Το κείμενο είναι βασισμένο στην εισήγηση του Γ. Τόλιου (διδάκτωρ οικονομικών), στην εκδήλωση του περιοδικού "Μαρξιστική Σκέψη": "Η κρίση της Παγκοσμιοποίησης" (21/9).

Ει­σα­γω­γή

Η με­γά­λη ανά­πτυ­ξη της διε­θνούς ανταλ­λα­γής εμπο­ρευ­μά­των και υπη­ρε­σιών και εξα­γω­γής «επεν­δυ­τι­κών» και «δα­νεια­κών» κε­φα­λαί­ων, με­τα­ξύ με­γά­λων επι­χει­ρή­σε­ων, πο­λυ­ε­θνι­κών ομί­λων και με­τα­ξύ κρα­τών, απο­τε­λούν ένα από τα κυ­ριό­τε­ρα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του σύγ­χρο­νου κα­πι­τα­λι­σμού. Τις τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες με την υιο­θέ­τη­ση του νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου «υπο­δείγ­μα­τος» δια­χεί­ρι­σης της κα­πι­τα­λι­στι­κής οι­κο­νο­μί­ας, την προ­ώ­θη­ση των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων και της απορ­ρύθ­μι­σης των εθνι­κών οι­κο­νο­μιών, τη συρ­ρί­κνω­ση του «κρά­τους πρό­νοιας» και ελα­στι­κο­ποί­η­σης των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων, τις εκτε­τα­μέ­νες δια­συ­νο­ρια­κές εξα­γο­ρές-συγ­χω­νεύ­σεις, την αυ­ξα­νό­με­νη ισχύ των πο­λυ­κλα­δι­κών-πο­λυ­ε­θνι­κών ομί­λων, την έντα­ση της εξα­γω­γής κε­φα­λαί­ων με­τα­ξύ χωρών και ενί­σχυ­σης των πε­ρι­φε­ρεια­κών ολο­κλη­ρώ­σε­ων, επι­τα­χύν­θη­καν οι δια­δι­κα­σί­ες πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης των οι­κο­νο­μιών.

Στο φόντο των πα­ρα­πά­νω εξε­λί­ξε­ων η υπο­γρα­φή με­τα­ξύ χωρών, συμ­φω­νιών «δι­με­ρούς» (bilateral) και «πο­λυ­με­ρούς» (multilateral) χα­ρα­κτή­ρα, απο­τε­λούν ένα νέο ποιο­τι­κό γνώ­ρι­σμα του σύγ­χρο­νου κα­πι­τα­λι­σμού. Στο παρόν άρθρο θα εξε­τά­σου­με τις ση­μα­ντι­κό­τε­ρες από τις «πο­λυ­με­ρείς συμ­φω­νί­ες» (ΤΤΙΡ, TPP, CETA, TiSA, EAEU, SCO, CELAC, ALBA) και τις συ­να­κό­λου­θες εν­δο­κα­πι­τα­λι­στι­κές, εν­δοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κές και γε­ω­πο­λι­τι­κές αντι­θέ­σεις με­τα­ξύ των βα­σι­κών κα­πι­τα­λι­στι­κών κέ­ντρων, για ξα­να­μοί­ρα­σμα των σφαι­ρών οι­κο­νο­μι­κής και πο­λι­τι­κής επιρ­ρο­ής στον κόσμο. Θα διε­ρευ­νή­σου­με επί­σης τους εναλ­λα­κτι­κούς δρό­μους αξιο­ποί­η­σης των πλε­ο­νε­κτη­μά­των «διε­θνο­ποί­η­σης» των οι­κο­νο­μιών, σε όφε­λος των λαών και ερ­γα­ζό­με­νων του πλα­νή­τη.

1.Από τον ΠΟΕ[1] στις «δι­με­ρείς» και «πο­λυ­με­ρείς» δια­κρα­τι­κές συμ­φω­νί­ες

Καμπή στη δια­δι­κα­σία «πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης» των οι­κο­νο­μιών, απο­τέ­λε­σε η δη­μιουρ­γία του ΠΟΕ (1994), ως απο­τέ­λε­σμα με­τε­ξέ­λι­ξης της GATT («Γε­νι­κής Συμ­φω­νί­ας Δα­σμών και Εμπο­ρί­ου» του ΟΗΕ), σε διευ­ρυ­μέ­νη «πο­λυ­με­ρή» συμ­φω­νία, την οποία έχουν υπο­γρά­ψει ως τώρα 164 χώρες. Ωστό­σο η όλη συ­γκρό­τη­ση και ο προ­σα­να­το­λι­σμός του ΠΟΕ, στη­ρί­χτη­κε στα νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρα δόγ­μα­τα της «απε­λευ­θέ­ρω­σης του εμπο­ρί­ου» με­τα­ξύ χωρών, που εξυ­πη­ρε­τούν κυ­ρί­ως τα συμ­φέ­ρο­ντα των ανα­πτυγ­μέ­νων χωρών. Το 1999 στο Σίατλ των ΗΠΑ πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν με­γά­λες συ­γκε­ντρώ­σεις και πο­ρεί­ες δια­μαρ­τυ­ρί­ας κατά των ρυθ­μί­σε­ων του ΠΟΕ, από ένα ποι­κι­λό­χρω­μο κί­νη­μα ορ­γα­νώ­σε­ων από διά­φο­ρες χώρες και πε­ριο­χές του κό­σμου, ση­μα­το­δο­τώ­ντας τη γέν­νη­ση του κι­νή­μα­τος κατά της «νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης». 

Το 2001 στη σύ­νο­δο του ΠΟΕ στη Ντόχα του Κατάρ, ξε­κί­νη­σε νέος γύρος δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων, ο οποί­ος ονο­μά­στη­κε «Γύρος Ντόχα», με στόχο την πα­ρα­πέ­ρα φι­λε­λευ­θε­ρο­ποί­η­ση του εμπο­ρί­ου, με τη στή­ρι­ξη πα­ράλ­λη­λα της ανά­πτυ­ξης των «λι­γό­τε­ρο ανα­πτυγ­μέ­νων χωρών» (LDCs). Ωστό­σο παρά τις αλ­λε­πάλ­λη­λες συ­να­ντή­σεις στα πλαί­σια του ΠΟΕ, οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις μετά από δέκα πέντε έτη, οδη­γή­θη­καν ου­σια­στι­κά σε αδιέ­ξο­δο. Ει­δι­κό­τε­ρα στην 10η σύ­νο­δο του ΠΟΕ στο Ναϊ­ρό­μπι Κέ­νυας (Δε­κέμ­βρης 2015), η «ατζέ­ντα της Ντόχα» εγκα­τα­λεί­φθη­κε και αντί αυτής απο­φα­σί­στη­κε η «Ατζέ­ντα 2030 για τη βιώ­σι­μη ανά­πτυ­ξη».[2]

Ο βα­θύ­τε­ρος λόγος ήταν η απρο­θυ­μία των ανα­πτυγ­μέ­νων χωρών να στη­ρί­ξουν την ανά­πτυ­ξη των LDCs και από την άλλη η άρ­νη­ση των τε­λευ­ταί­ων να δε­χτούν τις υπερ­βο­λι­κές αξιώ­σεις των ιμπε­ρια­λι­στι­κών χωρών, πχ. άνοιγ­μα αγο­ράς στα βιο­μη­χα­νι­κά προ­ϊ­ό­ντα κά. Απέ­να­ντι στην ομάδα των G-7 που απο­τε­λούν το πυ­ρή­να των ιμπε­ρια­λι­στι­κών χωρών με «στε­φά­νι» την ομάδα των G-20 ισχυ­ρό­τε­ρων οι­κο­νο­μιών, δη­μιουρ­γή­θη­κε ένα μέ­τω­πο G-90 χωρών (κυ­ρί­ως φτω­χές, χα­μη­λού βαθ­μού ανά­πτυ­ξης), οι οποί­ες προ­σπά­θη­σαν να θέ­σουν κά­ποια εμπό­δια στις ανι­σό­τι­μες σχέ­σεις που με διά­φο­ρους τρό­πους του επι­βάλ­λουν οι ισχυ­ρές χώρες. Αυτός ήταν και ο κυ­ριό­τε­ρος λόγος που οι εκ­πρό­σω­ποι των τριών ιμπε­ρια­λι­στι­κών κέ­ντρων (ΗΠΑ-ΕΕ-Ια­πω­νία), προ­σα­να­το­λί­στη­καν στην υπο­γρα­φή «δι­με­ρών» και «πο­λυ­με­ρών» συμ­φω­νιών ελεύ­θε­ρου εμπο­ρί­ου (Free Trade Agreements) για την προ­ώ­θη­ση των στρα­τη­γι­κών τους σχε­δί­ων.

2. Οι «Συμ­φω­νί­ες Ελευ­θέ­ρου Εμπο­ρί­ου» ως νέες μορ­φές προ­ώ­θη­σης

    της κα­πι­τα­λι­στι­κής πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης

Για κα­λύ­τε­ρη κα­τα­νό­η­ση των οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων με­τα­ξύ κα­πι­τα­λι­στι­κών χωρών, έχει ιδιαί­τε­ρη ση­μα­σία η με­θο­δο­λο­γι­κή πα­ρα­τή­ρη­ση του Λένιν ότι «οι σχέ­σεις αυτές είναι έντο­να αντι­φα­τι­κές» και χα­ρα­κτη­ρί­ζο­νται από «τά­σεις συ­νερ­γα­σί­ας» και «τά­σεις αντι­πα­ρά­θε­σης». Σή­με­ρα στον κόσμο, εκτός από τα τρία πα­ρα­δο­σια­κά ιμπε­ρια­λι­στι­κά κέ­ντρα (ΗΠΑ-ΕΕ-Ια­πω­νία), έχου­με την εμ­φά­νι­ση νέων κέ­ντρων, των λε­γό­με­νων «ανα­δυό­με­νων οι­κο­νο­μιών», οι οποί­ες έχουν συμ­πτύ­ξει την ομάδα των BRICS (Βρα­ζι­λία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν.Αφρι­κή). Βα­σι­κό ρόλο στην ομάδα παί­ζουν η Κίνα και η Ρωσία. Η πρώτη από πλευ­ράς όγκου ΑΕΠ, έχει ήδη εκτο­πί­σει τις ΗΠΑ από την πρώτη θέση, ενώ η δεύ­τε­ρη έχο­ντας ισχυ­ρή γε­ω­πο­λι­τι­κή θέση και στρα­τιω­τι­κή-πυ­ρη­νι­κή ισχύ, παί­ζει ση­μα­ντι­κό ρόλο τις διε­θνείς εξε­λί­ξεις.

Τα «παλιά» και «νέα» κα­πι­τα­λι­στι­κά κέ­ντρα, εκτός από την επι­δί­ω­ξη ανά­πτυ­ξης «δι­με­ρών» οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων με­τα­ξύ τους αλλά και με άλλες χώρες, επι­διώ­κουν την υπο­γρα­φή «πο­λυ­με­ρών συμ­φω­νιών» και τη δη­μιουρ­γία «ζωνών ελευ­θέ­ρων ανταλ­λα­γών» και ανά­πτυ­ξης πο­λύ­μορ­φης οι­κο­νο­μι­κής συ­νερ­γα­σί­ας. Το σύ­νο­λο των «δι­με­ρών» και «πο­λυ­με­ρών» συμ­φω­νιών, με­τα­ξύ χωρών που είχαν κοι­νο­ποι­η­θεί στον ΠΟΕ ως το Φε­βρουά­ριο 2016, ανέρ­χο­νταν σε 625 συμ­φω­νί­ες σε όλο τον κόσμο.

Από πλευ­ράς «τυ­πο­λο­γί­ας» δια­κρί­νου­με τρία είδη συμ­φω­νιών, που ως ένα βαθμό ση­μα­το­δο­τούν και δια­φο­ρε­τι­κή ποιό­τη­τα οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων: Πρώ­τον, τις «συμ­φω­νί­ες ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου», τύπου ΤΤΙΡ, CETA, ΤPP, ΤiSA, που στη­ρί­ζο­νται στα δόγ­μα­τα του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού και στις οποί­ες κυ­ρί­αρ­χο ρόλο παί­ζουν τα τρία ιμπε­ρια­λι­στι­κά κέ­ντρα ΗΠΑ, ΕΕ, Ια­πω­νία. Κε­ντρι­κή επι­δί­ω­ξη των «συμ­φω­νιών ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου» είναι η ενί­σχυ­ση της κερ­δο­φο­ρί­ας των πο­λυ­ε­θνι­κών με την ασύ­δο­τη εκ­με­τάλ­λευ­ση ερ­γα­ζό­με­νων και λαών, τόσο στις ανα­πτυσ­σό­με­νες όσο και στις ανα­πτυγ­μέ­νες χώρες. Δεύ­τε­ρον, πο­λυ­με­ρείς συμ­φω­νί­ες με κυ­ρί­αρ­χο ρόλο των ανα­δυό­με­νων οι­κο­νο­μιών, ιδιαί­τε­ρα της Ρω­σί­ας και Κίνας (EAEU, SCO), που επι­διώ­κουν ενί­σχυ­ση της οι­κο­νο­μι­κής και γε­ω­πο­λι­τι­κής τους επιρ­ρο­ής, εξα­σφα­λί­ζο­ντας ταυ­τό­χρο­να οι­κο­νο­μι­κά πλε­ο­νε­κτή­μα­τα στις συ­νερ­γα­ζό­με­νες χώρες. Τέλος τις πο­λυ­με­ρείς συμ­φω­νί­ες με­τα­ξύ ανα­πτυσ­σό­με­νων χωρών (CELAC, ALBA), που στη­ρί­ζο­νται λί­γο-πο­λύ σε σχέ­σεις συ­νερ­γα­σί­ας αμοι­βαί­ου οφέ­λους.

Ωστό­σο στα πλαί­σια του κα­πι­τα­λι­σμού, η αξιο­ποί­η­ση των πλε­ο­νε­κτη­μά­των της οι­κο­νο­μι­κής συ­νερ­γα­σί­ας με­τα­ξύ χωρών, βαί­νει κατά κα­νό­να σε όφε­λος των ισχυ­ρό­τε­ρων χωρών και ιδιαί­τε­ρα των με­γά­λων επι­χει­ρή­σε­ων και πο­λυ­ε­θνι­κών εται­ριών, καθώς και των ηγε­τι­κών ελίτ που εξυ­πη­ρε­τούν τα συμ­φέ­ρο­ντα τους.  Δεν είναι τυ­χαίο στις τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες, σε συν­θή­κες νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης επί­θε­σης κατά θε­με­λιω­δών δι­καιω­μά­των λαών και ερ­γα­ζό­με­νων, εντεί­νε­ται η ανι­σο­κα­τα­νο­μή ει­σο­δή­μα­τος και πλού­του σε πα­γκό­σμια κλί­μα­κα, ενώ η φτω­χο­ποί­η­ση αγκα­λιά­ζει όλο και με­γα­λύ­τε­ρο μέρος του πλη­θυ­σμού όχι μόνο στις ανα­πτυσ­σό­με­νες, αλλά και στις ανα­πτυγ­μέ­νες χώρες.

Με βάση τα επί­ση­μα στοι­χεία το 2014,[3] το 8,6% του πα­γκό­σμιου πλη­θυ­σμού είχε το 85,3% του πα­γκό­σμιου πλού­του, ενώ στο 69,8% ανα­λο­γού­σε μόλις το 2,9% του πλού­του. Οι εκα­τομ­μυ­ριού­χοι άνω των 30 εκατ. δολ. ήταν 220.000 άτομα, με­τα­ξύ αυτών 576 έλ­λη­νες, ενώ οι δι­σε­κα­τομ­μυ­ριού­χοι ανέρ­χο­νταν σε 2.500 άτομα, με­τα­ξύ αυτών 11 έλ­λη­νες. Με­γά­λο μέρος του πλού­του της πα­γκό­σμια ελίτ (περί τα 7,6 τρις δολ.), κρύ­βε­ται σε «φο­ρο­λο­γι­κούς πα­ρα­δεί­σους» μέσω off-shore εται­ριών, ενώ η απώ­λεια φόρων για τα κράτη φθά­νει 190 δις δολ. ετη­σί­ως.[4] Στη διάρ­κεια της τε­λευ­ταί­ας πε­ντα­ε­τί­ας, υπάρ­χει στα­θε­ρή μεί­ω­ση του με­ρι­δί­ου των φτω­χών με αντί­στοι­χη αύ­ξη­ση του με­ρι­δί­ου των πολύ πλου­σί­ων.!! Ει­δι­κό­τε­ρα ο πλού­τος των 62 πλου­σιό­τε­ρων αν­θρώ­πων του κό­σμου, στο διά­στη­μα 2010-14, αυ­ξή­θη­κε από 1,22 τρις δολ., σε 1.76 τρις δολ. (αύ­ξη­ση 44%), ενώ αντί­θε­τα ο πλού­τος του φτω­χό­τε­ρου 50% του πλη­θυ­σμού (3,6 δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια άτομα), μειώ­θη­κε πάνω από 1 τρις δολ. (-44%). Και μόνο αυτό φέρ­νει επι­τα­κτι­κά στο προ­σκή­νιο την ανά­γκη υπέρ­βα­σης του  κοι­νω­νι­κά άδι­κου και «πα­ρα­σι­τι­κού» χα­ρα­κτή­ρα του κα­πι­τα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος, με την εφαρ­μο­γή πο­λι­τι­κής «απαλ­λο­τρί­ω­σης των απαλ­λο­τριω­τών».!!

3. Η συμ­φω­νία ΤΤΙΡ (Δια­τλα­ντι­κή Εται­ρι­κή Σχέση Εμπο­ρί­ου & Επεν­δύ­σε­ων

Η έντα­ση της ανι­σο­κα­τα­νο­μής ει­σο­δή­μα­τος και οι ανι­σό­τι­μες σχέ­σεις με­τα­ξύ κα­πι­τα­λι­στι­κών χωρών, γεν­νούν κρί­σεις και κοι­νω­νι­κές εκρή­ξεις, ενώ εντεί­νουν τις εν­δο­κα­πι­τα­λι­στι­κές, εν­δοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κές και γε­ω­πο­λι­τι­κές αντι­θέ­σεις. Η προ­ώ­θη­ση των «συμ­φω­νιών ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου» παρ’ ότι γε­νι­κά μειώ­νουν δα­σμούς και εμπό­δια στις συ­ναλ­λα­γές, κά­νουν φθη­νό­τε­ρες και τα­χύ­τε­ρες τις εμπο­ρι­κές ανταλ­λα­γές, ενι­σχύ­ουν την ανά­πτυ­ξη, κά, ο τρό­πος κα­τα­νο­μής των πλε­ο­νε­κτη­μά­των της συ­νερ­γα­σί­ας, δεν είναι για όλους τους λαούς, ούτε για τους ερ­γα­ζό­με­νους επω­φε­λής, με απο­τέ­λε­σμα την έντα­ση των οι­κο­νο­μι­κών, κοι­νω­νι­κών και πο­λι­τι­κών αντι­θέ­σε­ων. Αυτό ισχύ­ει ιδιαί­τε­ρα στην πε­ρί­πτω­ση της Τ.Τ.Ι.Ρ. (Transatlantic Trade & Investment Partnership) που η προ­ε­τοι­μα­σία της γί­νε­ται με άκρα μυ­στι­κό­τη­τα «στα νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρα ερ­γα­στή­ρια» των πο­λυ­ε­θνι­κών με τη συμ­με­το­χή δια­φό­ρων εκ­προ­σώ­πων εται­ρι­κών lobbies.!

Το ιστο­ρι­κό ίδρυ­σης μιας «κοι­νής αγο­ράς» με­τα­ξύ των δύο ιμπε­ρια­λι­στι­κών κέ­ντρων, ξε­κί­νη­σε το 1990 με τη «δια­τλα­ντι­κή δή­λω­ση» για τις σχέ­σεις ΕΕ-ΗΠΑ, σε συ­νέ­χεια με τη «δια­τλα­ντι­κή ατζέ­ντα» το 1995 και την ίδρυ­ση της TABD (Trans - Atlantic Business Dialogue), ενός κλει­στού «λόμπυ» των με­γά­λων αμε­ρι­κα­νι­κών και ευ­ρω­παϊ­κών εται­ριών. Στην πρώτη «οι­κο­νο­μι­κή δι­υ­πουρ­γι­κή διά­σκε­ψη» ΕΕ-ΗΠΑ στις Βρυ­ξέλ­λες (Νο­έμ­βρης ’05), τέ­θη­καν οι βά­σεις δη­μιουρ­γί­ας μιας «δια­τλα­ντι­κής αγο­ράς χωρίς σύ­νο­ρα» ως το 2015. Ωστό­σο η κρίση το 2009 ανέ­κο­ψε τα σχέ­δια τα οποία ωστό­σο ενερ­γο­ποι­ή­θη­καν το 2011. Στις αρχές του 2013 ο πρό­ε­δρος Μπά­ρακ Ομπά­μπα ανα­κοί­νω­σε την επα­νέ­ναρ­ξη των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων για δη­μιουρ­γία της «Δια­τλα­ντι­κής Εται­ρι­κής Σχέ­σης Εμπο­ρί­ου και Επεν­δύ­σε­ων» (ΤΤΙΡ) με στόχο την υπο­γρα­φή της πριν τις αμε­ρι­κα­νι­κές εκλο­γές του 2016, επι­διώ­κο­ντας εκτός από την υστε­ρο­φη­μία του, «τη δια­τή­ρη­ση της πρω­το­κα­θε­δρί­ας των ΗΠΑ στην πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μία».[5]

Παρ’ ότι οι σχέ­σεις ΕΕ-ΗΠΑ εμ­φα­νί­ζουν κατά και­ρούς εντά­σεις και υφέ­σεις, συ­νο­λι­κά ενι­σχύ­ο­νται οι δε­σμοί και η αμοι­βαία αλ­λη­λε­ξάρ­τη­ση των οι­κο­νο­μιών, χωρίς ωστό­σο να εξα­λεί­φο­νται οι αντα­γω­νι­σμοί με­τα­ξύ τους. Αυτό άλ­λω­στε είναι μό­νι­μο χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό με­τα­ξύ ιμπε­ρια­λι­στι­κών χωρών ακόμα και στις συν­θή­κες της «νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης». Στην αντι­φα­τι­κή σχέση «προ­σέγ­γι­σης» και «αντι­πα­ρά­θε­σης» δρουν «de facto» και «de jure» οι­κο­νο­μι­κοί, πο­λι­τι­κοί και γε­ω­πο­λι­τι­κοί πα­ρά­γο­ντες. Ει­δι­κό­τε­ρα στον οι­κο­νο­μι­κό τομέα οι «de facto» πα­ρά­γο­ντες που ωθούν στη δη­μιουρ­γία της «δια­τλα­ντι­κής κοι­νής αγο­ράς», είναι οι πο­λύ­μορ­φες οι­κο­νο­μι­κές σχέ­σεις που ανα­πτύσ­σο­νται με­τα­ξύ τους (εμπό­ριο προ­ϊ­ό­ντων και υπη­ρε­σιών, αμοι­βαί­ες επεν­δύ­σεις κά). Σύμ­φω­να με επί­ση­μες εκτι­μή­σεις,[6] από την προ­ώ­θη­ση της ΤΤΙΡ, οι εξα­γω­γές των ΗΠΑ προς την ΕΕ προ­βλέ­πε­ται να αυ­ξη­θούν σε βάθος δε­κα­ε­τί­ας κατά 160 δις δολ. (37%), ενώ αντί­στοι­χα οι εξα­γω­γές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ κατά 187 δις δολ. (28%). Πα­ράλ­λη­λα θα ενι­σχυ­θεί ο ρυθ­μός αύ­ξη­σης του ΑΕΠ γύρω στο 0,4% - 0,5% κατά μέσο όρο το χρόνο για τις δύο πλευ­ρές, χωρίς ωστό­σο να συ­νε­πά­γε­ται και ωφέ­λεια των λαών.

Τα κυ­ριό­τε­ρα πλε­ο­νέ­κτη­μα της συμ­φω­νί­ας δεν είναι τόσο η μεί­ω­ση των εμπο­ρι­κών δα­σμών (έτσι κι αλ­λιώς είναι χα­μη­λοί), ούτε οι κού­φιες υπο­σχέ­σεις περί αύ­ξη­σης θέ­σε­ων ερ­γα­σί­ας (αντί­θε­τα προ­βλέ­πε­ται μεί­ω­ση 1 εκα­τομ­μύ­ριο θέ­σεις). Η προ­ώ­θη­ση της ΤΤΙΡ θα είναι βα­σι­κή πηγή νέων κερ­δών για τις πο­λυ­ε­θνι­κές, μέσα από τις ρυθ­μί­σεις για τα μη δα­σμο­λο­γι­κά εμπό­δια, τα πα­ρα­γω­γι­κά «πρό­τυ­πα», τα εται­ρι­κά δι­καιώ­μα­τα, τις αυ­ξη­μέ­νες εγ­γυ­ή­σεις επεν­δύ­σε­ων, τα δι­καιώ­μα­τα πνευ­μα­τι­κής ιδιο­κτη­σί­ας και πάνω απ’ όλα από την κα­θιέ­ρω­ση χα­μη­λό­τε­ρων επι­πέ­δων προ­στα­σί­ας (standards) σε ότι αφορά το πε­ρι­βάλ­λον, τα ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα, τη δια­τρο­φι­κή ασφά­λεια, τη δη­μό­σια υγεία, δη­μό­σιες υπη­ρε­σί­ες, κά.

Ει­δι­κό­τε­ρα η ΤΤΙΡ επι­διώ­κει το άνοιγ­μα των δη­μο­σί­ων αγα­θών και προ­μη­θειών (υγεί­ας, παι­δεί­ας, υπη­ρε­σί­ες κοι­νής ωφέ­λειας, δη­μό­σια έργα) στην κερ­δο­σκο­πι­κή δράση των πο­λυ­ε­θνι­κών εται­ριών. Δη­λα­δή ότι έχει απο­μεί­νει από το λε­γό­με­νο «κοι­νω­νι­κό κρά­τος» και την πα­ρο­χή «δη­μο­σί­ων αγα­θών» θα γίνει αντι­κεί­με­νο ανε­ξέ­λεγ­κτης κερ­δο­σκο­πι­κής εκ­με­τάλ­λευ­σης από τις πο­λυ­ε­θνι­κές, με με­γά­λο κοι­νω­νι­κό κό­στος. Επί­σης απροσ­διό­ρι­στο κό­στος θα έχει η απορ­ρύθ­μι­ση των προ­δια­γρα­φών ασφά­λειας προ­ϊ­ό­ντων, προ­στα­σί­αw της δη­μό­σιας υγεί­ας και  του πε­ρι­βάλ­λο­ντος με την εναρ­μό­νι­ση των επι­πέ­δων προ­στα­σί­ας σε χα­μη­λό­τε­ρα επί­πε­δα (standards). Ει­δι­κό­τε­ρα η αντι­κα­τά­στα­ση της ευ­ρω­παϊ­κής νο­μο­θε­σί­ας REACH για τον «εκ των προ­τέ­ρων» (ex ante) έλεγ­χο στα χη­μι­κά προ­ϊ­ό­ντα, με τον «εκ των υστέ­ρων» (ex poste) έλεγ­χο που ακο­λου­θούν οι ΗΠΑ, συ­νε­πά­γε­ται κα­τάρ­γη­ση της «αρχής της προ­φύ­λα­ξης», με απροσ­διό­ρι­στες συ­νέ­πειες στη δη­μό­σια υγεία, στους κα­τα­να­λω­τές και στο πε­ρι­βάλ­λον.

Επί­σης τί­θε­νται υπό αί­ρε­ση θε­με­λιώ­δη ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα, με την επι­δί­ω­ξη «εξί­σω­σης προς τα κάτω», με στόχο τη μεί­ω­ση του ερ­γα­τι­κού κό­στους και την αύ­ξη­ση των κερ­δών πο­λυ­ε­θνι­κών. Στην πράξη η προ­ώ­θη­ση της Συμ­φω­νί­ας ΤΤΙΡ ση­μαί­νει για τους ερ­γα­ζό­με­νους και στις δύο όχθες του ατλα­ντι­κού, χα­μη­λό­τε­ροι μι­σθοί, με­γα­λύ­τε­ρη ανερ­γία, μι­κρό­τε­ρη ερ­γα­σια­κή προ­στα­σία, συρ­ρί­κνω­ση των δι­καιω­μά­των (συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις, συν­δι­κα­λι­στι­κές ελευ­θε­ρί­ες, κά), πε­ρι­κο­πές στην ια­τρο­φαρ­μα­κευ­τι­κή πε­ρί­θαλ­ψη και στις συ­ντά­ξεις, κά.

Από την άλλη απορ­ρυθ­μί­ζο­νται οι κα­νό­νες ασφα­λεί­ας στα τρό­φι­μα με την κα­τάρ­γη­ση της αρχής της «προ­φύ­λα­ξης» και ανοί­γει ο δρό­μος στην πα­ρα­γω­γή «με­ταλ­λαγ­μέ­νων» τρο­φί­μων, την πα­ρα­γω­γή βο­δι­νού κρέ­α­τος με ορ­μό­νες, τη χρήση χλω­ρί­ου στην απο­λύ­μαν­ση κρέ­α­τος που­λε­ρι­κών κά, όπως ισχύ­ει σή­με­ρα στις ΗΠΑ. Σύμ­φω­να με έγ­γρα­φα των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων που απο­κά­λυ­ψε η Greenpeace,[7] οι ΗΠΑ επι­διώ­κουν να «γε­μί­σουν» την ευ­ρω­παϊ­κή αγορά με γε­νε­τι­κά τρο­πο­ποι­η­μέ­να τρό­φι­μα, γε­γο­νός που θα έχει κα­τα­στρε­πτι­κές συ­νέ­πειες, στη «συμ­βα­τι­κή» στη «βιο­λο­γι­κή» και στην «πα­ρα­δο­σια­κή» γε­ωρ­γία, καθώς επί­σης σε πα­ρα­γω­γούς, κα­τα­να­λω­τές και στην δια­τρο­φι­κή ασφά­λεια των ευ­ρω­παϊ­κών χωρών.  

Με την προ­ώ­θη­ση της ΤΤΙΡ απο­δυ­να­μώ­νο­νται επί­σης οι ρυθ­μί­σεις για την προ­στα­σία του πε­ρι­βάλ­λο­ντος και του κλί­μα­τος, οι ρυθ­μί­σεις που αφο­ρούν τα προ­σω­πι­κά δε­δο­μέ­να και την ιδιω­τι­κή ζωή, η ελευ­θε­ρία πρό­σβα­σης στο δια­δί­κτυο, οι τρα­πε­ζι­κές εγ­γυ­ή­σεις από κραχ κά. Πρό­κει­ται για ση­μα­ντι­κές πτυ­χές της ποιό­τη­τας ζωής και της προ­στα­σί­ας θε­με­λιω­δών δι­καιω­μά­των των πο­λι­τών, που στο όνομα της δια­σφά­λι­σης υψη­λών κερ­δών στις πο­λυ­ε­θνι­κές, επι­χει­ρεί­ται όχι απλά η εκ­με­τάλ­λευ­ση αλλά και ο πο­λύ­μορ­φος έλεγ­χος των αντι­δρά­σε­ων και κα­θυ­πό­τα­ξης των λαών και ερ­γα­ζό­με­νων, στην ιδιό­τυ­πη δι­κτα­το­ρία των ισχυ­ρών.

Τέλος με την προ­ώ­θη­ση της ΤΤΙΡ, οι πο­λυ­ε­θνι­κές θα μπο­ρούν να ενά­γουν τις εθνι­κές κυ­βερ­νή­σεις σε ιδιω­τι­κά δι­κα­στή­ρια, απαι­τώ­ντας απο­ζη­μιώ­σεις για δια­φυ­γό­ντα κέρδη από πρά­ξεις δη­μο­σί­ων αρχών και κοι­νω­νι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων, ακόμα και όταν πρό­κει­ται για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση κοι­νω­νι­κών, πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κών ή ανα­πτυ­ξια­κών στό­χων. Οι επί­λυ­ση των δια­φο­ρών θα αντι­τί­θε­ται σε δι­κα­στή­ρια ISDS (Investor State Dispute Settlements), που ελέγ­χο­νται από εκ­προ­σώ­πους εται­ριών προσ­δί­δο­ντας έτσι στο υπε­ρε­θνι­κό κε­φά­λαιο νο­μι­κή υπό­στα­ση ισο­δύ­να­μη κρά­τους. Πρό­κει­ται για κρί­σι­μο πο­λι­τι­κό ζή­τη­μα εθνι­κής ανε­ξαρ­τη­σί­ας και λαϊ­κής κυ­ριαρ­χί­ας.

Υπό αυτές τις συν­θή­κες η «δια­τλα­ντι­κή ελίτ» ΗΠΑ-ΕΕ, ελέγ­χο­ντας το 60% του πα­γκό­σμιου ΑΕΠ, έχο­ντας ως στρα­τιω­τι­κό «βρα­χί­ο­να» το ΝΑΤΟ και «πο­λιορ­κη­τι­κό κριό» τη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή, γί­νε­ται άκρως επι­κίν­δυ­νη για τα δι­καιώ­μα­τα και τις ελευ­θε­ρί­ες των ερ­γα­ζό­με­νων και των λαών όχι μόνο της ΕΕ και των ΗΠΑ, αλλά «εν δυ­νά­μει» ολό­κλη­ρου του κό­σμου. Οι εμπει­ρί­ες από την ευ­ρω­παϊ­κή ενο­ποί­η­ση και ιδιαί­τε­ρα την «ευ­ρω­ζώ­νη» - την πλέον προ­ω­θη­μέ­νη βαθ­μί­δα κα­πι­τα­λι­στι­κής ολο­κλή­ρω­σης - με τους νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρους πυ­λώ­νες και τα Μνη­μό­νια, δεί­χνουν στον κα­θρέ­φτη του μέλ­λο­ντος, τις αρ­νη­τι­κές συ­νέ­πειες που θα έχει η εν­δε­χό­με­νη υπο­γρα­φή και η εφαρ­μο­γή της συ­γκε­κρι­μέ­νης συμ­φω­νί­ας.

Ελ­πι­δο­φό­ρο μή­νυ­μα απο­τε­λεί το με­γά­λο κύμα κα­ταγ­γε­λιών και κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων κατά της ΤΤΙΡ που ανα­πτύσ­σε­ται όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρο στις χώρες της ΕΕ και στις ΗΠΑ, ενώ βρί­σκει ευ­ρύ­τε­ρη απή­χη­ση στους λαούς και ερ­γα­ζό­με­νους του πλα­νή­τη. Ση­μα­ντι­κό ρόλο στην ευαι­σθη­το­ποί­η­ση των λαών παί­ζουν οι πρω­το­βου­λί­ες και οι δρά­σεις των αρι­στε­ρών δυ­νά­με­ων τόσο στο ευ­ρω­κοι­νο­βού­λιο[8] όσο και στις κοι­νω­νί­ες των χωρών της ΕΕ. Στό­χος η απο­κά­λυ­ψη των συ­νε­πειών και η πίεση στις εθνι­κές κυ­βερ­νή­σεις για μη υπο­γρα­φή της ΤΤΙΡ και σε κάθε πε­ρί­πτω­ση να πε­ρά­σουν από τα εθνι­κά κοι­νο­βού­λια. Η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση πρέ­πει άμεσα να πάρει σαφή θέση κατά της ΤΤΙΡ και να δη­λώ­σει άρ­νη­ση υπο­γρα­φής της συμ­φω­νί­ας.

Αξί­ζει να ση­μειω­θεί ότι αντιρ­ρή­σεις και επι­φυ­λά­ξεις εκ­φρά­ζο­νται από ένα ευρύ φάσμα κοι­νω­νι­κών δυ­νά­με­ων στις χώρες της ΕΕ, ακόμα και από με­ρί­δες του επι­χει­ρη­μα­τι­κού κό­σμου που αντι­λαμ­βά­νο­νται ότι η εφαρ­μο­γή της θα πλή­ξει τα συμ­φέ­ρο­ντα τους. Οι συ­γκε­κρι­μέ­νες αντι­δρά­σεις αντα­να­κλώ­νται και σε επί­πε­δο κυ­βερ­νή­σε­ων ορι­σμέ­νων χωρών της ΕΕ. Είναι εν­δει­κτι­κό ότι ο πρω­θυ­πουρ­γός της Γαλ­λί­ας Μα­νου­έλ Βαλς δή­λω­σε ότι «οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις θα κα­τα­λή­ξουν σε ναυά­γιο αν δεν δια­σφα­λι­στούν τα ευ­ρω­παϊ­κά κρι­τή­ρια σους το­μείς της υγεί­ας και του πε­ρι­βάλ­λο­ντος».[9] Ασφα­λώς οι συ­γκε­κρι­μέ­νες αντι­δρά­σεις αντα­να­κλούν «εν πολ­λοίς» και εν­δο­κα­πι­τα­λι­στι­κές-εν­δοι­μπε­ρια­λι­στι­κές αντι­θέ­σεις, αλλά ταυ­τό­χρο­να δεί­χνουν το εύρος των προ­βλη­μά­των που δη­μιουρ­γεί η προ­ώ­θη­ση της.

4. Οι συμ­φω­νί­ες CETA, TPP, TiSA: Τα «Μνη­μό­νια» των πο­λυ­ε­θνι­κών

Αντί­στοι­χες συ­νέ­πειες με την ΤΤΙΡ έχουν και οι συμ­φω­νί­ες CETA, TPP, TiSA, οι οποί­ες απο­κα­λού­νται «Μνη­μό­νια» των πο­λυ­ε­θνι­κών και η προ­ώ­θη­ση τους είναι υπό την αι­γί­δα των πο­λυ­ε­θνι­κών των ΗΠΑ και της ΕΕ. Ει­δι­κό­τε­ρα:

4.1. Η C.E.T.A. ή «Συ­νο­λι­κή Οι­κο­νο­μι­κή & Εμπο­ρι­κή Συμ­φω­νία» (Comprehensive Economic Trade Agreement) με­τα­ξύ ΕΕ-Κα­να­δά, αφορά την απε­λευ­θέ­ρω­ση από 2016, της αγο­ράς προ­ϊ­ό­ντων, υπη­ρε­σιών και επεν­δύ­σε­ων με­τα­ξύ των δύο πλευ­ρών. Πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο στην ολο­κλή­ρω­ση του πλαι­σί­ου συμ­φω­νί­ας (2014) έπαι­ξαν τα lobbies των εται­ριών του τομέα υπη­ρε­σιών (Business-Europe και European Services Forum). Οι οι­κο­νο­μι­κές σχέ­σεις ΕΕ-Κα­να­δά ήδη βρί­σκο­νται σε υψηλό επί­πε­δο και με τη νέα συμ­φω­νία θα ανα­πτυ­χθούν πε­ραι­τέ­ρω. Το 2014 η αξία των δι­με­ρών εμπο­ρι­κών ανταλ­λα­γών ανέρ­χο­νταν σε 59,1 δις €, των υπη­ρε­σιών σε 28,8 δις και των επεν­δύ­σε­ων της ΕΕ στον Κα­να­δά σε 225 δις, ενώ του Κα­να­δά στην ΕΕ σε 117 δις €. Η προ­βλε­πό­με­νη κα­τάρ­γη­ση του 99% των δα­σμών και εμπο­δί­ων στις υπη­ρε­σί­ες ενέρ­γειας, τη­λε­πι­κοι­νω­νιών, χρη­μα­το­πι­στω­τι­κών, ναυ­τι­λια­κών με­τα­φο­ρών, εξα­γω­γές αυ­το­κι­νή­των, κά, θα φέ­ρουν με­γά­λα κέρδη στις ευ­ρω­παϊ­κές πο­λυ­ε­θνι­κές, ενώ στα βιο­μη­χα­νι­κά, αγρο­τι­κά και αλιευ­τι­κά προ­ϊ­ό­ντα, το ισο­ζύ­γιο είναι υπέρ Κα­να­δά. Εξαι­ρού­νται από την συμ­φω­νία μόνο οι υπη­ρε­σί­ες που αφο­ρούν την άσκη­ση κρα­τι­κής εξου­σί­ας με την προ­ϋ­πό­θε­ση ότι δεν πα­ρέ­χο­νται «σε εμπο­ρι­κή βάση, ούτε σε αντα­γω­νι­σμό με έναν ή πε­ρισ­σό­τε­ρους οι­κο­νο­μι­κούς φο­ρείς». Έτσι πε­ριο­ρί­ζε­ται το πεδίο της κρα­τι­κής εξου­σί­ας σε βα­σι­κές λει­τουρ­γί­ες, όπως «επι­βο­λή του νόμου, δι­κα­στι­κή λει­τουρ­γία, υπη­ρε­σί­ες κε­ντρι­κής τρά­πε­ζας» κά.

Κάτι ανά­λο­γο ισχύ­ει με τις υπη­ρε­σί­ες κοι­νής ωφέ­λειας, όπου τα κ-μ της ΕΕ πε­ριο­ρί­ζο­νται να επι­λέ­ξουν με­τα­ξύ ενός μι­κρού αριθ­μού υπη­ρε­σιών απο­κλει­στι­κής αρ­μο­διό­τη­τας του κρά­τους. Από τις άλλες δη­μό­σιες υπη­ρε­σί­ες (εκ­παί­δευ­σης, υγεί­ας, κοι­νω­νι­κής πρό­νοιας, κά) εξαι­ρού­νται όσες ρητά ανα­φέ­ρο­νται (αρ­νη­τι­κός κα­τά­λο­γος), ενώ ταυ­τό­χρο­να εφαρ­μό­ζε­ται η αρχή της «μη αντι­στρε­ψι­μό­τη­τας», δη­λα­δή μη επι­στρο­φής στην προη­γού­με­νη κα­τά­στα­ση. Με αυτόν τον τρόπο επι­τυγ­χά­νε­ται ορι­στι­κό «κλεί­δω­μα» των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων που έχουν συ­ντε­λε­στεί. Γε­νι­κά ο το­μέ­ας δη­μο­σί­ων αγα­θών, δη­μο­σί­ων έργων και δη­μο­σί­ων προ­μη­θειών, τα πνευ­μα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα, κά, βρί­σκο­νται στο στό­χα­στρο της ανε­ξέ­λεγ­κτης κερ­δο­σκο­πι­κής δρά­σης των πο­λυ­ε­θνι­κών, με αρ­νη­τι­κές οι­κο­νο­μι­κές και κοι­νω­νι­κές συ­νέ­πειες για τα ευ­ρύ­τε­ρα λαϊκά στρώ­μα­τα.

Τέλος όπως και η ΤΤΙΡ, η συμ­φω­νία CETA, προ­βλέ­πει τη λει­τουρ­γία ει­δι­κού μη­χα­νι­σμού ISDS επί­λυ­σης δια­φο­ρών (Investor State Dispute Settlements), που πα­ρέ­χει το δι­καί­ω­μα στις εται­ρί­ες να ενά­γουν μια κυ­βέρ­νη­ση για μέτρα ή ρυθ­μί­σεις που αφο­ρούν δη­μό­σια αγαθά και υπη­ρε­σί­ες, οι οποί­ες μειώ­νουν τα κέρδη τους διεκ­δι­κώ­ντας απο­ζη­μιώ­σεις. Ο Κα­να­δάς έχει ήδη πικρή εμπει­ρία από τη λει­τουρ­γία του μη­χα­νι­σμού ISDS στα πλαί­σια της συμ­φω­νί­ας ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου NAFTA (North America Free Trade Agreement) με­τα­ξύ των χωρών ΗΠΑ-Κα­να­δά-Με­ξι­κού που εφαρ­μό­στη­κε για πρώτη φορά.[10] Είναι προ­φα­νές ότι κάτω από το βάρος της εν­δε­χό­με­νης επι­βο­λής κυ­ρώ­σε­ων, οι κυ­βερ­νή­σεις σε με­γά­λο βαθμό γί­νο­νται υπο­χεί­ριο των πο­λυ­ε­θνι­κών. Στην ουσία οι τε­χνο­κρά­τες των Βρυ­ξε­λών με τους «λο­μπί­στες» των πο­λυ­ε­θνι­κών, θα απο­φα­σί­ζουν ποιοι νόμοι πρέ­πει να ψη­φι­στούν και ποιοί να κα­ταρ­γη­θούν, αδια­φο­ρώ­ντας για τις επι­λο­γές των κυ­βερ­νή­σε­ων και τε­λι­κά για τη βού­λη­ση των λαών.  Γιαυ­τό και μόνο το λόγο η συ­γκε­κρι­μέ­νη συμ­φω­νία δεν πρέ­πει να πε­ρά­σει, ούτε από τα θε­σμι­κά όρ­γα­να της ΕΕ, ούτε πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο από τα εθνι­κά κοι­νο­βού­λια τα οποία θα πρέ­πει να έχουν απο­φα­σι­στι­κή άποψη.

4.2. H T.P.P. ή «Συμ­φω­νία των Χωρών του Ει­ρη­νι­κού» (Trans-Pacific Partnership), αφορά 12 χώρες του Ει­ρη­νι­κού με κυ­ρί­αρ­χη πα­ρου­σία των ΗΠΑ. Οι ρίζες της ΤΡΡ βρί­σκο­νται στη «Δια­κή­ρυ­ξη Bogor» (1994) του ορ­γα­νι­σμού APEC (Asia Pacific Economic Cooperation), για τη δη­μιουρ­γία μα­κρο­πρό­θε­σμα, μιας ελεύ­θε­ρης αγο­ράς στην πε­ριο­χή Ασί­ας-Ει­ρη­νι­κού εμπο­ρευ­μά­των, υπη­ρε­σιών και κε­φα­λαί­ων, ως το 2020.[11] Αρ­χι­κά την πρω­το­βου­λία ξε­κί­νη­σαν τέσ­σε­ρις χώρες (Χιλή, Ν.Ζη­λαν­δία, Σι­γκα­πού­ρη και Μπρου­νέϊ), ενώ στην πο­ρεία προ­στέ­θη­καν άλλες οκτώ με­τα­ξύ αυτών ΗΠΑ, Ια­πω­νία, Κα­να­δάς, Με­ξι­κό, Περού, Αυ­στρα­λία, Μα­λαι­σία, και Βιετ­νάμ.

Η από­φα­ση ει­σό­δου των ΗΠΑ έγινε για την ενί­σχυ­ση όχι μόνο της οι­κο­νο­μι­κής αλλά και της γε­ω­πο­λι­τι­κής πα­ρου­σί­ας τους στη Ν.Α.Ασία και Ει­ρη­νι­κό, ιδιαί­τε­ρα μετά την υπο­γρα­φή της δι­με­ρούς συμ­φω­νί­ας της ΕΕ-Ν.Κο­ρέ­ας, καθώς και τις συ­ζη­τή­σεις για πι­θα­νή εισ­δο­χή της Κίνας και της Ια­πω­νί­ας στην ΤΡΡ. Όπως το­νί­ζε­ται σε ει­δι­κή έκ­θε­ση προς τον πρό­ε­δρο των ΗΠΑ, σχε­τι­κά με τις «εμπο­ρι­κές συμ­φω­νί­ες», η ανά­σχε­ση της επιρ­ρο­ής της Κίνας στην πε­ριο­χή έπαι­ξε κα­θο­ρι­στι­κό ρόλο στην εισ­δο­χή των ΗΠΑ στην ΤΡΡ.[12] Γιαυ­τό άλ­λω­στε η Κίνα απο­κλεί­στη­κε από τη συμ­φω­νία.

Η συμ­φω­νία έχει ιδιαί­τε­ρη ση­μα­σία διότι αφορά 800 εκατ. πλη­θυ­σμό, κα­λύ­πτει 40% του πα­γκό­σμιου εμπο­ρί­ου προ­ϊ­ό­ντων και υπη­ρε­σιών ύψους 2,4 τρις δολ και αξία πα­ρα­γω­γής 30 τρις δολ. Η συμ­φω­νία προ­βλέ­πει την κα­τάρ­γη­ση 98% των δα­σμών σε πολλά αγρο­τι­κά προ­ϊ­ό­ντα, με ωφε­λη­μέ­νες τις ΗΠΑ, Αυ­στρα­λία και Ν.Ζη­λαν­δία και Βιετ­νάμ, ενώ ωφε­λη­μέ­νη θα είναι επί­σης η αυ­το­κι­νη­το­βιο­μη­χα­νία της Ια­πω­νί­ας και των ΗΠΑ. Ωφε­λη­μέ­νες θα είναι επί­σης οι πο­λυ­ε­θνι­κές φαρ­μα­κο­βιο­μη­χα­νί­ες και η Monsanto με τα με­ταλ­λαγ­μέ­να προ­ϊ­ό­ντα, ενώ ισχύ­ουν όσα ήδη ανα­φέ­ρα­με για το ρόλο του μη­χα­νι­σμού ISDS. Δηλ. αν μια χώρα επι­βά­λει αυ­στη­ρό­τε­ρες ρυθ­μί­σεις για λό­γους πε­ρι­βάλ­λο­ντος, υγεί­ας, ελέγ­χου τρο­φί­μων, βιο­ποι­κι­λό­τη­τας, κά, οι πο­λυ­ε­θνι­κές θα έχουν δι­καί­ω­μα προ­σφυ­γής σε ιδιω­τι­κά δι­κα­στή­ρια τύπου ISDS για την επι­βο­λή προ­στί­μων, ενώ ποι­νι­κο­ποιεί­ται η δράση όσων εμπο­δί­ζουν την ασυ­δο­σία τους.

Ασφα­λώς η προ­ώ­θη­ση της ΤΡΡ δεν είναι επω­φε­λής για όλες τις πο­λυ­ε­θνι­κές, διότι θίγει επι­χει­ρη­μα­τι­κά συμ­φέ­ρο­ντα με­τα­ξύ χωρών, αλλά και εντός χωρών πρώτα απ’ όλα στις ΗΠΑ. Δεν είναι τυ­χαίο που ο υπο­ψή­φιος των Ρε­που­μπλι­κά­νων για την προ­ε­δρία, Ντό­ναλτ Τραμπ και πολλά μέλη του Κο­γκρέ­σου, έχουν εκ­φρα­στεί κατά της συμ­φω­νί­ας. Από την άλλη η συμ­φω­νία ΤΡΡ έχει όλες τις «αμαρ­τί­ες» των συμ­φω­νιών ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου στο πεδίο της απα­σχό­λη­σης, προ­στα­σί­ας της υγεί­ας, των ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των, του πε­ρι­βάλ­λο­ντος κά.

4.3. Η «Συμ­φω­νία Εμπο­ρί­ου των Υπη­ρε­σιών» T.i.S.A. (Trade in Services Agreement), απο­τε­λεί πνευ­μα­τι­κό παιδί του lobby της βιο­μη­χα­νί­ας υπη­ρε­σιών των ΗΠΑ (Coalition of Service Industry-CSI) και του διε­θνούς lobby των πο­λυ­ε­θνι­κών στον τομέα υπη­ρε­σιών (Global Service Coalition-GSC).[13] Πρό­κει­ται για μια νέα συμ­φω­νία που αγκα­λιά­ζει εκτός από τις ΗΠΑ και ΕΕ, άλλες 20 χώρες,[14] ενώ οι ρυθ­μί­σεις της κρα­τού­νται ως «εφτα­σφρά­γι­στο μυ­στι­κό». Η TiSA αφορά το άνοιγ­μα στο πο­λυ­ε­θνι­κό κε­φά­λαιο, της αγο­ράς υπη­ρε­σιών υγεί­ας, παι­δεί­ας, στέ­γα­σης, συ­γκοι­νω­νιών, τα­χυ­δρο­μεί­ων, τη­λε­πι­κοι­νω­νιών, ηλε­κτρο­νι­κού εμπο­ρί­ου, αε­ρο­πο­ρι­κών και ακτο­πλοϊ­κών με­τα­φο­ρών, τρα­πε­ζι­κών και ασφα­λι­στι­κών υπη­ρε­σιών, καθώς και δη­μό­σιων υπη­ρε­σιών, που κα­λύ­πτουν το 74% της ευ­ρω­ζώ­νης.[15]

Οι μόνες υπη­ρε­σί­ες που εξαι­ρού­νται είναι του «στε­νού κρα­τι­κού πυ­ρή­να» και δεν προ­σφέ­ρο­νται για εμπο­ρι­κή αξιο­ποί­η­ση, ούτε αντα­γω­νί­ζο­νται άλ­λους προ­μη­θευ­τές. Προ­βλέ­πε­ται επί­σης ίση με­τα­χεί­ρι­ση των εγ­χώ­ριων (ιδιω­τι­κών και δη­μό­σιων) με ξέ­νους προ­μη­θευ­τές, ενώ εφ’ όσον προ­χω­ρή­σει το άνοιγ­μα της αγο­ράς γί­νε­ται «μη αντι­στρέ­ψι­μο».! Η εν­δε­χό­με­νη υλο­ποί­η­ση της θα γίνει πραγ­μα­τι­κός εφιάλ­της για εκα­τομ­μύ­ρια πο­λί­τες, ιδιαί­τε­ρα για φτω­χούς και ερ­γα­ζό­με­νους, που δεν έχουν δυ­να­τό­τη­τα να αγο­ρά­σουν τις ανα­γκαί­ες υπη­ρε­σί­ες σε υψη­λές τιμές. Εάν η TiSA τεθεί σε εφαρ­μο­γή θα τρο­φο­δο­τή­σει μια «κούρ­σα» εξί­σω­σης «προς τα κάτω» των επι­πέ­δων κά­λυ­ψης υπη­ρε­σιών πρώ­της ανά­γκης. Η εφαρ­μο­γή της θα εξα­σφα­λί­σει προ­φα­νώς υψη­λό­τε­ρα εται­ρι­κά κέρδη σε βάρος των ερ­γα­ζό­με­νων, των αγρο­τών, των κα­τα­να­λω­τών και του πε­ρι­βάλ­λο­ντος.

Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι θε­σμο­θε­τεί­ται απε­ριό­ρι­στη «ελεύ­θε­ρη πρό­σβα­ση» των πο­λυ­ε­θνι­κών, ενώ απα­γο­ρεύ­ε­ται η λήψη προ­στα­τευ­τι­κών μέ­τρων για τις εγ­χώ­ριες αγο­ρές. Επί­σης μπο­ρεί να βάζει εμπό­δια στα κρα­τι­κά όρ­γα­να για την επα­να­φο­ρά κοι­νω­νι­κών υπη­ρε­σιών στον έλεγ­χο του δη­μο­σί­ου, ακόμα και σε πε­ρί­πτω­ση απο­τυ­χί­ας της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης τους. Η επε­ξερ­γα­σία της TiSA άρ­χι­σε το 2012-2013 και το πε­ριε­χό­με­νο της δεν προ­βλέ­πε­ται να ανα­κοι­νω­θεί πριν τεθεί σε ισχύ το 2020, όταν δη­λα­δή δεν θα είναι δυ­να­τή οποια­δή­πο­τε αλ­λα­γή.! Πρό­κει­ται για πραγ­μα­τι­κή δι­κτα­το­ρία του πο­λυ­ε­θνι­κού κε­φα­λαί­ου.!

Με την TiSA μπαί­νουν σε άμεσο κίν­δυ­νο θε­με­λιώ­δη ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα. Η δη­μιουρ­γία ενιαί­ας αγο­ράς υπη­ρε­σιών με χώρες που έχουν χα­μη­λό­τε­ρα ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα, ση­μαί­νει ότι στο όνομα του αντα­γω­νι­σμού θα υπάρ­χει τάση εξί­σω­σης δι­καιω­μά­των προς τα κάτω, με χα­μη­λό­τε­ρες αμοι­βές, χει­ρό­τε­ρες συν­θή­κες ερ­γα­σί­ας, λι­γό­τε­ρα ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα, κά. Προ­βλέ­πε­ται μά­λι­στα ότι οι ερ­γα­ζό­με­νοι με­τα­νά­στες θα θε­ω­ρού­νται «ανε­ξάρ­τη­τοι προ­μη­θευ­τές υπη­ρε­σιών» με λι­γό­τε­ρες αμοι­βές και ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα.! Επί­σης η εν­δε­χό­με­νη υπο­γρα­φή της θα απο­δυ­να­μώ­σει τα όποια μέτρα ελέγ­χου έχουν λη­φθεί για τον πε­ριο­ρι­σμό της ασυ­δο­σί­ας του τρα­πε­ζι­κού κε­φα­λαί­ου, η οποία απο­τέ­λε­σε βα­σι­κή αιτία της τε­λευ­ταί­ας χρη­μα­το­πι­στω­τι­κής κρί­σης. Επί­σης η εφαρ­μο­γή της TiSA θα είναι σε βάρος των ανα­πτυσ­σο­μέ­νων χωρών, τόσο στο πεδίο της προ­σφο­ράς κοι­νω­νι­κών υπη­ρε­σιών από το δη­μό­σιο, όσο στην επι­βί­ω­ση των μι­κρο­με­σαί­ων επι­χει­ρή­σε­ων από τον αντα­γω­νι­σμό των πο­λυ­ε­θνι­κών και την αδυ­να­μία συμ­με­το­χή τους σε δη­μό­σιες προ­μή­θειες.

5. Συμ­φω­νί­ες EAEU, SCO, BRICS

Οι συμ­φω­νί­ες EAEU, SCO, BRICS, απο­τε­λούν απά­ντη­ση των ανερ­χό­με­νων κα­πι­τα­λι­στι­κών κέ­ντρων ή των «ανα­δυό­με­νων οι­κο­νο­μιών», κυ­ρί­ως της Ρω­σί­ας και Κίνας, στις «συμ­φω­νί­ες ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου» που προ­ω­θούν τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά κέ­ντρα ΗΠΑ-ΕΕ-Ια­πω­νία. Παρ’ ότι οι συμ­φω­νί­ες γί­νο­νται σε κα­πι­τα­λι­στι­κά πλαί­σια, έχουν χα­ρα­κτή­ρα ισό­τι­μης και αμοι­βαία επω­φε­λούς συ­νερ­γα­σί­ας, εξυ­πη­ρε­τώ­ντας τις ιδιαί­τε­ρες οι­κο­νο­μι­κές και γε­ω­πο­λι­τι­κές επι­διώ­ξεις των χωρών BRICS (Βρα­ζι­λί­ας-Ρω­σί­ας-Ιν­δί­ας-Κί­νας-Ν.Αφρι­κής). Ει­δι­κό­τε­ρα:

5.1. Η EAEU/EEU/EAU («Ευ­ρω-Ασια­τι­κή Οι­κο­νο­μι­κή Ένωση», ή Ευ­ρω­παϊ­κή Οι­κο­νο­μι­κή Ένωση ή Ευ­ρω-Ασια­τι­κή Ένωση), απο­τε­λεί μια «κοινή αγορά» 5 χωρών της Ευ­ρα­σί­ας (Ρω­σί­ας, Κα­ζακ­στάν, Λευ­κο­ρω­σί­ας, Αρ­με­νί­ας, Κιρ­γι­στάν), με 183 εκατ. κα­τοί­κους και ΑΕΠ 4 τρις δολ., η οποία τέ­θη­κε σε ισχύ στις αρχές του 2015.[16] Πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο στην EAUE παί­ζει η Ρωσία, η οποία προ­σφέ­ρει ευ­νοϊ­κούς όρους συ­νερ­γα­σί­ας στις άλλες χώρες, ιδιαί­τε­ρα στον ενερ­γεια­κό τομέα και τον τε­χνο­λο­γι­κό τομέα. Στα αρ­χι­κά σχέ­δια ήταν να συμ­με­τά­σχει και η Ου­κρα­νία, αλλά στην πο­ρεία με τις εξε­λί­ξεις και με την ανά­μει­ξη των ΗΠΑ και ΕΕ η συμ­με­το­χή της ακυ­ρώ­θη­κε. Τα κ-μ της EΑEU έχουν δε­σμευ­τεί να εξα­σφα­λί­σουν ελεύ­θε­ρη κυ­κλο­φο­ρία προ­ϊ­ό­ντων, υπη­ρε­σιών, κε­φα­λαί­ων και ερ­γα­τι­κού δυ­να­μι­κού, ενώ υπάρ­χουν δια­σφα­λί­σεις και για εξαι­ρέ­σεις σε ει­δι­κές πε­ρι­πτώ­σεις.

Η EΑEU ακο­λου­θεί συ­ντο­νι­σμέ­νη πο­λι­τι­κή σε βα­σι­κούς το­μείς (ενέρ­γεια, βιο­μη­χα­νία, γε­ωρ­γία, με­τα­φο­ρές, κά), ενώ επι­τρέ­πε­ται η αμοι­βαία συμ­με­το­χή σε έργα και προ­μή­θειες δη­μο­σί­ου. Η EΑEU  δια­θέ­τει υπε­ρε­θνι­κά και δια­κυ­βερ­νη­τι­κά όρ­γα­να, καθώς και την «Ευ­ρα­σια­τι­κό Ανα­πτυ­ξια­κό Τα­μείο» που δίνει δά­νεια με ευ­νοϊ­κούς όρους. Η EUEU έχει υπο­γρά­ψει συμ­φω­νί­ες συ­νερ­γα­σί­ας με Κίνα, Ινδία, Βιετ­νάμ, Αί­γυ­πτο και χώρες της «Μερ­κο­σούρ» Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής, ενώ είναι ανοι­κτή σε προ­σχω­ρή­σεις νέων μελών. Τε­λι­κός στό­χος της EUEU είναι η ενί­σχυ­ση της ανά­πτυ­ξης, της αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας των οι­κο­νο­μιών και της ανό­δου του βιο­τι­κού επι­πέ­δου των λαών.

5.2. Η S.C.O. ή «Ορ­γα­νι­σμός Συ­νερ­γα­σί­ας της Σα­γκά­ης» (Shanghai Cooperation Organization), συμ­με­τέ­χουν 6 χώρες (Κίνα, Ρωσία, Κα­ζακ­στάν, Κιρ­γι­σία, Τα­τζι­κι­στάν, Ουζ­μπε­κι­στάν), με κύριο ρόλο της Κίνας και Ρω­σί­ας, ενώ Ινδία και το Πα­κι­στάν είναι συν­δε­δε­μέ­να μέλη και προ­ο­πτι­κά το Ιράν. Η συ­νερ­γα­σία αφορά με­γά­λη γκάμα θε­μά­των (ζη­τή­μα­τα ασφά­λειας, εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας, στρα­τιω­τι­κή συ­νερ­γα­σία, κυ­βερ­νο­χώ­ρος, ανταλ­λα­γή πλη­ρο­φο­ριών, οι­κο­νο­μι­κή συ­νερ­γα­σία, πο­λι­τι­στι­κές σχέ­σεις, κά). Στον οι­κο­νο­μι­κό τομέα η συ­νερ­γα­σία εκ­φρά­ζε­ται με κοινά σχέ­δια για ενέρ­γεια, νερά, έλεγ­χο κί­νη­σης κε­φα­λαί­ων, τρα­πε­ζι­κός το­μέ­ας κά. Ο SCO έχει δη­μιουρ­γή­σει ει­δι­κή Ανα­πτυ­ξια­κή Τρά­πε­ζα (SCO Interbank Consortium). Από γε­ω­πο­λι­τι­κή άποψη η SCO απο­τε­λεί κλει­δί για το έλεγ­χο της Κε­ντρι­κής Ασίας (Ευ­ρα­σί­ας) και αντι­κει­με­νι­κά λει­τουρ­γεί ως αντί­βα­ρο στο ΝΑΤΟ. Δια­κη­ρυγ­μέ­νος στό­χος της SCO είναι «η εδραί­ω­ση ενός ορ­θο­λο­γι­κού και δί­καιου κό­σμου», ενώ έχει κα­λέ­σει ανοι­κτά τη Δύση ….να εγκα­τα­λεί­ψει την Κε­ντρι­κή Ασία.!!

Ωστό­σο η στρα­τη­γι­κή της Κίνας δεν εξα­ντλεί­ται με την SCO. Θέ­το­ντας ως προ­τε­ραιό­τη­τα την οι­κο­νο­μι­κή επέ­κτα­ση στον κόσμο και απο­φεύ­γο­ντας την ανά­μει­ξη της στις εσω­τε­ρι­κές πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξεις των συ­νερ­γα­ζό­με­νων χωρών, έχει βάλει σε κί­νη­ση δύο με­γά­λες πρω­το­βου­λί­ες που την προ­σε­χή δε­κα­ε­τία θα κά­νουν πιο αι­σθη­τή την πα­ρου­σία της στην πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μι­κή και πο­λι­τι­κή ζωή. Η πρώτη αφορά τη δη­μιουρ­γία μιας «Πε­ριο­χής Ελευ­θέ­ρου Εμπο­ρί­ου Ασί­ας-Ει­ρη­νι­κού» (ΠΕΕΑΕ) με τη συμ­με­το­χή της Κίνας, Αυ­στρα­λί­ας, Βιετ­νάμ, Ια­πω­νί­ας, Ιν­δί­ας, Ιν­δο­νη­σί­ας, Λάος, Κα­μπό­τζη, Μα­λαι­σία, Μπρου­νέϊ, Μια­μάρ, Ν.Κορέα, Ν.Ζη­λαν­δία, Ταϋ­λάν­δη, Σι­γκα­πού­ρη, Φι­λιπ­πί­νες), η οποία απο­τε­λεί απά­ντη­ση στη συμ­φω­νία ΤΡΡ που ηγού­νται οι ΗΠΑ.!

Η δεύ­τε­ρη αφορά τη δη­μιουρ­γία ενός σύγ­χρο­νου «Δρό­μου του Με­τα­ξιού». Το 2013 ο κι­νέ­ζος πρό­ε­δρος Σι-Τζιν­πίνγκ, ανα­κοί­νω­σε επί­ση­μα την πρω­το­βου­λία «Μια Ζώνη, ένας Δρό­μος» (OBOR),[17] που θα ξε­κι­νά από την Κίνα και στα­δια­κά θα ενώ­νει την υπό­λοι­πη Ασία με την Ευ­ρώ­πη και Αφρι­κή. Το OBOR θα έχει την χερ­σαία και τη θα­λάσ­σια δια­δρο­μή. Η χερ­σαία «Οι­κο­νο­μι­κή Ζώνη του Δρό­μου του Με­τα­ξιού» θα κα­λύ­πτει τις χώρες της Μέσης Ασίας, Μέσης Ανα­το­λής, Τουρ­κία, Βαλ­κά­νια, Μόσχα, Ρό­τερ­νταμ και θα κα­τα­λή­γει στη Βε­νε­τία, ενώ ο «Θα­λάσ­σιος Δρό­μος» θα ξε­κι­νά από Κίνα, Ιν­δο­νη­σία, Μπά­γκλα­ντές, Ινδία, Σρι-Λάν­κα, Κένυα, Σα­ου­δι­κή Αρα­βία, Αί­γυ­πτο, Πει­ραιάς, Βε­νε­τία. (Απ’ εδώ και το ιδιαί­τε­ρο εν­δια­φέ­ρον της Κίνας για εξα­γο­ρά του ΟΛΠ).

Το σχέ­διο OBOR απο­τε­λεί στην ουσία απά­ντη­ση στη συμ­φω­νία ΤΤΙΡ που προ­ω­θούν ΗΠΑ-ΕΕ. Ο χρη­μα­το­δο­τι­κός μο­χλός στή­ρι­ξης του σχε­δί­ου δεν είναι ένας αλλά πολ­λοί. Κατ’ αρχήν είναι το κι­νε­ζι­κό «Τα­μείο για το Δρόμο του Με­τα­ξιού» (Silk Road Found) με 40 δις δολ., η «Ασια­τι­κή Τρά­πε­ζα Υπο­δο­μών» (ΑΙΙΒ) με βα­σι­κό μέ­το­χο το Πε­κί­νο και άλλα 57 κράτη από τις πέντε ηπεί­ρους, με­τα­ξύ αυτών της Βρε­τα­νί­ας, Γαλ­λί­ας, Γερ­μα­νί­ας ….εξαι­ρου­μέ­νων των ΗΠΑ.! Φυ­σι­κά στο νέο «Δρόμο του Με­τα­ξιού» θα υπάρ­ξουν εμπό­δια ως το 2020 που υπο­λο­γί­ζε­ται ως χρό­νος ολο­κλή­ρω­σης του. Αξί­ζει να ανα­φέ­ρου­με ότι το 2001 ο ρώσος πρό­ε­δρος Πού­τιν είχε προ­τεί­νει στην ΕΕ τη δη­μιουρ­γία μιας «ζώνης ελευ­θέ­ρων συ­ναλ­λα­γών» από τη Λι­σα­βό­να ως το Βλα­δι­βο­στόκ, αλλά η Γερ­μα­νία δεν έδει­ξε προ­θυ­μία …προ­φα­νώς ούτε και οι ΗΠΑ ήταν …εν­θου­σια­σμέ­νες από μια τέ­τοια εξέ­λι­ξη.!

5.3. Οι BRICS ως «αντί­πα­λο δέος» στους G-7

Οι γε­ω­πο­λι­τι­κές αντι­πα­ρα­θέ­σεις με­τα­ξύ των τριών ιμπε­ρια­λι­στι­κών κέ­ντρων (ΗΠΑ-ΕΕ-Ια­πω­νί­ας) και των «ανα­δυό­με­νων» κα­πι­τα­λι­στι­κών κέ­ντρων των χωρών BRICS (Βρα­ζι­λί­ας-Ρω­σί­ας-Ιν­δί­ας-Κί­νας-Ν.Αφρι­κής), παίρ­νουν ποι­κί­λες εκ­φάν­σεις στις οποί­ες συ­νυ­πάρ­χουν οι τά­σεις «συ­νερ­γα­σί­ας» και «αντι­πα­ρά­θε­σης». Αυτό εκ­δη­λώ­νε­ται τόσο σε θε­σμι­κό όσο και μη θε­σμι­κό επί­πε­δο. Ει­δι­κό­τε­ρα η άτυπη συ­σπεί­ρω­ση των G-7 (ΗΠΑ, Ια­πω­νί­ας, Γερ­μα­νί­ας, Αγ­γλί­ας, Γαλ­λί­ας, Ιτα­λί­ας) εκ­φρά­ζει βα­σι­κά τα συμ­φέ­ρο­ντα των τριών ιμπε­ρια­λι­στι­κών κέ­ντρων, τα οποία αξιο­ποιούν προς όφε­λος τους δύο βα­σι­κούς διε­θνείς χρη­μα­το­πι­στω­τι­κούς φο­ρείς, το ΔΝΤ και την Πα­γκό­σμια Τρά­πε­ζα.

Σε αντί­θε­ση οι BRICS προ­βάλ­λουν μια δια­φο­ρε­τι­κή ποιό­τη­τα σχέ­σε­ων με­τα­ξύ τους και προς άλλες χώρες, λει­τουρ­γώ­ντας πρα­κτι­κά ως «αντί­πα­λο δέος» στους G-7. Προ­τάσ­σουν το στοι­χείο της ισό­τι­μης συ­νερ­γα­σί­ας και του δια­λό­γου, αντί της ανι­σο­τι­μί­ας και αντι­πα­ρά­θε­σης. Στα διε­θνή fora οι BRICS ως ανε­ξάρ­τη­τος ορ­γα­νι­σμός, τάσ­σο­νται υπέρ της οι­κο­νο­μι­κής και πο­λι­τι­κής συ­νερ­γα­σί­ας των χωρών, της επί­λυ­σης των διε­θνών προ­βλη­μά­των με βάση το διε­θνές δί­καιο και τον αξιό­πι­στο διά­λο­γο, καθώς τον εκ­δη­μο­κρα­τι­σμό των διε­θνών ορ­γα­νι­σμών (ΔΝΤ), του ΟΗΕ και του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας.

Οι χώρες BRICS ανα­πτύσ­σουν με­τα­ξύ τους συ­νερ­γα­σία σε πάνω από 30 το­μείς (αγρο­τι­κά, επι­στή­μη, τε­χνο­λο­γία, πο­λι­τι­σμό, δι­κτυα­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση, πνευ­μα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα, υγεία, του­ρι­σμό κά), στη βάση της μη-επέμ­βα­σης στις εσω­τε­ρι­κές υπο­θέ­σεις, της ισό­τη­τας και του αμοι­βαί­ου οφέ­λους (wiw-win). Πα­ρά­γουν το 20% του πα­γκό­σμιου ΑΕΠ και αντι­προ­σω­πεύ­ουν το 42% του πα­γκό­σμιου πλη­θυ­σμού. Στον οι­κο­νο­μι­κό-χρη­μα­το­πι­στω­τι­κό τομέα έχουν ιδρύ­σει τη «Νέα Ανα­πτυ­ξια­κή Τρά­πε­ζα» (NDB)[18] με έδρα τη Σα­γκάη και αρ­χι­κό κε­φά­λαιο 50 δις με προ­ο­πτι­κή τα 100 δις. Στό­χος είναι η χρη­μα­το­δό­τη­ση προ­γραμ­μά­των ανά­πτυ­ξης με­τα­ξύ τους και με ανα­πτυσ­σό­με­νες χώρες. Έχουν ιδρύ­σει ει­δι­κό απο­θε­μα­τι­κό τα­μείο «CRA» (τύπου ΔΝΤ) με κε­φά­λαια ύψους 100 δις δολ. (Contingent Reserves Arrangement), για την πα­ρο­χή έκτα­κτης οι­κο­νο­μι­κής στή­ρι­ξης στα μέλη του, ενώ σχε­διά­ζουν τη δη­μιουρ­γία δικού τους «οίκου αξιο­λό­γη­σης» σπά­ζο­ντας το αμε­ρι­κα­νι­κό «μο­νο­πώ­λιο» των Moody’s, S & P και Fitch.

6. Οι Συμ­φω­νί­ες CELAC, ALBA προ­ο­δευ­τι­κή απά­ντη­ση στις δια­δι­κα­σί­ες «πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης»

Ανά­με­σα στις πο­λυ­με­ρείς συμ­φω­νί­ες ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου, ιδιαί­τε­ρο εν­δια­φέ­ρον πα­ρου­σιά­ζουν δύο συμ­φω­νί­ες (CELAC, ALBA) που αφο­ρούν χώρες της Κε­ντρι­κής και Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής, οι οποί­ες ως ένα βαθμό απο­τε­λούν την προ­ο­δευ­τι­κή απά­ντη­ση στις δια­δι­κα­σί­ες πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης των οι­κο­νο­μιών και είναι πιο κοντά στην ανα­γκαιό­τη­τα της ισό­τι­μης και αμοι­βαία επω­φε­λούς συ­νερ­γα­σί­ας με­τα­ξύ χωρών.

6.1. Η CELAC ή «Κοι­νό­τη­τα των Χωρών Κα­ραϊ­βι­κής και Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής» (Community of Latin American and Caribbean States), ιδρύ­θη­κε το 2011 και απο­τε­λεί προ­ο­δευ­τι­κή μορφή πε­ρι­φε­ρεια­κής ολο­κλή­ρω­σης 33 χωρών Κα­ραϊ­βι­κής-Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής (Βρα­ζι­λία, Κούβα, Βε­νε­ζου­έ­λα, Βο­λι­βία, Νι­κα­ρά­γουα, Αρ­γε­ντι­νή, Περού, Χιλή, Ιση­με­ρι­νός, Ου­ρου­γουάη, κά). Ο πλη­θυ­σμός των χωρών της CELAC ανέρ­χε­ται σε 591 εκατ. άτομα και το ΑΕΠ σε 9,1 τρις δολ. Βα­σι­κό στόχο έχει την ανά­πτυ­ξη εμπο­ρι­κών και οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων, στη βάση της ισό­τι­μης συ­νερ­γα­σί­ας και προ­ώ­θη­ση της ανά­πτυ­ξης τους. Το γε­γο­νός ότι στη CELAC συμ­με­τέ­χουν όλες οι αρι­στε­ρές-προ­ο­δευ­τι­κές κυ­βερ­νή­σεις των χωρών της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής δί­νουν στην Κοι­νό­τη­τα μια άλλη ποιό­τη­τα οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων. Στην πράξη η CELAC απο­τε­λεί απά­ντη­ση στον «Ορ­γα­νι­σμό Αμε­ρι­κα­νι­κών Κρα­τών» (OAS) που ιδρύ­θη­κε το 1948 και ου­σια­στι­κά βρι­σκό­ταν υπό τον έλεγ­χο των ΗΠΑ.

6.2. Η ALBA ή «Μπο­λι­βα­ρια­νή Συμ­μα­χία για τους Λαών της Αμε­ρι­κής» (Bolivarian Alliance for the Peoples of Our America), απο­τε­λεί επί­σης εναλ­λα­κτι­κή απά­ντη­ση στη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση και ει­δι­κό­τε­ρα στην «Ζώνη Ελευ­θέ­ρου Εμπο­ρί­ου Αμε­ρι­κής» (FTAA ή ALCA) που προ­σπά­θη­σαν να ιδρύ­σουν οι ΗΠΑ. Η ALBA δη­μιουρ­γή­θη­κε το 2009 με πρω­το­βου­λία των αρι­στε­ρών κυ­βερ­νή­σε­ων της Κού­βας και Βε­νε­ζου­έ­λας και στην πο­ρεία εντά­χτη­καν άλλες 9 χώρες κυ­ρί­ως αρι­στε­ρού-προ­ο­δευ­τι­κού προ­σα­να­το­λι­σμού (Βο­λι­βία, Νι­κα­ρά­γουα, Εκουα­δόρ, Δο­μι­νι­κα­νή Δη­μο­κρα­τία, Αντί­κουα-Μπαρ­μπού­ντα, Γρε­νά­δα, Αγ.Βι­κέ­ντιος-Γρε­να­δί­νες, Saint Kitts-Nevis, Saint Lucia). Έχει μι­κρό­τε­ρο αριθ­μό χωρών, ωστό­σο είναι πιο προ­ω­θη­μέ­νη από πλευ­ράς ρι­ζο­σπα­στι­κού προ­σα­να­το­λι­σμού.

Ο συ­νο­λι­κός πλη­θυ­σμός των χωρών της ALBA ανέρ­χε­ται σε 70 εκατ. και το ΑΕΠ σε 650 δις δολ. Αρ­χι­κά η Κούβα βοη­θού­σε τη Βε­νε­ζου­έ­λα με τη διά­θε­ση χι­λιά­δων για­τρών και δα­σκά­λων, ενώ η τε­λευ­ταία της πα­ρεί­χε πε­τρέ­λαιο σε πολύ χα­μη­λές τιμές. Η ALBA είναι ορ­γα­νι­σμός διε­θνούς συ­νερ­γα­σί­ας που βα­σί­ζε­ται στην ιδέα της οι­κο­νο­μι­κής και κοι­νω­νι­κής αλ­λη­λεγ­γύ­ης και της αμοι­βαί­ας ενί­σχυ­σης της ανά­πτυ­ξης των χωρών Λ.Αμε­ρι­κής-Κα­ραϊ­βι­κής. Επι­διώ­κει την προ­ώ­θη­ση της οι­κο­νο­μι­κής ολο­κλή­ρω­σης στη βάση τις αρχές της ισό­τι­μης συ­νερ­γα­σί­ας και του αμοι­βαί­ου οφέ­λους, της αλ­λη­λεγ­γύ­ης, της μη ανά­μει­ξης στις εσω­τε­ρι­κές υπο­θέ­σεις και είναι γε­νι­κά στον αντί­πο­δα των «συμ­φω­νιών ελευ­θέ­ρου εμπο­ρί­ου» (FTA).

Η ALBA, έχει δη­μιουρ­γή­σει δικό της αυ­τό­νο­μο πε­ρι­φε­ρεια­κό νο­μι­σμα­τι­κό σύ­στη­μα (sucre) για τις ανταλ­λα­γές με­τα­ξύ των 11 χωρών. Επί­σης προ­χώ­ρη­σε στη συμ­φω­νία Petro-Caribe δί­νο­ντας φθηνό πε­τρέ­λαιο στις χώρες Κα­ραϊ­βι­κής, καθώς και στην ενερ­γεια­κή συμ­φω­νία Petro-Sur με­τα­ξύ των εθνι­κών εται­ριών ενέρ­γειας, εξα­σφα­λί­ζο­ντας σε χα­μη­λές τιμές ενέρ­γεια στις φτω­χό­τε­ρες χώρες της ALBA. τέλος έχουν υπο­γρά­ψει τη συμ­φω­νία Una-sur που αφορά τη βιώ­σι­μη ανά­πτυ­ξη της γε­ωρ­γί­ας σε όφε­λος των το­πι­κών κοι­νω­νιών, καθώς και την ίδρυ­ση του τη­λε­ο­πτι­κού δι­κτύ­ου Tele-sur που εκ­πέ­μπει σε όλες τις χώρες της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής.

7. Η προ­ο­δευ­τι­κή απά­ντη­ση στις δια­δι­κα­σί­ες «πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης»

Η αυ­ξα­νό­με­νη «πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση» των οι­κο­νο­μιών, απο­τε­λεί βαθ­μί­δα ανά­πτυ­ξης των διε­θνών οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων. Το κρί­σι­μο ερώ­τη­μα που προ­βάλ­λει δεν είναι αν εί­μα­στε υπέρ ή κατά της «πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης», αλλά στο χα­ρα­κτή­ρα, στο πε­ριε­χό­με­νο των διε­θνών οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων. Δη­λα­δή εάν ανα­πτύσ­σο­νται στη βάση της ισό­τι­μης συ­νερ­γα­σί­ας και του αμοι­βαί­ου οφέ­λους των χωρών. Στο βαθμό που στον κόσμο κυ­ριαρ­χεί ο κα­πι­τα­λι­σμός δεν μπο­ρεί να υπάρ­ξει γό­νι­μο και στα­θε­ρό έδα­φος ανά­πτυ­ξης μιας άλλης ποιό­τη­τας διε­θνών σχέ­σε­ων που συν­δέ­ο­νται με το σο­σια­λι­σμό.

Ασφα­λώς στις χώρες που υπάρ­χουν αρι­στε­ρές και προ­ο­δευ­τι­κές κυ­βερ­νή­σεις, όπως έδει­ξε η πείρα των χωρών της Λ.Αμε­ρι­κής και στο πα­ρελ­θόν οι χώρες της ΚΟ­ΜΕ­ΚΟΝ, μπο­ρούν να γί­νουν βή­μα­τα προς μια τέ­τοια κα­τεύ­θυν­ση. Ωστό­σο σε συν­θή­κες ισχυ­ρής πα­ρου­σί­ας των τριών ιμπε­ρια­λι­στι­κών κέ­ντρων στον κόσμο και της δια­μόρ­φω­σης νέων κα­πι­τα­λι­στι­κών κέ­ντρων, είναι δύ­σκο­λο να αλ­λά­ξουν ρι­ζι­κά οι διε­θνείς οι­κο­νο­μι­κές σχέ­σεις. Το στοι­χείο της ανι­σο­τι­μί­ας, της εκ­με­τάλ­λευ­σης, της επι­βο­λής κλπ στον ένα ή άλλο βαθμό θα πα­ρα­μέ­νει κυ­ρί­αρ­χο.

Ωστό­σο ο αγώ­νας για την ανα­τρο­πή της ση­με­ρι­νής κα­τά­στα­σης πραγ­μά­των δεν στα­μα­τά­ει. Οι αντι­δρά­σεις των λαών και των ερ­γα­ζό­με­νων χρειά­ζε­ται να κι­νη­θούν προς τρεις κα­τευ­θύν­σεις. Πρώ­τον, τη συ­ντο­νι­σμέ­νη δράση λαών και  κοι­νω­νι­κών κι­νη­μά­των για την απο­τρο­πή έγκρι­σης και εφαρ­μο­γής των συμ­φω­νιών TTIP, TPP, CETA, TiSA, οι οποί­ες πλήτ­τουν εθνι­κή ανε­ξαρ­τη­σία, λαϊκή κυ­ριαρ­χία, θε­με­λιώ­δη δη­μο­κρα­τι­κά και ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα και πα­ρα­δί­δουν κρί­σι­μους το­μείς της οι­κο­νο­μί­ας και των δη­μο­σί­ων αγα­θών στις πο­λυ­ε­θνι­κές εται­ρί­ες. Ιδιαί­τε­ρη ση­μα­σία έχει η ανά­λη­ψη δρά­σε­ων από τα συν­δι­κά­τα, τόσο για την προ­στα­σία θε­με­λιω­δών ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των, όσο και την απο­τρο­πή της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης δη­μο­σί­ων αγα­θών στους το­μείς κοι­νής ωφέ­λειας και κοι­νω­νι­κών υπη­ρε­σιών. Χρη­σι­μο­ποί­η­ση επί­σης των κα­τάλ­λη­λων μορ­φών αντί­στα­σης (το­πι­κά δη­μο­ψη­φί­σμα­τα, πίεση στις κυ­βερ­νή­σεις και εθνι­κά κοι­νο­βού­λια, διε­θνείς ημέ­ρες δρά­σης κατά συμ­φω­νιών, κά).[19] Η απο­τρο­πή της έγκρι­σης και της εφαρ­μο­γής των συμ­φω­νιών είναι ρε­α­λι­στι­κά δυ­να­τό.

Δεύ­τε­ρον, χρειά­ζε­ται να προ­βλη­θούν οι προ­ϋ­πο­θέ­σεις γό­νι­μης αξιο­ποί­η­σης των πλε­ο­νε­κτη­μά­των της «πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης» των οι­κο­νο­μι­κών σχέ­σε­ων με την προ­ώ­θη­ση «δι­με­ρών» και «πο­λυ­με­ρών» συμ­φω­νιών, στη βάση των αρχών της ισό­τι­μης συ­νερ­γα­σί­ας και του αμοι­βαί­ου οφέ­λους. Τα θε­τι­κά στοι­χεία που έχει το πλαί­σιο συ­νερ­γα­σί­ας των χωρών BRICS, μπο­ρεί να αξιο­ποι­η­θεί ως εναλ­λα­κτι­κή διέ­ξο­δος και αντί­βα­ρο ιδιαί­τε­ρα για τις μι­κρό­τε­ρες χώρες, στην απο­φυ­γή της ασφυ­κτι­κής πί­ε­σης των τριών ιμπε­ρια­λι­στι­κών κέ­ντρων.

Τρί­τον, ο επι­τυ­χής αγώ­νας κατά της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης είναι ασφα­λώς η ανα­τρο­πή της κυ­ριαρ­χί­ας των πο­λυ­ε­θνι­κών σε κάθε χώρα και σε ευ­ρύ­τε­ρες ενό­τη­τες χωρών. Ιδιαί­τε­ρα για την Ελ­λά­δα που στε­νά­ζει από τα Μνη­μό­νια και το «ζουρ­λο­μαν­δύα» της ευ­ρω­ζώ­νης, η ανα­τρο­πή των μνη­μο­νια­κών πο­λι­τι­κών, με κα­τάρ­γη­ση της λι­τό­τη­τας, βαθιά δια­γρα­φή χρέ­ους, με­τά­βα­ση στο εθνι­κό νό­μι­σμα και ανά­κτη­ση της χα­μέ­νης «εν πολ­λοίς» εθνι­κής και λαϊ­κής κυ­ριαρ­χί­ας, έχει ζω­τι­κή ση­μα­σία για τον ελ­λη­νι­κό λαό και ιδιαί­τε­ρα τη νε­ο­λαία. Με τέ­τοια ανα­τρο­πή ανοί­γει ο δρό­μος για ρι­ζο­σπα­στι­κές αλ­λα­γές με ορί­ζο­νται το σο­σια­λι­σμό, ενώ διευ­κο­λύ­νο­νται και οι γε­νι­κό­τε­ρες ανα­τρο­πές στην ευ­ρω­ζώ­νη και την ΕΕ. Η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση έχει ηθικό και πο­λι­τι­κό χρέος να κα­ταγ­γεί­λει επί­ση­μα τις πο­λυ­με­ρείς και ιδιαί­τε­ρα την ΤΤΙΡ, την οποία ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ως αντι­πο­λί­τευ­ση, είχε κα­τα­θέ­σει στις 14.10.2014, ει­δι­κή επε­ρώ­τη­ση στη Βουλή, επι­ση­μαί­νο­ντας το έλ­λειμ­μα δη­μο­κρα­τί­ας και ενη­μέ­ρω­σης όσον αφορά το πε­ριε­χό­με­νο της και είχε ζη­τή­σει άμεση δια­κο­πή των συ­νο­μι­λιών και πλα­τιά ενη­μέ­ρω­ση του ελ­λη­νι­κού λαού.

Ει­δι­κό­τε­ρα στο κεί­με­νο της επε­ρώ­τη­σης το­νί­ζε­ται με­τα­ξύ άλλων ότι «…η υπο­γρα­φή της Συμ­φω­νί­ας θα επι­τρέ­ψει στις αμε­ρι­κά­νι­κες πο­λυ­ε­θνι­κές να ασκούν επι­χει­ρη­μα­τι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα στο σύ­νο­λο των χωρών της ΕΕ με βάση τις αντί­στοι­χες προ­δια­γρα­φές της νο­μο­θε­σί­ας των ΗΠΑ, που αρ­νού­νται να κυ­ρώ­σουν τις διε­θνείς συμ­βά­σεις ερ­γα­σί­ας για θε­με­λιώ­δη δι­καιώ­μα­τα, όπως οι συλ­λο­γι­κές δια­πραγ­μα­τεύ­σεις, η ελευ­θε­ρία του συ­νε­ται­ρί­ζε­σθαι και το δι­καί­ω­μα του συν­δι­κα­λί­ζε­σθαι. ….Εκ­πε­φρα­σμέ­νος στό­χος της συμ­φω­νί­ας είναι το ‘άνοιγ­μα’ των αγο­ρών δη­μο­σί­ων υπη­ρε­σιών και των κρα­τι­κών προ­μη­θειών στις πο­λυ­ε­θνι­κές, προ­ε­τοι­μά­ζο­ντας το έδα­φος για νέα κύ­μα­τα ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων, αυτή τη φορά σε ευαί­σθη­τους το­μείς όπως την υγεία και την παι­δεία, με προ­φα­νή στόχο την πλήρη ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση του κοι­νω­νι­κού κρά­τους.

….Ει­δι­κά για την Ελ­λά­δα που τα­λα­νί­ζε­ται από βα­θειά και μα­κρο­χρό­νια ύφεση, ο μη­χα­νι­σμός ISDS είναι βέ­βαιο ότι θα απο­βεί κα­τα­στρο­φι­κός, ανε­ξάρ­τη­τα μά­λι­στα από τη στρα­τη­γι­κή που θα ακο­λου­θή­σει για την έξοδο από την οι­κο­νο­μι­κή κρίση. …Η επί­φα­ση δη­μο­κρα­τι­κής νο­μι­μο­ποί­η­σης από την πλευ­ρά της ΕΕ και του Συμ­βου­λί­ου επι­κε­ντρώ­νε­ται στην τε­λι­κή έγκρι­ση της Συμ­φω­νί­ας από το νέο Ευ­ρω­παϊ­κό Κοι­νο­βού­λιο, το οποίο όμως επί της ου­σί­ας δεν ασκεί κα­νέ­να έλεγ­χο ούτε έχει λόγο επί των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων, θα κλη­θεί δε να εγκρί­νει ή να απορ­ρί­ψει – πράγ­μα εξαι­ρε­τι­κά απί­θα­νο - τη Συμ­φω­νία στο σύ­νο­λο της, όταν οι συ­νο­μι­λί­ες τε­λε­σφο­ρή­σουν, χωρίς το δι­καί­ω­μα της πα­ρα­μι­κρής τρο­πο­ποί­η­σης»….

Κα­τό­πιν των ανω­τέ­ρω ερω­τά­ται η κυ­βέρ­νη­ση: «Γιατί δεν έχει ενη­με­ρω­θεί ακόμα η Εθνι­κή αντι­προ­σω­πεία και ο ελ­λη­νι­κός λαός για αυτήν την συμ­φω­νία υψί­στης οι­κο­νο­μι­κής και πο­λι­τι­κής ση­μα­σί­ας που θα κα­θο­ρί­σει το μέλ­λον όλης της Ευ­ρώ­πης και ανα­πό­φευ­κτα θα έχει και απτές, άμε­σες και πο­λύ­πλευ­ρες συ­νέ­πειες στην κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα των Ελ­λή­νων πο­λι­τών; …Πως συ­νά­δει με το δη­μο­κρα­τι­κό και πα­τριω­τι­κό κα­θή­κον της κυ­βέρ­νη­σης το γε­γο­νός ότι δια­βου­λεύ­ε­ται για ένα μεί­ζον θέμα της αρ­μο­διό­τη­τας της με στε­λέ­χη ξένων πο­λυ­ε­θνι­κών, τη στιγ­μή που δεν έχει καν ενη­με­ρώ­σει το Ελ­λη­νι­κό Κοι­νο­βού­λιο;»….

Σε αυτά και σε πολλά ακόμα κρί­σι­μα ερω­τή­μα­τα κα­λεί­ται να απα­ντή­σει η ση­με­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ που από πο­λέ­μιοι των Μνη­μο­νί­ων όταν ήταν στην αντι­πο­λί­τευ­ση, έφθα­σαν να γί­νουν φο­ρείς υλο­ποί­η­σης ενός τρί­του και ενός τέ­ταρ­του επερ­χό­με­νου Μνη­μο­νί­ου. Ωστό­σο την τε­λι­κή απά­ντη­ση θα δώσει …στην κυ­βέρ­νη­ση και σε όλες τις μνη­μο­νια­κές δυ­νά­μεις ο ελ­λη­νι­κό λαός, όπως και όλοι οι λαοί και οι ερ­γα­ζό­με­νοι στην ΕΕ και στον κόσμο …στις κυ­ρί­αρ­χες ελίτ και στα κάθε μορ­φής Μνη­μό­νια των πο­λυ­ε­θνι­κών εται­ριών. Η απά­ντη­ση στο κρί­σι­μο δί­λημ­μα …«σο­σια­λι­σμός ή βαρ­βα­ρό­τη­τα» είναι προ­φα­νής.!

  [1]. Ο κυ­ριό­τε­ρος στό­χος ίδρυ­σης του ΠΟΕ (Πα­γκό­σμιος Ορ­γα­νι­σμός Εμπο­ρί­ου), ήταν ο πε­ριο­ρι­σμός και η εξά­λει­ψη ποι­κί­λων «εμπο­δί­ων» στην ανά­πτυ­ξη του διε­θνούς εμπο­ρί­ου (δα­σμοί, τέλη, φόροι, πο­σο­τι­κοί πε­ριο­ρι­σμοί, κά). Οι κυ­ριό­τε­ρες ρυθ­μί­σεις αφο­ρού­σαν το εμπό­ριο αγρο­τι­κών και κλω­στο­ϋ­φα­ντουρ­γι­κών προ­ϊ­ό­ντων, τα βιο­μη­χα­νι­κά πρό­τυ­πα, ασφά­λεια προ­ϊ­ό­ντων, τρα­πε­ζι­κές και τη­λε­πι­κοι­νω­νια­κές υπη­ρε­σί­ες, κρα­τι­κές προ­μή­θειες, ασφά­λεια τρο­φί­μων, πνευ­μα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα, κά. (Βλ. σχε­τι­κά www.​WTO.​org)

[2]. WTO: Tenth WTO Ministerial Conference, Nairobi, 2015, Ministerial Declaration, Adopted on 19 December 2015 : WT/MIN(15)/DEC, www.​wto.​org

[3]. Wealth-X, USB Millionaire, «Το Βήμα, 16.8.15»

[4]. www.​oxfam.​org, «Εφη­με­ρί­δα των Συ­ντα­κτών», 19.1.16

[5]. Σύμ­φω­να με το πρα­κτο­ρείο Reuters, ο Μπά­ρακ Ομπά­μα «με την ολο­κλή­ρω­ση των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων για την ΤΤΙΡ με την ΕΕ και σε συν­δυα­σμό με την υπο­γρα­φή της αντί­στοι­χης ΤΡΡ για το «ελεύ­θε­ρο εμπό­ριο» στην πε­ριο­χή του Ει­ρη­νι­κού, θέτει τον ακρο­γω­νιαίο λίθο στην προ­σπά­θεια της Ουά­σιγ­κτον να δια­τη­ρή­σει την πρω­το­κα­θε­δρία στην πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μία». (Εφη­με­ρί­δα των Συ­ντα­κτών, 27.4.16)

[6]. Κέ­ντρο Ερευ­νών Οι­κο­νο­μι­κής Πο­λι­τι­κής (CEPR), «Ναυ­τε­μπο­ρι­κή», 8.2.16

[7]. «Εφη­με­ρί­δα των Συ­ντα­κτών», 4.5.16

[8]. Η ευ­ρω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κή ομάδα της Αρι­στε­ράς (GUE/NGL), διορ­γά­νω­σε την 17ην  Νο­έμ­βρη 2016, ει­δι­κή διά­σκε­ψη στις Βρυ­ξέλ­λες, με τίτλο «ΤΤΙΡ, TPP, CETA, TiSA or Democracy and Substantial Development», με στόχο την ανά­δει­ξη των συ­νε­πειών από την προ­ώ­θη­ση των συ­γκε­κρι­μέ­νων συμ­φω­νιών και την ανά­δει­ξη εναλ­λα­κτι­κής πο­λι­τι­κής στην οι­κο­νο­μι­κή συ­νερ­γα­σία των χωρών.

[9]. Εφη­με­ρί­δα των Συ­ντα­κτών, 27.4.16

[10]. Η κα­να­δι­κή κυ­βέρ­νη­ση υπο­χρε­ώ­θη­κε να πλη­ρώ­σει στις εται­ρί­ες πε­τρε­λαί­ου Exxon-Mobil 17,3 εκατ. δολ., επει­δή επέ­τρε­ψε σε το­πι­κές εται­ρί­ες να κά­νουν έρευ­νες εξό­ρυ­ξης στην πε­ριο­χή Labrador και Newfounlandlan του Κα­να­δά. Συ­νο­λι­κά από τις 77 γνω­στές πε­ρι­πτώ­σεις εκ­δί­κα­σης προ­σφυ­γών των πο­λυ­ε­θνι­κών, στα πλαί­σια της NAFTA, οι 35 ήταν σε βάρος του Κα­να­δά, οι 22 σε βάρος του Με­ξι­κού και οι 20 σε βάρος των ΗΠΑ. «The Council of Canadians”, Acting for Social Justice (2015).

[11]. http://​www.​apec.​org/​meeting-​papers, Declarations (November 15, 1994)

[12]. T.​Rajamoorthy, “And Then There Were Twelve: The Origins and Evolutions of the TPPA”, Third World Resurgence, July 2013, p. 4.

[13]. Public Service International, TiSA Versus Public Services, http//:www.​world-​psi.​org/​sites, (April 28, 2014)

[14]. Εκτός από τις ΗΠΑ και ΕΕ, συμ­με­τέ­χουν, Αυ­στρα­λία, Ελ­βε­τία, Κα­να­δάς, Χιλή, Ταϊ­βάν, Κο­λομ­βία, Κό­στα-Ρί­κα, Χονγκ-Κονγκ, Ισλαν­δία, Ισ­ρα­ήλ, Ια­πω­νία, Λι­χντεν­στάιν, Με­ξι­κό, Ν.Ζη­λαν­δία, Νορ­βη­γία, Πα­κι­στάν, Πα­να­μάς, Πα­ρα­γουάη, Περού, Ν.Κορέα και Τουρ­κία

[15]. TiSA: What is it all about?  European Parliamentary Group GUE/NGL, www.​guengl.​eu

[16]. http://​www.​eaeu.​org

[17]. Μ.Βερ­γό­λια, «Ο σύγ­χρο­νος ‘Δρό­μος του Με­τα­ξιού’ αντα­γω­νί­ζε­ται το δο­λά­ριο». «Εφη­με­ρί­δα των Συ­ντα­κτών», 16-17/4/16

[18]. New Development Bank, www.​ndb.​org

[19]. Ιδιαί­τε­ρη επι­τυ­χία ση­μεί­ω­σε η πα­νευ­ρω­παϊ­κή κι­νη­το­ποί­η­ση στα πλαί­σια της πα­γκό­σμιας πρω­το­βου­λί­ας «International Days of Action» κατά των συμ­φω­νιών TTIP, CETE, και TiSA στο διά­στη­μα 10-17 Οκτώ­βρη 2015. Στην Ελ­λά­δα, στην πλα­τεία Συ­ντάγ­μα­τος, έγινε συ­γκέ­ντρω­ση με πρω­το­βου­λία 46 ορ­γα­νώ­σε­ων ευ­ρέ­ως φά­σμα­τος, με αφορ­μή τη συ­γκέ­ντρω­ση 1 εκα­τομ­μυ­ρί­ου υπο­γρα­φών κατά της TTIP και CETA και τέ­θη­κε στό­χος για συ­γκέ­ντρω­ση 3 εκα­τομ­μυ­ρί­ων υπο­γρα­φών.


πηγή rproject