«Την 13-8-44 και από της 4ης πρωινής ώρας και μέχρι της μεσημβρίας περίπου απεκλείσθη άπασα η περιφέρεια του ενταύθα ΙΑ’ Αστυνομικού Τμήματος Συνοικισμού Καλαμαριάς υπό Γερμανών στρατιωτών…
τμήματα δε των ενταύθα Εθνικιστικών Ομάδων ενήργησαν κατ’ οίκον ερεύνας και εξετέλεσαν τους κάτωθι…»

Η ανακοίνωση της Διεύθυνσης Αστυνομίας Θεσσαλονίκης, της 16ης Αυγούστου 1944, προϊδεάζει για το τι συνέβη τρεις ημέρες πριν στο Μπλόκο της Καλαμαριάς. Το τάγμα του Δάγκουλα (ένας από τους εφιάλτες – δοσίλογους εκείνης της εποχής) που οι Γερμανοί είχαν σαν συνεργάτες τους, προσέφερε «πολύτιμη βοήθεια» στις εγκληματικές επιχειρήσεις των ναζί.

Απολογισμός 11 εκτελεσθέντες. Στο μνημείο που έχει αναγερθεί, αναφέρονται περισσότερα ονόματα, καθώς στα θύματα των ναζί, συμπεριλαμβάνονται και εκείνα που έπεσαν σε άλλες στιγμές και σε άλλα σημεία της Καλαμαριάς.

Σύμφωνα με το Δήμο Καλαμαριάς: «Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής του 1941-44, η Καλαμαριά πληρώνει το δικό της φόρο αίματος. Καθώς ο συνοικισμός γειτνιάζει με τον στρατιωτικό στόχο του αεροδρομίου της Μίκρας, δέχεται συχνούς βομβαρδισμούς. Οι Καλαμαριώτες πήραν ενεργό μερός στην Εθνική Αντίσταση, πληρώνοντας τη συμμετοχή τους με 29 θύματα στον μπλόκο της Καλαμαριάς, την 13η Αυγούστου 1943».

Στις εφόδους των «εθνικιστικών ομάδων» στα σπίτια δεν έλλειψε και το πλιατσικολόγημα, αφού καταγράφεται και η κατανάλωση ενός βάζου γλυκού του κουταλιού που «ανακάλυψαν» και το έφαγαν πριν αρχίσουν τις εκτελέσεις!!

Αφορμή για το Μπλόκο της Καλαμαριάς, ήταν η εκτέλεση του ταγματασφαλίτη, Ιωάννη Βελισσαρίδη, από την Οργάνωση Προστασίας Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ).

Μετά τις εκτελέσεις οι «πρωταγωνιστές» τους, έστησαν γλέντι με σουβλιστά αρνιά και κρασί. Αργότερα έγινε γνωστό πως το γλέντι έστησε ο Δήμαρχος για να τους αποσπάσει από την πιθανότητα να συνεχίσουν τις δολοφονίες. Η εξήγηση αυτή δόθηκε από τον ίδιο σε λαϊκό δικαστήριο, που τον κάλεσε να δώσει εξηγήσεις για το γλέντι που έστησε με τους δολοφόνους και έγινε δεκτή. Υπήρχαν άλλωστε και άλλοι που είχαν συλληφθεί και γλίτωσαν την εκτέλεση.

Στην ιστορία έμεινε ο άδικος χαμός των εκτελεσθέντων και η κατώτατης υποστάθμης βάρβαρη συμπεριφορά των Ελλήνων εκτελεστών – συνεργατών των Γερμανών, που έτρωγαν, έπιναν και γλεντούσαν όταν το αίμα κυλούσε ακόμα στους δρόμους της προσφυγομάνας Καλαμαριάς.

Συνήθως οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης, πραγματοποιούνται λίγες ημέρες αργότερα από την 13η Αυγούστου, για να είναι πιο λειτουργικές, αφού αρκετός κόσμος απουσιάζει την καλοκαιρινή περίοδο.

Το Μπλόκο της Καλαμαριάς αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το Βασίλη Τσιτσάνη, που έγραψε το τραγούδι «Μπλόκος».

Πηγή /ΕΡΤ / Νάσος Μπράτσος /φωτο/ Καλαμαριάς Δρώμενα /

Ζωντανεύουν μνήμες στο μαρτυρικό Κομμένο της Άρτας, λίγες ημέρες πριν την αποφράδα επέτειο της 16ης Αυγούστου 1943, όταν οι στρατιώτες της γερμανικής Βέρμαχτ το έπνιξαν στο αίμα και το μετέτρεψαν σε στάχτη, δολοφονώντας κυριολεκτικά 317 αθώους και ανυπεράσπιστους κατοίκους, μεταξύ των οποίων 36 βρέφη και νήπια ηλικίας τεσσάρων μηνών έως πέντε χρονών.

Όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα του ο Μορφωτικός Σύλλογος Κομμένου: «Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία Artifactory υλοποιεί με την υποστήριξη του Δήμου Νικολάου Σκουφά και τη συμμετοχή του Μορφωτικού Συλλόγου Κομμένου από τις 12 έως τις 18 Αυγούστου 2019 στο Κομμένο την κατασκήνωση μελέτης “Remember ! Act –Art” στο πλαίσιο του έργου «Ελεύθεροι –Δεν υπάρχει Μέλλον χωρίς Μνήμη» (FREE –no FutuRE without remembrance) το οποίο είναι συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της Δράσης 4, «Ευρωπαϊκή Μνήμη του Προγράμματος Ευρώπη για τους πολίτες».

Οι 9 εταίροι του προγράμματος από 5 χώρες είναι ο Δήμος του Μιλάνου, η κοινωνική συνεταιριστική Cooperativa sociale Tempo per l’infanzia, η ANED (Εθνική ένωση των απελαθέντων στα ναζιστικά στρατόπεδα, η ANPI, το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, από την Αλβανία η οργάνωση Dora Et Pajtimit, και το Ινστιτούτο Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών σπουδών ISSH , από την Αυστρία η βιεννέζικη πολιτιστική κολεκτίβα TWOF2 + DAS COLLECTIV από την Κροατία η αστική μη κερδοσκοπική KUMS – SKWHAT και από την Ελλάδα η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ARTIFACTORY».

Επίσης γίνεται γνωστό ότι: «Στο πρόγραμμα θα συμμετέχουν νέοι από την Ιταλία, την Αλβανία και την Ελλάδα, οι οποίοι θα έρθουν σε επαφή με τους επιζήσαντες της σφαγής του Κομμένου με την βοήθεια του Δημήτρη Βλαχοπάνου, του Ηλία Λάμπρη και άλλων μελών της κοινότητας , και με τα νεότερα μέλη της κοινότητας μέσω του Μορφωτικού Συλλόγου. Θα προσφέρουν την βοήθεια τους στην οργάνωση των εκδηλώσεων μνήμης και θα συμμετέχουν σε εργαστήρια με σκοπό να παρουσιάσουν μια παράσταση στο δημόσιο χώρο που θα παρουσιαστεί στις 16 Αυγούστου και θα συνδέεται με τη διατήρηση της μνήμης της ναζιστικής δολοφονίας στο Κομμένο σαν μια προσπάθεια διεύρυνσης του αντίκτυπου της εκδήλωσης με διεθνή δημοσιότητα και καλλιτεχνική απόδοση.

Η Artifactory καλεί όποιον-αν ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στα εργαστήρια για την παράσταση να δηλώσει συμμετοχή στο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. μέχρι την Δευτέρα 12 Αυγούστου που θα ξεκινήσουν τα εργαστήρια. Επιμελήτρια των εργαστηρίων είναι η Βέρα Ιόνα Παπαδοπούλου εικαστική καλλιτέχνης, που δραστηριοποιείται στην performance art και στον κινηματογράφο.

Τα εργαστήρια θα ξεκινήσουν στις 12 Αυγούστου και θα ολοκληρωθούν στις 16 με την παρουσίαση του δρώμενου.

To «FREE Ελεύθεροι –Δεν υπάρχει Μέλλον χωρίς Μνήμη» θα εφαρμόσει μονοπάτια ενεργού συμμετοχής στα κοινά για τους πολίτες, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και το κοινό. Οι στόχοι του είναι: πολιτιστικοί και ιστορικοί – να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη των ιστορικών γεγονότων και την ικανότητα να διαβάσουμε κριτικά τι συμβαίνει στο παρόν, προκειμένου να διαμορφωθούν ερμηνευτικές υποθέσεις του σύγχρονου κόσμου, κοινωνικοί και εκπαιδευτικοί στόχοι – να αναπτυχθούν μαθησιακές διαδρομές ξεκινώντας από την άμεση εμπειρία και να ενισχυθεί η αίσθηση της συμμετοχής και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά.

To FREE έχει επίσης ως στόχο να δημιουργήσει ένα δίκτυο που εργάζεται για τη μνήμη ως κοινότητα, από διαφορετικά θέματα με διαφορετικά εργαλεία, δεξιότητες και δραστηριότητες.

Στις εκδηλώσεις του προγράμματος έχει συμμετάσχει τον προηγούμενο Μάιο ο εθελοντής της Artifactory Δημήτρης Λάμπρου, από την περιοχή της Άρτας με την υποστήριξη της επιχορήγησης STEP του European Cultural Foundation και της Compagnia di San Paolo. Επισκέφθηκε μαζί με αντιπροσωπεία των Ιταλών εταίρων την 74η επέτειο από την απελευθέρωση του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Μαουτχάουζεν, μια επίσκεψη που οργανώνει κάθε χρόνο η ιταλική ένωση πρώην απελαθέντων σε ναζιστικά στρατόπεδα (ANED) για πάνω από 800 Ιταλούς μαθητές και φοιτητές. Στο ταξίδι αυτό παρακολούθησε την τελετή και την επίσκεψη σε τόπους της μνήμης, μαζί με μαθητές και φοιτητές από την Ιταλία. Την εμπειρία του θα παρουσιάσει στην διεθνή κατασκήνωση εργασίας (workcamp) στο Κομμένο, τον Αύγουστο».



πηγή / ΕΡΤ/ Νάσος Μπράτσος /

Με πολυήμερο πρόγραμμα εκδηλώσεων ο Δήμος Διστόμου – Αράχωβας – Αντίκυρας και η Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας, τιμούν τη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος του Διστόμου που συνέβη στις 10 Ιουνίου 1944.

Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν στις 10 Ιουνίου 2019.

Το αναλυτικό πρόγραμμα

πηγή:ΕΡΤ