Καρκίνος του Πνεύμονα:

Βελτιώνοντας τις εκβάσεις. Περιορίζοντας τις ανισότητες.

  Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί μία παγκόσμια «πανδημία», καθώς είναι ένας από τους πιο συχνούς και σοβαρούς τύπους καρκίνου με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα. Η νόσος χρήζει επείγουσας διαχείρισης, με ανάγκη αξιοποίησης όλων των δυνατότητων της επιστήμης και της τεχνολογίας, ώστε να καταστεί μία χρόνια νόσος.

 Αξιοποιώντας τον Νοέμβριο, τον μήνα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη νόσο, η Bristol Myers Squibb (BMS), υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Καρκίνου Πνεύμονα (ΕΛ.Ε.ΚΑ.Π.), πραγματοποίησε συνέντευξη Τύπου σχετικά με την επιδημιολογία και τους παράγοντες κινδύνου της νόσου, τις δυνατότητες πρόληψης, τα δικαιώματα των ασθενών, τις καινοτόμες θεραπευτικές λύσεις.

 Mία από τις σημαντικότερες αιτίες εμφάνισης της νόσου είναι το κάπνισμα, με το 80% των περιπτώσεων, στον δυτικό κόσμο, να σχετίζεται με αυτήν τη συνήθεια. Η νόσος, όμως, διαγιγνώσκεται και σε παθητικούς καπνιστές και σε μη καπνιστές. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν, επίσης, το οικογενειακό ιστορικό, η επαγγελματική έκθεση σε αμίαντο και βιομηχανικά μέταλλα, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η εισπνοή αέρα σε εσωτερικούς χώρους, λόγω καύσης ακατάλληλων υλικών.

 

  «Στην Ελλάδα καταγράφονται, κάθε χρόνο, περίπου 9.000 νέα περιστατικά και περίπου 7.000 θάνατοι από τον καρκίνο του πνεύμονα, τόνισε ο κ. . Ηλίας Αθανασιάδης, Ογκολόγος – Παθολόγος, Διευθυντής Ογκολογικής Κλινικής «ΜΗΤΕΡΑ», Visiting Assistant Professor Oncology, Northwestern University ΗΠΑ σε συνεντευξη τύπου

 Η θνησιμότητα της νόσου αυτής ξεπερνά την αντίστοιχη από τον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη, μαζί. Η νόσος μπορεί να υπάρχει είτε χωρίς είτε με ήπια συμπτωματολογία, όπως πόνος στον θώρακα, βραχνάδα, λαχάνιασμα, επίμονος βήχας και αίσθημα αδυναμίας. Δυστυχώς, μόλις το 16% των ασθενών ανιχνεύονται στο αρχικό στάδιο της νόσου, ενώ οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα όταν η νόσος βρίσκεται ήδη σε προχωρημένα στάδια. Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση της νόσου είναι ένα από τα βασικά μας εργαλεία για τη βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών. Στον γενικό πληθυσμό και ιδιαίτερα σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ο προσυμπτωματικός έλεγχος, μέσω διαγνωστικών εξετάσεων, όπως η αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας, συμβάλει στην έγκαιρη διάγνωση και ως εκ τούτου στην έγκαιρη αντιμετώπιση με τις πιο καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές, που διαθέτουμε, πλέον, χάρη στην επιστημονική πρόοδο».

  ΝΕΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

 

«Το φάσμα των θεραπειών έχει διευρυνθεί σημαντικά, τα τελευταία χρόνια», πρόσθεσε η Ανδριανή Χαρπίδου, Πνευμονολόγος, Υπεύθυνη Τμήματος Κλινικών Μελετών, Γ’ Παθολογική Κλινική & Ομώνυμο Εργαστήριο Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Σωτηρία», σημειώνοντας ότι: «Οι νέες, καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές προσφέρουν πιο εξατομικευμένη και αποτελεσματική προσέγγιση στη θεραπεία, βελτιώνοντας τις εκβάσεις που αφορούν στη συνολική επιβίωση και ποιότητα ζωής των ασθενών. Η ανοσο-ογκολογία αποτελεί επανάσταση στις θεραπείες, χάρη στον διαφορετικό μηχανισμό δράσης της, παρέχοντας θεραπευτικές λύσεις σε ασθενείς που έως σήμερα είχαν ελάχιστες επιλογές. Ευρήματα από κλινικές μελέτες τεκμηριώνουν ότι οι ανοσο-ογκολογικές θεραπείες είναι ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στην αντιμετώπιση της νόσου, από άποψη αποτελεσμάτων για τους ασθενείς, αφού το ανοσοποιητικό σύστημα εκπαιδεύεται να καταπολεμά τα καρκινικά κύτταρα ακόμη και μετά την ύφεση της νόσου. Αυτές οι θεραπείες αναμένεται να αλλάξουν την πορεία της νόσου, τα επόμενα χρόνια, συνδυαστικά με τις τοπικές θεραπείες, το χειρουργείο και την ακτινοθεραπεία, καθώς και με τη χημειοθεραπεία συζευγμένη με αντισώματα».

 Στον ρόλο των βιοδεικτών, εστίασε ο Ιωάννης Μπουκοβίνας, MD, PhD, PharmaD, Παθολόγος – Ογκολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος Βιοκλινικής, Θεσσαλονίκη, σημειώνοντας ότι «Οι βιοδείκτες είναι το κλειδί για την εξατομικευμένη θεραπεία, καθώς ανιχνεύουν τα ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά του όγκου, ώστε ο ασθενής να λάβει την κατάλληλη προσωποποιημένη θεραπεία, η οποία ταιριάζει απόλυτα με το στάδιο και τη μορφή της νόσου, συμβάλλοντας σε καλύτερα ποσοστά επιβίωσης. Επιπλέον, η χρήση βιοδεικτών μειώνει το κόστος από περιττές ή αναποτελεσματικές θεραπείες και μειώνει τις ανάγκες νοσηλείας λόγω μειωμένων παρενεργειών. Το σύστημα υγείας εξοικονομεί πόρους, ενώ οι θεραπείες επικεντρώνονται στους ασθενείς που ανταποκρίνονται καλύτερα. Παράλληλα, ο έλεγχος βιοδεικτών βοηθά στην κατανόηση του γενετικού προφίλ των όγκων, συμβάλλοντας στην πρόοδο της έρευνας για στοχευμένες, εξατομικευμένες και αποτελεσματικές θεραπείες, ωφελώντας την επιστημονική κοινότητα και τους ασθενείς. Είναι κρίσιμο να επιτύχουμε μία συναντίληψη με την Πολιτεία προβαίνοντας στην υιοθέτηση βιώσιμων στρατηγικών για την πρόσβαση των ασθενών σε δωρεάν εξετάσεις βιοδεικτών, μέσω μίας διαδικασίας αξιολόγησης και αποζημίωσης, αντίστοιχη με αυτή των φαρμάκων , ώστε να επιτευχθεί η ολιστική αντιμετωπιση του καρκίνου.

 

  ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

 

 Ο Κωνσταντίνος Συρίγος, Καθηγητής Παθολογίας & Ογκολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ,

Διευθυντής Γ’ Παθολογικής Κλινικής και Ομώνυμου Εργαστηρίου Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γ.Ν.Α. «Η Σωτηρία», Πρόεδρος, ΕΛ.Ε.ΚΑ.Π., μίλησε για τις ανισότητες και τις προκλήσεις σημειώνοντας ότι: «Στην Ελλάδα, αρκετοί ασθενείς λαμβάνουν πλημμελή θεραπεία, με 15% των ασθενών να αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις σε εξετάσεις και θεραπείες, και ελλιπή πρόσβαση σε φάρμακα. Πολλές φορές, οι ιατροί συμβιβάζουμε το θεραπευτικό πλάνο λόγω εμποδίων από το σύστημα υγείας, τον τόπο διαμονής, την έλλειψη κοινωνικών υπηρεσιών και υποστηρικτικού περιβάλλοντος και την αδυναμία κατ’ οίκον φροντίδας. Άνθρωποι με χαμηλότερο κοινωνικό-οικονομικό δείκτη εκτίθενται σε μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου, δε συμμετέχουν σε προσυμπτωματικό έλεγχο ή δε λαμβάνουν τη βέλτιστη θεραπεία. Άνθρωποι με ψυχιατρικές συννοσηρότητες, άστεγοι ασθενείς και χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών αντιμετωπίζουν κοινωνικά στερεότυπα, δεν αναζητούν ιατρική φροντίδα και έχουν διπλάσιες πιθανότητες να ακυρώσουν μία προγραμματισμένη εξέταση ή θεραπεία και έως 4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν και να καταλήξουν λόγω καθυστερημένης διάγνωσης. Αντίστοιχες προκαταλήψεις, σύμφωνα με μελέτες, βιώνουν και οι καπνιστές, με πάνω από 20% της κοινωνίας να δείχνει λιγότερη συμπόνοια, αναγνωρίζοντας μειωμένα δικαιώματα σε ασθενείς που υπήρξαν καπνιστές. Στην ΕΛ.Ε.ΚΑ.Π. αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες ενημέρωσης του επιστημονικού κλάδου και του πληθυσμού, ώστε όλες οι κοινωνικές ομάδες να έχουν ισότιμη ενημέρωση, διάγνωση και θεραπεία, με στόχο τη βελτίωση του προσδόκιμου και της ποιότητας ζωής των ασθενών».

  ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΟΤΙΜΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΙς ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

   «Είναι θεμελιώδες δικαίωμα των ασθενών η μακροημέρευση και η βέλτιστη δυνατή ποιότητα ζωής. Η πρόοδος της επιστήμης μάς προσφέρει πολλά καινοτόμα ‘όπλα’. Οφείλουμε όλοι μαζί, φορείς και Πολιτεία, να συμμαχήσουμε, ώστε να καταστήσουμε δυνατή την ισότιμη πρόσβαση όλων των ασθενών σε όλα τα καινοτόμα επιστημονικά επιτεύγματα, τις θεραπείες, τους βιοδείκτες, τα διαγνωστικά μέσα, ώστε ο καρκίνος να αποτελεί, πλέον, μία ιάσιμη ή τουλάχιστον ελεγχόμενη νόσο για την πλειονότητα των ασθενών» επισηαίβνει ο Γιώργος Καπετανάκης, Πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, 

  www.bms-greece.gr

Κάθε Νοέμβριο, στο πλαίσιο του μήνα ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του πνεύμονα, η ιατρική κοινότητα, οι σύλλογοι ασθενών και οι Φορείς Υγείας σε ολόκληρο τον κόσμο ενώνουν τις δυνάμεις τους για να υπογραμμίσουν την αξία της πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης της πιο συχνής και θανατηφόρου αυτής μορφής καρκίνου. Συμμετέχοντας ενεργά στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης των Ελλήνων πολιτών, η βιοφαρμακευτική εταιρεία Bristol Myers Squibb (BMS) Ελλάδας εγκαινιάζει σήμερα την Εκστρατεία Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Πνεύμονα «Ζήσε κάθε σου ανάσα!». Η Εκστρατεία φέρει για πρώτη φορά την αιγίδα ευρωπαϊκού συλλογικού οργάνου ασθενών με καρκίνο πνεύμονα, του Lung Cancer Europe (LuCE), καθώς και τις αιγίδες των: Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ΕΕΑΟ), Ελληνική Εταιρεία Καρκίνου Πνεύμονα (ΕΛΕΚΑΠ), Ελληνική Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ), Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) και Fairlife L.C.C. – Φροντίδα και πρόληψη για τον Καρκίνο του Πνεύμονα.

Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως σε άνδρες και γυναίκες, ενώ ευθύνεται για περισσότερους θανάτους από τον καρκίνο του μαστού, του παγκρέατος και του προστάτη συνολικά. Επιπλέον, λόγω της απουσίας πρώιμων συμπτωμάτων χαρακτηρίζεται από τα υψηλότερα ποσοστά καθυστερημένης διάγνωσης, με δυσμενή πρόγνωση για τον ασθενή. Παρόλα αυτά, τα αισιόδοξα μηνύματα ως προς την αντιμετώπιση της νόσου είναι σήμερα περισσότερα από ποτέ, καθώς νέες καινοτόμες θεραπείες προσφέρουν στους ασθενείς περισσότερα χρόνια ποιοτικής ζωής - ειδικά εάν η θεραπευτική παρέμβαση γίνει όταν ο καρκίνος βρίσκεται σε αρχικά στάδια¹.

Στο πλαίσιο αυτό, η Εκστρατεία «Ζήσε κάθε σου ανάσα!» έχει δύο βασικούς στόχους οι οποίοι αντικατοπτρίζονται στα κεντρικά μηνύματα και εικαστικά αυτής: Την Πρόληψη και την Ελπίδα που έρχεται μέσα από την θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου. Ο πρώτος στόχος επιδιώκει να συμβάλλει στην αύξηση των ποσοστών έγκαιρης διάγνωσης της νόσου, παρακινώντας όλους εμάς να επαγρυπνούμε για την υγεία των πνευμόνων μας και να θέτουμε σε προτεραιότητα τις τακτικές προληπτικές εξετάσεις. O δεύτερος και εξίσου σημαντικός στόχος, είναι να μεταφέρει στους ανθρώπους που ήδη μάχονται τη νόσο, ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας και αισιοδοξίας: ότι χάρη στις διαθέσιμες καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές, μπορούν να προσβλέπουν σε περισσότερα και καλύτερα χρόνια ζωής μαζί με τα αγαπημένα τους πρόσωπα¹. Συνεπώς, εάν φροντίζουμε και ελέγχουμε την υγεία των πνευμόνων μας, θα μπορούμε να χαιρόμαστε τις αγαπημένες μας καθημερινές δραστηριότητες, παίρνοντας με κάθε μας εισπνοή και εκπνοή, «ανάσα ζωής»!

Στο πλαίσιο των ποικίλων ενεργειών προβολής της εκστρατείας, την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου η BMS Ελλάδας μας προσκαλεί σε ανοικτή εκδήλωση στο “The Mall Athens» όπου από τις 16.00 έως τις 21.00, θα έχουμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε για τον καρκίνο του πνεύμονα και να συμμετάσχουμε σε μια σειρά δράσεων που αποτυπώνουν τα αισιόδοξα μηνύματα της καμπάνιας. Εκεί θα βρίσκονται και οι γνωστοί ραδιοφωνικοί παραγωγοί Κατερίνα Ζαρίφη και Χάρης Χρονόπουλος, οι οποίοι εκπέμποντας ζωντανά από τη συχνότητα του σταθμού My Radio 104,6, θα προσκαλούν τους ακροατές να προσέλθουν στο σημείο και να λάβουν μέρος στις προγραμματισμένες δραστηριότητες. Συγκεκριμένα, με την καθοδήγηση ειδικού επαγγελματία, οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν το αποτύπωμα του χεριού τους πάνω σε έναν τοίχο μέσω της τεχνικής αναπνοής “Five Finger Breathing”, δηλώνοντας ότι αντιλαμβάνονται τη σημασία της σωστής αναπνοής σε κάθε στιγμή της καθημερινότητάς τους.  Στο πλαίσιο της δράσης θα λαμβάνουν επίσης μια αναμνηστική φωτογραφία όπου θα αναγράφεται το μήνυμα «Ζήσε κάθε σου ανάσα», για να τους υπενθυμίζει να φροντίζουν την καλή υγεία των πνευμόνων τους.

Επιπρόσθετα, η διάδοση των μηνυμάτων της Εκστρατείας στο ευρύ κοινό επιτυγχάνεται μέσω της ενημερωτικής ιστοσελίδας www.zisekathesouanasa.gr όπου στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα (επίπτωση, παράγοντες κινδύνου, συμπτώματα, θεραπευτικές επιλογές) παρουσιάζονται με ευσύνοπτο και εύκολα κατανοητό τρόπο. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι μέσω της ιστοσελίδας η ιατρική πληροφορία γίνεται ακόμη πιο προσιτή στο ευρύ κοινό, καθώς ο επισκέπτης μπορεί να βρει ένα γλωσσάρι με την επεξήγηση των βασικών – και συχνά δυσνόητων - ιατρικών όρων που σχετίζονται με τη νόσο. Επιπλέον και δεδομένου ότι η ελλιπής πληροφόρηση του κοινού έχει οδηγήσει στη δημιουργία αρκετών εσφαλμένων αντιλήψεων σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα, η ιστοσελίδα περιλαμβάνει ειδική ενότητα με τίτλο «Ήξερες ότι», όπου κάθε «μύθος» καταρρίπτεται με την παρουσίαση της επιστημονικά ορθής πληροφορίας.

 

Την Εκστρατεία Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Πνεύμονα «Ζήσε κάθε σου ανάσα!» σχεδίασε και υλοποιεί η Weber Shandwick.

 

1.     American Cancer Society Lung Cancer Guide (www.cancer.org)

 

 

του Κωνσταντίνου Λούβρου, Μ.D., medlabnews.gr iatrikanea

 

Ο όρος «καρκίνος του πνεύμονα» (lung cancer) ή «βρογχογενής καρκίνος» αναφέρεται στη νοσηρή διαδικασία ανάπτυξης και σχηματισμού κακοήθους όγκου στην περιοχή των πνευμόνων, και αποτελεί την τρίτη – μετά τον καρκίνο του μαστού και του προστάτη - συχνότερη μορφή καρκίνου σε παγκόσμιο επίπεδο, πρώτη σε αριθμό κρουσμάτων στον ανδρικό πληθυσμό, με ιδιαίτερα αυξητικές τάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.

Παράλληλα, αποτελεί μακράν την πλέον θανατηφόρα μορφή καρκίνου, με ποσοστά θνησιμότητας που αγγίζουν σχεδόν το 30%. 

Ο καρκίνος του πνεύμονα, αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως, καθώς το ποσοστό 5ετούς επιβίωσης των ασθενών με μεταστατικό (Σταδίου IV) καρκίνο του πνεύμονα είναι 4%, με τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα να αποτελεί το 85% των διαγνωσμένων περιστατικών.

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο δεύτερος σε συχνότητα εμφάνισης καρκίνος τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Ο μέσος όρος ηλικίας κατά τη διάγνωση είναι περίπου 71.

Στο σύνολο του πληθυσμού, η πιθανότητα ενός ατόμου να αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα στη διάρκεια της ζωής του είναι περίπου 1 στις 15. Ωστόσο, για τους καπνιστές ο κίνδυνος είναι πολύ υψηλότερος, ενώ για τους μη καπνιστές ο κίνδυνος είναι χαμηλότερος.

Τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα ανάμεσα στους άνδρες μειώνονται σταθερά εδώ και πολλά χρόνια, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά στις γυναίκες μόλις πρόσφατα άρχισαν να ελαττώνονται μετά από μια μεγάλη περίοδο συνεχούς αύξησης.

Ο καρκίνος του πνεύμονα, στις διάφορες μορφές της νόσου, προκαλείται από άναρχο και αφύσικο πολλαπλασιασμό παθογόνων κυττάρων στους ιστούς του πνεύμονα που, συνακόλουθα, προκαλούν το σχηματισμό κακοήθους όγκου. Ο καρκίνος του πνεύμονα, όπως και κάθε κακοήθης νεοπλασία, αποτελεί ουσιαστικά κυτταρική νόσο. Τα καρκινικά κύτταρα έχουν τη δυνατότητα διήθησης - δηλαδή διείσδυσης σε γειτονικούς ιστούς - και συνεπώς είναι σε θέση να επεκταθούν και να προκαλέσουν σοβαρές βλαπτικές συνέπειες στη γενικότερη λειτουργία του οργανισμού.

Οι πνεύμονες

Κατά την εισπνοή ο αέρας εισέρχεται από την μύτη ή το στόμα, στην τραχεία η οποία στο κάτω μέρος της διαχωρίζεται σε δύο αεραγωγούς, ένα για κάθε πνεύμονα, τους βρόγχους, που με την σειρά τους διαχωρίζονται σε μικρότερους αγωγούς, τα βρογχιολίδια και μεταφέρουν τον αέρα μέσα στους πνεύμονες. Στο τέλος κάθε βρογχιολιδίου υπάρχουν εκατομμύρια μικροσκοπικές σακουλίτσες που ονομάζονται κυψελίδες. Στις κυψελίδες απορροφάται το οξυγόνο από τον αέρα και εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος για να οξυγονωθεί ο οργανισμός. Αντίθετα με την κυκλοφορία του αίματος αποβάλλεται διαμέσου των κυψελίδων το διοξείδιο του άνθρακα που ήταν μέσα στον οργανισμό και εκπνέεται από τους πνεύμονες.

Οι πνεύμονες είναι δύο και βρίσκονται ένας δεξιά και ένας αριστερά στον θώρακα. Ο δεξιός πνεύμονας διαχωρίζεται σε τρεις περιοχές (λοβούς) και ο αριστερός σε δύο λοβούς.

Ποιες αιτίες προκαλούν καρκίνο στον πνεύμονα;

• Όπως γνωρίζετε το κάπνισμα είναι η κυριότερη αιτία του καρκίνου των πνευμόνων. Η πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου στους πνεύμονες είναι εξαρτώμενη από τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζει κάποιος και από το νεαρό της ηλικίας που άρχισε το κάπνισμα. Τα τσιγάρα με φίλτρο και μικρή ποσότητα πίσσας (ελαφριά τσιγάρα) περιορίζουν τον κίνδυνο, όμως παραμένει να είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα για ανάπτυξη καρκίνου από τους μη καπνιστές. Υπολογίζεται πως 9 στις 10 περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το κάπνισμα.

• Αν κάποιος διακόψει το κάπνισμα μειώνει αρκετά γρήγορα τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου στον πνεύμονα και με την πάροδο 15 χρόνων περίπου εντάσσεται στις ίδιες πιθανότητες που έχει ένας μη καπνιστής.

• Είναι φανερό τώρα πως η εισπνοή του καπνού των τσιγάρων από τους μη καπνιστές, γνωστό σαν παθητικό κάπνισμα, αυξάνει λίγο τον κίνδυνο για αναπνευστικά προβλήματα και για καρκίνο. Αυτός ο κίνδυνος όμως είναι πολύ πιο μικρός απ’ ότι αν είστε ο ίδιος καπνιστής.

• Επίσης οι καπνιστές πούρων και πίπας έχουν λιγότερες πιθανότητες για εμφάνιση καρκίνου στους πνεύμονες απ’ ότι οι καπνιστές τσιγάρων. Όμως το ποσοστό κινδύνου είναι πιο ψηλό από τους μη καπνιστές.

• Σε κάποιες οικογένειες οι καπνιστές είναι πιο επιρρεπείς να αναπτύξουν καρκίνο στους πνεύμονες όταν συντρέχει η παρουσία ελαττωματικού γονιδίου (μικρό μέρος/μονάδα του γενετικού υλικού).

• Η συχνή εισπνοή αμιάντου και ιδιαίτερα σε συνδυασμό με το κάπνισμα επαυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στους πνεύμονες. Η εισπνοή αμιάντου μπορεί να προκαλέσει καρκίνο στις μεμβράνες που καλύπτουν τους πνεύμονες και που ονομάζεται μεσοθηλίωμα. Τέτοιο κίνδυνο διατρέχουν οι εργαζόμενοι σε ορυχεία αμιάντου.

• Η επαφή με διάφορα είδη χημικών ουσιών όπως το ουράνιο, το χρώμιο και το νίκελ μπορεί να προκαλέσουν, πολύ σπάνια όμως, καρκίνο στους πνεύμονες. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας, παρ’ όλο που είναι δύσκολο να αποδειχτεί, μπορεί επίσης να προκαλέσει καρκίνο στους πνεύμονες. Ο καρκίνος των πνευμόνων δεν είναι μεταδοτική ασθένεια. Είναι ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες κυρίως άνω των 40 ετών. Σταδιακή αύξηση παρουσιάζεται και στις γυναίκες λόγω της αύξησης του αριθμού των γυναικών που καπνίζουν.

Τα στοιχεία καταδεικνύουν πως μολονότι οι γυναίκες αποδεικνύονται πιο ευπρόσβλητες στις καρκινογόνους ουσίες του τσιγάρου, οι άντρες διατηρούν σαφώς μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας. Έχει, επίσης, διαπιστωθεί πως ο καρκίνος του πνεύμονα σπάνια πλήττει νεαρά άτομα: υπολογίζεται πως το ποσοστό των νοσούντων με ηλικία κάτω των 45 σπάνια ξεπερνά το 3%, ενώ τα ποσοστά νοσούντων άνω των 65 συχνά αγγίζουν την τάξη του 70%. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μείωση των ποσοστών θνησιμότητα στους άντρες, κυρίως λόγω των βελτιωμένων τεχνικών αντιμετώπισης της νόσου – μολονότι στις γυναίκες δεν έχει παρατηρηθεί ανάλογη τάση.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Ο καρκίνος του πνεύμονα συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα παρά μόνο αφού φτάσει σε εκτεταμένο στάδιο ή έχει επεκταθεί και σε άλλα όργανα εκτός της κοιλότητας του θώρακα. Έτσι, λιγότερο από 20% των ασθενών διαγιγνώσκονται έγκαιρα, όταν οι πιθανότητες για πλήρη ίαση είναι μεγαλύτερες.

Ο Καρκίνος ως ομάδα ασθενειών χαρακτηρίζεται από ορισμένα γενικά συμπτώματα, ενώ κάθε διακριτή του μορφή συσχετίζεται με ορισμένα ειδικά συμπτώματα. Τα συμπτώματα στον καρκίνο του πνεύμονα μπορεί να είναι έστω και ένα από τα πιο κάτω:

 

• Συχνός βήχας ή αλλαγή στη χρονική διάρκεια του βήχα.

• Λοίμωξη του πνεύμονα που δεν περνάει ή υποτροπιάζει συχνά.

• Ελαττωμένη αναπνοή.

• Βήχας με αιματηρά φλέγματα (αιμόπτυσης).

• Αμβλύς πόνος σε βαθιά αναπνοή ή σε βήχα.

• Ανορεξία και απώλεια βάρους.

• Παρατεταμένη βραχνάδα.

• Oίδημα της περιοχής του λαιμού ή του τραχήλου

• Πυρετός,

• Δέκατα,

• Δυσχερής κατάποση,

 

Αν εσείς έχετε οποιοδήποτε από τα πιο πάνω συμπτώματα είναι σημαντικό να επισκεφθείτε τον γιατρό σας. Παρόμοια συμπτώματα όμως μπορεί να οφείλονται σε άλλο είδος ασθένειας.

Μπορούν να εμφανιστούν συμπτώματα από άλλα συστήματα εκτός του αναπνευστικού;

Συχνά τα σημεία και τα συμπτώματα της νόσου δεν φαίνεται να σχετίζονται με τον πνεύμονα και την αναπνοή. Αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει επεκταθεί και σε άλλα όργανα (μεταστάσεις). Τέτοια συμπτώματα που τελικά μπορεί να οδηγήσουν στην διάγνωση καρκίνου είναι:

• Οστικά άλγη


• αδυναμία και μούδιασμα στα χέρια ή στα πόδια, συνήθως ομόπλευρα
(δεξιά ή αριστερά)


• Ζάλη


• Κιτρινο χρώμα του δέρματος και του «λευκού» του ματιού (ίκτερος)

• Σκληρή διόγκωση στο πλάι του αυχένα

• Βράγχος φωνής

Yπάρχει κάποιο σύμπτωμα που να χαρακτηρίζεται ως ειδικό για τον καρκίνο του πνεύμονα;

Κανένα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα δεν εμφανίζεται μόνο στον καρκίνο του πνεύμονα. Τόσο όσα σχετίζονται άμεσα με το αναπνευστικό (βήχας, δύσπνοια, αιμόπτυση) όσο και τα γενικά (πυρετός, ανορεξία, απώλεια βάρους, αδυναμία) εμφανίζονται και σε παθήσεις που δεν χαρακτηρίζονται ως κακοήθεις. Συμπτώματα όμως από το αναπνευστικό σε ενεργό ή πρώην καπνιστή που επιμένουν για περισσότερο από 15 ημέρες, παρά την φαρμακευτική αγωγή, πρέπει να ελέγχονται με μεγαλύτερη προσοχή με ακτινογραφία θώρακα, εξετάσεις αίματος κλπ.

Τι είναι η δύσπνοια;

Δύσπνοια είναι ένας ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το υποκειμενικό αίσθημα δυσκολίας στην αναπνοή που αναφέρει ένας ασθενής. Περιγράφει ότι έχει «κοντή ανάσα» ή «δεν του φτάνει ο αέρας». Φυσιολογικά συμβαίνει στην έντονη άσκηση. Παρουσιάζεται σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα αλλά και σε πολλές άλλες πνευμονικές (όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια των καπνιστών - ΧΑΠ) ή καρδιακές (όπως η καρδιακή ανεπάρκεια) παθήσεις.

Τι είναι η αιμόπτυση;

Η αποβολή αίματος με βήχα λέγεται αιμόπτυση. Μπορεί να αφορά σε αποβολή καθαρού αίματος, ζωηρού κόκκινου χρώματος, ή χρωματισμένων με αίμα φλεγμάτων. Παρουσιάζει διαβαθμίσεις ως προς την ένταση και κατατάσσεται σε μικρή, όταν η ποσότητα αίματος δεν ξεπερνά το ένα κουτάλι σούπας (10 ml) την ημέρα, μέτρια όταν φτάνει τα δύο ποτήρια (500 ml) και μεγάλη όταν ξεπερνά αυτή την ποσότητα. Εκτός από τον καρκίνο του πνεύμονα, αιμόπτυση ή αιμόφυρτα πτύελα εμφανίζουν καπνιστές χωρίς καρκίνο, αλλά και ασθενείς με άλλες πνευμονικές παθήσεις όπως οι βρογχιεκτασίες και η φυματίωση των πνευμόνων.

Τι είναι η πληκτροδακτυλία;

Πρόκειται για παραμόρφωση του σχήματος των νυχιών που γίνονται σαν το εξογκωμένο άκρο μπαγκέτας (πλήκτρου) τυμπάνου. Εμφανίζεται σε καπνιστές, καθώς και σε πολλές πνευμονικές παθήσεις, όπως και στον καρκίνο του πνεύμονα.

Τι είναι τα παρανεοπλασματικά σύνδρομα;

Υπάρχουν φορές που τα καρκινικά κύτταρα μερικών τύπων καρκίνου του πνεύμονα παράγουν ουσίες που μοιάζουν με τις φυσιολογικές ορμόνες του οργανισμού και καθώς αυτές μπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος διαταράσσουν την ισορροπία του. Μερικά παραδείγματα παρανεοπλασματικών συνδρόμων είναι:
- η παραγωγή ουσιών που ευνοούν την πήξη του αίματος και συχνά μπορεί να προκληθεί φράξιμο (θρόμβωση) των φλεβών, συχνότερα στα πόδια,

- η μείωση των επιπέδων αλατιού (νατρίου) στο αίμα, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται μυϊκή αδυναμία και ανορεξία,
- η αύξηση των επιπέδων ασβεστίου του αίματος με αποτέλεσμα την ανάγκη για συχνή ούρηση αλλά και η σύγχυση και η αύξηση του μεγέθους των μαστών σε άνδρες (γυναικομαστία).

Τι είναι ο όγκος Pancoast;

Όταν ο καρκίνος εντοπίζεται στο ανώτερο τμήμα του πνεύμονα, μπορεί να προσβάλει (να πιέζει) το νεύρο που περνά από το άνω μέρος του θώρακα στον αυχένα και τότε ονομάζεται όγκος Pancoast. Το συχνότερο σύμπτωμα αυτών των όγκων είναι ο πόνος στον αντίστοιχο ώμο.

Τι είναι το σύνδρομο της άνω κοίλης φλέβας;


Το σύνδρομο της άνω κοίλης φλέβας παρατηρείται όταν η απόφραξη της άνω κοίλης φλέβας διακόπτει τη φλεβική επιστροφή του αίματος από την κεφαλή, τα άνω άκρα και τον θώρακα προς τον δεξιό κόλπο. Κλινικά οι ασθενείς αναφέρουν: προοδευτική εμφάνιση δύσπνοιας, οίδημα προσώπου, βήχα, οίδημα του βραχίονα, στηθάγχη, δυσφαγία, ναυτία και κεφαλαλγία, διαταραχές της όρασης, διάταση των φλεβών του λαιμού και του θώρακα.

Τι είναι το βράγχος της φωνής;

Πρόκειται για βράχνιασμα, παροδικό ή μόνιμο, το οποίο οφείλεται σε πίεση των νεύρων (τα ονομαζόμενα λαρυγγικό και παλίνδρομο λαρυγγικό, νεύρα) που κινούν τις φωνητικές χορδές, Η πίεση μπορεί να προκαλείται από τον ίδιο τον όγκο (συνηθέστερα σε όγκους του αριστερού άνω λοβού), ή από διογκωμένους λεμφαδένες. 'Αλλες φορές η φωνή ελαττώνεται σε ένταση. 

Διάγνωση
Συνήθως η διάγνωση γίνεται στα πλαίσια της διερεύνησης κάποιων από τα παραπάνω συμπτώματα. Η πρώτη εξέταση που γίνεται είναι συνήθως μια ακτινογραφία θώρακος, στην οποία μπορεί να φαίνεται ο καρκίνος του πνεύμονα. Ακολούθως, πραγματοποιείται αξονική τομογραφία θώρακος (CT) για τον ακριβή καθορισμό της θέσης του όγκου και την εκτίμηση των λεμφαδένων του μεσοθωρακίου. Στη συνέχεια, είναι απαραίτητη η λήψη βιοψίας από τον καρκίνο ή και από τυχόν ύποπτους λεμφαδένες, αφού ο ιστολογικός τύπος του όγκου σε συνδυασμό με την έκταση της νόσου θα καθορίσουν το είδος της θεραπείας. Η βιοψία γίνεται συνήθως με βρογχοσκόπηση και ορισμένες φορές, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, μπορεί να γίνει με διαδερμική παρακέντηση της μάζας υπό απεικονιστική καθοδήγηση με CT. Τέλος, σε κάποιες περιπτώσεις η ταυτοποίηση του όγκου μπορεί να γίνει με κυτταρολογική εξέταση των πτυέλων του ασθενούς. Άλλες διαγνωστικές εξετάσεις που μπορεί να γίνουν είναι: CT κοιλίας και εγκεφάλου, σπινθηρογράφημα οστών, PET–CT, και ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα (EUS).

 

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι καρκίνου του πνεύμονα

1) Μη Μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύμονα (ΜΜΚΠ): αντιστοιχεί στο 85% έως 90% των περιπτώσεων και χωρίζεται σε 3 υπο-τύπους, οι οποίοι παρουσιάζουν διαφορές στην εμφάνιση των κυττάρων τους στο μικροσκόπιο, αλλά ανήκουν στην ίδια ομάδα γιατί η θεραπεία και η πρόγνωσή τους είναι παρόμοια. Εκτιμάται ότι, κάθε χρόνο παγκοσμίως, μέχρι και 36.000 άνθρωποι, ή περίπου ποσοστό 1-3% των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα, διαγιγνώσκονται με ΜΜΚΠ θετικό στη μετάλλαξη BRAF V600.

Αδενοκαρκίνωμα: αντιστοιχεί στο 40% περίπου των περιπτώσεων και αν και εμφανίζεται κατά κύριο λόγω σε άτομα με ιστορικό καπνίσματος, ωστόσο είναι ο πιο συχνός καρκίνος πνεύμονα σε μη καπνιστές. Αφορά πιο συχνά σε γυναίκες και σε σχετικά νεότερα άτομα.

Πλακώδες καρκίνωμα: αντιστοιχεί στο 30% περίπου των περιπτώσεων και σχετίζεται με ιστορικό καπνίσματος. Συνήθως εντοπίζεται κεντρικά στους πνεύμονες, κοντά στους βρόγχους.

Καρκίνωμα από μεγάλα κύτταρα: αντιστοιχεί στο 15% περίπου των περιπτώσεων. Μία υποομάδα του, που ονομάζεται μεγαλοκυτταρικό νευροενδοκρινικό καρκίνωμα, μοιάζει πολύ με το μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.

2) Μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύμονα (ΜΚΠ): αντιστοιχεί στο 15% περίπου των περιπτώσεων και ονομάζεται έτσι λόγω του μικρού μεγέθους που έχουν τα κύτταρά του στο μικροσκόπιο. Είναι πολύ σπάνιο να εμφανιστεί σε μη καπνιστές. Συνήθως, έχει την τάση για γρήγορη ανάπτυξη και πρώιμη εμφάνιση μεταστάσεων. Παρόλα αυτά, συνήθως παρουσιάζει ταχεία ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία.

Θεραπεία
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες κυριότεροι από τους οποίους είναι οι ακόλουθοι: 
Α. Ο ιστολογικός τύπος του ΚΠ. Η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται κατεξοχήν στην αντιμετώπιση του μη μικροκυτταρικού ΚΠ. Δεν αποτελεί θεραπευτική επιλογή για τον μικροκυτταρικό ΚΠ, εκτός από σπάνιες μεμονωμένες περιπτώσεις όπου ο ογκολόγος ιατρός θα κρίνει ότι υπάρχει ένδειξη.
Β. Το μέγεθος (στάδιο) και η ανατομική θέση του όγκου του ΚΠ. Η χειρουργική αφαίρεση αποτελεί θεραπεία εκλογής των πρώιμων σταδίων (περιορισμένη νόσος) του μη μικροκυτταρικού ΚΠ. Συνήθως, αντιμετωπίζονται οι ασθενείς με στάδιο Ι (πολύ περιορισμένη νόσος) και ΙΙ (περιορισμένη νόσος) και επιλεγμένοι ασθενείς σταδίου ΙΙΙ (τοπικά εκτεταμένη νόσος). Πολύ σπάνια και εξατομικευμένα μπορεί να υποβληθεί σε χειρουργείο ασθενής με μεμονωμένη μετάσταση και χειρουργήσιμη πρωτοπαθή εστία.
Γ. Η γενική κατάσταση της υγείας του ασθενή. Η βιολογική ηλικία του ασθενή, η καλή γενική κατάσταση και η απουσία σοβαρών υποκείμενων νόσων αποτελούν σημαντικά κριτήρια επιτυχημένης έκβασης και καλύτερης πρόγνωσης.

Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι επεμβάσεων.

Α. Τμηματεκτομή είναι η αφαίρεση ενός μικρού τμήματος του πνεύμονα μέσα στο οποίο εμπεριέχεται ο όγκος.
Β. Λοβεκτομή είναι η αφαίρεση ενός λοβού του πνεύμονα. Είναι η πιο συχνή επέμβαση για περιορισμένη νόσο.
Γ. Πνευμονεκτομή είναι η αφαίρεση του ενός πνεύμονα.
Η επιλογή κάθε φορά του τύπου της επέμβασης εξαρτάται από παράγοντες που μπορούν να προσδιοριστούν εν μέρει προεγχειρητικά π.χ. οι αναπνευστικές εφεδρείες αλλά και διεγχειρητικά (δηλ. κατά τη διάρκεια του χειρουργείου). Έτσι, είναι δυνατόν ο χειρουργός κατά τη διάρκεια της επέμβασης να τροποποιήσει τον αρχικό σχεδιασμό εάν διαπιστώσει ότι η νόσος είναι περισσότερο εκτεταμένη από ότι είχε προσδιοριστεί με τον προεγχειρητικό απεικονιστικό έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση ο στόχος είναι η πλήρης εξαίρεση του όγκου με την μικρότερη δυνατή απώλεια πνευμονικού παρεγχύματος. 

Νέες φαρμακευτικές θεραπείες αναπτύσσονται ιδιαίτερα για ασθενείς με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (ΜΜΚΠ), θετικό στην μετάλλαξη BRAF V600.

Πηγή: medlabnews.gr iatrikanea https://medlabgr.blogspot.com/2013/12/blog-post_18.html#ixzz7UwrecDZ5

 

 

 – «Γεμίζουμε φύλλα ζωής… πολεμάμε τον καρκίνο του Πνεύμονα!» είναι το μήνυμα της εκστρατείας ενημέρωσης που διοργανώνει η AstraZeneca, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (Ε.Ο.Π.Ε.) και της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ). Στόχος της εκστρατείας είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση του κοινού αναφορικά με τον καρκίνο του Πνεύμονα, τη φύση της νόσου και τις εξελίξεις στην αντιμετώπισή του.  

Τον Πνεύμονα, αλλά και τον «Πνεύμονα της πόλης» συμβολίζει το «Δέντρο Ζωής». Το βασικό «επικοινωνιακό» όχημα της εκστρατείας είναι ένα ξύλινο ομοίωμα δέντρου με γυμνά κλαδιά, το οποίο από τον Ιούλιο βρίσκεται και θα εξακολουθήσει να βρίσκεται μέχρι και το Νοέμβριο, σε νοσοκομεία και σε κεντρικά σημεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Το κοινό καλείται με το μήνυμα «Γεμίζουμε φύλλα ζωής… πολεμάμε τον καρκίνο του πνεύμονα!» να επισκεφθεί τα σημεία που βρίσκεται το «Δέντρο Ζωής» και να συμμετέχει στη δράση, προσθέτοντας φύλλα στα οποία θα μπορεί να γράψει τα δικά του μηνύματα. Με αυτή τη συμβολική κίνηση, δίνει ζωή στο δέντρο και στέλνει μηνύματα αισιοδοξίας και εμψύχωσης στους ασθενείς.

Η ενημερωτική εκστρατεία θα ολοκληρωθεί με μια μεγάλη δράση αναδάσωσης που θα πραγματοποιηθεί στην Αττική, τον Νοέμβριο, μήνα ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του Πνεύμονα.