Μπορεί πολλοί να σκέφτονται τα πλεονεκτήματα των αιολικών πάρκων, αλλά ουδείς μπορεί να αγνοήσει τα μειονεκτήματα αυτών.
Από τους δρόμους πρόσβασης που παραβιάζουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις μέχρι επιπτώσεις στην άγρια ζωή, είναι μερικές από τις επιπτώσεις που κανείς δεν πρέπει να παραβλέψει.

Τα κύρια μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών

Για τους ιδιοκτήτες γης, ένα από τα κύρια μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών είναι οι επιπτώσεις στην ίδια τη γη.

Δρόμοι πρόσβασης και συντήρηση

Οι δρόμοι πρόσβασης είναι το πρώτο πράγμα που επηρεάσει τη γη από τις ανεμογεννήτριες.
Οι ιδιοκτήτες γης συνήθως δεν θα ασχολούνται με το σκάψιμο και τη συντήρησή τους, καθώς συνήθως ανατίθενται σε μια κατασκευαστική εταιρεία.
Αξίζει όμως να αναφέρουμε ότι αυτοί οι δρόμοι πρόσβασης θα καταλαμβάνουν χώρο και ενδεχομένως θα καταπατήσουν καλλιεργήσιμη γη.
Μπορεί να μην είναι μόνιμο προσάρτημα (τουλάχιστον όχι στο σύνολό τους).
Αλλά μπορεί να είναι αρκετά παρεμβατικά κατά τη φάση της κατασκευής.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες γης δεν θα μπορούν να πραγματοποιήσουν τις συνήθεις δραστηριότητές τους όσο κατασκευάζονται τουρμπίνες.
Αλλά με τους δρόμους πρόσβασης έρχονται σχετικά μεγάλα κατασκευαστικά οχήματα, στρώματα καλωδίων εδάφους και κατασκευαστές στροβίλων.
Ο χρόνος που χρειάζονται οι δρόμοι πρόσβασης για να κατασκευαστούν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθός τους.

Αρόσιμος χώρος

Ένα από τα σημαντικότερα μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών για το οποίο τείνουν να ανησυχούν οι ιδιοκτήτες γης είναι η απώλεια καλλιεργήσιμης έκτασης.
Ένα σημαντικό μειονέκτημα είναι ότι οι ανεμογεννήτριες μειώνουν τη δροσιά στις καλλιέργειες, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες των καλλιεργειών.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Οι τουρμπίνες που αναμειγνύουν ενεργά τον αέρα γύρω από τις καλλιέργειες μπορούν επίσης να αυξήσουν το CO2 στις καλλιέργειες.

Άγρια ζωή

Δεν θα μπορούσε κανείς να παραβλέψει τις επιπτώσεις στην άγρια ζωή.
Από τις συγκρούσεις μέχρι τις διαταραχές στις φωλιές και τη μετατόπιση των οικοτόπων, τα αιολικά πάρκα μπορούν σίγουρα να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην άγρια ζωή.
Οι ανεμογεννήτριες μπορεί να είναι προβληματικές για τα αποδημητικά πτηνά και τις νυχτερίδες καθώς μερικές φορές μπορεί να συγκρουστούν με τα πτερύγια της τουρμπίνας καθώς κινούνται.
Επιπλέον, οι τουρμπίνες μπορεί επίσης να αναγκάσουν τα πουλιά να απομακρυνθούν από τις τυπικές περιοχές τους για να βρουν ένα λιγότερο διαταραγμένο βιότοπο.
Ως αποτέλεσμα, τα μοτίβα αναπαραγωγής και φωλιάς μπορεί να διαταραχθούν.
Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι η ηχορύπανση από τους στρόβιλους μπορεί να είναι επιζήμια για την άγρια ζωή και να απομακρύνει τα τοπικά ζώα από τα σπίτια τους.
Η θνησιμότητα των ωδικών πτηνών λόγω σύγκρουσης λέγεται ότι είναι κάτω από 0,01% στο Ηνωμένο Βασίλειο, ωστόσο, τα στοιχεία της Βόρειας Αμερικής υπολογίζουν ότι μεταξύ 140.000 και 679.000 πουλιά σκοτώνονται από τουρμπίνες κάθε χρόνο.
Συνολικά, υπάρχει πληθώρα μελετών που υποστηρίζουν ότι οι ανεμογεννήτριες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη θνησιμότητα των πτηνών.

Επιπτώσεις στο έδαφος

Ένα άλλο από τα κύρια μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών είναι ότι μπορούν δυνητικά να στεγνώσουν το έδαφος.
Οι μελέτες δείχνουν μέση μείωση των επιπέδων υγρασίας κατά 4,4%.
Αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στην καλλιεργήσιμη γη, που μπορεί να αναπληρωθεί μόνο με αύξηση του επιπέδου βροχοπτώσεων.
Εκτός από την εξάντληση της υγρασίας, υπάρχει επίσης κίνδυνος διαταραχής του εδάφους και μείωσης του οργανικού άνθρακα.
Λιγότερος οργανικός άνθρακας σημαίνει συνήθως λιγότερη τροφή για τους ζωντανούς οργανισμούς στο έδαφος, γεγονός που μειώνει τη βιοποικιλότητα.

Προβλήματα αδειών σχεδιασμού

Ένα από τα κύρια μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών ήταν η λήψη άδειας σχεδιασμού για νέα έργα.
Όχι μόνο τα έργα έπρεπε να εγκριθούν σχεδόν ομόφωνα από τις τοπικές αρχές, αλλά οι τοπικές κοινότητες θα μπορούσαν να αντιταχθούν, με αποτέλεσμα οι τοπικές αρχές να απορρίψουν ολόκληρες προτάσεις.
Αν και οι ιδιοκτήτες γης δεν θα είχαν σημαντική συμμετοχή σε ένα έργο στα στάδια του σχεδιασμού, οι καθυστερήσεις θα μπορούσαν να σταματήσουν σοβαρά την ανάπτυξη.

Διακοπτόμενη παραγωγή

Αν μιλάμε για τα αναμφισβήτητα μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών, πρέπει να αναφέρουμε τη διαλείπουσα λειτουργία.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο άνεμος είναι μια εξαιρετική ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.
Αλλά απλά δεν μπορείτε να βασιστείτε σε ανεμογεννήτριες για την παροχή συνεχούς ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.
Αυτό οφείλεται σε όλα, από εποχιακές αλλαγές από την εποχή του χρόνου έως διακοπές από κτίρια και προσωρινές κατασκευές.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι ανεμογεννήτριες δεν είναι αποτελεσματικές πηγές καθαρής ενέργειας.
Αλλά η παραγωγή τους κατά τη διάρκεια ενός μέσου έτους μπορεί να είναι σχετικά δύσκολο να μετρηθεί.

Αισθητική

Οι απόψεις σχετικά με τις ανεμογεννήτριες έχουν αλλάξει σημαντικά με τα χρόνια, αλλά πολλοί εξακολουθούν να τις βλέπουν ως αντιαισθητικές.
Αν και οι μελέτες έχουν σε μεγάλο βαθμό διαψεύσει αυτό, οι άνθρωποι πιστεύουν επίσης ότι οι ανεμογεννήτριες μπορούν να υποτιμήσουν τη γη στην οποία έχουν τοποθετηθεί.

Κόστος

Το κόστος είναι ένα από τα κύρια μειονεκτήματα των ανεμογεννητριών – το γενικό κόστος εκκίνησης.
Οι ανεμογεννήτριες κοστίζουν πολλά χρήματα για την εγκατάσταση και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις μεγάλες 3,5 MW.
Η κατασκευή εμπορικών στροβίλων αυτού του μεγέθους μπορεί να κοστίσει πάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ.
Επιπλέον, αυτοί οι μεγάλοι στρόβιλοι συνοδεύονται επίσης από αρκετά μεγάλο κόστος συντήρησης.
Αυτό μπορεί να είναι έως και 150.000 ευρώ για τη μέση τουρμπίνα 3,5 MW.

Παροπλισμός

Τέλος, υπάρχουν προβλήματα παροπλισμού.
Αν και ο παροπλισμός συχνά επιβαρύνει στον κατασκευαστή, η επιστροφή της γης στην αρχική της κατάσταση μπορεί να είναι πρόκληση.

Πηγή: bankingnews.gr

Μάχη Τράτσα

Η έλλειψη διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου στα ηλεκτρικά δίκτυα «φρενάρει» την ανάπτυξη της αυτοπαραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα καθώς περιορίζει τη δυνατότητα σύνδεσης νέων έργων ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές  Ενέργειας).

Την ίδια ώρα, το ενδιαφέρον πολιτών  και φορέων για αυτοπαραγωγή αυξάνεται διαρκώς.  Το 2023 είχαν κατατεθεί συνολικά 35.162 αιτήσεις ενεργειακού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (net metering και virtual net metering) ισχύος 2.010 MW (μεγαβάτ), αυξημένη κατά 65,1% σε σχέση με το 2022.

Η ηλεκτρισμένη ισχύς και ο ηλεκτρικός χώρος

Ωστόσο, η ηλεκτρισμένη ισχύς, αν και το 2023 σχεδόν διπλασιάστηκε σε σύγκριση με το 2022 (421 MW έναντι 217 MW), αντιστοιχεί μόνο στο 21% της αιτούμενης ισχύος.

Επίσης, παραμένει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό (60,7%) εκκρεμών αιτήσεων συνολικής ισχύος 1.220 MW, εκ των οποίων τα 289 ΜW αντιστοιχούν σε Ενεργειακές Κοινότητες.

Το άθροισμα της ηλεκτρισμένης ισχύος και της ισχύος των εκκρεμών έργων αυτοπαραγωγής φτάνει τα 1.642 MW, πλησιάζοντας τα 2 GW που είναι ο ηλεκτρικός χώρος που έχει δεσμευθεί στα δίκτυα για έργα αυτοπαραγωγής, βάσει του νόμου 5037/2023.

Αυτά προκύπτουν από ανασκόπηση του Green Tank  για την αυτοπαραγωγή και τις ενεργειακές κοινότητες, βασισμένη σε δεδομένα του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) και του Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) έως και τον Δεκέμβριο 2023.  «Οι εκκρεμείς αιτήσεις έργων αυτοπαραγωγής είναι εφικτό να ηλεκτριστούν άμεσα με την προϋπόθεση ότι θα τεθεί σε προτεραιότητα η σύνδεση έργων αυτοπαραγωγής των πολιτών και των ενεργειακών κοινοτήτων. Επίσης, το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον πολιτών, φορέων και ενεργειακών κοινοτήτων για έργα αυτοπαραγωγής αποτελεί πλέον κρίσιμη παράμετρο για τον σχεδιασμό της διάθεσης ηλεκτρικού χώρου στο άμεσο μέλλον», σημειώνουν οι συντάκτες της έκθεσης.

Ενεργειακές κοινότητες: ο φτωχός συγγενής

Το μεγαλύτερο ποσοστό της ηλεκτρισμένης ισχύος αυτοπαραγωγής (93%) αφορά έργα net metering από πολίτες ή φορείς  (392 MW), ενώ μόλις το 7% αφορά virtual net metering  από πολίτες, φορείς και ενεργειακές κοινότητες (29 MW).

Μόνο το 3,3%   της συνολικής ηλεκτρισμένης ισχύος έργων αυτοπαραγωγής το 2023 αφορούσε Ενεργειακές Κοινότητες. «Αναδεικνύονται έτσι τα πολύ μεγάλα περιθώρια περαιτέρω αξιοποίησης του εργαλείου των ενεργειακών κοινοτήτων για έργα αυτοπαραγωγής, τα οποία άλλωστε είναι και οικονομικότερα για τους πολίτες συγκριτικά με τα έργα απλής αυτοπαραγωγής, λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους τους», επισημαίνεται στην έκθεση του Green Tank.

Αδυναμία σύνδεσης

Από το 2018 έως και το τέλος του 2023, έχει γνωστοποιηθεί αδυναμία σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο σε 3.055 έργα Ενεργειακών Κοινοτήτων (48% των αιτούμενων έργων) ισχύος 2.439 MW. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο εμφανές αν εστιάσει κανείς στα έργα τα οποία έχουν ακυρωθεί οριστικά αφού πρώτα έλαβαν γνωστοποίηση αδυναμίας σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ, τα οποία το  2023 ήταν 995 MW. Από τα υπόλοιπα 1.444 MW της ισχύος με γνωστοποίηση αδυναμίας σύνδεσης, μόνο τα 105 MW  έχουν ηλεκτριστεί ενώ τα  1.339 MW βρίσκονται σε εκκρεμότητα, δηλαδή έχουν λάβει γνωστοποίηση αδυναμίας σύνδεσης, αλλά δεν έχουν ακυρωθεί ούτε ηλεκτριστεί. Η Δυτική Μακεδονία αποτελεί την Περιφέρεια με το μεγαλύτερο ποσοστό γνωστοποίησης αδυναμίας σύνδεσης   από τον ΔΕΔΔΗΕ για το 75% της συνολικής αιτούμενης ισχύος έργων ΑΠΕ ενεργειακών κοινοτήτων.

Ακυρωμένα έργα

Μάλιστα, σύμφωνα με το Green Tank, τα τρία τελευταία έτη η αύξηση των ακυρωμένων έργων που είχαν λάβει γνωστοποίηση αδυναμίας σύνδεσης είναι αξιοσημείωτη. Από το 2021 έως και το 2022 η ακυρωμένη ισχύς επταπλασιάστηκε από 77 MW σε 577 MW, ενώ κατά το 2023 αυξήθηκε κατά 72,4%. Παράλληλα, 2.353 έργα ΑΠΕ ενεργειακών κοινοτήτων   με ισχύ 1.864 MW  βρίσκονται σε εκκρεμότητα  και αναμένουν να συνδεθούν στο δίκτυο.

Όσο για τα εμπορικά έργα (δηλαδή όσα έχουν εγγυημένη τιμή) ενεργειακών κοινοτήτων παραμένουν σε στασιμότητα το τελευταίο έτος γεγονός που αποδίδεται  μερικώς στην αποθάρρυνση λόγω της χαμηλής συνδεσιμότητας των έργων, αλλά και στις θεσμικές αλλαγές που έφερε ο νόμος 5037/2023  που προέβλεψε  την κατεύθυνση πόρων και διάθεσης δικτύου σε έργα αυτοπαραγωγής.

Πηγή: ot.gr

«Καπέλο» που κυμαίνεται από 82% έως και… 157% προβλέπει η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που ανακοινώθηκε παραμονή της Πρωτοχρονιάς, για το ύψος του τέλους Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, το οποίο επιβαρύνονται όλοι οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Προς το παρόν οι αυξήσεις είναι «επί πιστώσει» για τον Μάρτιο του 2014, και η επιβολή τους θα κριθεί από το κατά πόσο το ΥΠΕΚΑ θα καταφέρει να νομοθετήσει «κούρεμα», της τάξης του 40%-50% στις εγγυημένες τιμές που εισπράττουν σήμερα οι επενδυτές των υφιστάμενων φωτοβολταϊκών.