ΔΑΝΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Τα ξημερώματα της 24ης Ιούλη του 1974, μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις μεταξύ των εκπροσώπων της καταρρέουσας χούντας και του αστικού πολιτικού κόσμου, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορκίζεται πρωθυπουργός. Ετσι ανοίγει το κεφάλαιο: «Μεταπολίτευση ».
Κανείς δεν αμφισβήτησε ότι η πολιτική αλλαγή, που συντελέστηκε εκείνη τη μέρα, ήταν το προϊόν ενός συμβιβασμού. Η σωστή εκτίμηση για το χαρακτήρα αυτού του συμβιβασμού, όπως και των δυνάμεων που πήραν μέρος σ’ αυτόν, ήταν πολύτιμο εργαλείο για την ανάλυση των νέων συνθηκών που προέκυπταν και των νέων καθηκόντων για το μαζικό λαϊκό κίνημα στη νέα κατάσταση.

Στις 29 Ιούλη η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ δίνει την εκτίμησή της και ανακοινώνει τις θέσεις της:

«1. Η ασίγαστη πάλη του ελληνικού λαού κατά της στρατιωτικής φασιστικής δικτατορίας, η έντονη λαϊκή αντίδραση στο χουντικό πραξικόπημα – προδοσία σε βάρος της Κύπρου και της Ελλάδας και η αντίσταση του κυπριακού λαού, η επέμβαση τουρκικών δυνάμεων στη Μεγαλόνησο, ύστερα από την επέμβαση της χούντας, η διεθνής απομόνωσή της, όλα αυτά, όξυναν στο έπακρο την κρίση του τυραννικού καθεστώτος. Η δικτατορία και οι νέοι προστάτες της βρέθηκαν σε αδιέξοδο. Η αντίσταση στη χούντα επεκτεινόταν και στο στρατό. Η παραμονή της χούντας στη διακυβέρνηση της χώρας εγκυμονούσε άμεσο κίνδυνο για το φασιστικό καθεστώς, την αμερικανοκρατία και το ΝΑΤΟ.

Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση, η χουντική ηγεσία, με οδηγίες της Ουάσιγκτον και των άλλων ηγετικών ΝΑΤΟικών κύκλων ανέθεσε τη διακυβέρνηση της χώρας σε συντηρητικούς αστούς πολιτικούς, με επικεφαλής τον Κ. Καραμανλή.

2.Στην πολιτική ζωή σημειώνεται μια αλλαγή. Η αλλαγή αυτή, προϊόν μιας συμφωνίας ανάμεσα στη χούντα, στους Αμερικανούς, στους άλλους κύριους εταίρους του ΝΑΤΟ και στους παραπάνω πολιτικούς παράγοντες, συνίσταται στο ότι αποσύρθηκε από το προσκήνιο η χούντα και ήρθε πολιτική κυβέρνηση.

Η τέτοια αλλαγή αποτελεί προσπάθεια αναπροσαρμογής της πολιτικής των Αμερικανών και των άλλων κύριων δυνάμεων του ΝΑΤΟ στις νέες συνθήκες, εθνικές και διεθνείς. Αποβλέπει στην εκτόνωση της συμπυκνωμένης λαϊκής αγανάκτησης, στη ματαίωση της ριζικής δημοκρατικής μεταβολής, στη διατήρηση των στρατηγικών θέσεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στη χώρα μας και στην επέκτασή τους στην Κύπρο και γενικότερα στη Μεσόγειο. Ταυτόχρονα, η αλλαγή αυτή αποτελεί ομολογούμενη χρεοκοπία της χούντας και της αμερικανοκρατίας, μια ήττα τους. Δημιουργεί νέες δυνατότητες για το δημοκρατικό αγώνα του λαού».

Παραθέσαμε ένα μεγάλο απόσπασμα της απόφασης της ΚΕ του ΚΚΕ για το χαρακτήρα της μεταπολίτευσης , για να κρίνει ο αναγνώστης τη σαφήνεια, αλλά και την ευστοχία μιας υποδειγματικής ανάλυσης της συγκεκριμένης πραγματικότητας. Μιας ανάλυσης που φώτισε το δρόμο όχι μόνο των κομμουνιστών αλλά και του προοδευτικού κινήματος στη χώρα μας στο σύνολό του. Και θα πρέπει να συνυπολογίσει κανείς ότι εκείνη την περίοδο το ΚΚΕ ήταν ακόμη, τυπικά, στην παρανομία. Στην πράξη όμως και στη συνείδηση του ελληνικού λαού, η νομιμοποίησή του είχε ήδη συντελεστεί.

Τον Ιούλη του 1974 αποδείχτηκε για μια ακόμη φορά ότι οι εξελίξεις στην Ελλάδα είχαν άμεση σχέση και επίδραση στην Κύπρο και αντιστρόφως. Κάθε κίνηση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Κύπρο είχε άμεση αντανάκλαση στις ελλαδικές εξελίξεις. Ετσι και τα γεγονότα εκείνου του Ιούλη δεν ξέφυγαν από τον κανόνα.

Στις 15 Ιούλη οι δυνάμεις της χούντας, με την ενίσχυση και την καθοδήγηση των αμερικανονατοϊκών ιμπεριαλιστών, προχώρησαν σε πραξικόπημα στην Κύπρο και στην ανακήρυξη του φασίστα Σαμψών ως προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η επιχείρησή τους αποσκοπούσε στο πέρασμα ακέραιης της γραμμής του ΝΑΤΟ στην Κύπρο.

Οι Τούρκοι άρπαξαν την ευκαιρία, στις 20 Ιούλη έκαναν απόβαση και κατέκτησαν ένα μέρος της Βόρειας Κύπρου με τη δικαιολογία να «περιφρουρήσουν» τα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας.

Λίγες μέρες μετά, μια νέα επεκτατική επιχείρηση – αστραπή τους έφερε να κατέχουν το 40% περίπου του εδάφους του νησιού.

Μετά απ’ αυτό η κατάσταση στην Ελλάδα περιπλέκεται. Κηρύσσεται γενική επιστράτευση. Παράλληλα αρχίζει ένας μαραθώνιος διαβουλεύσεων μεταξύ Αθήνας – Ουάσιγκτον – Λονδίνου.

Είναι χαρακτηριστικό για το πόσο βαθιά στην υπόθεση είναι μπλεγμένοι οι Αμερικανοί, ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χένρι Κίσινγκερ, προαναγγέλλει από τις 22 Ιούλη , δηλαδή δύο μέρες πριν, ότι «… επίκειται πολιτική αλλαγή στην Αθήνα»!Αξίζει, επίσης να σημειωθεί ότι στις 20 Ιούλη , ημέρα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, επισκέφθηκε την Αθήνα ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Σίσκο, ο οποίος και αναλαμβάνει όλες τις διαβουλεύσεις ως σύνδεσμος μεταξύ ΗΠΑ – ΝΑΤΟ από τη μία πλευρά και της χούντας από την άλλη.

Οι συσκέψεις ακολουθούν η μία την άλλη, τα πρωτοπαλίκαρα της χούντας με επικεφαλής το «σκύλο της ΕΣΑ»,Δ. Ιωαννίδη, έχοντας ολοκληρώσει το έγκλημα κατ’ εντολή των αφεντικών τους, εξαφανίζονται. Αφήνουν στη θέση τους για τις τελικές διευθετήσεις, τον «Πρόεδρο της Δημοκρατίας», Φ. Γκιζίκη, και τους ομοϊδεάτες τους στρατηγούς (Μπονάνο, Γαλατσάνο, Παπανικολάου, Αραπάκη).
Από το απόγευμα της 20^ής Ιούλη αρχίζει το γαϊτανάκι: Οι Αμερικανοί έχουν δείξει από καιρό την προτίμησή τους στη «λύση Καραμανλή», ο Γκιζίκης αρχίζει τις επαφές με γνωστά στελέχη του αστικού πολιτικού κόσμου,Αβέρωφ, Μαύρο, Κανελλόπουλο, Γαρουφαλιά, Μαρκεζίνη, Νόβα, κ.ά. Κύριο αντικείμενο αυτών των επαφών είναι οι όροι παράδοσης της εξουσίας από τη χούντα σε πολιτική κυβέρνηση η οποία όμως θα διασφαλίζει αφ’ ενός τη νομιμοφροσύνη στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ και θα δίνει ελάχιστες εγγυήσεις για την τύχη των πραξικοπηματιών.

Κανένας από τους παράγοντες που πήραν μέρος σ’ αυτές τις κινήσεις δεν μπορούσε να παραγνωρίσει τον λαϊκό παράγοντα ο οποίος παρακολουθεί με αγωνία τα γεγονότα.

Το απόγευμα της 23^ηςΙούλη πραγματοποιούνται συγκεντρώσεις χιλιάδων ανθρώπων στο κέντρο της Αθήνας, το χουντικό καθεστώς και μαζί μ’ αυτό και οι Αμερικανοί προστάτες του παρακολουθούν έντρομοι την οργή του κόσμου που απαιτεί την αμνηστία όλων των πολιτικών κρατουμένων, την παραδειγματική τιμωρία των δικτατόρων και των συνεργατών τους, την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ, μια άλλη πορεία για τον τόπο. Οι συγκεντρώσεις αυτές επιταχύνουν τις πολιτικές ίντριγκες μέχρι που αργά το βράδυ ανακοινώνεται ότι επιστρέφει από το Παρίσι ο Καραμανλής για να αναλάβει την εξουσία.

Ο χαρακτήρας της μεταπολίτευσης , ο συμβιβασμός και οι δυνάμεις που πήραν μέρος σ’ αυτόν, καθόρισαν τις πολιτικές εξελίξεις των επόμενων δεκαετιών. Η άρχουσα τάξη αντιλαμβανόταν ότι δε θα μπορούσε πλέον να ασκεί την εξουσία όπως πριν το 1967, όφειλε έστω και για τα μάτια του κόσμου, να αποδεχτεί τη νέα πραγματικότητα από τη ριζοσπαστικοποίηση του λαού. Η έξοδος από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, που ανακοίνωσε ο Καραμανλής λίγες μέρες μετά την αλλαγή, η νομιμοποίηση του ΚΚΕ, και ορισμένα άλλα μέτρα εκδημοκρατισμού, προχώρησαν κάτω από την πίεση που ασκούσε το λαϊκό κίνημα. Ωστόσο το κίνημα αυτό δεν ήταν σε θέση τέτοια που θα του επέτρεπε να βάλει τη σφραγίδα του στις εξελίξεις, να χαράξει μια άλλη πορεία για τον τόπο.



Πηγή; «Ριζοσπάστης» 

    


Παπούλιας: Η Δημοκρατία υπέστη πολλαπλά χτυπήματα από την κρίση


Στο μήνυμά του με αφορμή τα 40 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, ο κ. Παπούλιας, αναφέρει ότι η κρίση έφερε υποχώρηση της δημοκρατίας, που είναι η «δραματικότερη παρενέργεια της οικονομικής περιπέτειας».
Επίσης τονίζει πως δεν υπάρχουν λόγια ικανά να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη σε αυτούς που αγωνίστηκαν για την πτώση της δικτατορίας, ενώ σήμερα πρέπει να προστατευθεί η δημοκρατία στη χώρα.

Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο κ. Παπούλιας αναφέρει πως «το βλέμμα μας είναι στραμμένο στην Κύπρο που παραμένει διχοτομημένη μετά από σαράντα χρόνια και χτυπημένη σήμερα από μια άλλη κρίση, την οποία αντιμετωπίζει με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα και η οποία δεν αγγίζει ούτε πρόκειται να αγγίξει τη διαχείριση της εθνικής υπόθεσης».

Σχολιάζοντας τις κριτικές που έχει δεχτεί λόγω των υπογραφών που έχει βάλει στη διάρκεια των μνημονίων, δηλώνει: «το Σύνταγμα οριοθετεί σαφώς τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας και ήταν συνειδητή η απόφασή μου να σεβαστώ το Σύνταγμα, που έχει πολύ ταλαιπωρηθεί τα τελευταία χρόνια, και να μην παραβιάσω τη θεσμική τάξη, προκαλώντας πολιτικές εντυπώσεις ή και πολιτική κρίση, μόνο και μόνο για να αποφύγω το πολιτικό κόστος».

O Πρόεδρος της Δημοκρατίας καταλήγει λέγοντας πως: «η πατρίδα μας πέρασε από τα σαράντα κύματα για να γίνει μια ευρωπαϊκή δημοκρατία. Να προστατεύσουμε τη δημοκρατία μας, να την κάνουμε καλύτερη, περισσότερη, βαθύτερη, δικαιότερη».



 ΝΔ: Φτάνουμε τώρα στην έξοδο από την κρίση

"Συμπληρώνονται, στις 24 Ιουλίου, σαράντα χρόνια από την επιστροφή της Δημοκρατίας στον Τόπο που τη γέννησε. Τιμούμε τους πρωτεργάτες της Μεταπολίτευσης και τους αγωνιστές της αντιδικτατορικής πάλης. Αντλούμε, ταυτόχρονα, διδάγματα από την ιστορική εμπειρία.

Διασφαλίζουμε τα μεγάλα δημοκρατικά επιτεύγματα της περιόδου εκείνης και την πορεία της Πατρίδας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια που φέρουν τη σφραγίδα του ιδρυτή της Παράταξής μας Κωνσταντίνου Καραμανλή. Εργαζόμαστε για μια Νέα Ελλάδα απαλλαγμένη από τις αδυναμίες του παρελθόντος, που δίνει προοπτική σε όλους τους Έλληνες.

Μετά από πέντε χρόνια βαρύτατων θυσιών φτάνουμε τώρα στην έξοδο από την κρίση και μπαίνουμε στο δρόμο της ανάταξης, της ανάπτυξης και της ελπίδας. Ενωμένοι και αποφασισμένοι, με γνώμονα το συλλογικό συμφέρον, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Και θα τα καταφέρουμε".
   

Ο ΣΥΡΙΖΑ

«Η ημέρα αποκατάστασης της δημοκρατίας είναι ημέρα απόδοσης φόρου τιμής στους χιλιάδες ανθρώπους που αγωνίστηκαν, φυλακίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία και τη δημοκρατία», αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Όπως αναφέρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης: "40 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, με πρόσχημα τη μείωση του δημόσιου χρέους, επιβάλλονται αντιλαϊκές πολιτικές που περιθωριοποιούν πλατιά στρώματα της κοινωνίας και καταργούν αυτονόητα δικαιώματα και κατακτήσεις των πολιτών. Παρουσιάζονται ως μονόδρομος τα μνημόνια, η διάλυση των εργασιακών σχέσεων, η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, η ισοπέδωση του κοινωνικού κράτους, η εκτίναξη της ανεργίας και της φτώχειας.

Ο δρόμος της λιτότητας και του αυταρχισμού επιλέγεται σε όλη την Ευρώπη από τις κυρίαρχες δυνάμεις, εξαθλιώνοντας τους λαούς . Η δημοκρατία συρρικνώνεται, μέσα σε ένα πλαίσιο όξυνσης της καταστολής και περιστολής των κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Την ίδια στιγμή, η άνοδος της νεοναζιστικής ακροδεξιάς μας υπενθυμίζει ότι οι αγώνες για τη δημοκρατία είναι πιο επίκαιροι από ποτέ.

Σήμερα είναι η στιγμή για να δυναμώσουμε τις φωνές μας, να ανατρέψουμε τη μνημονιακή πολιτική, να επαναφέρουμε στο προσκήνιο τη δημοκρατία, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με τους λαούς σε όλη την Ευρώπη για μια κοινωνία δίκαιη, ειρηνική, δημοκρατική και σοσιαλιστική".



Το ΚΚΕ

 «Με τη συμπλήρωση 40 χρόνων από την πτώση της δικτατορίας της 21ης Απρίλη, το ΚΚΕ τιμά όλους όσοι βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν και διώχτηκαν, όλους όσοι συνέβαλλαν στον αντιδικτατορικό αγώνα».

Στην ανακοίνωσή του το ΚΚΕ επισημαίνει πως: "Τα 40 χρόνια, που πέρασαν από την αλλαγή του Ιουλίου 1974, ως αποτέλεσμα του συμβιβασμού που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στη χούντα και τις αστικές πολιτικές δυνάμεις, με την άμεση ανάμιξη των αμερικανονατοϊκών, καθώς και η εμπειρία όλων αυτών των δεκαετιών, δεν πρέπει να αφήνουν αμφιβολία στους εργαζόμενους ότι η δημοκρατία που εγκαθιδρύθηκε μετά την κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας είναι ταξική, είναι η άλλη μορφή της δικτατορίας των μονοπωλίων.

Όσα δραματικά βιώνουν η εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, ιδιαίτερα τα τελευταία 5 χρόνια με την εκδήλωση της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, δεν είναι ανεξάρτητα από εκείνα που προηγήθηκαν, καθ’ όλη την πορεία της λεγόμενης μεταπολίτευσης, δεν είναι αποτέλεσμα μιας κακής διαχείρισης ή κάποιων αρνητικών πλευρών του πολιτικού συστήματος.

Η μεταχείριση που έχουν από το κράτος και την εργοδοσία, οι απεργοί εργάτες και υπάλληλοι, το ενάμιση εκατομμύριο των ανέργων, χιλιάδες άνθρωποι που ζουν υπό την απειλή της απόλυσης, εργάζονται χωρίς μισθό, χωρίς ωράρια, χωρίς καμία ασφάλεια και προστασία, επιβεβαιώνουν για ποιους λειτουργεί η υπάρχουσα δημοκρατία.

Αποδεικνύουν ότι το σημερινό πολιτικό σύστημα και γενικά το καπιταλιστικό σύστημα είναι σάπιο μέχρι το μεδούλι. Δεν γιατρεύεται ούτε εξανθρωπίζεται. Τα γεγονότα επιβεβαιώνουν ακόμα το πόσο υποκριτική είναι η αντιπαράθεση ανάμεσα στα κυβερνητικά κόμματα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, που υπερασπίζονται τον τυπικό χαρακτήρα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και σε άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, που κάνουν το ίδιο, ισχυριζόμενα ότι η κυβερνητική πολιτική αποτελεί εκτροπή από αυτή τη δημοκρατία.

Ο δρόμος της καπιταλιστικής ανάπτυξης που ακολουθείται και στα τελευταία 40 χρόνια, θα φέρνει νέα αδιέξοδα στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Διέξοδος υπάρχει μόνο με τη συμμαχία τους, την πάλη για την απόκρουση της αντιλαϊκής πολιτικής, με στόχο την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, που θα αποδεσμεύσει τη χώρα από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, θα διαγράψει μονομερώς το χρέος και θα κοινωνικοποιήσει τα μονοπώλια και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και δυνατότητες που υπάρχουν, για να τα μετατρέψει από δυνάστη του σε εργαλεία για την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών".
   


ΠΑΣΟΚ: "Η Ελλάδα βγαίνει από την κρίση"

Το ΠΑΣΟΚ με αφορμή τον επετειακό χαρακτήρα της ημέρας τονίζει σε ανακοίνωσή του πως: "Σαράντα χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, μας επιτρέπουν πλέον να αξιολογήσουμε δίκαια και ψύχραιμα την περίοδο της μεταπολίτευσης, που παρά τα προβλήματα και τις αντιφάσεις της, υπήρξε η καλύτερη περίοδος του τόπου μετά την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους.

Σήμερα, που κάποιοι επιχειρούν να επαναφέρουν την ιδεολογία του μίσους και του φασισμού καλούμαστε και πάλι να προασπίσουμε τη Δημοκρατία μας από ακραίες και μισαλλόδοξες φωνές που νοσταλγούν τις πιο σκοτεινές στιγμές της σύγχρονης ιστορίας μας.

Συστράτευση, ενότητα και εθνική στρατηγική, μακριά από δημαγωγίες, συνωμοσιολογία και λαϊκισμούς είναι τα υλικά με τα οποία καλούμαστε να οικοδομήσουμε την εθνική μας προοπτική, ιδίως τώρα που η Πατρίδα μας, χάρις στις θυσίες και τον αγώνα του Λαού της, βγαίνει από τη κρίση".