τμήμα εισαγωγών», είναι οι δυο εναπομείναντες ξενώνες στο Λακκί, με τους ενοίκους τους να έχουν ως μόνιμη θέα, πλέον, απέναντί τους, το συρματόπλεγμα, προς το παρόν έξω από αυτό, αλλά… πολύ κοντά. Και για να ολοκληρωθεί η εικόνα της κατάστασης που κατέλειπε ο Θ. Πλεύρης και η Ζ. Ράπτη (και παρέλαβε ο Χρυσοχοϊδης και το επιτελικό του γραφείο), στο ΚΘ Λέρου υπάρχει μια μόνο ειδικευμένη ψυχίατρος για το «τμήμα εισαγωγών» και για όλο το ψυχιατρείο.
Θυμάμαι μια επίσκεψή μου, τον περασμένο Νοέμβρη στο χώρο των Λεπίδων. Κάποια στιγμή που περνούσα έξω από τη «Φορτούνα. Η πόρτα ήταν, όπως πάντα, ανοιχτή και ένας ασθενής βγήκε και άρχισε να βαδίζει προς την έξοδο από τον χώρο των Λεπίδων. Αμέσως έτρεξαν μια νοσηλεύτρια και ένας νοσηλευτής και άρχισαν να μιλάνε μαζί του. Δεν τον άγγιξαν καθόλου, μόνο μιλούσαν. Σε λίγα λεπτά γύρισε μαζί τους πίσω. Ένας «άλλος κόσμος» της ψυχιατρικής, που έχει έμπρακτα αποδείξει πως είναι δυνατός… ανθρώπινος, θεραπευτικός. Και υπάρχει πολύ από το μόνιμο προσωπικό στο ΚΘ Λέρου που έχει μάθει να δουλεύει έτσι και που του λείπει πολύ η συνθήκη, η δυνατότητα να ασκεί τον πραγματικά θεραπευτικό του ρόλο που έχει μάθει εδώ και χρόνια.
Η τρέχουσα πολιτική, για όλους τους, όλο και πιο πολλούς, «απόβλητους» αυτής της κοινωνικής οργάνωσης και των πολιτικών που ασκεί η κυρίαρχη εξουσία, είναι τα συρματοπλέγματα στις ποικίλες μορφές τους, εν προκειμένω με την κυριολεκτική, υλική τους μορφή. Εκτός από τα συρματοπλέγματα, ο χώρος του πρώην ψυχιατρείου στα Λέπιδα είναι κυριολεκτικά στρατοκρατούμενος. Ο χώρος που ήταν του ψυχιατρείου, αλλά ανήκε πάντα στο Υπουργείο Εθνικής Αμυνας - εκεί που, από το 1985, ήταν το περίπτερο 16, των «γυμνών ασθενών», το ίδιο κτίριο όπου, χρόνια πριν (1967-71), ήταν έγκλειστοι οι πολιτικοί εξόριστοι της χούντας και, παραδίπλα, οι «Βασιλικαί Τεχνικαί Σχολαί», της μεγαλύτερης Παιδούπολης (ανταρτόπαιδων «προς εθνικήν αναμόρφωσιν») της Φρει(δερί)κης - αυτός ο χώρος, που τώρα έχει αδειάσει (άραγε για πόσο;) που, όμως, ήταν ελεύθερος να τον περιηγηθεί κανείς, τώρα, εδώ και καιρό, είναι απαγορευμένος. Όλα, τα μεγάλης ιστορικής αξίας κτίρια, που θα μπορούσαν να κατάλληλα να αξιοποιηθούν, έχουν αφεθεί να καταρρεύσουν. Γεμάτος ο δρόμος με ταμπέλες «Verboten». Είναι δίπλα η ναυτική βάση ΥΝΤΕΛ, αλλά αυτή υπήρχε πάντα - και όταν λειτουργούσε το περίπτερο 16 και υπήρχε εκεί γύρω μεγάλη κίνηση ασθενών και προσωπικού, λειτουργών ψυχικής υγείας κλπ. Μέχρι και μια καγκελόπορτα έχει μπει, σ΄ ένα σημείο πριν το περίπτερο 16, που φράζει το δρόμο. Όταν περπατάς προς τα εκεί έρχεται φρουρός και σε διώχνει.
Ας μη ξεχνάμε και την απόπειρα, πριν δυο χρόνια, να ξαναρχίσουν την μεταφορά ασθενών στη Λέρο από όλη την Ελλάδα. Μια απόπειρα στην οποία μπήκε φραγμός, αλλά πάντα επικρεμάμενη, για να υλοποιηθεί αν και όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Με δεδομένη την τωρινή ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και το ποιόν της ομάδας που έχει αναλάβει τον τομέα της ψυχικής υγείας, ας ετοιμαστούμε και (κατάλληλα προετοιμαστούμε) για τα χειρότερα.
*Ψυχίατρος, πρώην μέλος ιατρικού προσωπικού του ψυχιατρείου Λέρου και μέλος της Πρωτοβουλίας Ψ
Αίσιο τέλος είχε η επιχείρηση διάσωσης 68 προσφύγων και μεταναστών που επέβαιναν σε ιστιοφόρο σκάφος, βορειοδυτικά της Λέρου και είχαν ζητήσει βοήθεια μέσω του 112.
Όλοι τους διασώθηκαν από εμπορικό πλοίο που βρέθηκε στο σημείο και στη συνέχεια μετεπιβιβάστηκαν σε πλοίο ανοιχτής θαλάσσης του Λιμενικού Σώματος και μεταφέρονται με ασφάλεια στο Λακκί της Λέρου.
Και οι 68 είναι καλά στην υγεία τους και θα μεταφερθούν στο ΚΥΤ Λέρου.
Στη βάρκα βρίσκονταν συνολικά 55 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 49 έχουν διασωθεί
Ναυάγιο με έξι αγνοούμενους πρόσφυγες και μετανάστες σημειώθηκε στη θαλάσσια περιοχή βορειονατολικά της Λέρου.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, στη φουσκωτή βάρκα βρίσκονταν συνολικά 55 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 49 έχουν διασωθεί.
Τα 4 παιδιά, οι 18 γυναίκες και οι 27 άνδρες, σύμφωνα με το λιμενικό είναι καλά στην υγεία τους και πρόκειται να μεταφερθούν στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Λέρου.
Η βάρκα φέρεται να είχε ξεκινήσει από την Τουρκία.
Οι έρευνες διεξάγονται υπό τον συντονισμό του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης του υπουργείου Ναυτιλίας και συμμετέχουν ένα πλωτό περιπολικό σκάφος του Λιμενικού, ένα ναυαγοσωστικό, ένα αεροσκάφος της frontex και στελέχη του λιμενικού από ξηράς.
Στην περιοχή επικρατούν βόρειοι άνεμοι εντάσεως 4 - 5 μποφόρ.
Στις εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 70 χρόνων από τη βύθιση του αντιτορπιλικού «Βασίλισσα Όλγα», στη Λέρο, παρέστη ο πρόεδρος των ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Πάνος Καμμένος, όπου και έκανε την εξής δήλωση:
«Τιμάμε τους νεκρούς, τον κυβερνήτη, τους αξιωματικούς, τους υπαξιωματικούς και τους διόπους του «Βασίλισσα Όλγα» που έπεσαν από εχθρικά πυρά, από τα πυρά του φασισμού και του ναζισμού. Έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, μαχόμενοι για την ελευθερία των Ελλήνων, μαχόμενοι μαζί με τους συμμάχους απέναντι στις δυνάμεις του Άξονα, που δυστυχώς επανήλθαν στην πατρίδα μας με δύο πρόσωπα.
Το ένα πρόσωπο είναι των νεοναζιστών, οι οποίοι υιοθετούν ως πρότυπά τους εκείνους που κατέσφαξαν τους Έλληνες, εκείνους που δολοφόνησαν τους πατεράδες μας, εκείνους που τους στέρησαν την ελευθερία για αρκετά χρόνια στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το άλλο πρόσωπο του ναζισμού είναι το πρόσωπο του Δ’ Γερμανικού Ράιχ, το πρόσωπο του οικονομικού Γερμανικού Ράιχ που έρχεται, όχι με όπλα, αλλά με οικονομικά μέσα, να κατακτήσει την πατρίδα μας.
Και οι δύο αυτές μορφές του ναζισμού έχουν το ίδιο πρόσωπο. Οι Έλληνες σύσσωμοι, αγαπημένοι, ενωμένοι, θα αντιμετωπίσουμε αυτά τα δύο πρόσωπα του ναζισμού, το ναζισμό του Γ’ Ράιχ, που αναβιώνει από εκείνους που ξεχνούν την ιστορία και νομίζουν ότι θα επαναφέρουν στη χώρα της Δημοκρατίας αυτή την ιδεολογία του μίσους, αλλά και το πρόσωπο του ναζισμού του οικονομικού πολέμου, που θέλει να σκλαβώσει την εθνική κυριαρχία της χώρας. Θα προχωρήσουμε χωρίς διχόνοια, ενωμένοι, και θα νικήσουμε ακόμα μια φορά, όπως στον Α’ και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Τον πρόεδρο των ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ συνόδευε η βουλευτής Δωδεκανήσου Μίκα Ιατρίδη. Ο Πάνος Καμμένος θα επισκεφθεί επίσης, το Αγαθονήσι, τους Αρκιούς, το Μαράθι και τους Λειψούς.
