Για την Ενότητα

Του Αλέκου Αλαβάνου

Στη φωτογραφία ο Δημήτρης Γληνός, συγγραφέας το 1942 της μπροσούρας «Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο» που κυκλοφόρησε σε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα και αποτέλεσε το εγκόλπιο των αγωνιστριών και των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης.

Η Μαύρη Τετραετία πρέπει να κλείσει.

Δεν χρειάζεται εδώ ανάλυση της κατάστασης. Την έχει κάθε οικογένεια αποτυπωμένη στις άγριες συνθήκες της ζωής της. Άλλη με ανεργία, άλλη με μειωμένο ή χωρίς καθόλου εισόδημα, άλλη χωρίς ηλεκτρικό, άλλη με χρέη, άλλη με το διαμέρισμα στον πλειστηριασμό, άλλη χωρίς πόρους για την αναγκαία εκπαίδευση των παιδιών, άλλη χωρίς τα απαραίτητα για τα φάρμακα, άλλη χωρίς τη στοιχειώδη άνεση που είχε συνηθίσει τις προηγούμενες δεκαετίες. Και πολλές, πάρα πολλές με όλα τα δεινά μαζί. 

Δεν είναι όμως μόνο το μεγάλο κακό που έχει έρθει. Είναι και το μεγαλύτερο κακό που συντελείται υπογείως. Σε μια εποχή εκρηκτικής ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας στον πλανήτη,  η Ελλάδα είναι πια αποκλεισμένη. Είναι πρόσφυγας και μετανάστρια, με τον αντίστροφο από τον συνηθισμένο τρόπο: από το χώρο των αναπτυγμένων κρατών, στο χώρο των φτωχών και καθυστερημένων. Όπως η πατρίδα μας έμεινε έξω από τη βιομηχανική επανάσταση τους προηγούμενους αιώνες με σκληρές συνέπειες, έτσι τον 21οαιώνα γίνεται εξόριστη από την τεχνολογική.

Για το Ηθικό και την Εναλλακτική Λύση

Κι είναι κι ένα ακόμα μεγάλο κακό, που η τρόικα και εγχώριοι κυβερνητικοί αντιπρόσωποί της επιχειρούν να μας επιβάλλουν – και σε μεγάλο βαθμό δυστυχώς το έχουν πετύχει. Να σπάσουν ολοκληρωτικά το ηθικό μας. Προκαλώντας τον φόβο, την παραίτηση, τη μοιρολατρία, το κόμπλεξ κατωτερότητας ως λαού, τη συμφιλίωση με τον εξευτελισμό μας.

Μνημονιακές κυβερνήσεις, είτε προέρχονται από τη δεξιά, είτε από το κέντρο, είτε από την αριστερά, δραματικά γεγονότα όπως η μεταμόρφωση του περήφανου λαϊκού «όχι» σε ταπεινωμένο κυβερνητικό «ναι», φύτεψαν μέσα στην ψυχή του λαού την απόγνωση, την απουσία ελπίδας και προοπτικής, την απαξίωση κάθε πολιτικής δράσης, στον τόπο μάλιστα που γεννήθηκε η δημοκρατία και η έννοια του πολίτη.

Το ηθικό όμως δεν αφαιρείται ούτε με μνημόνιο ούτε με νόμο. Την τελική  ευθύνη για την απώλειά του την έχει η καθεμία κι ο καθένας από μας ξεχωριστά. Αυτή την ευθύνη οφείλουμε να τη αναλάβουμε. Η ιστορία του τόπου μας, δείχνει ότι σε συνθήκες ασύγκριτα πιο σκληρές, αιματοχυσίας και σφαγών, ο λαός ανορθώνει το ηθικό του και αγωνίζεται.

Ένας αγρότης που η φωτιά κατακαίει τον ελαιώνα του, δεν λέει «δεν μπορώ να κάνω τίποτε, οι δυνάμεις της φύσης είναι ανίκητες». Δίνει τη μάχη για νέες φυτείες και τα καταφέρνει .Μια πατρίδα που την οδηγούν στην καταστροφή, δεν λέει: «Δεν μπορώ να κάνω τίποτε, το Βερολίνο, οι Βρυξέλλες, το Μαξίμου είναι ανίκητα». Δίνει την μάχη με γενναιότητα, αυτοπεποίθηση, οργάνωση και σχέδιο. Και την κερδίζει.

Όλη η ιδεολογική εκστρατεία που συνοδεύει και στηρίζει τις διαταγές της τρόικα έχει ένα στόχο: Να επιβάλλουν στις Ελληνίδες και τους Έλληνες την πεποίθηση ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση.

Κάθε χώρα έχει μπροστά της σταυροδρόμια, και ο λαός της αποφασίζει. Οι Σκανδιναβικές χώρες ήταν στο σταυροδρόμι της συμμετοχής ή όχι στο κοινό νόμισμα, ο λαός της Φιλανδίας απάντησε «ναι», της Σουηδίας και της Δανίας απάντησε «όχι». Πρόσφατα η Μεγάλη Βρετανία ήταν στο  δίλημμα της παραμονής ή της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο λαός της επέλεξε τοBrexit.

Δεν είναι δυνατό σε μια χώρα όπως η Ελλάδα σήμερα, που βρίσκεται μπροστά σε ένα υπαρξιακό σταυροδρόμι, ανάμεσα στην διαιώνιση της καταστροφής και την αναγέννηση, ένα μέρος του λαού μας τρομοκρατημένο να ψελλίζει: «Μα υπάρχει μόνο ένας δρόμος, αυτός των δανειστών». Είναι αδιανόητο. Είναι απαράδεκτο. Και από την ιστορία ασυγχώρητο.

Για το Άμεσο Πρόγραμμα

Πρώτη προϋπόθεση για την εναλλακτική λύση είναι η υποστήριξη προγράμματος άμεσης εξόδου από την κρίση και ανασυγκρότησης της χώρας. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει βασικά εργαλεία που απορρέουν από τη διεθνή εμπειρία για την υπέρβαση της ύφεσης, από τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας, από τον μεγάλο πλούτο συλλογικών και ατομικών εμπεριστατωμένων μελετών για την περίπτωση της Ελλάδας, από δίκαια και ώριμα λαϊκά αιτήματα.

Τα κύρια στοιχεία ενός τέτοιου άμεσου οικονομικού προγράμματος είναι:

Η αύξηση της ενεργής ζήτησης που προϋποθέτει την άμεση κατάργηση της λιτότητας.

Η μεγέθυνση της νομισματικής ρευστότητας για την αναζωογόνηση της αγοράς.

Η μετατόπιση από την περιοριστική σε επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, επενδυτική και κοινωνική.

Η απελευθέρωση του κρατικού προϋπολογισμού από την αφόρητη επιβάρυνση από τις πληρωμές προς του δανειστές.

Η φορολογική ελάφρυνση των εργαζομένων αλλά και των επιχειρήσεων.

Τα έκτακτα μέτρα για τους υπερχρεωμένους, ώστε να μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν είτε ως καταναλωτές είτε ως παραγωγοί.

Τα ειδικά μέτρα για τη διευκόλυνση των εξαγωγών και την παρεμπόδιση των μη παραγωγικών εισαγωγών.

Η άμεση ανεξαρτητοποίηση της Τράπεζας Ελλάδος από την Ευρωπαϊκή κεντρική Τράπεζα και η λειτουργία όλου του τραπεζικού συστήματος στα πλαίσια των εθνικών στόχων για την ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Οι δυναμικές πολιτικές για την άνοδο της απασχόλησης.

Ο Σχεδιασμός με στόχο την ανάκαμψη όσων βιομηχανικών ή αγροτικών κλάδων μπορούν να ανακάμψουν και  οι βάσεις για την παραγωγική ανασυγκρότηση.

Για τη σχέση με Ευρωζώνη και Δ.Ν.Τ.

Είναι ο χαρακτήρας και η φύση αυτών των επειγουσών πολιτικών που εκ των πραγμάτων θα δώσει από την πρώτη μέρα, παρά το δύσκολο έργο, σημαντική ανακούφιση στον ελληνικό λαό, όπως δείχνει η παγκόσμια εμπειρία. Η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, η αύξηση του αφορολόγητου, για παράδειγμα, μπορούν να είναι το περιεχόμενο του πρώτου νόμου μας νέας κυβέρνησης. Σε αντιδιαστολή με τις μνημονιακές κυβερνήσεις, η ψήφιση του πρώτου κιόλας νόμου θα είναι μέρα χαράς κι ελπίδας σε κάθε σπίτι.

Τα μέτρα αυτά ανατρέπουν εκ θεμελίων το καθεστώς που έχουν δημιουργήσει τα μνημόνια. Είναι αναμενόμενο ότι οι πολιτικές αυτές θα προκαλέσουν αντίδραση και από  την Ευρωζώνη και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στην περίπτωση, λοιπόν, που αντί για πλήρη στήριξη υπάρξει οιοδήποτε ουσιαστικό εμπόδιο, απειλή ή εκβιασμός του τύπου της περιόδου 2009 – 2017, μια κυβέρνηση ανασυγκρότησης θα πάρει όλα τα κατάλληλα μέτρα. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η έκδοση νέου νομίσματος και η μη εφαρμογή οδηγιών και κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι εμπόδια.

Κινήσεις στρατηγικής σημασίας, βέβαια, όπως η αποχώρηση από την Ευρωζώνη, μπορούν να γίνουν μόνο μετά την έκφραση της θέλησης του ελληνικού λαού επί του συγκεκριμένου, δηλαδή μετά από δημοψήφισμα. Το αποτέλεσμά του θα είναι απόλυτα και στην κυριολεξία σεβαστό.

Το εύρος ενός νέου Κυβερνητικού Προγράμματος

Το άμεσο πρόγραμμα δεν περιορίζεται μόνο στον οικονομικοκοινωνικό τομέα. Καλύπτει όλο το εύρος των προβλημάτων της χώρας.

Στοχεύει στην άμεση επανάκτηση της εθνικής μας ανεξαρτησίας που έχει κουρελιασθεί. Είναι κίνηση πατριωτικής άμυνας και ταυτόχρονα πράξη με ευρωπαϊκές διαστάσεις. Η Ελλάδα δεν επιδιώκει να αποκλεισθεί από το διεθνή καταμερισμό εργασίας, αλλά αντίθετα να εξασφαλίσει τη διεθνή της εξειδίκευση, αποτινάζοντας εμπόδια και βάρη που την καταδικάζουν σε χώρα αποκλειστικά σχεδόν εισαγωγική και εξωτερικού δανεισμού. Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες μπορεί να αισθάνονται με περηφάνια πολίτες της πατρίδας μας και ταυτόχρονα με αξιοπρέπεια πολίτες της Ευρώπης και του κόσμου.

Εμπεριέχει την άμεση αποκατάσταση της ολοκληρωτικά χαμένης λαϊκής κυριαρχίας. Η λήψη αποφάσεων θα γίνεται μόνο από τους δημοκρατικούς θεσμούς του ελληνικού κράτους. Κεντρικό στοιχείο της θα είναι η ψήφιση νέου Συντάγματος που πρώτα από όλα:  Θα απαγορεύει τα «μνημόνια» κι ότι αυτά εκφράζουν. Θα θεωρεί ποινικό αδίκημα τη σωρηδόν εκποίηση δημόσιας περιουσίας από πολιτικούς.  Θα θέτει με σαφήνεια την προτεραιότητα στην διατήρηση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου ζωής όλων ανεξαίρετα των  πολιτών σε σχέση με δανειακές ή άλλες υποχρεώσεις του κράτους. Θα καταργήσει κάθε ασυλία των διαφθαρμένων πολιτικών.

Εκκινεί μια σε βάθος Μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκηση με την αξιοποίηση των προτύπων διεθνών πρακτικών, των πιο σύγχρονων δυνατοτήτων της πληροφορικής, της δημιουργικής συμμετοχής των εργαζομένων με στόχο να μπορεί να ανταποκριθεί με ταχύ και ευλύγιστο τρόπο στον νέο ενισχυμένο της ρόλο ως κυρίου εργαλείου για την ανασυγκρότηση της χώρας.

Θέτει ως κεντρικό στόχο της την παιδεία, την έρευνα, την τεχνολογία.

Κοινός παρονομαστής σε όλες αυτές τις κατευθύνσεις είναι δύο έννοιες:  η «Επανάσταση» και η «Απελευθέρωση». Η πρώτη όχι με την έννοια της βίας, αλλά του μετασχηματισμού εκ θεμελίων. Η δεύτερη με της έννοια της ανάκτησης χώρου για τη δημιουργική δράση του ελεύθερου πια πνεύματος και δυνατοτήτων του λαού μας.

Κάθε λαός έχει μαύρες και χρυσές σελίδες στην ιστορία του. Έχει και την ιδιαιτερότητά του. Έτσι γίνεται και με τον δικό μας. Αν υπάρχει μια πρώτη ιδιαιτερότητα άξια λόγου στον ελληνικό πολιτισμό, αυτή είναι η τόλμη για το καινούργιο, η αγάπη για την ελευθερία, το ταξίδι σε αχαρτογράφητες θάλασσες, η πρωτοτυπία, η ρηξικέλευθη σκέψη, η καινοτομία. Αυτά ακριβώς οδήγησαν στις οδυσσειακές περιπλανήσεις και την αλληλοτροφοδότηση με άλλους λαούς, στη δημιουργία του θεάτρου, στο νέο θεσμό της δημοκρατίας, στη θεώρηση της φύσης χωρίς την ανάγκη υπερφυσικών δυνάμεων. Δεν πρέπει να μας φοβίζει ούτε το Επαναστατικό ούτε το Ελεύθερο.

Για τη συνεργασία

Σε αυτή την πολιτική βάση, με ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικό ανοικτό σε συνεχή διάλογο με την κοινωνία, μπορεί να στηριχθεί η συνεννόηση, η συνεργασία, η συντονισμένη δράση, η κοινή οργάνωση, οι ενιαίοι αγώνες.

Η συνεργασία αυτή δεν αποκλείει  τη διαφορετικότητα, ειδικά σε μια εποχή βαθιών και ταχύτατων αλλαγών. Είναι διαφορετικές οι προελεύσεις, οι γενιές, οι αντιλήψεις, η κουλτούρα, ο γλωσσικός κώδικας, ο κόσμος στον οποίο απευθυνόμαστε. Σε ένα πνεύμα συντροφικότητας και ευθύνης η διαφορετικότητα είναι στοιχείο εμπλουτισμού για ένα πολύχρωμο χείμαρρο  που θα σαρώσει τους ξένους και ντόπιους εχθρούς του λαού.

Η συνεργασία μας αυτή δεν έχει σύνορα. Είναι ανοιχτή σε καινούργιες και καινούργιους συναγωνιστές σε αυτό τον δύσκολο αλλά έντιμο, κοπιαστικό αλλά αναγκαίο, επείγοντα αλλά και μακράς πνοής αγώνα. Δεν περιορίζεται σε μια παράταξη, απευθύνεται σε δυνάμεις και πρόσωπα από τις πιο διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες που δέχονται αυτές τα θέσεις – είναι λαϊκή και πατριωτική. Δεν περιορίζεται μόνο σε πολιτικές οντότητες και πρόσωπα. Είναι ανοιχτή σε κάθε πρωτοβουλία και κίνηση με κοινωνική, οικολογική, εκπαιδευτική, μελετητική, πολιτιστική, πνευματική, αντιρατσιστική, συνεργατική, απελευθερωτική διάσταση.

Δεν πρέπει το πλειοψηφικό ακόμα κομμάτι της κοινωνίας που είναι αρνητικό ή διστακτικό σε συγκρουσιακές πολιτικές με την Ευρωζώνη ή την Ευρωπαϊκή Ένωση να το βλέπουμε ως αντίπαλο στρατόπεδο, ως τους «εχθρούς» μας. Οι περισσότερες και περισσότεροι από αυτούς είναι δυνάμει σύμμαχοί μας και με αντίστοιχα φιλικά συναισθήματα και καλοπροαίρετη διαλογική διάθεση να τους προσεγγίσουμε. Αυτή τη στιγμή κιόλας συμφωνούν από καρδιάς με τα άμεσα μέτρα που προτείνουμε. Την επόμενη είναι δυνατό να συναινέσουν στα εργαλεία που θα χρειασθούν.

Με την έμπρακτη ανάπτυξη δεσμών εμπιστοσύνης, με τη διεύρυνση του κύκλου των συμμετεχόντων, με την απόκτηση ενός δικτύου τοπικών συσπειρώσεων, το εγχείρημα της ενότητας μπορεί να οδηγήσει με ταχύτητα και προσοχή σε ένα ευρύ Λαϊκό Μέτωπο που θα λειτουργεί δημοκρατικά και αποκεντρωμένα στη βάση των Συνελεύσεών του. Μια ενωτική μετωπική λειτουργία φέρνει δυναμισμό στο εργατικό και λαϊκό κίνημα, μπορεί να δώσει ζωή ξανά τις χαμένες δυναμικές των πλατειών και του δρόμου.

Ο κατακερματισμός του χώρου των δυνάμεων που αντιτίθενται στις πολιτικές της τρόικα είναι ο κύριος λόγος που σε ένα απαξιωμένο πολιτικό τοπίο κυριαρχεί ένας αήθης κυνικός δικομματισμός. Για αυτό ακριβώς η άρνηση της συνεργασίας είναι συνεργασία με τον αντίπαλο.

Ας θυμηθούμε τα σοφά λόγια του Δημήτρη Γληνού στο κείμενό το για το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο: «Όποιος, κρατώντας οποιουσδήποτε προσωπικούς υπολογισμούς, συμφέροντα, μίση, αντιπάθειες, συμπάθειες και φιλοδοξίες και «ιδεολογίες», καταπολεμάει ή υπονομεύει ή ματαιώνει την ενότητα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, την ενότητα στους σκοπούς, στην οργάνωση και στην καθοδήγησή του, αυτός οπουδήποτε και να βρίσκεται, οπωσδήποτε και να λέγεται, είναι συνεργάτης των ξένων καταχτητών, θεληματικά η άθελα, προδότης του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα».

 Κεντρικός στόχος μας είναι η ανάδειξη του προγράμματός μας σε Κυβερνητικό Πρόγραμμα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Είναι η κάλυψη του θανάσιμου κενού της έλλειψης εναλλακτικής λύσης. Η ανάδειξη στην διακυβέρνηση της χώρας μας δυνάμεων και προσώπων που συμμερίζονται αυτές τις αρχές.

Γνωρίζουμε πολύ καλά τη δυσπιστία και την απώλεια της εμπιστοσύνης της κοινωνίας προς κάθε πολιτική δράση, κάθε οργανωμένη δύναμη, κάθε κυβέρνηση. Όσες και όσοι από μας έχουμε ευθύνες, ας τις αποδεχθούμε χωρίς δεύτερη κουβέντα. Όλες κι όλοι μας που μπορούμε να συνεργασθούμε, τουλάχιστον τη στιγμή του μεγάλου «Ναι» ή του μεγάλου «Όχι», έχουμε πει «Όχι», ό,τι τίμημα κι αν είχε αυτό. Κι αυτός είναι ο νόμος μας. Όχι το βόλεμα κι η προδοσία.

Τέλος, ο κύριος τελικός κριτής για τα εγχείρημά μας είναι η νέα γενιά. Έχει πληγεί καίρια σε όλα τα μέτωπα από τις πολιτικές της Μαύρης Δεκαετίας:  μόρφωση, εξειδίκευση, απασχόληση, οικογενειακή ζωή, χρησιμότητα, αυτοεκτίμηση, προοπτικές, όνειρα. Ναι, έχουμε τη δύναμη και το χρέος, όλες και όλοι μαζί, να απελευθερώσουμε τον καταπιεσμένο δυναμισμό, την έμπνευση, τον πειραματισμό, την εφευρετικότητα, την αισιόδοξη ματιά της νέας γενιάς. Να μπορέσουμε να κάνουμε την πατρίδα μας κυψέλη ανασυγκρότησης και αναγέννησης.

Για να γίνουν με τη δικτύωσή τους οι διάσπαρτες μοναχικές βραχονησίδες ένα πανίσχυρο Αρχιπέλαγος για μια νέα πατρίδα!

Για την οικονομική ανασυγκρότηση και την κοινωνική αναγέννηση!

Για την Επανάσταση και την Απελευθέρωση!

Όπως ορίζει το έθιμο, έτσι και φέτος, μετά την ανακοίνωση των βάσεων για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, άρχισε η συζήτηση για την κατάσταση του εκπαιδευτικού συστήματος, τις επιδόσεις και το μορφωτικό επίπεδο των μαθητών.
Δεν θα μπούμε στη συζήτηση αυτή, όχι γιατί δεν έχει ενδιαφέρον, αλλά γιατί ο τρόπος που γίνεται την καθιστά προσχηματική.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, και εννοούμε τουλάχιστον την τελευταία δεκαπενταετία, στη συζήτηση αυτή, επανέρχεται το θέμα της «αγραμματοσύνης» της νέας γενιάς. Στην περίπτωση αυτή, η κουβέντα διανθίζεται με εκτιμήσεις και σχόλια για την «έλλειψη αξιών», την αδιαφορία, την πνευματική οκνηρία, που χαρακτηρίζουν τη νεολαία.

Το 1928, με αφορμή την ανακοίνωση της βαθμολογίας των υποψηφίων για τα πανεπιστήμια, και το δημόσιο διάλογο που ακολούθησε, ο Δημήτρης Γληνός έγραψε στο περιοδικό «Νέος Δρόμος», του Εκπαιδευτικού Ομίλου, ένα άρθρο σε τέσσερεις συνέχειες, με τίτλο «Το κύμα της αγραματοσύνης».
Παραθέτουμε ένα εκτενές απόσπασμα του άρθρου, όχι μόνο γιατί μέσα απ΄ αυτό αναδεικνύεται η ανεκτίμητη προσφορά του μεγάλου κομμουνιστή δάσκαλου, αλλά και εξαιτίας της τραγικής επικαιρότητας, που διατηρεί σήμερα, 89 χρόνια μετά τη δημοσίευση του.
Στην αναδημοσίευση, διατηρήσαμε την ορθογραφία και τον τονισμό του συγγραφέα, δείγμα κι αυτό της εποχής όπου το «Γλωσσικό» ήταν πεδίο σφοδρής κοινωνικής και πολιτικής αντιπαράθεσης.

Εγραφε, λοιπόν ο Δημήτρης Γληνός:

«Η ελληνική κοινωνία υποκρίνεται τον κατάπληχτο. Εφημεριδογράφοι, αποθηκάριοι της σοφίας στο Πανεπιστήμιο, Πρυτάνεις, «γονείς» και πολίτες, «που πονούν τον τόπο», βγήκαν στις εφημερίδες και σκίζουν τάχα τα ρούχα τους, γιατί πλάκωσε «κύμα αγραματωσύνης». Και αναζητούν τα αίτια και τη θεραπεία. Μα αν είναι κάτι θλιβερό, θλιβερότερο και από την αγραματωσύνη είναι ο τρόπος, που αντικρίζεται το πρόβλημα. Αληθινή παράκρουση. Καμιά αντικειμενικότητα. Ο καθένας, όπου μισεί, εκεί και λαλεί και καταλαλεί. Φταίει ο Βενιζέλος, φταίει το Πανεπιστήμιο, φταίνε οι καθηγητές της Μέσης Παιδείας, φταίνε οι δημοδιδάσκαλοι, φταίνε οι ελληνοδιδάσκαλοι, φταίει ο πόλεμος, φταίνε τα θρανία, φταίνε οι μιστοί, φταίει το Κράτος, μα προ πάντων φταίνε οι μαλιαροί, οι κομουνιστές, οι άθεοι. Ποιοι άλλοι; Αν δεν ήταν… η κ. Ρόζα Ιμβριώτη δε θα είχαμε αφτό το απαίσιο κατάντημα. Και κανένας δεν αντικρίζει νηφάλια την κατάσταση. Κανένας δεν αναλύει το φαινόμενο, που είναι τόσο πολυσύνθετο, τόσο βαθιά ριζωμένο στον οργανισμό μας, με αληθινή στοργή, με αληθινό πόνο για το λαό, που γι’ αφτόν ουσιαστικά πρόκειται.

Δεν έχει καμιά σημασία να ρίξουμε και μεις μια κραβγή οποιαδήποτε μέσα στην οχλοβοή. Χρέος μας είναι να κοιτάξουμε το πρόβλημα ψύχραιμα και να πούμε τη γνώμη μας χωρίς προκατάληψη. Όσοι θέλουν, ας μας προσέξουν και ας μας ακούσουν. Όσοι θέλουν, ας ρίξουν το ανάθεμα πάνω μας.
Σήμερα θα διαγράψουμε στις γενικές του γραμμές το ζήτημα, προσπαθώντας να βάλουμε ένα κάποιο σύστημα στην εξέταση του. Θα συνεχίσουμε τη μελέτη μας και με ομιλίες και άρθρα και θα δώσουμε την άποψή μας πλατιά. Με τους βάρβαρους δε θα γίνουμε βάρβαροι και με τους πρωτόγονους πρωτόγονοι.
Και πρώτα πρώτα τι πιστοποιήθηκε και πώς; Στις εισιτήριες εξετάσεις του Πανεπιστήμιου ένας μέγιστος αριθμός από τελειόφοιτους του Γυμνάσιου έγραψαν ελεεινά. Από τα γραφτά τους, από όσα στοιχεία δόθηκαν στη δημοσιότητα βγαίνουν τα ακόλουθα πορίσματα. 1) Οι νέοι αφτοί ανορθογραφούν κατά τρόπο φριχτό. 2) Δε μπορούν να διατυπώσουν τα νοήματά τους 3) Δεν έχουν ακριβολογημένες γνώσεις ή καλύτερα δεν έχουν γνώσεις. 4) Δεν έχουν νοήματα, δε στοχάζονται λογικά.

Τι θα πει «εισιτήριες εξετάσεις;»

Εδώ ανοίγεται ένα πρώτο ερώτημα. Με ποιο τρόπο πιστοποιήθηκε το φαινόμενο και σε ποιο βαθμό είναι πραγματικό και για τα τέσσερα αφτά σημεία; Με τις εισιτήριες εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Μα αφτό είναι μια φράση. Τι θα πει «εισιτήριες εξετάσεις;» δηλαδή τι είδος δοκιμασία για την πνεβματική ικανότητα ενός ανθρώπου είναι αφτή; Με ποιους όρους έγιναν; Τι θέματα δόθηκαν; Με ποιες ψυχολογικές συνθήκες έγραψαν τα παιδιά; Αφτό είναι ένα στοιχείο του προβλήματος πολύ σημαντικό. Έπειτα σε ποιο βαθμό αληθέβουν όλα τα στοιχεία του φαινόμενου; Εδώ δε μας δόθηκαν αρκετά στοιχεία για να κρίνουμε. Μόνο η ανορθογραφία φαίνεται οριστικά και απόλυτα πιστοποιημένη. Μα ας υποθέσουμε πως η πιστοποίηση του φαινόμενου είναι αντικειμενική για όλα του τα μέρη.
Ένα δέφτερο ερώτημα θα ήταν, είναι νέο το φαινόμενο; Σημερινό μόνο ή και παλαιότερο; Είναι μόνο μεταπολεμικό; Εδώ θα είχε κανείς να παρατηρήσει, πως εισιτήριες εξετάσεις γίνονται μόνο τα τρία τελεφταία χρόνια. Αν γινότανε και πριν από τον πόλεμο, δε θα είχαμε τα ίδια αποτελέσματα; Όλα τα δεδομένα μας απαντούν, πως το φαινόμενο δεν είναι μόνο τωρινό. Αν παρακολουθήσουμε την παιδαγωγική φιλολογία μας και την κίνηση γύρω από το πρόβλημα της Παιδείας τα τελεφταία πενήντα χρόνια, θα ιδούμε πάντα τις ίδιες κατηγορίες να λέγονται και από καθαρεβουσιάνους και από δημοτικιστές, ότι δηλαδή τα παιδιά, που τελειώνουν το Γυμνάσιο ούτε ένα γράμα δε μπορούν να γράψουν σωστά. Ούτε το φαινόμενο ούτε τα αίτια, που το γενούν, είναι σημερινά, είναι πολύ βαθύτερα. Μπορεί βέβαια σήμερα να έγιναν εντονότερα και τα αίτια και τα αποτελέσματα. Είναι όμως χρήσιμο και απαραίτητο να πιστοποιήσουμε τα χρονικά όρια του φαινόμενου, για να πάμε ως τις ρίζες του.

«…με δίπλωμα για λόγους αγραματωσύνης»

Ας αφήσουμε ένα τρίτο ερώτημα, που θα μπορούσε να τεθεί σχετικά με κείνους, που φωνάζουν σήμερα τόσο πολύ για την κατάντια των νέων, δηλαδή τους καθηγητές στο Πανεπιστήμιο. Το ερώτημα δηλαδή, όχι με ποια εφόδια έρχονται για να μπουν, μα με ποια εφόδια γλωσικά και πνεβματικά βγαίνουν από το Πανεπιστήμιο οι νέοι. Και όχι μόνο σήμερα, μα πάντα. Γιατί είναι βέβαιο και αν ήταν ειλικρινείς, θα το ομολογούσαν πρώτοι αφτοί οι καθηγητές, ότι η αγραματωσύνη, που παρουσιάζουν οι τελειόφοιτοι του Πανεπιστήμιου στις εξετάσεις τους, είναι ακόμη φριχτότερη. Αν παρακαθήσει κανείς στις διπλωματικές εξετάσεις οποιασδήποτε Σχολής για λίγες μέρες, θα φρίξει για τις απαντήσεις, που δίνουν οι υποψήφιοι επιστήμονες. Αν τους δώσει να γράψουν, θα ιδεί την ίδια ασυναρτησία, το ίδιο πελάγωμα, την ίδια αδυναμία στοχασμού και γνώσης. Είναι γνωστό, πως στις δέκα αράδες, που γράφουν για θέμα αφτοί οι τελειόφοιτοι της φιλολογίας υπάρχουν κατά κανόνα λάθη ορθογραφικά, πολλές φορές χειρότερα από αφτά που έκαμαν εφέτος οι νέοι στην εισιτήρια δοκιμασία τους. Εγώ ο ίδιος θυμάμαι στα 1900 φοιτητή, που απάντησε σε καθηγητή, που τον αρώτησε, πόση είναι η διάμετρος του θερμομετρικού σωλήνα; – «Τεσσάρων μέτρων». Ένας άλλος τελειόφοιτος της φιλολογίας δεν ήξερε να απαντήσει πότε έγινε η εν Μαραθώνι μάχη. Και όμως τα διπλώματα δίνονται αράδα και δεν υπάρχει ίσως παράδειγμα νέου, που να μπήκε στο Πανεπιστήμιο και να μη βγήκε με δίπλωμα για λόγους αγραματωσύνης. Ένα τέταρτο ερώτημα πολύ σημαντικό θα ήταν τι σημαίνει αφτή η ένδειξη της ανορθογραφίας, της φραστικής ανικανότητας και της αμάθειας, για την αληθινή μόρφωση των νέων, για τις καθολικές ικανότητες τους, για την προετοιμασία τους για τη ζωή και μάλιστα την ανώτερη ζωή του επιστήμονα, που έρχονται να ζήσουν;

Και ένα πέμπτο τέλος ερώτημα θα ήταν. Τι σημαίνει το φαινόμενο, που πιστοποιήθηκε και οι ανησυχίες, που το παρακολούθησαν, για το σύνολο του λαού, και προπάντων για τον εργάτη, το χωρικό και το μικροαστό, που δεν πηγαίνει ούτε στο Γυμνάσιο ούτε στο Πανεπιστήμιο; Για τη δική του Παιδεία, για τη δική του μόρφωση, για τη δική του ζωή, τι αξία έχουν οι γραματισμένοι ή αγράματοι νέοι του Πανεπιστήμιου, το ιδανικό, που προβάλεται για τη μόρφωσή τους και οι απαιτήσεις της αστικής τάξης για την Παιδεία της;
Αφτά είναι τα πρώτα ερωτήματα, που θα έθετε ένας επιστήμονας, αν πρόκειται να καταπιαστεί σοβαρά, νηφάλια και αντικειμενικά, χωρίς προκατάληψη φωνασκίες και βάρβαρες κραβγές, χωρίς τύφλωση από πάθη και φόβους για ένα τέτιο σπουδαίο πρόβλημα, που μέσα του καθρεφτίζεται όλο το ζήτημα του πολιτισμού μας, της ικανότητας μας για τη ζωή, της πνεβματικής και ηθικής οργάνωσης μας…»









Αναδημοσίευση από imerodromos.gr

Ο Δημήτρης Γληνός από τις φωτεινότερες μορφές της ελληνικής διανόησης του 20ού αιώνα. Δάσκαλος και αγωνιστής, υπήρξε μια λαμπρή φυσιογνωμία που άφησε τη σφραγίδα του στο προοδευτικό, δημοκρατικό και το κομμουνιστικό κίνημα της χώρας μας.

Η πορεία του Δημήτρη Γληνού είναι μια συνεχής πορεία «όλο προς τα αριστερά», όπως έλεγε ο ίδιος, ενώ αυτοβιογραφούμενος τόνιζε ότι η ιδεολογική του διαδρομή ήταν «από τον Μιστριώτη στον Λένιν».

 Ο Δημήτρης Γληνός γεννιέται στη Σμύρνη στις 22 Αυγούστου 1882. Η μεγάλη φτώχεια χαρακτηρίζει τα παιδικά του χρόνια. Το 1899 έρχεται στην Αθήνα και γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή. Είναι υπέρμαχος της καθαρεύουσας και οπαδός της «Μεγάλης Ιδέας». Οι οικονομικές δυσκολίες τον αναγκάζουν να διακόψει δυο φορές τις σπουδές του, για να εργαστεί ως δάσκαλος. Οι σκληρές εμπειρίες ενισχύουν τις πολιτικές του ανησυχίες και τον φέρνουν στο στρατόπεδο των δημοτικιστών. Το 1905 παίρνει με άριστα παμψηφεί το δίπλωμά του από το Πανεπιστήμιο. Συνεχίζει τις παιδαγωγικές του σπουδές στη Γερμανία, όπου μεταξύ των άλλων γνωρίζει τον Γιώργο Σκληρό και τον Φώτο Πολίτη και έρχεται σε επαφή με τη σοσιαλιστική ιδεολογία.

Το 1911 επιστρέφει στην Αθήνα και αργότερα μαζί με τον Δελμούζο και τον Τριανταφυλλίδη αποτελούν την καρδιά του «Εκπαιδευτικού Ομίλου» που στάθηκε στην πρωτοπορία των προοδευτικών αναζητήσεων. Η εισήγησή του για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση απορρίπτεται από το βενιζελικό κόμμα το 1914 ως ανατρεπτική. Ηδη ο Γληνός περνάει στην περίοδο της αμφισβήτησης του Βενιζέλου και της μοναρχίας.

Αρχίζει η πρώτη περίοδος των διωγμών του.

Η διαρκής αναζήτηση τον οδηγεί το 1927 στη διαπίστωση πως το εκπαιδευτικό πρόβλημα της χώρας θα λυθεί οριστικά μέσα από την πάλη των τάξεων. Στη συνέχεια συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους και αρθρογραφεί σε περιοδικά, ενώ το 1934 μαζί με τον Βάρναλη επισκέπτεται τη Σοβιετική Ενωση, ένα ταξίδι που έπαιξε σημαντικό ρόλο στις μετέπειτα επιλογές του.

Το 1935 εξορίζεται από τη δικτατορία του Κονδύλη και το Γενάρη του 1936 εκλέγεται βουλευτής του Λαϊκού Μετώπου.

Εξορίζεται από τη μεταξική δικτατορία και φυλακίζεται στην Ακροναυπλία. Το 1941 συλλαμβάνεται από τους Ιταλούς και το 1942 απολύεται, βαριά άρρωστος, είναι πλέον μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ. Γράφει την περίφημη μπροσούρα «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ».



Το 1943 αποφασίζει να ανέβει στα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας. Εξάλλου, τα αρχικά σχέδια προέβλεπαν να τεθεί επικεφαλής της ΠΕΕΑ. Λίγο πριν την αναχώρησή του κατά τη διάρκεια μιας εγχείρησης, ο ταλαιπωρημένος οργανισμός του δεν άντεξε. Πέθανε στις 26 Δεκέμβρη 1943.

Διαβάστε εδώ το ιστορικό κείμενο του Δημήτρη Γληνού «Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο». 


αναδημοσίευση από imerodromos