Παράταση της αναστολής της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας και του μηχανισμού επιστροφής των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών έως τις 31 Δεκεμβρίου ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σημειώνοντας ότι οι εν λόγω θεσμικές παρεμβάσεις που ισχύουν από τον Ιούλιο του 2022 έχουν αποδώσει εξαιρετικά αποτελέσματα για την ενίσχυση των καταναλωτών μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και τη σταθεροποίηση των τιμολογίων.
Ειδικότερα, όπως ανακοινώθηκε, με Υπουργική Απόφαση παρατείνεται έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023 ο μηχανισμός επιστροφής των υπερεσόδων στη χονδρική αγορά, που εφαρμόζεται από τον Ιούλιο του 2022 και ήδη έχει αποδώσει πάνω από 3,3 δισ. ευρώ έως σήμερα στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας, απορροφώντας το μεγαλύτερο μέρος της αυξημένου κόστους λόγω της ενεργειακής κρίσης για τους καταναλωτές. Τους επόμενους μήνες θα αξιολογηθεί η κατάσταση που πρόκειται να διαμορφωθεί στις διεθνείς ενεργειακές αγορές και αναλόγως θα αποφασιστεί η αναγκαιότητα ύπαρξης του παραπάνω έκτακτου μέτρου.
Στην ίδια Υπουργική Απόφαση προβλέπεται και η παράταση, έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, της αναστολής εφαρμογής της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας. Η νέα παράταση που αφορά στον τρόπο τιμολόγησης, έχει ως σκοπό να διευκολύνει τους συμπολίτες μας, αλλά και τις εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, μεταβατικά, τους επόμενους μήνες. Και αυτό, προκειμένου να διαμορφωθεί το κατάλληλο πλαίσιο από τους Προμηθευτές και να υπάρχει η απαιτούμενη περίοδος ενημέρωσης για τους καταναλωτές, υπό την τήρηση των κανόνων διαφάνειας και ευκολότερης σύγκρισης των τελικών τιμών.
Σε κοινή δήλωση τους ο υπουργός και η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης και Αλεξάνδρα Σδούκου επισημαίνουν: «Όπως έχουμε αποδείξει από την αρχή της ενεργειακής κρίσης, στηρίζουμε, εμπράκτως, τους καταναλωτές και τους ενισχύουμε με κάθε δυνατό τρόπο, μέσω του πλέγματος μέτρων που έχουμε θεσπίσει, ενώ με την παράταση των δύο επιτυχημένων μηχανισμών στη χονδρική και λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, διασφαλίζουμε την ομαλότερη μετάβαση των καταναλωτών στις νέες συνθήκες λειτουργίας των αγορών, με γνώμονα τη διατήρηση προσιτών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας».
Μια σημαντική απόφαση που αφορά όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος εξέδωσε το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών που έκρινε νόμιμη και διαφανή τη ρήτρα αναπροσαρμογής της ΔΕΗ απορρίπτοντας τις αγωγές από τις καταναλωτικές οργανώσεις, Δικηγορικούς Συλλόγους, ομοσπονδίες επαγγελματιών, συλλόγους και καταναλωτές που διεκδικούσαν δια της δικαστικής οδού την ακύρωση της.
Κανονισμοί ΕΕ
Το δικαστήριο κάνει εκτενή αναφορά στις οδηγίες και τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ηλεκτρική ενέργεια και την εναρμόνιση της χώρας μας με τον κοινοτικό δίκαιο, για τη σταδιακή απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει ιστορικά τη λειτουργία και τη δραστηριότητα της ΔΕΗ.
«Χρηματιστηριακό προϊόν»
Στην απόφαση σημειώνεται ότι «η αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας έχει πλέον αναχθεί σε χρηματιστηριακό προϊόν και διαμορφώνεται από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας», τονίζοντας ότι «η ρήτρα όχι μόνο δεν είναι αδόκιμη αλλά συνιστά μία συναλλακτικώς αποδεκτή πρακτική στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου η τιμολογούμενη προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας να ανταποκρίνεται στην αρχής της κοστοστρέφειας».
Η ρήτρα
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, « ο καταναλωτής που επιλέγει να συνάψει σύμβαση προμήθειας ενέργειας όχι σε σταθερή τιμή αλλά σε κυμαινόμενο τιμολόγιο, ασφαλώς γνωρίζει ότι η διακύμανση γίνεται στη βάση μιας συμβατικής ρήτρας, της ρήτρας αναπροσαρμογής. Ως εκ τούτου οι εν λόγω ρήτρες, όπως κάθε ρήτρα για την αναπροσαρμογή του τιμήματος στην περίπτωση κυμαινόμενου ύψους της παροχής δεν υπόκειται σε έλεγχο καταχρηστικότητας αλλά μόνο σε έλεγχο διαφάνειας».
Η ΔΕΗ, όπως αναφέρεται, προχώρησε στην ενεργοποίηση της ρήτρας αναπροσαρμογής από τις 5 Αυγούστου του 2021 καθ’ υπόδειξη της ΡΑΕ, αφού είχε γνωστοποιήσει στο καταναλωτικό κοινό την πρόθεση εφαρμογής της από τις 11 Μαρτίου του 2021. «Κατά τον χρόνο εισαγωγής της ρήτρας, ο καταναλωτής είχε στη διάθεσή του όλες τις ουσιώδεις πληροφορίες που απαιτούνται για να λάβει μία τεκμηριωμένη απόφαση συναλλαγής», επισημαίνει η απόφαση.
Ο σκοπός
Το δικαστήριο λαμβανομένων υπόψη των ειδικών συνθηκών που επικρατούσαν και κυρίως ότι «το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα 5.8.2021 η ραγδαία αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας διεθνώς δεν μπορούσε να προβλεφθεί», δικαιολογεί πλήρως την εφαρμογή της ρήτρας τονίζοντας: «Σε κάθε περίπτωση, σκοπός της σχετικής ρήτρας δεν είναι ούτε το όφελος ούτε η βλάβη του πελάτη αλλά η συμμόρφωση της εναγόμενης προς τις προβλεπόμενες στον ΚΠΗΕ αρχές τιμολόγησης ήτοι την αρχή διαφάνειας ως εξειδικεύτηκε με την 409/2020 απόφαση της ΡΑΕ».
Ωστόσο, η απόφαση αναφέρει πως με βάση τον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Απρίλιο του 2013), οποιοσδήποτε μηχανισμός αναπροσαρμογής των τιμολογίων πρέπει να είναι διαφανής, σαφής ως προς τον υπολογισμό του στον καταναλωτή και να του προσφέρει επαρκείς επιλογές στη διαχείριση του κινδύνου διαχρονικής διακύμανσης των τιμών .
Λύση της σύμβασης
Επιπλέον, σύμφωνα με την απόφαση, «ο προμηθευτής υποχρεούται να παράσχει στον αντισυμβαλλόμενό του τη δυνατότητα να λύσει τη σύμβαση, οφείλει δηλ. να του επιτρέπει να αποδεσμευτεί από τη σύμβαση στο μέτρο που κρίνει ότι είναι ασύμφορη για αυτόν η αναπροσαρμογή».
Τέλος, το δικαστήριο επισημαίνει ότι «η ενεργοποίηση του μηχανισμού της ρήτρας αναπροσαρμογής θα προκύπτει ως εξαιρετική περίπτωση όταν οι τιμές του μεταβλητού μεγέθους Χ κινούνται σε επίπεδα δυσχερώς προβλέψιμα» ενώ «Η ΔΕΗ μπορεί με τη δική της μόνο θέληση οποιαδήποτε στιγμή που θα διαρκεί η ισχύς του Συμβολαίου να αναπροσαρμόζει τροποποιεί τους όρους και το τιμολόγιο ενώ ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να το καταγγείλει»
Τα δικαστήρια Πειραιά και Πάτρας απαγορεύουν τη διακοπή ηλεκτροδότησης σε καταναλωτές που αδυνατούν να πληρώσουν τις παράλογες χρεώσεις, μέχρι να κριθεί οριστικά η νομιμότητα της ρήτρας ● Κρίσιμη η αναμενόμενη σύντομα πρώτη απόφαση επί των προσφυγών ΙΝΚΑ και ΕΚΠΟΙΖΩ κατά ΔΕΗ, καθώς θα αναγκάσει την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τι θα κάνει με τη ρήτρα μετά το πάγωμά της μέχρι τον Ιούλιο.
H διαβόητη ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ρεύματος έχει ανασταλεί μέχρι τον προσεχή Ιούλιο και καλύπτεται πίσω από τις κρατικές επιδοτήσεις που συγκρατούν μεν το κόστος για τα νοικοκυριά, αλλά ταυτόχρονα ενισχύουν τα ταμεία των προμηθευτών ρεύματος. Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα κάνει με τη ρήτρα όταν θα λήξει το προσωρινό καθεστώς κρατικής επιδότησης. Από αυτή την άποψη έχουν ενδιαφέρον οι δικαστικές αποφάσεις που αναμένονται από το Πρωτοδικείο Αθήνας με βάση τις προσφυγές των καταναλωτικών ενώσεων κατά της ΔΕΗ και των άλλων εταιρειών προμήθειας ρεύματος (έχουν εκδικαστεί οι προσφυγές κατά Protergia, ΗΡΩΝ, Elpedison και αναμένεται η προσφυγή κατά NRG).
Η απόφαση επί της προσφυγής κατά ΔΕΗ, που εκδικάστηκε τον Ιούλιο, με επίκεντρο την ακυρότητα της ρήτρας και την καταχρηστική εφαρμογή της εις βάρος εκατομμυρίων καταναλωτών, θα έπρεπε να έχει ήδη εκδοθεί, αλλά σε κάθε περίπτωση αναμένεται άμεσα και εντός προεκλογικού χρόνου. Επομένως έχει και προφανές πολιτικό βάρος, καθώς αφ’ ενός αφορά πάνω από το 60% των καταναλωτών, αφ’ ετέρου θα αναγκάσει την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τη θέση για το τι θα προτείνει για την τύχη της ρήτρας μετά τον Ιούλιο.
Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι όλες οι δικαστικές αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα δικαιώνουν τους καταναλωτές ρεύματος. Αλλη μία προστέθηκε προ ημερών από το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά. Το δικαστήριο απαγόρευσε στον ΔΕΔΔΗΕ να προχωρήσει σε διακοπή της ηλεκτροδότησης επιχείρησης εστίασης με συσσωρευμένη οφειλή από τη ρήτρα αναπροσαρμογής, όπως ζητά η προμηθεύτρια ιδιωτική εταιρεία, μέχρι να εκδικαστεί η κύρια αγωγή. Αλλά το σκεπτικό με το οποίο γίνεται δεκτή η αίτηση προδικάζει εμμέσως την απόφαση, καθώς το δικαστήριο δέχεται τα βασικά επιχειρήματα του καταναλωτή (τον εκπροσώπησε το δικηγορικό γραφείο του Γ. Καλτσά), σύμφωνα με τα οποία:
■ Οι όροι και η μεθοδολογία της αναπροσαρμογής της τιμής του ρεύματος δεν πληρούν τις απαιτήσεις διαφάνειας του Ν. 2251/1994 (άρθρο 2 παρ. 7 ια’), όπου ορίζονται ως καταχρηστικοί οι όροι που χωρίς σπουδαίο λόγο αφήνουν το τίμημα αόριστο και δεν επιτρέπουν τον προσδιορισμό του με κριτήρια ειδικά καθορισμένα στη σύμβαση και εύλογα για τον καταναλωτή.
■ Η υπό εξέταση σύμβαση εξαρτά την αναπροσαρμογή του τιμήματος και το ύψος του από σύνθετους και πολύπλοκους μαθηματικούς τύπους, το τελικό άθροισμα του οποίου διαμορφώνεται κατά κύριο λόγο από την «Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς Επόμενης Ημέρας του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας σε €/MWh» (χονδρική τιμή), όρος άγνωστος στον μέσο καταναλωτή.
■ Η παράθεση ενός μαθηματικού τύπου υπολογισμού της ρήτρας, δίχως εκ των προτέρων γνώση των άλλων μεταβλητών από την οποίες εξαρτάται η τιμολόγηση, δεν πληροί τις απαιτήσεις διαφάνειας, ενώ καθίσταται σαφές ότι οι μαθηματικοί υπολογισμοί είναι ιδιαίτερα σύνθετοι και πολύπλοκοι και ανέφικτο να πραγματοποιηθούν από τον μέσο καταναλωτή.
■ Με δεδομένη την πιθανή ακυρότητα της ρήτρας και την αδυναμία του καταναλωτή να εξοφλήσει τον διογκωμένο από τη ρήτρα λογαριασμό, σε περίπτωση διακοπής της ηλεκτροδότησης της επιχείρησής του, θα υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη και θα οδηγηθεί σε επαγγελματική καταστροφή και οικονομική εξαθλίωση, ενώ η εταιρεία παροχής ρεύματος δεν θα υποστεί σημαντική ζημία από την εξακολούθηση της ηλεκτροδότησης της επιχείρησης, σε περίπτωση που ο καταναλωτής συνεχίσει να καταβάλλει τα ποσά που αντιστοιχούν στις άλλες χρεώσεις πλην της ρήτρας.
Με ανάλογα επιχειρήματα πριν από λίγες μέρες το Μονομελές Πρωτοδικείο Πάτρας έκανε δεκτή συλλογική αίτηση ασφαλιστικών μέτρων δέκα πολιτών-οικιακών καταναλωτών της Πάτρας κατά της ΔΕΗ για τη χρέωση της ρήτρας αναπροσαρμογής. Το δικαστήριο δέχθηκε να μη διακοπεί η παροχή ρεύματος για όσο διάστημα δεν αποπληρώνεται η ρήτρα αναπροσαρμογής και μέχρι την εκδίκαση της κύριας αγωγής τους, με την οποία διεκδικούν, όχι μόνο την καταχρηστικότητα και ακυρότητα της ρήτρας, αλλά και την κατάργηση των χρεώσεων που απορρέουν από αυτήν και επιστροφή όσων ποσών έχουν ήδη καταβάλει.
Στην παράταση της προσωρινής διαταγής για την απαγόρευση διακοπής του ρεύματος στα ευάλωτα νοικοκυριά που δεν καταβάλουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής της ΔΕΗ, προχώρησε το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών.
Η προσωρινή διαταγή θα ισχύει μέχρι την έκδοση της απόφασής του επί της αίτησης ακύρωσης με θέμα τη ρήτρα αναπροσαρμογής, η οποία και συζητήθηκε το πρωί της Τετάρτης (06/07).
Ενώπιον του δικαστηρίου, κατά τη συζήτηση επί της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων που κατέθεσαν οι καταναλωτικές ενώσεις, ο Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ Γιώργος Αδαμίδης, ανέφερε: «Έχουν δημιουργηθεί τεράστια προβλήματα, είχαμε προβλέψει το τσουνάμι από τον Δεκέμβριο του 2020 και μάλιστα είχαμε στείλει και επιστολή στον Υπουργό Κώστα Χατζηδάκη. Μας έλεγαν ότι οι αυξήσεις είναι της τάξης 1 έως 2 ευρώ, ενώ είναι εκατοντάδες και το είχαμε προβλέψει αυτό.
Με τον τρόπο που χειρίζεται η ελληνική αγορά την ενέργεια θα δημιουργήσει ένα καρτέλ και θα αυξηθούν οι τιμές. Όταν υπάρχουν μόνο τέσσερις παίκτες που διαμορφώνουν την τιμή, δεν ασχολούνται με τον καταναλωτή. Εξαπατήθηκα και εγώ, όταν μου είπε η ΔΕΗ ότι επιβάλλει τη ρήτρα αναπροσαρμογής, η ρυθμιστική αρχή ενέργειας. Ήμουν ένας από αυτούς που είπα ότι η επιβολή είναι επιταγή της ΡΑΕ ενώ αυτό είναι το μεγαλύτερο ψέμα».
Με ανακοίνωση του ο ΔΣΑ επισημαίνει ότι «με νέα κρίση του, υπό διαφορετική σύνθεση, το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών, έκρινε κατά πιθανολόγηση ότι η Ρήτρα Αναπροσαρμογής είναι άκυρη και αντίθετη στην κείμενη δικαιοταξία και διατήρησε την ισχύ της ήδη εκδοθείσας προσωρινής διαταγής, μέχρι την έκδοση αποφάσεως επί της ασκηθείσας συλλογικής αγωγής.
Η προσωρινή δικαστική προστασία παρέχει δίχτυ προστασίας που συνίσταται στην απαγόρευση της διακοπής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην ευρεία κατηγορία των «ευάλωτων καταναλωτών», εάν όφειλαν ή οφείλουν το ποσό που αντιστοιχεί στην Ρήτρα Αναπροσαρμογής».
Και καταλήγει, λέγοντας: «Το δικηγορικό σώμα για άλλη μια φορά, μετά την παρέμβαση για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και τους ευάλωτους δανειολήπτες, στέκεται στο πλευρό των πιο αδύναμων συμπολιτών μας. Συνεχίζουμε δυναμικά!».
«Οι προμηθευτές θα έχουν το δικαίωμα να αλλάζουν τις τιμές κατά το δοκούν»
Η συνέχεια της «ηλεκτρικής τραγωδίας» περιμένει τους Έλληνες πολίτες όπως αποκάλυψε ο δικηγόρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) Αλέξης Αλεξόπουλος αφού η περιβόητη ρήτρα αναπροσαρμογής που γονάτισε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, τελικά δεν καταργείται από 1ης Αυγούστου, ούτε αναστέλλεται, απλά αλλάζει όνομα!
Αντί να την καταργήσουν, την απαλείφουν εικονικά από τα τιμολόγια, ενσωματώνοντας την στα κυμαινόμενα τιμολόγια που θα αλλάζουν χρεώσεις ανά μήνα!
Συγκεκριμένα ο Αλέξης Αλεξόπουλος δήλωσε σε εκπομπή της ΕΡΤ πως:
«Η χρέωση θα μπαίνει κανονικά… θα δίνει το δικαίωμα στους προμηθευτές να αλλάζουν τις τιμές κατά το δοκούν και να το βάζουν σύμφωνα με το άρθρο 2 της τροπολογίας κάτω από την αιτιολογία χρέωση προμήθειας ενέργειας. Δηλαδή του αλλάζουμε όνομα. Θα είναι τα ίδια νούμερα. Βαφτίσαμε το κρέας ψάρι, αυτό γίνεται».
Και πρόσθεσε τα εξής απίστευτα: «Δηλαδή, άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς. Ο καταναλωτής δεν θα μπορεί να ξέρει, ούτε να ελέγξει πόσο θα χρεώνεται. Η τροπολογία αυτή παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία και το ενωσιακό δίκαιο γιατί αναφέρει ότι ο προμηθευτής δεν έχει καν υποχρέωση να ειδοποιεί τον καταναλωτή για τις όποιες αυξήσεις θα του βάζει. Η μόνη υποχρέωση του προμηθευτή – κατά την τροπολογία – θα είναι να αναρτά στον ιστότοπό του το πόση θα είναι η χρέωση που θα βάζει».
Δηλαδή όχι απλά θα συνεχίσει να χρεώνεται ο πολίτης με την ληστρική ρήτρα, άλλα δεν θα μπορεί να ενημερώνεται καν για το πώς προκύπτουν τα ποσά που θα του χρεώνουν οι προμηθευτές.
Ακόμα και τα υποκοστολογημένα υπερκέρδη των παρόχων στην ενέργεια που υπολογίστηκαν με εξαιρετικά αμφίβολες μεθόδους, δεν έχουν φορολογηθεί από το κράτος και απολύτως τίποτα δεν έχει επιστραφεί στους καταναλωτές.
Κανένα ουσιαστικό μέτρο ανακούφισης δεν παρέχεται στους πολίτες, διότι η ρήτρα αναπροσαρμογής απλά φεύγει από το τραπέζι και συνεχίζει να υπάρχει «κάτω από το τραπέζι»!
Έτσι λοιπόν οι όποιες (λιγοστές) απώλειες των παρόχων ενέργειας υπάρχουν, θα συνεχίσουν να αναπληρώνονται από κρατικές επιδοτήσεις, δηλαδή και πάλι ζημιωμένο βγαίνει το κρατικό ταμείο, και οι φορολογούμενοι πολίτες.
Αν η κυβέρνηση έχει αντιρρήσεις σε αυτά που καταγγέλλει ο κύριος Αλεξόπουλος τότε να τα διαψεύσει και να δώσει εξηγήσεις τι ακριβώς θα γίνει με την ρήτρα αναπροσαρμογής και αν οι πάροχοι θα μπορούν να αλλάζουν τις τιμές κατά το δοκούν και να το βάζουν σύμφωνα με το άρθρο 2 της τροπολογίας κάτω από την αιτιολογία χρέωση προμήθειας ενέργειας.
Γιατί εκεί είναι το ζουμί και ένα απλό «διαψεύδουμε δεν είναι έτσι» από κυβερνητικά στελέχη δεν μας αρκεί.
Τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της ertopen.com .
Εκθέτουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη οι δηλώσεις του Συνηγόρου του Καταναλωτή, Λευτέρη Ζαγορίτη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Ο ίδιος καυτηρίασε τις πρακτικές που ακολουθούν ιδιώτες πάροχοι ηλεκτρικού ρεύματος, με αποτέλεσμα απ’ την αρχή του έτους μόνο για τους ιδιώτες να έχουν γίνει 2.585 καταγγελίες, ενώ χαρακτήρισε μη νόμιμο και αδιαφανή τον καθορισμό της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι «φτάσαμε στο σημείο να έρχονται στον Συνήγορο του Καταναλωτή, νοικοκυριά από τους Αμπελόκηπους και την Κυψέλη, που είναι μισθωτοί, συνταξιούχοι με αποδοχές 1.000 ευρώ που πληρώνουν 400-500-600 ευρώ στο επίπεδο του ηλεκτρικού ρεύματος».
Ταυτόχρονα περιέγραψε τα όσα επικρατούν στην αγορά ενέργειας εξαιτίας της απουσίας ουσιαστικών ελεγκτικών μηχανισμών. «Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει στην αγορά ενέργειας και δυστυχώς, δεν υπάρχει από την άλλη πλευρά έλεγχος και επιβολή της νομιμότητας», σημείωσε ο Λευτέρης Ζαγορίτης.
Όπως είπε στην Επιτροπή, ο Συνήγορος προσπαθεί να αντιμετωπίσει αυτό το φαινόμενο με συστάσεις, με έγγραφα τα οποία, εκτός από τις ίδιες τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, απευθύνονται προς τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης αλλά κυρίως, πηγαίνουν και προς την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, τη ΡΑΕ, «η οποία είναι η Ανεξάρτητη Αρχή που έχει την ευθύνη για την παρακολούθηση της συμπεριφοράς και της νομιμότητας στον χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας και έχει και την ευθύνη, εκτός από το ότι θα πρέπει να επιβάλλει τη νομιμότητα, να επιβάλλει και κυρώσεις όταν έχουμε εκτροπές, όταν έχουμε παραβατικότητα».
Χαρακτήρισε δε, μη νόμιμο και αδιαφανή τον καθορισμό της ρήτρας αναπροσαρμογής και διευκρίνισε ότι υπάρχουν τρελές χρεώσεις, ρήτρες πρόωρης αποχώρησης, δηλαδή πρόστιμα που επιβάλλονται σε συμβάσεις κυμαινόμενου τιμολογίου. «Δυστυχώς έχουμε πολύ μεγάλη παραβατικότητα, δεδομένου ότι, ξαφνικά, άρχισαν να μετατρέπονται οι συμβάσεις σταθερού τιμολογίου σε συμβάσεις κυμαινόμενου τιμολογίου, χωρίς να υπάρχει η ανάλογη προειδοποίηση των 60 ημερών, όπως επιβάλλει ο κώδικας ηλεκτρικής ενέργειας» εξήγησε.
«Υπάρχουν τρελές χρεώσεις, που γίνονται χωρίς να υπάρχει η προ συμβατική, αλλά και η συμβατική ενημέρωση των καταναλωτών. Υπάρχουν ρήτρες πρόωρης αποχώρησης, πρόστιμο δηλαδή σε συμβάσεις οι οποίες είναι κυμαινόμενου τιμολογίου ενώ δεν επιτρέπεται ρήτρα πρόωρης αποχώρησης, μονάχα στις συμβάσεις σταθερού τιμολογίου και, έξω από την μη ορθή και παραπλανητική ενημέρωση και την αδιαφάνεια που επικρατεί στον χώρο. Δεν είναι και νόμιμος και διαφανής ο καθορισμός της ρήτρας αναπροσαρμογής. Δεν χρησιμοποιείται δηλαδή ένα σταθερό μέγεθος, δεν χρησιμοποιούνται οι αποφάσεις της ΡΑΕ και, ειδικά η 409 του 2020 που δίνει τον τύπο της εξίσωσης με τον οποίον θα πρέπει να υπολογίζεται η ρήτρα αναπροσαρμογής», ήταν η χαρακτηριστική αναφορά του.
Συνεχίζοντας ο Λ. Ζαγορίτης πρόσθεσε «άλλος χρεώνει 0,15 την κιλοβατώρα άλλος 0,30, αλλά αυτά τα 10 λεπτά σε μια μέση κατανάλωση 4μηνου σημαίνουν 200 ευρώ, επιπλέον, συν τον ΦΠΑ».
Για μια «πρώτη νίκη κατά της ρήτρας αναπροσαρμογής» κάνουν λόγο σε κοινή δήλωσή τους η Ένωση Καταναλωτών - Ποιότητας Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ), η Ολομέλεια ΠροέδρωνΔικηγορικών Συλλόγων και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών (ΔΣΑ), μετά και την προσωρινή απαγόρευση από το Πολυμελές Πρωτοδικείο για διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος σε περίπτωση μη καταβολής της ρήτρας αναπροσαρμογής, στα οικιακά τιμολόγια Γ1 και Γ1Ν των ευάλωτων πελατών βάσει του άρθρου 52 ν. 4001/2011.
Μάλιστα στη δήλωση αναφέρει ότι η ΔΕΗ αρνήθηκε ακόμη και να αναλάβει τη δέσμευση μη διακοπής ηλεκτροδότησης ούτε αυτής της κατηγορίας καταναλωτών.
Δείτε αναλυτικά την κοινή δήλωση της ΔΣΑ - Ολομέλειας Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων και ΕΚΠΟΙΖΩ:
1.Το δικαστήριο πιθανολόγησε την βασιμότητα της συλλογικής αγωγής για να χορηγήσει την προσωρινή δικαστική προστασία την οποία έδωσε. Έτσι έκρινε κατά πιθανολόγηση ότι η Ρήτρα Αναπροσαρμογής είναι άκυρη και αντίθετη στην κείμενη δικαιοταξία.
2. Χορήγησε προσωρινή δικαστική προστασία μέχρι 6/7/2022 η οποία συνίσταται: Στην απαγόρευση της διακοπής παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε όσους οικιακούς καταναλωτές, που ανήκουν στην ευρεία κατηγορία των «ευάλωτων καταναλωτών», εάν δεν πληρώνουν το ποσό που αντιστοιχεί στην Ρήτρα Αναπροσαρμογής.
Στους «ευάλωτους καταναλωτές» ανήκουν οι κάτωθι ειδικότερα, οριζόμενες κατηγορίες:
(α) Οι οικονομικά ασθενείς Οικιακοί Πελάτες που πλήττονται από την Ενεργειακή Πενία. (Βλ. συννημένο Πίνακα)
(β) Οι Πελάτες που, οι ίδιοι ή οι σύζυγοι αυτών ή πρόσωπα των οποίων αυτοί έχουν την επιμέλεια σύμφωνα με το νόμο και συνοικούν με αυτούς, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεχή και αδιάλειπτο παροχή ενέργειας. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι Πελάτες που χρήζουν μηχανικής υποστήριξης και ιδίως άτομα που χρειάζονται συνεχή προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας για τη λειτουργία συσκευών υποστήριξης ή παρακολούθησης ζωτικών λειτουργιών, ενδεικτικά, συσκευές μηχανικής υποστήριξης αναπνευστικής ή καρδιακής λειτουργίας, συσκευές αιμοκάθαρσης και κάθε παρόμοιας φύσης συσκευή.
(γ) Ηλικιωμένοι πελάτες που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ό) έτος της ηλικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν συνοικούν με άλλο πρόσωπο το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το ως άνω όριο ηλικίας.
(δ) Πελάτες με σοβαρά προβλήματα υγείας, ιδίως άτομα με σοβαρή σωματική ή ψυχική αναπηρία, με νοητική αναπηρία, σοβαρά οπτικοακουστικά ή κινησιακά προβλήματα, ή με πολλαπλές αναπηρίες ή με χρόνια πάθηση και οι οποίοι εκ του λόγου τούτου δεν δύνανται να διαχειριστούν και διαπραγματευτούν τη συμβατική
τους σχέση με τον Προμηθευτή.
(ε) Οι Πελάτες σε απομακρυσμένες περιοχές και ιδιαίτερα στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά που δικαιούνται ίδιες υπηρεσίες τόσο ως προς τις τιμές όσο και ως προς την ποιότητα, την ασφάλεια του εφοδιασμού και τη διαφάνεια των συμβατικών όρων και προϋποθέσεων με τους άλλους Πελάτες.
3. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την εκδίκαση της υπόθεσης η ΔΕΗ, αρνήθηκε να αναλάβει δέσμευση μη διακοπής ηλεκτροδότησης ούτε αυτής της κατηγορίας καταναλωτών.
4. Η σημερινή δικαστική απόφαση είναι μια πρώτη νίκη κατά της Ρήτρας Αναπροσαρμογής. Ο αγώνας συνεχίζεται σε όλες τις δικαστικές διαδικασίες και στα κοινωνικά πεδία, μέχρι την τελική δικαίωση!
Αίτημα για διεξαγωγή πιλοτικής δίκης για την ρήτρα αναπροσαρμογής των τιμολογίων ρεύματος κατέθεσε σύμφωνα με πληροφορίες η ΔΕΗ, η οποία, μάλιστα, προσδιορίστηκε να συζητηθεί στις 14 Ιουνίου στον Άρειο Πάγο. Βασικός στόχος της κίνησης αυτής, όπως επισημαίνουν νομικοί κύκλοι, είναι να μπλοκάρουν τις προσωρινές διαταγές που βγαίνουν από τα δικαστήρια για το κόψιμο του ρεύματος καθώς και τη συζήτηση των αγωγών που έχουν κατατεθεί.
Η πιλοτική δίκη εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που υπάρχει δικαστική εκκρεμότητα που αφορά μεγάλη μερίδα πολιτών, προκειμένου το επίμαχο ζήτημα να κρίνεται σε κορυφαίο επίπεδο νωρίτερα και να μην παρατείνεται η εκκρεμότητα και κατά συνέπεια η αβεβαιότητα αλλά και τα έξοδα των διαδίκων.
Αφορμή για το αίτημα της ΔΕΗ στάθηκε η συλλογική αγωγή που έχουν καταθέσει καταναλωτικές οργανώσεις - ΙΝΚΑ και ΕΚΠΟΙΖΩ - ζητώντας να κηρυχθεί παράνομος ο τρόπος εφαρμογής της ρήτρας.
Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, ότι οι δίκες που έχουν προσδιοριστεί στο μεταξύ για την ρήτρα αναπροσαρμογής ύστερα από αιτήσεις καταναλωτών, πιθανότατα θα αναβληθούν.
Το ΙΝΚΑ καλούσε τους πολίτες σε μαζική παρουσία στο Πρωτοδικείο Αθηνών την 01-06-2022. Γιατί αυτή η ρήτρα δεν πρέπει να πληρώνεται, δεν πρέπει να αναστέλλεται. Αυτή η ρήτρα πρέπει να καταργηθεί. Και αυτό μπορεί να το κάνει μόνο η Δικαιοσύνη» όπως σημείωνε.
Υπενθυμίζεται ότι μέσω της ρήτρας μεταφέρεται στα τιμολόγια η αύξηση του κόστους παραγωγής ρεύματος το οποίο λόγω της ενεργειακής κρίσης έχει εκτοξευθεί στα ύψη.
Μέσω της διαβόητης πλέον «ρήτρας αναπροσαρμογής», που ήρθε ως «δώρο» μαζί με την «απελευθέρωση» της αγοράς ενέργειας. Δώρο όχι σε μας, αλλά στους ιδιώτες έμπορους ενέργειας.
Ρήτρα αναπροσαρμογής: Ανατομία μιας ληστείας
Από τότε που «απελευθερώθηκε» (δηλαδή ιδιωτικοποιήθηκε πλήρως) η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα, οι καταναλωτές υποτίθεται ότι επιλέγουν έναν πάροχο (κοινώς: έμπορο) ενέργειας με τον οποίο συμφωνούν συμβόλαιο με συγκεκριμένη τιμή ανά κιλοβατώρα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (1). Μετά από αυτό, όμως, έρχονται τα… ψιλά γράμματα. Μαζί με αυτή την τιμή, ο καταναλωτής δεσμεύεται επίσης να πληρώνει στον πάροχο την «ρήτρα αναπροσαρμογής χρεώσεων προμήθειας». Η ρήτρα δεν έχει συγκεκριμένη τιμή, έχει μόνο έναν μαθηματικό τύπο. Ο καταναλωτής δεσμεύεται λοιπόν να πληρώνει ένα αόριστο ποσό, με βάση το οποίο διαμορφώνεται τελικά ο λογαριασμός του.
Η ρήτρα αυτή «αναπροσαρμόζει» την τιμή (αυτήν που έχει συμφωνήσει ο καταναλωτής) με βάση τις διακυμάνσεις της τιμής της κιλοβατώρας στο Χρηματιστήριο Ενέργειας -και πιο συγκεκριμένα με βάση τη μέση τιμή για τον προηγούμενο μήνα από τον μήνα της χρέωσης. Με τον τρόπο αυτό, η εταιρεία που παρέχει το ρεύμα δεν έχει ποτέ «χασούρα», αφού το φούσκωμα της τιμής του ρεύματος στο Χρηματιστήριο Ενέργειας το χρεώνει απευθείας στον καταναλωτή!
Σε αυτή την ωραία «ελεύθερη αγορά», λοιπόν, δεν υπάρχει κανένα ρίσκο για τον ιδιώτη έμπορο ενέργειας. Αυξάνεται η τιμή της χοντρεμπορικής, αυξάνεται και ο λογαριασμός του ρεύματος. Το… αόρατο χέρι της αγοράς κάνει την δουλειά του, με τη βοήθεια του κράτους και της ΡΑΕ βεβαίως βεβαίως.
Το πράγμα όμως δεν σταματά εδώ. Ο τρόπος υπολογισμού της «ρήτρας» κρύβει κι άλλες εκπλήξεις για την τσέπη των καταναλωτών: συντελεστές που ορίζονται αυθαίρετα από τις εταιρείες, «όρια ασφαλείας» που έχουν τεθεί με τρόπο ώστε να ευνοείται πάντα ο ιδιώτης πάροχος, και διπλή πληρωμή για κιλοβατώρες που ο καταναλωτής χρεώνεται και στην σταθερή τιμή της κιλοβατώρας και στην «ρήτρα αναπροσαρμογής». Κι όλα αυτά κρυμμένα πίσω από έναν μαθηματικό τύπο! Θα προσπαθήσουμε να τα περιγράψουμε όσο γίνεται πιο απλά.
Πώς ενεργοποιείται η ρήτρα;
Ο Άδωνις Γεωργιάδης βγήκε να μας πληροφορήσει ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής θεσμοθετήθηκε για να ενεργοποιείται είτε σε όφελος των καταναλωτών είτε σε όφελος των παρόχων, αφού αυτό εξαρτάται από τις διακυμάνσεις της τιμής στο Χρηματιστήριο. Οπότε δεν φταίει η ίδια η ρήτρα, αλλά ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση που εκτόξευσαν τις τιμές. Αλλά ο υπουργός είναι μανούλα στα ψέματα. Γιατί η ρήτρα είναι έτσι υπολογισμένη ώστε το όριο κάτω από το οποίο μειώνονται οι τιμές να μην ενεργοποιείταιποτέ, ενώ το όριο πάνω απ’ το οποίο αυξάνονται οι τιμές να ενεργοποιείται πάντα.
Οι πάροχοι (όχι το κράτος, η ΡΑΕ ή άλλος δημόσιος φορέας) έχουν ορίσει το όριο πέραν του οποίου ενεργοποιείται η ρήτρα θετικά ή αρνητικά, στο 0,04 (κάτω όριο) - 0,05 (άνω όριο) €/kWh.Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν η μέση τιμή της κιλοβατώρας στο Χρηματιστήριο τον προηγούμενο μήνα είναι μεταξύ 0,04 και 0,05 ευρώ, η ρήτρα δεν ενεργοποιείται και ο καταναλωτής πληρώνει μόνο την συμφωνημένη τιμή του ρεύματος. Εάν η τιμή αυτή είναι κάτω από 0,04 ευρώ/κιλοβατώρα, τότε η ρήτρα είναι αρνητική και λειτουργεί υπέρ του καταναλωτή. Αν η τιμή είναι πάνω από 0,05 ευρώ/κιλοβατώρα, τότε η ρήτρα ενεργοποιείται και την πληρώνει (κυριολεκτικά και μεταφορικά…) ο καταναλωτής.
Αν όμως κανείς κοιτάξει τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ (πίνακας 1), η μεσοσταθμική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν έχει πέσει κάτω από 40 ευρώ/μεγαβατώρα (ή 0,04 ευρώ/κιλοβατώρα) από το 2014 ως σήμερα! Οι καλές μας εταιρείες όρισαν ένα κάτω όριο που ήξεραν ότι δεν θα ενεργοποιηθεί ποτέ. Η τιμή που όρισαν οι πάροχοι, με τη σύμφωνη γνώμη του κράτους και της ΡΑΕ (2), είναι ρυθμισμένη έτσι ώστε η «ρήτρα» να ενεργοποιείται πάντοτε βάζοντας το χέρι στην τσέπη των καταναλωτών!
Λίγες προσαυξήσεις ακόμη…
Η βάση του υπολογισμού (ο αριθμός δηλαδή που συγκρίνεται με το 0,05) της ρήτρας αναπροσαρμογής δεν είναι απλώς η μεσοσταθμική τιμή της χοντρεμπορικής του προηγούμενου μήνα, αλλά η τιμή αυτή προσαυξημένη σύμφωνα με ορισμένους συντελεστές (συντελεστές α και β) που επίσης καθορίζουν οι ίδιες οι εταιρείες. Όπως φαίνεται στον μαθηματικό τύπο του πίνακα 2, οι πάροχοι (3) βάζουν 15% καπέλο (συντελεστής α) πάνω στην (ήδη ληστρική) χονδρεμπορική τιμή της κιλοβατώρας και επιπλέον προσθέτουν και το ποσό των 0,015 (συντελεστής β).
Γιατί; Από τον γεμάτο επεξηγήσεις και διαφάνεια ιστότοπο της ΡΑΕ μαθαίνουμε ότι: «Οι συντελεστές α και β, παρέχουν στον Προμηθευτή τη δυνατότητα ενσωμάτωσης κόστους που δύναται να προκύπτει από τη μεταβολή του βασικού μεγέθους x, εν είδει πρόβλεψης» (η υπογράμμιση της ΡΑΕ).
Ενώ δηλαδή η τιμή της κιλοβατώρας διαμορφώνεται με βάση την ακριβότερη τιμή, τη χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου, κι ενώ μέσω της ρήτρας ο πάροχος δεν χάνει ποτέ, αφού ό,τι γίνεται στο Χρηματιστήριο Ενέργειας το «φορτώνει» απευθείας στον καταναλωτή, έχει δικαίωμα να χρεώνει επιπλέον και την… τυχόν μελλοντική μεταβολή της τιμής της ενέργειας! Μετά από όλα αυτά, είναι να αναρωτιέται κανείς αν οι εταιρείες ενέργειας έχουν υπερκέρδη;
Τα… σκληρά μαθηματικά της απάτης
Δυστυχώς δεν τελειώσαμε ακόμη. Για να πάμε όμως στην επόμενη –και μεγαλύτερη– απάτη της ρήτρας, θα χρειαστούμε και τον μαθηματικό τύπο που καθορίζει τους υπέρογκους λογαριασμούς (πίνακας 2).
Ο μαθηματικός τύπος (όπως τον δίνει η ΔΕΗ) (4) είναι Υ=αx+β. Αν τον εφαρμόσουμε στο παράδειγμα της ΔΕΗ, στον μήνα Απρίλιο, όταν η μεσοσταθμική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (στοιχεία ΑΔΜΗΕ) ήταν 266,969 €/MWh, δηλαδή 0,266 €/kWh, η χρέωση αναπροσαρμογής (Υ) προκύπτει 0,3174 €/kWh (βλ. πίνακα 2). Αφού η τιμή είναι πάνω από το όριο 0,05 (που είδαμε προηγουμένως), η ρήτρα ενεργοποιείται και υπολογίζεται με την αφαίρεση του 0,05 από το Υ, άρα η τιμή μονάδα της ρήτρας αναπροσαρμογής (που φτάνει στον καταναλωτή) είναι: 0,2674 €/kWh. Αν πάρουμε ως παράδειγμα μηνιαίας οικιακής κατανάλωσης τις 1.000 κιλοβατώρες τον μήνα, η ρήτρα αναπροσαρμογής που πληρώνει το νοικοκυριό σε αυτό το παράδειγμα είναι 267€ τον μήνα, που προστίθενται στα 110 ευρώ που πληρώνει για το ρεύμα στο ίδιο διάστημα.
Όμως η κοινή λογική, ακόμα και με την μαυραγορίτικη πολιτική τους, θα έλεγε το εξής: Αν ο πάροχος χρεώνει την κανονική τιμή του ρεύματος με 0,11 €/kWh, αν δηλαδή δεσμεύεται από την σύμβαση που έχει με το καταναλωτή σε αυτή την τιμή, τότε η ρήτρα αναπροσαρμογής, θα έπρεπε να ενεργοποιείται όταν η χοντρεμπορική τιμή υπερβαίνει αυτό το νούμερο, το νούμερο του συμβολαίου του καταναλωτή (στο παράδειγμα μας τα 0,11 ευρώ/κιλοβατώρα). Αντιθέτως, τώρα ο καταναλωτής πληρώνει δύο φορές την τιμή της κιλοβατώρας μεταξύ 0,05 και 0,11 ευρώ αφού την χρεώνεται και μέσα στην τιμή της κατανάλωσης (τιμή συμβολαίου) και ως ρήτρα αναπροσαρμογής!
Συνεχίζοντας στο ίδιο παράδειγμα: Αν η προσαύξηση δεν υπολογιζόταν πάνω από το 0,05 €/kWh αλλά πάνω από την τιμή κόστους στην οποία πληρώνει ο καταναλωτής την κιλοβατώρα, η ρήτρα αναπροσαρμογής στο ίδιο νοικοκυριό θα προέκυπτε 207 ευρώ (5), κατά 25% μικρότερη από τη σημερινή. Αν έλειπε και το «νταβατζιλίκι» των ληστρικών καπέλων των συντελεστών «πρόβλεψης» α και β, τότε η ρήτρα αναπροσαρμογής θα προέκυπτε 156 ευρώ (6), κατά 45% μικρότερη από τη σημερινή!
Ακόμη και με τη δική τους λογική, δηλαδή, που λέει ότι ο καταναλωτής είναι υποχρεωμένος να πληρώνει το ληστρικό φούσκωμα της τιμής της κιλοβατώρας στο Χρηματιστήριο Ενέργειας (7) και ο έμπορος ενέργειας δεν πρέπει να ζημιωθεί ούτε σεντ, η τιμή που χρεώνουν στους καταναλωτές -μέσω ενός μαθηματικού τύπου που κανένας καταναλωτής δεν μπορεί καν να ελέγξει- είναι 45% φορές πάνω από το κόστος που είχαν οι ίδιοι οι πάροχοι αγοράζοντας ρεύμα από το Χρηματιστήριο Ενέργειας!
Στη περίπτωση των 4 μεγάλων εταιρειών ενέργειας, που είναι ταυτόχρονα και παραγωγοί, τα κέρδη αυτά από τη λιανική έρχονται να προστεθούν στα υπέρογκα κέρδη που αποκομίζουν στη χονδρική, πουλώντας ρεύμα στον… εαυτό τους μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας σε εξωφρενικές τιμές, που ξεπερνούν κατά πολύ οποιοδήποτε πραγματικό κόστος παραγωγής.
Πώς θα απαλλαγούμε από όλα αυτά;
Όλα αυτά φυσικά δεν γράφονται για να πουν ότι υπάρχει ένας καλύτερος ή δικαιότερος τύπος αναπροσαρμογής. Οι δικηγορικοί σύλλογοι έχουν με τις προσφυγές τους αποδείξει την απόλυτη καταχρηστικότητα αυτού του όρου που έχει οδηγήσει σε απόγνωση χιλιάδες νοικοκυριά.
Γράφονται για να αποδειχτεί πόσο ψεύτικη και χυδαία είναι η κυβερνητική επιχειρηματολογία. Οι εξωφρενικές αυξήσεις των τιμών του ρεύματος δεν οφείλονται σε κανένα «φυσικό φαινόμενο». Οφείλονται εξ ολοκλήρου στην ιδιωτικοποίηση της ενέργειας, που έχει τη σφραγίδα των οδηγιών της ΕΕ, της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που θεσμοθέτησε το Χρηματιστήριο Ενέργειας και της κυβέρνησης ΝΔ που το υλοποίησε. Οι επιδοτήσεις που ανακοίνωσε η κυβέρνηση δεν λύνουν το πρόβλημα: αντιθέτως, επιδοτούν με τα χρήματά μας (μέσω του κρατικού προϋπολογισμού) την αισχροκέρδεια των εταιρειών ενέργειας.
Την ώρα που η ενεργειακή φτώχεια απειλεί εκατομμύρια νοικοκυριά στην Ελλάδα, την ώρα που εργαζόμενοι βλέπουν τους λογαριασμούς ρεύματος να ξεπερνούν τον βασικό μισθό και οι καθημερινές εντολές διακοπής ρεύματος απειλούν οικογένειες, είναι ζωτική ανάγκη να σταματήσουμε αυτή τη ληστεία. Το ρεύμα είναι ζωτικό κοινωνικό αγαθό και δεν πρέπει να το στερείται κανείς και καμία.
Η ενέργεια, όπως και η υγεία, η εκπαίδευση, το νερό, πρέπει να ανήκουν εξολοκλήρου στο δημόσιο και να βρίσκονται εκτός της σφαίρας οποιασδήποτε αγοράς. Αντί για «επιδοτήσεις» ή παρακάλια για δόσεις στους λογαριασμούς, να διεκδικήσουμε κατάργηση του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας και όλων των συνεπειών του (όπως η «ρήτρα αναπροσαρμογής»), κρατικοποίηση της ΔΕΗ και όλων των μονάδων παραγωγής ενέργειας, χωρίς αποζημίωση με εργατικό και λαϊκό έλεγχο. Για να μη βρεθεί καμιά οικογένεια χωρίς ρεύμα, για να μη βρεθεί κανένα παιδί να διαβάζει με κερί.
Υποσημειώσεις
1. Η τιμή (σε €/ΚWh) στις 4 μεγάλες εταιρείες σήμερα είναι: ΔΕΗ 0,11, Elpedison 0,11, NRG 0,1146, Protergia 0,11028. Όπως βλέπουμε, η τιμή των 4 αυτών εταιρειών που είναι ταυτόχρονα παραγωγοί και πάροχοι ενέργειας, είναι σχεδόν ίδια!
2.Από την ιστοσελίδα της ΡΑΕ (ΑΠ. 409/2020) μαθαίνουμε ότι: «Συστήνεται η διαμόρφωση ενός εύρους διακύμανσης των τιμών του μεγέθους x για το οποίο δεν προβλέπεται ενεργοποίηση του μηχανισμού αναπροσαρμογής (περιοχή ασφάλειας), το οποίο να είναι εύλογα συμβατό με τη διακύμανση των τιμών του μεγέθους x, βάσει ιστορικών δεδομένων και ευλόγων παραδοχών-προβλέψεων, με στόχο την κατά το δυνατόν ελαχιστοποίηση της ανάγκης ενεργοποίησης των μηχανισμών αναπροσαρμογής των τιμών. Συνεπώς, η ανάγκη ενεργοποίησης του μηχανισμού θα προκύπτει ως εξαιρετική περίπτωση, όταν οι τιμές του μεγέθους x κινούνται σε επίπεδα δυσχερώς προβλέψιμα, βάσει των στοιχείων που ήταν διαθέσιμα στον Προμηθευτή κατά την κατάρτιση της σύμβασης προμήθειας ή κατά τη διαμόρφωση των τιμολογίων και των παραμέτρων τους». Είναι σαφές από τον πίνακα 1 ότι το 0,05 δεν είναι υπολογισμένο να ενεργοποιείται σε «εξαιρετικές περιπτώσεις» -το αντίθετο μάλιστα. Οπότε η ΡΑΕ αρκείται το να κάνει… συστάσεις, η κυβέρνηση ποιεί την νήσσα και οι έμποροι ξεσκίζουν όλους εμάς. Ωραία περνάμε στην ελεύθερη αγορά!
3.Οι συντελεστές που χρησιμοποιεί η ΔΕΗ απότα στοιχεία της φαίνεται ότι είναι: α=1,15 και β=0,0115. Παραπλήσιους συντελεστές έχουν και οι άλλες εταιρείες. 4.Με δικά τους λόγια: x: ο αριθμητικός μέσος όρος της Τιμής Εκκαθάρισης της Αγοράς της προ Ημερησίας Αγοράς Ενέργειας του προηγούμενου μήνα, που δημοσιεύεται στο χρηματιστήριο του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας. α: Συντελεστής Προσαύξησης, ο οποίος επιλέγεται ελεύθερα από τον Προμηθευτή. Σύμφωνα με τη ΡΑΕ, είναι αριθμός μεγαλύτερος από το 0. β: Συντελεστής Προσαύξησης, ο οποίος επιλέγεται ελεύθερα από τον Προμηθευτή. Σύμφωνα με τη ΡΑΕ, είναι αριθμός μεγαλύτερος ή ίσος από το 0 και εκφράζεται σε €/MWh. 5. Υ=1,15*0,266+0,0115=0,3174 €/kWh-0,11=0,2074€/KWh*1000=207 ευρώ
6.Υ=0,266 €/kWh-0,11=0,156 €/kWh*1000=156 ευρώ 7. Και όχι μόνο, γιατί οι λογαριασμοί επιβαρύνονται επίσης και με τις λεγόμενες «ρυθμιζόμενες χρεώσεις», για τις οποίες επίσης ο καταναλωτής δεν γνωρίζει και πολλά, ούτε για τι χρεώνεται ούτε πού καταλήγουν αυτά τα χρήματα. Αυτό όμως χρειάζεται ένα άλλο, χωριστό άρθρο.
* Ηλεκτρολόγος μηχανικός, μέλος του ΝΑΡ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών εξέδωσε προσωρινή απαγόρευση διακοπής ρεύματος υπό τον όρο ότι θα καταβάλλονται κανονικά οι υπόλοιπες χρεώσεις
Προσωρινή διαταγή απαγόρευσης διακοπής της ηλεκτροδότησης σε σπίτι όπου διαμένουν ευάλωτα άτομα, εξέδωσε το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών, αναφορικά με σχετική αίτηση για μη καταβολή της ρήτρας αναπροσαρμογής στον λογαριασμό ρεύματος.
Σύμφωνα με το thebest.gr οι αιτήσεις ήταν κατά της ΔΕΗ και ενός ακόμα παρόχου ηλεκτρικού ρεύματος.
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών αποφάσισε την απαγόρευση διακοπής της ηλεκτροδότησης σε βάρος των παραπάνω, υπό τον όρο, θα καταβάλλονται κανονικά οι υπόλοιπες χρεώσεις του λογαριασμού ρεύματος.
Το ίδιο δημοσίευμα σημειώνει ότι οι εν λόγω αποφάσεις είναι προσωρινές, καθώς εκκρεμεί η σχετική απόφαση της τακτικής δικαιοσύνης.
Ο δικηγόρος Βασίλης Μάρκου δήλωσε ότι «σήμερα το πρωί, 13/05/2022 στην Πάτρα, συζητήθηκαν δύο ξεχωριστές αιτήσεις εντολέων μου, κατά δύο παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος. Αίτημα είχαν την χορήγηση προσωρινής διαταγής περί μη διακοπής του ρεύματος για όσο διάστημα δεν αποπληρώνουν την ρήτρα αναπροσαρμογής. Οι εντολείς μου εμπίπτουν στην κατηγορία των ευάλωτων ομάδων καταναλωτών και η συνέχιση της ηλεκτροδότησης των κατοικιών τους είναι ζωτικής σημασίας για τους ίδιους».
Παράλληλα, σημείωσε ότι «το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών, λειτουργώντας ως ύστατο καταφύγιο αποφάσισε την αποχή των εταιριών από κάθε ενέργεια διακοπής της ηλεκτροδότησης σε βάρος των εντολέων μου, υπό τον όρο, ότι οι εντολείς μου θα καταβάλλουν τις λοιπές χρεώσεις των τρεχόντων και μελλόντων λογαριασμών, πλην των ποσών που αντιστοιχούν στην ρήτρα αναπροσαρμογής. Οι αποφάσεις αυτές είναι προσωρινές, ενώ εκκρεμεί η συζήτηση των ασφαλιστικών μέτρων. Μέχρι τότε οι εντολείς μου προστατεύονται όσο δεν πληρώνουν την ρήτρα. Η νομιμότητα της ρήτρας αναπροσαρμογής μένει να κριθεί από την τακτική δικαιοσύνη και την προσφυγή των πολιτών σε αυτήν».
