Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο δημοσίευσε την Τετάρτη την απόφασή του για την κατάργηση συνταξιοδοτικών παροχών, δώρων και επιδομάτων Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας στις επικουρικές συντάξεις.

Το ΑΕΔ με πρόεδρο την πρώην πρόεδρο του ΣτΕ, Ευαγγελία Νίκα, και εισηγήτρια την σύμβουλο Επικρατείας, Ειρήνη Σταυρουλάκη, έκρινε ότι οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Αρείου Πάγου, που παραπέμφθηκαν λόγω αντιθέτων απόφασεων μεταξύ των δύο δικαστηρίων, δεν είναι αντίθετες και εξακολουθούν να ισχύουν.

Επιπλέον, έκρινε ότι είναι αναρμόδιο να εκδώσει απόφαση επί της συνταγματικότητας των περικοπών στις επικουρικές συντάξεις του Δημοσίου τομέα για το 11μηνο από 11.6.2015 έως 11.5.2016, που έγιναν με τον «Νόμο Κατρούγκαλου».

Κατά συνέπεια, οικονομικές διεκδικήσεις δικαιούνται όσοι συνταξιούχοι του Δημοσίου τομέα είχαν προσφύγει μέχρι 21/7/2020 στα Διοικητικά Δικαστήρια για τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις το 11μηνο από 11.6.2015 έως 11.5.2016.

Δεν δικαιούνται τις διαφορές οι συνταξιούχοι του Μετοχικού Ταμείου της Τράπεζας της Ελλάδος, για τους οποίους είχε εκδοθεί η απόφαση του Αρείου Πάγου που έκρινε συνταγματικές τις περικοπές τους.

Το ΑΕΔ στο σκεπτικό της απόφασής του έκρινε ότι «στερείται σχετικής δικαιοδοσίας, λόγω μη αντιθέσεως μεταξύ της αποφάσεως 1509/ 2023 του Αρείου Πάγου και το 2287 και 2088/ 2015 του ΣτΕ».

«Το Συμβούλιο της Επικρατείας, αποφανθέν υπέρ της αντισυνταγματικότητας περιόρισε την κρίση του επί των συνταξιούχων δημόσιων φορέων κοινωνικής ασφαλίσεως, στηριζόμενο στην υποχρεωτικότητα της (επικουρικής) κοινωνικής ασφάλισης και στην συνακόλουθη παροχή της αποκλειστικώς από το κράτος ή από ΝΠΔΔ, έλαβε υπόψη κατά τρόπο καταλυτικό το σωρευτικό αποτέλεσμα της ένδικης περικοπής με το σύνολο των προηγηθεισών, κατά τα έτη 2000 έως 2012, πολλαπλών διαδοχικών νομοθετικών περικοπών των συντάξεων, κρίνοντας -βάσει της ποσότητας και της έντασης αυτών επί της συγκεκριμένης κατηγορίας συνταξιούχων – ότι επιβαλλόταν συνταγματικώς, αλλά δεν εχώρησε η εκπόνηση ειδικής επιστημονικά τεκμηριωμένης μελέτης ως προς την επιρροή της ένδικης ρύθμιση στον πυρήνα του κοινωνικοασφαλιστικού δικαιώματος των εν λόγω συνταξιούχων».

Σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση, ο Άρειος Πάγος, «υπό το πρίσμα του νοµικού πλαισίου της παρεχοµένης από την ίδια την Τράπεζα της Ελλάδος, ήτοι από ΝΠΙΔ, επικουρικής ασφαλίσεως των συνταξιούχων της, συνεκτιμώντας µεν τις προηγηθείσες περικοπές συντάξεων, οι οποίες, όµως, δεν αφορούσαν στο σύνολο, και δη στην πλειονότητα, τους συνταξιούχους της Τράπεζας, και λαμβάνοντας, επίσης, υπ’ όψιν ότι, πάντως, το ύψος των πληττόμενων συντάξεων των ασφαλισμένων στην ως άνω Τράπεζα παραµένει υψηλότερο της µέσης κυρίας και επικουρικής συντάξεως του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, έκρινε συνταγµατική την ως άνω διάταξη».

Το ΑΕΔ αναφέρει, επίσης, ότι «λόγω ουσιώδους διαφοροποιήσεως του νοµικού και πραγματικού υποβάθρου των υποθέσεων και των αντιστοίχων, φερομένων ως αντίθετων, αποφάσεων του Αρείου Πάγου αφενός και του Συµβουλίου της Επικρατείας αφετέρου, δεν καθίσταται κρίσιμη και αναγκαία για την μία υπόθεση η γενομένη από το άλλο δικαστήριο ερμηνευτική προσέγγιση του ζητήματος της συνταγµατικότητας ή µη της αυτής νομοθετικής διατάξεως και, συνακολούθως, δεν τίθεται ζήτηµα αντιθέσεως, κατ’ άρθρο 100 παρ.1 περ. ε’ του Συντάγµατος, των προαναφερθεισών αποφάσεων των ως άνω Δικαστηρίων».

Στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο παραπέμπει ο Άρειος Πάγος προς οριστική κρίση για το εάν είναι συνταγματική ή όχι η κατάργηση των τριών δώρων-επιδομάτων (Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας) στις επικουρικές μόνο συντάξεις του ιδιωτικού τομέα που έγιναν για το 11μηνο από 11.6.2015 έως 11.5.2016, με το «νόμο Κατρούγκαλου», καθώς διαφωνεί με τους δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Συγκεκριμένα, πριν από 9 χρόνια η Ολομέλεια του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου είχε κρίνει κατά πλειοψηφία 14-11 ότι είναι αντισυνταγματικές και αντίθετες στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) οι  περικοπές και των τριών δώρων των επικουρικών συντάξεων που έγιναν το 2012.

Αντιθέτως, το  Β΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου κρίνει ότι όλες οι περικοπές των τριών δώρων που έγιναν με το μνημονιακό νόμο 4093/2012 είναι συνταγματικές και σύμφωνες με την ΕΣΔΑ, καθώς «η θέσπισή τους εξυπηρετούσε σκοπούς δημοσίου συμφέροντος» και όχι μόνο.

Η περικοπή των επιδομάτων Χριστουγέννων Πάσχα και θερινής άδειας, επιβλήθηκε με το άρθρο πρώτο παρ. ΙΑ υποπαράγραφος ΙΑ.6 περίπτωση 3 του νόμου 4093/2012 η οποία έγινε λόγω του Μνημονίου Συνεννόησης.

Η διάταξη αυτή προβλέπει: «Από 1.1.2013 τα επιδόματα και δώρα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα και το επίδομα αδείας, που προβλέπονται από οποιαδήποτε γενική ή ειδική διάταξη νόμου ή κανονιστική πράξη ή καταστατική διάταξη για τους συνταξιούχους και βοηθηματούχους όλων των φορέων και τομέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας».

Όπως αναφέρουν οι Αρεοπαγίτες, σύμφωνα με το Σύνταγμα, για το κύρος της επίμαχης νομοθετικής ρύθμισης  δεν απαιτείται «προηγούμενη εκπόνηση μελέτης επιπτώσεων των ρυθμίσεων (κατάργησης δώρων)  στο βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων, κατόπιν συνυπολογισμού και των λοιπών οικονομικών επιβαρύνσεων αυτών».