Ηχηρή αμφισβήτηση της κυβερνητικής πολιτικής από την Eurostat, λίγες ώρες μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού 2025 και τους «πανηγυρισμούς» της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την πορεία της χώρας και της οικονομίας. 

Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ε.Ε. στην οποία καταγράφηκε μείωση του κόστους εργασίας (-2,9%) , κατά το τρίτο τρίμηνο του 2024. Σημειώνεται πως όταν λέμε «κόστος εργασίας» εννοούμε τους μισθούς, τα ημερομίσθια και το μη μισθολογικό κόστος, όπως αναφέρει η Eurostat, η στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε αντίθεση με την αρνητική πορείας της Ελλάδας -αποτέλεσμα της νομοθεσίας, της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, της «ελαστικότητας» εις βάρος των εργαζομένων και προς όφελος των μεγάλων βιομηχανιών-  άλλα ευρωπαϊκά κράτη κατέγραψαν αξιοσημείωτα, θετικά ποσοστά. 

Οι υψηλότερες αυξήσεις του ωριαίου μισθολογικού κόστους για το σύνολο της οικονομίας καταγράφηκαν στη Ρουμανία (+17,1%), την Κροατία (+15,1%), την Ουγγαρία (+14,1%), τη Βουλγαρία (+12,7%) και τη Λετονία (+12,6%). Τρία ακόμη κράτη μέλη της Ε.Ε. κατέγραψαν αύξηση 10% ή περισσότερο, και συγκεκριμένα: Πολωνία (+12,0%), Λιθουανία (+11,0%) και Αυστρία (+10,0%).

Συνολικά, το τρίτο τρίμηνο του 2024, το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 4,6% στη ζώνη του ευρώ και κατά 5,1% στην Ε.Ε., σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Μοναδική αρνητική εξαίρεση η... Ελλάδα! 

Σύμφωνα με τη Eurostat, στη ευρωζώνη, το τρίτο τρίμηνο του 2024:

• το κόστος των ωριαίων μισθών & ημερομισθίων αυξήθηκε κατά 4,4%, ενώ η μη μισθολογική συνιστώσα αυξήθηκε κατά 5,2%.

Στην Ε.Ε. συνολικά, το τρίτο τρίμηνο του 2024:

• το κόστος των ωριαίων μισθών & ημερομισθίων αυξήθηκε κατά 5,0% και η μη μισθολογική συνιστώσα αυξήθηκε κατά 5,3%.

Κατανομή ανά οικονομική δραστηριότητα

Το τρίτο τρίμηνο του 2024 σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, το ωριαίο κόστος εργασίας στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκε κατά 4,6% τόσο στην (κυρίως) μη επιχειρηματική οικονομία όσο και στην επιχειρηματική οικονομία:

• +4,6% στη βιομηχανία,
• +5,0% στις κατασκευές και
• +4,5% στις υπηρεσίες.

Στην Ε.Ε., το ωριαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 5,1% στην (κυρίως) μη επιχειρηματική οικονομία και κατά 5,0% στην επιχειρηματική οικονομία:

• +5,3% στη βιομηχανία,
• +5,5% στις κατασκευές και
• +4,9% στις υπηρεσίες.

Διαβάστε εδώ αναλυτικά την έκθεση της Eurostat. 

H δημοσίευση της έκθεσης προκάλεσε την αντίδραση της αντιπολίτευσης, καθώς φανέρωσε το «κούφιο» κυβερνητικό αφήγημα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. 

Σχόλιο από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτη Φάμελλο:

«Η Eurostat αποκάλυψε ότι η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα στην οποία καταγράφηκε ΜΕΙΩΣΗ ωρομισθίου στο γ’ τρίμηνο του 2024 (κατά 2,9%), την ώρα που σε όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης υπήρξε αύξηση με μέσο όρο 4,4%!

Η πραγματικότητα καταρρίπτει το κυβερνητικό αφήγημα λίγες μόνο ώρες μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού.

Όταν οι μισθοί στις υπόλοιπες χώρες αυξάνονται, η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δημιουργεί μια κοινωνία φτωχών εργαζόμενων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα συνεχίσει να αγωνίζεται για την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας με πραγματική αύξηση του κατώτατου και του μέσου μισθού.

Απέναντι στην κυβέρνηση της εξυπηρέτηση των ολιγοπωλίων, μόνο ένας ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ_ΠΣ μπορεί να είναι η προοδευτική απάντηση που χρειάζεται η χώρα».

Σχεδόν τα τρία στα τέσσερα εργατικά δυστηχήματα που συμβαίνουν στην Ελλάδα περνάνε «κάτω από τα ραντάρ» των ελεγκτικών αρχών και είναι αόρατα από τις επίσημες στατιστικές. Αυτό κατέθεσε στην Κομισιόν,  ο Αντρέας Στοϊμενίδης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδας και γραμματέας Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασίας (ΥΑΕ) της ΓΣΕΕ.

Όπως είπε ο εκπρόσωπος της Ελλάδας και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού ΥΑΕ, η καταγραφή των θανάτων στην εργασία από την Επιθεώρηση Εργασίας δίνεται στη δημοσιότητα με καθυστέρηση δύο ετών και αφορούν το 1/3 με 1/4 των περιστατικών που συμβαίνουν στην πραγματικότητα, όπως αποδεικνύεται από την έρευνα της ΟΣΕΤΕΕ,  που αποτελεί τη βάση για το δημόσιο και κοινωνικό διάλογο.

Αντίστοιχα, οι θάνατοι από επαγγελματικές ασθένειες δεν καταγράφονται στη χώρα όταν επίσημες έρευνες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού ΥΑΕ σε συνεργασία με υψηλού κύρους φορείς, τους μεσοσταθμίζουν σε 2.500 το χρόνο. Έως σήμερα από την αρχή του χρόνου, στη χώρα μας, 135 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στη δουλειά, ενώ 220 έχουν τραυματιστεί σοβαρά – με ένα θανατηφόρο ατύχημα να συμβαίνει κάθε τρεις μέρες.  Σύμφωνα με την ΟΣΕΤΕΕ, την τελευταία τριετία οι νεκροί σε χώρους εργασίας στην Ελλάδα αγγίζουν τους 600.

Η σοβαρή υποκαταγραφή των εργατικών ατυχημάτων και δυστυχημάτων στη χώρα μας φαίνεται πώς έχει γίνει αισθητή και από τους ερυωπαϊκούς οργανισμούς, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες το θέμα ερευνάται από την Eurostat. O κ. Στοϊμενίδης στην παρέμβασή του στην επιτροπή ΥΑΕ της Κομισιόν ζήτησε στην επόμενη συνεδρίαση να είναι παρούσα και η Εurostat – αίτημα που έγινε δεκτό.

Εργατικά ατυχήματα και ΣΣΕ

Τα εργατικά ατυχήματα και η πλημμελής τήρηση των κανόνων Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία συνδέονται άμεσα με την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Ο γραμματέας ΥΑΕ της ΓΣΕΕ τόνισε ότι παρά τις κατευθύνσεις του ψηφισθέντος Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Πυλώνα και τις σχετικές οδηγίες, η ελληνική Κυβέρνηση δεν προσαρμόζεται στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Ως αποτέλεσμα, ενώ η κάλυψη των Συλλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στον ιδιωτικό τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στο 85%, στην Ελλάδα βρίσκεται στο 29% καταδικάζοντας στη φτώχεια, την εξαθλίωση και την εντατικοποίηση τους εργαζόμενους.

Ανέφερε ενδεικτικά ότι ο μέσος μισθός στην Ελλάδα σήμερα είναι 35% κάτω από τα επίπεδα του 2010, ενώ η κερδοφορία των επιχειρήσεων αυξάνεται διαρκώς.

Η έλλειψη ΣΣΕ έχει βαρύτατα, αρνητικά αποτελέσματα και στην Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία.

Εμφατική κατά τον Πρόεδρο της Επιτροπής Vision Zero της Κομισιόν είναι και η έλλειψη του κοινωνικού διαλόγου τόσο στη συνομολόγηση ΣΣΕ όσο και στα θέματα ΥΑΕ. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε το γεγονός ότι παράλληλα με τη συνεδρίαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής ΥΑΕ στο Λουξεμβούργο, στην Αθήνα ξεκινούσε το «Εθνικό Συνέδριο για την ΥΑΕ» με εκπροσώπους της Κυβέρνησης και της εργοδοτικής πλευράς και δίχως να δοθεί βήμα έκφρασης στους εργαζομένους.

Τα εργατικά δυστυχήματα στην ΕΕ

Με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Εurostat για το 2022, τα εργατικά δυστυχήματα στοίχισαν τη ζωή σε 3.286 άτομα στην ΕΕ.
Υπήρξαν σχεδόν 2.97 εκατομμύρια μη θανατηφόρα εργατικά ατυχήματαστην ΕΕ στο 2022, μια αύξηση 3% από το 2.88 εκατομμύρια στο 2021 (+ 87 139 περισσότερα μη θανατηφόρα ατυχήματα). Η αύξηση αυτή οφείλεται πιθανότατα στην οικονομική επανεκκίνηση του 2022, που ακολούθησε τη γενική επιβράδυνση που σχετίζεται με την πανδημία COVID-19.

Τα 3.216 θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα αντιστοιχούν στο 0,1% του συνόλου των ατυχημάτων. Πρόκειται για 61 θανατηφόρα ατυχήματα λιγότερα από ό,τι το 2021 και 122 λιγότερα από ό,τι το 2013.

Σε ολόκληρη την ΕΕ, σημειώθηκαν κατά μέσο όρο 1,66 θάνατοι ανά 100.000 απασχολούμενους το 2022, έναντι 1,76 θανάτων το 2021. Το ποσοστό εμφάνισης παραμένει κάτω από 2,0 θανάτους ανά 100 000 εργαζόμενους από το 2016.

Σε ολόκληρη την ΕΕ, σημειώθηκαν κατά μέσο όρο 1,66 θάνατοι ανά 100.000 απασχολούμενους το 2022, έναντι 1,76 θανάτων το 2021. Το ποσοστό εμφάνισης παραμένει κάτω από 2,0 θανάτους ανά 100 000 εργαζόμενους από το 2016.

Ειδήσεις Σήμερα:

Παίζει με τον πόνο μας η Eurostat, κάθε φορά που δημοσιεύει στοιχεία για τους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έτσι και σήμερα, ανάρτησε τον πίνακα με τον μέσο ετήσιο προσαρμοσμένο μισθό πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο, σε κάθε μία από τις χώρες της ΕΕ των 27, με βάση τα στοιχεία για το 2023.

Στον πίνακα αυτόν η χώρα μας φιγουράρει, για άλλη μια χρονιά, στην τρίτη θέση από το τέλος, σε απόσταση αναπνοής από την Ουγγαρία.

Μισθοί φτώχειας

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, o μέσος ετήσιος προσαρμοσμένος μισθός στην Ελλάδα ανέρχεται στις 17.000 ευρώ ετησίως, ενώ οι Ούγγροι έχουν 16.900. Οι  μόνοι που βρίσκονται σε ακόμα χειρότερη μοίρα από έμας είναι οι Βούλγαροι, με 13.500 ετησίως.

Το μισθολογικό χάσμα της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη μεγαλώνει, καθώς ο μέσος ετήσιος μισθός πλήρους απασχόλησης στην ΕΕ ανήλθε στα 37.900 ευρώ, από 35.600 το 2022, σημειώνοντας αύξηση 6,5%.

Στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 3,6% σε σύγκριση με το 2022, που ήταν 16.407 ευρώ. Ακόμα κι έτσι όμως ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης στην Ελλάδα παραμένει κάτω από το 45% του αντίστοιχου μέσου μισθού της ΕΕ.

Οι χώρες με τους καλύτερους  μισθούς

Εκεί όμως που σε πιάνει απελπισία, είναι όταν συγκρίνεις τους μισθούς στη χώρα μας με τον μέσο μισθό των πιο ανεπτυγμένων χωρών.

Έτσι, όπως μας ενημερώνει η Eurostat ένας εργαζόμενος στο Λουξεμβούργο πληρώνεται σχεδόν όσο πέντε Έλληνες, με 81.100 ευρώ ετησίως. Ο Δανός εργαζόμενος κοστίζει όσο τέσσερις Έλληνες (67.600 ευρώ ετησίως). Οι μισθοί στην Ιρλανδία είναι 3,5 φορές υψηλότεροι από ό,τι στην Ελλάδα, στα 58.700 ευρώ ετησίως.

Όταν πάλι κάνεις τους υπολογισμούς με το κομπιουτεράκι για το τι σημαίνει 17.000 ετησίως – ως μέσος προσαρμοσμένος μισθός, που αντιστοιχεί σε μικτές απολαβές, αν διαιρεθεί με το 14 (συνυπολογίζοντας τα δώρα και το επίδομα αδείας), έχεις το γενναιόδωρο ποσό των 962 ευρώ καθαρά.

Λίγο περισσότερο από όσα υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός ότι θα φτάσει ο κατώτατος στο τέλος της τετραετίας.

Πόσα χρειάζεσαι το μήνα

Αν αναλογιστούμε ότι με 960 ευρώ στην Αθήνα, ίσα που μπορείς να πληρώσεις το ενοίκιο για ένα τριάρι και τους λογαριασμούς, και αν κάνεις οικονομίες μπορεί να  φτάσει για σουπερμάρκετ και βενζίνη ή εισιτήρια, δεν είναι τυχαίο που οι Αθηναίοι είναι οι λιγότερο ικανοποιημένοι με το μισθό τους πολίτες της Ευρώπης

Μάλιστα, σύμφωνα με το Salary Explorer, ένας ικανοποιητικός μισθός για να ζεις άνετα στην Αθήνα κυμαίνεται μεταξύ 2.250-3.410 ευρώ το μήνα, δηλαδή από διπλάσιος ως τριπλάσιος από το μέσο μεικτό μισθό.

Υπογραμμίζεται ότι το μέσος ετήσιος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης δεν είναι το ίδιο με τον μέσο καθαρό μισθό – που προκύπτει από τον μέσο όρο πλήρους και μερικής απασχόλησης.

Για τον σχεδόν έναν στους τέσσερις εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, που εργάζεται με σχέσεις μερικής απασχόλησης, ο μέσος καθαρός μισθός είναι σχεδόν 400 ευρώ το μήνα – χαμηλότερα δηλαδή και από το επίσημο κατώφλι της φτώχειας.

Πηγή: in.gr

Συρρικνώνεται το ζωικό κεφάλαιο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε επίπεδο ΕΕ, με τους χοίρους, τα βοοειδή και τα αιγοπρόβατα να είναι λιγότερα το 2023 συγκριτικά με έναν χρόνο πριν.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία για τον ζωικό πληθυσμό της ΕΕ, που δημοσιεύθηκαν από τη Eurostat, οι πληθυσμοί χοίρων και βοοειδών μειώθηκαν κατά 1%, ενώ τα πρόβατα μειώθηκαν κατά 3% και οι κατσίκες κατά 5%. Το 2023, η ΕΕ είχε 133 εκατομμύρια χοίρους, 74 εκατομμύρια βοοειδή, 58 εκατομμύρια πρόβατα και 11 εκατομμύρια κατσίκες.

Την τελευταία δεκαετία, οι πληθυσμοί όλων των ειδών ζώων έχουν μειωθεί. Η μικρότερη μείωση παρατηρείται στον πληθυσμό των βοοειδών στην ΕΕ, η οποία φτάνει στο 5% σε σύγκριση με το 2013, ενώ η μείωση στους χοίρους ανέρχεται στο 6%. Ο αριθμός των προβάτων μειώθηκε κατά 9%, ενώ ο αριθμός των αιγών σημείωσε απότομη μείωση της τάξης του 15%.

Μειωμένοι είναι οι πληθυσμοί χοίρων, βοοειδών και αιγοπροβάτων την τελευταία δεκαετία

Αντιφατικές εξελίξεις

Ενώ οι αλλαγές σε επίπεδο ΕΕ στους πληθυσμούς χοίρων και βοοειδών το 2023 σε σύγκριση με το 2022 ήταν σχετικά μέτριες, υπήρξαν διαφορετικές εξελίξεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Η Κροατία και η Ιρλανδία κατέγραψαν απότομες μειώσεις στους πληθυσμούς των χοίρων τους, οι οποίες έφτασαν το 10% σε σύγκριση με το 2022, ενώ από την άλλη πλευρά στη Βουλγαρία και τη Μάλτα οι χοίροι αυξήθηκαν κατά 21%.

Η Λετονία κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση στον πληθυσμό των βοοειδών της το 2023 (μείωση 6% σε σχέση με το 2022), ακολουθούμενη από τη Λιθουανία, την Εσθονία, την Πορτογαλία, τη Φινλανδία και την Ουγγαρία (όλες με πτώση περίπου 3%).

Η Κύπρος ήταν η μόνη χώρα με μέτρια αύξηση (κατά 1%), ενώ οι πληθυσμοί βοοειδών στη Μάλτα, την Πολωνία και την Ιρλανδία παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι στα επίπεδα του 2022.

Γιάννης Αγουρίδης

Νέα άνοδο στο 3,4% σημείωσε ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Μάρτιο από 3,1% τον Φεβρουάριο, παρά την εφαρμογή των μέτρων Σκρέκα κατά της ακρίβειας, δείγμα της αναποτελεσματικότητάς τους. Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat -σε μηνιαίο επίπεδο- υπήρξε άνοδος της τάξης του 1,8%, κάτι που δείχνει την αυξητική τάση που υπάρχει. Την ίδια στιγμή, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 2,4% τον Μάρτιο από 2,6% τον Φεβρουάριο, κινούμενος σε αντίθετο κατεύθυνση με τον ελληνικό, ο οποίος παραμένει για 6ο συνεχόμενο μήνα απάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.

Ακόμη, η Ελλάδα σημείωσε την 5η μεγαλύτερη άνοδο τιμών, με χειρότερες επιδόσεις να εμφανίζονται από την Κροατία, την Αυστρία, την Εσθονία και το Βέλγιο. Παρά την περαιτέρω επιβράδυνση των τιμών των τροφίμων, αλκοόλ και καπνού, ο ρυθμός αύξησής τους στην Ελλάδα (4,8% τον Μάρτιο από 5,8% τον Φεβρουάριο) είναι σχεδόν διπλάσιος σε σχέση με την ευρωζώνη, όπου μειώθηκε στο 2,7% από 3,9% τον Φεβρουάριο.

Εκτός αυτού, οι τιμές για τα βιομηχανικά αγαθά «έτρεξαν» με ρυθμό 3,4% από 3% έναν μήνα πριν, ενώ οι υπηρεσίες με 3,9% από 3,5% τον Φεβρουάριο.

Εξετάζοντας τις κύριες συνιστώσες του πληθωρισμού της ζώνης του ευρώ, οι υπηρεσίες αναμένεται να έχουν τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό τον Μάρτιο (4,0%, σταθερός σε σχέση με τον Φεβρουάριο), ακολουθούμενες από τα τρόφιμα, το αλκοόλ και τον καπνό (2,7%, έναντι 3,9% τον Φεβρουάριο), τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά (1,1%, έναντι 1,6% τον Φεβρουάριο) και την ενέργεια (-1,8%, έναντι -3,7% τον Φεβρουάριο). 

Ακόμη, ο δομικός (εξαιρουμένων τιμών ενέργειας και τροφίμων) στην ευρωζώνη υποχώρησε τον Μάρτιο στο 2,9% ετησίως από το 3,1%, ενώ οι αναλυτές περίμεναν μικρότερη κάμψη στο 3%. Αντίθετα, ο δομικός πληθωρισμός στην Ελλάδα επιταχύνθηκε με ρυθμό 3,4% από 3% τον Φεβρουάριο και 3,1% τον Ιανουάριο.

Οι τιμές της ενέργειας μειώθηκαν κατά 1%, λιγότερο σε σχέση με τον Φεβρουάριο (-2,8%).

Πτώση στη Γερμανία

Μεγαλύτερη πτώση από αυτήν που ανέμεναν οι αναλυτές κατέγραψε ο πληθωρισμός στη Γερμανία τον προηγούμενο μήνα.

Ειδικότερα, ο πληθωρισμός στη Γερμανία υποχώρησε στο 2,3% τον Μάρτιο από 2,7% τον Φεβρουάριο. Οι αναλυτές προέβλεπαν ότι θα διαμορφωθεί στο 2,4%. Σε μηνιαία βάση ο δείκτης τιμών καταναλωτή κινήθηκε 0,6% υψηλότερα.

Ο δομικός πληθωρισμός, ο οποίος δεν περιλαμβάνει τις ευμετάβλητες κατηγορίες των τροφίμων και της ενέργειας διαμορφώθηκε στο 3,3%.

Κάτω από 3% στη Γαλλία εδώ και 2,5 χρόνια

Την ίδια ώρα, υποχώρησε κάτω από το 3% ο πληθωρισμός στη Γαλλία, για πρώτη φορά εδώ και 2,5 χρόνια. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή έτρεξε με 2,4% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, από 3,2% τον Φεβρουάριο. Η επιβράδυνση ήταν μεγαλύτερη από τις εκτιμήσεις για 2,8% σε έρευνα του Bloomberg.

Στην Ιταλία, ο πληθωρισμός είχε ήδη πέσει κάτω από το 2% τον Οκτώβριο. Τα νέα στοιχεία της έδειξαν επιτάχυνση στο 1,3% από 0,8% που ήταν τον Φεβρουάριο, αλλά χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις για 1,5%.

Πηγή:ot.gr

Μαργαρίτα Αργυροπούλου

Ξέφρενο ανοδικό ράλι κατέφραψε η τιμή του ελαιόλαδου τον τελευταίο χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πότε θα σταματήσει. Μάλιστα οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις καταγράφονται στις χώρες παραγωγής ελαιολάδου, με την Ελλάδα να καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση με αύξηση που φθάνει το 67%. Τη μεγαλύτερη άνοδο είχε η τιμή στην Πορτογαλία με 69%, ενώ στην τρίτη θέση ήταν η Ισπανία με 63%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή στατιστική αρχή, Eurostat, τον Ιανουάριο του 2024, η τιμή του ελαιολάδου στην ΕΕ ήταν 50% υψηλότερη από ό,τι τον Ιανουάριο του 2023. 

Η τιμή του ελαιολάδου εκτινάχθηκε στα ύψη το δεύτερο εξάμηνο του 2023 με αύξηση 37% τον Αύγουστο (σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2022). Η τάση αυτή επιταχύνθηκε τον Σεπτέμβριο (+44%) και τον Οκτώβριο (+50%). Η κορύφωση του ετήσιου ρυθμού μεταβολής σημειώθηκε τον Νοέμβριο του 2023 (+51% σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2022). Τον Δεκέμβριο σημειώθηκε μικρή επιβράδυνση, καθώς οι τιμές ήταν υψηλότερες κατά 47% (σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2022).

Τον Ιανουάριο του 2024, όλες οι χώρες της ΕΕ ανέφεραν αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού για το ελαιόλαδο. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στην Πορτογαλία (+69% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023), ακολουθούμενη από την Ελλάδα (+67%) και την Ισπανία (+63%).

Αντιθέτως, οι μικρότερες αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν στη Ρουμανία (+13%), την Ιρλανδία (+16%) και την Ολλανδία (+18%).

Η βασική αιτία των ιλιγγιωδών αυξήσεων είναι η χαμηλή παραγωγή, απόρροια της κλιματικής αλλαγής.

Πηγή: imerisia.gr

Με 41 ώρες εργασίας την εβδομάδα κατά μέσο όρο, οι Έλληνες δουλεύουν τις περισσότερες ώρες σε σχέση με τους υπόλοιπους ευρωπαίους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.

Συγκεκριμένα, σε μια συνηθισμένη εβδομάδα, οι ώρες εργασίας για άτομα ηλικίας 20-64 ετών ήταν στην ΕΕ κατά μέσο όρο 37,5 ώρες, σύμφωνα με στοιχεία του 2022.

Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Οι περισσότερες ώρες εργασίας την εβδομάδα καταγράφηκαν στην Ελλάδα (41,0 ώρες), στην Πολωνία (40,4), στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία (40,2 και οι δύο).

Αντίθετα, τις λιγότερες ώρες εργασίας σε μία εβδομάδα καταγράφουν οι Ολλανδοί (33,2 ώρες), οι Γερμανοί (35,3) και οι Δανοί (35,4).

Με ανοδική πορεία αναμένεται να έχει κινηθεί ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Ιούλιο, όπως προκύπτει από τα προκαταρκτικά στοιχεία της επίσημης στατιστικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αντίθετη πορεία αναμένεται να κινηθεί ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, καθώς εκεί φαίνεται να συνεχίζεται η αργή αποκλιμάκωσή του.

Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, ο εναρμονισμένος στην έρευνα της Ευρωζώνης πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Ιούλιο σημείωσε άνοδο 3,4% σε ετήσια βάση, από το αναθεωρημένο 2,8% τον Ιούνιο, βάζοντας έτσι τέλος στην αποκλιμάκωση που έχει επιδοθεί από το προηγούμενο έτος και συγκεκριμένα από τον Οκτώβριο του 2022. Σε μηνιαία βάση, ο δείκτης υποχώρησε κατά -1%.

Σε επίπεδο Ευρωζώνης, ο πληθωρισμός συνέχισε την καθοδική του πορεία διαμορφούμενος στο 5,3% συγκρινόμενος με τον Ιούλιο του 2022, από 5,5% τον Ιούνιο σε εναρμόνιση με τις εκτιμήσεις, ενώ σε μηνιαία βάση κατέγραψε την ελάχιστη αρνητική μεταβολή της τάξεως του -0,1%.

Οι τιμές των τροφίμων στην Ελλάδα και την Ευρωζώνη καταγράφουν μεγαλύτερες αυξήσεις από τις τιμές των άλλων ομάδων προϊόντων, συμβάλλοντας περισσότερο στον πληθωρισμό.

Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, η μείωση του πληθωρισμού στην Ελλάδα τον Μάρτιο στο 5,4% σε ετήσια βάση από 6,5% τον Φεβρουάριο οφειλόταν στη μείωση των τιμών ενέργειας κατά 14,7%, ενώ αντίθετα οι τιμές των τροφίμων, του αλκοόλ και του καπνού συνέχισαν να αυξάνονται με διψήφιο ποσοστό 11,8% έναντι αύξησης 12,2% τον Φεβρουάριο.

Στην Ευρωζώνη, ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 6,9% από 8,5%, με την αποκλιμάκωση να οφείλεται επίσης στις τιμές ενέργειας, οι οποίες μειώθηκαν 0,9% έναντι αύξησης 13,7% τον Φεβρουάριο, ενώ οι τιμές στα τρόφιμα, αλκοόλ και καπνό συνέχισαν να αυξάνονται και μάλιστα με ταχύτερο ρυθμό (15,4% έναντι 15% τον Φεβρουάριο).

Οι άλλοι επιμέρους δείκτες, όπως των τιμών μη ενεργειακών βιομηχανικών προϊόντων και των υπηρεσιών αυξήθηκαν, αλλά πολύ λιγότερο απ' ό,τι των τροφίμων (6,6% και 5%, αντίστοιχα).

Παράλληλα, όμως, από στοιχεία που ανακοίνωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) προκύπτει ότι οι διεθνείς τιμές των τροφίμων, οι οποίες διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων, μειώθηκαν φέτος τον Μάρτιο, για 12ο συνεχόμενο μήνα, μετά το ράλι που έκαναν το 2021 και το πρώτο τρίμηνο του 2022.

Ο γενικός δείκτης τιμών του FAO ήταν μειωμένος κατά 20,5% σε σχέση με τα υψηλά επίπεδα του Μαρτίου 2022, καθώς μειώθηκαν οι τιμές στα φυτικά έλαια (47,7%), στα δημητριακά (18,6%), στα γαλακτοκομικά προϊόντα (15,6%) και τα κρέατα (5,3%) και μόνο οι τιμές της ζάχαρης συνέχισαν την ανοδική τους κούρσα, σκαρφαλώνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2016.

Η αντίθετη πορεία των διεθνών τιμών των τροφίμων σε σχέση με τις λιανικές τιμές στην Ελλάδα και την Ευρωζώνη έχει διάφορες εξηγήσεις. Κατ' αρχήν, οι εγχώριες σχετίζονται εν μέρει μόνο με τις διεθνείς τιμές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι διεθνείς τιμές αύξησαν κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες τις λιανικές τιμές των τροφίμων το 2022, δηλαδή εξηγούν ένα μέρος μόνο των αυξήσεων τους.

Δεύτερον, υπάρχει σημαντική χρονική υστέρηση όσον αφορά το πέρασμα των αυξήσεων ή μειώσεων των διεθνών τιμών στις λιανικές, η οποία εκτιμάται από το ΔΝΤ σε 6 έως 12 μήνες.

Τρίτον, οι εγχώριες τιμές επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό από τη φύση της παραγωγής διάφορων αγροτικών προϊόντων, όπως π.χ. του ελαιόλαδου, η παραγωγή του οποίου γίνεται μία φορά τον χρόνο. Επομένως η τιμή του στα ράφια δεν θα μειωθεί παρά μόνο με τη νέα παραγωγή του στα τέλη του έτους, εφόσον το κόστος της είναι μειωμένο, όπως αναμένεται λόγω της μείωσης στις τιμές σημαντικών αγροτικών εισροών, όπως των λιπασμάτων και της ενέργειας. Αναφορικά με τις τιμές των λιπασμάτων, άλλη μελέτη του ΔΝΤ δείχνει ότι κάθε μεταβολή στις τιμές τους επηρεάζει άμεσα τις διεθνείς τιμές των σιτηρών μέσα σε τέσσερα τρίμηνα.

Η νέα έκθεση της Eurostat για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στα κράτη-μέλη της ΕΕ αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα συνεχίζει να παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα μας διαμορφώθηκε το 2022 στο 68% του μέσου όρου στην ΕΕ και είναι το τρίτο χαμηλότερο μετά τη Βουλγαρία και τη Σλοβακία.

Η παραγωγή και τα εισοδήματα στην Ελλάδα, παρά την έξοδο από τα μνημόνια το 2018, δεν επέστρεψαν στα προ οικονομικής κρίσης επίπεδα κι αν συνεχιστούν οι πολιτικές που ακολουθούνται σήμερα η κατάσταση δεν πρόκειται να βελτιωθεί. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το 2011 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα ήταν στο 75% του μέσου όρου της ΕΕ, ενώ το μακρινό 2007 στο 95%. Η «φούσκα» έσκασε, τα μνημόνια ήρθαν κι από το 2016 μέχρι και το 2022 το σχετικό ποσοστό είναι «κολλημένο» στο 68% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Επί μία εξαετία, δηλαδή, δεν έχει αλλάξει τίποτα στη χώρα προς το καλύτερο.

Επίσης, η οικονομική κρίση και στη συνέχεια η πανδημία είχαν ως βασική συνέπεια τη διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ το 2008 τα νοικοκυριά με εισόδημα έως 750 ευρώ αποτελούσαν μόλις το 4,7% του συνόλου, το 2018 το ποσοστό τους έφθασε στο 12,7%. Τριπλασιάστηκε δηλαδή, τριπλασιάζοντας και τον αριθμό των συμπολιτών μας που βιώνουν φτώχεια και, κατά συνέπεια, κοινωνικό αποκλεισμό. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, η επόμενη έρευνα της Εurostat αναμένεται να δείξει μία ακόμη χειρότερη εικόνα ως προς την αποδυνάμωση της αγοραστικής δύναμης και τις ανισότητες στην ελληνική κοινωνία.

Οι ερμηνείες γι’ αυτή την εισοδηματική «βύθιση» και στη συνέχεια στασιμότητα είναι πολλές, αλλά πρωτίστως αποδίδονται στις οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης, της σημερινής κυβέρνησης εκτός μνημονίων αλλά και των προηγούμενων κυβερνήσεων εντός μνημονίων. Η δημοσιονομική επέκταση της τελευταίας τριετίας δεν «έπιασε» τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα, ούτε ενίσχυσε όσους βρίσκονται σε λίγο καλύτερη θέση, ενώ παράλληλα τόσο ο πληθωρισμός όσο και η αισχροκέρδεια διόγκωσαν τις ήδη μεγάλες εισοδηματικές και κοινωνικές αποκλίσεις.

Αξίζει, ακόμα, να σημειωθεί ότι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες βρέθηκαν στη δίνη της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας, εμφανίζουν πολύ καλύτερες επιδόσεις από την Ελλάδα. Για παράδειγμα, στην Πορτογαλία το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε μονάδες αγοραστικής δύναμης βρίσκεται στο 77% του μέσου όρου της Ένωσης και μάλιστα σε αυτά τα επίπεδα βρισκόταν και τα προηγούμενα χρόνια. Στην Ισπανία διαμορφώθηκε το 2022 στο 85% του μέσου όρου της ΕΕ, ανακάμπτοντας από την πανδημία και ενώ την προηγούμενη δεκαετία βρισκόταν λίγο πάνω από το 90%.

Εδώ στην Ελλάδα οι συνθήκες δεν βελτιώνονται, αντίθετα το ποσοστό των πολιτών που δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα μεγαλώνει συνεχώς. Το πού οδηγούμαστε είναι ένα μεγάλο ερώτημα, ειδικά όσο πληθαίνουν τα σενάρια περί σφιχτών δημοσιονομικών πολιτικών το επόμενο διάστημα στην ΕΕ, και φυσικά και στην Ελλάδα, λόγω της δημοσιονομικής επέκτασης των τελευταίων ετών.