ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ / Δολοφονείται στο Βερολίνο η Ρόζα Λούξεμπουργκ, η εμβληματική επαναστάτρια του 20ου αιώνα

Σάββατο, 15/01/2022 - 13:04

Η Ρόζα Λούξεμπουργκσαν σήμερα 15 Ιανουαρίου του 1919, θα αφήσει την τελευταία της πνοή μαρτυρικά· ήταν εβραία φιλόσοφος, μαρξίστρια πολιτική θεωρητικός και επαναστάτρια που ανήκε στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας και αργότερα στο Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας.


Την περιγράφουν ως χλωμήμικροκαμωμένη και εξαιτίας μιας παιδικής ασθένειας στα ισχία, να κχωλαίνει ελαφρά. Τη διέκρινε, ωστόσο, μια ξεχωριστή δύναμη στο βλέμμα της, σιγουριά στα λόγια της, που μάγευε το ακροατήριό. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ άρχισε τη δράση της με την εφημερίδα «Η Κόκκινη Σημαία», όπου και συνίδρυσε την Ένωση Σπάρτακος (Spartakusbund), μια μαρξιστική επαναστατική ομάδα από την οποία και δημιουργήθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας με το οποίο έλαβε μέρος σε ανεπιτυχή επανάσταση στο Βερολίνο τον Ιανουάριο του 1919.

Διαβάζουμε στον Ριζοσπάστη: «Στις 15 Γενάρη το βράδυ, κατά τις 9 η ώρα, ο Καρλ και η Ρόζα συνελήφθησαν μαζί με τον Πικ, στο τελευταίο τους καταφύγιο στη Βίλμερσντορφ, προάστιο στα δυτικά του Βερολίνου, στον αριθ. 53 της οδού Μανχάιμ, από μια ομάδα στρατιωτών με επικεφαλής τον υπολοχαγό Λίντερ και τον ξενοδόχο Μέριγκ, μέλος του συμβουλίου των πολιτών της Βίλμερσντορφ.

 

 Η Ρόζα Λούξεμπουργκ μιλάει σε συγκέντρωση Σοσιαλδημοκρατών, στον κήπο μιας παμπ στην Ιένα της Γερμανίας, το 1905. /copyright ap PhotosΗ Ρόζα Λούξεμπουργκ μιλάει σε συγκέντρωση Σοσιαλδημοκρατών, στον κήπο μιας παμπ στην Ιένα της Γερμανίας, το 1905. /copyright ap Photos

Ο Καρλ και η Ρόζα διαμαρτυρηθήκανε και δείξανε ψεύτικες ταυτότητες, αλλά ένας χαφιές που είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη του Λίμπκνεχτ αποκάλυψε ποιοι πραγματικά ήταν. Ο Καρλ οδηγήθηκε πρώτα στο γενικό επιτελείο του συμβουλίου των πολιτών και κατόπιν στο ξενοδοχείο Eντεν. Αμέσως κατόπιν η Ρόζα και ο Πικ φτάσανε επίσης εκεί με ισχυρή στρατιωτική συνοδεία. Στο ξενοδοχείο Eντεν η δολοφονία του Καρλ και της Ρόζας είχε ήδη αποφασιστεί και οργανωθεί υπό τη διεύθυνση του λοχαγού Παμπστ.

Η δολοφονία και οι δολοφόνοι

 Οταν ο Λίμπκνεχτ έφτασε στο ξενοδοχείο δέχτηκε χτυπήματα με υποκόπανο όπλου στο κεφάλι, ενώ η Λούξεμπουργκ και ο Πικ έγιναν δεχτοί με ουρλιαχτά και βρισιές. Ενώ ο Πικ φρουρούνταν σε μια γωνιά του διαδρόμου, η Ρόζα και ο Καρλ σύρθηκαν μπροστά στο λοχαγό Παμπστ για να υποστούν μιαν «ανάκριση». Κατόπιν πήραν τον Καρλ και τον δολοφόνησαν. Το πτώμα του το παρέδωσαν σε ένα σταθμό πρώτων βοηθειών με τη δήλωση ότι πρόκειται για το πτώμα αγνώστου.

 Μετά τον Λίμπκνεχτ, η Ρόζα Λούξεμπουργκ σύρθηκε έξω από το ξενοδοχείο από τον υπολοχαγό Φόγκελ. Μπροστά στην πόρτα την περίμενε ο υπολοχαγός Ρούγκε, ένας πνευματικά έκφυλος, που είχε πάρει διαταγή να χτυπήσει τη Ρόζα. Με δυο χτυπήματα του υποκόπανου έσπασε το κρανίο τη Ρόζας. Σχεδόν άπνους ρίχτηκε μέσα σε ένα αυτοκίνητο. Μερικοί αξιωματικοί πηδήσανε στο όχημα. Ενας χτύπησε τη Ρόζα με τη λαβή του περιστρόφου του. Ο υπολοχαγός Φόγκελ την πυροβόλησε στο κεφάλι. Το πτώμα μεταφέρθηκε μέσω του Τιέργκαρντεν και από εκεί ρίχτηκε από ψηλά, από τη γέφυρα του Λιχτενστάιν στο κανάλι Λάνβεχρ. Το Μάη του 1919 το πτώμα βγήκε στην όχθη».

Πάντα μια διωκόμενη μειονότητα...

 

 Αντιγράφουμε από το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ: Η Ρόζα Λούξεμπουργκ (1871–1919) υπήρξε μια εξέχουσα εκπρόσωπος της δημοκρατικής σοσιαλιστικής σκέψης και δράσης στην Ευρώπη. Προσπάθησε με όλες τις δυνάμεις της να εμποδίσει το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που στη συνέχεια μαινόταν από το 1914 έως το 1918. Μαζί με τον Καρλ Λίμπκνεχτ (Karl Liebknecht) ήταν η σημαντικότερη εκπρόσωπος των διεθνιστικών και αντιμιλιταριστικών θέσεων του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (SPD). Εξέφρασε με πάθος και αποφασιστικότητα την κριτική της εναντίον του καπιταλισμού και άντλησε μέσα από αυτή την κριτική τη δύναμη για την επαναστατική δράση. Γεμάτη ελπίδα χαιρέτισε τη Ρώσικη Επανάσταση. …
Σε όλη της τη ζωή η Ρόζα Λούξεμπουργκ ανήκε στις μη προνομιούχες και συχνά διωκόμενες μειονότητες. Από τη μια, αυτό οφειλόταν στην καταγωγή της: Ήταν Εβραία - και παρόλο που δεν είχε καμία σχέση με τη θρησκεία, δεν κατάφερε να γλιτώσει από τον αντισημιτισμό. 

 

Πορεία διαμαρτυρίας στο Ανατολικό Βερολίνο το 1988, για τη δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ/ /copyright Ap Photos
Πορεία διαμαρτυρίας στο Ανατολικό Βερολίνο το 1988, για τη δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ/ /copyright Ap Photos

Η Ρόζα Λούξεμπουργκ είχε ακαδημαϊκή μόρφωση και ήταν κάτοχος διδακτορικού διπλώματος – σε μια εποχή που ελάχιστες γυναίκες σπούδαζαν. Ήταν μία από τις λίγες γυναίκες στην ενεργό πολιτική σκηνή. Οι προκαταλήψεις εναντίον των γυναικών που έπαιζαν κάποιο ρόλο στη δημόσια σφαίρα ήταν ευρέως διαδεδομένες τότε, ακόμη και στα κόμματα της αριστεράς.
Η Ρόζα Λούξεμπουργκ ήταν μια εξόριστη. Παρά τη γερμανική της υπηκοότητα παρέμενε στα μάτια των πολιτικών της εχθρών μια ξένη, μια Πολωνή.
Η Ρόζα Λούξεμπουργκ ήταν μια αριστερή επαναστάτρια – στην τότε κατεχόμενη από τους Ρώσους πατρίδα της, την Πολωνία, αυτό συνιστούσε έγκλημα που επέσυρε την ποινή του θανάτου. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ είναι μάρτυρας της Επανάστασης του Νοέμβρη στη Γερμανία. Δολοφονήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 1919 από ένστολους δολοφόνους – από ανθρώπους που ανήκαν σε εκείνους τους κύκλους που αργότερα υποστήριξαν ανοιχτά την παράδοση της εξουσίας στους ναζί».

 

Το χόμπι της Ρόζας Λούξεμπουργκ, ήταν να μελετά γεωλογία, βοτανική και ορνιθολογία, να μαζεύει φυτά και να τα ταξινομεί σε φυτολόγια. Οι επικριτές και οι εχθροί της, την παρουσίαζαν ως «αιμοσταγή Ρόζα» ένα άγριο θηρίο που προκαλούσε τρόμο. Σαν απάντηση, είχε πει: «Η προλεταριακή επανάσταση δεν έχει ανάγκη την τρομοκρατία για να πετύχει τους σκοπούς της. Μισεί και απεχθάνεται το φόνο. Δεν έχει ανάγκη από αυτό το μέσο πάλης, γιατί δεν αγωνίζεται εναντίον του συστήματος».

Ο τάφος της Ρόζας Λούξεμπουργκ. /copyright Ap Photos
Ο τάφος της Ρόζας Λούξεμπουργκ. /copyright Ap Photos

Όπως το παπούτσι...

 

 

Και η ματιά του συγγραφέα Εντουάρντο Γκαλεάνο: «Το 1919 δολοφονήθηκε στο Βερολίνο η επαναστάτρια Ρόζα Λούξεμπουργκ. Οοι δολοφόνοι της, τη χτύπησαν θανάσιμα με τους υποκόπανους των όπλων τους και την πέταξαν στα νερά του καναλιού. Στο δρόμο, χάθηκε το ένα της παπούτσι. Κάποιο χέρι, μάζεψε από τη λάσπη εκείνο το παπούτσι. Η Ρόζα ήθελε έναν κόσμο όπου η δικαιοσύνη να μην θυσιάζεται στο όνομα της ελευθερίας ούτε η ελευθερία στο όνομα της δικαιοσύνης. Κάθε μέρα, κάποιο χέρι μαζεύει αυτό το λάβαρο από τη λάσπη... όπως το παπούτσι.

Αγώνες για μια άλλη αξιοποίηση των μεγάλων ελεύθερων χώρων

Παρασκευή, 04/04/2014 - 22:30
Το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ (Γραφείο Βρυξελλών, Παράρτημα Ελλάδας) σε συνεργασία με το Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης οργανώνουν δημόσια εκδήλωση-συζήτηση
το Σάββατο 5 Απριλίου 2014, στις 18:00
στο Πολιτιστικό-Συνεδριακό Κέντρο Αργυρούπολης «Μίκης Θεοδωράκης» (λεωφόρος Κύπρου 68, Αργυρούπολη, μετρό Αργυρούπολη, λεωφορείο Α4, 4η στάση Αργυρούπολης)
με θέμα
Αγώνες για μια άλλη αξιοποίηση των μεγάλων ελεύθερων χώρων – Η εμπειρία από ευρωπαϊκές πόλεις