Σχεδόν τα τρία στα τέσσερα εργατικά δυστηχήματα που συμβαίνουν στην Ελλάδα περνάνε «κάτω από τα ραντάρ» των ελεγκτικών αρχών και είναι αόρατα από τις επίσημες στατιστικές. Αυτό κατέθεσε στην Κομισιόν, ο Αντρέας Στοϊμενίδης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδας και γραμματέας Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασίας (ΥΑΕ) της ΓΣΕΕ.
Όπως είπε ο εκπρόσωπος της Ελλάδας και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού ΥΑΕ, η καταγραφή των θανάτων στην εργασία από την Επιθεώρηση Εργασίας δίνεται στη δημοσιότητα με καθυστέρηση δύο ετών και αφορούν το 1/3 με 1/4 των περιστατικών που συμβαίνουν στην πραγματικότητα, όπως αποδεικνύεται από την έρευνα της ΟΣΕΤΕΕ, που αποτελεί τη βάση για το δημόσιο και κοινωνικό διάλογο.
Αντίστοιχα, οι θάνατοι από επαγγελματικές ασθένειες δεν καταγράφονται στη χώρα όταν επίσημες έρευνες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού ΥΑΕ σε συνεργασία με υψηλού κύρους φορείς, τους μεσοσταθμίζουν σε 2.500 το χρόνο. Έως σήμερα από την αρχή του χρόνου, στη χώρα μας, 135 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στη δουλειά, ενώ 220 έχουν τραυματιστεί σοβαρά – με ένα θανατηφόρο ατύχημα να συμβαίνει κάθε τρεις μέρες. Σύμφωνα με την ΟΣΕΤΕΕ, την τελευταία τριετία οι νεκροί σε χώρους εργασίας στην Ελλάδα αγγίζουν τους 600.
Η σοβαρή υποκαταγραφή των εργατικών ατυχημάτων και δυστυχημάτων στη χώρα μας φαίνεται πώς έχει γίνει αισθητή και από τους ερυωπαϊκούς οργανισμούς, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες το θέμα ερευνάται από την Eurostat. O κ. Στοϊμενίδης στην παρέμβασή του στην επιτροπή ΥΑΕ της Κομισιόν ζήτησε στην επόμενη συνεδρίαση να είναι παρούσα και η Εurostat – αίτημα που έγινε δεκτό.
Εργατικά ατυχήματα και ΣΣΕ
Τα εργατικά ατυχήματα και η πλημμελής τήρηση των κανόνων Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία συνδέονται άμεσα με την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Ο γραμματέας ΥΑΕ της ΓΣΕΕ τόνισε ότι παρά τις κατευθύνσεις του ψηφισθέντος Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Πυλώνα και τις σχετικές οδηγίες, η ελληνική Κυβέρνηση δεν προσαρμόζεται στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Ως αποτέλεσμα, ενώ η κάλυψη των Συλλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στον ιδιωτικό τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στο 85%, στην Ελλάδα βρίσκεται στο 29% καταδικάζοντας στη φτώχεια, την εξαθλίωση και την εντατικοποίηση τους εργαζόμενους.
Ανέφερε ενδεικτικά ότι ο μέσος μισθός στην Ελλάδα σήμερα είναι 35% κάτω από τα επίπεδα του 2010, ενώ η κερδοφορία των επιχειρήσεων αυξάνεται διαρκώς.
Η έλλειψη ΣΣΕ έχει βαρύτατα, αρνητικά αποτελέσματα και στην Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία.
Εμφατική κατά τον Πρόεδρο της Επιτροπής Vision Zero της Κομισιόν είναι και η έλλειψη του κοινωνικού διαλόγου τόσο στη συνομολόγηση ΣΣΕ όσο και στα θέματα ΥΑΕ. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε το γεγονός ότι παράλληλα με τη συνεδρίαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής ΥΑΕ στο Λουξεμβούργο, στην Αθήνα ξεκινούσε το «Εθνικό Συνέδριο για την ΥΑΕ» με εκπροσώπους της Κυβέρνησης και της εργοδοτικής πλευράς και δίχως να δοθεί βήμα έκφρασης στους εργαζομένους.
Τα εργατικά δυστυχήματα στην ΕΕ
Με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Εurostat για το 2022, τα εργατικά δυστυχήματα στοίχισαν τη ζωή σε 3.286 άτομα στην ΕΕ.
Υπήρξαν σχεδόν 2.97 εκατομμύρια μη θανατηφόρα εργατικά ατυχήματαστην ΕΕ στο 2022, μια αύξηση 3% από το 2.88 εκατομμύρια στο 2021 (+ 87 139 περισσότερα μη θανατηφόρα ατυχήματα). Η αύξηση αυτή οφείλεται πιθανότατα στην οικονομική επανεκκίνηση του 2022, που ακολούθησε τη γενική επιβράδυνση που σχετίζεται με την πανδημία COVID-19.
Τα 3.216 θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα αντιστοιχούν στο 0,1% του συνόλου των ατυχημάτων. Πρόκειται για 61 θανατηφόρα ατυχήματα λιγότερα από ό,τι το 2021 και 122 λιγότερα από ό,τι το 2013.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, σημειώθηκαν κατά μέσο όρο 1,66 θάνατοι ανά 100.000 απασχολούμενους το 2022, έναντι 1,76 θανάτων το 2021. Το ποσοστό εμφάνισης παραμένει κάτω από 2,0 θανάτους ανά 100 000 εργαζόμενους από το 2016.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, σημειώθηκαν κατά μέσο όρο 1,66 θάνατοι ανά 100.000 απασχολούμενους το 2022, έναντι 1,76 θανάτων το 2021. Το ποσοστό εμφάνισης παραμένει κάτω από 2,0 θανάτους ανά 100 000 εργαζόμενους από το 2016.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άρχισε έρευνα κατά της πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου Temu η οποία θεωρείται ύποπτη ότι δεν λαμβάνει επαρκή μέτρα κατά της πώλησης παράνομων και εν δυνάμει επικίνδυνων προϊόντων.
«Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι τα προϊόντα που πωλούνται (στην πλατφόρμα Temu) τηρούν τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν θέτουν σε κίνδυνο τους καταναλωτές», εξηγεί σε ανακοίνωσή της η ευρωπαία επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ.
Δεν έχει τεθεί προθεσμία για την ολοκλήρωση της έρευνας. Εάν η Temu κριθεί ένοχη για παραβάσεις, το πρόστιμο που μπορεί να της επιβληθεί είναι μέχρι το 6% του κύκλου εργασιών της, σύμφωνα με την νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA).
Η Temu γνωρίζει μεγάλη διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά λόγω της στρατηγικής των εξαιρετικά χαμηλών τιμών. Είναι η διεθνής εκδοχή του κινεζικού κολοσσού ηλεκτρονικού εμπορίου Pinduoduo, που δημιουργήθηκε το 2015. Προτείνει μία τεράστια επιλογή προϊόντων σε εξευτελιστικές τιμές.
Η Temu συγκεντρώνει 75 εκατομμύρια χρήστες μηνιαίως στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ξεπερνώντας το όριο των 45 εκατομμυρίων χρηστών που υποχρεώνει τις πλατφόρμες να υπαχθούν στο ενισχυμένο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ.
Ο όμιλος δεσμεύθηκε να συνεργασθεί στενά με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η έρευνα της Κομισιόν εκκινεί έπειτα από σειρά προειδοποιήσεων και γραπτών υπομνημάτων προς την πλατφόρμα. Αφορά «τα συστήματα που έχουν τεθεί σε λειτουργία για τον περιορισμό της πώλησης προϊόντων μη συμβατών στην Ευρωπαϊκή Ενωση» και ιδιαιτέρως τα μέσα που έχουν εφαρμοσθεί «για να εμποδίζεται η επανεμφάνιση ανεπιθύμητων εμπόρων που έχουν κατά το παρελθόν αποκλεισθεί.
Η Κομισιόν θα εξετάσει επίσης τους κινδύνους που συνδέονται με «τον εθιστικό χαρακτήρα της υπηρεσίας» των online πωλήσεων, όπου περιλαμβάνονται τα προγράμματα ανταμοιβής υπό μορφήν παιγνιδιού «που μπορούν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην σωματική και την ψυχική υγεία των χρηστών».
Η Κομισιόν θα εξετάσει επίσης τα συστήματα προώθησης προϊόντων προς τους χρήστες και την υποχρέωση του Temu να αποκαλύπτει τις κύριες παραμέτρους που χρησιμοποιούνται από τα συστήματα αυτά.
Η Επιτροπή υποπτεύεται επίσης ότι η Temu δεν τηρεί την υποχρέωση να παρέχει στους παράγοντες της έρευνας πρόσβαση στα δεδομένα της πλατφόρμας.
Η κινεζική πλατφόρμα έχει κατηγορηθεί από ενώσεις καταναλωτών για την εφαρμογή τεχνικών χειραγώγησης των χρηστών και παραβίαση πολλών κανόνων της DSA. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο των Ενώσεων Καταναλωτών (BEUC) κατέθεσε αγωγή τον Μάιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της Temu για την χρησιμοποίηση τεχνικών όπως τα σκοτεινά μοτίβα (dark patterns) για να παρακινήσει τους πελάτες να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα.
Η Temu ανακοίνωσε στις 11 Οκτωβρίου ότι έχει λάβει «σημαντικά μέτρα» από την άνοιξη και ότι θα συνεχίσει να προσαρμόζει τις πρακτικές της στον πλαίσιο του νέου ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου.
Από τον Φεβρουάριο, η DSA επιβάλλει νέες υποχρεώσεις σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες, ανάμεσά τους και η Temu, για την καλύτερη προστασία των χρηστών έναντι παράνομου περιεχομένου.
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαγορεύει τις παραπλανητικές διεπαφές (interfaces) και επιβάλλει αυξημένους κανόνες διαφάνειας για τους αλγόριθμους που χρησιμοποιούνται για την στόχευση των χρηστών. Υποχρεώνει σε έλεγχο της ταυτότητας των πωλητών στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες και σε αποβολή των υπότροπων παραβατών.
Η Temu, όπως και οι 23 άλλες μεγάλες πλατφόρμες που υπόκεινται στους ενισχυμένους ευρωπαϊκούς ελέγχους, είναι πλέον υποχρεωμένη να αναλύει τους κινδύνους που συνδέονται με τις υπηρεσίες της και να θέτει σε εφαρμογή μέσα για την αντιμετώπισή τους. Η ανάλυση αυτή θα εξετάζεται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που αναλαμβάνει πλέον τον ρόλο του ψηφιακού χωροφύλακα στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Στο τέλος του Σεπτεμβρίου, έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ανάμεσά τους η Γαλλία και η Γερμανία, ζήτησαν από την Κομισιόν να σφίξει τα λουριά στην Temu.
«Κάθε μέρα, εκατοντάδες χιλιάδες πακέτα φθάνουν εδώ, κυρίως από την Κίνα, με εμπορεύματα που δεν τηρούν τους κανόνες της ευρωπαϊκής αγοράς», έχει καταγγείλει πρόσφατα ο γερμανός υφυπουργός Οικονομίας Σβεν Γκίγκολντ σε σύνοδο των ευρωπαίων ομολόγων του στις Βρυξέλλες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα ότι αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει, αποστέλλοντας προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα λόγω μη ορθής μεταφοράς της οδηγίας για την ενίσχυση του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παρουσίας στη δίκη κατά την ποινική διαδικασία.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα μέτρα που κοινοποιήθηκαν δεν μεταφέρουν ορθά τις διατάξεις της οδηγίας σχετικά με τις δημόσιες αναφορές ενοχής και τις ερήμην διεξαγόμενες δίκες.
Σημαντικό είναι το τεκμήριο της αθωότητας. Οι δημόσιες αναφορές σχετικά με την ενοχή προσώπου, όσο δεν έχει αποδειχτεί η ενοχή υπόπτου ή κατηγορουμένου, είναι παράνομες, αλλά στην Ελλάδα αυτό συνηθίζεται τόσο από πολιτικούς όσο και από ΜΜΕ.
Επίσης σημαντικό είναι ότι σύμφωνα με την οδηγία, άνθρωπος που καταδικάστηκε ερήμην έχει δικαίωμα σε νέα δίκη, αν δεν έχουν τηρηθεί οι όροι σχετικά με την ενημέρωσή του για την πρώτη δίκη.
Προειδοποιητικές επιστολές για παραβίαση της ίδιας οδηγίας έχουν λάβει και άλλα πέντε κράτη μέλη (Λουξεμβούργο, Μάλτα, Σλοβενία, Σλοβακία και Σουηδία).
Η Επιτροπή καλεί τις χώρες αυτές να μεταφέρουν ορθά τους κανόνες της ΕΕ (οδηγία 2016/343/ΕΕ) για τη δημιουργία κοινών ελάχιστων προτύπων που διασφαλίζουν μια δίκαιη δίκη και ότι τα δικαιώματα των υπόπτων και των κατηγορουμένων σε ποινικές διαδικασίες προστατεύονται επαρκώς σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Επιτροπή θεωρεί ότι ορισμένα εθνικά μέτρα μεταφοράς που κοινοποιήθηκαν από τα έξι κράτη μέλη δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της οδηγίας.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις που ανέφερε η Επιτροπή. Εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη.
Τι αναφέρει η οδηγία σχετικά με δημόσιες αναφορές ενοχής
«Άρθρο 4
Δημόσιες αναφορές στην ενοχή προσώπου
1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι, όσο δεν έχει αποδειχτεί η ενοχή υπόπτου ή κατηγορουμένου σύμφωνα με τον νόμο, στις δημόσιες δηλώσεις δημόσιων αρχών καθώς και στις δικαστικές αποφάσεις, με εξαίρεση τις αποφάσεις περί της ενοχής, το εν λόγω πρόσωπο δεν αναφέρεται ως ένοχο.
»Η ανωτέρω διάταξη δεν θίγει τις πράξεις της εισαγγελικής αρχής που αποσκοπούν να αποδείξουν την ενοχή του υπόπτου ή του κατηγορουμένου και δεν θίγει επίσης τις προκαταρκτικές αποφάσεις δικονομικής φύσης που λαμβάνονται από δικαστικές ή άλλες αρμόδιες αρχές και βασίζονται σε υπόνοιες ή ενοχοποιητικά στοιχεία.
»2. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι υπάρχουν διαθέσιμα κατάλληλα μέτρα σε περίπτωση παραβίασης της υποχρέωσης που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, βάσει της οποίας δεν πρέπει να γίνεται αναφορά στον ύποπτο ή κατηγορούμενο ως να είναι ένοχος, σύμφωνα με την παρούσα οδηγία και ειδικότερα με το άρθρο 10.
»3. Η υποχρέωση που ορίζεται στην παράγραφο 1 να μη γίνεται αναφορά στον ύποπτο ή κατηγορούμενο ως να είναι ένοχος δεν εμποδίζει τις δημόσιες αρχές να προβαίνουν σε δημόσια μετάδοση πληροφοριών σχετικά με την ποινική διαδικασία όταν αυτό είναι απολύτως απαραίτητο για λόγους σχετικούς με την ποινική έρευνα ή με το δημόσιο συμφέρον»
Τι λέει η οδηγία για τις ερήμην διεξαγόμενες δίκες
«Άρθρο 8
Δικαίωμα παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη του
»1. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι ύποπτοι και οι κατηγορούμενοι έχουν το δικαίωμα παράστασης στη δίκη τους.
»2. Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι μια δίκη που μπορεί να οδηγήσει σε απόφαση για την ενοχή ή την αθωότητα του υπόπτου ή κατηγορουμένου μπορεί να διεξαχθεί ερήμην αυτού, υπό τον όρο ότι:
»α) ο ύποπτος ή κατηγορούμενος έχει ενημερωθεί εγκαίρως σχετικά με τη δίκη και τις συνέπειες της μη παράστασης· ή
»β) ο ύποπτος ή κατηγορούμενος, αφού ενημερώθηκε για τη δίκη, εκπροσωπείται από εξουσιοδοτημένο δικηγόρο ο οποίος διορίστηκε είτε από τον ύποπτο ή κατηγορούμενο είτε από το κράτος.
»3. Απόφαση που έχει ληφθεί σύμφωνα με την παράγραφο 2 μπορεί να εκτελεστεί κατά του συγκεκριμένου προσώπου.
»4. Στις περιπτώσεις που τα κράτη μέλη έχουν ένα σύστημα που προβλέπει τη δυνατότητα διεξαγωγής δικών ερήμην του υπόπτου ή κατηγορουμένου, αλλά δεν είναι δυνατό να τηρηθούν οι προϋποθέσεις που καθορίζονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου επειδή ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος δεν μπορεί να εντοπιστεί παρ’ όλο που καταβλήθηκαν οι δέουσες προσπάθειες, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέψουν ότι είναι εντούτοις δυνατό να ληφθεί απόφαση και να εκτελεστεί. Σε αυτή
την περίπτωση τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, όταν οι ύποπτοι ή οι κατηγορούμενοι λαμβάνουν γνώση της απόφασης, ειδικότερα όταν συλλαμβάνονται, λαμβάνουν επίσης γνώση της δυνατότητας να προσβάλουν την απόφαση και του δικαιώματος να ζητήσουν νέα δίκη ή να ασκήσουν άλλο μέσο ένδικης προστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 9.
»5. Το παρόν άρθρο δεν θίγει τους εθνικούς κανόνες που προβλέπουν ότι ο δικαστής ή το αρμόδιο δικαστήριο μπορεί να απομακρύνει προσωρινά ύποπτο ή κατηγορούμενο από το ακροατήριο όταν αυτό είναι προς το συμφέρον της ομαλής διεξαγωγής της ποινικής διαδικασίας, υπό τον όρο ότι τηρούνται τα δικαιώματα της υπεράσπισης.
»6. Το παρόν άρθρο δεν θίγει τους εθνικούς κανόνες σύμφωνα με τους οποίους η διαδικασία ή ορισμένα στάδιά της διεξάγονται γραπτώς, εφόσον αυτό συνάδει με το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.
»Άρθρο 9
Δικαίωμα σε νέα δίκη
»Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος, στις περιπτώσεις που δεν παρίστατο στη δίκη του και δεν έχουν τηρηθεί οι όροι που προβλέπονται στο άρθρο 8 παράγραφος 2, έχει δικαίωμα σε νέα δίκη ή άλλο ένδικο μέσο προστασίας που επιτρέπει επαναπροσδιορισμό της ουσίας της υπόθεσης, περιλαμβανομένης της εξέτασης νέων αποδεικτικών στοιχείων, και που ενδέχεται να οδηγήσει σε ανατροπή της αρχικής απόφασης. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εν λόγω ύποπτοι και κατηγορούμενοι έχουν το δικαίωμα να παρίστανται, να συμμετέχουν ουσιαστικά, σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπει το εθνικό δίκαιο, και να ασκούν τα δικαιώματα υπεράσπισής τους».
Τέσσερις συστάσεις απευθύνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Ελλάδα μέσω της ετήσιας έκθεσης προόδου για το κράτος δικαίου στις χώρες της ΕΕ για το 2023, που δόθηκε νωρίτερα στη δημοσιότητα.
Στην έκθεση γίνονται εκτενείς αναφορές στο σκάνδαλο των των υποκλοπών, εστιάζοντας τόσο στην καθυστερημένη έρευνα της Δικαιοσύνης, όσο και στα προσκόμματα που έχουν τεθεί στην λειτουργία και στις αποφάσεις της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ).
Παράλληλα, η Επιτροπή ζητά από τη χώρα μας τις εξής πρωιοβουλίες:
-Πρώτον, να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τη δημιουργία μιας σταθερής και αξιόπιστης βάσης με σειρά εγκλήσεων και τελεσίδικων αποφάσεων σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων διακεκριμένης διαφθοράς κακουργηματικού βαθμού.
-Δεύτερον, να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος με τη διαδικασία θέσπισης νομοθετικών και μη νομοθετικών διασφαλίσεων για τη βελτίωση της προστασίας των δημοσιογράφων, ιδίως όσον αφορά τις καταχρηστικές αγωγές κατά δημοσιογράφων και την ασφάλειά τους, σύμφωνα με το Μνημόνιο Συνεννόησης που εγκρίθηκε και λαμβάνοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά πρότυπα για την προστασία των δημοσιογράφων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έκθεση επισημαίνεται ότι «η δημοσιογραφία συνεχίζει να είναι ένα επισφαλές και επικίνδυνο επάγγελμα στην Ελλάδα».
-Τρίτον, να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και έγκαιρης διαβούλευσης στην πράξη με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με σχέδια νομοθεσίας, μεταξύ άλλων με την τήρηση του θεσμοθετημένου χρονοδιαγράμματος για τη δημόσια διαβούλευση.
-Τέταρτον, να ενισχυθούν οι προσπάθειες για την αξιολόγηση του ισχύοντος νομικού πλαισίου για το σύστημα εγγραφής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και αξιολόγηση της ανάγκης τροποποίησής του, προχωρώντας παράλληλα σε ένα δομημένο διάλογο με τις Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών.
Στην έκθεσή της η Κομισιόν εντοπίζει βήματα προόδου σε ό,τι αφορά στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης αναφέροντας ότι «εφάρμοσε πλήρως τη σύσταση για την αντιμετώπιση της ανάγκης εμπλοκής του δικαστικού σώματος στον διορισμό Προέδρου και Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Ανωτάτου Δικαστηρίου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τους διορισμούς δικαστών».
Κατόπιν πανευρωπαϊκού ελέγχου προέκυψε ότι 576 από όλη την Ευρώπη - οι 20 εξ αυτών απ' την Ελλάδα - έχουν υποπέσει σε παραβάσεις κατά την άσκηση εμπορικών δραστηριοτήτων στην προώθηση και διαφήμιση προϊόντων και υπηρεσιών.
Αναλυτικά, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε από τις 27/10/2023 έως και 30/11/2023 και συμμετείχαν 22 αρμόδιες αρχές των κρατών μελών της Ένωσης. Ο συντονισμός των ελέγχων έγινε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του Δικτύου συνεργασίας των αρμόδιων εθνικών αρχών των κρατών μελών για την επιβολή της καταναλωτικής νομοθεσίας (Consumer Protection Cooperation Network).
Από τον έλεγχο στους Έλληνες influencers διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, ότι ενώ το 100% ασκεί εμπορική δραστηριότητα, μόνο το 25% – και όχι πάντα με απόλυτα ξεκάθαρο τρόπο – γνωστοποιεί στον καταναλωτή ότι το περιεχόμενο των αναρτήσεων έχει εμπορικό σκοπό (π.χ. περιλαμβάνει διαφημίσεις).
Κατά την ίδια έκθεση, σε ποσοστό 50% δεν παρέχουν σαφή ενημέρωση στον καταναλωτή σχετικά με την εμπορική τους ταυτότητα, ενώ από αυτούς που διατηρούν δικές τους ιστοσελίδες πώλησης το 50% δηλώνει ότι είναι εγγεγραμμένοι στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.).
Στην επιστολή που θα λάβουν οι 20 Έλληνες influencers από το Υπουργείο Ανάπτυξης:
(α) επισημαίνονται η νομοθεσία της Ε.Ε. καθώς και το δίκαιο για την προστασία του καταναλωτή στην Ελλάδα που ισχύουν στις περιπτώσεις των εμπορικών επικοινωνιών όλων των «influencers»
(β) υπογραμμίζονται τα σημεία στις αναρτήσεις των «influencers», όπου χρήζουν βελτίωσης, ιδίως όσον αφορά τις περιπτώσεις γνωστοποίησης (disclosure) της εμπορικής επικοινωνίας με σκοπό την προώθηση προϊόντων/υπηρεσιών, ώστε να συμβάλλουν με αυτό τον τρόπο στην διαμόρφωση μιας σωστής εμπορικής επικοινωνίας με το καταναλωτικό κοινό, που θα διέπεται από διαφάνεια και
(γ) προτείνονται συστάσεις για την χρήση της κατάλληλης επισήμανσης, με δεδομένο ότι η εμπορική επικοινωνία για την προώθηση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας θα πρέπει να προβάλλεται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι άμεσα ξεκάθαρο στο καταναλωτικό κοινό ότι πρόκειται για διαφημιστική ενέργεια. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει οι «influencers» να χρησιμοποιούν τα hashtag #διαφήμιση ή #advertisement ή #advertising, καθώς τα ειδικά εργαλεία γνωστοποίησης που διατίθενται από τις ίδιες τις πλατφόρμες: «συνεργασία επί πληρωμή», «συνεργασία επί αμοιβή», «paid partnership», ώστε να διασφαλίζεται ότι το καταναλωτικό κοινό γνωρίζει ότι η επικοινωνία για την προώθηση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας έχει διαφημιστικό περιεχόμενο.
Όλα τα στοιχεία των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν θα διαβιβαστούν και στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για εντοπισμό πιθανών φορολογικών παραβάσεων.
Για τις περιπτώσεις εκείνες των influencers που έχουν τις δικές τους ιστοσελίδες πώλησης και συνάπτουν συμβάσεις από απόσταση με τους καταναλωτές και για τις οποίες έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις θα επιβληθούν οι διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται από την καταναλωτική νομοθεσία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στέλνει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ε..Ε για μη επικαιροποίηση χαρτών για πλημμύρες, καθώς και για καθυστέρηση πληρωμών από νοσοκομεία.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει το την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για καθυστερήσεις πληρωμών από δημόσια νοσοκομεία αλλά και για τους χάρτες κινδύνων πλημμύρας.
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο λόγω καθυστερήσεων πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία (πολιτικά και στρατιωτικά) στους προμηθευτές τους.
Η οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών υποχρεώνει τις δημόσιες αρχές να εξοφλούν τα τιμολόγιά τους εντός 30 ημερών (ή 60 ημερών για τα δημόσια νοσοκομεία).
Οι καθυστερήσεις πληρωμών έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις, μειώνοντας τη ρευστότητα, εμποδίζοντας την ανάπτυξη, παρεμποδίζοντας την ανθεκτικότητα και δυνητικά παρεμποδίζοντας τις προσπάθειές τους να γίνουν πιο πράσινες και πιο ψηφιακές. Στο τρέχον οικονομικό πλαίσιο, οι επιχειρήσεις, και ιδίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, βασίζονται σε τακτικές πληρωμές για να λειτουργήσουν και να διατηρήσουν την απασχόληση.
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή δεν παρείχε επικαιροποιημένους χάρτες κινδύνων πλημμύρας και επικινδυνότητας πλημμύρας, όπως απαιτείται από την οδηγία 2007/60/ΕΚ για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας («οδηγία για τις πλημμύρες»). Το άρθρο 14 παράγραφος 2 την εν λόγω οδηγίας υποχρέωνε τα κράτη-μέλη να επανεξετάσουν και, εφόσον απαιτείται, να επικαιροποιήσουν τους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας και τους χάρτες κινδύνων πλημμύρας έως τις 22 Δεκεμβρίου 2019 ενώ, σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 1, τα κράτη-μέλη όφειλαν να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή την επανεξέταση και, κατά περίπτωση, την επικαιροποίηση των εν λόγω χαρτών τρεις μήνες μετά την εν λόγω ημερομηνία, δηλαδή έως τις 22 Μαρτίου 2020.
Τέλος, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να παραπέμψει εκ νέου την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή δεν έκλεισε χώρο υγειονομικής ταφής αποβλήτων στο νησί της Ζακύνθου εντός προστατευόμενης περιοχής Natura 2000. Ο χώρος υγειονομικής ταφής αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον και ρυπαίνει το τοπικό περιβάλλον. Μολονότι ο χώρος υγειονομικής ταφής δεν λειτουργεί εδώ και περισσότερα από πέντε έτη, πρέπει όχι μόνο να κλείσει, αλλά και να αποκατασταθεί, προκειμένου να υπάρξει συμμόρφωση με απόφαση του Δικαστηρίου του 2014.
Το παράδειγμα της Ικαρίας είναι ενδεικτικό του οικολογικού εγκλήματος που συντελείται στη χώρα, με ευθύνη της πολιτείας και της περιορισμένης δυνατότητας παρέμβασης της ΕΕ.
Δύο παράνομες ανοιχτές χωματερές στο νησί (ΧΑΔΑ), λειτουργούν κανονικά, ενώ οι ελληνικές αρχές τις έχουν κηρύξει επίσημα κλειστές, όπως λέει στο tvxs, ο Ηλίας Γαγλίας, επικεφαλής της Αυτόνομης Συσπείρωσης Πολιτών Ικαρίας στο δημοτικό συμβούλιο, η οποία παράταξη έχει στείλει το θέμα έως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Είναι υγειονομική βόμβα οι ΧΑΔΑ αυτοί που βρίσκονται σε σημεία εντελώς ακατάλληλα. Από κάτω έχει ποτάμια, όπως το μεγαλύτερο του νησιού. Έχουμε ρύπανση φοβερή και από τα στερεά απόβλητα. Και μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα, γιατί με τις βροχές εκεί καταλήγουν όλες αυτές οι επικίνδυνες ουσίες» λέει στο tvxs o κ. Γαγλίας που σημειώνει πως αυτό συμβαίνει και σε άλλες περιοχές της χώρας.
Γιατί όμως οι αρχές, το 2021 κήρυξαν τους δύο ενεργούς ΧΑΔΑ στην Ικαρία ως επίσημα κλειστούς (προς αποκατάσταση) ενώ παραμένουν σε λειτουργία;
Η εξήγηση που δίνουν οι πολίτες από τους συλλόγους που εδώ και τρία χρόνια προσπαθούν να προστατεύσουν το περιβάλλον του νησιού τους, είναι πως η πολιτεία θέλει να τους εμφανίζει ανενεργούς, εξαιτίας των προστίμων που επιβάλλει η ΕΕ.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα λειτουργούν κανονικά επιβαρύνοντας το περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων, ενώ οι τοπικές αρχές και το Υπ. Περιβάλλοντος νίπτουν τας χείρας τους.
Ούτε η ΕΕ δεν μπορεί να μας σώσει από τις παράνομες χωματερές
Δυστυχώς όμως και ο αρμόδιος επίτροπος της κομισιόν κ. Virginijus Sinkevičius, ζήτησε «… μια έκθεση επιθεώρησης από επίσημο φορέα επιθεώρησης (π.χ. νομαρχιακή ή εθνική)» για να μπορέσει να παρέμβει.
«Στην πραγματικότητα ο επίτροπος ζητά να καταθέσουν εκθέσεις οι φορείς που ευθύνονται για το ζήτημα» λέει ο κ. Γαγλίας ο οποίος προσθέτει -όπως φαίνεται και στην αλληλογραφία που δημοσιεύει το tvxs παρακάτω- πως έχει γίνει σχετικός έλεγχος από αρμόδιες αρχές αλλά η έκθεση είναι 4 μήνες σε εκκρεμότητα.
Η αλληλογραφία
Το tvxs δημοσιεύει αποσπάσματα από την αλληλογραφία της Αυτόνομης Συσπείρωσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην οποία φαίνεται ξεκάθαρα, πως παρά τα τεκμήρια που έχουν καταθέσει οι κάτοικοι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να παρέμβει στο οικολογικό έγκλημα που συντελείται. Η ΕΕ χρεώνει με πρόστιμα την Ελλάδα, η Ελλάδα πληρώνει και προσπαθεί με ψευδείς δηλώσεις να αποφύγει τα επόμενα και το οικολογικό έγκλημα συνεχίζεται.
Αξίζει να σημειωθεί πως η αλληλογραφία κοινοποιήθηκε μεταξύ άλλων σε υπ. Περιβάλλοντος, δήμο και Περιφέρεια.
Η επιστολή της Αυτόνομης Συσπείρωσης Πολιτών Ικαρίας στον Ευρωπαίο επίτροπο στις 3 Ιουλίου:
Είμαστε η Αυτόνομη Συσπείρωση Πολιτών Ικαρίας (ASPI/ΑΣΠΙ), μια ανεξάρτητη πολιτική παράταξη με τρεις έδρες στο δημοτικό συμβούλιο και πέντε έδρες στα κοινοτικά συμβούλια της Ικαρίας στην Επαρχία Σάμου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Εμείς, οι αιρετοί αντιπρόσωποι τόσο στο δήμο όσο και στα Επαρχιακά Συμβούλια του νησιού μας, σας στέλνουμε αυτή την επιστολή, γιατί χρειαζόμαστε την επείγουσα βοήθειά σας για να διευκρινίσουμε την κατάσταση των παράνομων ανοιχτών χωματερών στο νησί μας, γιατί αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε αντιφατικές δηλώσεις σχετικά με το καθεστώς τους.
Αυτά είναι τα γεγονότα:
* Υπάρχουν δύο παράνομοι ανοιχτοί ΧΑΔΑ με την ονομασία «Ανεξέλεγκτος ΧΑΔΑ Ικαρίας», (κοντά στα χωριά Φύτεμα και Κάμπος και το λιμάνι του Ευδήλου, (δείτε το σύνδεσμο Google Maps) και «Ανεξέλεγκτος ΧΑΔΑ Ραχών» στην περιοχή Αργιουλάκι κοντά στα χωριά Κουνιάδοι και Προεσπέρα, (δείτε το σύνδεσμο Google Maps) στους οποίους μεταφέρονται καθημερινά τα απόβλητα του νησιού.
Ο ΧΑΔΑ Φυτέματος/Ευδήλου δέχεται περίπου τα δύο τρίτα των αστικών αποβλήτων και άλλων ανεξέλεγκτων υλικών, ενώ ο ΧΑΔΑ Ραχών/Αργιουλακίου δέχεται περίπου το ένα τρίτο.
* Το 2022, μάθαμε από τον Τύπο ότι οι ελληνικές εθνικές αρχές κήρυξαν τους δύο ενεργούς ΧΑΔΑ στην Ικαρία ως επίσημα κλειστούς (προς αποκατάσταση). Σημειώνουμε ότι το δελτίο τύπου της 3ης Ιουλίου 2022, αναφέρει ότι μόνο τρεις ανεξέλεγκτες χωματερές εξακολουθούν να λειτουργούν στην Ελλάδα (στα νησιά Σαντορίνη, Ύδρα και Κάλυμνο) έναντι πέντε έως τον Νοέμβριο του 2021: Σαντορίνη, Ύδρα, Κάλυμνος, και οι δύο ενεργοί ΧΑΔΑ της Ικαρίας (βλ. δελτίο τύπου).
Τα απόβλητα του νησιού υποτίθεται ότι μεταφέρονται στο κοντινό νησί της Χίου, λόγω της έλλειψης νόμιμου χώρου υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ) στο νησί της Ικαρίας, η οποία βρίσκεται στο στάδιο της μελέτης. Ωστόσο, δεν υπάρχει εξοπλισμός στο νησί, όπως τα εμπορευματοκιβώτια πρέσας, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά τέτοιων υπολειμματικών αποβλήτων, ούτε ο Δήμος έλαβε τα αναγκαία μέτρα για τη μείωση του όγκου των αστικών αποβλήτων που καταλήγουν σε ΧΑΔΑ, ορίζοντας χώρους για οργανικά απόβλητα, μπάζα και κλαδέματα. Επιπλέον, μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό (<5%) των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων ανακυκλώνεται πλέον ενεργά.
Μέχρι σήμερα, 3 Ιουλίου 2023, οι δύο παράνομοι ΧΑΔΑ λειτουργούν κανονικά στο νησί της Ικαρίας (όπως δεν έπαψαν ποτέ να λειτουργούν), και ένας τρίτος (στο Καταφύγι κοντά στην πρωτεύουσα του νησιού Άγιο Κήρυκο, αν και κλειστός, εξακολουθεί να μην έχει αποκατασταθεί, δώδεκα χρόνια μετά τη παύση λειτουργίας του.
Κατά τη διάρκεια αρκετών δημοτικών συνεδριάσεων, τέθηκαν ερωτήματα σχετικά με τα σχετικά έγγραφα που αποδεικνύουν ότι οι ενεργοί ΧΑΔΑ έχουν κλείσει και ότι τα αντίστοιχα έγγραφα έχουν αποσταλεί στην ελληνική κυβέρνηση.
Ωστόσο, ο δήμαρχος της Ικαρίας, κ. Νίκος Καλαμπόγιας, αρνήθηκε να σχολιάσει επί του θέματος, αν και ποτέ δεν αρνήθηκε τις κατηγορίες.
…….
Ζητούμε συγγνώμη για αυτή τη μακρά αλλά απαραίτητη εισαγωγή. Αυτά που θα θέλαμε πραγματικά να μάθουμε από τις υπηρεσίες σας είναι τα εξής:
1) Θα μπορούσατε να επιβεβαιώσετε ότι οι εν λόγω ΧΑΔΑ έχουν πράγματι καταργηθεί από τον κατάλογό σας των ενεργών ΧΑΔΑ στην Ελλάδα;
2) Θα θέλαμε να σας παροτρύνουμε να συζητήσετε το θέμα με τον νέο Ελληνα Υπουργό Περιβάλλοντος, κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, καθώς και με τον Γενικό Γραμματέα αρμόδιο για θέματα αποβλήτων, κ. Μανώλη Γραφάκο, προκειμένου να ξεμπλοκάρει αυτή η κατάσταση το συντομότερο δυνατόν.
Από προηγούμενες αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπων από την Ικαρία και των υπηρεσιών σας μάθαμε ότι εν απουσία εξουσιών επιθεώρησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει να βασίζεται στις εθνικές αρχές για την παροχή των απαιτουμένων εγγράφων (π.χ. έκθεση επιθεώρησης) που αποδεικνύουν ότι ένας παράνομος χώρος ταφής έχει κλείσει και ότι τα απόβλητα που προηγουμένως απορρίπτονταν εκεί αποστέλλονται πλέον σε εγκεκριμένη εγκατάσταση.
Κατά τη γνώμη μας, μια επίσκεψη εξ ονόματός σας θα ήταν ωστόσο απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η απαγόρευση των ενεργών ΧΑΔΑ εφαρμόζεται και επαληθεύεται ενεργά, ιδίως στην περίπτωση αντιφατικών αναφορών και ψευδών δηλώσεων.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι η σοβαρότητα της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής πολιτικής, οι στόχοι της και η εφαρμογή τους, θα πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζονται σε τοπικό επίπεδο, όπως σε μικρά ελληνικά νησιά σαν την Ικαρία.
Έχοντας καταδείξει στην επιστολή αυτή την ανοιχτή αντίφαση μεταξύ των γραπτών εκθέσεων και της καθημερινής μας πραγματικότητας, χαιρετίζουμε μια άμεση απάντηση από τη Γενική Διεύθυνσή σας, έτσι ώστε η μοναδική λύση – το κλείσιμο των ανοικτών χώρων υγειονομικής ταφής – να επιβληθεί σύντομα.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω απορία έχετε.
Η απάντηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Αγαπητές κυρίες, αγαπητοί κύριοι,
Αναφέρομαι στα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που εστάλησαν στον Επίτροπο Sinkevičius στις 3 και 12 Ιουλίου 2023 (2023)4637797) σχετικά με τη λειτουργία δύο παράνομων ΧΑΔΑ στην Ικαρία.
Ο Επίτροπος μου ζήτησε να απαντήσω εξ ονόματός του.
Όπως γνωρίζετε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη κινήσει νομικές διαδικασίες κατά της Ελλάδας σχετικά με την λειτουργία παράνομων χωματερών σε όλη τη χώρα. Θα ήθελα να επιβεβαιώσω ότι οι ακόλουθες πληροφορίες κοινοποιήθηκαν από τις ελληνικές αρχές, συνοδευόμενες από τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία, ότι οι δύο παράνομες χωματερές του Ευδήλου και των Ραχών θεωρούνται πλέον κλειστές αλλά δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί, υπό το πρίσμα της νομολογίας του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Όπως αναγνωρίζετε επίσης στην επιστολή σας, δεδομένης της έλλειψης εξουσιών ελέγχου, οι υπηρεσίες της Επιτροπής πρέπει να βασίζονται στις εθνικές αρχές.
Ωστόσο, στην επιστολή σας ισχυρίζεστε ότι οι δύο αυτοί χώροι υγειονομικής ταφής ουδέποτε έπαψαν de facto να λειτουργούν και παραμένουν μέχρι σήμερα ενεργοί. Στείλατε φωτογραφίες και δηλώσεις που υποστηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό και ζητήσατε από την Επιτροπή «να συζητήσει το θέμα με τον νέο Έλληνα Υπουργό Περιβάλλοντος, κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, καθώς και με τον Γενικό Γραμματέα αρμόδιο για θέματα αποβλήτων, κ. Μανώλη Γραφάκο, προκειμένου να ξεμπλοκάρει αυτή η κατάσταση το συντομότερο δυνατόν» και υποστηρίζετε ότι «μια επίσκεψη εκ μέρους σας παρ’ όλα αυτά θα είναι ουσιαστικής σημασίας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η απαγόρευση των ανοικτών χώρων υγειονομικής ταφής εφαρμόζεται και επαληθεύεται ενεργά, ειδικά στην περίπτωση αντιφατικών αναφορών και ψευδών δηλώσεων».
Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για τις πληροφορίες που μας δώσατε. Παρ ‘όλα αυτά, προκειμένου να προχωρήσουμε περαιτέρω αυτό το θέμα, θα θέλαμε να μάθουμε αν μια επίσημη επιθεώρηση των δύο παράνομων χώρων υγειονομικής ταφής έχουν διενεργηθεί από επίσημο φορέα επιθεώρησης (π.χ. νομαρχιακό ή εθνικό) από τότε που έκλεισαν επίσημα και, εάν όχι, εάν θα μπορούσε να ζητηθεί μια τέτοια επιθεώρηση από την πλευρά σας. Αυτό θα ήταν ο πλέον κατάλληλος και αδιαμφισβήτητος τρόπος για να αποδειχθεί η λειτουργία των χώρων υγειονομικής ταφής και το γεγονός ότι δεν έχουν ακόμη συμμορφωθεί με την απόφαση του Δικαστηρίου.
Με εκτίμηση
Paul Speight
Σε επόμενη επιστολή του ο κ. Speight επιμένει πως χρειάζεται έκθεση από φορέα της περιφέρειας ή εθνικό.
«Όπως ήδη εξηγήσαμε στην προηγούμενη επιστολή μας, οι 2 παράνομες χωματερές του Ευδήλου και των Ραχών θεωρούνται κλειστές (προς αποκατάσταση) και ότι εάν επιθυμείτε να αποδείξετε κάτι διαφορετικό, χρειαζόμαστε μια έκθεση επιθεώρησης από επίσημο φορέα επιθεώρησης (π.χ. νομαρχιακή ή εθνική).
Σας συνιστούμε επίσης να θέσετε το θέμα αυτό υπόψη των αρμόδιων εθνικών αρχών.
Η αρχή του 2023 ήταν η πιο θανατηφόρα της εξαετίας για τους πρόσφυγες που διέσχισαν τη Μεσόγειο με προορισμό την Ευρώπη. Τι κάνει δύσκολη την ταυτοποίηση των σορών.
Η Μεσόγειος έχει εξελιχθεί σε στάδιο μαζικού θανάτου του ταξιδιού ανθρώπων από τηνυποσαχάρια Αφρική και τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη, την τελευταία 10ετια.
Τις περισσότερες φορές, οι βάρκες χάνονται χωρίς επιζώντες. Βυθίζονται τόσο βαθιά που δεν βρίσκονται ποτέ. Τα πτώματα σκορπίζονται σε διαφορετικές ακτές, χωρίς έγγραφα ταυτότητας.
Οι αξιωματούχοι εκεί κάνουν ελάχιστα για να ταυτοποιήσουν τις σορούς.
Οι πιθανότητες εν τω μεταξύ, να γίνει η ταυτοποίηση και να ενημερωθεί κάποιος συγγενής για το θάνατο αγαπημένου του προσώπου «είναι ίδιες με αυτές που έχει ο καθένας να κερδίσει τη λοταρία» εξήγησε ο Γενικός Διευθυντής του ΔΟΜ, Αντόνιο Βιτορίνο είπε στηνWashington Post.
Εξέφρασε το φόβο πως οι θάνατοι μεταναστών έχουν κανονικοποιηθεί, δεδομένου και ότι το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους ήταν το πιο θανατηφόρο από το 2017 και εντεύθεν για τα ταξίδια που έγιναν μέσω της Κεντρικής Μεσογείου.
Φωτογραφία που δόθηκε στην δημοσιότητα από το Λιμενικό Σώμα, του αλιευτικού σκάφους με μεγάλο αριθμό μεταναστών που βυθίστηκε στην Πύλο. EUROKINISSI ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΣΩΜΑ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΚΤΟΦΥΛΑΚΗ
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2023 ΗΤΑΝ ΤΟ ΠΙΟ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΟ ΤΗΣ ΕΞΑΕΤΙΑΣ
Aπό το 2014 έχουν χαθεί στη Μεσόγειο 28.105 άνθρωποι. Σε εύρος 9ετιας, ο χειρότερος μήνας της ιστορίας ήταν ο Απρίλιος του 2015, όταν χάθηκαν/πέθαναν 1.494 άνθρωποι που επιχείρησαν το ταξίδι. Ακολούθησε ο Μάιος του 2016 με 1.178.
Ιστορικά, η Μεσόγειος -του μέσου βάθους των 1.500 μέτρων- είναι γνωστή ως το πιο ορατό σημείο παράτυπων διελεύσεων μεταναστών της Βόρειας Αφρικής, μέσω τηςΤουρκίαςγια την Ευρώπη.
Δηλαδή, χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια για αυτόν τον σκοπό.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια δεν φτάνουν στον προορισμό τους όλοι οι άνθρωποι που αποπειρώνται να διασχίσουν αυτά τα νερά.
Από το 2014 ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης ‘λειτουργεί’ τοMissing Migrants Project, που καταγράφει τους θανάτους και τις εξαφανίσεις ανθρώπων, οι οποίοι άρχισαν, αλλά δεν ολοκλήρωσαν το ταξίδι.
Είναι χρήσιμο να γνωρίζεις πως τα δεδομένα για αφίξεις και διασώσεις βασίζονται σε δεδομένα από εθνικές αρχές (Ισπανικό Υπουργείο Εσωτερικών, Ιταλικό Υπουργείο Εσωτερικών, Ελληνική Ακτοφυλακή, Τουρκική Ακτοφυλακή, Λιβυκή Ακτοφυλακή, Υπουργείο Εσωτερικών της Αλγερίας, Εθνοφρουρά και Υπουργείο ΕσωτερικώντηςΤυνησίας), τις ΜΚΟ και το προσωπικό του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στο πεδίο.
Οι καθ’ ύλην αρμόδιοι εξηγούν πως η πραγματικότητα είναι πολύ πιο τραγική από ό,τι φαίνεται στους αριθμούς που ακολουθούν «καθώς η συλλογή πληροφοριών είναι δύσκολη και έτσι, όλα τα στοιχεία παραμένουν υπομετρημένα. Με τη σωστή θέληση ωστόσο, μπορεί να γίνει σωστά η καταμέτρηση» λέει η Cristina Cattaneo, καθηγήτρια ιατροδικαστικής παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου.
Το εργαστήριο της εργάζεται για την αναγνώριση των σορών που ανακτούνται από τις ιταλικές αρχές.
Το εργαστήριο της δεν λαμβάνει κρατική χρηματοδότηση. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προσφέρουν λίγους πόρους για την ανάκτηση, πόσο μάλλον για τη διατήρηση και τον εντοπισμό των ανθρώπινων λειψάνων που φτάνουν στις ακτές τους.
Η Ισπανία διαθέτει κεντρική βάση ιατροδικαστικών δεδομένων, αλλά είναι δυνατή η αναζήτηση μόνο με το όνομα.
Στην Ιταλία και την Ελλάδα, υπάρχει περιορισμένος συντονισμός μεταξύ διαφορετικών γραφείων και περιφερειών που χειρίζονται υποθέσεις αγνοουμένων μεταναστών.
Την τελευταία επταετία εξαφανίστηκαν/πέθαναν 20.584 άνθρωποι στη Μεσόγειο. EUROKINISSI ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΜΟΝΟ ΑΝ ΠΑΡΕΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ, ΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επικεντρωθεί στην πρόληψη της μετανάστευσης, συνάπτει συμφωνίες με κυβερνήσεις σε όλη τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική για την αναχαίτιση σκαφών, προτού φτάσουν στα ευρωπαϊκά ύδατα. Επίσης, χρηματοδοτεί κέντρα κράτησης προσφύγων.
Ως επί το πλείστον, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αναλαμβάνουν συντονισμένες ενέργειες για τον εντοπισμό των νεκρών μετά από μεγάλα ναυάγια που προσελκύουν τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.
Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι το ναυάγιο της Πύλου.
Όπως γράφει η WP «όταν μια μπλε τράτα βυθίστηκε στα ελληνικά ύδατα στις 14 Ιουνίου με 750 επιβαίνοντες, η χώρα έκανε το σπάνιο βήμα να ενεργοποιήσει το σύστημα αναγνώρισης θυμάτων καταστροφών. Γενικά χρησιμοποιείται σε φυσικές καταστροφές.
Οι αρχές απευθύνθηκαν στις χώρες καταγωγής των μεταναστών για να βοηθήσουν στον εντοπισμό των σορών και δημιούργησαν μια τηλεφωνική γραμμή για οικογένειες.
Η ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΣΤΗΝ ΠΥΛΟ ΔΕΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΗΚΕ ΣΤΙΣ ΔΕΚΑΔΕΣ ΒΥΘΙΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΕΚΤΟΤΕ, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ή ΟΠΟΥ ΑΛΛΟΥ
Παρεμπιπτόντως, σε ό,τι αφορά το συμβάν στην Πύλο, εξακολουθεί να είναι άγνωστη η τύχη περισσότερων από 300 ατόμων.
Όπως λέει ο ΔΟΜ, οι άνθρωποι γυρίζουν από την άλλη το κεφάλι, εθελοντικά και συνειδητά.
Και μέσα σε όλα αυτά τα προβλήματα, τις ανεπάρκειες και την αδιαφορία, αυτοί που ενδιαφέρονται προσπαθούν να βάλουν ονόματα και πρόσωπα στους αγνοούμενους.
Λένε πως το πιο δύσκολο κομμάτι είναι η αναζήτηση συγγενή. Διαβεβαιώνουν ωστόσο, πως δεν είναι αδύνατη.
Να δούμε τους αριθμούς των προσφύγων από το 2016 έως τις 9 Ιουνίου του 2023.
Σε αυτό το διάστημα έγιναν 1.760.203 απόπειρες διέλευσης
Συνηθέστερα προτιμάται η Κεντρική Μεσόγειος (Σικελία, Σαρδηνία, Κορσική, Τζέρμπα, Κρες, Κρκ, Μπρατς, Χβαρ, Παγκ, Κόρτσουλα, Μάλτα και Έλβα). Ακολουθεί η Δυτική (Μαγιόρκα, Μινόρκα και Ίμπιζα) και τελευταία επιλογή είναι η Ανατολική (Κρήτη, Εύβοια, Λέσβος, Ρόδος, Χίος, Κεφαλλονιά, Κέρκυρα, Λήμνος, Σάμος, Νάξος, Ζάκυνθος, Άνδρος, Θάσος, Λευκάδα, Κάρπαθος, Κως, Ίμβρος, Κύθηρα, Ικαρία και Σκύρος).
Την τελευταία επταετία εξαφανίστηκαν/πέθαναν 20.584 άνθρωποι.
Οι παράνομες αφίξεις, όπως αναφέρονται στην ιστοσελίδα του ΔΟΜ, έχουν υπολογιστεί σε 1.243.454.
ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ
Συντρίμμια ενός αναποδογυρισμένου σκάφους που ξεβράστηκε σε παραλία κοντά στο Cutro, στη νότια Ιταλία, στις 27 Φεβρουαρίου 2023. AP PHOTO Paolo Santalucia
Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, η Τυνησία ξεπέρασε φέτος τη Λιβύη ως το σημείο που καταλήγουν τα σκάφη με πρόσφυγες, τα οποία πλέουν στη Μεσόγειο, αλλά δεν φτάνουν στον προορισμό τους.
Στα νότια ύδατα της χώρας, οι ψαράδες βρίσκουν πτώματα στα δίχτυα τους. Άνθρωποι που περπατούν στις παραλίες, τα ανακαλύπτουν ξεβρασμένα στην άμμο.
Διαπιστώθηκε πως η αντιστοίχιση δειγμάτων DNA με συγγενείς σε άλλες χώρες θα απαιτούσε μια διεθνή βάση δεδομένων, επιτρέποντας ιδανικά στα μέλη της οικογένειας να υποβάλλουν δείγματα τοπικά.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης, σε διεθνές επίπεδο αφού σε εθνικό δεν αρκεί «καθώς ποτέ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πού θα ξεβραστεί μια σορός».
Την ίδια ώρα, υπάρχουν αμέτρητες οικογένειες που εξακολουθούν να περιμένουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Η καταστροφική πυρκαγιά στον Έβρο που μαίνεται για 11η συνεχόμενη ημέρα και έχει κατακάψει 808.000 στρέμματα, σύμφωνα Copernicus , είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή την μαύρη πρωτιά επεσήμανε η Κομισιόν, η οποία εξέδωσε την Τρίτη ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία η πυρκαγιά στον Έβρο «είναι η μεγαλύτερη στην ΕΕ από το 2000, όταν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Δασικών Πυρών (EFFIS) άρχισε να καταγράφει δεδομένα.»
Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της κυβέρνησης να μας πείσει για το αντίθετο, κάνοντας λόγο «προπαγάνδα των αριθμών», αμφισβητώντας τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το Σάββατο από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, καθώς και εκείνα του copernicus την προηγούμενη εβδομάδα, σχετικά με την έκταση των περιοχών που κάηκαν από τις μεγάλες φωτιές που πλήττουν την χώρα, η ζοφερή πραγματικότητα για το μέγεθος της καταστροφής από την πύρινη λαίλαπα στον Έβρο επιβεβαιώνεται και με τη σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ανακοίνωση της Κομισιόν
«Για την αντιμετώπιση των μεγαλύτερων δασικών πυρκαγιών που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κινητοποιήσει τη μεγαλύτερη επιχείρηση εναέριας πυρόσβεσης από το rescEU στην Ελλάδα», αναφέρει η Κομισιόν στην ανακοίνωσή της και παραθέτει τη συνδρομή της στην επιχείρηση κατάσβεσης:
«Το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης της Επιτροπής έχει κινητοποιήσει 11 πυροσβεστικά αεροπλάνα και 1 ελικόπτερο από το αποθεματικό rescEU, που σταθμεύουν σε 6 κράτη μέλη.
Επιπλέον, 6 ευρωπαϊκές χώρες έχουν συνεισφέρει με 6 ομάδες επίγειων δασοπυρόσβεσης μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ. Μέχρι στιγμής, πάνω από 81.000 εκτάρια έχουν καεί στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Αυτή η πυρκαγιά είναι η μεγαλύτερη στην ΕΕ από το 2000, όταν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Δασικών Πυρών (EFFIS) άρχισε να καταγράφει δεδομένα.
Από τότε που η Ελλάδα ενεργοποίησε τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ, για δεύτερη φορά αυτό το καλοκαίρι, στις 20 Αυγούστου, η ΕΕ ανέπτυξε 11 πυροσβεστικά αεροπλάνα rescEU σταθμευμένα σε Κροατία, Κύπρο, Γαλλία Γερμανία, Ισπανία και Σουηδία, 1 ελικόπτερο Blackhawk από την Τσεχία, 407 πυροσβέστες και 62 οχήματα από Βουλγαρία, Κύπρο, Τσεχία, Γαλλία Ρουμανία, Σερβία και Σλοβακία.
Επιπλέον, η υπηρεσία Copernicus της ΕΕ εξέδωσε 20 χάρτες των πληγεισών περιοχών. Η βοήθεια αυτή ακολουθεί την άμεση αντίδραση της ΕΕ στην προηγούμενη ενεργοποίηση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ από την Ελλάδα. Τον περασμένο μήνα, ξεκίνησε μια συντονισμένη αποστολή στην οποία συμμετείχαν 9 αεροπλάνα, 510 πυροσβέστες και 117 οχήματα για την αντιμετώπιση των κλιμακούμενων πυρκαγιών.»
Ο Janez Lenarčič, αρμόδιος Επίτροπος για τη διαχείριση κρίσεων, σημείωσε πως:
«Είμαστε αλληλέγγυοι με την Ελλάδα καθώς δίνει μάχη με τις καταστροφικές πυρκαγιές. Η μεγαλύτερη επιχείρηση αεροπυρόσβεσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπογραμμίζει τη δέσμευσή μας για ταχεία και αποτελεσματική συλλογική δράση σε περιόδους κρίσης. Οι σκέψεις μας είναι με τον ελληνικό λαό και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ακούραστα για την προστασία της ζωής, της περιουσίας και του περιβάλλοντος. Η ενότητα και η συνεργασία της ΕΕ είναι τα ισχυρότερα πλεονεκτήματά μας για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων».
Μετά τους σιδηρόδρομους και τα Τέμπη η κυβέρνηση εφαρμόζει και στις αερομεταφορές το εγκληματικό της δόγμα
«Πάμε κι όπου βγει». Το επίσημο δόγμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη αποτυπώθηκε για πρώτη φορά σε λέξεις όταν το είπε ο μηχανοδηγός του μοιραίου τρένου των Τεμπών λίγη ώρα πριν από τη θανατηφόρα σύγκρουση που στοίχισε τη ζωή σε 57 άτομα.
Η φράση μετατράπηκε σε σλόγκαν με σκοπό να δείξει ότι βασικές λειτουργίες στη χώρα έχουν αφεθεί στην τύχη τους.
Σήμερα το Documento αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη παραμένει συνεπής στο εγκληματικό της δόγμα – όχι μόνο σε ό,τι αφορά τους σιδηρόδρομους, αλλά και στα αεροδρόμια της χώρας, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τις ζωές εκατομμυρίων πολιτών και επισκεπτών. Το δόγμα «πάμε κι όπου βγει» μετατρέπεται πλέον σε… «πετάμε κι όπου βγει».
Σύμφωνα με έγγραφα που φέρνει στο φως της δημοσιότητας σήμερα το Documento, η Ελλάδα εγκαλείται από την ΕΕ επειδή δέκα ελληνικά αεροδρόμια παραμένουν χωρίς πιστοποίηση.
Επίσης, άλλα απόρρητα έγγραφα που δημοσιεύουμε σήμερα και που αφορούν όχι απλώς το δημόσιο συμφέρον, αλλά επί της ουσίας τη δημόσια ασφάλεια αποκαλύπτουν ότι όλες οι ελληνικές εταιρείες αερομεταφορών έχουν τεθεί σε προτεραιότητα για ελέγχους καθώς δεν συμμορφώνονται με τη διενέργεια εποπτικών δραστηριοτήτων.
Σε εκτενή της απάντηση προς το Documento η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) επιβεβαιώνει πλήρως το ρεπορτάζ της εφημερίδας τόσο για το ζήτημα της μη πιστοποίησης των δέκα αεροδρομίων όσο και για την επιβολή κατά προτεραιότητα ελέγχων στις πτήσεις όλων των ελληνικών αεροπορικών εταιρειών. Στην απάντησή της η αρχή δικαιολογείται αναφέροντας ότι το πρόβλημα υπήρχε από το 2017.
Οπως αποδεικνύει το ρεπορτάζ του Documento, όμως, η παραμέληση της πιστοποίησης των αεροδρομίων κάθε άλλο παρά γραφειοκρατική αβλεψία αποτελεί, αφού πρακτικά μετατρέπει την αγορά αεροδρομίων σε μεγάλη επενδυτική ευκαιρία για επιχειρηματικούς ομίλους που έχουν στο παρελθόν ευεργετηθεί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Χωρίς πιστοποίηση δέκα ελληνικά αεροδρόμια
Αποκαλυπτική για την απελπιστική κατάσταση των ελληνικών αεροδρομίων είναι η έκθεση της Δέσμης Παραβάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύτηκε στις 14 Ιουλίου.
Πρόκειται για την τακτική δέσμη αποφάσεων της ΕΕ για παραβάσεις κρατών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους και εναντίον των οποίων κινεί νομικές διαδικασίες.
Οπως αναφέρει η Κομισιόν στη φετινή της έκθεση, δέκα ελληνικά αεροδρόμια έχουν χαρακτηριστεί «μη δεόντως πιστοποιημένα», ενώ συμπληρώνει ότι η χώρα μας δεν έχει παράσχει επαρκή στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι σε τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια έχει επιτευχθεί το απαιτούμενο επίπεδο ασφάλειας και διαλειτουργικότητας με τα συστήματα της πολιτικής αεροπορίας.
Η έκθεση της Κομισιόν και το τελεσίγραφο
Συγκεκριμένα, η έκθεση της Κομισιόν αναφέρει:
«Η Επιτροπή καλεί την ΕΛΛΑΔΑ να συμμορφωθεί με τους ενωσιακούς κανόνες για τις πτητικές λειτουργίες και τα αεροδρόμια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα [INFR(2023)2078], επειδή δεν συμμορφώνεται με τους ενωσιακούς κανόνες σχετικά με την επαλήθευση της συμμόρφωσης των αερομεταφορέων και τη διενέργεια εποπτικών δραστηριοτήτων όσον αφορά την ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας [κανονισμός (ΕΕ) 2018/1139 και κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 965/2012], καθώς και επειδή δεν συμμορφώνεται με τους ενωσιακούς κανόνες σχετικά με την πιστοποίηση των αεροδρομίων [κανονισμός (ΕΕ) 2018/1139 και κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 139/2014]. Οσον αφορά τις πτητικές λειτουργίες, οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών πρέπει να ελέγχουν τη συμμόρφωση των εμπορικών αερομεταφορέων με ορισμένες απαιτήσεις, για τις οποίες πρέπει να θεσπίσουν και να διατηρούν σύστημα διαχείρισης με ελάχιστο αριθμό ειδικευμένου προσωπικού. Ερευνες που διενεργήθηκαν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) έδειξαν ότι η αρμόδια αρχή στην Ελλάδα (ΥΠΑ) δεν διενήργησε τις αναγκαίες επαληθεύσεις της συμμόρφωσης, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 965/2012 της Επιτροπής. Επιπλέον, 10 αεροδρόμια έχουν χαρακτηριστεί από την ΥΠΑ και τον EASA ως μη δεόντως πιστοποιημένα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1139. Επίσης, η Ελλάδα δεν παρέσχε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι σε τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια, τα οποία είναι ανοικτά για δημόσια χρήση, έχει επιτευχθεί το απαιτούμενο επίπεδο ασφάλειας και διαλειτουργικότητας με τα συστήματα της πολιτικής αεροπορίας». Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να διορθώσει τις ελλείψεις που επισημάνθηκαν. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.
Σημειώνεται ότι το παραπάνω απόσπασμα αποτελεί επίσημη μετάφραση της Κομισιόν, ωστόσο στο αγγλικό έγγραφο η αρχή που αναφέρεται ότι έχει χαρακτηρίσει τα αεροδρόμια ως «μη δεόντως πιστοποιημένα» είναι η HCAA (Hellenic Aviation Authority), δηλαδή η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας και όχι η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), όπως αναφέρεται στο μεταφρασμένο κείμενο, που το νέο αρκτικόλεξό της στα αγγλικά σύμφωνα με την ιστοσελίδα της είναι HASP (Hellenic Aviation Service Provider).
Από τα παραπάνω πάντως προκύπτει ξεκάθαρα ότι η Κομισιόν εγκαλεί επισήμως την Ελλάδα για τουλάχιστον τρία κεντρικά ζητήματα που άπτονται του κρίσιμου τομέα της ασφάλειας των αερομεταφορών: Συγκεκριμένα, η Ελλάδα α) δεν συμμορφώνεται ως προς τους ελέγχους ασφάλειας των αεροπορικών εταιρειών, β) δεν συμμορφώνεται ως προς την πιστοποίηση δέκα αεροδρομίων γ) δεν έχει δώσει πειστικές απαντήσεις για το επίπεδο ασφάλειας τεσσάρων στρατιωτικών αεροδρομίων που χρησιμοποιούνται και ως πολιτικά.
Η Κομισιόν μάλιστα στην έκθεση θέτει «τελεσίγραφο» προς την Ελλάδα, καλώντας τη να κινηθεί άμεσα και να διορθώσει τις ελλείψεις εντός δύο μηνών, ενώ σε αντίθετη περίπτωση προειδοποιεί ότι θα στραφεί στο επόμενο προβλεπόμενο επίπεδο πίεσης που είναι η «αιτιολογημένη γνώμη».
Θέτει δηλαδή ανοιχτά ζήτημα ασφάλειας σε σχέση με τουλάχιστον 14 ελληνικά αεροδρόμια, γεγονός που για πρώτη φορά αποτυπώνεται εγγράφως και δημοσίως.
Ποια είναι τα 10+4 επίμαχα αεροδρόμια
Σύμφωνα με την απάντηση της ΑΠΑ στο Documento, τα δέκα πολιτικά «μη δεόντως πιστοποιημένα» αεροδρόμια είναι τα εξής:Αλεξανδρούπολης, Ιωαννίνων, Καρπάθου, Κυθήρων, Λήμνου, Μήλου, Σητείας, Σύρου, Χίου και Ηρακλείου.Τα τέσσερα στρατιωτικά αεροδρόμια που εξυπηρετούν και πολιτικές πτήσεις είναι τα αεροδρόμιαΑράξου, Καλαμάτας, Νέας Αγχιάλου και Σκύρου. Οπως επισημαίνει η αρχή, η εποπτεία των τεσσάρων αυτών αεροδρομίων ανήκει στο Γενικό Επιτελείο Στρατού, με το οποίο βρίσκονται σε «στενή συνεργασία για τη σωστή λειτουργία του μηχανισμού με τον οποίο εξασφαλίζονται οι συνθήκες λειτουργίας για αεροδρόμια αυτής της κατηγορίας».
Στην απάντησή της η ΑΠΑ επισημαίνει ότι «παρέλαβε ανοιχτά θέματα ασφάλειας αεροδρομίων, όπως ενδεικτικά, τα μη δεόντως πιστοποιημένα κρατικά αεροδρόμια, κάτι που οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές είχαν διαπιστώσει ήδη από τις αρχές του 2018, καθότι η προθεσμία χορήγησης πιστοποιητικών αεροδρομίου σε εφαρμογή σχετικών κανονιστικών διατάξεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης παρήλθε την 31η Δεκεμβρίου 2017».
Να ελέγχονται όλες οι ελληνικές εταιρείες
Ωστόσο τα προβλήματα που εντοπίζει η Κομισιόν σε ό,τι αφορά τις αερομεταφορές στην Ελλάδα δεν περιορίζονται στα 14 αεροδρόμια που φαίνεται πως αντιμετωπίζουν ζήτημα ασφάλειας καθώς δεν είναι επαρκώς πιστοποιημένα με βάση τις αυστηρές ευρωενωσιακές επιταγές.
Σε απόρρητο έγγραφο που εξασφάλισε και δημοσιεύει σήμερα το Documento οι αρμόδιες ευρωπαϊκές υπηρεσίες καλούν τα κράτη-μέλη να ελέγχουν κατά προτεραιότητα τα αεροπλάνα όλων των ελληνικών αεροπορικών εταιρειών, κάνοντας και πάλι λόγο για ζητήματα ασφάλειας που απορρέουν από το πλαίσιο πλημμελών ελέγχων που προβλέπεται στην Ελλάδα.
Το έγγραφο, που έχει ημερομηνία 8 Ιουνίου 2023, έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος SAFA (Αξιολόγηση της Ασφάλειας Ξένων Αεροσκαφών) του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (EASA) και αποτελεί τον κατάλογο προτεραιοποίησης των «επιθεωρήσεων διαδρόμου» (ramp inspections) που θα πρέπει να εκτελούνται από τα κράτη-μέλη της ΕΕ σε αεροσκάφη και αεροπορικές εταιρείες.
Σύμφωνα με τον απόρρητο κατάλογο της SAFA που έχει διαμοιραστεί σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, «όλες οι ελληνικές αεροπορικές εταιρείες» θα πρέπει από τον Ιούνιο του 2023 να ελέγχονται καθώς η EASA έχει «ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα της επιτήρησης από την ελληνική Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας και την επάρκεια συγκεκριμένων αρχικών εγκρίσεων».
Στους λόγους για τους οποίους έχουν τεθεί σε τέτοιο καθεστώς όλες οι ελληνικές αεροπορικές εταιρείες αναφέρονται οι εξής δύο: α) «Ως αποτέλεσμα πληροφοριών από την τακτική ανάλυση SAFA που ενεργοποιήθηκαν από υψηλή αναλογία χειριστή» και β) «Ως αποτέλεσμα πληροφοριών σχετικά με σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια, που προκύπτουν από την ανάλυση αναφορών ασφάλειας (παλαιότερα γνωστές ως “βασικές αναφορές”)».
Εξαιρετικό ενδιαφέρον, σύμφωνα με ειδικούς που συμβουλεύτηκε το Documento, παρουσιάζει ότι η EASA φτάνει στο σημείο να θέτει υπό έλεγχο κατά προτεραιότητα ακόμη και ελληνικές εταιρείες που συμμετέχουν στη Star Alliance, δηλαδή την ομάδα μερικών από τις μεγαλύτερες αεροπορικές στον κόσμο, κι όλα αυτά, όπως αναφέρει το έγγραφο, λόγω της ανεπάρκειας των ελληνικών αρχών να επιτηρήσουν επαρκώς την τήρηση των αρχικών εγκρίσεων.
Είναι ενδεικτικό ότι στον συγκεκριμένο κατάλογο, που αφορά τις εταιρείες που έχουν έδρα χώρες της ΕΕ, ενώ αναφέρονται ονομαστικά συγκεκριμένες εταιρείες από κάθε χώρα, μόνο για τις περιπτώσεις της Βουλγαρίας και της Ελλάδας υπάρχει η ένδειξη «όλες οι εταιρείες». Ωστόσο στην περίπτωση της Βουλγαρίας εξαιρούνται τέσσερις εταιρείες, ενώ για τις υπόλοιπες που εντάσσονται στην προτεραιοποίηση των ελέγχων η αιτία δεν αφορά «σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια», όπως συμβαίνει με την περίπτωση της Ελλάδας.
Επιβεβαιώνοντας και αυτό το στοιχείο του ρεπορτάζ, η απάντηση της ΑΠΑ στο Documento αναφέρει ότι «αναφορικά με το θέμα της προτεραιότητας ελέγχων διαδρόμου (ramp inspections) σε όλες τις πτήσεις που ανήκουν σε αεροπορικές εταιρείες με έδρα την Ελλάδα η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας είναι σε συνεχή ενίσχυση των ελέγχων που πραγματοποιεί με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό επιθεωρήσεων για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις».
Αξίζει να σημειωθεί ότι τρεις ελληνικές αεροπορικές εταιρείες συμπεριλαμβάνονται σε συμπληρωματικό πίνακα της SAFA. Στον συγκεκριμένο πίνακα αναφέρονται ονομαστικά ορισμένες εταιρείες που έχουν έδρα χώρες τις οποίες η SAFA έχει θέσει συνολικά υπό επιτήρηση. Από την ΕΕ τέτοιες χώρες είναι μόνο η Ελλάδα και η Βουλγαρία, αλλά εκτός ΕΕ υπάρχουν δεκάδες που έχουν τεθεί υπό καθεστώς γενικού ελέγχου, όπως ενδεικτικά η Ουκρανία, η Μαδαγασκάρη, η Αίγυπτος, η Νιγηρία, η Βόρεια Κορέα, η Κίνα, το Ιράν και άλλες. Στον συμπληρωματικό κατάλογο υπάρχουν μεμονωμένες εταιρείες που θα αναφέρονταν στη λίστα των προτεραιοτήτων, αλλά τελικά παραλείφθηκαν επειδή καλύφθηκαν από την προτεραιοποίηση ολόκληρης της χώρας.
Οι τρεις ελληνικές αεροπορικές εταιρείες που αναφέρονται σε αυτό τον κατάλογο είναι η Lumiwings, η Life Line Aviation και η Air Mediterranean.
Date ofDate ofDate of
Μπίζνες με τις πιστοποιήσεις;
Τα δύο έγγραφα που φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα το Documento συνθέτουν πάντως ένα ιδιαίτερα προβληματικό πλαίσιο για την ασφάλεια των αερομεταφορών στην Ελλάδα.
Ωστόσο, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Documento το ζήτημα των αεροδρομίων τα οποία η Ελλάδα φροντίζει να μη θέτει σε διαδικασία πλήρους πιστοποίησης φαίνεται πως έχει περισσότερο βάθος.
Συγκεκριμένα, τους τελευταίους μήνες έχει μπει στην τελική ευθεία η διαδικασία για την ιδιωτικοποίηση 22 ελληνικών περιφερειακών αεροδρομίων κατά τα πρότυπα των 14 που προηγήθηκαν και πλέον λειτουργούν υπό τη διοίκηση της γερμανικής Fraport.
Ο διαγωνισμός θα αφορά την αξιοποίηση, αναβάθμιση και παραχώρηση της λειτουργίας των αεροδρομίων Αλεξανδρούπολης, Αράξου, Αστυπάλαιας, Χίου, Ιωαννίνων, Ικαρίας, Καλύμνου, Καρπάθου, Κάσου, Κοζάνης, Κυθήρων, Λέρου, Μήλου, Λήμνου, Νέας Αγχιάλου, Νάξου, Πάρου, Σητείας, Σκύρου, Σύρου, Καστοριάς και Καστελόριζου. Συνεπώς, τα 12 από τα 22 υπό ιδιωτικοποίηση αεροδρόμια βρίσκονται στη λίστα των 14 αεροδρομίων που επισημαίνει στην αναφορά της η Κομισιόν.
Ταυτόχρονα, πηγές του Documento «δείχνουν» προς την κατεύθυνση ενός πολύ γνωστού επιχειρηματία και στενού φίλου της οικογένειας Μητσοτάκη ως τον βασικό «μνηστήρα» της αγοράς των αεροδρομίων.
Ο επιχειρηματίας πάντως δεν είναι «ξένος» στον χώρο των αερομεταφορών, καθώς είναι ιδιοκτήτης μεγάλης αεροπορικής εταιρείας, ενώ στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν έχει απασχολήσει έντονα την επικαιρότητα όταν έλαβε… γενναιόδωρη βοήθεια από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ετσι, η προοπτική πώλησης πολλών αεροδρομίων θέτει υπό διαφορετικό πρίσμα την επίμονη άρνηση της Ελλάδας να τα πιστοποιήσει, αφού αεροδρόμια που δεν φέρουν τις απαραίτητες ευρωπαϊκές πιστοποιήσεις έχουν εξ ορισμού χαμηλότερη εμπορική αξία, γεγονός που θα μπορούσε να αποτελεί ιδιαίτερα ευεργετική συγκυρία για τους ενδιαφερόμενους επιχειρηματικούς ομίλους.
Καμία απάντηση από τον Σταϊκούρα
Το Documento επιχείρησε να επικοινωνήσει και με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αλλά και προσωπικά με τον υπουργό Χρήστο Σταϊκούρα ζητώντας τη θέση τους επί των σημερινών αποκαλύψεων, ωστόσο δεν δόθηκε εγκαίρως καμία απάντηση.
Η απάντηση της ΑΠΑ στο Documento
Η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) (ν. 4757/2020), αρμόδια μεταξύ άλλων για την εποπτεία θεμάτων ασφάλειας στην αεροπορία στη χώρα μας, παρέλαβε ανοιχτά θέματα ασφάλειας αεροδρομίων, όπως ενδεικτικά τα μη δεόντως πιστοποιημένα κρατικά αεροδρόμια, κάτι που οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές είχαν διαπιστώσει ήδη από τις αρχές του 2018, καθότι η προθεσμία χορήγησης πιστοποιητικών αεροδρομίου σε εφαρμογή σχετικών κανονιστικών διατάξεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης παρήλθε την 31η Δεκεμβρίου 2017. Στο πλαίσιο αυτό, από την έναρξη λειτουργίας της η ΑΠΑ έλαβε γνώση των ανωτέρω και είναι σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG MOVE), τον EASA και το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Σε πρόσφατη επιστολή της EE/EASA, και στο πλαίσιο της διαρκούς εποπτείας, αναφέρθηκαν θέματα ενίσχυσης της ασφάλειας και βελτίωσης της διαλειτουργικότητας σε 18 ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Ιταλία, Δανία, Κύπρος, Κροατία, Τσεχία, Εσθονία, Φινλανδία, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Λιθουανία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία, Ελβετία) συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Επιπροσθέτως αναφέρονται θέματα που αφορούν αποκλειστικά την Ελλάδα αναφορικά με τα μη δεόντως πιστοποιημένα αεροδρόμια για τα οποία η ΑΠΑ έχει εκκινήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες τόσο για την ενίσχυση της ασφάλειας όσο και για την πιστοποίηση, ενημερώνοντας αναλυτικά για τις ενδεδειγμένες ενέργειες τον αρμόδιο πάροχο υπηρεσιών ΥΠΑ (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας), γνωστοποιώντας αυτές και στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα. Τα δέκα μη δεόντως πιστοποιημένα αεροδρόμια υπό τη διαχείριση της ΥΠΑ είναι τα αεροδρόμια: Αλεξανδρούπολης, Ιωαννίνων, Καρπάθου, Κυθήρων, Λήμνου, Μήλου, Σητείας, Σύρου και Χίου καθώς και αυτό του αεροδρομίου Ηρακλείου. Τα τέσσερα αεροδρόμια τα οποία, αν και στρατιωτικά, εξυπηρετούν κινήσεις πολιτικών αεροσκαφών είναι τα αεροδρόμια: Αράξου, Καλαμάτας, Νέας Αγχιάλου και Σκύρου. Η ευθύνη εποπτείας των αεροδρομίων αυτών ανήκει στο ΓΕΑ (Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας), με το οποίο είμεθα σε στενή συνεργασία για τη σωστή λειτουργία του μηχανισμού με τον οποίο εξασφαλίζονται οι συνθήκες λειτουργίας για αεροδρόμια αυτής της κατηγορίας. Αναμένεται συντόμως να ενημερωθούν οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές με την παροχή των στοιχείων που αποδεικνύουν ότι έχει επιτευχθεί το απαιτούμενο επίπεδο ασφάλειας και διαλειτουργικότητας με τα συστήματα της πολιτικής αεροπορίας. Αντιστοίχως αναφορικά με το θέμα της προτεραιότητας ελέγχων διαδρόμου (ramp inspections) σε όλες τις πτήσεις που ανήκουν σε αεροπορικές εταιρείες με έδρα την Ελλάδα, η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας είναι σε συνεχή ενίσχυση των ελέγχων που πραγματοποιεί με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό επιθεωρήσεων για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις.
