Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, χιλιάδες Ρώσοι μετανάστευσαν στη Σερβία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα, αρκετοί ήταν οι πολίτες που θέλησαν να αποφύγουν τη στρατολογία, για να μη βρεθούν στην πρώτη γραμμή του μετώπου, καθώς και τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες.
Ο αριθμός των Ρώσων στη Σερβία είναι μικρότερος από τους αντίστοιχους που έχουν καταφύγει σε χώρες όπως η Γερμανία, ωστόσο, η παρουσία τους γίνεται ιδιαίτερα αισθητή στο Βελιγράδι, μια πόλη με λιγότερους από δύο εκατομμύρια κατοίκους.
Στην πρωτεύουσα της Σερβίας έχουν δημιουργηθεί μάλιστα καταστήματα, νηπιαγωγεία και ιατρεία ρωσικής ιδιοκτησίας. Επιπλέον, ρωσικά συγκροτήματα, τραγουδιστές και κωμικοί δίνουν παραστάσεις σε ρωσικά κλαμπ και Ρώσοι καλλιτέχνες παρουσιάζουν τα έργα τους σε γκαλερί συμπατριωτών τους.
Από τον Φεβρουάριο του 2022 έως τα μέσα του 2023, περισσότεροι από 30.000 Ρώσοι εγγράφηκαν για προσωρινή διαμονή στη Σερβία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών.
Οι αξιωματούχοι δεν παρείχαν στοιχεία για τη περίοδο πριν από την επίθεση στην Ουκρανία, αλλά τόνισαν ότι οι αριθμοί σημείωσαν απότομη αύξηση. Κατά τη διάρκεια αυτής της εισροής, οι Ρώσοι ίδρυσαν 11.081 εταιρείες σε διάφορους τομείς, από υπηρεσίες που βασίζονται στο διαδίκτυο έως σχολές αθλητισμού, σύμφωνα με το μητρώο επιχειρήσεων της Σερβίας.
Ο Βίκτορ, ένας 42χρονος κτηνίατρος από την Αγία Πετρούπολη, έφυγε από τη Ρωσία το φθινόπωρο του 2022. Χωρίς τα απαραίτητα προσόντα για να ασκήσει το επάγγελμά του στη Σερβία, εργάζεται ως τεχνίτης στο Βελιγράδι, και εξυπηρετεί αποκλειστικά Ρώσους.
«Επισκευάζω υδραυλικά, ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, παράθυρα, ακόμη και έπιπλα. Δεν χρειάζομαι Σέρβους πελάτες», δήλωσε ο Βίκτορ στο Reuters, ο οποίος ζήτησε να μην δημοσιευτεί το επώνυμό του.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι σχέσεις μεταξύ Σερβίας και Ρωσίας χρονολογούνται αιώνες πίσω και παραμένουν στενές ακόμα και σήμερα, αν και η Σερβία προσπαθεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Υπάρχουν δε πολλοί Σέρβοι, που υποστηρίζουν την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» της Μόσχας (όπως την αποκαλεί η Ρωσία) και δεν συμμερίζονται τις απόψεις εκείνων που εγκατέλειψαν τη χώρα.
Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν χθες Σάββατο στο Βελιγράδι εναντίον της επανέναρξης αμφιλεγόμενου σχεδίου εκμετάλλευσης μεταλλείου λιθίου, το οποίο αναμένεται να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση στην Ευρώπη.
Πριν από τη συγκέντρωση στο κέντρο της σερβικής πρωτεύουσας, δυο μορφές του κινήματος εναντίον του σχεδίου κατήγγειλαν πως προσήχθησαν για λίγη ώρα από μέλη των υπηρεσιών ασφαλείας που προειδοποίησαν ότι οποιαδήποτε ενέργεια οδηγούσε στο κλείσιμο δρόμων θα ήταν «παράνομη».
«Ήρθα στο Βελιγράδι επειδή υπερασπιζόμαστε την προστασία της ζωής στη Σερβία», είπε ο Σλόμπονταν Στανιμίροβιτς, 58χρονος κάτοικος στην κοινότητα Ραντιέβινα, που βρίσκεται κοντά στο ορυχείο.
Οι διαδηλωτές -ήταν από 24.000 ως 27.000, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών- φώναζαν συνθήματα όπως «Rio Tinto, φύγε απ’ τη Σερβία!» και «δεν θα σκάψετε!» στη συγκέντρωση και την πορεία στο κέντρο της σερβικής πρωτεύουσας.
Κατόπιν απέκλεισαν τις σιδηροτροχιές στον μεγαλύτερο σιδηροδρομικό σταθμό του Βελιγραδίου, διακόπτοντας την κυκλοφορία των συρμών.
Χθες βράδυ ο Ζλάτκο Κοκάνοβιτς, εκ των ηγετών των διαδηλωτών, διατράνωσε πως οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν.
«Θα μείνουμε εδώ όλη νύχτα κι όλη μέρα», επέμεινε ο κ. Κοκάνοβιτς.
Οργανώσεις που μάχονται για την προστασία του περιβάλλοντος δηλώνουν έτοιμες να αποκλείσουν τους κυριότερους οδικούς άξονες της χώρας και ν’ αρχίσουν εκστρατεία ανυπακοής των πολιτών αν η κυβέρνηση αρνηθεί να ικανοποιήσει τις διεκδικήσεις τους και να απαγορεύσει την εκμετάλλευση κοιτασμάτων λιθίου.
Η Σερβία διαθέτει πελώρια κοιτάσματα λιθίου, ιδίως κοντά στην πόλη Λόζνιτσα (δυτικά), όμως αμφιλεγόμενο σχέδιο για τη λειτουργία ορυχείου, που έχει καταρτιστεί από τον αγγλοαυστραλιανό κολοσσό Rio Tinto διχάζει εδώ και χρόνια τη χώρα.
Τη 19η Ιουλίου, μια εβδομάδα μετά το πράσινο φως της κυβέρνησης στις δραστηριότητες εξόρυξης στο ορυχείο αυτό, το Βελιγράδι και η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψαν συμφωνία για τον εφοδιασμό ευρωπαϊκών κρατών με λίθιο.
Τα κοιτάσματα εντοπίστηκαν το 2004, όμως μαζικές διαδηλώσεις που διήρκεσαν εβδομάδες ανάγκασαν τις αρχές να εγκαταλείψουν το έργο το 2022.
Πρόσφατα όμως η κυβέρνηση έκανε αναστροφή στο ζήτημα, έπειτα από απόφαση της δικαιοσύνης τον περασμένο μήνα σύμφωνα με την οποία η ανάκληση της άδειας που είχε δοθεί στη Rio Tinto δεν «συμμορφωνόταν προς το Σύνταγμα και τον νόμο».
Το λίθιο είναι απαραίτητο μέταλλο για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Είναι στοιχείο-κλειδί προκειμένου η αυτοκινητοβιομηχανία να κάνει μετάβαση προς πιο οικολογική παραγωγή.
Το σχέδιο ωστόσο συναντά αντίσταση από πολλούς Σέρβους, που φοβούνται ότι η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων θα μολύνει τις πηγές νερού και τους υδροφόρους ορίζοντες και θα θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
Η κυβέρνηση του σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς έχει υποσχεθεί επανειλημμένα πως δεν θα αρχίσει καμιά εκμετάλλευση κοιτασμάτων λιθίου παρά αφού δοθούν εγγυήσεις για τα πρωτόκολλα περιβαλλοντικής ασφάλειας.
Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, παραιτήθηκε από την ηγεσία του κυβερνώντος Προοδευτικού Κόμματος (SNS), στη διάρκεια ενός κομματικού συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε σήμερα, Σάββατο, δηλώνοντας ότι απαιτείται μία νέα προσέγγιση για την επανένωση της χώρας.
Ωστόσο, ο Βούτσιτς τόνισε ότι ο ίδιος θα εξακολουθήσει να ηγείται του κράτους.
Η εξέλιξη αυτή δρομολογήθηκε μετά από τις χθεσινές διαδηλώσεις με τη συμμετοχή ανθρώπων από όλη τη χώρα στο κέντρο του Βελιγραδίου, που υποστήριζαν τον Βούτσιτς.
Αυτές οι κινητοποιήσεις ακολούθησαν τις μεγάλες αντί-κυβερνητικές διαδηλώσεις για τις μαζικές επιθέσεις με όπλα που στοίχισαν τη ζωή σε 18 ανθρώπους, στις αρχές Μαΐου.
Στη θέση του ο υπουργός Άμυνας, Βούτσεβιτς
Μετά από πρόταση του Αλεξάνταρ Βούτσιτς, η γενική συνέλευση του κόμματος εξέλεξε για νέο πρόεδρο τον νυν υπουργό Άμυνας, Μίλος Βούτσεβιτς.
Να σημειωθεί, πάντως, ότι η παραίτηση του Βούτσιτς είχε προαναγγελθεί από τον ίδιο πριν από καιρό, όπως επίσης και το γεγονός ότι στις 28 Μαΐου θα προχωρήσει στην ίδρυση ενός ενωτικού κινήματος, στο οποίο θα συμμετάσχουν κόμματα και οργανώσεις διαφορετικών ιδεολογικών αποχρώσεων και με μοναδικό συνεκτικό στοιχείο τον πατριωτισμό.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς είναι ιδρυτικό στέλεχος του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος και ανέλαβε την ηγεσία το 2011, διαδεχόμενος τον Τόμισλαβ Νίκολιτς.
Το 2017 εξελέγη πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας και παρότι το Σύνταγμα απαγορεύει την παράλληλη άσκηση άλλων καθηκόντων παρέμενε μέχρι σήμερα στην ηγεσία του κόμματος.
Τι αποφάσισε ο Βούτσιτς για το Κόσοβο
Την ίδια στιγμή, η κρίση στις σχέσεις Σερβίας και Κοσόβου κλιμακώνεται, με το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Βελιγραδίου να αποφασίζει, κατά την έκτακτη συνεδρίαση που συγκάλεσε ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, να παραμείνει σε ισχύ η κατάσταση υψίστης ετοιμότητας των ενόπλων δυνάμεων.
Εξουσιοδότησε επίσης τον αρχηγό του ΓΕΣ, στρατηγό Μίλαν Μοϊσίλοβιτς, να βρίσκεται σε συνεχή επαφή με την διοίκηση της διεθνούς στρατιωτικής δύναμης στο Κόσοβο – KFOR και το ΝΑΤΟ, με στόχο την προστασία του σερβικού πληθυσμού.
Σημειώνεται ότι χθες, Παρασκευή, ο πρόεδρος της Σερβίας, αντιδρώντας στην αστυνομική επιχείρηση για την εγκαθίδρυση των νέων δημάρχων στον βορρά του Κοσόβου, έθεσε σε κατάσταση «μάχιμης ετοιμότητας» τις ένοπλες δυνάμεις και διέταξε τη μετακίνηση μονάδων προς τα διοικητικά σύνορα με το Κόσοβο.
Το ΝΑΤΟ κάλεσε την Πρίστινα να λάβει άμεσα μέτρα για την αποκλιμάκωση της έντασης ενώ οι ΗΠΑ καταδίκασαν την συμπεριφορά της κυβέρνησης του Κοσόβου.
Βελιγράδι και Πρίστινα κατέληξαν σε συμφωνία της ύστατης αργά το βράδυ της Τετάρτης, με στόχο να λάβει τέλος η σχεδόν διετής διένεξή τους για τις πινακίδες των αυτοκινήτων στο βόρειο τμήμα του Κοσόβου. Μία συμφωνία που επετεύχθη μετά τις προειδοποιήσεις της Δύσης για το ότι θα μπορούσε να οδηγήσει στο ξέσπασμα βίαιων επεισοδίων.
«Έχουμε συμφωνία», συνόψισε ο Τζοζέπ Μπορέλ μέσω Twitter, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες με τη μεσολάβηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Προς μεγάλη ικανοποίησή μας ανακοινώνουμε ότι οι επικεφαλής διαπραγματευτές του Κοσόβου και της Σερβίας με τη διευκόλυνση της ΕΕ συμφώνησαν στα μέτρα για να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση και να επικεντρωθούμε πλήρως στην πρόταση για την εξομάλυνση των σχέσεών τους».
Η προηγούμενη απόπειρα να κλειστεί συμφωνία απέτυχε τη Δευτέρα, καθώς ο κοσοβάρος πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι και ο σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συναίνεση και η Πρίστινα ανέβαλε την έναρξη της επιβολής των προστίμων για 48 ώρες, κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ.
«Η Σερβία θα σταματήσει να εκδίδει πινακίδες κυκλοφορίας για αυτοκίνητα σε πόλεις του Κοσόβου και το Κόσοβο θα αναστείλει κάθε περαιτέρω ενέργεια που σχετίζεται με την έκδοση νέων αριθμών κυκλοφορίας», σύμφωνα με τον Μπορέλ.
Περίπου 50.000 σέρβοι που ζουν εκεί αρνούνται να αναγνωρίσουν την εξουσία της Πρίστινας και συνεχίζουν να θεωρούν ότι είναι πολίτες της Σερβίας.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος του Κοσόβου Βιόσα Οσμάνι από την πλευρά της ευχαρίστησε την Ουάσιγκτον για τη συμφωνία.
«Η υποστήριξη των ΗΠΑ στη διαδικασία διαλόγου ανάμεσα στο Κόσοβο και στη Σερβία είναι εκ των ων ουκ άνευ. Το Κόσοβο αισθάνεται ευγνωμοσύνη», ανέφερε η κυρία Οσμάνι μέσω Twitter.
Έκπρόσωπος της ουκρανικής αεροπορικής εταιρίας Meridian Cargo δήλωσε ότι είναι νεκρά όλα τα μέλη του πληρώματος του Αντόνοφ (An-12), που συνετρίβη στην αγροτική περιοχή των Αντιφιλίππων στην Καβάλα.
«Φυσικά δεν επιβίωσαν της συντριβής», δήλωσε ο ίδιος εκπρόσωπος τηλεφωνικά στο Reuters, ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει περισσότερες λεπτομέρειες για την αεροπορική τραγωδία.
Το μεταγωγικό αεροσκάφος που συνετρίβη αργά το βράδυ του Σαββάτου, μετέφερε 11,5 τόνους στρατιωτικό υλικό και ο τελικός προορισμός του ήταν το Μπαγκλαντές, ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Άμυνας της Σερβίας Νέμποϊσα Στεφάνοβιτς. Το αεροσκάφος φόρτωσε το στρατιωτικό υλικό στο αεροδρόμιο «Μεγας Κωνσταντίνος» της πόλης Νις και απογειώθηκε στις 20:40 (21:40 ώρα Ελλάδας) για την Ντάχα του Μπαγκλαντές με ενδιάμεσους σταθμούς το Αμάν και το Ριάντ, ανέφερε ο Στεφάνοβιτς.
Ο Σέρβος υπουργός Άμυνας δήλωσε επίσης ότι το φορτίο του αεροσκάφους αποτελούνταν από εκπαιδευτικά βλήματα όλμων και φωτιστικά βλήματα που εξήγαγε σερβική ιδιωτική εταιρία και αγοραστής ήταν το υπουργείο Άμυνας του Μπαγκλαντές. Ενδεχομένως, όπως μετέδωσε ο ανταποκριτής της δημόσιας τηλεόρασης στο Βελιγράδι, τα φωτιστικά βλήματα να είναι η αιτία της διαρροής της μυστηριώδους λευκής σκόνης. Ο Νέμποισα Στεφάνοβιτς διαβεβαίωσε ότι η διαδικασία εξαγωγής των πυρομαχικών ήταν νόμιμη και είχε την έγκριση του σερβικού υπουργείου. Το αεροσκάφος ανήκε στην ουκρανική εταιρία αερομεταφορών Meridian.
Νωρίτερα, ο γενικός πρόξενος της Ουκρανίας στη Θεσσαλονίκη, Βαντίμ Σαμπλούκ, επισκέφθηκε το σημείο του αεροπορικού δυστυχήματος και ενημερώθηκε από τις τοπικές αρχές για τις εν εξελίξει έρευνες που γίνονται στην περιοχή. Ο κ. Σαμπλούκ παρακολούθησε τα πρώτα πλάνα από το drone, με τις εικόνες να δείχνουν τα συντρίμμια του αεροσκάφους και τη σορό ενός από τα μέλη του πληρώματος. Ο Ουκρανός διπλωμάτης, σύμφωνα με το ΑΠΕ, ενημέρωσε τις αρχές για την ταυτότητα και των οκτώ μελών, όλα ουκρανικής καταγωγής.
Με εντολή του Υπουργού Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, μεταβαίνει εντός της ημέρας κλιμάκιο Επιθεωρητών Περιβάλλοντος στην περιοχή όπου κατέπεσε το μεταγωγικό αεροσκάφος.
Σε δηλώσεις του ο αντιδήμαρχος Παγγαίου Κώστας Τσάκαλος, τόνισε ότι οι έρευνες συνεχίζονται και δεν θα ολοκληρωθούν αν πρωτίστως δε διαπιστωθεί ότι υπάρχει απόλυτη ασφάλεια για τα συνεργεία που θα επιχειρήσουν εντός της περιοχής.
Τμήμα του Ειδικού Διακλαδικού Λόχου Πυρηνικής - Βιολογικής - Χημικής Άμυνας του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ) με 14 άτομα θα συμμετέχει στην έρευνα. Η μετακίνηση του τμήματος θα γίνει με αεροπλάνο CH-47D από τα Μέγαρα και αναμένεται να φτάσει στο σημείο περίπου στη μία το μεσημέρι.
Ήδη στην περιοχή έχουν μεταβεί και περιμένουν οδηγίες δύο Τάγματα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς.
►Ο δήμαρχος Παγγαίου Φίλιππος Αναστασιάδης με ανακοίνωση του απαγόρευσε την κυκλοφορία όλων των αγροτικών οχημάτων και των πεζών στις αγροτικές περιοχές των τοπικών κοινοτήτων Αντιφιλίππων και Παλαιοχωρίου, προκειμένου να μην υπάρξουν προβλήματα από τα συντρίμμια του αεροσκάφους που έχουν εκτοξευθεί σε ακτίνα πολλών μέτρων.
Ο δήμαρχος υπογράμμισε ότι κρίνεται απαραίτητο να υπάρξει αυτή η απαγόρευση, καθώς ακόμα δεν είναι γνωστός ούτε ο ακριβής αριθμός των μερών του αεροσκάφους που βρίσκονται διάσπαρτα στις αγροτικές εκτάσεις ούτε, όμως, και η επικινδυνότητα του φορτίου που μετέφερε.
►Σύμφωνα με τη ΓΓΠΠ, στο σημείο μετέβησαν άμεσα 15 Πυροσβέστες με επτά οχήματα, ενώ ακολούθησαν επιπλέον πυροσβεστικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών ομάδων από 2η και 4η ΕΜΑΚ, με δύο ειδικά οχήματα περισυλλογής επικίνδυνων υλικών, το κινητό επιχειρησιακό κέντρο «Όλυμπος», καθώς και ομάδα Σμη.ΕΑ (drones). Η περιοχή αποκλείστηκε άμεσα και δημιουργήθηκε περίμετρος ασφαλείας.
Επιτόπου βρίσκονται αυτή τη στιγμή 30 Πυροσβέστες και δυνάμεις των δύο ΕΜΑΚ, δυνάμεις της ΕΛ.ΑΣ, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του ΕΚΑΒ. Συνδρομή παρέχουν, επίσης, ελικόπτερα του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Έρευνας και Διάσωσης (ΕΣΚΕΔ).
Άμεσα συνεδρίασε το Συντονιστικό Τοπικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας, με συμμετοχή όλων των τοπικών δυνάμεων Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Παγγαίου και στις 02.45, με μήνυμα μέσω του 112, ειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι των οικισμών Αντιφίλιπποι και Παλαιοχώρι να κλείσουν τα παράθυρα και τις πόρτες, εξαιτίας των καπνών που προκλήθηκαν από την πτώση του αεροσκάφους και της πυρκαγιάς που ακολούθησε την πρόσκρουση. Παρακαλούνται οι κάτοικοι να μην προσεγγίζουν την περιοχή του ατυχήματος και να ακολουθούν τις οδηγίες των τοπικών Αρχών.
Όλες οι έρευνες πραγματοποιούνται σε συνεργασία με δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού και την Επιτροπή Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΔΕΔΔΗΕ, η ηλεκτροδότηση στην περιοχή έχει αποκατασταθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος, ενώ παραμένουν εκτός τάσης επτά υποσταθμοί που επηρεάζουν 10 επιχειρήσεις και 20 κατοικίες σε περιοχή πλησίον του τόπου του ατυχήματος.
Επίσης, κατόπιν ενεργειών του Δήμου, σε συνεργασία και με τον ΔΕΔΔΗΕ, αποκαταστάθηκε και μικρό πρόβλημα υδροδότησης κατόπιν τοποθέτησης ηλεκτρογεννήτριας σε αντλιοστάσιο της περιοχής.
►Με παραγγελία του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισιδώρου Ντογιάκου, ο εισαγγελέας εφετών Θράκης θα έχει την εποπτεία όλων των ερευνών και των ανακρίσεων που θα διεξαχθούν σχετικά με τα αίτια πτώσης του εμπορικού αεροσκάφους.
Μαρτυρίες κατοίκων
«Ακούσαμε έναν εκκωφαντικό ήχο, μια πύρινη μπάλα πλησίαζε τη γη. Είδαμε την έκρηξη, αλλά επειδή ταυτόχρονα εκδηλώθηκε μπλακ - άουτ δεν μπορέσαμε να διακρίνουμε τίποτα άλλο…», περιέγραψε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μητέρα τριών ανήλικων παιδιών από τους Αντιφιλίπππους Καβάλας, τις πρώτες στιγμές του δυστυχήματος. «Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα. Πανικοβληθήκαμε… Είναι πρωτόγνωρο για εμάς», πρόσθεσε.
Ο 80χρονος Μιχάλης Εμμανουηλίδης καθόταν στη βεράντα όταν, όπως λέει, «είδα μια λάμψη, άκουσα πολύ θόρυβο και σταδιακά μπαμ- μπαμ- μπαμ…Λίγο πιο κοντά να έπεφτε, θα είχε βρεθεί πάνω στο σπίτι μας. Δεν κοιμηθήκαμε καθόλου όλη τη νύχτα από το σοκ», τονίζει.
Ο Σταμάτης Κουρτέσης, που διατηρεί περίπτερο στους Αντιφιλίππους, ήταν από τους πρώτους που έφτασε μαζί με κάποιους άλλους κατοίκους της περιοχής στο σημείο της συντριβής, σχεδόν ταυτόχρονα με τα πρώτα πυροσβεστικά, όπως λέει, αλλά αποχώρησαν μόλις τους ζητήθηκε από τις αρμόδιες αρχές. «Καιγόταν ο λαιμός μου… Από τον θόρυβο νομίσαμε ότι επρόκειτο για ελικόπτερο. Γυρίζουμε τα κεφάλια και βλέπουμε ένα φως, ήταν το φλεγόμενο αεροσκάφος», αναφέρει χαρακτηριστικά και περιγράφει την πρώτη έκρηξη σαν «μανιτάρι καπνού».
Στο διπλανό χωριό, το Παλαιοχώρι, ο Χρήστος Τσολακίδης έτρωγε έξω με παρέα φίλων, όταν άκουσε έναν έντονο θόρυβο. «Είδαμε μια φλόγα στον ουρανό, να χάνει ύψος και να συντρίβεται…», λέει και εξιστορεί πως επί δύο ώρες άκουγαν συνεχόμενες εκρήξεις, ενώ μια απροσδιόριστη έντονη οσμή σκέπαζε την ατμόσφαιρα.
Το σημείο όπου συνετρίβη το αεροσκάφος είναι μια κατ' εξοχήν αγροτική περιοχή, όπου καλλιεργείται καλαμπόκι και ηλιόσπορος και η παλαιότερη ονομασία του ήταν Κεραμικλιά.
Majamisty Trio : Wind rose {Wind Rose (Mistyland, 2022)}
Δημιουργήθηκαν στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, ταράζοντας από την αρχή τα ήσυχα και πάντα ενδιαφέροντα νερά της σέρβικης τζαζ σκηνής. Το Majamisty Trio από την αρχή είχε σκοπό να παρουσιάσει κάτι διαφορετικό, κάτι οργανικό ( με όλες τις σημασίες του όρου) και το κατάφερε ήδη από τον πρώτο δίσκο του 2011 ώς αυτόν εδώ, το ''Wind Rose'' με την έντονη μελωδικότητα του μινιμαλιστικού πιάνου να δίνει τον τόνο και να δείχνει την κατεύθυνση. Ervin Malina, double bass / Lav Kovac, drums / Maja Alvanovic, piano / Aneta George, vocal / Ulrich Drechsler, bass clarinet
Όλα τα κομμάτια της στήλης ''ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ'' ακούγονται κάθε Τρίτη στην εκπομπή ''ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ'' 15.00-17.00μμ στον διαδικτυακό αέρα της ΕΡΤΟΠΕΝ, www.ertopen.com
Τις τελευταίες ημέρες ολα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Αυστραλία, και το «μπλόκο» στο αεροδρόμιο της Μελβούρνης, στον Νόβακ Τζόκοβιτς. Το θρίλερ με την συμμετοχή του Νο1 τενίστα στον κόσμο στο Australian Open με αφορμή ότι δεν έχει εμβολιαστεί και έχει ως αποτέλεσμα να είναι τεταμένες οι σχέσεις της Σερβίας με την Αυστραλία και τους κατοίκους των δύο χωρών να βλέπουν το θέμα ως δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Είναι όμως αυτός ο λόγος; Δημοσίευμα του ιστότοπου, neakriti.gr, δίνει μια άλλη διάσταση στο διπλωματικό θρίλερ, καθώς όπως αναφέρει ο λόγος που ο «Νόλε» διασύρεται έτσι έχει να κάνει με ...επιχειρηματικές μπίζνες στον δυο χωρών. Συγκεκριμένα όπως αναφέρει στο άρθρο του ο Στέλιος Μαλτεζάκης:
«Ωραία η καραμέλα για τις ολιστικές θεραπείες, την «αγκαλιά των δέντρων» στα «υπερβαρικά δωμάτια», αλλά και η θεωρία του για τον κορωνοϊό και το 5G. Δικαίωμα του να πιστεύει ότι θέλει ως στάση ζωής ακόμη και ως αντιεμβολιαστής και επαναστάτης, άσχετα με τις πολλές φιλανθρωπικές του δράσεις, για τα παιδιά στη Σερβία.
Είναι αυτοί λόγοι για όλο το ντόρο που ξεσήκωσαν οι Αρχές της Αυστραλίας στο όνομα του Νόβακ Τζόκοβιτς, με ταμπέλα το ότι δεν έχει εμβολιασθεί κατά του κορωνοϊού; Μάλλον πρόκειται για μια ακόμη παρωδία.
Ο ίδιος υπήρξε πλήρως ξεκάθαρος. Ήταν οι διοργανωτές του Αυστραλιανού open, που ζητούσαν άρον άρον την συμμετοχή του νούμερο ένα τενίστα στον κόσμο, να υπερασπισθεί τον τίτλο του. Πασίγνωστο δε σε όλο τον κόσμο ότι του εξασφάλισαν χαρτιά με χαρακτήρα εξαίρεσης –ως ανεμβολίαστος- για να δώσει το παρόν.
Τελικά μήπως ήταν παγίδα, αφού οι ίδιες Αρχές που του άναψαν πράσινο, του έβγαλαν προβληματικά τα έγγραφα και τον ταλαιπωρούν κρατούμενο σε απομόνωση και χωρίς κινητό στο αεροδρόμιο;
Ο διάσημος τενίστας είναι ηλίου φαεινότερο, ότι πληρώνει τη νωπή αντίσταση του ακόμη και έναντι του πρωθυπουργού της Σερβίας για την εκμετάλλευση ενός μεγάλου κοιτάσματος, ματαιώνοντας την εξόρυξη πριν λίγες εβδομάδες από την αυστραλοαμερικανική εταιρία Rio Tinto ενός νέου ορυκτού, του τζανταρίτη, που είναι πλούσιο σε λίθιο.
Οι Αυστραλοί έχασαν τη δουλειά με το σερβικό ορυκτό, ύστερα από εβδομάδες διαδηλώσεων, στις οποίες συμμετείχε και χρηματοδοτικά ο Νόβακ Τζόκοβιτς υποχρεώνοντας την κυβέρνηση του Αλεξάνταρ Βούτσιτς να εγκαταλείψει (προσωρινώς) ένα μεγάλο αλλά ρυπογόνο έργο, με την εξόρυξη του τζαναρίτη από ένα ορυχείο λιθίου, μόλις 130 χλμ. μακριά από το Βελιγράδι.
Ο Βούτσιτς υποχώρησε στις πιέσεις του κόσμου, έγραψε η Corriere della Sera, και ο τζαναρίτης θα παραμείνει κρυμμένος στη γη αναμένοντας τις εξελίξεις. Ο Βούτσιτς εκάμφθη όταν ο Τζόκοβιτς έγραψε στα σόσιαλ μίντια ότι ο κόσμος θέλει υγεία, και καλή υγεία είναι «ο καθαρός αέρας, το νερό και το φαγητό, αφού χωρίς αυτά δεν έχει νόημα τίποτα».
Τα συμφέροντα όμως των Αυστραλών ήταν χοντρά αφού επρόκειτο για σημαντικά κοιτάσματα λιθίου, βασικό συστατικό για τις μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε μια περιοχή όπου η αγγλοαυστραλιανή εταιρεία αγοράζει γη και εξακολουθεί να περιμένει το τελικό πράσινο φως από το κράτος, για να ξεκινήσει την εξόρυξη.
Αξιωματούχοι του Australian Tennis φαίνεται πως δεν έχουν χαρεί με την απόφαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να μπλοκάρει την είσοδο του Νόβακ Τζόκοβιτς στη χώρα και πηγές αναφέρουν ότι η κίνηση φαίνεται να υποκινείται από την πολιτική και την επιθυμία να στοχεύσουν έναν υψηλού προφίλ σκεπτικιστή για το εμβόλιο, για να τονωθεί η δημοτικότητα της κυβέρνησης.
Μ’ έναν σμπάρο δυο τρυγόνια, δηλαδή…
Αναπάντητο και το ερώτημα γιατί άναψαν πράσινο σε άλλους έξι ανεμβολίαστους τενίστες, και κόκκινο τον πατριάρχη… Το πάσο του εμφανώς ήταν χαρακτηρισμένο από τις αντιδράσεις του στη δουλειά που ορέγονται οι επιχειρήσεις της Αυστραλίας…
Γιατί λοιπόν να μην είναι αυτός ο κύριος λόγος της τιμωρίας του Τζόκοβιτς, επειδή ξεσήκωσε τον κόσμο στην Σερβία, για να μην κλείσει η δουλειά;
Νόβακ ο συναρπαστικός
Ο Νόβακ Τζόκοβιτς είναι ένας από τους μεγαλύτερους τενίστες στην ιστορία και μαζί ένας συναρπαστικός χαρακτήρας με πολλές ενδιαφέρουσες απόψεις για διάφορα θέματα και δεν διστάζει να τις μοιράζεται.
Αυτόν τον βρίσκει συχνά στο επίκεντρο πολλών αντιπαραθέσεων για όσα λέει. Είναι αλήθεια ότι αρκετά συχνά αυτές οι λέξεις βγαίνουν εκτός πλαισίου από ορισμένα μέσα ενημέρωσης μόνο και μόνο για να κάνουν τους τίτλους πιο ελκυστικούς.
Ο Νόβακ δημοσίευσε ένα εγκάρδιο μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δηλώνοντας ότι θέλει να εκφράσει τη δική του γνώμη χωρίς να του δίνουν ταμπέλες. Τόνισε επίσης το γεγονός ότι πριν γίνει αθλητής είναι άνθρωπος με τις δικές του ιδέες όπως όλοι.
Το επιβεβαιώνουν και οι θέσεις του πριν ένα μήνα, όταν έκοβε τη δουλειά από τους Αυστραλούς, υπερασπιζόμενος την υγεία και το περιβάλλον της περιοχής:
"Θέλω να αποστασιοποιηθώ από «Κυβέρνηση» και «Αντιπολίτευση», κάθε είδους πολιτικά ρεύματα. Πάντα προσπαθούσα να είμαι απολιτικός . Με ενοχλεί που ένας άνθρωπος δεν μπορεί να τονίσει την προσωπική του θέση και γνώμη για τα βασικά στοιχεία για τη ζωή και την υγεία όπως ο αέρας, το νερό και το φαγητό χωρίς να «σημαδευτεί» ως αριστερός, δεξιός, αντιπολιτεύομενος, δημοκράτης, προοδευτικός, σοσιαλιστής κ.λπ.».
«Παρόλα αυτά, προσωπικά επιλέγω να βγαίνω δημόσια και να λέω τη γνώμη μου για ορισμένα θέματα που πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικά. Δεν έχω διστάσει στο παρελθόν να πάρω θέση και να παλέψω για τενίστες και αθλητές που χρειάζονται φωνή και βοήθεια από κάποια «ηχηρά» ονόματα του αθλήματός μας. Αν και είναι εύκολο για μένα να «μπαίνω στο μυαλό μου» στο πλαίσιο των μέσων ενημέρωσης και της καταδίκης/κριτικής που άδικα έχω λάβει και συνεχίζω να δέχομαι, δεν θα σταματήσω να αγωνίζομαι για δικαιοσύνη και αλήθεια .»
Χιλιάδες διαδηλωτές στους δρόμους της Σερβίας, μπλοκάροντας δρόμους εις ένδειξη διαμαρτυρίας για αυτό που καταγγέλλουν ως σοβαρό περιβαλλοντικό έγκλημα στη χώρα.
Η πρόθεση της κυβέρνησης να επιτρέψει στην εταιρεία Rio Tinto να προχωρήσει σε εξόρυξη λιθίου έχει προκαλέσει κύματα οργής στη χώρας με τις κινητοποιήσεις να λαμβάνουν και αντικυβερνητικό χαρακτήρα.
Στο Βελιγράδι πραγματοποιήθηκε τεράστια διαδήλωση και αποκλεισμός της μεγάλης λεωφόρου και γέφυρας που συνδέει την πόλη με τα προάστια, ενώ σε άλλες πόλεις έγιναν μικρότερες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.
«Επέτρεψαν σε ξένες εταιρείες να κάνουν ό,τι θέλουν στη γη μας. Μας έβαλαν στο πιάτο για όλους να έρθουν και να πάρουν ό,τι θέλουν» δηλώνει η 56χρονη οικονομολόγος Βλαντίσλαβα Τσβόριτς
Οι διαδηλώσεις, πάντως, έχουν και τη στήριξη ενός από τους πιο διάσημους Σέρβους του πλανήτη, του τενίστα Νόβακ Τζόκοβιτς, ο οποίος έκανε ανάρτηση στο instagram με φωτογραφία της μεγάλης διαδήλωσης γράφοντας «Καθαρός αέρας, νερό και τρόφιμα είναι βασικά συστατικά για την υγεία. Χωρίς αυτά κάθε λέξη περί υγείας είναι χωρίς νόημα».
Οι κινητοποιήσεις αυτές έρχονται σε συνέχεια αντίστοιχων διαμαρτυριών την περασμένη εβδομάδα, όταν κουκουλοφόροι επιτέθηκαν σε μια συγκέντρωση στα δυτικά της χώρας προκαλώντας. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έκαναν λόγο για κινητοποίηση χούλιγκανς από την κυβέρνηση ώστε να καταπιέσουν το κίνημα.
Στην δυτική πόλη της Λόζνικα έχουν εντοπιστεί σημαντικά κοιτάσματα λιθίου, βασικό συστατικό για μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων, με την Rio Tinto (αγγλοαυστραλιανή εταιρεία) να αγοράζει γη και να περιμένει το πράσινο φως από το κράτος για να ξεκινήσει τις εξορύξεις.
Η εταιρεία υποστηρίζει ότι ετοιμάζεται να επενδύσει 2,12 δισ. ευρώ στο πρότζεκτ αυτό, ωστόσο, επικριτές κατηγορούν τον πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς ότι προετοιμάζει παράνομες αλλαγές χρήσης για εδάφη, αγνοώντας όλα τις περιβαλλοντικές ανησυχίες.
Κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε σήμερα στο Βελιγράδι εξαιτίας της έξαρσης του κορονοϊού.
Όπως ανακοίνωσε ο δήμαρχος της πόλης Ζόραν Ραντόιτσιτς, από σήμερα θα αρχίσουν να ισχύουν μέτρα περιορισμού που προσβλέπουν στην αποτροπή μετάδοσης του κορονοϊού. Έτσι, απαγορεύεται η συγκέντρωση περισσοτέρων των 100 ατόμων σε κλειστούς χώρους ενώ το όριο αυτό για τους ανοιχτούς χώρους είναι 500 άτομα. Επίσης, περιορίζεται, μέχρι τις 23:00 το βράδυ, το ωράριο λειτουργίας των καφετεριών, των κέντρων διασκέδασης και των νυχτερινών κλαμπ. Από σήμερα θα αρχίσει να εφαρμόζεται πιο αυστηρά, με την επιβολή προστίμων, και το μέτρο της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας σε όλους τους κλειστούς χώρους ενώ στα μέσα μεταφοράς θα περιοριστεί ο αριθμός των επιβατών.
Τα μέτρα αυτά ανήγγειλε χθες, Πέμπτη, το βράδυ ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε συνέντευξη του στην δημόσια τηλεόραση της Σερβίας (RTS). Ο Βούτσιτς ανέφερε ότι το 82% των νέων κρουσμάτων προέρχεται από το Βελιγράδι και υπογράμμισε ότι ο ίδιος υποστηρίζει τον ολοκληρωτικό αποκλεισμό της πρωτεύουσας. «Αν μπορούσα να αποφασίσω μόνος μου, θα έκλεινα το Βελιγράδι και θα επέβαλα γενική απαγόρευση της κυκλοφορίας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Βούτσιτς στην RTS προειδοποιώντας ότι αυτό το ενδεχόμενο δεν αποκλείεται, εάν συνεχίσει να επιδεινώνεται η επιδημιολογική κατάσταση.
Εκτός από το Βελιγράδι, άλλες τέσσερεις πόλεις στη Σερβία βρίσκονται από την περασμένη Δευτέρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Οι πόλεις αυτές είναι το Κραγκούγεβατς, το Βράνιε, το Νόβι Πάζαρ και η πόλη Τούτιν.
Στην Σερβία το τελευταίο 24ωρο επιβεβαιώθηκαν 359 νέα κρούσματα κορονοϊούκαι απεβίωσαν έξι ασθενείς. Από την εκδήλωση της πανδημίας έχουν καταγραφεί 287 θάνατοι από τον κορονοϊό ενώ νόσησαν 15.195 άτομα. Μέχρι σήμερα έχουν εξεταστεί 418.879 δείγματα.
Για «ιστορική» νίκη μίλησε ο πρόεδρος της Σερβίας και αρχηγός του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS) Αλεξάνταρ Βούτσιτς μετά την επικράτηση του κόμματος του στις βουλευτικές εκλογές.
Ο Βούτσιτς προέβλεψε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι το ποσοστό του κόμματος του, στο τέλος της καταμέτρησης, θα φθάσει το 65%.
Τόνισε ότι «πρόκειται για πρωτοφανές εκλογικό αποτέλεσμα, που εκφράζει εμπιστοσύνη στην πολιτική που ασκήθηκε την προηγούμενη τετραετία αλλά και αποτελεί μεγάλη υποχρέωση για το μέλλον».
Σύμφωνα με την εταιρία δημοσκοπήσεων CESID, βάσει δείγματος από ολόκληρη την επικράτεια που αντιπροσωπεύει το 89% των ψήφων, το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα του Βούτσιτς συγκεντρώνει το 62,6% των ψήφων.
Δεύτερο έρχεται το Σοσιαλιστικό Κόμμα (SPS) του οποίου ηγείται ο ΥΠΕΞ Ίβιτσα Ντάτσιτς με 10,8%, ενώ ακολουθεί η Σερβική Πατριωτική Ένωση (SPAS) του υδατοσφαιριστή Αλεξάνταρ Σάπιτς με 4,2%.
Κανένα άλλο κόμμα δεν αναμένεται να ξεπεράσει το όριο του 3% που απαιτείται για την είσοδο στη Βουλή.
Εάν επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα αυτά, στην νέα Βουλή από το σύνολο των 250 εδρών το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα θα καταλαμβάνει 192 έδρες, το Σοσιαλιστικό Κόμμα 32 έδρες και η SPAS 12 έδρες. Τις υπόλοιπες 14 έδρες θα μοιραστούν τα μειονοτικά κόμματα των Ούγγρων (6 έδρες), των Αλβανών (3 έδρες) και των Βόσνιων (5 έδρες) για τα οποία δεν ισχύει όριο για την είσοδο στη Βουλή.
Αμφίβολο παραμένει για την ώρα αν το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα θα επιδιώξει συνεργασία για την διακυβέρνηση της χώρας.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς απέφυγε στην συνέντευξη Τύπου να ξεκαθαρίσει αν το κόμμα του θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους σοσιαλιστές, όπως συμβαίνει από το 2012 μέχρι σήμερα.
Αντίθετα ο αρχηγός του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ίβιτσα Ντάτσιτς δεν έκρυψε, στην συνέντευξη που παραχώρησε, ότι επιθυμεί να συνεχιστεί η συνεργασία με το κόμμα του Βούτσιτς την επόμενη τετραετία.
Η συμμετοχή στις χθεσινές εκλογές ανήλθε στο 47,7% κατά ανεπίσημα στοιχεία μη κυβερνητικών οργανώσεων· σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές του 2016, ήταν μειωμένη κατά 8 εκατοστιαίες μονάδες.
Στο Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα υποστηρίζουν ότι η συμμετοχή ανήλθε στο 50,2%.
Στο Βελιγράδι η προσέλευση στις κάλπες ήταν ιδιαίτερα χαμηλή, περί το 38%. Η αποχή αποδίδεται στη μη συμμετοχή στις εκλογές κομμάτων της αντιπολίτευσης που κατηγορούν για απολυταρχισμό τον Αλεξάνταρ Βούτσιτς και καταγγέλλουν απουσία δημοκρατικών συνθηκών για τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών.