Ανεξάρτητη έρευνα για το ναυάγιο της Πύλου ανακοίνωσε ο Συνήγορος του Πολίτη, επισημαίνοντας τη «ρητή άρνηση» του Λιμενικού Σώματος να διεξαγάγει εσωτερική πειθαρχική έρευνα, παρά τις δύο σχετικές επιστολές του επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής προς τον αρχηγό του Λιμενικού Σώματος. Στις επιστολές αυτές ο Συνήγορος του Πολίτη ζητούσε να υπάρξει ενδελεχής διοικητική διερεύνηση ενδεχόμενων πράξεων ή παραλείψεων στελεχών του Λιμενικού που συνδέονταν με το πολύνεκρο ναυάγιο της 14ης Ιουνίου 2023, αλλά το Λιμενικό δεν προχώρησε ούτε σ’ αυτή την αυτονόητη διαδικασία, σε μια προσπάθεια να απομακρύνει οποιαδήποτε ευθύνη από τα στελέχη του.

Ωστόσο, τόσο η δικογραφία που έχει σχηματιστεί για την υπόθεση και περιλαμβάνει μαρτυρίες επιζώντων όσο και αποκαλυπτικά δημοσιεύματα («Ηξεραν ότι το πλοίο κλυδωνιζόταν επικίνδυνα λόγω των υπεράριθμων ατόμων», «Εφ.Συν.» 18.06.23 / «Τι κρύβουν οι καρμπόν καταθέσεις επιζώντων στις λιμενικές αρχές», «Εφ.Συν.» 21.06.23) αποδεικνύουν τις λανθασμένες ενέργειες του Ελληνικού Κέντρου Ερευνας και Διάσωσης του Λιμενικού που, αν και γνώριζε εγκαίρως ότι το μοιραίο αλιευτικό σκάφος των προσφύγων «κλυδωνιζόταν επικίνδυνα λόγω των υπεράριθμων ατόμων σε όλα τα καταστρώματα», επέλεξε να το προσεγγίσει δένοντάς το με σκοινί, παρά την έγκαιρη προειδοποίηση παραπλέοντος εμπορικού πλοίου ότι μια τέτοια ενέργεια προκαλεί επικίνδυνους κλυδωνισμούς.

Με την ειδική αρμοδιότητά του ως Εθνικού Μηχανισμού Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, ο Συνήγορος του Πολίτη θα διεξαγάγει έρευνα με στόχο την πλήρη διαφάνεια ως προς τη δράση των αρμόδιων στελεχών της διοίκησης του Λιμενικού Σώματος. Ανεξάρτητη έρευνα είχε ζητήσει από τον Ιούνιο και ο πρόεδρος της Επιτροπής LIBE, Χουάν Φερνάντο Λοπέζ Αγκιλάρ, με επιστολή του στην ελληνική κυβέρνηση και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ χαρακτηριστικό της μυστικοπάθειας των ελληνικών αρχών είναι το γεγονός ότι την είδηση για την προκαταρκτική εξέταση σχετικά με τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών στελεχών του Λιμενικού έδωσε στις αρχές Ιουλίου από τις Βρυξέλλες η Ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ιλβα Γιόχανσον, και όχι οι επίσημες αρχές της χώρας μας.

Η υπόθεση έφτασε στο Ναυτοδικείο Πειραιά ύστερα από μήνυση 40 επιζώντων του ναυαγίου, οι οποίοι ζητούν καταλογισμό των ποινικών ευθυνών για τις πράξεις και παραλείψεις των ελληνικών αρχών. Οπως κατήγγειλαν, μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου κανείς τους δεν είχε κληθεί να καταθέσει για τις συνθήκες του ναυαγίου ή να εισφέρει κάποιο στοιχείο. Αντίθετα, οι αρμόδιες αρχές κινήθηκαν τάχιστα για τον εντοπισμό τυχόν διακινητών ανάμεσα στους επιζώντες και εννέα άτομα βρίσκονται από τον Ιούλιο προφυλακισμένα, αντιμετωπίζοντας ποινικές διώξεις κακουργηματικού χαρακτήρα.