Είχε το «προνόμιο» να βλέπει ένα μικρό «κομμάτι ουρανού». Όλη τη μέρα περίμενε την ώρα της ξεκούρασης στο μπαλκόνι της. Λάτρευε αυτές τις στιγμές. Έμοιαζαν με όαση, μετά τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς για ένα πενιχρό μισθό, το τρέξιμο για τις υποχρεώσεις της οικογένειας, το άγχος για την επόμενη μέρα.

Τα λίγα λεπτά παρέα μ’ αυτό το «κομμάτι ουρανού» έπαιζαν ρόλο γιατρικού, βάλσαμου, για κάθε της πρόβλημα.
Τούτη την αυγουστιάτικη νύχτα ο ουρανός ήταν πεντακάθαρος και της χάριζε μια υπέροχη ψευδαίσθηση: Εάν άπλωνε το χέρι της μπορούσε να πιάσει το πιο φωτεινό αστέρι της νύχτας…

Μέσα, η τηλεόραση έπαιζε ένα απ’ αυτά τα σίριαλ που παρουσιάζουν τη ζωή σαν διαφήμιση. Τα νέα «προϊόντα» πάντα δίνουν τη λύση και οι αψεγάδιαστοι πρωταγωνιστές χαμογελούν στο φακό, γεμάτοι αισιοδοξία. Νωρίτερα, στις ειδήσεις, άκουγε «μεγάλα λόγια» για τη δημοκρατία, τη διαφάνεια, την καταπολέμηση της διαφθοράς, το «μαχαίρι που θα φτάσει στο κόκαλο» κι άλλα τέτοια.

Ηταν τόσο μακριά απ’ τη ζωή της, τόσο μακριά απ’ τη ζωή της συντριπτικής πλειοψηφίας των ανθρώπων. Όπου υπήρχε μια νύξη στα δικά της προβλήματα, αυτά παρουσιάζονταν λίγο… περίεργα. Λες και αφορούσαν μια μειοψηφία, κάποιους καημένους που δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα.

Πάντα αναρωτιόταν γιατί πλασάρουν τόσο απροκάλυπτα μια εικονική πραγματικότητα. Μ’ αυτές τις σκέψεις χάζευε το «δικό της» «κομμάτι ουρανού». Γύρισε και κοίταξε το ημερολόγιο.

Έγραφε 14 Αυγούστου του 2008. Πριν 52 χρόνια, τέτοια μέρα, άφησε την τελευταία του πνοή ο Μπέρτολτ Μπρεχτ. Όχι, δεν πρόκειται να τον βρει κανείς ούτε στις έγχρωμες σελίδες των περιοδικών ποικίλης ύλης, ούτε στα φανταχτερά αφιερώματα της τηλεόρασης.

Παρόλο που τα θεατρικά του έργα παίζονται μέχρι σήμερα, παρόλο που τα ποιήματα και τα θεωρητικά του κείμενα διαβάζονται από τους νεότερους, δε χωράει στις εικόνες των καναλιών τους ή στις σελίδες των εντύπων τους. Κι όταν του εξασφαλίσουν μια «γωνιά», τότε «ξεχνούν» ότι ο Μπρεχτ ήταν κομμουνιστής.

Η αναφορά στον Μπ. Μπρεχτ δεν είναι άσχετη με την παραπάνω μικρή ιστορία. Ο Μπ. Μπρεχτ μέσα απ’ τα έργα του έχει δώσει απαντήσεις που ενοχλούν τούτο το σύστημα. Στις απορίες της γυναίκας είχε «απαντήσει» το 1935 στο περιοδικό «Ούνζερε Τσάιτ» στο Παρίσι. Μεταξύ άλλων, στην πραγματεία του «Πέντε δυσκολίες κατά το γράψιμο της Αλήθειας» τόνιζε:

«Οι καιροί της πιο σκληρής καταπίεσης είναι συνήθως καιροί όπου γίνεται λόγος για μεγάλα και υψηλά πράγματα. Χρειάζεται θάρρος για να μιλήσει κανείς σε τέτοιους καιρούς για πράγματα τόσο ταπεινά και ασήμαντα όπως το φαγητό και η στέγαση των εργαζομένων, για να φωνάξει ανάμεσα σε δυνατή οχλοβοή πως το σπουδαιότερο είναι η αυτοθυσία»…

Ίσως η γυναίκα αυτή να μην άκουσε, ποτέ, ούτε μια λέξη για τον Μπ. Μπρεχτ. Οι στιγμές, όμως, μακριά απ’ την οχλοβοή που έχουν κατασκευάσει, πάντα, μας προβληματίζουν και μας κάνουν να σκεφτόμαστε πράγματα που «απαγορεύονται».

Ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και μία από πιο τραγικές φιγούρες του ελληνικού κομουνιστικού κινήματος.

Ο Νίκος Πλουμπίδης γεννήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1902 στα Λαγκάδια Αρκαδίας.
Φοίτησε στο Διδασκαλείο του Πύργου Ηλείας, όπου μυήθηκε στις σοσιαλιστικές ιδέες, και το 1924 διορίσθηκε δάσκαλος στην Ελασσόνα.

Ανέπτυξε συνδικαλιστική δράση στον κλάδο του και το 1926 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Εξελέγη στην Εκτελεστική Επιτροπή της Δημοσιοϋπαλληλικής Ομοσπονδίας και στη συνέχεια της Πανυπαλληλικής Συνομοσπονδίας.

Το 1931 συνελήφθη για τη συνδικαλιστική και κομματική του δράση. Φυλακίστηκε για τρεις μήνες και στη συνέχεια απολύθηκε από τη θέση του. Από τότε, αφιέρωσε όλες τις δυνάμεις του στον συνδικαλισμό και στο κόμμα του και αναδείχθηκε σε ηγετικό στέλεχος της Ενωτικής Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΕΓΣΕΕ), που είχε ιδρύσει το ΚΚΕ και η οποία έχοντας διαλυθεί με δικαστική απόφαση, λόγω του«ιδιωνύμου», βρισκόταν στην παρανομία. 

Το καλοκαίρι του 1935 μετείχε στην αντιπροσωπεία του ΚΚΕ στο 7ο Συνέδριο της Γ’ Διεθνούς στη Μόσχα. Κατά τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου ήταν αρχικά γραμματέας της παράνομης κομματικής επιτροπής της περιοχής Θεσσαλίας και στη συνέχεια της Μακεδονίας. Το 1938 προωθήθηκε στο Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ, με γενικό γραμματέα τον Γιώργη Σιάντο.

Ο Πλουμπίδης συνελήφθη τον Μάιο του 1939 κι επειδή ήταν ήδη φυματικός μεταφέρθηκε στο τότε σανατόριο «Σωτηρία». Πήρε μέρος στην εντυπωσιακή ομαδική απόδραση των εκεί κρατουμένων κομμουνιστών την άνοιξη του 1941. Συνέβαλε στην ανασυγκρότηση του ΚΚΕ και στη συνέχεια στην οργανωτική συγκρότηση του ΕΑΜ. Τον Δεκέμβριο του 1942 εξελέγη μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, στην 2η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του κόμματος.

Μετά την Απελευθέρωση, επανεξελέγη από την 11η Ολομέλεια (Απρίλιος 1945) στο νέο Πολιτικό Γραφείο. Δεν εξελέγη, όμως, στο ολιγομελές Πολιτικό Γραφείο μετά την 12η Ολομέλεια (Ιούνιος 1945) και μετά το 7ο Συνέδριο (Οκτώβριος 1945), που συνήλθαν υπό την ηγεσία του Νίκου Ζαχαριάδη. Ίσως η εξαίρεσή του αυτή από το Πολιτικό Γραφείο να είχε σχέση και με παλιά δυσπιστία του Ζαχαριάδη απέναντί του.

Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου παρέμεινε στην Αθήνα, όπου ανέλαβε την καθοδήγηση των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ με το ψευδώνυμο «Μπάρμπας». Μετά τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου ανέλαβε επικεφαλής της παράνομης κομματικής οργάνωσης στο εσωτερικό. Στις 25 Νοεμβρίου 1952 συνελήφθη στον Κολωνό από την Αστυνομία και μετά την ανάκρισή του μεταφέρθηκε στο σανατόριο «Σωτηρία», επειδή ήταν βαριά άρρωστος από φυματίωση και νεφρίτιδα.



Δύο ημέρες αργότερα, με εντολή του εξόριστου γενικού γραμματέα του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη μεταδόθηκε από τον ραδιοσταθμό της «Ελεύθερης Ελλάδας», που έδρευε στο Βουκουρέστι, ανακοίνωση του κόμματος, με την οποία καταγγελλόταν ως πράκτορας της Ασφάλειας.
Κατά την ανακοίνωση, ο Πλουμπίδης «είναι από 27ετίας πράκτορας της Ασφάλειας. Στη χιτλερική κατοχή και την περίοδο της αμερικανοκρατίας, ο προβοκάτορας Πλουμπίδης έκανε μεγάλη ζημιά στο λαϊκό κίνημα και το λαό μας.
Ο Πλουμπίδης είναι βαμμένος θανάσιμος εχθρός του λαού. Τα στοιχεία που αφορούν τη χαφιέδικη πρακτορική δράση του θα δημοσιευτούν την κατάλληλη ώρα».







Το ΚΚΕ υποψιαζόταν τον Πλουμπίδη από τον Μάρτιο του 1952, όταν είχε δημοσιοποιηθεί επιστολή του, με την οποία προσφερόταν να παραδοθεί και να δικασθεί σε περίπτωση μετατροπής της θανατικής ποινής του Νίκου Μπελογιάννη και των συγκατηγορουμένων του.
Το κόμμα είχε χαρακτηρίσει την επιστολή κατασκεύασμα της Ασφάλειας και τον Πλουμπίδη όργανό της.

Η δίκη του Νίκου Πλουμπίδη άρχισε στις 24 Ιουλίου 1953 στο Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών, με την κατηγορία της κατασκοπίας, βάσει του Αναγκαστικού Νόμου 375/1936.

Οι επιθέσεις του κόμματος εναντίον του συνεχίζονταν με αμείωτη ένταση.
Στις 27 Ιουλίου, ο ραδιοσταθμός της «Ελεύθερης Ελλάδας» τον κατηγόρησε ότι ήταν αυτός που πρόδωσε τον Μπελογιάννη.



Ο ίδιος υπέμεινε με καρτερία το προσωπικό του δράμα, δίνοντας δείγματα ακλόνητης αφοσίωσης στο κόμμα του. «Ο Ζαχαριάδης είναι ο αρχηγός του Κόμματός μου. Για να με πει πράκτορα θα έχει τους λόγους του. Εγώ μόνο σε Συνέδριο θα μπορούσα να ζητήσω διευκρινίσεις».


Σε άλλο σημείο διεξήχθη ο εξής διάλογος με τον Πρόεδρο του Στρατοδικείου:

Πλουμπίδης: Δεν δικάζετε άτομα, δικάζετε το ΚΚΕ.
Πρόεδρος: Σε θεωρούν προδότη.
Πλουμπίδης: Θέλουν να προστατεύσουν το Κόμμα από έναν υποτιθέμενο εχθρό.

Τελικά, στις 3 Αυγούστου 1953, ο Νίκος Πλουμπίδης καταδικάσθηκε «δις εις θάνατον».
Σε θάνατο, αλλ’ ερήμην, καταδικάστηκαν και οι Νίκος Ζαχαριάδης, Γιώργος Βοντίτσιος (Γούσιας), Βασίλης Μπαρτζώτας κ.ά.

Ένα χρόνο και δέκα ημέρες μετά την καταδίκη του, ο Νίκος Πλουμπίδης  αντίκρυσε τις πρώτες πρωινές ώρες της 14ης Αυγούστου 1954 το εκτελεστικό απόσπασμα. Γύρω στις 3:30 π.μ. οδηγήθηκε με χειροπέδες σε μια χαράδρα, κοντά στην Αγία Μαρίνα, στο Δαφνί, όπου πριν από την εκτέλεση διεμήφθη ο εξής διάλογος με τον Βασιλικό Επίτροπο του Στρατοδικείου (νυν εισαγγελέας):

Επίτροπος: Έχεις να εκφράσεις καμιά επιθυμία;
Πλουμπίδης: Θέλω μόνο να πω ότι υπήρξα τίμιος αγωνιστής.
Επίτροπος: Δεν έχεις δίκιο. Οι πράξεις σου δεν υπήρξαν τίμιες.
Πλουμπίδης: Αφήνω τίμιο όνομα με τον τρόπο μου.
Επίτροπος: Καταλαβαίνω τι θέλεις να πεις. Απευθύνεσαι προς άλλους, οι οποίοι, όμως, σε λάσπωσαν.
Πλουμπίδης: Δεν πειράζει. Ο Ζαχαριάδης είναι ο πραγματικός αρχηγός μου. Τον υπακούω και τώρα.

Ο Νίκος Πλουμπίδης εκτελέστηκε λίγο αργότερα με ακάλυπτα τα μάτια, ζητωκραυγάζοντας υπέρ του ΚΚΕ και τραγουδώντας τη «Διεθνή». Το ΚΚΕ συνέχισε να τον στοχοποιεί και μετά τον θάνατό του, όταν υποστήριζε από τα ερτζιανά ότι «ο Πλουμπίδης δεν πέθανε, αλλά μεταφέρθηκε στην Αμερική, όπου γεμίζει τις μέρες και τις τσέπες του με το πικρό αντίτιμο της προδοσίας». Το 1958, μετά την «αποσταλινοποίηση» και την εκπαραθύρωση του Νίκου Ζαχαριάδη από την ηγεσία του κόμματος, το ΚΚΕ αποκατέστησε τον Νίκο Πλουμπίδη.

πηγή sansimera

Νίκος Πλουμπίδης

Του Χρήστου Καϊστριώτη

Ο Νίκος Πλουμπίδης είναι μια από τις πιο ηρωικές και αναμφισβήτητα η τραγικότερη μορφή του κομμουνιστικού κινήματος στη χώρα μας. Θύμα όχι μόνο του μετεμφυλιακού ελληνικού κράτους αλλά και του ίδιου του κόμματος του, της ηγεσίας Ζαχαριάδη, αντιμετώπισε από το πρώτο την κατηγορία της κατασκοπίας και από τους δεύτερους την κατηγορία του προδότη, του χαφιέ, του εχθρού του λαού.

Ο Νίκος Πλουμπίδης, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής,  είχε οργανώσει την εξέγερση του αθηναϊκού λαού στις 5 Μαρτίου 1943, τη γενική πολιτική απεργία και το παλλαϊκό συλλαλητήριο που ματαίωσε τα σχέδια των Γερμανών και των κουίνσλινγκς να προχωρήσουν σε πολιτική επιστράτευση και να στείλουν Έλληνες εργάτες στη Γερμανία.
Η σύλληψη και η καταδίκη σε θάνατο του φίλου και συντρόφου του Νίκου Μπελογιάννη αποτέλεσε για τον Πλουμπίδη ένα πολύ δυνατό χτύπημα. Για να τον σώσει  από το εκτελεστικό απόσπασμα, κάνει την ύστατη προσπάθεια. Με το γράμμα του στου συνηγόρους του Μπελογιάννη, Τσουκαλά και Γαλέο, που δημοσιεύεται στον τύπο,  δηλώνει ότι ο ίδιος και όχι ο Μπελογιάννης είναι ο καθοδηγητής του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ και υπόσχεται να παρουσιαστεί στις αρχές και να δικαστεί αν μετατραπούν οι θανατικές καταδίκες του φίλου και συντρόφου του.

Ο Κούλης Ζαμπαθάς περιγράφει τη συζήτηση,  που προηγήθηκε της επιστολής, μεταξύ του ίδιου και του Νίκου Πλουμπίδη. 

Τις μέρες που βγήκε η απόφαση ο μπάρμπας ( Νίκος Πλουμπίδης) βρισκόταν κοντά μας. Ένα μεσημέρι με φώναξε και με ρώτησε.

«Θέλω τη γνώμη σου για κάτι. Σκέφτομαι να παρουσιαστώ και να παραδοθώ για να σώσω το Νίκο και την Έλλη. Ο Νίκος είναι αθώος πάνω στο ζήτημα των ασυρμάτων και του παράνομου μηχανισμού. Αρχηγός είμαι εγώ. Αν μου εγγυηθούν ότι θα του χαρίσουνε την ποινή του θανάτου, τότε θα παρουσιαστώ. Εγώ ότι είχα να δώσω στον αγώνα και στον ελληνικό λαό το έδωσα. Λίγη είναι η ζωή μου. Αν τη δώσω για κείνους και για το λαό είναι ότι μπορώ να δώσω για αυτούς. Αυτοί πρέπει να ζήσουν για το Κόμμα μας και για τον ελληνικό λαό».

Δεν άργησα να απαντήσω ούτε και σκέφτηκα πολύ. Ήξερα τον χαρακτήρα του και τούπα τούτα:

«Να σου πω. Ξέροντας τον  χαρακτήρα σου και την καρδιά σου, αν σούλεγα όχι μην πας, θα με κακοχαρακτήριζες, θα πικραινόσουν, θα θύμωνες για την παλιανθρωπιά μου, μα θα πήγαινες. Μα η θυσία σου είναι μάταιη. Δεν πρόκειται να χαρίσουνε τη ζωή στο Νίκο παίρνοντας για αντάλλαγμα τη δικιά σου.

Ο Νίκος είναι ο ηγέτης του παρόντος και του μέλλοντος, ο δυνατός ο γερός και ο γεμάτος νιάτα. Εσύ με όλη τη μεγαλοσύνη σου, τους αγώνες σου και τη μεγάλη σου πίστη στα ιδανικά μας και την πείρα σου, για αυτούς δεν είσαι τίποτα όσο ο Νίκος. Ξέρουνε την υγεία σου, ξέρουνε πως η καρδιά σου κρέμεται από μια κλωστή. Σ’ έχουνε ξοφλημένο. Για αυτό δε θα σε δεχτούνε. Πάντως κάνε ότι σκέφτεσαι για να τους σώσεις ….. Ωστόσο άφησε με σε παρακαλώ να σου πω κάτι. Είσαι βέβαιος ότι αυτό που σκέφτεσαι θα το εγκρίνει η ηγεσία του Κόμματος;«

Με κοίταξε στα μάτια. Ανασηκώθηκε κάπως στο μαξιλάρι, μια και βρίσκονταν ξαπλωμένος στο ντιβάνι και μου απάντησε
«Καλά. Αυτοί κει πάνω είναι ηγεσία. Εμείς εδώ τι είμαστε; Όχι. Θα το κάνω. Θα το κάνω για να στους σώσω».
(Κούλης Ζαμπαθάς: Νίκος Μπελογιάννης-Νίμος Πλουμπίδης, εκδόσεις Δωρικός)
Η επιστολή του Ν. Πλουμπίδη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Προοδευτική Αλλαγή» στις 16 Μαρτίου (1952) όπου μεταξύ τον άλλων:

«1. Καθοδηγητής του παράνομου μηχανισμού του ΚΚ, ήμουν εγώ και όχι ο Μπελογιάννης. Για αυτήν μου την ιδιότητα και τις πράξεις μου αναλαμβάνω μόνος μου τις ευθύνες.
Ύστερα από την δήλωση μου αυτή κάθε επιμονή για την εκτέλεση του Μπελογιάννη είναι ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΗ, ΑΔΙΚΗ και ολοφάνερα ΔΟΛΟΦΟΝΙΚΗ πράξη.

2. Για να νομισθεί ότι κάνω τον παληκαρά εκ του ασφαλούς ΥΠΟΣΧΟΜΑΙ να παρουσιαστώ στις αρχές και να δικαστώ αν μετατραπούν οι θανατικές καταδίκες του φίλου μου και συντρόφου μου Ν. Μπελογιάννη.
Νίκος Πλουμπίδης, μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ.

Υ.Γ. Πολλοί είναι εκείνοι που γνωρίζουν τον γραφικό μου χαρακτήρα. Εντούτοις για το γνήσιο της επιστολής, προσθέτω τα δακτυλικά μου αποτυπώματα. Αθήνα 12-3-1952.»

Δύο ημέρες μετά τη δημοσίευσή της ο Γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος  Ζαχαριάδης διέψευσε την επιστολή ως πλαστό κατασκεύασμα της Ασφάλειας, ισχυριζόμενος ότι ο Πλουμπίδης νοσηλεύεται στο εξωτερικό. Με την κίνησή του αυτή επέτρεψε την εκτέλεση Μπελογιάννη.

Μετά την εκτέλεση του Μπελογιάννη,  συνελήφθη στις 25 Νοεμβρίου 1952, και ο Πλουμπίδης. Στις 27 του μηνός ο κομματικός ραδιοφωνικός σταθμός «Ελεύθερη Ελλάδα», εγκαταστημένος πια στο Βουκουρέστι, άρχισε να μεταδίδει ότι ήταν από δεκαετίες χαφιές της Ασφάλειας, πράκτορας του εχθρού στις γραμμές του κόμματος. Το Π.Γ. της Κ.Ε. στις 25 Ιουλίου 1952 τον είχε διαγράψει από μέλος του ΚΚΕ.






Λίγους μήνες πριν εκτελεστεί έγραψε το τελευταίο γράμμα του στη γυναίκα του Ιουλία.

«Δεν ξέρω αν φτάσουν στην εκτέλεση γιατί και η διεθνής και η εσωτερική κατάσταση δε το σηκώνει και γιατί η μη εκτέλεση τους συμφέρει για να διαιωνίζεται η σύγχυση αν είμαι χαφιές ή όχι. Δε βρίσκω άλλη λύση από το Να με αποκηρύξεις. Να πάρεις διαζύγιο σε βάρος μου για οποιαδήποτε λόγο. Ακόμα το παιδί μας να μη φέρει το όνομα μου, αλλά το δικό σου, είτε σιωπηρά είτε υιοθετημένο απ’ τα παιδιά. Τέλος δέχομαι ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ αποφασίσετε αρκεί να μη θίγεται το κόμμα. Μη διστάσετε στην απόφαση σας από συναισθηματισμούς  ή από το αν πονέσω»

Ο Νίκος Πλουμπίδης λίγο πριν πέσει νεκρός από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος, στις 14 Αυγούστου του 1954, δήλωσε στο βασιλικό επίτροπο:
«Υπήρξα τίμιος αγωνιστής, πάλεψα για το καλό του λαού και για το κόμμα μου. Αφήνω στο γιο μου φεύγοντας ένα τίμιο όνομα».

Έπεσε νεκρός φωνάζοντας φωνάζοντας «Ζήτω η Ελλάς, ζήτω το ΚΚΕ»
Ο Λευτέρης Ελευθερίου, διευθυντής τότε του ραδιοφωνικού σταθμού «Ελεύθερη Ελλάδα περιέγραψε ως εξής την αντίδραση του Ζαχαριάδη στην είδηση της εκτέλεσης:
Στο ραδιοφωνικό σταθμό είχαμε πάρει τον Τύπο των Αθηνών και είδαμε τη φωτογραφία του αιμόφυρτου νεκρού συντρόφου μας μετά την εκτέλεση  του. Αμέσως μετά έγραψα στο Ζαχαριάδη και του έλεγα:
«Σύντροφε Νίκο, πήραμε τον Τύπο των Αθηνών και είδαμε τη φωτογραφία του εκτελεσμένου Πλουμπίδη. Και τώρα τι θα πούμε;»
Απάντησε με τα εξής λόγια:
«Σύντροφε Λευτέρη, θα πούμε ότι η εκτέλεση είναι εικονική και ότι ο Πλουμπίδης βρίσκεται στην Αμερική».

(Δημοσθένης Α. Παπαχρίστου: Νίκος Πλουμπίδης. Ντοκουμέντα, εκδόσεις Δελφίνι)



«Ο Ζαχαριάδης ήταν ικανός για όλα, έτσι αποδείχθηκε» (μαρτυρία Βασίλη Νεφελούδη).

Μετά τη διαγραφή του Ζαχαριάδη (7η Ολομέλεια, 18 – 24 Φεβρουαρίου 1957) ανέλαβε κομματική επιτροπή να διερευνήσει την υπόθεση.
Βάσει του πορίσματός της, της 23ης Νοεμβρίου 1957, η 9η Ολομέλεια του ΚΚΕ το 1958 αποφάσισε αποκατάσταση της μνήμης του Πλουμπίδη.


Βέβαια, «ο Πλουμπίδης τελικά αποκαταστάθηκε αλλά, στην ουσία, ούτε έως σήμερα έχει αποκατασταθεί. Δεν είναι αποκατάσταση αυτή που έγινε. Αποκατάσταση σημαίνει να χυθεί φως σε όλη την υπόθεση: Γιατί; Ποιοι; Πώς; Απάντηση δεν έχει δοθεί» (μαρτυρία Ελλης Παππά).

Ο Δημοσιογράφος Βασίλης Ραφαηλίδης γράφει:
Σήμερα ο Νίκος Πλουμπίδης κατέχει μια περίοπτη θέση στο «πάνθεο των ηρώων» του ΚΚΕ. Στο θαυμαστό φωτογραφικό λεύκωμα που εξέδωσε το ΚΚΕ το 1976 με τον τίτλο «ΚΚΕ 1918-1976» οι φωτογραφίες του Μπελογιάννη και του Πλουμπίδη έχουν τοποθετηθεί αντικριστά σε δυο σελίδες. Αυτοί οι δύο άνθρωποι αποτελούν δίδυμο, δε χωρεί καμιά αμφιβολία. Είναι τα δύο σκέλη της ίδια τραγικής ιστορία. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα, το φωτοστέφανο του Μπελογιάννη, είναι περισσότερο λαμπερό. Τότε τον τραγούδησαν οι ποιητές και τον έκαναν σύμβολο ζωγράφοι σαν τον Πικάσο. Τον Πλουμπίδη εκτός από το κόμμα, τον αγνόησε τότε και η «στρατευμένη» τέχνη. Ας ελπίσουμε πως τώρα που εκ των πραγμάτων δεν υπάρχει στρατευμένη τέχνη, κάποιος ταλαντούχος αστράτευτος δημιουργός θα κάνει ήρωα τραγωδίας. Σε βεβαιώ, το μαρτύριο του ουδόλως υπολείπεται εκείνο του Οιδίποδα Τύραννου. Θα βρεθεί κάποτε ένας Σοφοκλής για τον Νίκο Πλουμπίδη. Μια τραγωδία με ήρωα τον Πλουμπίδη, θα ήταν η τραγωδία της σύγχρονης Ελλάδας»

(Ιστορία (κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού κράτους, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου «



πηγή: Ο Εχθρός του Λαού