Ανησυχία έχουν προκαλέσει οι εικόνες από δορυφόρο που κατέγραψαν ασυνήθιστη δραστηριότητα σε ρωσικό χώρο ο οποίος στο παρελθόν χρησιμοποιούνταν ως στρατιωτικό κέντρο ερευνών για όπλα βιολογικού πολέμου.

Το μέρος με την ονομασία Sergiev Posad-6, είχε παραμείνει αδρανές για δεκαετίες, αλλά το ψυχροπολεμικό του παρελθόν ήταν έντονα αμφιλεγόμενο καθώς αποτελούσε ένα σημαντικό κέντρο ερευνών για βιολογικά όπλα, με πειράματα σε ιούς όπως η ευλογιά, ο Έμπολα και οι αιμορραγικοί πυρετοί.

Δορυφορικές εικόνες των τελευταίων δύο ετών, από την έναρξη δηλαδή του πολέμου με την εισβολή στην Ουκρανία, καταγράφουν εκτεταμένες ανακατασκευές και προσθήκες, με τουλάχιστον δέκα νέα κτίρια, συνολικής έκτασης άνω των 23.000 τετραγωνικών μέτρων. Αρκετά από αυτά φέρουν χαρακτηριστικά βιολογικών εργαστηρίων, σχεδιασμένα για τη διαχείριση εξαιρετικά επικίνδυνων παθογόνων.

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι τέτοια όπλα έχουν χρησιμοποιηθεί στη σύγκρουση με την Ουκρανία, ωστόσο η κατασκευή νέων εργαστηρίων στο Sergiev Posad-6 παρακολουθείται στενά από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και ειδικούς βιολογικών όπλων, καθώς ο πόλεμος διανύει τον τρίτο του χρόνο και οι ανησυχίες για τις προθέσεις της Μόσχας αυξάνονται.

Οι εικόνες που φέρνει στη δημοσιότητα η Washington Post, και οι οποίες προέρχονται από Google Earth, MAXAR και Planet Labs, φανερώνουν πως οι νέες εγκαταστάσεις διαθέτουν δεκάδες συστήματα εξαερισμού στις οροφές, υπόγεια υποδομή, αυξημένα μέτρα ασφαλείας και πιθανώς ένα ηλεκτροπαραγωγό σταθμό. Πρόσφατα, Ρώσοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν δημόσια ότι οι επιστήμονες θα χρησιμοποιήσουν τα εργαστήρια για τη μελέτη θανάσιμων μικροβίων, όπως ο ιός Έμπολα, με στόχο την ενίσχυση της άμυνας της χώρας έναντι της βιοτρομοκρατίας και μελλοντικών πανδημιών.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ, η έρευνα για τον Έμπολα περιορίζεται σε εργαστήρια ασφαλείας «Βιολογικής Ασφάλειας Επιπέδου 4» (BSL-4), εξοπλισμένα για να διαχειρίζονται τους πιο θανάσιμους και ανίατους ιούς και βακτήρια.

 

 

Τα εργαστήρια της σοβιετικής εποχής στο Sergiev Posad-6 που ερευνούσαν την όπλιση ιών παρόμοιων με τον Έμπολα είχαν «πολύ ασφαλές σύστημα εξαερισμού» για να αποτρέπεται η διαρροή παθογόνων, όπως ανέφερε ο Michael Duitsman, ειδικός στη ρωσική και σοβιετική τεχνολογία πυραύλων και μη διάδοση πυρηνικών στο Κέντρο James Martin. Η εγκατάσταση περιλαμβάνει επίσης ένα κτίριο με ψηλές καμινάδες εξαγωγής, το οποίο αρκετοί ειδικοί πιστεύουν ότι είναι μικρός ηλεκτροπαραγωγός σταθμός. Ένας ανεξάρτητος από την τοπική ενεργειακή υποδομή σταθμός είναι κρίσιμος για τη διατήρηση της θερμοκρασίας και της κυκλοφορίας του αέρα που απαιτεί ένα BSL-4, σύμφωνα με τον Andrew C. Weber πρώην υψηλόβαθμο αξιωματούχο του Πενταγώνου.

Δορυφορικές εικόνες από τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2023 δείχνουν επίσης την κατασκευή μιας υπόγειας σήραγγας πλάτους 11 μέτρων που συνδέει τα εργαστήρια με τον ηλεκτροπαραγωγό σταθμό — αρκετά μεγάλη ώστε να επιτρέπει τη διέλευση οχημάτων και προσωπικού σε έναν ασφαλή και περιβαλλοντικά ελεγχόμενο χώρο, ενώ διαθέτει και σωληνώσεις για μεταφορά ατμού για θέρμανση και για αποστειρωτές που καθαρίζουν μολυσμένο εργαστηριακό εξοπλισμό. Οι εικόνες πριν από την κατασκευή της οροφής αποκαλύπτουν έναν περίπλοκο σχεδιασμό, με πολλά χωριστά δωμάτια, που σύμφωνα με ειδικούς, πιθανότατα λειτουργούν ως προθάλαμοι απολύμανσης.

Ειδικός δήλωσε ότι η διαρρύθμιση ήταν «συμβατή με το σχεδιασμό εργαστηρίων» και ότι πιθανότατα υποδεικνύει εργαστήρια «μέγιστης συγκράτησης». Αμερικανοί αξιωματούχοι και ειδικοί στον έλεγχο όπλων, εκφράζουν ανησυχίες για τη μυστικότητα που περιβάλλει αυτή τη στρατιωτική εγκατάσταση, για το πώς η Ρωσία σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τα νέα εργαστήρια. «Αυτό είναι το μέρος όπου όπλιζαν την ευλογιά», δήλωσε ο Duitsman. «Οι νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις δυνατότητες ενός ανανεωμένου προγράμματος».

Οι υπηρεσίες πληροφοριών και οι ειδικοί βιοάμυνας τονίζουν ότι είναι αδύνατο να προσδιοριστεί ο σκοπός της επέκτασης του χώρου μόνο από τις δορυφορικές φωτογραφίες καθώς ακόμα και ένα εργαστήριο εξοπλισμένο για μελέτη του θανατηφόρου ιού Έμπολα, για την ανάπτυξη εμβολίου, μπορεί να μοιάζει εξωτερικά ίδιο με εκείνο που διεξάγει έρευνα για τη χρήση του ιού ως όπλο.

Το νέο κτιριακό συγκρότημα στο Sergiev Posad-6 έχει τα χαρακτηριστικά μιας ρωσικής τοποθεσίας υψηλής ασφάλειας, τα οποία συνάδουν με τις προφυλάξεις που λαμβάνονται σε μια εγκατάσταση BSL-4, δήλωσαν πέντε ειδικοί στην Washington Post. Τα σημεία ελέγχου, ο σχεδιασμός των δρόμων, η αποψίλωση των δέντρων και οι διαδοχικοί φράχτες ελέγχουν αυστηρά την κίνηση στον χώρο και ευνοούν την εποπτεία του. «Αυτό ονομάζεται “επίπεδο άμυνας κρεμμυδιού”», ανέφερε ο William Goodhind, στρατιωτικός αναλυτής εικόνων στο Contested Ground. «Όσο περισσότερα επίπεδα υπάρχουν, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να καταστραφούν».

Η περιμετρική ασφάλεια στον χώρο Sergiev Posad-6 καθαρίστηκε από δέντρα ώστε να υπάρχει καθαρή ορατότητα, σύμφωνα με τον ειδικό Michael Duitsman, σε αντιστοιχία με τις αμυντικές τακτικές άλλων υψηλής ασφάλειας στρατιωτικών εγκαταστάσεων της Ρωσίας. «Οι αποθηκευτικοί χώροι πυρηνικών όπλων βρίσκονται σε δάση, αλλά έχουν σαφείς περιμέτρους για να μπορούν να εντοπίσουν οποιονδήποτε προσπαθήσει να πλησιάσει», σημειώνει.

Ο Weber συνδέει την επέκταση του ερευνητικού κέντρου με τις αόριστες απειλές του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων, εάν η σύγκρουση στην Ουκρανία κλιμακωθεί. Αν και τα βιολογικά και χημικά όπλα απαγορεύονται βάσει διεθνών συνθηκών, η Ρωσία φαίνεται να προειδοποιεί τους αντιπάλους της ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μη συμβατικά όπλα αν πιεστεί. «Ο Πούτιν μιλά ανοιχτά στα μέσα ενημέρωσης», δήλωσε ο Weber. «Αλλά επειδή δεν θα παραδεχθούν ποτέ ότι έχουν βιολογικά όπλα, η απόδειξη προκύπτει μέσω αναφορών σε αυτές τις εγκαταστάσεις. Το μήνυμα είναι σαφές: ‘Έχουμε αυτή τη δυνατότητα. Και μην νομίζετε ότι δεν θα τη χρησιμοποιήσουμε’».

Σε συνέντευξη του Απριλίου στην εφημερίδα του ρωσικού στρατού, Red Star, ο διοικητής των εργαστηρίων, Sergey Borisevich, χαρακτήρισε την εγκατάσταση ως τη «ραχοκοκαλιά του βιολογικού αμυντικού συστήματος της χώρας». Ο Borisevich εξήγησε ότι ο χώρος σχεδιάστηκε για τη δημιουργία «ιατρικών μέσων προστασίας στρατευμάτων και πολιτών από βιολογικά όπλα».

Στις δορυφορικές φωτογραφίες, η εκκαθάριση του χώρου γίνεται ορατή αρχικά ττον Μάιο του 2022, λίγους μήνες μετά την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Τον Ιούνιο του 2022, οι Ρώσοι αξιωματούχοι κατέθεσαν επίσημη καταγγελία στον ΟΗΕ, υποστηρίζοντας – χωρίς αποδείξεις – ότι η Ουκρανία ετοίμαζε βιολογικά όπλα εναντίον των ρωσικών δυνάμεων.

Οι ΗΠΑ και άλλες χώρες κατηγορούν τη Μόσχα για κατασκευή απαγορευμένων νευροτοξικών ουσιών και χρήση τους σε απόπειρες δολοφονίας αντιπολιτευόμενων και αποστατών, όπως ο Σεργκέι Σκριπάλ, πρώην αξιωματικός της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, ο οποίος δηλητηριάστηκε το 2018 στο Σάλσμπερι της Αγγλίας. Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ κατηγόρησε τη Ρωσία σε αναφορά του Απριλίου ότι επανειλημμένα χρησιμοποιεί απαγορευμένα χημικά ως όπλα στην Ουκρανία, επικαλούμενο βίντεο Ρώσων στρατιωτών που δείχνουν ρίψεις χημικών χειροβομβίδων σε θέσεις Ουκρανών στρατιωτών. Επισήμως, το Κρεμλίνο αρνείται την ύπαρξη τέτοιων όπλων στη Ρωσία.

Ο πρώην Ρώσος πρόεδρος, Μπόρις Γιέλτσιν, παραδέχθηκε το 1992 ότι η Σοβιετική Ένωση είχε κατασκευάσει οπλοστάσιο βιολογικών όπλων, αλλά το Κρεμλίνο ανακάλεσε αργότερα τη δήλωση, επιμένοντας ότι ποτέ δεν κατασκευάστηκαν τέτοια όπλα. Υπό τον Πούτιν, η Μόσχα συχνά κατηγορεί τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους ότι σχεδιάζουν τη χρήση βιολογικών όπλων εναντίον Ρώσων. Οι ΗΠΑ σταμάτησαν την παραγωγή βιολογικών και χημικών όπλων το 1969 και ολοκλήρωσαν την καταστροφή των αποθεμάτων τους υπό πολιτική εποπτεία το 1972.

«Οι Ρώσοι δεν έχουν υπάρξει ποτέ διαφανείς όσον αφορά τις εγκαταστάσεις του Υπουργείου Άμυνας», δήλωσε η Mallory Stewart, βοηθός γραμματέας στο Γραφείο Ελέγχου Όπλων, Αποτροπής και Σταθερότητας του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ. «Αυτό εγείρει ερωτήματα για το τι κρύβουν».

Η κατασκευή εργαστηρίων στο Sergiev Posad-6 έχει δώσει νέα πνοή σε ένα στρατιωτικό συγκρότημα που για χρόνια θεωρούνταν μια “νεκρή” κληρονομιά του σοβιετικού παρελθόντος της Ρωσίας. Το Sergiev Posad-6, το οποίο βρίσκεται περίπου 100 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Μόσχας, δημιουργήθηκε από τον Κόκκινο Στρατό τη δεκαετία του 1950 ως μία από τις «κλειστές» στρατιωτικές πόλεις της Σοβιετικής Ένωσης, που περικλείονταν γύρω από απόρρητα εργοστάσια και ερευνητικά κέντρα για πυρηνικά, χημικά και βιολογικά όπλα, με αυστηρά περιορισμένη πρόσβαση, περιλαμβάνοντας και απαγόρευση σε ξένους επισκέπτες.

Το οχυρωμένο συγκρότημα, αρχικά γνωστό ως Zagorsk-6, χτίστηκε στα περίχωρα του Sergiev Posad, μιας πόλης 110.000 κατοίκων. Μέσα στα τείχη, ζούσαν έως και 6.000 επιστήμονες και μέλη των οικογενειών τους, σε κρατικά διαμερίσματα με παιδικές χαρές και τουλάχιστον ένα σχολείο.

Μία από τις ρωσικές στρατιωτικές μονάδες που λειτουργούν στο Sergiev Posad, το 48ο Κεντρικό Ινστιτούτο Επιστημονικής Έρευνας, τελεί υπό κυρώσεις από τις ΗΠΑ για φερόμενη συμμετοχή σε παράνομες δραστηριότητες όπλων, συμπεριλαμβανομένης της συνδρομής στην ανάπτυξη χημικών όπλων που χρησιμοποιήθηκαν στην απόπειρα δολοφονίας του Σεργκέι Σκριπάλ.

Οι δορυφορικές εικόνες φανερώνουν ανακατασκευή της ζώνης των πολιτικών εγκαταστάσεων του συγκροτήματος, όπου διαμένουν οι επιστήμονες, με την κατασκευή νέας δομής που ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2022 και ανακαινίσεις ενός υφιστάμενου κτιρίου το καλοκαίρι του 2024.

Παράλληλα, αναφορές σε ρωσικά μέσα ενημέρωσης και σε μελέτες της μεταψυχροπολεμικής εποχής υποδηλώνουν ότι το κέντρο συνέχισε να διεξάγει έρευνες σε λοιμώδεις ασθένειες ακόμα και μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Το 2020, οι επιστήμονες του Sergiev Posad-6 βοήθησαν στην ανάπτυξη του εμβολίου Sputnik-V κατά του COVID-19.

Ωστόσο, τα περισσότερα από όσα συμβαίνουν εκεί παραμένουν κρυφά. Το Sergiev Posad-6 είναι μία από τις τρεις ρωσικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις που δεν παραχώρησαν ποτέ πρόσβαση σε διεθνείς εμπειρογνώμονες κατά τη δεκαετία του 1990, όταν η Μόσχα προσπαθούσε να διασφαλίσει ότι τα όπλα και τα εξαρτήματα της σοβιετικής εποχής δεν θα κλαπούν.

Αμερικανοί αναλυτές των μυστικών υπηρεσιών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στις εγκαταστάσεις του Sergiev Posad-6 διατηρούνται ακόμη κατεψυγμένες συλλογές ιών που μελετήθηκαν και δοκιμάστηκαν κατά τη σοβιετική περίοδο.

''ΒΡΗΚΑΜΕ ΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΟΠΛΑ ΣΑΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ. - ΦΤΙΑΧΝΑΤΕ ΝΕΟΥΣ COVID -19.

«Απαιτούμε τώρα εξηγήσεις» λέει η Μ.Ζαχάροβα στις ΗΠΑ

      Σφοδρή επίθεση στις ΗΠΑ έκανε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, Μαρία Ζαχάροβα, η οποία θέτει νέα ερωτήματα για τα αμερικανικά εργαστήρια παρασκευής βιολογικών όπλων στην Ουκρανία. 

Δήλωσε σχετικά: «Τα βιολογικά όπλα που ανέπτυσσαν οι ΗΠΑ έχοντας πλέον ζήσει την εμπειρία του κορωνοϊού (Covid-19), είναι κάτι που δεν μπορείς να ελέγξεις. Όλες οι χώρες αντί να διαβάζουν τα σκουπίδια σε διεθνή μέσα ενημέρωσης, θα πρέπει να ανησυχούν περισσότερο για την τύχη αυτών των βιολογικών όπλων που ανέπτυσσαν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία».
Σχολιάζοντας την παραδοχή της τρίτης τη τάξει της αμερικανικής διπλωματίας, Βικτόρια Νούλαντ για τις ανησυχίες της Ουάσιγκτον μήπως η Ρωσία καταλάβει εργαστήρια έρευνας για βιολογικά όπλα, η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα επεσήμανε ότι η Νούλαντ «Eπιβεβαίωσε την ύπαρξη όχι μόνο των εν λόγω εργαστηρίων, αλλά, όπως τα αποκαλούν στην πραγματικότητα, ερευνητικά.

Και είπε μια αξιοσημείωτη φράση – δηλαδή το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων, που χρειαζόταν και τώρα έχουμε – ότι [οι ΗΠΑ] έκαναν τα πάντα για να μην καταλήξουν αυτά τα υλικά στα χέρια της Ρωσίας.
Δεν χρειάζεται να μαντέψουμε τι είδους υλικά είναι αυτά, δεν υπάρχει τίποτα να μαντέψουμε πια εν προκειμένω.
Αυτά είναι τα υλικά που αποδεικνύουν την παράνομη και εγκληματική δραστηριότητα των ΗΠΑ σε ουκρανικό έδαφος», είπε η Ζαχάροβα, εννοώντας ότι κατασκεύαζαν ακόμα και ιούς αντίστοιχους με τον Covid-19!

Σε συνέντευξη Τύπου το πρωί της Πέμπτης η εκπρόσωπος τύπου του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, Μαρία Ζαχάροβα, παρατήρησε ότι «δεν γνωρίζουμε πόσα χρόνια αναζητούσαν ευκαιρίες να αναπτύξουν αυτά τα όπλα».
«Βρήκαμε αυτά τα βιολογικά όπλα, βρήκαμε τα εργαστήρια ανάπτυξής τους, βρήκαμε το υλικό αυτό και για στρατιωτικούς σκοπούς στην Ουκρανία» είπε η Μ.Ζαχάροβα απευθύνοντας αμείλικτα ερωτήματα στις ΗΠΑ: «Τι έκανε το υλικό αυτό εκεί; Δεν έχετε σύνορα με τη χώρα αυτή, δεν έχετε στρατιωτικές δυνάμεις υπό το κάλυμμα της επιστημονικής ανακάλυψης. Τι έκαναν οι εμπειρογνώμονες που έδιναν οδηγίες στους Ουκρανούς τι να κάνουν;»
«Σήμερα θα θέλαμε απαντήσεις, ο κόσμος πρέπει να μάθει τι σκοπό είχατε εκεί; Ποιος ήταν ο σκοπός του προγράμματος; Ποιος ήταν ο όγκος των επενδύσεων για τις βιολογικές έρευνες στην Ουκρανία;» συνέχισε το σφυροκόπημα η εκπρόσωπος του υπ. Εξωτερικών της Ρωσίας.
Η Μαρία Ζαχάροβα είπε, ακόμα, ότι «το προσωπικό των ουκρανικών εργαστηρίων έλαβε στις 24 Φεβρουαρίου έγγραφα για την απομάκρυνση ιών χολέρας και άλλων ασθενειών που αποθηκεύονταν στα εργαστήρια και υπάρχουν έγγραφα γι’ αυτό».
«Πλέον δεν ζητάμε απαντήσεις, απαιτούμε. Μιλάμε για την προσπάθεια της ουκρανικής επιστημονικής κοινότητας να αναπτύξει ιούς. Στα ουκρανικά εργαστήρια υπήρχαν στελέχη βιολογικών ιών. Η καταστροφή του υλικού αυτού διατάχθηκε για να κρυφτούν πληροφορίες. Καταστράφηκε το σύνολο;» αναρωτήθηκε η Μαρία Ζαχάροβα. 

«Την εντολή έδωσε το υπουργείο Υγείας της Ουκρανίας. Και ποιος ήταν ο επικεφαλής; Ποιος ήταν αυτός που ενεπλάκη στην υγειονομική προστασία; Κατεστράφη πλήρως το υλικό ή όχι; Και πώς μπορούμε να το ελέγξουμε; Μήπως βρίσκεται στα χέρια ακραίων στοιχείων και πώς μπορούμε να το ελέγξουμε αυτό;» έθεσε νέα ερωτήματα η Μαρία Ζαχάροβα.
Συνεχίζοντας την επίθεση στις ΗΠΑ η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας είπε ότι «υπάρχουν βιολογικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο και το Υπ. Άμυνας των ΗΠΑ ελέγχει αυτό το πρόγραμμα και αυτά τα εργαστήρια που δεν βρίσκονται σε καθεστώς παρακολούθησης».

Χθες και η Κίνα ζήτησε εξηγήσεις από τις ΗΠΑ για τα 26 εργαστήρια βιολογικού πολέμου που χρηματοδοτούσε στην Ουκρανία: «Να εξηγήσουν γιατί ανέπτυσσαν βιολογικά όπλα στα εργαστήρια της Ουκρανίας» σε μία εξέλιξη που δείχνει ότι η Κίνα όχι απλώς συμπαρατάσσεται με την Ρωσία, αλλά θέτουν και ζητήματα τήρησης του διεθνούς δικαίου από τις ΗΠΑ!