Σύροι αντάρτες ανέφεραν αργά το βράδυ της Παρασκευής πως ελέγχουν την Νταράα (νότια), από όπου ξεκίνησε η εξέγερση του 2011 κατά του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Πρόκειται για την τέταρτη πόλη στρατηγικής σημασίας όπου οι κυβερνητικές δυνάμεις χάνουν τον έλεγχο την τελευταία εβδομάδα. Το υπουργείο Άμυνας της Συρίας δεν έχει επιβεβαιώσει ούτε διαψεύσει την πληροφορία ότι οι αντάρτες ελέγχουν την πόλη.
Σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλείται το πρακτορείο Reuters, οι αντάρτες κατέληξαν σε συμφωνία με τις κυβερνητικές δυνάμεις προκειμένου αυτές να αποχωρήσουν, παρέχοντάς τους εγγυήσεις για ασφαλή διέλευση προς την πρωτεύουσα Δαμασκό, η οποία απέχει περίπου 100 χιλιόμετρα.
Όπως αναφέρει το CNN, oι αντάρτες μάχονται πλέον με τις δυνάμεις του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ από δύο κατευθύνσεις: τον βορρά και τον νότο, προσπαθώντας να κλείσουν την απόσταση προς τη Δαμασκό.
«Οι δυνάμεις μας έχουν καταλάβει πλήρως την πόλη Ντάρα και έχουν ξεκινήσει τον καθαρισμό των γειτονιών της και την ασφάλιση των θεσμών και των κυβερνητικών γραφείων», ανέφεραν οι τοπικοί αντάρτες, γνωστοί ως Southern Operations Room, σε δήλωσή τους αργά την Παρασκευή.
Σφίγγει ο κλοιός γύρω από τον Άσαντ
Η κατάληψη της πόλης Νταράα, της οποίας ο πληθυσμός ξεπερνούσε τις 100.000 πριν από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου (2011), είναι υψηλού συμβολισμού αφού θεωρείται λίκνο της εξέγερσης. Είναι η πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, η οποία έχει περισσότερους από ένα εκατομμύριο κατοίκους, στα σύνορα με την Ιορδανία.
Σε βίντεο που δημοσιοποιήθηκαν σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης διακρίνονται αντάρτες που επέβαιναν σε μοτοσικλέτες να γίνονται δεκτοί με επευφημίες και πανηγυρικούς πυροβολισμούς σε κεντρικούς δρόμους της Νταράα. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει επίσημη αντίδραση ούτε από τον συριακό στρατό ενώ το Reuters υπογράμμισε πως δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει τον ισχυρισμό των ανταρτών.
Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση των ανταρτών ότι προωθήθηκαν στα περίχωρα της πόλης Χομς (κεντρικά). Εάν οι αντάρτες καταλάβουν τη Χομς θα αποκόψουν την πρωτεύουσα Δαμασκό από τα παράλια, όπου οι Ρώσοι σύμμαχοι του Άσαντ έχουν ναυτική και αεροπορική βάση. «Οι δυνάμεις μας απελευθέρωσαν την τελευταία κοινότητα στα περίχωρα της πόλης Χομς και πλέον βρίσκονται προ των πυλών της», ανέφερε η τζιχαντιστική οργάνωση Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) σε μήνυμά της στην πλατφόρμα Telegram.
Η συμμαχία των ανταρτών, της οποίας ηγούνται οι ισλαμιστές της HTS κάλεσαν εκ νέου τις δυνάμεις που παραμένουν πιστές στην κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ να αυτομολήσουν.
Το χρονικό της σύγκρουσης και οι στρατηγικές κινήσεις των ανταρτών
Οι δυνάμεις του νότου διαφέρουν από τις δυνάμεις του βορρά, που ηγούνται από την ισλαμιστική ομάδα των ανταρτών Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ, η οποία έχει ήδη καταλάβει δύο μεγάλες πόλεις κατά την επιχείρησή της που ξεκίνησε πριν από μία εβδομάδα. Ωστόσο, οι δύο αυτές ομάδες στοχεύουν στον ίδιο σκοπό, δηλαδή στην ανατροπή του Άσαντ.
Η επιχείρηση έχει αναζωπυρώσει έναν εμφύλιο πόλεμο που είχε παραμείνει κατά βάση σε ύφεση για χρόνια. Η σύγκρουση άρχισε το 2011, όταν ο Άσαντ κινήθηκε για να καταστείλει τις ειρηνικές διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας κατά την περίοδο της Αραβικής Άνοιξης. Οι μάχες εντάθηκαν καθώς άλλοι περιφερειακοί και παγκόσμιοι παράγοντες – από τη Σαουδική Αραβία και τις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι το Ιράν και τη Ρωσία – εμπλέκονται, κλιμακώνοντας τον εμφύλιο πόλεμο σε αυτό που μερικοί παρατηρητές περιέγραψαν ως «πόλεμο αντιπροσώπων», αναφέρει το CNN.
Περισσότεροι από 300.000 πολίτες έχουν χάσει τη ζωή τους σε πάνω από δέκα χρόνια πολέμου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, με εκατομμύρια άλλους να έχουν εκτοπιστεί στην περιοχή.
Την Παρασκευή, οι αντάρτες στο νότιο τμήμα της Συρίας κατέλαβαν επίσης ένα σημείο διέλευσης στα σύνορα Συρίας-Ιορδανίας, μετά από μια νέα επίθεση. Η διέλευση Νασίμπ σηματοδοτεί το νοτιότερο σημείο της κύριας οδικής αρτηρίας M5, που ξεκινά από τον βορρά και περνά από την πρωτεύουσα.
Οι αντάρτες στον βορρά, μετά την κατάληψη του Χαλεπίου πριν από μία εβδομάδα, έχουν προχωρήσει προς τα νότια κατά μήκος της εθνικής οδού και την Πέμπτη κατέλαβαν την πόλη Χάμα.
Καθώς συνεχίζεται η προέλαση των ανταρτών, χιλιάδες κάτοικοι της Χομς εγκαταλείπουν εσπευσμένα την πόλη κατευθυνόμενοι προς την Λαττάκεια και την Ταρτούς.
To ΥΠΕΞ της Ιορδανίας καλεί τους ιορδανούς πολίτες να εγκαταλείψουν τη Συρία
Η Ιορδανία κάλεσε χθες Παρασκευή τους πολίτες της να εγκαταλείψουν τη Συρία το συντομότερο δυνατόν, εκφράζοντας ανησυχία για την ασφάλειά τους λόγω των «εξελίξεων» στη γειτονική χώρα.
Εκπρόσωπος του ιορδανικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε ότι ομάδα διαχείρισης κρίσεων έχει αναλάβει τις προσπάθειες με στόχο την απομάκρυνση των Ιορδανών από τη Συρία και τον ασφαλή επαναπατρισμό τους «το συντομότερο δυνατόν».
Εν τω μεταξύ, το Ιράκ κάλεσε τους πολίτες του στη Συρία οι οποίοι επιθυμούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους να επικοινωνήσουν με την ιρακινή πρεσβεία στη Δαμασκό για να δηλώσουν τα στοιχεία τους.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: “Εγκαταλείψτε αμέσως τη Συρία”
Και οι ΗΠΑ κάλεσαν χθες Παρασκευή τους Αμερικανούς πολίτες να εγκαταλείψουν τη Συρία.
«Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ προτρέπει τους αμερικανούς πολίτες να εγκαταλείψουν αμέσως τη Συρία, όσο υπάρχει ακόμα διαθέσιμη η επιλογή εμπορικών πτήσεων» αναφέρει το μήνυμα του Στέιτ Ντιπάρμεντ που αναρτήθηκε σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Έκκληση Μπλίνκεν για την προστασία των αμάχων
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν απηύθυνε έκκληση για την προστασία των αμάχων στη Συρία.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία του, την Παρασκευή, με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο Άντονι Μπλίνκεν «τόνισε τη σπουδαιότητα της προστασίας των αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των μελών μειονοτικών ομάδων, σε ολόκληρη τη Συρία», και υπογράμμισε την «ανάγκη για εξεύρεση πολιτικής λύσης», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ.
Ραντεβού Τουρκίας, Ρωσίας και Ιράν στην Ντόχα για την εξεύρεση μιας διεξόδου από το συριακό χάος
Η Τουρκία θα συναντηθεί σήμερα στην Ντόχα με τη Ρωσία και το Ιράν για να επιχειρήσει να βρει μια πολιτική και ειρηνική διέξοδο στη Συρία και να αποφύγει το χάος στην πόρτα της.
Οι τρεις χώρες, οι οποίες στέλνουν στην Ντόχα τους υπουργούς Εξωτερικών τους, είναι από το 2017 εταίροι στο πλαίσιο της διαδικασίας της Αστάνα, η οποία άρχισε για να κάνει να σωπάσουν τα όπλα στη Συρία, χωρίς ωστόσο να έχουν συνταχθεί με την ίδια πλευρά στο πεδίο της μάχης.
Η Μόσχα και η Τεχεράνη έσπευσαν στο πλευρό του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ και τον βοήθησαν στρατιωτικά να συντρίψει την αντιπολίτευση, ενώ η Άγκυρα, χωρίς να εμπλέκεται άμεσα στο πεδίο, παρατηρεί ευμενώς τις προόδους που σημειώνουν τα κινήματα των ανταρτών, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Για την Άγκυρα, η αλλαγή της ισορροπίας των δυνάμεων στη Συρία αντιπροσωπεύει ταυτόχρονα μια ευκαιρία και ένα κίνδυνο», συνοψίζει ο Χάμις Κινίρ, αναλυτής του γραφείου συμβούλων Verisk Maplecroft.
Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ενρτογάν, ο οποίος κάλεσε αυτή την εβδομάδα τον Άσαντ «να συμφιλιωθεί με το λαό του», εξέφρασε χθες, Παρασκευή, την «επιθυμία» του «η προέλαση των ανταρτών να συνεχιστεί χωρίς προβλήματα», χωρίς να παραλείψει να αναφέρει ξεκάθαρα πως «στόχος (των ανταρτών) είναι η Δαμασκός», μετά το Χαλέπι και τη Χάμα.
Στο κέντρο της εξίσωσης, τα περισσότερα από 900 χιλιόμετρα των συνόρων μεταξύ των δύο χωρών και τα σχεδόν τρία εκατομμύρια των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία.
Προς το παρόν, «ο ακριβής ρόλος της Τουρκίας στη (σημερινή) κατάσταση παραμένει αντικείμενο εικασιών», γράφει ο Ομέρ Οζκιζιλτσίκ, ερευνητής στο Atlantic Council στην Άγκυρα. «Όμως το σίγουρο είναι πως, χωρίς να έχει εμπλακεί άμεσα, η Τουρκία έδωσε το πράσινο φως της για την επίθεση», προσθέτει Εξάλλου, εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο, η τουρκική κυβέρνηση γνώριζε για τις προετοιμασίες, παρόλο που οι σχέσεις της είναι παραδοσιακά «περίπλοκες» με την ισλαμιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) που διεξάγει την επίθεση στη Συρία.
Το ουσιώδες για την Τουρκία «είναι η σταθερότητα στη Συρία και μια ζώνη ασφαλείας στην οποία θα μπορούσαν να επιστρέψουν οι Σύροι πρόσφυγες», λέει η Γκιονούλ Τολ, διευθύντρια αρμόδια για την Τουρκία στο Middle East Institute στην Ουάσινκτον. Με αυτό το στόχο, εκτιμά, η Ρωσία και ο Ερντογάν θα μπορούσαν να επιδιώξουν «να προωθήσουν μια μεταβατική κυβέρνηση χωρίς τον Άσαντ, αλλά με ορισμένα στοιχεία του καθεστώτος του και της αντιπολίτευσης».
Τους τελευταίους μήνες, το χέρι που έτεινε ο Ερντογάν στον γείτονά του και ακόμη και η πρόσκλησή του να τον συναντήσει παρέμειναν νεκρό γράμμα, καθώς ο πρόεδρος Άσαντ απαίτησε να υπάρξει προηγουμένως αποχώρηση από τη βορειοδυτική Συρία των τουρκικών δυνάμεων, οι οποίες έχουν αναπτυχθεί εκεί για να πολεμήσουν εναντίον των κούρδων μαχητών.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, εκτιμά η Γκιονούλ Τολ, εκνευρίσθηκε απ’ αυτή την απουσία απάντησης εκ μέρους του Σύρου προέδρου.
Όμως «ο Ερντογάν δεν προωθεί πλέον την ανατροπή του καθεστώτος του Άσαντ, που θα δημιουργούσε ένα κενό από το οποίο θα μπορούσαν να επωφελήθουν η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος και οι κουρδικές οργανώσεις», σύμφωνα πάντα με την Τολ. «Ο Άσαντ κατάφερε να εκνευρίσει όλους, περιλαμβανομένων των Ιρανών, των Ρώσων και των Τούρκων, επειδή σέρνει τα πόδια του στις προσπάθειες να επιτευχθούν συμφωνίες με την Τουρκία και τους άλλους», υπογραμμίζει.
Το Ιράν, από την πλευρά του, έχει επισημάνει την έλλειψη υποστήριξης του Μπασάρ αλ-Άσαντ μετά το θάνατο του ηγέτη της λιβανικής Χεζμπολάχ, του Χασάν Νασράλα, ο οποίος είχε σπεύσει να τον βοηθήσει. Η Τεχεράνη θα ήταν επίσης αναμφίβολα έτοιμη να διαπραγματευθεί με μια νέα ομάδα, εκτιμά η Γκιονούλ Τολ.
Ο Σινάν Ουλγκέν, ερευνητής στο Carnegie Europe στην Άγκυρα, αναρωτιέται: «αν η Ρωσία και το Ιράν εξακολουθούν να επιθυμούν να υποστηρίξουν τη Συρία, εξακολουθούν άραγε να έχουν την ικανότητα να το κάνουν;».
Η σύνοδος της Ντόχα θα μπορούσε να σφραγίσει την τύχη του προέδρου Άσαντ, εκτιμούν οι ειδικοί, καθώς συμμετέχει σ’ αυτή, απέναντι στον ρώσο υπουργό Σεργκέι Λαβρόφ, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Χακάν Φιντάν, πιστός του αρχηγού του κράτους και πρώην επικεφαλής των τουρκικών υπηρεσιών πληροφοριών.
«Ο Χακάν Φιντάν γνωρίζει το συριακό ζήτημα, το πεδίο και κυρίως όλους τους πρωταγωνιστές: τα κράτη, αλλά επίσης τις ένοπλες οργνώσεις και τις πολιτοφυλακές που είναι παρούσες», διαβεβαιώνει ο Σινάν Ουλγκέν.
Ο Φιντάν δέχθηκε μάλιστα αυτή την εβδομάδα τον ιρανό ομόλογό του Αμπάς Αραγτσί, ο οποίος μετέβη στην Άγκυρα αφού πέρασε από τη Δαμασκό.
