Κική Βουλγαρέλη - "Ευρήματα" στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Κική Βουλγαρέλη - "Ευρήματα" στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Παρασκευή, 29/11/2024 - 16:43

Κική Βουλγαρέλη
Ευρήματα
Στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Επιμέλεια: Ίρις Κρητικού


 

Η ζωγράφος και χαράκτρια Κική Βουλγαρέλη παρουσιάζει τα δικά της “Ευρήματα” στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου υπενθυμίζοντας και επανασυστήνοντας εμβληματικά αρχαία τεχνουργήματα διαφορετικών εποχών και ύλης, απαθανατισμένα μέσα σε ένα νέο, δυναμικό και πρωτότυπο πλαίσιο. 

Μέσα από δεκατέσσερα έργα-κατασκευές, εμπνευσμένα από σημαντικά εκθέματα του Μουσείου, η διακεκριμένη Ελληνίδα εικαστικός προσκαλεί το κοινό να δει και να ερμηνεύσει εκ νέου μια πλούσια σειρά πολύτιμων αρχαίων θησαυρών, προσφέροντας ένα λιτό αλλά βαθυστόχαστο μάθημα οπτικής και προσωπικής προσέγγισης.

 

Τα Ευρήματα είναι στο Μουσείο  

Με μακρόχρονη έρευνα και βαθιά γνώση, εκλεκτικιστική διαχείριση ύλης, αισθητική εκλέπτυνση, ευπρόσδεκτη αφαιρετική και δεινή συνθετική ικανότητα, αναπάντεχο οξυδερκές χιούμορ και άρτια τεχνική επιτέλεση, η Κική Βουλγαρέλη μάς παραδίδει μια ενότητα που πέρα από την καλλιτεχνική της αξία, αποτελεί μια ταλαντούχα συμπύκνωση διαχρονικής και εξωστρεφούς ελληνικής ταυτότητας. Μια ιδιοφυή εικονοποιητική πολιτισμική «καμπάνια» με διεθνείς δυνατότητες χρήσης και πολλαπλές εφαρμογές θέασης. 

Ο πολυσχιδής εικονογραφικός κύκλος των «Ευρημάτων», δημιουργημένος εξαρχής, με αφορμή την πρώτη του παρουσίαση στο εντευκτήριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, οργανώνει στην πραγματικότητα ένα «μουσείο» μέσα στο Μουσείο, υπενθυμίζοντας και επανασυστήνοντας στον θεατή εμβληματικά αρχαία τεχνουργήματα διαφορετικών εποχών και ύλης, απαθανατισμένα μέσα σε ένα νέο, δυναμικό και πρωτότυπο πλαίσιο. 

Γνώριμα κυκλαδικά ειδώλια, προϊστορικές τοιχογραφίες από το Ακρωτήρι της Θήρας, αρχαϊκά και κλασικά αριστουργήματα ή γεωμετρικά αγγεία, επιτύμβιες στήλες και αναθηματικά γλυπτά συμπλέγματα, κοσμήματα, προσωποποιήσεις ανέμων, σειρήνες και μάσκες θεάτρου, τρεπόμενα σε αυτοτελή οπτικά επίκεντρα, ξεδιπλώνουν ένα γοητευτικό πολιτισμικό παλίμψηστο ευρετήριο, επαναδημιουργημένο με ιστορική ακολουθία, λεπταίσθητη ποιότητα και σπάνια τεχνογνωσία. 

Τα «Ευρήματα» της Κικής Βουλγαρέλη, αποτελούμενα από αρχετυπικές ξαναειδωμένες τρισδιάστατες εικόνες μικρής και μεσαίας διάστασης, δημιουργημένες με παραδοσιακές χειρωνακτικές μεθόδους και σύγχρονα πολυμέσα (ζωγραφική, ψηφιακή σχεδίαση, χάραξη, τύπωμα, κολλάζ κ.ά), και ενταγμένες σε νέο πλαίσιο ή συμπλεγμένες με επιλεγμένο ετερογενές περιβάλλον, παραδίδουν λιτά μαθήματα θέασης και προσωπικής ερμηνείας μιας ευρείας σειράς γνωστών και πολύτιμων κινητών θησαυρών της ελληνικής αρχαιότητας. 

Το σύνολο της ενότητας των «Ευρημάτων», περιλαμβάνει δεκατέσσερα έργα – κατασκευές, εμπνευσμένα από εμβληματικά εκθέματα του Μουσείου. Η προσέγγισή σε αυτά, εγκολπώνοντας οικείες εικόνες σε καινοτόμα κελύφη, πραγματοποιήθηκε με πρόθεση εικαστική, αλλά και με ιδιαίτερη προσοχή ως προς την ακρίβεια της αναλογικής αποτύπωσης του πρωτότυπου έργου. Στην ίδια ενότητα, περιλαμβάνονται επίσης είκοσι έργα με εικαστικές ανατυπώσεις παλαιών γραμματοσήμων (με χρονολογία κυκλοφορίας από το 1901 έως και το 1973), από σειρές μυθολογικού, αρχαιολογικού και ιστορικού περιεχομένου με πρώιμη ευγενή τουριστική στόχευση, σχεδιασμένων από διακεκριμένους Έλληνες χαράκτες (Δ. Μπισκίνη, Ι. Κεφαλληνό, Ο. Περβολαράκη, Τάσσο, Π. Γράββαλο) και βραβευμένων διεθνώς. Η εκτύπωσή τους από τη δημιουργό, πραγματοποιήθηκε σε καμβά ή σε ειδικό χαρτί με την παραδοσιακή μέθοδο της τσιγκογραφικής βαθυτυπίας, σε μια απόπειρα αισθητικής προσέγγισης της παλαιάς πρώτης εκτύπωσής τους, στο πλαίσιο της οποίας είτε κρατήθηκαν τα ίχνη της φθοράς, είτε πραγματοποιήθηκε μια μερική «παρέμβαση αποκατάστασης» προκειμένου να γίνει περισσότερο εμφανής η αρχική τους σχεδίαση.  

Στο σύμπαν της Κικής Βουλγαρέλη, όπου δύο κυκλαδικά ειδώλια λούζονται στο φως της αιγαιακής Πανσελήνου κι ένα ζωόμορφο αγγείο από τη Χαλανδριανή της Σύρου αναπαύεται σε ένα στρώμα φθινοπωρινών φύλλων, ο παλαιός μύθος συναντά τον νέο. 

Ερμηνεύοντας και επανεκθέτοντας με τρόπο προσωπικό μονάκριβα τεχνουργήματα που ακριβώς επειδή τα αναγνωρίζουμε ή απλά, επειδή τα θεωρούμε δεδομένα, τείνουμε ενίοτε να τα προσπεράσουμε ή να ξεχάσουμε τη σπάνια ωραιότητά τους, η Κική Βουλγαρέλη επιχειρεί μια αμφίδρομη ανάπλαση, ανασκάπτοντας μια θεματική που αποτελεί μια εξαιρετική προτροπή νέας ανάγνωσης και απομνημόνευσης αλλά και μια πολλά υποσχόμενη εύχρηστη εικονοποιητική ανακεφαλαίωση της πολιτισμικής μας οντότητας”.
Ίρις Κρητικού,
Επιμελήτρια της έκθεσης                                                                                                               

Ποια είναι η ζωγράφος και χαράκτρια Κική Βουλγαρέλη 

Η Κική Βουλγαρέλη γεννήθηκε στην Αθήνα, φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών καθώς και στην Accademia di Belle Arti της Φλωρεντίας και της Ρώμης.

Έχει ασχοληθεί επαγγελματικά στον χώρο των Γραφικών Τεχνών και της Διαφήμισης.

Συνεργάστηκε με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Μιλάνου.

Έχει σκηνογραφήσει για το θέατρο και  τον Κινηματογράφο. Εικονογράφησε βιβλία σε Ελλάδα και Ιταλία. Εργάστηκε ως Εκπαιδευτικός Τέχνης.

Έχει παρουσιάσει δουλειά της σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

 

ΙNFO

Κική Βουλγαρέλλη- Ευρήματα/ Έκθεση Ζωγραφικής
Εγκαίνια 12 Νοεμβρίου 2024 17.00-20.00 στο Καφέ του  Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Διάρκεια Έκθεσης: 12 Νοεμβρίου - 8 Δεκεμβρίου 2024
Ώρες έκθεσης: Δευτέρα -Κυριακή: 9.00- 19.00 και Τρίτη: 13.00- 19.00
Είσοδος Ελεύθερη

Επιμέλεια: Ίρις Κρητικού

ΕΑΜ: Το Αθέατο Μουσείο παρουσιάζει την «παράξενη ιστορία ενός κούρου από την Κρήτη»

Δευτέρα, 07/08/2023 - 20:29

Το Αθέατο Μουσείο, η επιτυχημένη δράση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που προβάλλει επιλεγμένες αρχαιότητες από τον κόσμο των αποθηκών, υποδέχεται μετά από δεκάδες θαυμάσια αντικείμενα που παρουσιάστηκαν έως τώρα «την παράξενη ιστορία ενός κούρου από την Κρήτη».

Πρόκειται για ένα σπάνιας ομορφιάς χάλκινο αγαλματίδιο που αποδίδει τον μινωικό τύπο του λατρευτή. Το ειδώλιο φέρεται να έχει βρεθεί στην Μίλατο των Μαλίων τα τελευταία χρόνια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Αποκτήθηκε από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το 1923 και εκτέθηκε για μικρό χρονικό διάστημα στο μεσοπόλεμο. Η άδηλη προέλευσή του, η ασυνήθιστη φυσιοκρατική απόδοση ποικίλων λεπτομερειών σε συνδυασμό με το μεγάλο του μέγεθος το καθιστούν μοναδικό και εγείρουν αμφιβολίες για τη γνησιότητά του.

Η ανάδειξη του χάλκινου κούρου στο Αθέατο Μουσείο σηματοδοτεί την έναρξη της αναψηλάφησης ενός δύσκολου αρχαιολογικού γρίφου με τη βοήθεια των σύγχρονων μέσων αρχαιομετρίας, που αναμένεται να διαφωτίσουν την αληθή του προέλευση. Η «παράξενη ιστορία ενός κούρου από την Κρήτη» παρουσιάζεται στην «Αίθουσα του Βωμού» (αιθ. 34) έως τη Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2023.

Στις 13 και στις 27 Αυγούστου, στις 24 Σεπτεμβρίου και στις 8 Οκτωβρίου ημέρα Κυριακή, καθώς και στις 23 Αυγούστου, στις 20 Σεπτεμβρίου και στις 11 Οκτωβρίου ημέρα Τετάρτη, ώρα 13:00, αρχαιολόγοι του Μουσείου υποδέχονται τους επισκέπτες στον χώρο της έκθεσης και συνομιλούν μαζί τους για τον μαγικό κόσμο της μινωικής λατρείας, τα ανακτορικά εργαστήρια ειδωλίων και πολυτελών έργων τέχνης, καθώς και για το χρονικό της διακίνησης κίβδηλων αρχαιοτήτων στις αρχές του εικοστού αιώνα.

Για την παρακολούθηση της παρουσίασης είναι απαραίτητη η προμήθεια εισιτηρίου και η δήλωση συμμετοχής κατά την προσέλευση. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Τηλ. Επικοινωνίας: 213 214 4856, 2132144889, 2132144838.

«Μαζεί ή Kintsugi – Η Σπασμένη Λέξη»: Έργα εμπνευσμένα από την ιαπωνική τέχνη του kintsugi στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Δευτέρα, 07/11/2022 - 15:11

Τα έργα της έκθεσης λειτουργούν ως κατάθεση ψυχής του καλλιτέχνη και το υλικό γίνεται το μέσο για να εκφραστεί ο αγώνας και η διαδρομή του με σκοπό να συναντήσει τον αληθινό εαυτό του και να φτάσει στην ολοκλήρωσή του

25 Οκτωβρίου - 25 Νοεμβρίου, 2022

Η έκθεση ζωγραφικής παιδιών & ενηλίκων «Μαζεί ή Kintsugi | Η Σπασμένη Λέξη» παρουσιάζεται στο Καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου από τις 25 Οκτωβρίου έως τις 25 Νοεμβρίου.

Η εικαστικός Έλλη Γρίβα επιμελείται έργα ειδικής ομάδας παιδιών και ενηλίκων, έργα εμπνευσμένα από τη φιλοσοφία του kintsugi, της ιαπωνικής τέχνης της επιδιόρθωσης των σπασμένων κεραμικών με ρητίνη αναμεμειγμένη με χρυσό.

Μέσα από αυτή τη χρονοβόρα διαδικασία το κεραμικό μεταμορφώνεται σε κάτι νέο. Η ζημιά, η φθορά όπως και η ατέλεια λειτουργούν όχι σαν μειονέκτημα, αλλά ως προτέρημα. Το σπάσιμο πια δεν κρύβεται αλλά αναδεικνύεται ακόμα περισσότερο και το χρυσό που ρέει κατά μήκος των ρωγμών προσδίδει στο αντικείμενο μια ξεχωριστή ομορφιά. Η θραύση και η επισκευή αντιμετωπίζονται ως αναπόσπαστα στοιχεία της ιδιαίτερης προσωπικότητάς του και μέρος της ιστορίας του.

Μαζεί ή Kintsugi

Η εικαστικός γίνεται βοηθός-αρωγός σε αυτή τη διαδρομή. Μέσα από την ερμηνεία και ανάλυση των έργων και αφού λάβει υπόψη την διαφορετικότητα του κάθε δημιουργού, συμβάλλει ώστε οι ζωγραφιές, τα μικρά κομμάτια που φέρνει ο καθένας μέσα του, να «συγκολληθούν» και να ολοκληρωθούν σε ένα ενιαίο και ξεχωριστό νέο έργο, όπως συμβαίνει και στη φιλοσοφία του kintsugi.

Τα έργα της έκθεσης λειτουργούν ως κατάθεση ψυχής του καλλιτέχνη και το υλικό γίνεται το μέσο για να εκφραστεί ο αγώνας και η διαδρομή του με σκοπό να συναντήσει τον αληθινό εαυτό του και να φτάσει στην ολοκλήρωσή του.

Η ίδια αναφέρει «Οι ζωγραφιές των συμπορευτών μου, είναι οι ζωντανές αποδείξεις, του πώς η εμπιστοσύνη, η συνδεσιμότητα και η έκφραση, η αγάπη δηλαδή, μας απελευθερώνουν και μας θεραπεύουν. Η τέχνη ανακουφίζει.».

Μαζεί ή Kintsugi

Λίγα λόγια για την εικαστικό Έλλη Γρίβα

Απόφοιτος της Α.Σ.Κ.Τ. το 1994, πρώτη με υποτροφία. Πριν, είχε εγκαταλείψει τη νομική σχολή Θεσσαλονίκης στο τρίτο έτος. Από το 1999 που αποφοίτησε, είναι ενεργή στον χώρο της τέχνης. Χρησιμοποιεί ό,τι έχει, ζωγραφιές, λέξεις, το σώμα της, τη φωνή της, την τεχνολογία, το διαδίκτυο.  Έχει στο ενεργητικό της 16 ατομικές εκθέσεις, πολλές ομαδικές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και 3 τυπωμένες ποιητικές συλλογές. Είναι performer.

Κάνει live performances και performances σε video art. Έχει ενεργή παρουσία στα social media, και κυρίως στο fb, όπου γράφει και δημοσιεύει τη δουλειά της. Οι ζωγραφιές των Συμπορευτών της, είναι οι ζωντανές αποδείξεις, του πως, η εμπιστοσύνη, η συνδεσιμότητα και η έκφραση, η αγάπη δηλαδή, μας απελευθερώνουν και μας θεραπεύουν. Η ίδια δηλώνει: «Η τέχνη ανακουφίζει! Τολμήστε! Όσο ζούμε υπάρχει χρόνος για όλα! Μη ντρέπεστε! Η ντροπή δεν είναι φίλη μας, πάει σε άλλο σχολείο!».

Μαζεί ή Kintsugi

Μαζεί ή Kintsugi

 

 

Συζητώντας με την Ιστορία - 5 + 4 Θησαυροί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Σάββατο, 04/04/2020 - 15:14

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, «Συζητώντας με την Ιστορία», καλεί σε εικονικούς περιπάτους στα μουσεία στους αρχαιολογικούς χώρους και στους εποπτευόμενους οργανισμούς του, όσο #μένουμε_σπίτι. Μετά τους 11 θησαυρούς του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, σήμερα θα δούμε 5 + 4 θησαυρούς του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Σε μια περιήγηση από τους πρώιμους νεολιθικούς οικισμούς της Ελλάδας, μέχρι τις τελευταίες αναλαμπές του αρχαίου κόσμου, η Διευθύντρια του ΕΑΜ Δρ Μαρία Λαγογιάννη, μας παρουσιάζει 9 θησαυρούς του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Το ΕΑΜ, άνοιξε τις πύλες του για το κοινό το 1889 και είναι το σημαντικότερο στο είδος του παγκοσμίως.

Η σκηνοθεσία είναι του Μιχάλη Ασθενίδη, η μουσική του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργου Κουμεντάκη και η παραγωγή του Γραφείου Τύπου του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το βίντεο είναι διαθέσιμο στο κανάλι YouTube https://www.youtube.com/watch?v=82nk7BLZ3-4 καθώς και στα social media του ΥΠΠΟΑ.

Ελεύθερη είσοδος στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο την Κυριακή 26 Αυγούστου για την πανσέληνο

Σάββατο, 25/08/2018 - 07:00
Με ανοιχτές τις πύλες του και ελεύθερη είσοδο για το κοινό από τις 20:00 έως τις 24:00, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο θα υποδεχθεί την ωραιότερη πανσέληνο του χρόνου την Κυριακή 26 Αυγούστου.
Οι φετινές εκδηλώσεις είναι αφιερωμένες στην έννοια του Ωραίου, προσεγγίζοντάς τη με ιδιαίτερες αφηγήσεις, μουσική και αναγνώσεις.

Από τις 20:15 έως τις 21:00, στο Αίθριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, σπουδαστές της Δραματικής Σχολής «Δήλος» θα διαβάσουν αποσπάσματα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, μεταξύ των οποίων τον Ομηρικό Ύμνο στην Αφροδίτη, τον διάλογο της Διοτίμας και του Σωκράτη για τον Έρωτα από το Συμπόσιο του Πλάτωνα και τα ήθη των νέων από τη Ρητορική του Αριστοτέλη. Πρόκειται για τη συνέχιση της επιτυχημένης δράσης «Οι πέτρες μιλούν», που γίνεται σε συνεργασία με την Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών-Αττικής-Αργοσαρωνικού. Η σκηνοθετική επιμέλεια είναι της Έφης Θεοδώρου και η μουσική του Νίκου Πλάτανου.

Από τις 21:00 έως τις 22:00 αρχαιολόγοι του Μουσείου και ξεναγοί του Σωματείου Ελλήνων Ξεναγών, θα οδηγήσουν τις ματιές και τα βήματα των επισκεπτών σε επιλεγμένα εκθέματα των μόνιμων και των περιοδικών εκθέσεων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, για να αναδείξουν και να αφηγηθούν τις αμέτρητες όψεις του Ωραίου στην αρχαία τέχνη. Συγκεκριμένα:

- Κώστας Πασχαλίδης: Το αινιγματικό χαμόγελο της Μυκηναίας (Αίθ. 4)

- Δέσποινα Καλεσοπούλου: Κόρη Φρασίκλεια: ομορφιά στην αιωνιότητα (Αίθ. 11)

- Μαρία Λαγογιάννη, Σαπφώ Αθανασοπούλου: Οι αμέτρητες όψεις του Ωραίου (Αίθ. 43-45)

- Κάτια Μαντέλη: Γυμνά αρχέτυπα της προϊστορίας (Αίθ. 44)

- Μιμίκα Κρίγκα: Αναζητώντας το Ωραίο στην τέχνη της προϊστορικής Σαντορίνης (Αίθ. 48)

- Αριστοτέλης Κοσκινάς: O βασιλιάς Ακρότατος και η επικίνδυνη όψη του Ωραίου (Αίθ. 28)

- Κορίνα Μοσχίδη: Για την πιο ωραία (Αίθ. 30)

- Χρυσάνθη Τσούλη: Μια ωραία κοιμωμένη (Αίθ. 32)

Τέλος, από τις 22:15 ως τις 23:15 στο Αίθριο του Μουσείου, τo Nikea Guitar Ensemble - Κιθαριστικό Σύνολο Νίκαιας, ένα από τα τρία Κιθαριστικά Σύνολα του Συλλόγου Ελλήνων Κιθαριστών και το πιο πολυβραβευμένο και διάσημο σύνολο της Ελλάδας, θα μας ταξιδέψει στη «Μαγεία της κιθάρας» με έργα γνωστών κλασικών συνθετών. Θα ακουστούν κιθαριστικά κομμάτια από την εποχή του μπαρόκ έως τις μέρες μας, τζαζ διασκευές, παραδοσιακές ισπανικές μελωδίες κ.ά. Υπεύθυνος διδασκαλίας και καλλιτεχνικής επιμέλειας του Συνόλου είναι ο καταξιωμένος κιθαριστής Αντώνης Μυτακίδης. Σολίστ: Γιώργος Γκόλγκαρης (καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κιθάρας Ιονίων Νήσων) και Ηλίας Διαμαντάκης (καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κιθάρας Αττικής).

Ώρα έναρξης (με ελεύθερη είσοδο): 20:00. Ώρα τελευταίας εισόδου επισκεπτών: 23:30. Οι εκθεσιακοί χώροι του μουσείου θα είναι επισκέψιμοι έως τις 23:45, χάρη στην εθελοντική προσφορά του προσωπικού φύλαξης.














ΑΠΕ

O κρατήρας της μάχης, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, 140 χρόνια μετά την ανακάλυψη του

Σάββατο, 30/07/2016 - 17:00
Για πρώτη φορά από την ημέρα της ανακάλυψής του –πριν από 140 χρόνια- θα εκτεθεί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ο κρατήρας της μάχης, μαζί με ένα από τα χρυσά κύπελλα που είχε στο εσωτερικό του.


Ο περίφημος και αθέατος έως τώρα αργυρός κρατήρας μεταφερθηκε στις 25 Ιουλίου, από το Εργαστήριο Συντήρησης Μετάλλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στην αίθουσα του Βωμού (αίθουσα 34), για να εκτεθεί σε κατάλληλη προθήκη, να φωτιστεί και να συνοδευτεί από το κατάλληλο εποπτικό υλικό για τους επισκέπτες, που θα μπορούν να το θαυμάσουν στη θέση αυτή έως την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της επιτυχημένης του δράσης του μουσείου με τίτλο Αθέατο Μουσείο, που αναδεικνύει κάθε δυο μήνες ένα αριστούργημα από τις αποθήκες, δηλαδή από τον άγνωστο κόσμο των αρχαιοτήτων που βλέπουν μόνον οι ειδικοί ερευνητές.



Η άγνωστη ιστορία 

Το νέο έκθεμα, αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών, αλλά και του επιστημονικού κοινού, μιας και ο κρατήρας δεν έχει ποτέ στο παρελθόν παρουσιαστεί και η ανασύσταση της προέλευσής του με τη μελέτη και παρουσίαση του ταφικού του περιβάλλοντος, θα συμβάλουν στην ολοκληρωμένη αφήγηση της άγνωστης ιστορίας ενός νέου και πολλά υποσχόμενου μέλους της πολεμικής ελίτ, ενός πρίγκιπα της πρώτης δυναστείας του Μυκηναϊκού κόσμου, που έζησε βίο βραχύ με μεγάλες προσδοκίες.

Πίσω στον χρόνο, στις ανασκαφές του Σλήμαν

Το Νοέμβριο του 1876 και μέσα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, ο Ερρίκος και η Σοφία Σλήμαν ανέσκαπταν τον έναν μετά τον άλλον τους πέντε πρώτους βασιλικούς τάφους του περίφημου ταφικού Κύκλου Α των Μυκηνών.

Στους τάφους αυτούς εντόπισαν για πρώτη φορά αντικείμενα και ταφικά έθιμα απολύτως άγνωστα ως τότε στην αρχαιολογική έρευνα, που χρονολογούνταν στο 16ο αι. π.Χ., δηλαδή σε μια περίοδο του παρελθόντος που ήταν έως τότε παντελώς αχαρτογράφητη.



Το Νοέμβριο του 1876 γεννήθηκε η Μυκηναϊκή Αρχαιολογία, που επρόκειτο να δώσει στα επόμενα 140 χρόνια το μέγα σώμα των γνώσεών μας για τον πρώτο μεγάλο ελληνόφωνο Πολιτισμό του Αιγαίου, τον Μυκηναϊκό.

Κι εγώ ο τάφος V έγινε διάσημος για την περίφημη ταφή του εικοσιεπτάχρονου πολεμιστή με την προσωπίδα που ονομάστηκε «του Αγαμέμνονα», ο τάφος IV είχε στο μέσον του την ταφή ενός πρίγκιπα μόλις 18 χρονών στον οποίον είχαν χαριστεί τα περισσότερα και τα πολυτιμότερα κτερίσματα όλης της Μυκηναϊκής περιόδου (1600 – 1075 π.Χ.).

Ο 18χρονος πρίγκιπας

Ο πρίγκιπας του τάφου IV είχε λάβει ως δώρα πολλά μακρά ξίφη, χρυσελεφάντινα μικροτεχνήματα, καθώς και ορισμένα από τα πιο εντυπωσιακά χρυσά και αργυρά κύπελλα του κρητομυκηναϊκού κόσμου.

Ο Σλήμαν παρατήρησε μεταξύ άλλων και ορισμένα αργυρά ελάσματα σε κακή κατάσταση, που έφερε στην Αθήνα και αριθμήθηκαν με τους αρ. ευρετηρίου 605-607.

Κανείς όμως τότε δεν τους έδωσε σημασία.

Τα πολύτιμα κτερίσματα του Ταφικού Κύκλου Α εκτέθηκαν στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Πολυτεχνείου τον Δεκέμβριο του 1877 και κατόπιν μεταφέρθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το 1893, όπου βρίσκονται έως σήμερα.

Τα περίεργα αργυρά ελάσματα με αρ. ευρ. 605-607 έμειναν οριστικά στις αποθήκες.

Ο αργυρός κρατήρας του πολέμου 

Τη δεκαετία του 1960 ο Διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Χρήστος Καρούζοςεμπιστεύθηκε στην αρχαιολόγο, Αγνή Ξενάκη-Σακελλαρίου να μελετήσει εκ νέου τα ευρήματα του ταφικού Κύκλου Α που ήσαν στις αποθήκες. Εκείνη εντόπισε την τεράστια σημασία των ελασμάτων με αρ. ευρ. 605-607 και με τη βοήθεια των εξαιρετικών συντηρητών του Μουσείου και ενός καλλιτέχνη, ανέστησε το μεγαλύτερο αργυρό αντικείμενο της Μυκηναϊκής αρχαιότητας: Τον αργυρό κρατήρα του πολέμου.

Το 1974 η Αγνή Ξενάκη-Σακελλαρίου δημοσίευσε την αποκατάσταση του αγγείου σε διεθνές αρχαιολογικό περιοδικό.



Ωστόσο, το αγγείο, λόγω της κακής κατάστασης διατήρησής του δεν εκτέθηκε ποτέ και παρέμεινε στις αποθήκες, γνωστό μόνον στους ειδικούς επιστήμονες της πολεμικής εικονογραφίας του προϊστορικού Αιγαίου.

Η ανασύσταση του αγγείου από τα θραύσματα απέδωσε τον περίτεχνο διάκοσμό του που είχε γίνει με την έκτυπη τεχνική.

Τέσσερις πολεμιστές και τέσσερις ασπίδες 

Η μεγάλη ανάγλυφη ζώνη στο κύριο σώμα του κρατήρα παρουσιάζει δύο ομάδες αντιμέτωπων πολεμιστών, που τους διακρίνει το διαφορετικό είδος των ασπίδων τους, εν είδει διακριτικών δύο διαφορετικών «στρατών».

Τέσσερις πολεμιστές με οκτώσχημες ασπίδες από τη μία μεριά, εναντίον τεσσάρων με πυργοειδείς ασπίδες από την άλλη, και ενός μαχητή, που έχει πέσει ηρωικά στο έδαφος, ανάμεσα στους αντιμαχόμενους.



Το 2003 ανακαλύφθηκε στα Αρχεία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου το περίφημο «χειρόγραφο του Παναγή Σταματάκη», του Έλληνα αρχαιολόγου που συμμετείχε στις ανασκαφές των Σλήμαν και κατέγραφε κάθε ώρα και στιγμή και με λεπτομέρεια, κάθε εύρημα και τον τόπο της εύρεσής του, την ώρα που ερχόταν στο φως.

Κάτι που δεν είχε φροντίσει να κάνει ο Ερρίκος Σλήμαν, στερώντας μας τη γνώση των ταφικών συνόλων (δηλαδή, σε ποιον νεκρό ανήκε τι).



Έτσι, σήμερα οι αρχαιολόγοι είναι σε θέση να αποδώσουν τον μεγάλο κρατήρα στην ταφή του πρίγκιπα και να γνωρίζουμε ότι μέσα του είχαν τοποθετηθεί ορισμένα από τα πιο εντυπωσιακά χρυσά και αργυρά κύπελλα, συνιστώντας το εύρημα, το πρώτο συμποσιακό σύνολο του ελληνόφωνου κόσμου των πρώτων αριστοκρατών.

Σαν να επρόκειτο δηλαδή, για τις ταφικές προσφορές των ίδιων των συμπολεμιστών του πρίγκιπα.

Μια ερμηνεία γοητευτική, αλλά όχι βεβαίως τεκμηριωμένη.


πηγή tvxs