Δύο χρόνια μετά τον ισχυρό σεισμό στο Αρκαλοχώρι που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές, οι σεισμόπληκτοι του Δήμου Μίνωα που διαμένουν στους οικισμούς, ενώ δεν είναι ιδιοκτήτες σπιτιών που καταστράφηκαν αλλά είναι ενοικιαστές κατοικιών, καλούνται να τους εγκαταλείψουν εντός διμήνου.
Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «Πατρίς» του Ηρακλείου, ήδη έχουν σταλεί τα πρώτα ειδοποιητήρια, με το έγγραφο να αναφέρει πως «το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σύμφωνα με το υπ΄αριθ. 386054/2022 έγγραφο αναφέρει ότι σε όσους κατοίκους είχαν παραχωρηθεί οικίσκοι με την ιδιότητα του ενοικιαστή κατοικίας μετά το σεισμό του Σεπτεμβρίου 2021 πρέπει να επιστραφούν.
»Παρακαλείστε όπως εντός εύλογου χρονικού διαστήματος και όχι πέρα της 31-12-23 αποχωρήσετε από τον οικίσκο που σας έχει παραχωρηθεί για τις ανάγκες στέγασης. Σε περίπτωση που δεν αποχωρήσετε θα εφαρμοστεί η νόμιμη διαδικασία (ΦΕΚ 367/Β/1998)».
Μάλιστα, η παραπάνω ανησυχητική εξέλιξη έρχεται την ώρα που υπάρχουν καταγγελίες ακόμα και για κατασχέσεις σεισμόπληκτων ιδιοκτησιών, ενώ στα γραφεία του Τομέα Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών, έχουν «καθηλωθεί» 2.250 φάκελοι, σύμφωνα με την εφημερίδα.
Γενικότερα, όπως αναφέρεται, το όλο θέμα ανακινήθηκε μετά την πρόσφατη επίσκεψη κλιμακίου της Ανεξάρτητης Αρχής Διαφάνειας η οποία εν μέσω της προεκλογικής περιόδου πραγματοποίησε εξονυχιστικούς ελέγχους σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των οικίσκων, καθιστώντας σαφές πως ο Δήμος θα πρέπει να ενεργοποιήσει έγγραφο το οποίο έχει στα χέρια του από το υπουργείο Υποδομών και συγκεκριμένα από τη Γενική Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών, με ημερομηνία 6-12-2022 το οποίο αναφέρει ότι «καθόσον έχει παρέλθει σχεδόν ένα έτος από τους σεισμούς του Ιουλίου 2021 και Σεπτεμβρίου 2021 οι οικίσκοι που παραχωρήθηκαν σε ενοικιαστές θα πρέπει να επιστραφούν». Επίσης επισημαίνεται ότι «όσοι διέμεναν στο πληγέν κτήριο ως φιλοξενούμενοι δε θεωρούνται δικαιούχοι του οικίσκου».
Στον Δήμο Μίνωα υπάρχουν 7 καταυλισμοί στους οποίους ζουν περίπου 300 άνθρωποι, σε 139 οικίσκους του Δημοσίου και άλλους 50 που δόθηκαν από δωρεές.
Τι απαντά ο Δήμος
Η πλευρά του Δήμου εμφανίζεται μουδιασμένη, καθώς καλείται να εκτελέσει την επίμαχη απόφαση σύμφωνα με πληροφορίες της «Π» από την ερχόμενη Δευτέρα. Ήδη η αρμόδια επιτροπή που χειρίζεται το θέμα των οικίσκων έχει συνεδριάσει και έχει αποφασίσει να ξεκινήσει τη διαδικασία δίδοντας ένα περιθώριο σε όσους ζουν στους οικίσκους και είναι ενοικιαστές να τους εγκαταλείψουν μέχρι το τέλος του χρόνου.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στο σεισμόπληκτο Αρκαλοχώρι την ίδια ώρα που δύο χρόνια μετά τον καταστροφικό σεισμό, μόλις 29 εγκρίσεις έχουν δοθεί για την ανοικοδόμηση κατεστραμμένων σπιτιών, οι τιμές των ενοικίων έχουν εκτοξευθεί σε εξωφρενικά ύψη.
Όπως καταγγέλλουν κάτοικοι της περιοχής ένα σύγχρονο αντισεισμικό σπίτι το οποίο θα μπορεί να φιλοξενεί μια τετραμελή οικογένεια μπορεί να φτάσει μέχρι και 1.000 ευρώ, ενώ τα παλιά σπίτια τα οποία ενοικιάζονται δεν πέφτουν κάτω από 600-650 ευρώ, και οι τιμές αυτές είναι απαγορευτικές για το μέσο πολίτη ο οποίος θα πρέπει να διαθέσει περισσότερο από το 50% του μισθού του για το ενοίκιο.
Η κατάσταση αυτή δημιουργεί τεράστια αδιέξοδα, αφού ο κόσμος που δεν μπορεί να φτιάξει τα σπίτια του δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ενοικιάσει για να μπορέσει να μείνει στην περιοχή, όπως επισημαίνει το ρεπορτάζ της εφημερίδας.
Αντίδραση ΣΥΡΙΖΑ
Την απαράδεκτη ενέργεια του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών που προχωράει σε έξωση των σεισμοπλήκτων του Αρκαλοχωρίου από τους οικίσκους στους οποίους διαμένουν εδώ και δυο χρόνια, καυτηριάζει με δήλωσή του ο Τομεάρχης Υποδομών & Μεταφορών Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, προαναγγέλλοντας σχετική παρέμβαση και στο Κοινοβούλιο.
Ειδικότερα, ο Χάρης Μαμουλάκης, με αφορμή αποκλειστικό δημοσίευμα της εφημερίδας Πατρίς επισημαίνει: «Η αναλγησία της Κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη δεν έχει όρια. Δεν αρκεί που εδώ και δυο χρόνια εμπαίζει τους σεισμόπληκτους της ευρύτερης περιοχής του Αρκαλοχωρίου, δεν αρκεί που οι κατασχέσεις σεισμόπληκτων ιδιοκτησιών εξελίσσονται κανονικά την ώρα που 2.250 φάκελοι για αποκαταστάσεις έχουν κολλήσει στην σχετική Υπηρεσία, το Υπουργείο Υποδομών φτάνει στο σημείο να ζητήσει απ’ όσους δεν είναι ιδιοκτήτες σπιτιών, να εγκαταλείψουν τους οικίσκους στους οποίους διαμένουν. Η οργή και η αγανάκτηση από τα πρώτα ειδοποιητήρια είναι έκδηλη και από την πλευρά μας δηλώνουμε ότι θα εξαντλήσουμε κάθε διαθέσιμο μέσο έτσι ώστε να μην υλοποιηθεί αυτή η απαράδεκτη απόφαση».
Προ των πυλών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών φαίνεται ότι είναι η επίσημη κατάρρευση του διαγωνισμού για 650+120 καινούργια αστικά λεωφορεία που είχε προκηρύξει το 2021 ο πρώην υπουργός Μεταφορών, Κώστας Αχ. Καραμανλής, ακυρώνοντας προηγουμένως αντίστοιχη προσπάθεια του Χρήστου Σπίρτζη από την άνοιξη του 2019.
Το mantra που επαναλαμβάνουν με προσήλωση σε κάθε ομιλία ή συνέντευξη τόσο ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, όσο και η αρμόδια υφυπουργός Μεταφορών, Χριστίνα Αλεξοπούλου, είναι ότι «δρομολογούμε την προμήθεια των πρώτων 250 νέων “πράσινων” λεωφορείων στις αρχές του 2024, ενώ ξεκινούμε τους επόμενους μήνες και τις διαδικασίες για τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού προμήθειας επιπλέον 650 λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, κυρίως ηλεκτρικών, αργής και ταχείας φόρτισης».
Η λέξη «δρομολογούμε» είναι κομβική, καθώς μέχρι χθες Κυριακή 1η Οκτωβρίου δεν είχε ανέβει στο ΚΗΜΔΗΣ η υπογεγραμμένη σύμβαση με τον κατασκευαστή Yutong Bus co. ltd., ο οποίος συνεργάζεται με την Damco Energy του ομίλου Κοπελούζου, για τα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία αυτονομίας τουλάχιστον 180 χιλιομέτρων και 7 ταχυφορτιστές, συνολικού προϋπολογισμού 155 εκατ. ευρώ, με ΑΔΑΜ 21PROC009332531, παρότι ανακοινώνεται από τις αρχές Σεπτεμβρίου ως συμβασιοποιημένη (άρα έχει ειδοποιηθεί ο ανάδοχος) και θεωρητικά τρέχουν οι συμβατικές προθεσμίες της υπογραφής -με ό,τι αυτό συνεπάγεται- και φυσικά οι προθεσμίες παράδοσης.
Κρίσιμες προθεσμίες
Υποθέτοντας ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης έχει παραλάβει και ελέγξει την εγγύηση συμμετοχής (2.493.900 ευρώ για το πέμπτο τμήμα) και τον χρόνο ισχύος της ώστε να είναι ακόμη ενεργή, μένει να κατατεθεί ακόμη μία κρίσιμη εγγυητική επιστολή «καλής εκτέλεσης σύμβασης» (4% επί της εκτιμώμενης αξίας, δηλαδή περίπου 6 εκατ. ευρώ) μέχρι και την υπογραφή του συμφωνητικού από τον ανάδοχο «εντός 15 ημερών από την κοινοποίηση της σχετικής ειδικής πρόσκλησης».
Στην περίπτωση που ο ανάδοχος δεν προσέλθει να υπογράψει το συμφωνητικό, κηρύσσεται έκπτωτος, καταπίπτει υπέρ της αναθέτουσας αρχής η εγγυητική επιστολή συμμετοχής του και η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αναζητήσει αποζημίωση, πέρα από την καταπίπτουσα εγγυητική επιστολή, σύμφωνα με τα 197 & 198 Α.Κ., οδηγώντας σύμφωνα με την προκήρυξη σε forcé ματαίωση της διαδικασίας (και όχι... force majeure), αφού σε κανένα τμήμα δεν έχει απομείνει δεύτερη ενεργή προσφορά.
Ομως και ο προσωρινός ανάδοχος έχει δικαιώματα και εάν η αναθέτουσα αρχή δεν απευθύνει την ειδική πρόσκληση για την υπογραφή του συμφωνητικού εντός 60 ημερών από την οριστικοποίηση της απόφασης κατακύρωσης, δικαιούται να αναζητήσει αποζημίωση και να απέχει από την υπογραφή του συμφωνητικού χωρίς να εκπέσει η εγγύηση συμμετοχής.
Προφανώς αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ημερομηνία και ώρα της πρόσκλησης του υπουργείου, των εγγυητικών επιστολών και της ψηφιακής υπογραφής κάθε μέρους σε αυτή τη σύμβαση (αν και όταν κατατεθούν), καθώς, όπως λένε στελέχη που γνωρίζουν από συναλλαγές με κινεζικές εταιρείες, «δεν γεννήθηκε ακόμη ο άνθρωπος που θα εντάξει στην κινεζική πολιτισμική και εταιρική κουλτούρα την έννοια της εγγυητικής επιστολής -κι όταν προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε τέτοιες έννοιες, τους ακούγονται… ελληνικά».
Επιστημονική φαντασία
Η συγκεκριμένη επιλογή είχε περάσει από 40 κύματα μέχρι να προκριθεί τον Νοέμβριο 2022 και να κηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος τον Φεβρουάριο 2023. Προεκλογικά η πρόταση σύμβασης απορρίφθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο με την αιτιολογία ότι δεν προβλέπεται συμμετοχή κατασκευάστριας από την Κίνα σε ευρωπαϊκό διαγωνισμό ή το αντίστροφο (δεν υπάρχει διακρατική συμφωνία αμοιβαιότητας), αλλά τον Ιούλιο, αμέσως μετά τις εκλογές, η ένσταση έγινε δεκτή με ιδιαιτέρως διασταλτική ερμηνεία (…επειδή δεν έχει γίνει σχετική προσφυγή, με δεδομένο ότι είχαν αποσυρθεί οι άλλες προσφορές) και η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου 2024 τα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία θα είναι στην Ελλάδα.
Φυσικά τα περί Απριλίου που ανακοίνωσε ο Χρ. Σταϊκούρας και νωρίτερα μέσα στο καλοκαίρι ο πρωθυπουργός, για την παράδοση των 250 λεωφορείων από την Κίνα, αγγίζουν τα όρια… επιστημονικής φαντασίας, αφού, πέρα από τον χρόνο κατασκευής τους, θα χρειαστούν 15-25 καράβια για τη μεταφορά τους στον Πειραιά.
Τα λεωφορεία πρέπει να είναι στο Τελωνείο Πειραιά μέχρι τις 30 Ιουνίου για να μπορέσουν να ταξινομηθούν έστω με διαδικασία «τέλους σειράς», αφού από την 1η Ιουλίου 2024 θα επιτρέπεται η ταξινόμηση σε ευρωπαϊκό έδαφος μόνο σε όσα καλύπτουν τις νέες προδιαγραφές ασφαλείας GSR2 για τον μεταλλικό κλωβό και το αμάξωμα του λεωφορείου, δηλαδή μόνο τα μοντέλα της επόμενης γενιάς. Στην πραγματικότητα ο συμβατικός χρόνος παράδοσης των 580 ημερών σήμερα δεν επιτρέπεται να ξεπεράσει τις 270 ημέρες και καθημερινά μειώνεται το περιθώριο ταξινόμησης στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όσο κι αν επιταχυνθεί η υπογραφή της σύμβασης.
Ετσι όπως «σίτεψε» ο διαγωνισμός, τα λεωφορεία θα είναι ήδη απηρχαιωμένα πριν καν κυκλοφορήσουν τόσο από πλευράς προδιαγραφών ασφαλείας του αμαξώματος, όσο και σε ό,τι αφορά στην αποδοτικότητα των ηλεκτροκινητήρων, στη χωρητικότητα και στην τεχνολογία των μπαταριών, στην κατανάλωση ενέργειας και στην αυτονομία, αφού η νέα γενιά ξεπερνά ήδη τα 300-350 χιλιόμετρα με κάθε φόρτιση. Και φυσικά το κόστος για τον προμηθευτή θα είναι μικρότερο από την ώρα που παρουσιάζονται τα νεότερα μοντέλα στην έκθεση Busworld -την ερχόμενη Παρασκευή 6 Οκτωβρίου- στις Βρυξέλλες.
Αδιευκρίνιστα
Προφανώς δεν υιοθετούμε λογικές περί «πολιτικής διαχείρισης» ούτε καν «αδιευκρίνιστες» σκέψεις τρίτων, αλλά δύο χρόνια μετά την εκκίνηση του διαγωνισμού και την ώρα που καθ’ ομολογίαν οι φάκελοι έχουν παραδοθεί στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου τέτοιες καθυστερήσεις δεν ακούγονται καλά. Και προφανώς η έλλειψη αποτελέσματος δεν αφορά μόνο τους υποψήφιους προμηθευτές· μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχουν και όσοι σχεδίασαν και τρέχουν αυτόν τον διαγωνισμό.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι η ολοκλήρωση δεν είναι εφικτή εάν δεν βρεθούν «χθες» από το Ταμείο Ανάκαμψης τα απαιτούμενα χρήματα ή δεν ανανεωθούν για δεύτερη φορά οι εγγυητικές επιστολές και οι από διετίας δεσμεύσεις τιμής.
Το κενό που δημιουργείται τουλάχιστον μέχρι το 2027 θα κληθούν να καλύψουν και πάλι τα ΚΤΕΛ με παρατάσεις των συμβάσεων που λήγουν, μαζί με τα νέα τζάκια που «σκουπίζουν» ό,τι ερείπιο με τροχούς έχει απομείνει στην Ευρώπη, εντός ή εκτός κυκλοφορίας, έτσι ώστε στο τέλος να μην υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις για τους δύο διεθνείς διαγωνισμούς ανάθεσης συγκοινωνιακού έργου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη που έχουν δρομολογηθεί για να ανατεθούν στα ΚΤΕΛ –στα οποία καταγράφεται τους τελευταίους μήνες ιδιαίτερα επιθετική δραστηριότητα εξαγορών μεριδίων.
Ο διαγωνισμός ξεκίνησε χωρίς να έχουν δεσμευτεί κονδύλια για πληρωμή των αναδόχων
Σύμφωνα με το υπουργείο, επίκειται η κήρυξη προσωρινού αναδόχου και για το δεύτερο τμήμα για 200 λεωφορεία φυσικού αερίου 12 μέτρων με την Industria Italiana Autobus S.P.A. (πρ. BredaMenarinibus), προϋπολογισμού 73,16 εκατ. ευρώ, αλλά το επόμενο βήμα θα εξαρτηθεί από τα χρήματα που θα βρει ο ελληνικός προϋπολογισμός για να χρηματοδοτήσει την εκ νέου… διάσωση της ιταλικής εταιρείας, καθώς από το 2016 (αλλά και πρόσφατα) έχει αναζητήσει από την ιταλική κυβέρνηση κρατική στήριξη επειδή δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει σημαντικές διεθνείς παραγγελίες που είχε κερδίσει.
Το βασικό πρόβλημα με τα λεωφορεία φυσικού αερίου είναι ότι δεν χρηματοδοτούνται από την Ευρώπη (δεν θεωρούνται «πράσινα») και χρειάζεται να δεσμευτούν εθνικοί πόροι.
Είχαμε επισημάνει πολύ νωρίς το έλλειμμα χρηματοδότησης («Εφ.Συν.» 10/11/2021 - Ψάχνουν εθνικό «ευεργέτη» για τα καινούργια λεωφορεία), θυμίζοντας ότι σύμφωνα με τις αποφάσεις έγκρισης ή τροποποίησης ένταξης στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων (βλ. ΑΔΑ 9ΙΔΝ46ΜΤΛΡ-ΔΘ6) «το ευάριθμο έργο 2019ΣΕ38000000 “Ανανέωση στόλου αστικών λεωφορείων με νέα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας” εγκρίνεται υπό την προϋπόθεση ότι η Προϊσταμένη Αρχή δεν θα προχωρήσει σε κοινοποίηση προς τους ανακηρυχθέντες ανάδοχους της εγκριτικής απόφασης του αποτελέσματος των δημοπρασιών, πριν την οριστική ένταξη του έργου σε Ε.Π. της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020».
Σε αυτό τον κωδικό προϋπολογισμού βασίζεται το μεγαλύτερο μέρος της πληρωμής των αναδόχων (205,9 εκατ. ευρώ) μαζί με τα λεωφορεία φυσικού αερίου, μεταξύ άλλων, σε έναν διαγωνισμό που ξεκίνησε χωρίς να έχουν δεσμευτεί κονδύλια για την πληρωμή των αναδόχων.
Το τέταρτο τμήμα του διαγωνισμού για 100 μικρότερης αυτονομίας ηλεκτρικά λεωφορεία (και 3 ταχυφορτιστές), προϋπολογισμού 56,35 εκατ. ευρώ με ενδιαφερόμενη την κινεζική BYD, που κατασκευάζει λεωφορεία στην Ευρώπη (Ουγγαρία) και τους συνεργάτες της στην εισαγωγική Π. Πετρόπουλος ΑΕΒΕ, δεν έχει μπει καν στον χρονικό προγραμματισμό της επιτροπής του υπουργείου Μεταφορών και το μόνο που έχει γίνει γνωστό είναι ότι «ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών, συνεχίζεται η αξιολόγηση των δικαιολογητικών (!) και θα ακολουθήσει το άνοιγμα της οικονομικής προσφοράς».
Προβλήματα και στα άλλα τμήματα
Το ημερολόγιο καταγράφει νωρίς τη ματαίωση του πρώτου τμήματος (στο ΕΣΗΔΗΣ φαίνεται ακόμη… υπό επεξεργασία), για 100 υβριδικής τεχνολογίας λεωφορεία. Είχαν προηγηθεί αρκετές προσφυγές και οι προδιαγραφές του διαγωνισμού κρίθηκαν «μονομερείς» (από τους πιο ψύχραιμους), οδηγώντας σε αποχή όλους τους κατασκευαστές λεωφορείων από την Ευρώπη όπως οι Daimler Bus-Mercedes Benz, Solaris, MAN, Volvo κ.λπ.
Στο ΕΣΗΔΗΣ το πρώτο τμήμα του διαγωνισμού (υβριδικά), για το οποίο δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά, φαίνεται ακόμη υπό αξιολόγηση. Το πέμπτο τμήμα φαίνεται «συμβασιοποιημένο», αλλά μέχρι χθες το μεσημέρι, Κυριακή 1η Οκτωβρίου, στο ΚΗΜΔΗΣ δεν υπήρχε υπογεγραμμένη σύμβαση για το τμήμα του διαγωνισμού προμήθειας 250 ηλεκτρικών αστικών λεωφορείων, όπως δείχνει η... μύγα έξω από το κουτάκι των αποτελεσμάτων
Οι προσφορές για άλλα τμήματα τελικά υποβλήθηκαν τον Μάρτιο 2022 και όταν τον Ιανουάριο 2023 ολοκληρώθηκαν οι προδικαστικές προσφυγές και προέκυψε ανάγκη για ανανέωση εγγυητικών και προσφορών που στο μεταξύ είχαν λήξει, από κάθε τμήμα ανταποκρίθηκε μόλις ένας ενδιαφερόμενος.
Από τον Μάιο 2023 που κηρύχθηκε στο τρίτο τμήμα προσωρινός ανάδοχος η Iveco France SAS με τους συνεργάτες της στην Ελλάδα, παραμένει σε εκκρεμότητα η εξέλιξη της προμήθειας 100 αρθρωτών 18μετρων αστικών λεωφορείων με φυσικό αέριο (CNG) προϋπολογισμού 53,32 εκατ. ευρώ.
Με πλήρη απομόνωση κινδυνεύει η Αστυπάλαια, καθώς εξαιτίας της εγκατάλειψης γίνεται όλο και δυσκολότερη η ακτοπλοική προσέγγιση στο νησί. Το ένα από τα δύο λιμάνια της «πεταλούδας του Αιγαίου», αυτό του Αγίου Ανδρέα, το οποίο είναι το μόνο που μπορεί να εξυπηρετήσει το νησί ακόμα και όταν πνέουν αντίθετοι άνεμοι είναι εκτός λειτουργίας εδώ και περίπου ένα χρόνο. Έχει εμφανίσει σοβαρά προβλήματα στατικότητας και ρηγματώσεις που το καθιστούν πλέον επικίνδυνο ακόμα και για τους πεζούς και τους αλιείς και όχι μόνο για την πρόσδεση πλοίων.
Παρά τις συνεχείς οχλήσεις και εκκλήσεις εκ μέρους του δήμου Αστυπάλαιας, καμία παρέμβαση στο λιμάνι δεν έχει γίνει ακόμα με αποτέλεσμα η κατάστασή του διαρκώς να επιδεινώνεται, να κινδυνεύει με κατάρρευση και πτώση ογκόλιθων στο νερό.
Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγες ημέρες πριν σε έγγραφο του Λιμενικού Σταθμού Αστυπάλαιας αναφέρεται ότι «κατόπιν επιτόπιου ελέγχου στελεχών της Υπηρεσίας στο λιμάνι του Αγίου Ανδρέα την 09/03/2023 διαπιστώθηκε επιδείνωση των ζημιών και πιο συγκεκριμένα σημαντικές ρωγμές στο εδαφικό υπόστρωμα του δαπέδου με σπασίματα τμημάτων σκυροδέματος ικανά να προκαλέσουν ατυχήματα τόσο σε πεζούς όσο και οχήματα. Για το λόγο αυτό συνιστούμε όσοι επισκέπτονται τον χώρο να επιδεικνύουν ιδιαίτερη προσοχή για την πρόληψη οποιοδήποτε ατυχήματος, έως ότου το συγκεκριμένο σημείο επισκευαστεί και θεωρεί και πάλι ασφαλές προς χρήση».
Παρά τα εντεινόμενα προβλήματα όμως το μόνο που έχει δεχτεί έως τώρα ο δήμαρχος του νησιού, Νίκος Κομηνέας είναι μόνο υποσχέσεις. Έτσι, ένα χρόνο μετά, το βασικό λιμάνι του νησιού δε λειτουργεί καθώς η κακή κατασκευή και τα ρήγματα που έχουν δημιουργηθεί, καθιστούν αδύνατη την προσέγγιση των πλοίων της γραμμής. Μόλις έσβησαν τα φώτα της γιορτής που είχε διοργανώσει η κυβέρνηση για τη μετατροπή του νησιού σε «πράσινο» και ενώ το συγκεκριμένο πρόγραμμα προχωρά, κανείς δεν ενδιαφέρθηκε ώστε να αποκατασταθεί η ακτοπλοϊκή προσέγγιση της Αστυπάλαιας έγκαιρα με αποτέλεσμα να μένει ουσιαστικά ακτοπλοϊκά αποκομμένη όταν φυσάει νοτιάς.
Κι αυτό γιατί στο διάστημα αυτό χρησιμοποιείται ξανά το παλιό λιμάνι στον Πέρα Γιαλό, το οποίο όμως εκτός του ότι απαιτεί μία επιπλέον ώρα ταξιδιού, βγαίνει επίσης από τον χάρτη όταν φυσούν ισχυροί νότιοι άνεμοι, αφού στις περιπτώσεις αυτές ούτε εκεί μπορούν να προσεγγίσουν πλοία.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών γνωρίζει το πρόβλημα εδώ και ένα χρόνο, αλλά έως τώρα δεν έχουν προχωρήσει οι εργασίες αποκατάστασης. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο ο δήμαρχος απευθύνθηκε ξανά πριν λίγες ημέρες στο υπουργείο, αυτή τη φορά στον νέο υπουργό, Γιώργο Γεραπετρίτη, στον οποίο απέστειλε επιστολή.
Στην επιστολή του ο κ. Κομηνέας ενημερώνει τον υπουργό ότι το λιμάνι δε χρησιμοποιείται από τις 5 Απριλίου 2022 προσθέτοντας ότι μόλις προ ενός μήνα είχε υποβληθεί στο υπουργείο έκθεση για την αποκατάσταση των ζημιών.
Ο δήμαρχος σημειώνει ότι «λόγω της μεγάλης καθυστέρησης λήψης μέτρων η κατάσταση στον λιμένα Αγ. Ανδρέα έχει σαφώς επιδεινωθεί και είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος κατάρρευσης μεγάλου τμήματος του προβλήτα. Αν η καθυστέρηση συνεχισθεί, το γεγονός αυτό θα σημάνει την κατάρρευση πολύ μεγάλου τμήματος του λιμανιού με αποτέλεσμα όχι μόνο την απαίτηση πολύ περισσότερων χρηματικών πόρων για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του, αλλά και τον αποκλεισμό του νησιού για πολύ μεγάλα διαστήματα και αρκετά χρόνια».
Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι φέτος δεν πραγματοποιήθηκαν 4 προσεγγίσεις στην Αστυπάλαια και το νησί κινδυνεύει να αποκλειστεί εντελώς με δυσμενέστατες επιπτώσεις για τους ανθρώπους και την οικονομία του.
Όπως εξηγεί ο κ. Κομηνέας στο «Εθνος» οι κτηνοτρόφοι του νησιού κινδυνεύουν με καταστροφή καθώς εάν φυσούν νότιοι άνεμοι την περίοδο πριν το Πάσχα και δεν μπορεί να προσεγγίσει το πλοίο στο νησί δε θα είναι δυνατή η μεταφορά αμνοεριφίων στον Πειραιά και αλλού.
Ωστόσο, αυτός δεν είναι ο μοναδικός κίνδυνος για τους κτηνοτρόφους. Από τον περασμένο Δεκέμβριο εξαιτίας της απόσυρσης του πλοίου «Κάλυμνος» δεν υπάρχει ακτοπλοική σύνδεση με την Κάλυμνο και την Κω με αποτέλεσμα να μην μπορούν να μεταφερθούν προϊόντα, με τους κατοίκους του νησιού να αντιμετωπίζουν και άλλα προβλήματα καθώς οι δημόσιες υπηρεσίες βρίσκονται σε αυτά τα νησιά. Πρακτικά η Αστυπάλαια είναι εδώ και 4 μήνες απομονωμένη από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα καθώς υπάρχει μόνο ένα δρομολόγιο την εβδομάδα, με το οποίο αδυνατούν να γίνουν οι αποστολές του συνόλου των αμνοεριφίων.
Αναφορικά με την αποκατάσταση των βλαβών στο λιμάνι του Αγίου Ανδρέα, οι κάτοικοι της Αστυπάλαιας λαμβάνουν μόνο αόριστες υποσχέσεις, όπως αυτή του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννη Πλακιωτάκη ότι υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης, τόσο της μελέτης αποκατάστασης, όσο και του έργου αποκατάστασης του λιμένα Αγίου Ανδρέα Αστυπάλαιας από το ΕΣΠΑ 2021-2027.
Κι αυτό παρά τον Γολγοθά που έχουν περάσει έως τώρα. Μετά την πρώτη διαπίστωση των βλαβων, έφτασε στο νησί επιτροπή από το υπουργείο Υποδομών. Η τεχνική έκθεσή τους ήταν έτοιμη από πέρυσι τον Ιούνιο, αλλά έκανε 8 μήνες για να «εμφανιστεί» στις υπηρεσίες του υπουργείου.
«Από το κλείσιμο του λιμανιού έχει περάσει ένας χρόνος καθώς διαπιστώθηκε ότι δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εάν δε γίνονταν άμεσα υποστηρικτικές εργασίες. Φέτος χάσαμε 4 – 5 δρομολόγια το χειμώνα επειδή δεν μπόρεσε να προσεγγίσει το πλοίο. Έμεινε μια βδομάδα το νησί χωρίς προϊόντα. Εάν πριν το Πάσχα έχει σοροκάδα και το πλοίο δε φτάσει στο λιμάνι του Πέρα Γιαλού, οι κτηνοτρόφοι θα καταστραφούν. Αυτό προσπαθούσαμε να αποφύγουμε με τα συνεχή έγγραφα που κάναμε στο υπουργείο», λέει ο κ. Κομηνέας.
Ο ίδιος διαπιστώνει πως το τελευταίο διάστημα υπάρχει κάποια κινητικότητα, κυρίως με τις δηλώσεις του κ. Πλακιωτάκη, ο οποίος όμως ζήτησε να υποβληθεί αίτημα και προς αυτούς: «Αν και έχουμε εγκαίρως αποστείλει όλα τα έγγραφα στο υπουργείο Υποδομών, θα το κάνουμε κι αυτό. Παρόλα αυτά οι διαδικασίες πρέπει να τρέξουν πολύ πιο γρήγορα. Το νησί δεν μπορεί να περιμένει άλλα 6 χρόνια για να αποκατασταθεί η λειτουργία του λιμανιού».
Για το λόγο αυτό ο δήμος υπέβαλε αίτημα στο Λιμενικό Ταμείο να κηρυχθεί το λιμάνι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μήπως και κινηθούν πιο γρήγορα οι διαδικασίες ώστε να μην καταρρεύσει ένα μεγάλο τμήμα του μετώπου του λιμένα.
Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι της Αστυπάλαιας είναι 1.399, αλλά το καλοκαίρι αυξάνονται σε περίπου 7.500 κατά μέσο όρο. Το νησί διαθέτει 3.500 κλίνες και 500 σε κάμπινγκ, ενώ υπό κανονικές συνθήκες το λιμάνι δέχεται κανονικά 5 μεγάλα καράβια από Πειραιά, 2 φορές την εβδομάδα Καταμαράν από την Κω και άλλες 3 φορές καράβια από την Κάλυμνο και την Κω.
Στο «πράσινο νησί», όπως λέει ο δήμαρχος, έχουν αποκατασταθεί εδώ και 2 χρόνια όλες οι παλιές εγκαταστάσεις ώστε να παραδοθεί πόσιμο νερό στη βρύση του καταναλωτή.
Παράλληλα προχωρά το πρόγραμμα της ηλεκτροκίνησης, ενώ λειτουργεί και η συγκοινωνία αστικού τύπου on demand με ηλεκτρικά βανάκια και μέσω εφαρμογής από κινητό τηλέφωνο. Η λειτουργία της μάλιστα, σύμφωνα με τον δήμαρχο, έχει ήδη μειώσει αισθητά τον αριθμό των οχημάτων που αποβιβάζονται στο νησί τα καλοκαίρια, ενώ από φέτος εκτός από ηλεκτρικά σκούτερ οι επισκέπτες θα μπορούν να νοικιάζουν και ηλεκτρικά ποδήλατα.
Διαδοχικά και σε δύο φάσεις θα ισχύσουν οι νέες τιμές των διοδίων της Αττικής Οδού αρχής γενομένης από την 1η Ιουλίου, για όλες τις κατηγορίες οχημάτων.
Η εταιρεία ενημερώνει πως αυξήσεις θα ισχύσουν και στα εκπτωτικά προγράμματα, με τις νέες τιμές να ανακοινώνονται στους χρήστες σε εύλογο χρονικό διάστημα προ της εφαρμογής τους. Η δεύτερη φάση των αυξήσεων στα διόδια της Αττικής Οδού θα ισχύσουν την 1η Ιανουαρίου του 2020.
Για τα δίκυκλα από 1,40 η τιμή θα πάει στο 1,5 ευρώ
Για τα ΙΧ επιβατικά, τα ελαφρά εμπορικά αλλά και τα αυτοκίνητα με τροχόσπιτα από 2,80 που ήταν σήμερα θα φτάσει τα 3 ευρώ.
Για την κατηγορία 5, δηλαδή τα μικρά και μεσαία φορτηγά με 2 η 3 άξονες και τα μεγάλα λεωφορεία από 7,10 ευρώ η τιμή θα διαμορφωθεί στα 7,50 ευρώ
Τέλος, για τα μεγάλα φορτηγά με 4 άξονες και πάνω από 11,30 που είναι η τιμή σήμερα, θα φτάσει τα 12 ευρώ.
Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Υποδομών – Μεταφορών κάνει λόγο για «μονομερή μεθόδευση της εταιρείας» και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο ενώ κάλεσε όλες τις πολιτικές δυνάμεις και την τοπική αυτοδιοίκηση να πάρουν θέση ενάντια σ΄αυτην την ενέργεια.
Γιά «συμφέροντα που δεν μπορούν να κρατηθούν ενόψει των εκλογών της 7ης Ιουλίου και επανεμφανίστηκαν... μετά από 4,5 χρόνια προεκλογικά με αυξήσεις στα διόδια της Αττικής Οδού» μιλά ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης, εκφράζοντας την έντονη αντίδραση του στις αυξήσεις των διοδίων που ανακοίνωσε η εταιρεία ανεβάζοντας το βασικό διόδιο για τα ΙΧ στα 3 ευρώ από την 1η Ιουλίου και στα 3.30 από 1η Ιανουαρίου, από τα 2,80 που είναι σήμερα.
Ο κ Σπίρτζης κάνει λόγο για «μονομερή και απαράδεκτη ενέργεια» που λαμβάνει χώρα λίγες μέρες πριν από τις εκλογές «παρότι βρίσκεται σε εξέλιξη εισαγγελική έρευνα η οποία έχει επικεντρωθεί στο θέμα των υπέρογκων εξόδων λειτουργίας και συντήρησης της Αττικής Οδού καθώς και στο χρόνο απόσβεσης του έργου, που σημαίνει ότι η Αττική Οδός πρέπει να επιστρέψει άμεσα στο Δημόσιο, πιθανά εντός του 2019».
Για «λογική της αρπαχτής» που δεν θα γίνει αποδεκτή ούτε από το υπουργείο ούτε τον ελληνικό λαό, καταγγέλλει την «Αττική Οδό ΑΕ» ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης, με αφορμή την ανακοίνωση της εταιρείας για αύξηση της τιμής των διοδίων.
Σε ανάρτηση του, ο κ Σπίρτζης τονίζει: «Η Αττική Οδός ΑΕ και οι μέτοχοι της, πρέπει να απαντήσουν στον ελληνικό λαό γιατί ενώ 13 χρόνια δεν προχώρησαν σε αύξηση της τιμής των διοδίων, το αποφάσισαν μονομερώς πριν τις εκλογές; Η λογική της αρπαχτής συγκεκριμένων οικονομικών συμφερόντων δεν θα γίνει αποδεκτή ούτε από εμάς ούτε από τον ελληνικό λαό».
Ολόκληρη η ανακοίνωση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρ. Σπίρτζη έχει ως εξής:
«Κάποια συμφέροντα δεν μπορούν να κρατηθούν ενόψει των εκλογών στις 7 Ιουλίου. Έτσι, ανακοίνωσαν μονομερώς αύξηση των διοδίων της Αττικής Οδού την 1η Ιουλίου και μεγαλύτερες αυξήσεις στη συνέχεια, παρότι βρίσκεται σε εξέλιξη Εισαγγελική Έρευνα η οποία έχει επικεντρωθεί στο θέμα των υπέρογκων εξόδων λειτουργίας και συντήρησης της Αττικής Οδού καθώς και στο χρόνο απόσβεσης του έργου, που σημαίνει ότι η Αττική Οδός πρέπει να επιστρέψει άμεσα στο Δημόσιο, πιθανά εντός του 2019.
Είναι γνωστό ότι δεν ικανοποιήθηκαν τα αιτήματά τους εδώ και τέσσερα χρόνια για χρονική παράταση της σύμβασης της Αττικής Οδού.
Είναι γνωστό ότι δεν ανταποκρίθηκαν ούτε στις δεσμεύσεις τους για να υπάρξουν μελέτες επέκτασης του φυσικού αντικειμένου.
Είναι γνωστό ότι ακόμη και η μελέτη οδοποιίας για το οδικό δίκτυο στην πληγείσα περιοχή στο Μάτι, όπως είχαν δεσμευτεί, η μελέτη για τη σιδηροδρομική επέκταση στο Λαύριο και για μια σειρά άλλων έργων, ενώ είναι έτοιμες, δεν παραδίδονται στο Υπουργείο Υποδομών.
Είναι γνωστό ότι για αρκετό καιρό γίνεται διαπραγμάτευση για μείωση των διοδίων της Αττικής Οδού.
Στις 28 Δεκεμβρίου 2018, έστειλαν επιστολή αύξησης διοδίων από την 1η Φεβρουαρίου 2019 και στη συνέχεια την ανακάλεσαν, με επιστολή τους στις 29 Ιανουαρίου 2019. Σήμερα, ανακοίνωσαν μονομερώς αυξήσεις μέσα στην προεκλογική περίοδο.
Σύμφωνα με τη σημερινή ανακοίνωση της Αττικής Οδού, η ίδια κράτησε σταθερά για 13 χρόνια τις τιμές των διοδίων. Το θυμήθηκε λίγες εβδομάδες πριν τις εκλογές.
Και για να γίνει απόλυτα κατανοητή η μεθόδευση, η γνωστοποίηση παραδόθηκε στο Πρωτόκολλο της Υπηρεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σήμερα στις 15:00, σχεδόν ταυτόχρονα με την ανακοίνωσή της.
Γιατί άραγε;
Προφανώς γιατί επιχειρούν να υλοποιήσουν προεκλογικά ό,τι προσδοκούν μετεκλογικά...
Οι μάσκες έπεσαν...
Καλούμε όλα τα κόμματα, τις πολιτικές δυνάμεις, την Αυτοδιοίκηση να πάρουν ξεκάθαρη θέση ενάντια σε αυτή τη μονομερή και απαράδεκτη ενέργεια αύξησης των διοδίων της Αττικής Οδού.».
