Παράταση επτά μηνών αναμένεται να δώσει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την επιβολή προστίμου εκπρόθεσμης δήλωσης.

Με βάση τα όσα ισχύουν αυτή τη στιγμή, από τον Ιανουάριο του 2023 για όσα ακίνητα δεν έχουν δηλωθεί εμπρόθεσμα στη διαδικασία κτηματογράφησης κάθε περιοχής θα βεβαιώνεται πρόστιμο με βάση το είδος του δικαιώματος, τις αντικειμενικές αξίες, καθώς και τον χρόνο καθυστέρησης της υποβολής της δήλωσης.

Το περιθώριο αυτό πλέον αλλάζει: Με διάταξη που θα έρθει στη Βουλή θα παραταθεί κατά επτά μήνες, δηλαδή έως την 31η Ιουλίου 2023, η δυνατότητα δήλωσης εγγραπτέων δικαιωμάτων στο Κτηματολόγιο χωρίς επιβολή προστίμου σε βάρος των ιδιοκτητών ακινήτων που καθυστέρησαν την υποβολή δηλώσεων για τα εμπράγματα δικαιώματά τους κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης ανά περιοχή της χώρας.

Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η προαναφερόμενη διάταξη επιδιώκει να απαλλάξει τους ιδιοκτήτες ακινήτων από την οικονομική επιβάρυνση του προστίμου της μη εμπρόθεσμης δήλωσης των ακινήτων τους και να κατοχυρώσουν έστω και εκπρόθεσμα, χωρίς κόστος τις ιδιοκτησίες τους. Κατά τις ίδιες πηγές, η αιτιολογία για την απόφαση αυτή ήταν τόσο οι χρονικοί όσο και οι οικονομικοί περιορισμοί που επέβαλε η πανδημία τα προηγούμενα δύο χρόνια.

Παράταση προθεσμίας

Επιπλέον, γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί και το θέμα των καθυστερήσεων στις συναλλαγές στα κτηματολογικά γραφεία που μετριούνται πλέον σε μήνες – ιδίως όταν αφορά σε στεγαστικά δάνεια, με συνέπεια συνακόλουθες καθυστερήσεις στην κτηματαγορά.

Για τον λόγο αυτό, με διάταξη θα παραταθεί για ένα χρόνο η προθεσμία ολοκλήρωσης της μετάβασης στη νέα οργανωτική δομή του Κτηματολογίου, από την 17η Ιανουαρίου 2023 στην 17η Ιανουαρίου 2024, καθώς, όπως λένε, από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η κατάργηση των 392 υποθηκοφυλακείων και η σύσταση των 92 κτηματολογικών γραφείων και υποκαταστημάτων εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη, έχοντας ξεκινήσει ουσιαστικά τα τελευταία 3 έτη.

Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η αρχικά προβλεπόμενη ημερομηνία (του σχετικού νόμου 4512/2018) ήταν η 17η Ιανουαρίου 2020, η οποία είχε ήδη παραταθεί μέχρι την 17η Ιανουαρίου 2023.

Ωστόσο, όπως λένε από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, από την ψήφιση του προαναφερόμενου νόμου, με τον οποίο θεσπίστηκε η μετάβαση στη νέα δομή, και μάλιστα ενώ η κτηματογράφηση της χώρας βρισκόταν – και εξακολουθεί να βρίσκεται – σε εξέλιξη, έως τον Αύγουστο του 2019, σε διάστημα δυο ετών, είχαν καταργηθεί μόλις δύο από τα 392 υποθηκοφυλακεία και είχαν συστηθεί δύο από τα 92 κτηματολογικά γραφεία και υποκαταστήματα.

Κατά τις ίδιες πηγές, από τον Αύγουστο του 2019 έως σήμερα, σε διάστημα 3 χρόνων, έχουν συσταθεί συνολικά 60 γραφεία και υποκαταστήματα, δηλαδή τα 2/3. «Συνεπώς, η παράταση για ένα επιπλέον έτος κρίνεται αφενός αναγκαία, αφετέρου ικανή συνθήκη για την ολοκλήρωση της μετάβασης», συμπληρώνουν.

Η μετατροπή τους

Οπως επισημαίνουν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, η σταδιακή μετατροπή των υποθηκοφυλακείων σε κτηματολογικά γραφεία είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική υποστελέχωση πολλών εξ’ αυτών.

Κι αυτό, όπως λένε, συνέβη επειδή οι περισσότεροι υπάλληλοι των υποθηκοφυλακείων επέλεξαν είτε να αποχωρήσουν, είτε να μετακινηθούν σε άλλες δικαστικές υπηρεσίες. Στο μεταξύ, στα νέα κτηματολογικά γραφεία παρατηρούνται αρρυθμίες, αφού σε πολλές περιπτώσεις συγχωνεύτηκαν σε ένα γραφείο υποθηκοφυλακείου από τρεις διαφορετικές περιοχές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις καθυστερήσεις που σημειώνονται στην κτηματαγορά.

Ενδεικτική είναι η περίπτωση του Κτηματολογικού Γραφείου Ζωγράφου. Οπως υποστηρίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Ενωσης Συμβολαιογράφων Ελλάδας Γιώργος Ρούσκας, ο αριθμός των εγγραφών, κατά μέσο όρο, δεν υπερβαίνει τις 15 ημερησίως (!), με συνέπεια πολύμηνη αναμονή για κάθε μεταγραφή.

«Καθημερινά παρατηρούνται ουρές άνω των 40 ατόμων έξω από κτηματολογικό γραφείο. Οι άνθρωποι φτιάχνουν μόνοι τους από τα χαράματα λίστα με αριθμό προτεραιότητας εξαιτίας της υποστελέχωσης που επικρατεί», συμπληρώνει.

Πηγή: ot.gr

Αναστέλλεται για ακόμη δύο χρόνια η εφαρμογή του φόρου υπεραξίας 15% στις μεταβιβάσεις ακινήτων όπως και η επιβολή ΦΠΑ στα ακίνητα, σύμφωνα με νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε το βράδυ της Παρασκευής στη Βουλή.

 

Το νομοσχέδιο, με τίτλο “Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/2235 – Κύρωση Πρόσθετης Πράξης στο Νέο Συνυποσχετικό μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ναυτιλιακής Κοινότητας και φορολογικές ρυθμίσεις για τη ναυτιλία, Επείγουσες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις — Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων και του Δικτύου Κρατικών Ενισχύσεων – Μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις”, θα εισαχθεί προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή την ερχόμενη Τρίτη, 29/11/2022.

Συγκεκριμένα, “παρατείνεται έως και τις 31.12.2024, η δυνατότητα των υποκείμενων στον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) κατασκευαστών οικοδομών προς πώληση, να επιλέξουν την υπαγωγή στο καθεστώς αναστολής του φόρου, προκειμένου η παράδοση των ακινήτων να μην επιβαρύνεται με Φ.Π.Α., με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και με απλοποιημένη διαδικασία”.

Παράταση της αναστολής της επιβολής Φ.Π.Α. στα ακίνητα προς πώληση μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024, προβλέπει σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών, που κατατέθηκε το βράδυ της Παρασκευής στη Βουλή.

Το νομοσχέδιο, με τίτλο Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/2235 - Κύρωση Πρόσθετης Πράξης στο Νέο Συνυποσχετικό μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ναυτιλιακής Κοινότητας και φορολογικές ρυθμίσεις για τη ναυτιλία, Επείγουσες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις -- Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων και του Δικτύου Κρατικών Ενισχύσεων - Μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις», θα εισαχθεί προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή την ερχόμενη Τρίτη, 29/11/2022.

Συγκεκριμένα, «παρατείνεται έως και τις 31.12.2024, η δυνατότητα των υποκείμενων στον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) κατασκευαστών οικοδομών προς πώληση, να επιλέξουν την υπαγωγή στο καθεστώς αναστολής του φόρου, προκειμένου η παράδοση των ακινήτων να μην επιβαρύνεται με Φ.Π.Α., με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και με απλοποιημένη διαδικασία».

Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης - μεταξύ άλλων - τα εξής:

ΜΕΡΟΣ A'

Ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία (ΕΕ) 2019/2235 που τροποποιεί την Οδηγία 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) και την Οδηγία 2008/118/ΕΚ σχετικά με το γενικό καθεστώς των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) των αμυντικών προσπαθειών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.).

ΜΕΡΟΣ B'

1. Κυρώνεται και αποκτά ισχύ νόμου η τροποποίηση του από 27 Φεβρουαρίου 2019 Νέου Συνυποσχετικού μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ναυτιλιακής Κοινότητας (άρθρο 56 του ν. 4607/2019), μέσω Πρόσθετης Πράξης που υπογράφηκε στις 23 Νοεμβρίου 2022.

ΜΕΡΗ Γ' και Δ'

1. Παρατείνονται μέχρι τις 31/12/2024:

• η αναστολή της επιβολής του Φ.Π.Α. στα ακίνητα προς πώληση, κατόπιν αίτησης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα, από τον υποκείμενο στον φόρο κατασκευαστή οικοδομών.
• οι ήδη χορηγηθείσες αναστολές επιβολής Φ.Π.Α. με ισχύ έως τις 31.12.2022. (άρθρο 9)

2. Παρατείνεται έως και τις 30.6.2023 (λήγει 31.12.2022) η ισχύς του:

α. μειωμένου συντελεστή του Φ.Π.Α. 13%:

• για τα οριζόμενα αγαθά και τις υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α.,
• για τις υπηρεσίες που παρέχονται από γυμναστήρια και σχολές εκμάθησης χορού,
• για την εισαγωγή αντικειμένων τέχνης και την παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας από τον δημιουργό τους ή τους διαδόχους του
• στα εισιτήρια, για την είσοδο σε ζωολογικούς κήπους

β. υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α. 6% :

• για τα αναφερόμενα αγαθά ατομικής υγιεινής και προστασίας.
• για τα φίλτρα και τις γραμμές αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, αιμοδιαδιήθησης και πλασμαφαίρεσης
• για τους απινιδωτές της Δ.Κ. ΕΧ 9018
• στα εισιτήρια θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών
• στα εισιτήρια κινηματογράφων (άρθρο 10)

3. Τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 5α του ν. 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος - Κ.Φ.Ε.), για την εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή, φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, που αφορούν στην:

• προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης για την εξέταση της αίτησης μεταφοράς της φορολογικής κατοικίας με υπαγωγή στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης εισοδήματος,
• άρση της υπαγωγής στην εναλλακτική φορολόγηση σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης της απαιτούμενης επένδυσης εντός του οριζόμενου χρονικού διαστήματος (άρθρο 11)

4. Τίθενται μεταβατικές διατάξεις για τις αιτήσεις υπαγωγής στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης για τα φορολογικά έτη 2020, 2021 και 2022. (άρθρο 12)

5. Παρατείνεται η εφαρμογή της έκπτωσης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων του άρθρου 39Β του Κ.Φ.Ε., οι οποίες πραγματοποιούνται στα φορολογικά έτη με την οριζόμενη χρονική διάρκεια. (άρθρο 13)

6. Παρατείνεται εκ νέου, κατά δύο έτη (λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2022), η αναστολή ισχύος του άρθρου 41 του Κ.Φ.Ε., για την επιβολή φόρου στο εισόδημα που προκύπτει από υπεραξία μεταβίβασης με επαχθή αιτία ακίνητης περιουσίας. (άρθρο 14)

7. Προβλέπεται η διαδικασία έκδοσης της πράξης προσδιορισμού φόρου, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα, σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτου, κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια. (άρθρο 15)

8.α. Παρατείνεται η ισχύς της μείωσης των τελών κυκλοφορίας τουριστικών λεωφορείων και για το έτος 2023 (ίσχυε για τα έτη 2021 και 2022).

β. Επιστρέφονται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα, επιπλέον ποσά τελών κυκλοφορίας που έχουν καταβληθεί από ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφορείων για το έτος 2023. (άρθρο 16)

9. Αναστέλλεται, κατά το οριζόμενο χρονικό διάστημα, η υποχρέωση προσκόμισης πιστοποίησης από ανεξάρτητο εκτιμητή καθώς και παροχής εγγύησης ή διασφάλισης ή εμπράγματης ασφάλειας για την υπαγωγή σε ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών στο Δημόσιο. (άρθρο 17)

10. Τροποποιείται η διαδικασία ακινητοποίησης επιβατικών οχημάτων που τίθενται στο τελωνειακό καθεστώς της προσωρινής εισαγωγής και ειδικότερα:

• επισύρει τα πρόστιμα της παρ. Α1 του άρθρου 137 του ν. 2960/2001 η μη τήρηση της οριζόμενης διαδικασίας,
• εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομικών για την έκδοση απόφασης με την οποία καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και η διαδικασία της ακινητοποίησης και του ελέγχου των επιβατηγών οχημάτων που ακινητοποιούνται. (άρθρο 18)

11. Παρατείνεται η φορολόγηση της μεταβίβασης των οριζόμενων αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης, δυνάμει του άρθρου 10 του ν. 2579/1998, έως και την οριζόμενη ημερομηνία. (άρθρο 19)

12. Παρατείνεται και κατά το έτος 2022 (ισχύει για το 2021) το ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, και ο μη συμψηφισμός με βεβαιωμένα χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, του ποσοστού των εσόδων από τον φόρο που επιβάλλεται επί των τυχερών παιγνίων, που χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση αθλητικών ομάδων σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 60 του ν. 2961/2001. (άρθρο 20)

13. Παρατείνεται έως 30/06/2023, η αναστολή της καταβολής στο Δημόσιο του ποσοστού 5% επί των νοσηλίων από τις Μονάδες Χρόνιας Αιμοκάθαρσης και τα καταβληθέντα ποσά που αφορούν στο εν λόγω διάστημα δύνανται να επιστρέφονται ή να συμψηφίζονται με οφειλές προς το Δημόσιο.(άρθρο 21)

14. Αναμορφώνεται το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων (Κε.Μ.Κ.Ε.) και του δικτύου κρατικών ενισχύσεων. (άρθρα 22-27, 30-35)

15.α. Προβλέπεται η ηλεκτρονική επικοινωνία των χρηστών του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Κρατικών Ενισχύσεων (O.Π.Σ.Κ.Ε.).

β. Αποσαφηνίζεται η διαδικασία κοινοποίησης εγγράφων, αποφάσεων και σχετικών ειδοποιήσεων προς φυσικά και νομικά πρόσωπα αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. (άρθρο 28)

16.α. Προβλέπεται η υποχρεωτική διαλειτουργικότητα του Ο.Π.Σ.Κ.Ε. με τα αναφερόμενα στη διάταξη πληροφοριακά συστήματα.

β. Καθορίζονται οι προθεσμίες:

• έγκρισης των αιτημάτων των Ειδικών Υπηρεσιών της Εθνικής Αρχής Συντονισμού για νέες διαδικτυακές υπηρεσίες,
• ένταξης των εν λόγω υπηρεσιών σε παραγωγική λειτουργία. (άρθρο 29)

17. Τροποποιούνται οι διατάξεις που αφορούν το επικουρικό προσωπικό, πλην ιατρών, για την κάλυψη επιτακτικών αναγκών διαφόρων δημόσιων δομών υγείας. Συγκεκριμένα αντικαθίσταται ο όρος "επιδόματα" από τον όρο «παροχές» αναφορικά με την εφαρμογή σχετικών διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας στο ως άνω επικουρικό προσωπικό. (άρθρο 36)

18. Καταργούνται οι διατάξεις που αφορούν σε δαπάνες μετακίνησης και διαμονής εκτός έδρας μελών του Δ.Σ., καθώς και μελών των Περιφερειακών Συμβουλίων του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος» (Σ.Κ.Λ.Ε.). (άρθρα 37 και 38)

19. Παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για την έκδοση κ.υ.α, με την οποία καταρτίζεται κανονισμός αμοιβών του Προέδρου και των μελών των ακαδημαϊκών επιτροπών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.) και ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα που αφορά το ύψος και το ανώτατο όριο της κατά περίπτωση αμοιβής. (άρθρο 39)

20. Καταργείται η καταβολή εξόδων κίνησης της παρ. 5 του άρ. 29 ν.2072/1992, στον Πρόεδρο, τα μέλη, τον Εισηγητή και τον Γραμματέα του Υπηρεσιακού Συμβουλίου της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Υγείας. (άρθρο 40)

21. Διευκρινίζεται το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει το καθεστώς της υπερωριακής απασχόλησης των ιατρών Ε.Σ.Υ. και του λοιπού επιστημονικού προσωπικού του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α.). (άρθρο 41)

22. Αυξάνεται:

• ο αριθμός των επιτρεπόμενων ημερών μετακίνησης εκτός έδρας κατ' έτος, για τα αιρετά όργανα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (ο.τ.α.) και των αιρετών που συμμετέχουν στα πάσης φύσεως συλλογικά όργανα των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων, της Κεντρικής ένωσης Δήμων Ελλάδος και της ένωσης Περιφερειών Ελλάδος,
• από 1η.1.2023, το ποσοστό προσαύξησης του ποσού των εξόδων διανυκτέρευσης για διαμονή εντός των ορίων των δήμων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, από είκοσι τοις εκατό (20%) που είναι σήμερα, σε τριάντα τοις εκατό (30%). Επίσης, η ως άνω προσαύξηση ισχύει για διαμονή στη νησιωτική χώρα από την 1η Μαΐου έως και την 30η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους.

(άρθρα 42, 43 και 62)

23. Αυξάνεται από τα 3,4 δις ευρώ στα 3,528 δις ευρώ κατ' ανώτατο όριο, το προβλεπόμενο στην παρ.4 του άρθρου 38 του ν. 3986/2011 συνολικό ποσό που μεταβιβάζεται ετησίως από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, μέσω Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), στους Δήμους και τις Περιφέρειες.

(άρθρα 44 και 61)

24. Προβλέπεται καταβολή αποζημίωσης, για εργασία καθ' υπέρβαση του υποχρεωτικού ωραρίου, κατά παρέκκλιση διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας (άρθρου 20 ν.4354/2015) στο προσωπικό των αναφερόμενων Υπηρεσιών και για το οριζόμενο έργο. (άρθρο 45).

Τάσος Σαραντής

Σοβαρότατες συνέπειες στον παραδοσιακό χαρακτήρα του Μεγάλου Πάπιγκου αλλά και στο ευαίσθητο οικοσύστημα του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου έχουν οι οικοδομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται στον οικισμό, για να ανεγείρει ο εφοπλιστής Αντώνης Λαιμός δύο διώροφες κατοικίες ● Για να ολοκληρωθεί το έργο, παραβιάζονται εξόφθαλμα τα -υποτίθεται αυστηρά- γεωγραφικά όρια του χωριού και μετατρέπεται σε εργοτάξιο ένα ιδιαίτερα πολύτιμο φυσικό τοπίο.

Tην παράνομη παραβίαση των ορίων του παραδοσιακού οικισμού του Μεγάλου Πάπιγκου και του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου για την εξυπηρέτηση οικοδομικής δραστηριότητας καταγγέλλουν έξι περιβαλλοντικές οργανώσεις και ζητούν την άμεση παρέμβαση των αρμόδιων Αρχών, που μέχρι σήμερα σφυρίζουν αδιάφορα. Το ενδιαφέρον σε αυτή την υπόθεση και τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν και στηλιτεύουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις είναι ότι η οικοδομική δραστηριότητα, στην οποία αναφέρονται, αφορά την ανέγερση δύο διώροφων κατοικιών, συνολικού εμβαδού περίπου 700 τετραγωνικών μέτρων, από τον εφοπλιστή Αντώνη Λαιμό.

Τα όρια του οικισμού του Πάπιγκου έχουν καθοριστεί προ τριακονταετίας, με απόφαση του νομάρχη Ιωαννίνων (ΦΕΚ Δ΄ 272/1990) που συνοδεύεται από σχεδιάγραμμα με γραμμή οριοθέτησης και θεώρηση της Πολεοδομίας. Δεδομένου ότι το Πάπιγκο προστατεύεται από το 1979 ως παραδοσιακός οικισμός, εντός των ορίων του οικισμού επιτρέπεται η δόμηση με περιορισμούς.

Ως νότιο όριο του οικισμού έχει οριστεί το νεκροταφείο του οικισμού της εκκλησίας Αγ. Νικολάου. Το όριο του οικισμού αποτελεί και το κοινό όριο με τον Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου (Τμήμα Βίκος) που αποτελεί Περιοχή Προστασίας της Φύσης, σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου και καθορισμού ζωνών προστασίας. Ετσι, εκτός των ορίων του οικισμού απαγορεύονται όλες οι δραστηριότητες, περιλαμβανομένων της δόμησης και της διάνοιξης δρόμων, εξαιρουμένων αυτών που σχετίζονται με την προστασία του Εθνικού Πάρκου.

Σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, κάθε προσπάθεια εν τοις πράγμασι «διεύρυνσης» των ορίων του οικισμού νοτίως του νεκροταφείου θα έχει ως αποτέλεσμα την παράνομη, δραματική αλλοίωση του παραδοσιακού χαρακτήρα και της εικόνας του ιστορικού οικισμού. Παράλληλα, συνιστά βάναυση παραβίαση μιας από τις πιο ευαίσθητες και σημαντικές ζώνες του Εθνικού Πάρκου, υπονομεύοντας τους ζωτικούς όρους προστασίας του. Επιπλέον, τονίζουν ότι, καθώς η περιοχή είναι ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000, υφίσταται και παράβαση των Οδηγιών της Ε.Ε. για τους οικοτόπους και τα άγρια πτηνά.

Αγνοούν τις αντιδράσεις

Παρ’ όλα αυτά τα ξεκάθαρα δεδομένα, συνεχίζονται εδώ και μήνες απρόσκοπτα οι εργασίες κατασκευής δυο οικιών, εκτός των ορίων του παραδοσιακού οικισμού και εντός του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου. Σε όλο αυτό το διάστημα, περιβαλλοντικές οργανώσεις και κάτοικοι της περιοχής απευθύνθηκαν στις αρμόδιες Αρχές, ζητώντας την παρέμβασή τους για αποκατάσταση της νομιμότητας. Αρχικά, το θέμα αναδείχθηκε από την Τοπική Επιτροπή της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) Ζαγορίου και σε συνέχεια με επιστολή της ΕΛΛΕΤ προς τον Δήμο Ζαγορίου. Ετσι, σταμάτησε η παράνομη διαδικασία αλλαγής του ορίου οικισμού, που είχε ξεκινήσει με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και έπειτα από αίτημα των πωλητών των οικοπέδων στον εφοπλιστή Αντώνη Λαιμό.

Εντούτοις, ο Δήμος Ζαγορίου, στο πλαίσιο της υποχρέωσης για παροχή των ορίων των οικισμών για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών και στο όνομα της διόρθωσης λαθών που υπήρχαν, υπέβαλε στην αντίστοιχη εφαρμογή της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε., μεταξύ άλλων, χαρτογραφικό υπόβαθρο, στο οποίο αυθαίρετα εμφανίζονται διευρυμένα τα όρια του οικισμού, σε σχέση με τα ισχύοντα όρια. Επί της ουσίας, επεκτείνοντας τα όρια του οικισμού μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου.

Αυτή η επέκταση των ορίων του οικισμού -που, όπως αποδεικνύεται από τα γεγονότα, έγινε με σκοπό την οικοπεδοποίηση τμημάτων του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου- είναι παράνομη, καθώς η μόνη νόμιμη διαδικασία κατά την οποία θα μπορούσαν να τροποποιηθούν τα όρια του οικισμού του Πάπιγκου θα ήταν η έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος. Μάλιστα, όπως σημείωνε ο βουλευτής του ΜέΡΑ25, Κρίτων Αρσένης, σε επίκαιρη ερώτηση που είχε καταθέσει προς τον υπουργό Περιβάλλοντος (6/12/2021), «κατά την παραπάνω διαδικασία δεν προβλέφθηκε να γίνεται έλεγχος των ορίων των οικισμών από καμία υπηρεσία, πλην της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Ιωαννιτών (ΥΔΟΜ).

Κι όμως, αυτή η παράνομη οριοθέτηση - επέκταση του οικισμού χρησιμοποιήθηκε για την κύρωση του δασικού χάρτη της περιοχής. Εν συνεχεία, με βάση αυτή τη δήθεν οριοθέτηση του οικισμού (κατά παράβαση της ισχύουσας οριοθέτησης του 1990), η ΥΔΟΜ του Δήμου Ιωαννιτών εξέδωσε τις οικοδομικές άδειες για τις οικίες που κατασκευάζει ο εφοπλιστής δίπλα στο χωριό (στα νέα όριά του) και εντός του πυρήνα του Εθνικού Πάρκου.

Σύμφωνα πάντα με τον Κρίτωνα Αρσένη, «κατά την έγκριση της προαναφερθείσας άδειας δόμησης, ο μηχανικός - μελετητής στην τεχνική έκθεση καθορισμού του ορίου του οικισμού επικαλέστηκε το γεγονός ότι το προκύπτον όριο «ταυτίζεται με το όριο του οικισμού, όπως αυτό αρμοδίως αναρτήθηκε από τον Δήμο Ζαγορίου στην πλατφόρμα της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε.». Δηλαδή, η αυθαίρετη ενέργεια της «διόρθωσης» των ορίων από τον Δήμο προκάλεσε τη «νομιμοποίηση» της άδειας δόμησης.

Χαλίκι να γίνει!

Τη σκυτάλη πήρε η Περιφέρεια Ηπείρου που, κατά παράβαση της ΚΥΑ χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, βελτίωσε και χαλικόστρωσε μια «διαδρομή», η οποία είχε τη μορφή ιχνών από κοπάδια των ζώων της περιοχής. Εκτοτε πραγματοποιείται συνεχής διέλευση μηχανημάτων δομικών έργων (εκσκαφέων, φορτηγών, μπετονιερών κ.λπ.) προς το οικόπεδο του εφοπλιστή, ενώ βρίσκεται εντός του πυρήνα του Εθνικού Πάρκου, όπου η δραστηριότητα αυτή απαγορεύεται, καθώς η κίνηση οχημάτων επιτρέπεται μόνο σε υφιστάμενους δρόμους και μόνο για εργασίες διαχείρισης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Πώς επιτεύχθηκε κι αυτό; Ο εργολάβος του έργου αιτήθηκε προς τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) χορήγηση άδειας διέλευσης μέσω του δήθεν αγροτικού δρόμου προς το οικόπεδο, στην οποία επικαλέστηκε «έκτακτο περιστατικό». Ο ΟΦΥΠΕΚΑ αρνήθηκε την παροχή άδειας, αλλά ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης, διαβίβασε και υποστήριξε ως «επιτακτική» την παροχή της. Και στην απάντησή του προς τον Κρίτωνα Αρσένη ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, περιορίστηκε στην αναφορά ότι οι υπηρεσίες του Δήμου και της Περιφέρειας «βεβαιώνουν ότι οι υπό δόμηση εκτάσεις βρίσκονται εντός ορίου οικισμού».

«Δυστυχώς, οι Αρχές μέχρι τώρα έχουν επιδείξει σκανδαλώδη αδράνεια και αδιαφορία, με συνέπεια την προσβολή κάθε έννοιας νομιμότητας και την υποβάθμιση του συνταγματικά προστατευόμενου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, η Αστυνομία, το Δασαρχείο και οι Διευθύνσεις Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ηπείρου και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας, που έχουν ενημερωθεί, αδρανούν επιδεικτικά και δεν έχουν ακόμα εκτελέσει τα κατά νόμο καθήκοντά τους για διακοπή των παράνομων δραστηριοτήτων και έλεγχο των παραβατών», καταγγέλλουν η «Καλλιστώ», η Ελληνική Εταιρεία Προστασία της Φύσης, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία», η ΑΝΙΜΑ και ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων.

Διαπιστωμένες παρανομίες

Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου του ΟΦΥΠΕΚΑ, που έχει κατά το νόμο την αρμοδιότητα διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου. Σε απάντησή του σε αίτηση της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ» (20/4/202), ο ΟΦΥΠΕΚΑ αναγνωρίζει ότι το νότιο όριο του οικισμού του Μεγάλου Πάπιγκου είναι το νεκροταφείο, διαπιστώνει την παράνομη χρήση του δήθεν «δρόμου» εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης, Πυρήνα Βίκου του Εθνικού Πάρκου, και καλεί τις αρμόδιες υπηρεσίες να προβούν στις νόμιμες ενέργειες.

Σε αυτό το ανησυχητικό πλαίσιο, και ενόσω οι εργασίες προχωρούν ταχύτατα εκτός του παραδοσιακού οικισμού και εντός του εθνικού δρυμού, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν την άμεση παρέμβαση των αρμόδιων Αρχών, υπό τον συντονισμό της τοπικής μονάδας διαχείρισης του ΟΦΥΠΕΚΑ, για τη διακοπή των οικοδομικών εργασιών και της παράνομης χρήσης τού δήθεν «δρόμου» εντός του πυρήνα του εθνικού πάρκου και την αποκατάσταση του προστατευόμενου φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής. Για την υπόθεση, η περιβαλλοντική οργάνωση «Καλλιστώ» έχει προσφύγει στο ΣτΕ, ενώ έχει καταθέσει και αίτηση αναστολής των εργασιών.

Το καλύτερο απ’ όλα είναι ότι αυτά συμβαίνουν, όταν ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί ως Τόπος Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και το υπουργείο Πολιτισμού υπέβαλε φέτος, κατόπιν πρότασης του πρωθυπουργού της Ελλάδας, φάκελο υποψηφιότητας για να συμπεριληφθεί το Ζαγόρι στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, λόγω του μοναδικού πολιτιστικού και περιβαλλοντικού του πλούτου.

Πηγή: efsyn.gr

Εντείνονται οι διαμαρτυρίες ιδιοκτητών από την Αττική, αλλά και άλλα μέρη της χώρας, για πολλαπλασιασμό του φόρου του ΕΝΦΙΑ σε ιδιοκτήτες από όλη τη χώρα που έχουν δικαιώματα σε ακίνητα αξίας άνω των 400.000 ευρώ το καθένα, σε σχέση με τους ιδιοκτήτες που κατέχουν ίσης αξίας περιουσία αλλά κατανεμημένη σε περισσότερα ακίνητα μικρότερης αξίας, αλλά και όσους έχουν περιουσία που υπερβαίνει τα 500.000€.

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΠΟΜΙΔΑ, η κατάσταση δεν διορθώνεται με την «πυροσβεστική»  απαλλαγή μεριδίων οικοπέδων έως 5% που αφορά ελάχιστο αριθμό ιδιοκτητών, και, σε συνδυασμό με την τεράστια άνοδο των αντικειμενικών αξιών, αφήνει έκθετους σε δημευτική υπερφορολόγηση δεκάδες χιλιάδες άλλους, οι οποίοι καλούνται να χρηματοδοτήσουν με αιματηρό τρόπο τις μειώσεις των υπολοίπων.

Αναλυτικά η ΠΟΜΙΔΑ αναφέρει:

«Όπως τονίσαμε, οι ρυθμίσεις αυτές παραβιάζουν το άρθρο 4 του Συντάγματος που ορίζει ότι όλοι οι Έλληνες συμμετέχουν στα δημόσια βάρη χωρίς διακρίσεις και ανάλογα με τις δυνάμεις τους, πράγμα που επεσήμανε στην έκθεσή της και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής. Επίσης παραβιάζουν και το άρθρο 21 για την προστασία της οικογένειας δεδομένου ότι εισάγουν στοχευμένη βαρύτατη υπερφορολόγησης της οικογενειακής περιουσίας, φορολογώντας κάθε μέλος της - εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτήτη, υπολογίζοντας αυξητικό συντελεστή σαν να είναι ο καθένας ιδιοκτήτης ολοκλήρου του ακινήτου.
Η ΠΟΜΙΔΑ καλεί και πάλι το Υπουργείο Οικονομικών να προβεί άμεσα σε διορθωτική παρέμβαση, αφενός καταργώντας όλες αυτές τις νέες δυσμενείς ρυθμίσεις των ενοτήτων Γ και Ε του νέου ΕΝΦΙΑ, οι οποίες έχουν σήμερα πολλαπλασιάσει στοχευμένα το φορολογικό βάρος στους ιδιοκτήτες που εμπίπτουν στις διατάξεις τους, και αφετέρου θέτοντας ως συνολικό "πλαφόν" τα ποσά που τους χρεώθηκαν το 2021, υπό την ισχύ μάλιστα του συμπληρωματικού φόρου που δήθεν καταργήθηκε, τη στιγμή που, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η πλειοψηφία των φορολογουμένων απολαμβάνει σημαντικότατες μειώσεις του φόρου αυτού!

Επίσης, η ΠΟΜΙΔΑ ενημερώνει τους ιδιοκτήτες ακινήτων που διαπιστώνουν πολλαπλασιασμό του φόρου ακόμη και έως και 20 φορές (!) σε σχέση με πέρυσι, ότι όσοι επιθυμούν δικαιούνται να καταθέσουν μέχρι τις 10 Ιουνίου 2022 "ενδικοφανείς προσφυγές" στις ΔΟΥ όπου ανήκουν, προκειμένου και στη συνέχεια να ασκήσουν προσφυγές στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για διεξαγωγή πιλοτικής δίκης στο Συμβούλιο της Επικρατείας, που θα κρίνει παρεμπιπτόντως τη συνταγματικότητα των νέων ρυθμίσεων.

Όπως διαπιστώνουμε, με τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ 2022, σε πάμπολλες χιλιάδες ιδιοκτητών ακινήτων υπολογίστηκε πολλαπλάσιος φόρος σε σχέση με τα  προηγούμενα έτη. Τα ακίνητα των ιδιοκτητών αυτών είχαν ένα, περισσότερα ή και όλα από τα εξής χαρακτηριστικά:

1. Βρίσκονται σε περιοχές σημαντικής αύξησης των αντικειμενικών αξιών.

2. Η συνολική αξία της περιουσίας του φορολογούμενου υπερβαίνει τα 500.000€

3. Συμπεριλαμβάνουν δικαίωμα σε αστικό οικόπεδο με τιμή άνω των 150€/τ.μ.

4. Η συνολική αξία του καθενός δικαιώματος υπερβαίνει τα 400.000€ και η περιουσία του φορολογούμενου τα 300.000€.

Η συνδρομή πολλών ή και όλων εκ των παραπάνω χαρακτηριστικών, και ιδιαίτερα του τελευταίου, έχει οδηγήσει σε πολλαπλασιασμό έως και 20 φορές του φόρου σε σχέση με τον φόρο των προηγουμένων ετών, γεγονός που οδηγεί σε φορολογική εξόντωση τους πολίτες που τα περιουσιακά τους στοιχεία εμπίπτουν στα παραπάνω χαρακτηριστικά.

Η ΠΟΜΙΔΑ, ανταποκρινόμενη στις εντονότατες διαμαρτυρίες φορολογουμένων από όλη τη χώρα, αλλά κυρίως από την Περιφέρεια Αττικής, οι οποίοι, αντί να δουν την υπεσχημένη μείωση του ΕΝΦΙΑ, βρίσκονται αντιμέτωποι με απίστευτες χρεώσεις, τόσο πολλαπλάσιες από τις περσινές όσο και αναιτιολόγητα άνισα μεταξύ φορολογουμένων με ίδια αξία ακίνητης περιουσίας, ανακοινώνει τα εξής:

Η διάταξη της Ενότητας Γ. της παρ. 4 του άρθρου 43 του Ν.  4916/2022 για τον νέο ΕΝΦΙΑ 2022, περί επιβολής πρόσθετου φόρου σε βάρος φορολογουμένων που είναι κάτοχοι ενός ακινήτου αξίας που υπερβαίνει τα 400.000€ σε σύγκριση με άλλους που είναι κάτοχοι περισσοτέρων ακινήτων, ίσης μεν αξίας με τους προηγούμενους, πλην όμως η αξία ενός εκάστου δεν υπερβαίνει τα 400.000€, αποτελεί την ουσιαστική "μετεμψύχωση" του δήθεν καταργηθέντος συμπληρωματικού φόρου, οδηγεί σε στοχευμένη υπερφορολόγηση των πολιτών, και προσκρούσει σε συγκεκριμένες συνταγματικές διατάξεις οι οποίες απαγορεύουν τις διακρίσεις μεταξύ των πολιτών ως προς την κατανομή των φορολογικών βαρών, και την αρχή της μεταξύ τους ισότητας, αλλά και την προστασία της οικογένειας και της περιουσίας της. Συγκεκριμένα:

Oι επίμαχες διατάξεις

Στο άρθρο 4 του ν. 4223/2013 προστίθενται Ενότητες Γ’, Δ’ και Ε’ ως εξής:

"Γ. Υπολογισμός φόρου επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου.

Για δικαιώματα επί ακινήτων υπολογίζεται φόρος επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου, όπως αυτό αποτυπώνεται στη δήλωση στοιχείων ακινήτων του άρθρου 23 του ν. 3427/2005 (Α’ 312), σύμφωνα με την κατωτέρω κλίμακα:

Κλιμάκια συνολικής αξίας ακινήτου - Συντελεστής φόρου ανά κλιμάκιο αξίας:

0,01- 400.000      0%

400.000,01-500.000    0,20%

500.000,01-600.000     0,30%

600.000,01-700.000     0,40%

700.000,01-800.000     0,50%

800.000,01-900.000    0,60%

900.000,01-1.000.000     0,70%

1.000.000,01-2.000.000    0,90%

>=2.000.000,01    1,00%

Ο φόρος υπολογίζεται στη συνολική αξία του 100% της πλήρους κυριότητας του ακινήτου, όπως το δικαίωμα αυτό αναγράφεται στη δήλωση στοιχείων ακινήτων, απομειώνεται με βάση τον συντελεστή συνιδιοκτησίας της παρ. 3 του άρθρου 32 του ν. 3842/2010 (Α’ 58), εφόσον υφίσταται συνιδιοκτησία στην πλήρη ή ψιλή κυριότητα, και επιμερίζεται σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου

2. Η αξία του προηγούμενου εδαφίου υπολογίζεται σύμφωνα με το τρίτο και το τέταρτο εδάφιο της Ενότητας Ε’.

Η παρούσα Ενότητα εφαρμόζεται εφόσον η συνολική αξία ακίνητης περιουσίας του υποκειμένου στον φόρο, όπως αυτή υπολογίζεται βάσει της Ενότητας Ε’, υπερβαίνει τα τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ…".

Ε. Προσαύξηση του φόρου φυσικών προσώπων ανάλογα με τη συνολική αξία της περιουσίας.

Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. φυσικών προσώπων που προκύπτει από την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, προσαυξάνεται ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας ως εξής:

α) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και εξακόσιες πενήντα χιλιάδες (650.000) ευρώ, κατά ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%),

β) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και οκτακόσιες χιλιάδες (800.000) ευρώ, κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%),

γ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%),

δ) για αξία ακίνητης περιουσίας από ένα εκατομμύριο και ένα λεπτό (1.000.000,01) ευρώ και άνω, κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%).

Η προσαύξηση σύμφωνα με τα οριζόμενα στο προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται εφόσον η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας υπερβαίνει τα πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ. Η αντισυνταγματικότητα της ρύθμισης αυτής έγκειται στο ότι επιτείνει δραματικά τα δυσμενή αποτελέσματα της Ενότητας Γ εις βάρος των φορολογουμένων που υπόκεινται σε αυτήν.

Πίνακας πρόσθετων επιβαρύνσεων ΕΝΦΙΑ 2022 πέραν του κύριου φόρου επί

*Ιδιοκτητών ακινήτου άνω των 400.000€ (με περιουσία άνω των 300.000€) και

*Ιδιοκτητών περιουσίας συνολικής αξίας άνω των 500.000€

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αντισυνταγματικής ανισότητας φορολογικής επιβάρυνσης μεταξύ φορολογουμένων με ισάξιες περιουσίες:

O φορολογούμενος Α’ έχει 10 διαμερίσματα επί των οποίων έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας 100%, αξίας 100.000 ευρώ έκαστο (Τ.Ζ. 2.000 ευρώ, Σ.Ε. 1,50, τυπική επιφάνεια 79,37 τ.μ., μεσαίο κτίριο, μέσος  όροφος Β’, 30 ετών) ήτοι συνολικής αξίας ΕΝΦΙΑ 10 x 100.000 ευρώ = 1.000.000 ευρώ.
Ο φορολογούμενος Β’ έχει στην ίδια περιοχή ένα κτίριο με δέκα διαμερίσματα χωρίς σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας επί του οποίου έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας 100% (Τ.Ζ. 2.000 ευρώ, Σ.Ε. 1,50, συνολική επιφάνεια 583,00 τ.μ., μεσαίο κτίριο, μέσος  όροφος  Γ’, 30 ετών) αξίας ΕΝΦΙΑ ομοίως 1.000.000 ευρώ.

Κύριος φόρος (ενότητες Α’ και Β’):

Φορολογούμενος Α’: 10 x 296,61 ευρώ = 2.996,10 ευρώ – Φορολογούμενος Β’: 2.178,67 ευρώ.

Πλέον του παραπάνω φόρου, οι ως άνω φορολογούμενοι θα πληρώσουν φόρο επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου (ενότητα Γ’) ως εξής:
Φορολογούμενος Α’: 0 ευρώ -  Φορολογούμενος Β’: 2.700 ευρώ!

(ο οποίος επιβάλλεται βάσει κλίμακας όταν η αξία του 100% της πλήρους κυριότητας του ακινήτου υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του φορολογούμενου υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ).

Τέλος στο άθροισμα του φόρου (ενότητες Α’, Β’ και Γ’) θα επιβληθεί προσαύξηση φόρου 15% επειδή αμφότεροι οι φορολογούμενοι έχουν συνολική αξία ακίνητης περιουσίας 1.000.000 ευρώ, με συνέπεια ο συνολικός τελικός φόρος τους να διαμορφώνεται εξής:

Φορολογούμενος Α’: (2.996,10 ευρώ + 0 ευρώ) x 1,15 = 3.445,52 ευρώ.

Φορολογούμενος Β’: (2.178,67 ευρώ + 2.700 ευρώ) x 1,15 = 5.610,47 ευρώ...

Συνεπώς, ο έχων ένα εμπράγματο δικαίωμα καταβάλει φόρο κατά 63% περισσότερο από αυτόν που έχει 10 δικαιώματα ίσης συνολικής αξίας!

Τι προβλέπει το Σύνταγμα της Ελλάδος:

Άρθρο 4

1. Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.

2. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. (…)

5. Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους.

Άρθρο 21

1. Η οικογένεια, ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους.

Η άποψη της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής

Στην από 22.3.2022 έκθεσή της επί της ανωτέρω διάταξης, η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής επισήμανε επί λέξει τα εξής:

«Επισηµαίνεται ότι, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι οι νέες ρυθµίσεις άγουν σε µικρότερη φορολογική επιβάρυνση για τους περισσότερους φορολογουµένους (βλ. σχετ. την Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και την Ειδική Έκθεση του άρθρου 75 παρ. 3 του Συντάγµατος που συνοδεύουν το νοµοσχέδιο), η µείωση του φόρου είναι δυσανάλογη υπέρ των ιδιοκτητών πολλών ακινήτων µικρότερης αξίας, σε σχέση µε τους ιδιοκτήτες λίγων ακινήτων µεγαλύτερης αξίας, υπό την έννοια ότι δύο φορολογούµενοι, των οποίων η ακίνητη περιουσία έχει την ίδια συνολική φορολογητέα αξία, καταλήγουν να πληρώσουν διαφορετικό ποσό φόρου της Ενότητας Γ΄, αναλόγως του αριθµού των ακινήτων που τους ανήκουν.

Επί παραδείγµατι, φορολογούµενος στον οποίο ανήκει η πλήρης κυριότητα ενός ακινήτου φορολογητέας αξίας 2.000.000,00 ευρώ, θα κληθεί να καταβάλει φόρο της Ενότητας Γ΄ ποσού 11.700,00 ευρώ, ενώ, άλλος στον οποίο ανήκει η πλήρης κυριότητα πέντε ακινήτων φορολογητέας αξίας του καθενός 400.000,00 ευρώ (και συνολικής φορολογητέας αξίας 2.000.000,00 ευρώ), δεν θα καταβάλει φόρο της Ενότητας Γ΄.

Η ως άνω διαφοροποίηση της φορολογικής επιβάρυνσης, αναλόγως του αριθμού των ακινήτων του φορολογουμένου, γεννά προβληματισμό ως προς τη συμβατότητά της µε την αρχή της φοροδοτικής ικανότητας».

Το συμπέρασμα

*Ο νέος ΕΝΦΙΑ εισάγει δυσμενέστατη και απόλυτα αδικαιολόγητη διάκριση μεταξύ φορολογουμένων με ίσης αξίας περιουσιακά στοιχεία, αλλά με διαφορετικό αριθμό ακινήτων, καθόσον η µείωση του φόρου (όπου αυτή υπάρχει) είναι δυσανάλογη υπέρ των ιδιοκτητών πολλών ακινήτων µικρότερης αξίας, και σε βάρος των ιδιοκτητών περιουσιακών στοιχείων μεγαλύτερης αξίας, για πολλούς από τους οποίους εξ αιτίας της διάκρισης αυτή προκύπτουν φορολογικές επιβαρύνσεις  όχι μόνον δυσανάλογες σε σχέση με τους άλλους, αλλά και πολλαπλάσιες των προηγουμένων ετών.

*Ο νέος ΕΝΦΙΑ εισάγει άνισο τρόπο κατανομής των φορολογικών βαρών, αναντίστοιχο, αδικαιολόγητο και δυσανάλογο με τις δυνάμεις του καθενός, δηλαδή τη φοροδοτική τους ικανότητα η οποία εν προκειμένω προκύπτει από το σύνολο της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων, θεωρώντας ότι οι έχοντες λιγότερα περιουσιακά στοιχεία που υπερβαίνουν το όριο των 400.000€ έχουν μεγαλύτερη φοροδοτική ικανότητα από όσους έχουν περισσότερα, χωρίς αυτό να προκύπτει  ή να τεκμηριώνεται με οποιοδήποτε τρόπο.  

* Ο νέος ΕΝΦΙΑ υπερφορολογεί αδικαιολόγητα και ληστρικά την οικογενειακή περιουσία, πολλαπλασιάζοντας το φορολογικό βάρος των μελών της με το πρόσχημα της αποφυγής της πολυδιάσπασής της στα μέλη της οικογένειας.

Η διαδικασία προσβολής των πράξεων Διοικητικού Προσδιορισμού του ΕΝΦΙΑ

Οι θιγόμενοι από τα ανωτέρω έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, ζητώντας την ακύρωση των ανωτέρω χρεώσεων λόγω της συγκεκριμένης εξόφθαλμης αντισυνταγματικότητας, αφού πρώτα καταθέσουν μια διοικητική "ενδικοφανή προσφυγή", της οποίας η διαδικασία περιγράφεται λεπτομερώς στις αποφάσεις της ΑΑΔΕ με αριθμούς 1064/2017 για τις ενδικοφανείς προσφυγές γενικά, και με αριθμό 1076/2018 για την ηλεκτρονική κατάθεσή τους στις 5 Δ.Ο.Υ. στις οποίες προβλέπεται, και η οποία έχει συνοπτικά ως εξής:

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει, με τη βοήθεια των νομικών συμπαραστατών τους και των φορολογικών συμβούλων τους, να συντάξουν και να καταθέσουν στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. φορολογίας τους, εμπεριστατωμένες "ενδικοφανείς προσφυγές" του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (Ειδική Διοικητική Διαδικασία – Ενδικοφανής προσφυγή), ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Α.Α.Δ.Ε., με αίτημα την επανεξέταση των πράξεων Διοικητικού προσδιορισμού Φόρου που τους έχουν κοινοποιηθεί μέσω της ανάρτησής τους στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ. Ειδικά όσοι υπάγονται στη ΦΑΕ Αθηνών, στις Δ.Ο.Υ. Ψυχικού και Χολαργού Αττικής και στις Δ.Ο.Υ. Αμπελοκήπων και Ιωνίας Θεσσαλονίκης, μπορούν να τις υποβάλουν και ηλεκτρονικά, μέσω της εφαρμογής της ΑΑΔΕ.

Η "ενδικοφανής προσφυγή" ασκείται εντός ανατρεπτικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών που αρχίζει από την κοινοποίηση (εδώ ανάρτηση) της πράξης Διοικητικού Προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ, ήτοι το αργότερο έως και την Παρασκευή 10.6.2022. Ειδικά για τους κατοίκους εξωτερικού η προθεσμία είναι εξήντα (60) ημέρες, ήτοι έως και την 10.7.2022.

Εάν αδυνατούν να καταβάλουν το υπέρογκο ποσό που τους ζητείται, έχουν δικαίωμα να υποβάλουν ταυτόχρονα και αίτημα αναστολής πληρωμής του 50% του ποσού που τους έχει καταλογιστεί. Διαφορετικά θα πρέπει να καταβάλουν εμπρόθεσμα τις μηνιαίες δόσεις τους, όχι όμως και το σύνολο του φόρου, αφού ούτως ή άλλως δεν υπάρχει έκπτωση για την εφάπαξ καταβολή του.

Οι υπόχρεοι, ταυτόχρονα με την υποβολή της ενδικοφανούς προσφυγής, συνυποβάλλουν στην αρμόδια φορολογική αρχή και ηλεκτρονικό φάκελο (σε οπτικό δίσκο – CD ή σε USB κλπ.), στον οποίο περιλαμβάνονται σε μαγνητική μορφή και σε οποιαδήποτε αναγνώσιμη μορφή αρχείου:

α) η υποβληθείσα ενδικοφανής προσφυγή,

β) η αίτηση αναστολής σε περίπτωση αυτοτελούς υποβολής,

γ) τα έγγραφα και δικαιολογητικά που επικαλείται, συνοδευόμενα από

δ) υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 ν. 1599/1986, με την οποία δηλώνεται το ακριβές του περιεχομένου των στοιχείων του ηλεκτρονικού φακέλου.

Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ερευνά την ουσία του αιτήματος, μπορεί να ζητήσει νέα στοιχεία και διευκρινίσεις από τους προσφεύγοντες, γραπτά ή και προφορικά.

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών εκδίδει απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής εντός προθεσμίας εκατόν είκοσι (120) ημερών από την ημερομηνία υποβολής της ενδικοφανούς προσφυγής στην αρμόδια φορολογική αρχή, η οποία αναστέλλεται κατά το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου.

Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής περιέχει και την οριστική φορολογική υποχρέωση του υπόχρεου, το καταλογιζόμενο ποσό και την προθεσμία καταβολής αυτού.

Εάν με την απόφαση ακυρώνεται, μερικά ή ολικά, ή τροποποιείται η πράξη της φορολογικής αρχής, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών οφείλει να αιτιολογεί την απόφαση αυτή επαρκώς με νομικούς ή και πραγματικούς ισχυρισμούς. Σε περίπτωση που η πράξη ακυρώνεται για λόγους τυπικής πλημμέλειας, η αρμόδια φορολογική αρχή ενεργεί εκ νέου σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (άρθρο 63 παρ. 6 Κ.Φ.Δ.).

Αν εντός της κατά τα ανωτέρω προβλεπόμενης προθεσμίας, δεν εκδοθεί απόφαση, τότε θεωρείται ότι η ενδικοφανής προσφυγή έχει απορριφθεί από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και ο υπόχρεος έχει λάβει γνώση αυτής της απόρριψης κατά την εκπνοή της ανωτέρω προθεσμίας των 120 ημερών. Στην περίπτωση αυτή, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ενημερώνει την αρμόδια φορολογική αρχή για τις δικές της ενέργειες. Αντίγραφο της απόφασης, η οποία αποτελεί εκτελεστό τίτλο, αποστέλλεται άμεσα και στην αρμόδια φορολογική αρχή για τις δικές της ενέργειες.

Οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες έχουν πλέον δικαίωμα, εντός προθεσμίας 30 ημερών (90 ημερών για τους κατοίκους εξωτερικού), μέσω του δικηγόρου τους να καταθέσουν προσφυγές στο αρμόδιο Διοικητικό Πρωτοδικείο του τόπου της φορολογίας τους, ζητώντας την ακύρωση της πράξης που τους αφορά, για τους λόγους που αναφέρονται στην προσφυγή τους.

Στην πράξη οι ενδικοφανείς προσφυγές κατά κανόνα απορρίπτονται από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, είτε ρητά, είτε σιωπηρά. Όταν όμως κατατεθεί ένας ικανός αριθμός προσφυγών σε διάφορα Διοικητικά Πρωτοδικεία της χώρας, μπορεί να ζητηθεί από τους δικηγόρους τους η διεξαγωγή "πιλοτικής δίκης" από το ΣτΕ, το οποίο θα αποφανθεί επί της συνταγματικότητας της σχετικής διάταξης της Ενότητας Γ. της παρ. 4 του άρθρου 43 του Ν.  4916/2022, και επί κάθε άλλου θέματος που θα τεθεί από τους προσφεύγοντες.
Υπόδειγμα κειμένου ενδικοφανούς προσφυγής

Για διευκόλυνση των ενδιαφερομένων, στην ιστοσελίδα της ΠΟΜΙΔΑ www.pomida.gr έχει αναρτηθεί ένα πρώτο  υπόδειγμα "ενδικοφανούς προσφυγής" που ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να το χρησιμοποιήσει ως βάση, φυσικά προσαρμόζοντάς το στη δική του περίπτωση και τους δικούς του λόγους προσφυγής. Είναι σκόπιμο το υπόδειγμα αυτό να γίνει αντικείμενο επεξεργασίας και προσαρμογής από το νομικό παραστάτη κάθε ενδιαφερομένου.

Επίσης για διευκόλυνση της τεκμηρίωσης του κεφαλαίου της προσφυγής που αφορά τις αντικειμενικές αξίες, παραθέτουμε στην ιστοσελίδα μας το κείμενο της τελευταίας, από σειρά παρομοίων, υπ΄αριθμό 1870/2019 ακυρωτικής απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας».

Πηγή: zougla.gr

Σήμερα ή αύριο αναμένεται η έκδοση της υπουργικής απόφασης με τις νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων.

Θα ακολουθήσει η κατάθεση τροπολογίας στο πολυνομοσχέδιο με τις προσαρμογές στον ΕΝΦΙΑ.

Σύμφωνα με πληροφορίες το Σαββατοκύριακο η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης έτρεχε δοκιμαστικά τεστ με τις νέες αντικειμενικές τιμές προκειμένου να μην υπάρξουν αλλαγές στον ετήσιο στόχο των εσόδων του ΕΝΦΙΑ.









ΑΠΕ

Άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τις εισηγήσεις των πιστοποιημένων εκτιμητών σχετικά με τις νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.

Δημοσιεύθηκε την Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2018, η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών για την ανάθεση σε πιστοποιημένους εκτιμητές, εγγεγραμμένους στο Μητρώο Πιστοποιημένων Εκτιμητών στο πεδίο των ακινήτων του υπουργείου Οικονομικών, της σύνταξης εισήγησης για τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης.

Σημειώνεται ότι οι πιστοποιημένοι εκτιμητές θα πρέπει εντός 20 ημερών από τη δημοσίευση της απόφασης να υποβάλουν τις εισηγήσεις τους για τις νέες τιμές ζώνης.

Τις τελικές αποφάσεις θα λάβει το υπουργείο Οικονομικών.








ΑΠΕ

Ένα πλήθος από παγίδες υπερφορολόγησης αναμένεται να αντιμετωπίσουν από το 2017 όσοι αποφασίσουν να πωλήσουν σπίτια, λοιπά κτίσματα, οικόπεδα ή αγροτεμάχια, καθώς από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους επανέρχονται σε ισχύ οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων.

Από 1ης Ιανουαρίου «ξυπνάει» ο φόρος υπεραξίας στα ακίνητα
ΥΠΟΙΚ: Λήγει στο τέλος του έτους η διετής αναστολή εφαρμογής του νόμου - Τι προβλέπει και ποιες παγίδες κρύβει


Από την έντυπη έκδοση 
της naftemporiki
Του Γιώργου Παλαιτσάκη 

Ένα πλήθος από παγίδες υπερφορολόγησης αναμένεται να αντιμετωπίσουν από το 2017 όσοι αποφασίσουν να πωλήσουν σπίτια, λοιπά κτίσματα, οικόπεδα ή αγροτεμάχια, καθώς από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους επανέρχονται σε ισχύ οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων.

Η εφαρμογή των διατάξεων για την επιβολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων ανεστάλη για δύο χρόνια, για το 2015 και το 2016, με νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Δεκέμβριο του 2014. Ο λόγος ήταν ότι η απόπειρα υπολογισμού και επιβολής του φόρου αυτού στις αρχές του 2014 απέτυχε παταγωδώς εξαιτίας της απίστευτης πολυπλοκότητας των διαδικασιών εφαρμογής του.

Η προσπάθεια να τεθεί σε εφαρμογή ο συγκεκριμένος φόρος από την 1η-1-2014, όπως προβλέπει το άρθρο 41 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, συνάντησε τόσα πολλά πρακτικά προβλήματα, ώστε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα -κατά τους πρώτους πέντε μήνες του 2014- να καταστεί αδύνατη, τελικά, η εφαρμογή του φόρου και να «μπλοκαριστούν» όλα τα συμβόλαια μεταβιβάσεων ακινήτων.

Η τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών επέφερε εκ των υστέρων πολλές μεταβολές στις διατάξεις του άρθρου 41 του ΚΦΕ ώστε να καταφέρει να καταστήσει εφικτή την εφαρμογή του συγκεκριμένου φόρου.

Πολυπλοκότητα και γραφειοκρατεία

Πολλά εμπόδια αντιμετωπίστηκαν, όμως εξακολουθούσαν να υπάρχουν προβλήματα πολυπλοκότητας και γραφειοκρατίας, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύφθηκαν και πολλές παγίδες υπερφορολόγησης για όσους επιθυμούσαν να πωλήσουν ακίνητα.

Η περίοδος αναστολής της εφαρμογής του φόρου υπεραξίας ακινήτων λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2016 χωρίς να έχει εκδηλωθεί από την πλευρά της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών καμία διάθεση διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς για την παράταση της αναστολής. Το πιο πιθανό λοιπόν είναι ο φόρος υπεραξίας ακινήτων να επανέλθει σε ισχύ από την 1η-1-2017.

Πότε και σε ποιους θα επιβάλλεται

Ας δούμε όμως τι ακριβώς προβλέπει η νομοθεσία για την επιβολή του φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων και τι παγίδες κρύβει για τους φορολογούμενους που θα θελήσουν να μεταβιβάσουν ακίνητα από την 1η-1-2017 και μετά.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ΚΦΕ, επιβάλλεται φόρος υπεραξίας με συντελεστή 15% στο κέρδος που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης κάθε ακινήτου.



Ο φόρος επιβαρύνει τον πωλητή του ακινήτου, ενώ ο αγοραστής οφείλει φόρο μεταβίβασης 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.

Εφόσον ο φορολογούμενος έχει διακρατήσει το ακίνητο που πωλεί για πέντε τουλάχιστον έτη από τη στιγμή της απόκτησής του η υπεραξία είναι αφορολόγητη μέχρι το ποσό των 25.000 ευρώ.

Όσοι μεταβιβάσουν ακίνητα τα οποία έχουν στην κατοχή τους πριν από το 1995 απαλλάσσονται από τον φόρο υπεραξίας.

Η τελική υπεραξία επί της οποίας υπολογίζεται ο φόρος προσδιορίζεται με βάση ποσοστιαίους συντελεστές απομείωσης κλιμακούμενους ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου (από 98,2% για δύο χρόνια διακράτησης έως 60% για περισσότερα από 26, βλ. σχετικό πίνακα).

Ειδικά για ακίνητα που έχουν αποκτηθεί από την 1η Ιανουαρίου 1995 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2002 οι συντελεστές απομείωσης περιορίζονται, καθώς πολλαπλασιάζονται με 0,8.

Η πληρωμή του φόρου

Η διαδικασία επιβολής του φόρου υπεραξίας ολοκληρώνεται σε τέσσερα βήματα:

α) Συμπλήρωση δήλωσης: Για την επιβολή του φόρου, ο φορολογούμενος που μεταβιβάζει ακίνητη περιουσία υποχρεούται, πριν από τη σύνταξη του συμβολαίου, να δηλώνει το σύνολο των στοιχείων που αφορούν τον προσδιορισμό του φόρου υπεραξίας στον συμβολαιογράφο. Η δήλωση περιλαμβάνει τα στοιχεία του πωλητή, του συμβολαιογράφου που καταρτίζει τη συμβολαιογραφική πράξη και θα διενεργήσει την παρακράτηση και την απόδοση του φόρου, τα στοιχεία του αγοραστή ή των αγοραστών, τον χρόνο και την αξία κτήσης και μεταβίβασης, το είδος της ακίνητης περιουσίας ή των ιδανικών μεριδίων αυτής ή του εμπράγματου δικαιώματος, τα έτη διακράτησης, τους συντελεστές και τον υπολογισμό του φόρου. Ο συμβολαιογράφος υποχρεούται να ελέγχει και να βεβαιώνει την ακρίβεια των ανωτέρω στοιχείων, καθώς και να θεωρεί τη δήλωση, δεν έχει, όμως, ευθύνη για όσα στοιχεία δεν έχουν περιέλθει σε γνώση του και δεν περιλαμβάνονται στο συμβόλαιο που συντάσσει. Αν με το ίδιο συμβόλαιο μεταβιβάζονται περισσότερα εμπράγματα δικαιώματα, ο φορολογούμενος (πωλητής) υποβάλλει μία δήλωση στην οποία θα περιγράφονται τα ανωτέρω στοιχεία που αφορούν το κάθε δικαίωμα. Αν με το ίδιο συμβόλαιο περισσότερα πρόσωπα (πωλητές) μεταβιβάζουν, υποβάλλεται από το καθένα χωριστή δήλωση.

β) Υποβολή δήλωσης: Η δήλωση υπογεγραμμένη από τον πωλητή και τον συμβολαιογράφο υποβάλλεται στην εφορία της έδρας του σε τρία αντίτυπα.

γ) Έκδοση ταυτότητας οφειλής: Την ίδια ημέρα ή το αργότερο την επομένη ημέρα της σύνταξης του συμβολαίου ο συμβολαιογράφος καταχωρίζει σε εφαρμογή του Τaxisnet σειρά στοιχείων (μεταξύ άλλων τον ΑΦΜ του πωλητή, τον αριθμό και την ημερομηνία σύνταξης του συμβολαίου, την υπεραξία), οριστικοποιεί τη δήλωση και εκδίδει Ταυτότητα Οφειλής.

δ) Πληρωμή φόρου: Μέσα σε πέντε μέρες από την υπογραφή του συμβολαίου, ο συμβολαιογράφος αποδίδει με τραπεζική επιταγή σε διαταγή του Ελληνικού Δημοσίου τον φόρο που έχει παρακρατήσει. Η επιταγή κατατίθεται στην τράπεζα από την οποία εκδόθηκε.

Διευκρινίσεις από τη ΓΓΔΕ

Με εγκύκλιο που εκδόθηκε στα τέλη του 2014, λίγο πριν αποφασιστεί η διετής αναστολή της επιβολής του φόρου, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων παρείχε διευκρινίσεις για την εφαρμογή του:

• -Αλλαγή χρήσης: Στην περίπτωση κατά την οποία για το μεταβιβαζόμενο ακίνητο προβλεπόταν συγκεκριμένη χρήση του ως νομίμως υφιστάμενου κτηρίου και, στη συνέχεια, η χρήση αυτή μεταβλήθηκε, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, μετά την έκδοση οικοδομικής άδειας αλλαγής χρήσης, η μεταβολή αυτή είναι αδιάφορη για τον προσδιορισμό τόσο του χρόνου όσο και της τιμής κτήσης (π.χ. το μεταβιβαζόμενο ακίνητο ήταν κατοικία κατά την απόκτησή του ενώ, κατά την πώλησή του, έχει μετατραπεί σε επαγγελματικό χώρο).
• -Αποπεράτωση ημιτελούς κτίσματος: Σε περίπτωση απόκτησης ημιτελούς κτίσματος (μετά την 1.1.1995), και πώλησης αυτού στη συνέχεια, μετά από ανέγερση, ως ημιτελούς, σε οποιοδήποτε στάδιο κατασκευής, προ της αποπεράτωσης του, τότε η τιμή κτήσης υπολογίζεται με βάση την αξία στην οποία αυτό είχε αποκτηθεί.
  Αντίθετα, εάν πωληθεί ως αποπερατωμένο, η τιμή κτήσης θα προσδιοριστεί με πολλαπλασιασμό της τιμής μεταβίβασης του ακινήτου επί τον Δείκτη Τιμών Κατοικιών του έτους κτήσης διά του Δείκτη Τιμών Κατοικιών του αμέσως προηγούμενου της μεταβίβασης έτους. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις ως χρόνος κτήσης θεωρείται εκείνος της απόκτησης, ενώ είναι αδιάφορος ο χρόνος έκδοσης της οικοδομικής άδειας.
• -Απαλλοτρίωση τμήματος ακινήτου: Σε περίπτωση που έχει αποκτηθεί με οποιαδήποτε αιτία, αγροτεμάχιο ή οικόπεδο και στη συνέχεια έγινε απομείωση τετραγωνικών μέτρων λόγω γενόμενης απαλλοτρίωσης, η τιμή κτήσης του μεταβιβαζόμενου ακινήτου μειώνεται με την αναλογούσα αξία κτήσης των απομειούμενων τετραγωνικών μέτρων.
• -Διόρθωση συμβολαίου: Η περίπτωση διόρθωσης, τροποποίησης ή επανάληψης συμβολαίου, για οποιαδήποτε αιτία, δεν συνιστά μεταβιβαστική πράξη και δεν επιβαρύνεται εκ νέου με φόρο υπεραξίας, εφόσον η διόρθωση ή η επανάληψη δεν συνεπάγεται τη μεταβολή οποιουδήποτε προσδιοριστικού της υπεραξίας στοιχείου. Τα ανωτέρω ισχύουν, ιδίως, όταν η διόρθωση αφορά τη διευκρίνιση των περιμετρικών ορίων ακινήτου ή την έκταση αυτού, κατόπιν νέας απεικόνισης ή καταμέτρησής του, εφόσον προκύπτει ότι πρόκειται για το ίδιο αναγραφόμενο στο αρχικό συμβόλαιο ακίνητο. Επομένως, στην προηγούμενη περίπτωση, η διορθωτική πράξη δεν συνιστά νέα κτήση και, κατ’ επέκταση, ο χρόνος κτήσης είναι εκείνος του αρχικού συμβολαίου.
  Αντίθετα, στην περίπτωση απόκτησης λόγω κληρονομικής διαδοχής ή εκ χαριστικής αιτίας, θα ληφθεί υπ’ όψιν και η τυχόν επιπρόσθετη αξία, βάσει της οποίας υπολογίστηκε ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή χορηγήθηκε απαλλαγή από αυτόν, εφόσον έχει υποβληθεί διορθωτική -συμπληρωματική δήλωση (φόρου κληρονομίας, δωρεάς-γονικής παροχής κ.λ.π) ή έχει εκδοθεί πράξη επιβολής φόρου, βάσει των διατάξεων των φορολογιών αυτών. Η διόρθωση συμβολαίου που αφορά κτήση αποκλειστικής χρήσης κοινόχρηστου χώρου ως παρακολουθήματος χωρίς ποσοστό επί του οικοπέδου, χωρίς να προκύπτει καταβολή τιμήματος, δεν συνιστά νέα κτήση. Επίσης σε περίπτωση διόρθωσης κύρωσης πράξης εφαρμογής ή ορθής επανάληψης αυτής τότε χρόνος κτήσης λαμβάνεται ο χρόνος της αρχικής πράξης.
• -Ανέγερση με αυτεπιστασία ή αντιπαροχή: Σε περίπτωση μεταβίβασης κτίσματος που ανεγέρθηκε με αυτεπιστασία ή με το σύστημα της αντιπαροχής, η τιμή κτήσης προσδιορίζεται με τη χρήση του Δείκτη Τιμών Κατοικιών.
  Στην ίδια ως άνω περίπτωση, ο χρόνος κτήσης ορίζεται ως ο χρόνος μετά την παρέλευση πέντε (5) ετών από την ημερομηνία έκδοσης ή δύο (2) ετών από την ημερομηνία της πρώτης ανανέωσης της οικοδομικής άδειας ανέγερσης, εκτός εάν η μεταβίβαση γίνεται εντός των παραπάνω προθεσμιών.

Πώς υπολογίζονται οι τιμές κτήσης

Ως τιμές κτήσης και μεταβίβασης λαμβάνονται αυτές που αναγράφονται στα συμβόλαια, ενώ εάν πρόκειται για ακίνητο το οποίο έχει αποκτηθεί από κληρονομιά η τιμή κτήσης υπολογίζεται με βάση το φόρο κληρονομιάς που είχε καταβληθεί (το ίδιο και για τις δωρεές - γονικές παροχές).

Σε κάθε άλλη περίπτωση όπου η τιμή κτήσης δεν μπορεί να προκύψει με βάση δημόσια έγγραφα (όπως π.χ. αυτεπιστασία ή αντιπαροχή) υπολογίζεται με βάση έναν μαθηματικό τύπο λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον πληθωρισμό των ετών που έχουν μεσολαβήσει ανάμεσα στην απόκτηση και την πώληση (τιμή κτήσης = τιμή μεταβίβασης επί τον Δείκτη Τιμών Κατοικιών του έτους κτήσης διά του ΔΤΚατ του προηγουμένου της μεταβίβασης έτους. Ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών δημοσιεύεται κάθε χρόνο από την Τράπεζα της Ελλάδος).

Οι «γκρίζες ζώνες»

Ο τρόπος υπολογισμού του φόρου υπεραξίας, όπως αυτός καθορίζεται από τις εφαρμοστικές αποφάσεις και τις εγκυκλίους που έχει εκδώσει κατά καιρούς η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών, κρύβει πολλές παγίδες.

Όπως προκύπτει από την πιο πρόσφατη διευκρινιστική εγκύκλιο που εκδόθηκε από τη ΓΓΔΕ στα τέλη του 2014, λίγο πριν αποφασιστεί η διετής αναστολή της εφαρμογής του φόρου:

1 Εάν ένας φορολογούμενος προχωρήσει σε 3 τουλάχιστον πωλήσεις ακινήτων του μέσα σε χρονικό διάστημα 2 ετών, τότε η υπεραξία που προκύπτει από την πώληση των ακινήτων αυτών, δηλαδή η διαφορά μεταξύ της τιμής πώλησης και της τιμής κτήσης, θα θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και θα φορολογείται όχι με 15%, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις περί φόρου υπεραξίας ακινήτων, αλλά με 22%-45%, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, και με επιπλέον προκαταβολή φόρου 100%! Δηλαδή, όποιος πωλήσει τρία ακίνητα μέσα σε χρονικό διάστημα 2 ετών θεωρείται από την εφορία ως επιχειρηματίας και η υπεραξία από την πώληση των ακινήτων του λαμβάνεται υπ’ όψιν ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα το οποίο φορολογείται με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών.

2 Σε περίπτωση πώλησης οικοπέδου ή αγροτεμαχίου το οποίο εντάχθηκε στα όρια οικισμού αρκετό χρονικό διάστημα μετά την ημερομηνία απόκτησής του από τον πωλητή, ως χρόνος κτήσης δεν θεωρείται η ημερομηνία στην οποία πραγματικά αποκτήθηκε το ακίνητο αλλά ο χρόνος ένταξης του ακινήτου στα όρια του οικισμού! Με το «κόλπο» αυτό μειώνεται ο χρόνος που εμφανίζεται να έχει μεσολαβήσει μεταξύ κτήσης και πώλησης του ακινήτου και η φορολογητέα υπεραξία αυξάνεται πλασματικά, με αποτέλεσμα ο πωλητής να υπερφορολογείται. Ακόμη και σε περίπτωση που ο πραγματικός χρόνος κτήσης είναι πριν την 1η-1-1995, αλλά ο χρόνος ένταξης στα όρια του οικισμού είναι μετά την ημερομηνία αυτή, ως χρόνος κτήσης λαμβάνεται η ημερομηνία ένταξης στα όρια του οικισμού με συνέπεια να μην ισχύει για τον πωλητή η απαλλαγή που προβλέπεται σε περίπτωση κτήσης του ακινήτου πριν την 1η-1-1995.

3 Σε περίπτωση απόκτησης ακάλυπτου οικοπέδου/αγροτεμαχίου και εν συνεχεία ανέγερσης επ’ αυτού κτίσματος, χωρίς οικοδομική άδεια ανέγερσης, σε περίπτωση τακτοποίησης αυτού ως εξ ολοκλήρου αυθαιρέτου, ως τιμή κτήσης λαμβάνεται υπ’ όψιν η τιμή κτήσης του ακάλυπτου οικοπέδου/αγροτεμαχίου (ανεξαρτήτως χρόνου απόκτησης αυτού) προσαυξημένη με συντελεστή 20%. Ακόμη και αν το οικόπεδο /αγροτεμάχιο αποκτήθηκε πριν από το 1995, εφόσον ανεγέρθηκε επ’ αυτού κτίσμα εξ ολοκλήρου αυθαίρετο το οποίο τακτοποιήθηκε πολεοδομικά και στη συνέχεια πωλείται, ως τιμή κτήσης λαμβάνεται η τιμή κτήσης του ακάλυπτου οικοπέδου / αγροτεμαχίου προσαυξημένη με συντελεστή 20%. Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση που μεσολάβησε διοικητική πράξη προσδιορισμού των ορίων οικισμού και το κτηθέν αγροτεμάχιο εντάχθηκε εντός οικισμού. Ως εκ τούτου η υπεραξία που θα προκύπτει σε κάθε τέτοια περίπτωση θα είναι πολύ μεγάλη, καθώς θα προσδιορίζεται από τη διαφορά μεταξύ αξίας κτίσματος και αξίας οικοπέδου ή αγροτεμαχίου έστω και προσαυξημένης κατά 20%. Ο δε φόρος που θα προκύπτει θα είναι υπέρογκος.

Πάντως, σε περίπτωση πολεοδομικής τακτοποίησης εξ ολοκλήρου αυθαίρετης κατασκευής, εάν ο χρόνος ανέγερσης, όπου πιστοποιείται από τον μηχανικό στην αίτηση τακτοποίησης, λάβει χώρα μέχρι και την 31/12/1994, η υπεραξία θεωρείται μηδενική.

Αντιμέτωπη με τη δυσάρεστη πραγματικότητα της αδυναμίας χιλιάδων μικροεπιχειρηματιών και επαγγελματιών να ανταποκριθούν σε παλιές και νέες οικονομικές υποχρεώσεις προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες βρίσκεται η κυβέρνηση, η οποία πιέζεται διπλά από τους δανειστές και την αγορά να δώσει διαφορετικές λύσεις στο πρόβλημα της υπερχρέωσης και των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που ξεπερνούν πλέον τα 215 δισ. ευρώ. 

Στις επικείμενες διαπραγματεύσεις με τους δανειστές η κυβέρνηση καλλιεργεί την προσδοκία ότι θα επαναφέρει στο τραπέζι την πρόταση για αναβίωση ενός συστήματος γενναίας ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών, ωστόσο θεωρείται απίθανο να αναβιώσουν λύσεις όπως οι 100 δόσεις, καθώς οι πιστωτές εμμένουν στην εξάλειψη «χαριστικών ρυθμίσεων» παρά τη διαπιστωμένη αδυναμία ενός μεγάλου αριθμού οφειλετών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. 

Ελλείψει ενός συνολικού συστήματος ρύθμισης του ιδιωτικού χρέους ώστε να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο και με βάση το εισόδημα τα «κόκκινα» τραπεζικά χρέη και οι οφειλές προς το Δημόσιο, εκατομμύρια πολίτες και επαγγελματίες αντιμετωπίζουν πλέον τον κίνδυνο να βρεθούν εκτεθειμένοι τους επόμενους μήνες σε μαζικούς πλειστηριασμούς και κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων, τα οποία αποτελούν πλέον βασικά «όπλα» για το Δημόσιο και τις τράπεζες ώστε να ανακτήσουν μέρος των απλήρωτων χρεών.

Ηδη σήμερα σε καθημερινή βάση φεύγουν από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων πάνω από 1.200 ηλεκτρονικές εντολές κατάσχεσης τραπεζικών καταθέσεων, ενώ από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών αποστέλλονται άλλα 600 κατασχετήρια. 

Πάνω από 4 εκατομμύρια φορολογούμενοι έχουν σήμερα ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία, άλλοι 300.000 οφειλέτες συνωστίζονται στα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ περίπου 3 εκατομμύρια φάκελοι δανείων στις τράπεζες έχουν «κοκκινίσει», με τη μεγάλη πλειονότητα να είναι στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια. 

Κι όλα αυτά ενώ διαπιστώνεται ότι η δυνατότητα καταβολής πολλαπλών δόσεων για να εξυπηρετηθούν ταυτόχρονα τα δάνεια, οι φορολογικές υποχρεώσεις και οι ασφαλιστικές εισφορές έχει περιοριστεί αισθητά και είναι πλέον θέμα χρόνου να αρχίσουν να «σκάνε» μαζικά ακόμη και οι ρυθμισμένες οφειλές, καθώς υπάρχει επικάλυψη δόσεων με νέες υποχρεώσεις. 

Η επελαύνουσα ύφεση και η διαρκής συμπίεση των εισοδημάτων, μαζί με την αύξηση των φόρων, συμβάλλουν στη δημιουργία ενός ολοένα επιδεινούμενου περιβάλλοντος για την εξυπηρέτηση των χρεών, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ουρές από νέα «κόκκινα» χρέη.

Από τα τελευταία στοιχεία προκύπτει ότι ήδη δύο στους τρεις που είχαν καταφύγει σε ρύθμιση χρεών στα ασφαλιστικά ταμεία έχουν τεθεί εκτός (περίπου 98.000 σε σύνολο 147.308 ρυθμίσεων), ενώ ειδικά για τη ρύθμιση των 100 δόσεων, το διάστημα Απριλίου - Ιουνίου 2016, ένας στους δύο οφειλέτες σε σύνολο 75.451 απεντάχθηκε. 

Τον Ιούλιο, παράλληλα, δημιουργήθηκαν νέα ληξιπρόθεσμα χρέη 1,2 δισ. ευρώ στις εφορίες, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό στα 90 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, οι συνολικές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις που έχουν υπαχθεί προς είσπραξη αυξήθηκαν στα 16,6 δισ. ευρώ και ξεπερνούν πλέον τα 25 δισ. ευρώ στο σύνολό τους. 

Την ίδια στιγμή, στις τράπεζες τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και «ανοίγματα» δεν έχουν σταματήσει να αυξάνουν και ξεπερνούν πλέον, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, τα 108 δισ. ευρώ, με τις τράπεζες να προετοιμάζουν το έδαφος για ρυθμίσεις στη βάση του νέου Κώδικα Δεοντολογίας, αλλά και μπαράζ πλειστηριασμών. 

Οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ κ.ά.) ζητούν να δοθεί δεύτερη ευκαιρία για τη ρύθμιση χρεών και να επιτραπεί η δημιουργία ακατάσχετων λογαριασμών για τις επιχειρήσεις, ωστόσο όλα δείχνουν ότι μέχρι η κυβέρνηση και οι πιστωτές να καταλήξουν πλέον σε ένα σχέδιο κοινής αποδοχής για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, θα πρέπει να θεωρείται όνειρο θερινής νυκτός η επαναφορά ουσιαστικών διευκολύνσεων και το βάρος θα πέφτει σε πλειστηριασμούς και κατασχέσεις.