Έφυγε από τη ζωή την Κυριακή, σε ηλικία 65 ετών, ο βραβευμένος ποιητής και μεταφραστής Γιώργος Μπλάνας.

Ο Γιώργος Μπλάνας γεννήθηκε το 1959 στο Αιγάλεω. Είχε κάνει σπουδές που αφορούν το αντικείμενο της βιβλιοθηκονομίας.

Το 2015, έλαβε το κρατικό βραβείο μετάφρασης ξένης λογοτεχνίας για την μετάφρασή για το έργο «Ζωή και Πεπρωμένο» του Βασίλι Γκρόσμαν ενώ παλαιότερα είχε τιμηθεί με το βραβείο του περιοδικού «Διαβάζω» για την ποιητική συλλογή του «Στασιωτικά [1-50]» καθώς και με τον έπαινο «Κάρολος Κουν» για τη μετάφραση της τραγωδίας του Ευριπίδη «Ηρακλής Μαινόμενος».

Μεταφράσεις του έχουν χρησιμοποιηθεί σε τραγωδίες στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου και στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.

Εργογραφία

• Η Ζωή Κολυμπά σαν Φάλαινα Ανύποπτη πριν τη Σφαγή (Υάκινθος 1987)
• Η Αναπόφευκτη Ανθηρότητά σου (Διάττων 1990)
• Νύχτα (Νεφέλη 1991)
• Παράφορο! (Δελφίνι 1997)
• Άννα (Ερατώ 1998)
• Η Απάντησή του (Νεφέλη 2000)
• Επεισόδιο (Νεφέλη 2002)
• Τα Ποιήματα του Προηγούμενου Αιώνα (συλλογές 1987-1997, Ερατώ 2004)
• Ωδή Στον Γεώργιο Καραϊσκάκη (Γαβριηλίδης, 2009)
• Στασιωτικά [1-50] (Γαβριηλίδης, 2010)

Δοκίμια

• Το Ποιητικό συμβάν (Γαβριηλίδης 2013)
• Ποιητές στη σκιά Α΄ (Γαβριηλίδης 2012)
• Ποιητές στη Σκιά (Γαβριηλίδης 2013)

Μεταφράσεις

• Λώρενς Φερλινγκέττι, Ατέλειωτη Ζωή (Άρδην, 1982)
• Τσαρλς Μπουκόβσκι, Η Αγάπη είναι ένας Σκύλος απ’ τη Κόλαση (Απόπειρα, 1986), Υπεραστικό Μεθύσι (Απόπειρα, 1987), Βρώμικος Κόσμος (Απόπειρα, 1988), Τοστ Ζαμπόν (Γράμματα 1990), Τρόμου και Αγωνίας Γωνία (Απόπειρα, 1994), Αστυνομικό (Απόπειρα, 1996)
• Ουίλλιαμ Μπλέηκ, Τα Τραγούδια της Αθωότητας (Ερατώ 2002), Το Βιβλίο της Θελ (Ερατώ 2003), Τα Τραγούδια της Πείρας (Ερατώ 2004)
• Άμπροουζ Μπηρς, Το Αλφαβητάρι του Διαβόλου (Ηλέκτρα 2004), Ιστορίες Φαντασμάτων (Ηλέκτρα 2005)
• Άλλεν Γκίνσμπεργκ, Ουρλιαχτό (Ελεύθερος Τύπος 2002)
• Λώρενς Φερλινγκέττι, Λαϊκά Μανιφέστα (Ελεύθερος Τύπος 1988)
• Γκρέγκορι Κόρσο, Βενζίνη (Ελεύθερος Τύπος 1989)
• Ομήρου, Ιλιάδα (Ραψωδίες Α’, Ι’, Κ’, Γαβριηλίδης 2001)
• Αρχίλοχου, Ποιήματα και Θρύψαλα (Γαβριηλίδης 2001)
• Αλέξανδρου Πούσκιν, Ο Νέγρος του Μεγάλου Πέτρου (Ερατώ 2006)
• Ντύλαν Τόμας Κι ο θάνατος δεν θα χει εξουσία: Ποιήματα (Ερατώ, 2000)
• Κομπαγιάσι Ίσσα, Μύγες και Βούδες (Γαβριηλίδης 2002)
• Ματσούο Μπασό, Μόνο τα Όνειρά μου Συνεχίζουν (Ερατώ 2002)
• Σοφοκλής, Φιλοκτήτης (Γαβριηλίδης 2003), Αίας (Γαβριηλίδης 2011)
• Ευριπίδης, Ηρακλής Μαινόμενος (Νεφέλη 2010)
• Βασίλι Γκρόσμαν, Ζωή και πεπρωμένο (Γκοβόστης 2013)
• Ντ. Χ. Λόρενς, Το πλουμιστό ερπετό (Νεφέλη 2009)

Η τελευταία παράσταση που έφερε την υπογραφή του Γιώργου Μπλάνα στην μετάφραση ήταν ο «Οιδίπους Τύραννος» που παρουσιάστηκε το περασμένο καλοκαίρι στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου σε σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα, με τον Γιάννη Στάνκογλου να πρωταγωνιστεί.

Ο γνωστός ηθοποιός θέλησε μέσα από τον προσωπικό του λογαριασμό στα social media να πει το δικό του “αντίο” στον σπουδαίο ποιητή και μεταφραστή με τον οποίο είχε συνεργαστεί πολλές φορές στο παρελθόν.

«Νύχτα στη γη»

 

Αρχαιολογικός Χώρος της Ελληνιστικής Πόλης της Φλώρινας

15 & 16 Ιουλίου

 

Η Καλλιτεχνική Εταιρεία Αργώ της Αιμιλίας Υψηλάντη στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού παρουσιάζει την παράσταση «Νύχτα στη γη» στον Αρχαιολογικό Χώρο της Ελληνιστικής Πόλης της Φλώρινας για δύο παραστάσεις στις 15 & 16 Ιουλίου στις 21:15.  

Τα κείμενα και η συναρμογή των κειμένων της παράστασης είναι του Γιώργου Μπλάνα και η σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Κοέν.

Το θέμα της κλιματικής αλλαγής και των κινδύνων για τη ζωή του ανθρώπου, το μέλλον της ανθρωπότητας και του πλανήτη γη, απασχολεί τους επιστήμονες διαφόρων κλάδων που ερευνούν και μελετούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στο φυσικό κόσμο.

Η σκηνική σύνθεση του ποιητή Γιώργου Μπλάνα αποτυπώνει με τον πιο σαγηνευτικό τρόπο τη σκέψη πως η επαφή μας με τη φύση δεν είναι αποκλειστικά αντικείμενο της επιστήμης. Οφείλουμε να την αντιμετωπίζουμε με το δέος και το σεβασμό που μας προκαλούν φαινόμενα που δεν είμαστε σε θέση ν’ αντιληφθούμε με τις πέντε αισθήσεις μας.

Δύο μεταπτυχιακοί φοιτητές της βιολογίας καταφθάνουν σ’ έναν αρχαιολογικό χώρο του νομού Φλώρινας προκειμένου να κατανοήσουν αίτια και βαθμό της περιβαλλοντικής καταστροφής. Η συνύπαρξή τους –σχεδόν συγκατοίκηση– με υπερφυσικές δυνάμεις, όπως η Νεράιδα της Λίμνης και η Περπερούνα που κατοικούν εκεί απο πάντα, θ’ αποβεί μοιραία για τους δύο επιστήμονες, που μέσα σ’ ένα βράδυ θα κληθούν ν’ αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τη Φύση.

Η «Νύχτα στη γη» αποτυπώνει ακριβώς αυτό τον υπερφυσικό διάλογο του Ανθρώπου με το Άγνωστο. Και, όπως καθετί που εμπεριέχει το Άγνωστο, προκαλεί φόβο αλλά ασκεί και γοητεία. Η παράσταση αξιοποιεί το μαγευτικό τόπο της Φλώρινας (έναν τόπο γεμάτο ίχνη παρελθόντος και προοπτικές μέλλοντος) και δημιουργεί δύο κόσμους σε αντιπαράθεση: του ορθολογισμού και του ρομαντισμού. Η έκβαση αυτής της μάχης ίσως καταφέρει να σώσει τον πλανήτη μας.

 

Νύχτα στη γη – Μια οικολογική φαντασία

 

…ή μήπως πραγματικότητα; Αυτό που στοίχειωνε φιλόσοφους, ποιητές, επιστήμονες, από την πρώτη Αρχαιότητα: «Τι θα γίνει αν ο άνθρωπος πάψει να σέβεται την ιερότητα της Φύσης», παίρνει σάρκα και οστά. Η ύβρις της αλόγιστης εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και της συνεχούς «σκουπιδοποίησης» του φυσικού περιβάλλοντος δεν είναι αγωνιώδης διαίσθηση, αλλά μια πορεία προς την καταστροφή. Από την Βίβλο και τα Ομηρικά έπη μέχρι τους Ρομαντικούς ποιητές, από τους ύμνους της Μεσοποταμίας μέχρι τον Τ. Σ. Έλιοτ και από τους μύθους της Αρχαιότητας μέχρι τις παραδόσεις των λαών του νεότερου κόσμου, η Φύση υπήρξε το σπίτι του ανθρώπου, ένα σπίτι γεμάτο ιερές σκιές και ισχυρά πνεύματα. Οι άνθρωποι ύμνησαν την ομορφιά και το μεγαλείο της και τρόμαξαν μπροστά στο ενδεχόμενο του αφανισμού της. Τα κείμενα που εκφράζουν αυτήν την ομορφιά κι αυτό το μεγαλείο, αυτούς του τρόμους κι αυτές τις αγωνίες, είναι η μαγιά της ΝΥΧΤΑΣ ΣΤΗΝ ΓΗ, μιας θεατρικής μύησης στην ενότητα ανθρώπου και φύσης, στην συμμαχία επιστήμης και παράδοσης, στην συνεργασία γνώσης και ποίησης. 

Η Νεράιδα της Λίμνης και η Περπερούνα, με τις φωνές των μεγάλων ποιητών και φιλοσόφων, μυούν τον θεατή στον σεβασμό για την Φύση. 

«Έφτασε ο καιρός να υπερασπιστείς το δικαίωμα κάθε πτηνού στο τιτίβισμα, το δικαίωμα της παπαρούνας στο κόκκινο, το δικαίωμα της θάλασσας στην αλμύρα», λέει η Νεράιδα της Λίμνης στους δύο ερευνητές, που κοιμούνται στο ύπαιθρο, με τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη. 

«Αν ένας άνθρωπος κάνει περίπατο καθημερινά στην όχθη μιας λίμνης, τη μισή του μέρα, από αγάπη για την λίμνη, κινδυνεύει να θεωρηθεί χασομέρης. Αλλά αν σπαταλάει όλη του τη μέρα ως κερδοσκόπος, μολύνοντας την λίμνη και αποψιλώνοντας τη γη, τότε όλοι τον εκτιμούν ως φιλόπονο πολίτη με επιχειρηματικό πνεύμα», ακούγεται μέσα στην σεβάσμια νύχτα των πνευμάτων, σαν αέρας στις καλαμιές. με την φωνή του Αμερικανού φιλοσόφου Χένρι Θόρω.

 Λάθος δρόμο έχουμε πάρει. Αλλά τα στοιχεία της Φύσης μπορούν να μας οδηγήσουν, αν τα ακούσουμε. Η σύνθεση ΝΥΧΤΑ ΣΤΗΝ ΓΗ αυτό το πολυφωνικό άκουσμα υλοποιεί θεατρικά.

 

Γιώργος Μπλάνας

 Η ταυτότητα της παράστασης

 

συναρμογή κειμένων: Γιώργος Μπλάνας

μεταφράσεις: Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλη / Γιώργος Μπλάνας

σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Κοέν

μουσική: Γιώργος Πούλιος

εικαστική επιμέλεια: Βασίλης Αποστολάτος

video mapping: Κάρολος Πορφύρης

σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Αγιαννίτης

 

διανομή: Αιμιλία Υψηλάντη, Φώτης Καράλης, Εμμανουέλα Κοντογιώργου, Σταύρος Λιλικάκης

 

διεύθυνση παραγωγής: Άρτεμις Υψηλάντη-Ναπολέων

γραφιστικό υλικό: Κάρολος Πορφύρης

τεχνική υποστήριξη: Εταιρία Ήχος Πασχαλίδης

παραγωγή: Καλλιτεχνική Εταιρεία Αργώ

 

Ευχαριστούμε την Χριστίνα Παγκουρέλη και τον Γιάννη Καλατζόπουλο.

 Η παραγωγή πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος 2023 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού. 

 Πληροφορίες

• Όλες οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού.

 

• Καταβάλλεται μόνο το αντίτιμο εισόδου του αρχαιολογικού χώρου, όπου υπάρχει.

 

• Αναλυτικές πληροφορίες και προκρατήσεις θέσεων: digitalculture.gov.gr, nationalopera.gr

  

Η παράσταση γίνεται με την υποστήριξη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και των εργαζόμενων στην ελληνιστική πόλη της Φλώρινας και το Δήμο Φλώρινας.

Τριάντα πέντε χρόνια χωρίζουν την μετάφραση της "Ατέλειωτης Ζωής" του Λώρενς Φερλινγκέτι - με την οποίαν πρωτοεμφανίστηκε το 1982 στα ελληνικά γράμματα ο ποιητής Γιώργος Μπλάνας - από τα "Στασιωτικά" και το "Τερατούργημα" που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδης.

Έκτοτε ο Γιώργος εκδίδει, μεταφράζει, δημοσιεύει κριτικές, παρεμβαίνει ποικιλοτρόπως και άοκνα στα πολιτιστικά δρώμενα, διατηρώντας πάντοτε έναν τεράστιο σεβασμό στη γλώσσα - που είναι η αληθινή πατρίδα κάθε δημιουργού.

Σήμερα Πέμπτη 27 Απριλίου 2017 θα τα πούμε από κοντά, στο στούντιο της ΕΡΤ Open, στις 10 το βράδυ, όπως πάντα, ΟΛΟΜΟΝΑΧΟΙ ΜΑΖΙ.

Με ποιήματα και μουσικές της βροχής. Που θα μας θυμίσουν αυτά που θέλουμε να ξεχάσουμε. Ή που θα μας κάνουν να ξεχάσουμε όσα ακόμη - και σε πείσμα του χρόνου - επιμένουμε να θυμόμαστε.

Το έχει γράψει και ο ίδιος: "Ο κόσμος μένει ένα στόμα ανοιχτό / κι απ' το σκοτάδι της έκπληξής του μπαινοβγαίνουν / σαν έντομα ανώφελα οι απορίες των νεκρών." (1987)

Συντονιστείτε στην ERTopen στους 106.7 στα fm στην Αττική και διαδικτυακά σε ολόκληρο τον κόσμο στην ιστοσελίδα www.ertopen.com ή στο live24.gr.

Για τη συμμετοχή σας! Μπορείτε να καλείτε στα τηλέφωνα 210 6002909-10 ή να στείλετε αποστολή SMS γράφοντας: 
1Π(κενό) και μετά το ΜΗΝΥΜΑ στο 54045