Οι σεισμοί στη Σαντορίνη… μετακίνησαν Νάξο και Αστυπάλαια
Τετάρτη, 02/04/2025 - 21:13Η σεισμική δραστηριότητα που σημειώνονταν με έντονους ρυθμούς το προηγούμενο διάστημα στη Σαντορίνη, είχε ως αποτέλεσμα να μετακινηθούν η Αστυπάλαια και η Νάξος κατά 2 και 2,8 εκατοστά αντίστοιχα, σύμφωνα με τον διευθυντή Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Θανάση Γκανά, ο οποίος μίλησε σε επιστημονική εκδήλωση, που διοργάνωσε το Κέντρο Ερευνας Φυσικών Καταστροφών της Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα «Διάλογοι για τη Σαντορίνη».
Στο πλαίσιο της ίδιας εκδήλωσης, η καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Εύη Νομικού τόνισε ότι η περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαιστείου του Κολούμπο βυθίστηκε κατά 19 εκατοστά, ενώ ο Θανάσης Γκανάς σημείωσε ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα ηφαιστειακό παρατηρητήριο.
Η διευθύντρια Ερευνών στο British Geological Survey, Μαργαρίτα Σέγκου όπως αναφέρει η «Καθημερινή», περιέγραψε πώς η κρίση της Σαντορίνης ξεδιπλώθηκε σε τέσσερις φάσεις. «Στην πρώτη φάση, έως την 1η Φεβρουαρίου, υπήρχαν σεισμικά γεγονότα, αλλά μειωμένα. Στη δεύτερη φάση, από 2 έως 5 Φεβρουαρίου, παρατηρείται μια έντονη αύξηση της σεισμικότητας, με σεισμούς έως 5 Ρίχτερ. Αιτία είναι η κατάτμηση των πετρωμάτων από την πίεση που ασκεί από κάτω το μάγμα. Στην τρίτη φάση, από 6 έως 10 Φεβρουαρίου, πραγματοποιείται μετακίνηση του μάγματος και αυξημένα σεισμικά επεισόδια. Τέλος, στην τέταρτη φάση, από 11 έως 14 Φεβρουαρίου, αρχίζει και γίνεται περισσότερο αντιληπτή από τους ρυθμούς της σεισμικότητας ότι υπάρχει εμπλοκή και των ρηγμάτων της περιοχής».
Ο κ. Γκανάς από την πλευρά του αναφέρθηκε στις σεισμοτεκτονικές διεργασίες στην ευρύτερη περιοχή. «Κάθε χρόνο η Σαντορίνη και η Αμοργός μετακινούνται κατά 4,5 χιλιοστά προς τα βορειοανατολικά και η Αστυπάλαια με την Ανάφη προς τα νοτιοδυτικά και ταυτόχρονα μετατοπίζονται και οριζόντια. Χάρη στην κρίση του Φεβρουαρίου, η Αστυπάλαια μετακινήθηκε κατά 2 εκατοστά προς τα νοτιοανατολικά, ενώ η Νάξος κατά 2,8 εκατοστά προς τα βόρεια-βορειοδυτικά. Η Ανυδρος, όπως προκύπτει από τα δορυφορικά δεδομένα, μετακινήθηκε κατά 14 εκατοστά προς τα δυτικά και βυθίστηκε κατά 12 εκατοστά, καθώς βρέθηκε στο επίκεντρο της ηφαιστειακής-τεκτονικής δραστηριότητας». Οπως ανέφερε, ο μέγιστος σεισμός στην περιοχή ήταν 5,3 Ρίχτερ, ωστόσο το δυναμικό των υποθαλάσσιων ρηγμάτων μπορεί να φθάσει στα 7,1 Ρίχτερ (+/- 0,3).
«Ημασταν τυχεροί γιατί η περιοχή μελετάται πολλά χρόνια. Ετσι γνωρίζαμε τα ρήγματα – υπάρχουν περιπτώσεις που γίνεται ένας υποθαλάσσιος σεισμός και αναρωτιόμαστε πού ακριβώς έγινε. Και επειδή έχουν γίνει πολλές συνεργασίες με ξένα πανεπιστήμια και ωκεανογραφικές αποστολές στη Σαντορίνη, διαθέτουμε πολλά δεδομένα, παρότι εμείς ως χώρα δεν ευνοούμε τη θαλάσσια έρευνα», εξηγεί στην «Καθημερινή» η καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Εύη Νομικού. «Επιπλέον ήμασταν τυχεροί γιατί στις 24 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος, τοποθετήσαμε υποθαλάσσιους σεισμογράφους και αισθητήρες μετακίνησης του πυθμένα. Οι συσκευές αυτές μας έδειξαν ότι η περιοχή του Κολούμπο βυθίστηκε κατά 19 εκατοστά, μια καταγραφή που συμφωνεί με τα δεδομένα που προέρχονται από την ξηρά».
Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην εκδήλωση της Ακαδημίας Αθηνών ανέλυσαν το πώς λειτούργησαν οι μαγματικοί θάλαμοι που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης. «Συνθέτοντας όλα τα δεδομένα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι επαναλαμβανόμενοι σεισμοί είχαν ως αιτία μια “φλέβα τροφοδοσίας”, τη μετακίνηση ρευστών από βαθύτερους μαγματικούς θαλάμους προς την επιφάνεια, μια κίνηση που μετακίνησε τα ρήγματα και προκάλεσε τους σεισμούς. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν ήταν καθαρά τεκτονικοί οι σεισμοί».
Οι αλλαγές που συντελούνται σήμερα είναι επιβαρυντικές όχι μόνο για τα, ούτως ή άλλως, ισχνά εισοδήματα των ασθενών, αλλά πρωτίστως θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές χιλιάδων συνανθρώπων μας. Για παράδειγμα, οι φαρμακευτικές δαπάνες έχουν δεκαπλασιαστεί, ενώ πολλά φάρμακα ευρείας κατανάλωσης δεν συνταγογραφούνται πια καθόλου. Ο ΕΟΠΥΥ σταδιακά διαλύεται και μετατρέπεται σε αγοραστή υπηρεσιών υγείας. Μετά τα απογευματινά ιατρεία που ο ασθενής πληρώνει, έρχονται και τα απογευματινά χειρουργεία, έναντι αμοιβής και πάλι, για να γλιτώσουν οι άρρωστοι τις λίστες ατελείωτης αναμονής. Στα περισσότερα νοσοκομεία οι συνθήκες εργασίας, οι ελλείψεις προσωπικού και υλικών έχουν μετατρέψει την έννοια της αξιοπρεπούς και ασφαλούς περίθαλψης σε εφιαλτικό θρίλερ. Επιπλέον, οι ανασφάλιστοι και οι μη έχοντες αποκλείονται από τις παροχές υγείας, ενώ οι εφημερίες, ειδικά στην επαρχία, στελεχώνονται λειψά από ελάχιστους και, συνήθως, άπειρους γιατρούς.