ημικά που χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποίησαν κατά διαδηλωτών οι δυνάμεις καταστολής στη Γεωργία, σύμφωνα με αποκάλυψη του βρετανικού BBC. 

Το ανατριχιαστικό περιστατικό σημειώθηκε κατά τη διάρκεια αντικυβερνητικών διαδηλώσεων το 2024. Οι διαδηλώσεις γίνονταν για την αναστολή των προσπαθειών ένταξης της Γεωργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Μπορούσες να νιώσεις [το νερό] να καίει», δήλωσε ένας από τους διαδηλωτές στο BBC αναφερόμενος στο νερό που που δέχτηκε από αύρες της αστυνομίας. 

Οι διαδηλωτές ανέφεραν πως το νερό είχε κολλήσει πάνω τους, ενώ εμφανίστηκαν διάφορα συμπτώματα για εβδομάδες, όπως δυσκολία στην αναπνοή, βήχας και εμετός.

Ο Γκέλα Χασάια, ένας από τους διαδηλωτές, λέει πως το δέρμα του έκαιγε αφού ψεκάστηκε από τις αντλίες νερού.

Το BBC World Service μίλησε με ειδικούς σε χημικά όπλα, πηγές από την αστυνομία της Γεωργίας, καθώς και με γιατρούς, και βρήκε ότι τα στοιχεία δείχνουν πως χρησιμοποιήθηκε μια ουσία που ο γαλλικός στρατός είχε ονομάσει «camite».

Οι γεωργιανές αρχές δήλωσαν ότι τα ευρήματα της έρευνας ήταν «παράλογα» και ότι η αστυνομία ενήργησε νόμιμα απέναντι στις «παράνομες ενέργειες άγριων εγκληματιών».

Το camite χρησιμοποιήθηκε από τη Γαλλία εναντίον της Γερμανίας κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία για μεταγενέστερη χρήση του και πιστεύεται ότι αποσύρθηκε κάποια στιγμή στη δεκαετία του 1930 λόγω ανησυχιών για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις του και αντικαταστήθηκε από το αέριο CS, το γνωστό σε όλους δακρυγόνο.

Ο Κωνσταντίν Τσαχουνασβίλι ήταν ένας από τους διαδηλωτές που συγκεντρώθηκαν έξω από το κοινοβούλιο της Γεωργίας στην Τιφλίδα την πρώτη εβδομάδα των διαδηλώσεων, που ξεκίνησαν στις 28 Νοεμβρίου 2024. Οι διαδηλωτές εξοργίστηκαν από την ανακοίνωση του κυβερνώντος κόμματος ότι «παγώνει» τις συνομιλίες για την ένταξη στην ΕΕ. Σημειώνεται ότι ι στόχος της ένταξης στην ΕΕ είναι κατοχυρωμένος στο σύνταγμα της Γεωργίας.

Ο Τσαχουνασβίλι, παιδίατρος, ο οποίος ήταν μεταξύ αυτών που ψεκάστηκαν από τις αντλίες και έχει συμμετάσχει σε πολλές διαδηλώσεις, είπε ότι το δέρμα του ένιωθε σαν να καίει για μέρες, και η αίσθηση δεν έφευγε με το πλύσιμο. Μάλιστα, όπως είπε, «έμοιαζε χειρότερο όταν προσπαθούσες να το ξεπλύνεις».

Ο Τσαχουνασβίλι θέλησε να μάθει αν και άλλοι είχαν παρόμοια συμπτώματα. Μέσω των κοινωνικών δικτύων ζήτησε από όσους είχαν στοχοποιηθεί από τα μέτρα καταστολής την πρώτη εβδομάδα των διαδηλώσεων να συμπληρώσουν μια έρευνα. Σχεδόν 350 άτομα ανταποκρίθηκαν, και σχεδόν οι μισοί δήλωσαν ότι είχαν μια ή περισσότερες παρενέργειες που κράτησαν περισσότερο από 30 ημέρες.

Τα συμπτώματα αυτά κυμαίνονταν από πονοκέφαλο, κόπωση και βήχα έως δυσκολία στην αναπνοή και εμετούς.

Η μελέτη του έχει περάσει από peer review και έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο διεθνές περιοδικό Toxicology Reports.

Εξήντα εννέα από όσους συμμετείχαν στην έρευνα εξετάστηκαν επίσης από τον ίδιο και βρέθηκε ότι είχαν «σημαντικά υψηλότερη συχνότητα ανωμαλιών» στα ηλεκτρικά σήματα της καρδιάς.

Η έκθεση του Δρ Τσαχουνασβίλι συμφωνούσε με τα συμπεράσματα εγχώριων δημοσιογράφων, γιατρών και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων – ότι οι αντλίες νερού έπρεπε να ήταν εμπλουτισμένες με κάποια χημική ουσία. Είχαν καλέσει την κυβέρνηση να αποκαλύψει τι χρησιμοποιήθηκε, αλλά το Υπουργείο Εσωτερικών αρνήθηκε.

Επιβεβαίωση από τα ΜΑΤ

Πολλοί πληροφοριοδότες υψηλού επιπέδου από το Τμήμα Ειδικών Αποστολών – την επίσημη ονομασία των ΜΑΤ της Γεωργίας – βοήθησαν το BBC να προσδιορίσει την πιθανή ταυτότητα του χημικού.

Ο πρώην επικεφαλής οπλισμού του τμήματος, Λάσα Σεργκελασβίλι, πιστεύει ότι πρόκειται για την ίδια ουσία που του ζητήθηκε να δοκιμάσει για χρήση στις αντλίες το 2009.

Οι επιδράσεις του χημικού, λέει, ήταν διαφορετικές από οτιδήποτε είχε βιώσει. Δυσκολεύτηκε να αναπνεύσει όταν στάθηκε κοντά στο σημείο ψεκασμού, και αυτός και οι 15-20 συνάδελφοί του δεν μπορούσαν να το ξεπλύνουν εύκολα.

«Παρατηρήσαμε ότι η επίδραση δεν υποχωρούσε, όπως συμβαίνει με το [συνηθισμένο] δακρυγόνο. Ακόμη και μετά που πλύναμε τα πρόσωπά μας με νερό και μετά με διάλυμα σόδας, δεν μπορούσαμε να αναπνεύσουμε κανονικά».

Ο κ. Σεργκελασβίλι λέει ότι συνέστησε να μην χρησιμοποιηθεί το χημικό. Ωστόσο, οι αντλίες φορτώθηκαν με αυτό – και αυτό συνέχισε τουλάχιστον μέχρι το 2022, όταν παραιτήθηκε και έφυγε από τη χώρα.

Βλέποντας τα πλάνα των διαδηλώσεων πέρυσι, λέει ότι υποψιάστηκε αμέσως πως οι διαδηλωτές δέχονταν το ίδιο χημικό.

Το BBC μίλησε και με άλλον πρώην αξιωματούχο της αστυνομίας ο οποίος επιβεβαίωσε ότι ό,τι υπήρχε στις αντλίες επί των ημερών του Σεργκελασβίλι ήταν αυτό που χρησιμοποιήθηκε και το 2024.

Το BBC κατάφερε να αποκτήσει αντίγραφο του καταλόγου υλικών του Τμήματος Ειδικών Αποστολών, με ημερομηνία Δεκέμβριο 2019.

Εκεί βρέθηκαν δύο ανώνυμες χημικές ουσίες, καταχωρημένες απλώς ως «χημικό υγρό UN1710» και «χημική σκόνη UN3439», με οδηγίες ανάμειξης.

Το UN1710 αναγνωρίστηκε εύκολα ως τριχλωροαιθυλένιο (TCE), ένας διαλύτης που βοηθά άλλες χημικές ουσίες να διαλυθούν στο νερό.

Το UN3439 ήταν πιο δύσκολο, καθώς είναι κωδικός για πολλές επικίνδυνες βιομηχανικές ουσίες. Η μόνη που βρήκαμε να έχει χρησιμοποιηθεί ως μέσο καταστολής διαδηλώσεων είναι η βρωμοβενζυλοκυανίδη, γνωστή ως camite.

Ο καθηγητής Κρίστοφερ Χόλστεγκ, κορυφαίος ειδικός σε χημικά όπλα, είπε ότι τα στοιχεία δείχνουν πως πράγματι αυτό χρησιμοποιήθηκε.

Τα συμπτώματα δεν συμβαδίζουν με συμβατικές ουσίες όπως το CS. Το camite, είπε, είναι «έντονα ερεθιστικό και επίμονο».

Χρησιμοποιείται ως ισχυρός αποτρεπτικός παράγοντας: «Θα κρατούσε τους ανθρώπους μακριά για πολύ καιρό. Δεν θα μπορούσαν να απολυμανθούν· θα έπρεπε να πάνε στο νοσοκομείο».

Το camite είχε χρησιμοποιηθεί και από την αμερικανική αστυνομία μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά εγκαταλείφθηκε όταν βρέθηκαν ασφαλέστερες εναλλακτικές.

Οι διαδηλωτές έγιναν πειραματόζωα

Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι αστυνομικές δυνάμεις επιτρέπεται να χρησιμοποιούν χημικά μέσα ως εργαλεία καταστολής μόνο όταν είναι αναλογικά και έχουν βραχυπρόθεσμες επιδράσεις.

Ένα παρωχημένο και πιο ισχυρό χημικό ενδέχεται να θεωρηθεί χημικό όπλο, σύμφωνα με ειδικούς.

Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια, Άλις Έντουαρντς, χαρακτήρισε τα ευρήματα ανησυχητικά.

Η απουσία ρυθμιστικού πλαισίου για τα χημικά στις αντλίες νερού είναι πρόβλημα: «Με οδηγεί να θεωρήσω αυτήν την πρακτική ως πειραματικό όπλο. Και οι πληθυσμοί δεν πρέπει ποτέ να υπόκεινται σε πειράματα».

Τόνισε ότι τα αποτελέσματα ενός μέσου καταστολής πρέπει να είναι προσωρινά και τα περιγραφόμενα συμπτώματα είναι «πέραν του προσωρινού και αποδεκτού». Όλα τα περιστατικά θα έπρεπε να ερευνηθούν.

Οι γεωργιανές αρχές χαρακτήρισαν τα ευρήματα «εξαιρετικά επιπόλαια» και «παράλογα».

Είπαν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας ενήργησαν «εντός των ορίων του νόμου» απέναντι στις «παράνομες ενέργειες άγριων εγκληματιών».

Οι διαδηλώσεις στην οδό Ρουσταβέλι έχουν μειωθεί σε μέγεθος μετά την αύξηση των προστίμων και των ποινών φυλάκισης, αλλά όχι σε συχνότητα.

Σχεδόν κάθε βράδυ τον τελευταίο χρόνο, διαδηλωτές ζητούν την παραίτηση της κυβέρνησης, την οποία κατηγορούν για νοθεία εκλογών, φιλορωσική στάση και ολοένα πιο αυταρχική νομοθεσία.

Το κυβερνών κόμμα Γεωργιανό Όνειρο αρνήθηκε ότι η κυβέρνηση ή ο επίτιμος πρόεδρός του, Μπιντζίνα Ιβανισβίλι, ακολουθούν φιλορωσική πολιτική και δήλωσε ότι οι αλλαγές υπηρετούν «το δημόσιο συμφέρον».

Η Isabella Dalla Ragione κυνηγά σε εγκαταλελειμμένους κήπους και οπωρώνες ξεχασμένα φρούτα, προσπαθώντας να διατηρήσει τη γεωργική κληρονομιά της Ιταλίας και να διασώσει ποικιλίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους αγρότες να αντέξουν στις ιδιοτροπίες ενός κλίματος που μεταβάλλεται. Τα μήλα, αχλάδια, κεράσια, δαμάσκηνα, ροδάκινα και αμύγδαλα της 68χρονης, που καλλιεργούνται με παλιές μεθόδους, είναι πιο ανθεκτικά στις κλιματικές αλλαγές και τις ακραίες συνθήκες που παρατηρούνται όλο και πιο συχνά στη νότια Μεσόγειο. Η Ιταλίδα γεωπόνος έχει μετατραπεί σε ντετέκτιβ αναζητώντας περιγραφές τοπικών φρούτων σε ημερολόγια παλαιότερων αιώνων ή αγροτικά έγγραφα όπου τα βρει. Άλλα, τα εντοπίζει αντιστοιχίζοντάς τα με φρούτα σε αναγεννησιακούς πίνακες ζωγραφικής, όπου συχνά εμφανίζονται σε απεικονίσεις της Παναγίας και του Θείου Βρέφους.

Από τις 150 περίπου ποικιλίες που συλλέγονται από την Τοσκάνη, την Ούμπρια, την Εμίλια-Ρομάνια και το Μάρκε και καλλιεργούνται στο μη κερδοσκοπικό της ίδρυμα Archeologia Arborea, το μικρό, στρογγυλό αχλάδι της Φλωρεντίας είναι από τα αγαπημένα της Dalla Ragione. "Το είχα βρει να περιγράφεται σε έγγραφα του 1500, αλλά δεν το είχα δει ποτέ και πίστευα ότι είχε χαθεί", δήλωσε στο AFP. "Στη συνέχεια, πριν από 15 χρόνια, στα βουνά μεταξύ της Ούμπρια και της Μάρκε, βρήκα ένα δέντρο σχεδόν στη μέση του δάσους", χάρη σε μια ηλικιωμένη ντόπια γυναίκα που της το είπε τυχαία. Ενώ οι παλιές ποικιλίες είναι γευστικές, οι περισσότερες εξαφανίστηκαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς το γεωργικό σύστημα της Ιταλίας εκσυγχρονίστηκε.

Σημαντικό έργο

Η Ιταλία είναι μεγάλος παραγωγός φρούτων. Η παραγωγή αχλαδιών της είναι η πρώτη στην Ευρώπη και η τρίτη παγκοσμίως. Πέντε σύγχρονες ποικιλίες της - καμία από τις οποίες δεν είναι ιταλική - αντιπροσωπεύουν πάνω από το 80% της παραγωγής. "Παλαιότερα υπήρχαν εκατοντάδες, ακόμη και χιλιάδες ποικιλίες, επειδή κάθε περιοχή, κάθε κοιλάδα, κάθε τόπος είχε τη δική του", είπε η Dalla Ragione καθώς έδειχνε καλάθια γεμάτα φρούτα, αποθηκευμένα σε μια μικρή εκκλησία κοντά στον οπωρώνα. Αντίθετα, οι σύγχρονες αγορές απαιτούν μεγάλες σοδειές φρούτων που μπορούν να συγκομιστούν γρήγορα, να αποθηκευτούν εύκολα και να διαρκέσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Καθώς όμως η υπερθέρμανση του πλανήτη καθιστά το κλίμα όλο και πιο ασταθές, οι ειδικοί λένε ότι ένα ευρύτερο φάσμα γενετικής ποικιλότητας των φυτών είναι το κλειδί.

"Οι ποικιλίες με κληρονομιά... είναι σε θέση να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή, σε πιο σοβαρές ελλείψεις νερού, σε ακραίες συνθήκες ψύχους και ζέστης", δήλωσε ο Mario Marino, από το τμήμα κλιματικής αλλαγής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ. "Ωστόσο, όταν εμφανιστεί μια πολύ σοβαρή ασθένεια, στην οποία οι βελτιωμένες ποικιλίες είναι συνήθως πιο ανθεκτικές... οι τοπικές ποικιλίες χάνονται ή ίσως δεν παράγουν καρπούς", δήλωσε στο AFP. Η απάντηση έγκειται στη δημιουργία νέων ποικιλιών με τη διασταύρωση σύγχρονων και παλαιότερων ποικιλιών, είπε. Ο Marino,που συμβουλεύει το ίδρυμα της Dalla Ragione, δήλωσε ότι το έργο της είναι σημαντικό καθώς "η διατήρηση αυτής της κληρονομιάς σημαίνει διατήρηση της γης, διατήρηση της βιοποικιλότητας... και μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτό το DNA για νέους γενετικούς πόρους".

Προφορικές μαρτυρίες

Οι ερευνητές μπορούν να έχουν πρόσβαση στη συλλογή καρπών, ενώ το ίδρυμα Dalla Ragione αναδημιουργεί επίσης ιστορικούς κήπους που μπορούν να φιλοξενήσουν ανακτημένες ποικιλίες στο πλαίσιο ενός προγράμματος που χρηματοδοτείται από την ΕΕ. "Δεν κάνουμε όλη αυτή την έρευνα και το έργο διατήρησης από νοσταλγία, από ρομαντισμό", είπε καθώς μάζευε ροζ μήλα από τα δέντρα της στο λοφώδες χωριουδάκι San Lorenzo di Lerchi στην Ούμπρια. "Το κάνουμε επειδή όταν χάνουμε την ποικιλία, χάνουμε την επισιτιστική ασφάλεια, χάνουμε την ποικιλομορφία και την ικανότητα του συστήματος να ανταποκρίνεται στις διάφορες αλλαγές, και χάνουμε επίσης πολλά από πολιτιστική άποψη". Η Dalla Ragione έχει αναζητήσει απαντήσεις στα μυστήρια των φρούτων σε μοναστηριακούς οπωρώνες, στους κήπους των ευγενών και στα χωράφια του λαού. Έχει μελετήσει τοπικά κείμενα του 16ου και 17ου αιώνα.

Κάποτε εντόπισε ένα αχλάδι σε ένα χωριό της νότιας Ούμπρια, αφού διάβασε γι' αυτό στο ημερολόγιο ενός διευθυντή μουσικής μπάντας. Αλλά μια από τις πλουσιότερες πηγές της σχετικά με τον καλύτερο τρόπο καλλιέργειας τέτοιων ποικιλιών ήταν οι προφορικές μαρτυρίες - και καθώς η τελευταία γενιά αγροτών που καλλιεργούσε αυτές τις ποικιλίες φεύγει από τη ζωή, πολλές τοπικές γνώσεις χάνονται. Αυτό έχει δυσκολέψει την Isabella να μοιράσει τον χρόνο της μεταξύ της έρευνας και της αναζήτησης μιας νέας ποικιλίας, αν και έχει μάθει με τον δύσκολο τρόπο ότι η επείγουσα ανάγκη "είναι πάντα να σώσουμε την ποικιλία". "Στο παρελθόν, αν καθυστέρησα, σκεπτόμενη "θα το κάνω του χρόνου", διαπίστωσα ότι το φυτό έχει εξαφανιστεί", λέει.

Πηγή: afp.com

Η Γερμανία ανακοίνωσε την Κυριακή ότι θα ανακαλέσει τον πρέσβη της στη Γεωργία ενόψει της συνάντησης των αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη Δευτέρα, καθώς οι σχέσεις μεταξύ της Ε.Ε. και της χώρας του Νότιου Καυκάσου έχουν επιδεινωθεί, αναφέρει το Reuters.

«Εδώ και πολλούς μήνες, η ηγεσία της Γεωργίας διεξάγει εκστρατεία εναντίον» της Ε.Ε., της Γερμανίας και προσωπικά εναντίον του Γερμανού πρέσβη, Ερνστ Πίτερ Φίσερ, ανέφερε το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανάρτησή του στο X.

Η ανάκληση γίνεται «για διαβουλεύσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρήσουμε», ανέφερε το γερμανικό υπουργείο. Τη Δευτέρα, «το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. θα ασχοληθεί με τη Γεωργία».

Δεν υπήρξε άμεσο σχόλιο από την πλευρά της γεωργιανής κυβέρνησης.

Τον περασμένο μήνα, το γεωργιανό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον Φίσερ, υπονοώντας ότι συμμετείχε σε προσπάθειες προώθησης μιας «ριζοσπαστικής ατζέντας» στη χώρα ενόψει των δημοτικών εκλογών που παρακολουθούνται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Οι γεωργιανοί αξιωματούχοι κατηγορούν εδώ και μήνες τον Φίσερ και άλλους πρεσβευτές της Ε.Ε. ότι υποστηρίζουν προσπάθειες ανατροπής της κυβέρνησης στην Τιφλίδα.

Οι αρχές της Γεωργίας έχουν λάβει σκληρά μέτρα κατά των φιλοευρωπαϊκών παραγόντων της αντιπολίτευσης και των διαδηλωτών, οι οποίοι πραγματοποίησαν διαδηλώσεις μετά τις αμφισβητούμενες κοινοβουλευτικές εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου και την επακόλουθη απόφαση της κυβέρνησης να σταματήσει τις συνομιλίες για την ένταξη στην Ε.Ε..

Μαίνονται οι πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές στη Γεωργία μετά την απόφαση της κυβέρνησης να αναστείλει για τέσσερα χρόνια την προσπάθεια έναρξης των συνομιλιών για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συγκρούσεις, που σημειώθηκαν χθες, Δευτέρα, το βράδυ στη Γεωργία, προκάλεσαν τον τραυματισμό 26 ανθρώπων, στην πλειονότητά τους διαδηλωτών, ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Υγείας της χώρας του Καυκάσου, στην οποία πραγματοποιούνται από την περασμένη εβδομάδα φιλοευρωπαϊκές διαδηλώσεις.

Οι διασώστες «μετέφεραν 26 ανθρώπους σε ιατρικές δομές», οι 23 από τους οποίους ήταν διαδηλωτές και οι τρεις αστυνομικοί, ανέφερε το υπουργείο σε ανακοίνωσή του.

Χθες, Δευτέρα, χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν και πάλι στο Τμπιλίσι, την πρωτεύουσα, για την πέμπτη ημέρα μιας εκτεταμένης κινητοποίησης εναντίον της πολιτικής της κυβέρνησης, που κατηγορείται για αυταρχική παράκκλιση και ότι είναι φιλορωσική.

Η αστυνομία έκανε χρήση ισχυρών εκτοξευτήρων νερού και δακρυγόνων για να διαλύσει το πλήθος, το οποίο απάντησε εκτοξεύοντας πυροτεχνήματα εναντίον των αστυνομικών.

Δεκάδες διαδηλωτές, δημοσιογράφοι και αστυνομικοί έχουν τραυματιστεί στη διάρκεια συγκρούσεων στο περιθώριο αυτών των συγκεντρώσεων, μολονότι δεν υπάρχει ακριβής αριθμός.

Το κόμμα Γεωργιανό Όνειρο, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2012, προκάλεσε την αυτές τις διαμαρτυρίες αναβάλλοντας για το 2028 τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση - ένας στόχος που είναι ωστόσο εγγεγραμμένος στο Σύνταγμα αυτής της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας.

Ένα γνωστό τρανς μοντέλο από τη Γεωργία δολοφονήθηκε, όπως ανακοίνωσαν οι τοπικές αρχές, μία μέρα μετά την ψήφιση νομοσχεδίου που επιβάλλει αυστηρούς περιορισμούς στα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ (LGBTQ+) κοινότητας στη χώρα.

Το Υπουργείο Εσωτερικών της Γεωργίας ανέφερε ότι η 37χρονη Kesaria Abramidze βρέθηκε νεκρή από μαχαιριές στο διαμέρισμά της στα προάστια της Τιφλίδας την Τετάρτη (18/09).

Σύμφωνα με τον Guardian, τα γεωργιανά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν, αργότερα, ότι ένας άνδρας συνελήφθη σε σχέση με το έγκλημα.

Η Abramidze ήταν μία από τις πρώτες ανοιχτά τρανς δημόσιες φιγούρες της χώρας.

Ο θάνατός της ήρθε λίγες ώρες μετά τη θέσπιση της αμφιλεγόμενης νομοθεσίας για τις “οικογενειακές αξίες και την προστασία των ανηλίκων”, η οποία θα επιτρέπει στις αρχές να απαγορεύουν εκδηλώσεις Pride και να λογοκρίνουν ταινίες και βιβλία.

Ο νόμος, ο οποίος εγκρίθηκε από το γεωργιανό κοινοβούλιο την Τρίτη (17/09) στην τρίτη και τελική του ανάγνωση, περιλαμβάνει απαγορεύσεις για γάμους μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου και θεραπείες επαναπροσδιορισμού φύλου. Το νομοσχέδιο αυτό αναμένεται να αποτελέσει ένα ακόμη σημείο αντιπαράθεσης μεταξύ της Γεωργίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η χώρα επιδιώκει να ενταχθεί στην ΕΕ.

Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι το νομοσχέδιο, το οποίο αρχικά εισήχθη από το κυβερνών κόμμα Γεωργιανό Όνειρο το καλοκαίρι, αντικατοπτρίζει νόμους που θεσπίστηκαν στη γειτονική Ρωσία, όπου οι αρχές έχουν εφαρμόσει μια σειρά καταπιεστικών μέτρων κατά της LGBTQ+ κοινότητας την τελευταία δεκαετία.

Αν και το κίνητρο πίσω από τη δολοφονία της Abramidze παραμένει ασαφές, ο θάνατός της συνδέθηκε αμέσως από γεωργιανή κοινωνία με την κρατική εκστρατεία κατά των μειονοτήτων στη χώρα.

Υπό το κυβερνών κόμμα Γεωργιανό Όνειρο, το οποίο έχει υιοθετήσει μια ολοένα και πιο αντι-φιλελεύθερη στάση, η χώρα έχει δει αύξηση της βίας κατά της LGBTQ+ κοινότητας.

Πέρυσι, εκατοντάδες αντίπαλοι των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων εισέβαλαν σε LGBTQ+ φεστιβάλ στην Τιφλίδα, αναγκάζοντας την εκδήλωση να ακυρωθεί. Φέτος, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παρέλασαν στην πρωτεύουσα προωθώντας τις “παραδοσιακές οικογενειακές αξίες” σε μια εκδήλωση που παρακολούθησε το κυβερνών κόμμα και η βαθιά συντηρητική και ισχυρή Ορθόδοξη Εκκλησία.

“Υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ της χρήσης ρητορικής μίσους στην πολιτική και των εγκλημάτων μίσους” ανέφερε το Κέντρο Κοινωνικής Δικαιοσύνης, μια οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων με έδρα την Τιφλίδα, σε δήλωσή του ως αντίδραση στη δολοφονία.

“Έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από τότε που η κυβέρνηση του Γεωργιανού Ονείρου χρησιμοποιεί επιθετικά ομοφοβική/τρανσφοβική γλώσσα και την καλλιεργεί με μέσα μαζικής προπαγάνδας,” πρόσθεσε.

Την Τετάρτη (18/09), ο Ζοζέπ Μπορέλ, ο επικεφαλής διπλωμάτης της ΕΕ, κάλεσε την κυβέρνηση της Γεωργίας να αποσύρει τον νόμο για τις “οικογενειακές αξίες”, προειδοποιώντας ότι θα βλάψει τις πιθανότητες της Γεωργίας να ενταχθεί στην ΕΕ. Η νομοθεσία θα “αυξήσει τις διακρίσεις και τον στιγματισμό”, ανέφερε στο X.

Μετά τον θάνατο της Abramidze, ο Michael Roth, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Bundestag στη Γερμανία και μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, επανέλαβε αυτό το κάλεσμα. “Όσοι σπέρνουν μίσος θα θερίσουν βία. Η Kesaria Abramidze δολοφονήθηκε μόλις μία ημέρα μετά την ψήφιση του αντι-LGBTI νόμου από το γεωργιανό κοινοβούλιο,” έγραψε στο X.

Η εισαγωγή του νόμου γίνεται μόλις πέντε εβδομάδες πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές, τις οποίες πολλοί βλέπουν ως τεστ για το αν η Γεωργία, κάποτε ένα από τα πιο φιλοδυτικά πρώην σοβιετικά κράτη, θα απομακρυνθεί προς τη Ρωσία.

Η φιλοδυτική πρόεδρος της χώρας, Σαλώμη Ζουραμπισβίλι, αναμένεται να ασκήσει βέτο στον νόμο πριν τεθεί σε ισχύ. Ωστόσο, το κόμμα Γεωργιανό Όνειρο και οι σύμμαχοί του έχουν αρκετές έδρες στο κοινοβούλιο για να υπερβούν το βέτο της.

Νωρίτερα φέτος, το Γεωργιανό Όνειρο προώθησε επίσης τον διχαστικό νόμο περί “ξένης επιρροής”, τον οποίο οι δυτικοί επικριτές θεωρούν αυταρχικό και εμπνευσμένο από τη Ρωσία, και που έχει παρεμποδίσει τις φιλοδοξίες της χώρας να ενταχθεί στην ΕΕ.

Εν τω μεταξύ, φόροι τιμής άρχισαν να αποδίδονται στην Abramidze, η οποία εκπροσώπησε τη Γεωργία στον διαγωνισμό Miss Trans Star International το 2018 και είχε περισσότερους από 500.000 ακόλουθους στο Instagram.

“Η Kesaria ήταν εμβληματική! Προκλητική, σοφή, απίστευτα γενναία! Μια πρωτοπόρος για τα δικαιώματα των τρανς στη Γεωργία,” έγραψε στο X η Maia Otarashvili, Γεωργιανή πολιτική επιστήμονας.

Η Ζουραμπισβίλι δήλωσε ότι η δολοφονία θα πρέπει να αποτελέσει “καμπανάκι” για τη γεωργιανή κοινωνία. “Μια φρικτή δολοφονία! Ο θάνατος αυτής της όμορφης νέας γυναίκας… δεν πρέπει να πάει χαμένος!” έγραψε η πρόεδρος στο Facebook.

Την απελπισία τους διηγούνται οι αγρότες της νότιας Σικελίας εξαιτίας της λειψυδρίας που πλήττει τις καλλιέργειες και την κτηνοτροφία. Ο Λορέντσο Σαφέρι αναγκάστηκε πρόσφατα να οδηγήσει το κοπάδι αγελάδων του στο σφαγείο, καθώς δεν είχε τη δυνατότητα να εξασφαλίσει τον ανεφοδιασμό του αγροκτήματός του με νερό. «Είναι αποκαρδιωτικό. Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο», λέει. Τμήματα της νότιας Ιταλίας και άλλες περιοχές της μεσογειακής λεκάνης, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, βιώνουν τη χειρότερη ανομβρία των τελευταίων δεκαετιών, που επιδεινώνεται από τους αλλεπάλληλους καύσωνες – επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Οι τεχνητές υδατοδεξαμενές, που εξασφάλιζαν το πότισμα των κοπαδιών, έχουν όλες ξεραθεί. Η φετινή σοδειά καλαμποκιού ήταν περιορισμένη και έδωσε μικρό και καχεκτικό καρπό. Η λίμνη Πιργούσα στην κεντρική Σικελία, μέρος εθνικού δρυμού, μοιάζει τώρα με χλωμό, ξερό κρατήρα.

Την ίδια στιγμή, η περιοχή ελπίζει να ενισχυθεί οικονομικά από τον καλοκαιρινό τουρισμό, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο το δίκτυο ύδρευσης και τα υδάτινα αποθέματα. «Αναγκαστήκαμε να θυσιάσουμε την αγροτική παραγωγή, αλλά πρέπει να περιορίσουμε τη ζημιά στον τουρισμό, καθώς αυτό θα ήταν ακόμη χειρότερο», λέει ο Σαλβατόρε Κοτσίνα, επικεφαλής της υπηρεσίας πολιτικής προστασίας της νήσου.

Ο Κοτσίνα προσθέτει ότι οι καλλιέργειες συνεχίζουν να καταναλώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό νερού στη Σικελία, με τον πληθυσμό και τα εκατομμύρια τουρίστες να ευθύνονται για ελάχιστο ποσοστό. Οι Αρχές έχουν ανακοινώσει ότι θα δίνουν προτεραιότητα σε νοσοκομεία, επιχειρήσεις πρώτης ανάγκης, όπως εργοστάσια παραγωγής νοσοκομειακού οξυγόνου, στους ευάλωτους πολίτες, αλλά και σε ξενοδοχεία. «Οι τουρίστες δεν θα καταλάβουν τίποτα», λέει η Ελβίρα Αμάτα, υπεύθυνη τουριστικής προβολής της Σικελίας.

Στο Αγκριτζέντο, αρχαίο Ακράγαντα, που δεσπόζει πάνω από κοιλάδα γεμάτη ελληνικούς ναούς, οι Αρχές έχουν περιορίσει την παροχή νερού. Κάποιες κατοικίες στα περίχωρα της κωμόπολης έχουν να τροφοδοτηθούν με νερό εδώ και εβδομάδες. Η λειψυδρία υποχρέωσε κάποιους ιδιοκτήτες μικρών τουριστικών καταλυμάτων να μειώσουν τους πελάτες τους ή ακόμη και να τους κατευθύνουν σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, λέει ο Φραντσέσκο Πικαρέλα, πρόεδρος της τοπικής ένωσης ξενοδόχων. Αυτό που ενόχλησε πιο πολύ τον Πικαρέλα, όμως, ήταν τα ρεπορτάζ στον Τύπο για δήθεν «φυγή επισκεπτών» εξαιτίας της λειψυδρίας.

«Μετά τα ρεπορτάζ, οι κρατήσεις μειώθηκαν κατακόρυφα», λέει. Η περιφέρεια αντέδρασε άμεσα, καλώντας την κυβέρνηση της Ρώμης να προστατεύσει την απειλούμενη τουριστική σεζόν.

Ο δήμαρχος του Αγκριτζέντο, Φραντσέσκο Μιτσίκε, επισημαίνει ότι οι Αρχές ευνοούν το κέντρο της πόλης στην υδροδότηση, όπου συγκεντρώνονται τα μικρά καταλύματα, τροφοδοτώντας τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες με βυτιοφόρα. «Δεν μπορώ να ζητάω από πελάτες πεντάστερων ξενοδοχείων να περιορίζουν τα ντους τους», λέει ο διευθυντής του Verdura Resort, Ιζιντόρο ντι Φράνκο, καθισμένος σε υπαίθριο μπαρ καταπράσινου γηπέδου γκολφ.

Ο Ντι Φράνκο λέει ότι το ξενοδοχείο του περιορίζει την κατανάλωση νερού και ανακυκλώνει χάρη σε βιολογικό καθαρισμό τα λύματα, αξιοποιώντας τα νερά αυτά ως ποτιστικά. Η περιφέρεια της Σικελίας προετοιμάζει διαφημιστική εκστρατεία προκειμένου να αντιμετωπίσει την κινδυνολογία γύρω από τη λειψυδρία. Οι Σικελοί επιμένουν ότι η νότια Σικελία δεν είναι μόνο έτοιμη να υποδεχθεί τουρίστες, αλλά και ότι η οικονομία της περιοχής τούς χρειάζεται επειγόντως. «Αν χάσουμε και τον τουρισμό θα πεθάνουμε», λέει η Σίντσια Ζερμπίνι, τοπική εκπρόσωπος του μεγαλύτερου αγροτικού συνδικάτου της χώρας, Coldiretti. Πολλοί αγρότες έχουν ήδη βουλιάξει στην απελπισία. Ενας από αυτούς διηγούνταν ότι πολλές από τις κατσίκες του υπέκυψαν αφού ήπιαν λασπωμένο νερό, που πέτρωσε στο στομάχι τους.

Στη βορειοανατολική Σαρδηνία, η τοπική λίμνη βρίσκεται στο ένα τρίτο της χωρητικότητάς της. Τοπικός αξιωματούχος, που κλήθηκε να επιλέξει μεταξύ τουρισμού και γεωργίας, αποφάσισε να διακόψει εντελώς την παροχή νερού στους αγρότες. «Αποφασίσαμε να θυσιάσουμε τη γεωργία», είπε ο Τζιανκάρλο Ντιονίζι, νομάρχης του νομού Νουόρο της Σαρδηνίας. «Αν οι τουρίστες δεν μπορούν να κάνουν ντους, αυτό θα μαθευτεί και θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις κρατήσεις», λέει ο Ντιονίζι. Στην Καταλωνία, η λειψυδρία και η διαχείριση των λιγοστών υδάτινων πόρων οδήγησε στη δημιουργία κινήματος, που απαιτεί από τον γιγάντιο ξενοδοχειακό τομέα να αναλάβει τις ευθύνες του για τη χρόνια κακοδιαχείριση του νερού.

Πηγή:  THE NEW YORK TIMES

Σχεδόν 200 γεωργιανές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ανακοίνωσαν σήμερα ότι θα αρνηθούν να υπακούσουν στον νόμο περί «ξένης επιρροής» που υιοθετήθηκε την προηγουμένη από το Κοινοβούλιο ύστερα από πρωτοβουλία από κυβερνώντος κόμματος, παρά τις μαζικές διαμαρτυρίες στη χώρα αυτή του Καυκάσου.

«Ο ρωσικός νόμος δεν θα λειτουργήσει στη χώρα μας και θα παραμείνει ένα κενό φύλλο χαρτιού στο οποίο δεν θα υπακούσουμε», δήλωσαν οι μκο σε κοινή ανακοίνωση. Η γεωργιανή αντιπολίτευση φοβάται ότι ένας τέτοιος νόμος δεν θα λειτουργήσει παρά για να καταπνίξει κάθε αμφισβήτηση του καθεστώτος όπως ήταν η περίπτωση στη Ρωσία με τον νόμο της περί «ξένων πρακτόρων».

Χθες, οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος «Γεωργιανό όνειρο» υιοθέτησαν οριστικά τον νόμο αυτό με 84 ψήφους υπέρ, παρακάμπτοντας το βέτο της φιλοδυτικής προέδρου Σαλόμε Ζουραμπισβίλι.

Ο νόμος απαιτεί από τις μκο ή οργανισμούς μέσων ενημέρωσης που λαμβάνουν από το εξωτερικό πάνω από το 20% της χρηματοδότησής τους να καταγραφούν ως «πράκτορες ξένης επιρροής». Εισάγονται επίσης βαριά πρόστιμα για παραβάσεις αλλά και επαχθείς απαιτήσεις αποκάλυψης.

Αρκετές ΜΚΟ, μεταξύ των οποίων η γεωργιανή πτέρυγα της Διεθνούς Διαφάνειας, δήλωσαν στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι αναμένουν ότι τα περιουσιακά τους στοιχεία θα ‘παγώσουν’ και το έργο τους θα παρεμποδιστεί αφού τεθεί σε ισχύ ο νόμος.

Στην ανακοίνωσή τους, οι μκο δήλωσαν ότι ο νόμος αυτός «θέτει σε κίνδυνο την παρακολούθηση των (βουλευτικών) εκλογών» που έχουν προγραμματιστεί στη Γεωργία για τον Οκτώβριο.

«Αλλά εμείς, άλλες γεωργιανές οργανώσεις πολιτών, υποσχόμαστε να υπερασπιστούμε τις εκλογές και τη φωνή κάθε ψηφοφόρου», τόνισαν.

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε χθες ότι «λυπάται βαθιά» για την οριστική υιοθέτηση του νόμου, καλώντας τη χώρα αυτή του Καυκάσου να «επιστρέψει σταθερά στην ευρωπαϊκή πορεία».

Η Ουάσιγκτον, μέσω του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών, επίσης «καταδίκασε» μια ψηφοφορία που αγνοεί τις «ευρωατλαντικές φιλοδοξίες του γεωργιανού λαού».

Πηγή: ertnews.gr

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη χθεσινή του ψηφοφορία έριξε στον κάλαθο των αχρήστων τους κανόνες για την προστασία της φύσης και την ποιότητα του εδάφους στις καλλιεργούμενες εκτάσεις, σε μία κίνηση που θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα της Ευρώπης να θρέψει τις μελλοντικές γενιές, προειδοποιεί η Greenpeace.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάργηση των διατάξεων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την προστασία του εδάφους, την παραχώρηση ενός μικρού ποσοστού καλλιεργούμενης γης στη φύση και την αμειψισπορά, ανάμεσα σε άλλα περιορισμένα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ απαλλάσσει σχεδόν 17 εκατομμύρια εκτάρια γεωργικής γης (όσο η έκταση του συνόλου της γεωργικής γης της Γερμανίας) από οποιονδήποτε περιβαλλοντικό έλεγχο.

“Οι πλημμύρες έχουν καταστρέψει καλλιέργειες στη Θεσσαλία, παρόμοιες καταστροφές συμβαίνουν και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, οι περισσότεροι αγρότες δικαίως απαιτούν ένα σταθερό, αξιοπρεπές και δίκαιο εισόδημα και την προστασία τους από μία ανηλεή αγορά που κυριαρχείται από αγροχημικούς κολοσσούς που τους εκμεταλλεύονται για κάθε λεπτό του ευρώ. Πετώντας στα σκουπίδια τις τελευταίες προβλέψεις για την αναγκαιότητα προστασίας της φύσης, του κλίματος και της βιοποικιλότητας δεν θα σώσουμε τους αγρότες! Αντίθετα, θα γίνουμε όλοι πιο ευάλωτοι στα ακραία καιρικά φαινόμενα που καταστρέφουν τις καλλιέργειες και τα μέσα βιοπορισμού των αγροτών που παράγουν την τροφή όλων μας. Αυτή η ψηφοφορία διαλύει κάθε προσδοκία για μια ισχυρή αγροτική πολιτική της ΕΕ που έχει ως προτεραιότητα την ευημερία των αγροτών, την προστασία του περιβάλλοντος και το δημόσιο συμφέρον”, δήλωσε η Έλενα Δανάλη, υπεύθυνη της εκστρατείας για τη βιώσιμη γεωργία στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace.

Η πρόταση της Επιτροπής, που εκπονήθηκε μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες ως απάντηση στις διαμαρτυρίες των αγροτών, εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο στην τελευταία συνεδρίαση της ολομέλειας πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου. Η ψηφοφορία επισπεύσθηκε ώστε να προλάβει να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα του Κοινοβουλίου μέσα από μία διαδικασία που παρακάμπτει τις πολιτικές συζητήσεις και τις ψηφοφορίες στις αρμόδιες επιτροπές του Κοινοβουλίου. Το επόμενο βήμα είναι η πρόταση που ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκριθεί επίσημα από τους υπουργούς γεωργίας των κρατών μελών της ΕΕ στις επόμενες συνεδριάσεις του Συμβουλίου.

Στην Έκθεση Εκτίμησης Κλιματικού Κινδύνου, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Μάρτιο, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος αναφέρει ότι η ΕΕ πρέπει να αλλάξει την αγροτική της πολιτική για να προωθήσει πιο βιώσιμες αγροτικές πρακτικές και τόνισε ότι “η μείωση της ρύπανσης από τις αγροτικές και βιομηχανικές δραστηριότητες πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την προστασία των ευρωπαϊκών οικοσυστημάτων από την κλιματική αλλαγή”. 

Πηγή: greenpeace.org

A.G.A. Trio – Erzrumi shoror {Meeting (Naxos World/Arc Music, 2020)}

Μοιράζονται την αγάπη τους για την μουσική της Ανατολίας, εκεί που ενώνεται η Ευρώπη με την Ασία. Πρόκειται για τον νέο μαέστρο της αρμένικης duduk Arsen Petrosyan από το Yerevan, τον Γεωργιανό ακκορντεονίστα Mikail Yakut και τον Τούρκο πολυοργανίστα Deniz Mahir Kartal στο καβάλ και την κιθάρα οι οποίοι ένωσαν τις δυνάμεις τους δημιουργώντας τους A.G.A TRIO. Εδώ μας παίζουν μιαν αρμένικη νοσταλγική μελωδία!

Επιλογή - κείμενο - επιμέλεια : Μιχάλης Πολυχρόνης

Όλα τα κομμάτια της στήλης ''ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ'' ακούγονται κάθε Τρίτη στην εκπομπή ''ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ'' 15.00-17.00μμ στον διαδικτυακό αέρα της ΕΡΤΟΠΕΝ, www.ertopen.com 

Η ατμοσφαιρική ρύπανση λόγω της γεωργίας - κτηνοτροφίας είναι ένα πρόβλημα υπαρκτό, σημαντικό και δύσκολο να ελεγχθεί. Μαζί με τον καθαρό αέρα, το φαγητό είναι μία από τις βασικές ανάγκες του ανθρώπου. Αλλά ο τρόπος που παράγεται επηρεάζει τον τρόπο αλλά και το τι αναπνέουμε. 

Οι κωμοπόλεις και οι πόλεις είναι συχνά το «σκηνικό της μάχης» για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά υπάρχει μία άλλη, ίσως πιο αμφιλεγόμενη τοποθεσία. Η ύπαιθρος. Κι αυτό εξαιτίας της γεωργίας, σημειώνει η Άμυ Χολ σε άρθρο της στο New Internationalist. 

Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η μείωση των εκπομπών της γεωργίας κατά το ήμισυ θα μπορούσε να σώσει περισσότερες από 200.000 ζωές σε 59 χώρες του κόσμου. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τη γεωργία, τη δασοκομία και την αλιεία έχουν υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία 50 χρόνια. Χωρίς μεγαλύτερες προσπάθειες για τη μείωσή τους, θα μπορούσε να υπάρξει επιπλέον 30% αύξηση έως το 2050. 

Η ρύπανση από τη γεωργία μπορεί επίσης να συμβάλει στο όζον του εδάφους, το οποίο μπορεί με τη σειρά του να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις καλλιέργειες. Μια εκτίμηση, εξετάζοντας τον αντίκτυπο στην παραγωγή σόγιας, σίτου, ρυζιού και αραβοσίτου σε αρκετές χώρες, δείχνει ότι οι αποδόσεις θα μπορούσαν να μειωθούν έως και 227 εκατομμύρια τόνους ετησίως. «Αν βρίσκεστε σε ένα μέρος του κόσμου όπου το φαγητό είναι ήδη δυσεύρετο, αυτό θα μπορέσει να έχει αρνητικό αποτέλεσμα», λέει ο Άλαστερ Λιούις, καθηγητής στο Εθνικό Κέντρο Ατμοσφαιρικής Επιστήμης της Αγγλίας.

Αλλά από όλους τους ρύπους, είναι η αμμωνία για την οποία κυρίως ευθύνεται η γεωργία. Η γεωργία αντιπροσωπεύει το 92% των συνολικών εκπομπών αμμωνίας σε 33 ευρωπαϊκές χώρες και από το 2014 οι εκπομπές αυξάνονται.

Το αέριο αμμωνίας με βάση το άζωτο εκπέμπεται από το λίπασμα και τη διάσπαση της ουρίας σε κοπριά και οργανικά λύματα. Συνδυάζεται με άλλους ρύπους, κυρίως από οχήματα και βιομηχανία και συμβάλει στη διεισδυτική σωματιδιακή ύλη στον αέρα. Στην πραγματικότητα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι, σε μεγάλο μέρος των ΗΠΑ, της Ευρώπης, της Ρωσίας και της Κίνας, οι εκπομπές από τις φάρμες υπερτερούν όλων των άλλων ανθρώπινων πηγών σωματιδίων. 

Η γεωργική ατμοσφαιρική ρύπανση δεν είναι απλώς ένα ζήτημα που αφορά τις αγροτικές περιοχές. «Ένα πολύ σημαντικό κλάσμα των σωματιδίων που αναπνέουν οι άνθρωποι στις πόλεις περιέχει αμμωνία. Μέρος αυτού προέρχεται από αγροκτήματα, πιθανώς εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά», λέει ο Λιούις. 

Το άζωτο είναι ένα κρίσιμο φυσικό λίπασμα. Μπορεί επίσης να προστεθεί στις καλλιέργειες για να αυξήσει την παραγωγικότητα, αλλά ο φυσικός κύκλος αζώτου αναστατώνεται όταν είναι υπερφορτωμένος και το άζωτο αντιδρά με άλλες ουσίες στον αέρα. Όταν το άζωτο «διαρρέει» από τον κύκλο, οι φυσικοί βιότοποι μπορούν να γονιμοποιηθούν υπερβολικά, αναστατώνοντας τα ευαίσθητα οικοσυστήματα και αυξάνοντας την οξύτητα του εδάφους. 

Η αλλαγή δεν είναι εύκολη

Ο Λιούις λέει ότι το ζήτημα της γεωργικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι μια σκληρή πολιτική μάχη. «Μιλώντας ειλικρινά, οι άνθρωποι δεν θέλουν να επιβάλλουν πράγματα στους αγρότες, είναι μερικοί από τους πιο δύσκολους ανθρώπους για να δουλέψεις εφαρμόζοντας πολιτική, ιδιαίτερα στην Ευρώπη». 

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τη μείωση των εκπομπών αμμωνίας στα αγροκτήματα. Αυτοί περιλαμβάνουν τη χρήση λιγότερων λιπασμάτων, την κάλυψη και την αποθήκευση των οργανικών λυμάτων με ενδεδειγμένους τρόπους και το άπλωμα της κοπριάς επίσης με τρόπους που μειώνουν τις εκπομπές, όπως η έγχυση. Οι μέθοδοι είναι, ωστόσο, κοστοβόροι για τους αγρότες. 

Η έλλειψη χρόνου και υποδομής είναι επίσης εμπόδια, ειδικά όταν οι αγρότες που προσπαθούν να παράγουν φθηνά τρόφιμα έχουν ήδη τόσο συμπιεσμένα περιθώρια κέρδους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου εκστρατείες από γαλακτοπαραγωγούς κατά της πτώσης των τιμών του γάλακτος οδήγησαν σε αποκλεισμούς και διαμαρτυρίες, ο τομέας των γαλακτοκομικών προϊόντων και του βοείου κρέατος 40% της αμμωνίας απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα.

Ο Ίαν Λουντγκέιτ είναι σύμβουλος περιβάλλοντος στην Εθνική Ένωση Αγροτών στη Βρετανία και λέει ότι οι αγρότες κάνουν ήδη πολλά. «Είναι σαφές ότι οι εκπομπές αμμωνίας είναι πρωτίστως ένα ζήτημα για τη γεωργία, αλλά, υπάρχει όριο στα όσα μπορούν να κάνουν οι αγρότες εντός ρεαλιστικών απαιτήσεων κόστους και πρακτικότητας».

Επισημαίνει ότι η μείωση των εκπομπών αμμωνίας ωφελεί επίσης τους αγρότες, όσον αφορά τη μείωση των απωλειών. «Ουσιαστικά χάνεται άζωτο που διαφορετικά θα μπορούσε να “ταΐζει” τη σοδειά ή το έδαφος. Είναι προς το συμφέρον των αγροτών να το μειώσουν επίσης».

Γυρίζοντας την παλίρροια;

Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες αρχίζουν να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα: η Δανία μείωσε τις εκπομπές αμμωνίας κατά 40% μεταξύ 1990 και 2016, μέσω ισχυρότερων κανονισμών για την εξάπλωση της κοπριάς και την αποθήκευση οργανικών λυμάτων, καθώς και μέσω οικονομικής βοήθειας για τους αγρότες. Στις Κάτω Χώρες, εφαρμόστηκαν παρόμοια μέτρα που μείωσαν τις εκπομπές αμμωνίας κατά 64% την ίδια περίοδο.

Παρ 'όλα αυτά, οι Κάτω Χώρες εξακολουθούν να έχουν μεγάλα προβλήματα: Το 2019, ο πρωθυπουργός της χώρας Μαρκ Ρούτε χαρακτήρισε το ζήτημα της ρύπανσης ως το πιο δύσκολο που είχε αντιμετωπίσει στην εποχή του ως ηγέτης, λόγω της πολυπλοκότητάς του. Η «κρίση αζώτου» στη χώρα προκάλεσε τη διακοπή αιτήσεων για δεκάδες χιλιάδες άδειες γεωργικής και οικοδομικής δραστηριότητας καθώς η ολλανδική κυβέρνηση προσπάθησε να συμμορφωθεί με δικαστική απόφαση για τη μείωση της ρύπανσης του αζώτου και να σταματήσει την παραβίαση των νόμων περί ρύπανσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία της φύσης. Εκατοντάδες αγρότες κατέβηκαν σε διαμαρτυρίες μπλοκάροντας τους αυτοκινητόδρομους. 

Για να παράγουμε ουσιαστική βελτίωση στο πραγματικό πρόβλημα εκπομπών ρύπων της γεωργίας, πρέπει επίσης να σκεφτούμε τι καλλιεργούμε - όχι μόνο πώς. Το Κέντρο Οικολογίας και Υδρολογίας δημοσίευσε μια έκθεση το 2014, η οποία διερεύνησε πόσες επιλογές τροφίμων στην Ευρώπη επηρεάζουν τις εκπομπές αζώτου, την κλιματική αλλαγή και τη χρήση γης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το αποτύπωμα αζώτου της μέσης διατροφής θα μειωνόταν κατά 40% εάν οι άνθρωποι μείωναν κατά το ήμισυ την ποσότητα κρέατος και γαλακτοκομικών που τρώνε, λόγω των σχετικά χαμηλών «απωλειών» αζώτου από τα φυτικά τρόφιμα, όπως τα δημητριακά. 

Ο Μαρκ Σάτον, περιβαλλοντικός φυσικός και ένας από τους συντάκτες της έκθεσης, λέει ότι αισθάνεται αισιόδοξος: «Αυτό ήταν ένα θέμα όπου δεν συνέβαιναν πολλά επί 20 χρόνια και τώρα βλέπουμε πραγματικά χώρες να αρχίζουν να ασχολούνται στο υψηλότερο επίπεδο. Πρέπει να αρχίσουμε να το “αγκαλιάζουμε” αυτό».


πηγή tvxs.gr