Τι είναι ειδική αγωγή και πως λειτουργούν τα κέντρα ειδικής αγωγής;

Τι είναι ειδική αγωγή και πως λειτουργούν τα κέντρα ειδικής αγωγής;

Τα Kέντρα ειδικής αγωγής παρέχουν θεραπευτικές υπηρεσίες (λογοθεραπεία/ εργοθεραπεία/ ψυχολογική υποστήριξη/ συμβουλευτική γονέων/ ειδική διαπαιδαγώγηση) σε παιδιά με διάφορα είδη διαταραχών και αναγκών (π.χ. δυσλεξία, διάσπαση προσοχής, αυτισμό, εγκεφαλική παράλυση) καλύπτοντας το κενό του κράτους, καθώς δεν υπάρχει καμία δημόσια δομή που να παρέχει τέτοιες υπηρεσίες. Σημειώνεται με έμφαση ότι τα ειδικά σχολεία παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και όχι θεραπείας, όπως αστόχως διατείνονται οι ιθύνοντες του ΕΟΠΥΥ.

Ως μικρομεσαίες ιδιωτικές επιχειρήσεις λειτουργούμε, λοιπόν, στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς, κοστολογώντας ο καθένας τις υπηρεσίες του όσο κρίνει, σύμφωνα με την επένδυση που έχει κάνει στις σπουδές, στην εξειδίκευσή και μετεκπαίδευσή του, καθώς οι θεραπευτές πρέπει ανελλιπώς να μετεκπαιδευόμαστε για να παρέχουμε ποιοτικές υπηρεσίες. Αυτό δεν είναι μεμπτό ούτε μπορεί να θεωρηθεί υπερτιμολόγηση, καθώς πάντα εκδίδουμε τα σχετικά παραστατικά, τα οποία οι γονείς καταθέτουν μαζί με όλα τα επίσημα έγγραφα που μας ζητούνται (καταστατικό εταιρείας, πτυχία, άδεια ασκήσεως επαγγέλματος κτλ), ώστε να μπορεί να ελέγχει ο ΕΟΠΥΥ τα Κέντρα μας.

Επιπλέον, επειδή έχουμε κατηγορηθεί για προκλητή ζήτηση, να διευκρινίσουμε ότι οι θεραπευτές και τα Κέντρα εκτελούμε θεραπείες που συνταγογραφούν γιατροί του δημοσίου. Αυτό σημαίνει ότι οι θεραπευτές δε «γράφουμε» θεραπείες, αλλά οι γονείς πηγαίνουν στα δημόσια νοσοκομεία για να πάρουν γνωμάτευση, η οποία καθορίζει τον αριθμό των θεραπειών, τις οποίες εμείς απλώς εκτελούμε.

Τέλος, είναι ερευνητικά τεκμηριωμένο ότι παγκοσμίως σημειώνεται αύξηση των παιδιών που χρήζουν ειδικής αγωγής και, δυστυχώς, δεν αφορά μόνο στην ελληνική πραγματικότητα και άρα, προφανώς, δεν έχει πλασματικά προκληθεί!

Τι άλλαξε τώρα;

Στις 21/12/2016 παρουσιάστηκε αιφνιδίως μια σύμβαση στους συλλόγους θεραπευτών από μία τροπολογία που ψηφίστηκε στην άκρη ενός νομοσχεδίου για τα χωροταξικά, σύμφωνα με την οποία πρέπει όλοι οι πάροχοι της ειδικής αγωγής (οι θεραπευτές και τα Κέντρα) να συμβληθούν με τον ΕΟΠΥΥ. Η σύμβαση αυτή βρίθει λαθών και κενών στο θεσμικό και νομικό πλαίσιο της ειδικής αγωγής (π.χ. απαιτούσε τα Κέντρα να έχουν άδεια λειτουργίας, χωρίς έως σήμερα να έχουν προβλεφθεί οι όροι και οι προϋποθέσεις μιας τέτοιας αδείας) και χωρίς να ορίζονται οι οικονομικοί όροι, οι οποίοι θα συγκεκριμενοποιούνταν μετά την υπογραφή των συμβάσεων και μάλιστα ο ΕΟΠΥΥ απαιτούσε την υπογραφή αυτής της σύμβασης εν μέσω εορτών, εντός 9 ημερών, που υποτίθεται ότι θα διαρκούσε η δημόσια διαβούλευση.

Τι ακριβώς είναι αυτή η σύμβαση;

Σκοπός αυτής της σύμβασης ήταν ξεκάθαρα -όπως παραδέχθηκαν οι αρμόδιοι του Υπουργείου Υγείας- η περικοπή της δαπάνης κατά 45% (από τα 108 εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν το 2015 για την ειδική αγωγή στα 60 πλέον εκατομμύρια ευρώ) και όχι η ανακούφιση των ασφαλισμένων, όπως διατυμπανίζει ο ΕΟΠΥΥ. Σε αυτό το σημείο θα ήταν καλό να ξεκαθαριστεί ότι η περικοπή της δαπάνης για την ειδική αγωγή δεν αποτελεί μνημονιακή απαίτηση. Μνημονιακή απαίτηση είναι η μείωση της δαπάνης γενικά, ενώ ο τρόπος με τον οποίο αυτή θα γίνει αφορά στην κυβέρνηση και τους χειρισμούς της.

Η προτεινόμενη από τον ΕΟΠΥΥ σύμβαση προβλέπει δυσβάσταχτους οικονομικούς όρους (clawback, rebates), δηλαδή υποχρεωτικές εκπτώσεις προς το κράτος της τάξης του 45% και πληρωμή τουλάχιστον 6 μήνες αργότερα, γεγονός που καθιστά τις επιχειρήσεις μας απολύτως μη βιώσιμες, αφού δε θα μπορούμε να καλύψουμε τις υποχρεώσεις μας (ενοίκιο, ΔΕΚΟ, εφορία, λειτουργικά έξοδα, μισθούς).

Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα -πέραν του ότι θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας (5000- 7000)- το κράτος να χάσει σημαντικό μέρος εσόδων του. Και αυτό διότι οι επιχειρήσεις μας είναι απολύτως διαφανείς, αφού κόβουμε ΟΛΕΣ τις αποδείξεις, προκειμένου να αποζημιωθούν οι γονείς από τον ΕΟΠΥΥ. Υπολογίζεται, λοιπόν, ότι μέσω των ασφαλιστικών και φορολογικών εισφορών οι θεραπευτές αποδίδουν στο δημόσιο πάνω από 100 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η δαπάνη του κράτους για τις ειδικές θεραπείες το 2015 ήταν 108 εκατομμύρια ευρώ.

Σημειώνεται ότι οι περισσότεροι συμβεβλημένοι πάροχοι με τον ΕΟΠΥΥ (φυσικοθεραπευτήρια, διαγνωστικά κέντρα κτλ) ζουν υπό καθεστώς οικονομικής ασφυξίας και πολλές επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να κλείσουν, γιατί δεν μπορούσαν να αντέξουν την περικοπή των δεδουλευμένων τους, αλλά και τις τεράστιες καθυστερήσεις πληρωμών. Να τονίσουμε ότι η σύμβαση που προτάθηκε από τον ΕΟΠΥΥ είναι μονομερής, φυσικά υπερ του τελευταίου, και σε περίπτωση μη καταβολής των ποσών από τον ΕΟΠΥΥ προς τους παρόχους, δεν ορίζεται καμία ποινική ρήτρα προς τον ΕΟΠΥΥ ώστε να μπορούμε να διεκδικήσουμε τα ήδη «κουρεμένα» δεδουλευμένα μας.

Τι ισχύει τώρα; Μετά από διαμαρτυρίες και πορείες γονέων και θεραπευτών – 9 σύλλογοι θεραπευτών και γονείς είναι σύσσωμα ενωμένοι μέχρι και σήμερα- το υπουργείο παραδέχτηκε ότι χειρίστηκε με προχειρότητα και χωρίς σχεδιασμό αυτόν τον ευαίσθητο τομέα και γι αυτό ένα μήνα μετά σύστησε επιστημονική επιτροπή (παρότι θα έπρεπε να το έχει κάνει πολύ καιρό πριν) και δίνει κάθε μήνα για τον επόμενο παράταση του ισχύοντος καθεστώτος, δηλαδή οι γονείς εξακολουθούν να καταθέτουν τις αποδείξεις που παίρνουν από τα κέντρα στο τέλος του μήνα και να αποζημιώνονται από τον ασφαλιστικό τους φορέα. Στην πράξη, όμως, αυτό δεν ισχύει, καθώς υπάρχει τεράστια καθυστέρηση πληρωμών των γονέων από τα ταμεία, δηλαδή κάποιοι γονείς έχουν να πάρουν χρήματα εδώ και 1 χρόνο και μάλιστα από το Δεκέμβριο του 2016 και μετά δεν έχει αποζημιωθεί κανένα παραστατικό, γεγονός που οδηγεί τους γονείς σε οικονομική ασφυξία ή σε διακοπή θεραπευτικών προγραμμάτων των παιδιών τους. Προφανώς πρόκειται για άτυπη στάση πληρωμών. Υπάρχουν γονείς που φτάνουν σε σημείο να μας λένε ότι θα πουλήσουν το αυτοκίνητό τους για να συνεχίσουν τη θεραπεία τν παιδιών τους… Αυτή η απόλυτη αναλγησία του κράτους, η έλλειψη σεβασμού του αγώνα που κάνουν οι γονείς οδηγεί σε περικοπή στις θεραπείες των παιδιών. Αυτά τα παιδιά είναι σήμερα «στον αέρα», ενώ στο Υπουργείο διατείνονται ότι δε θα μείνει κανένα παιδί ακάλυπτο… Πώς θα συμβεί αυτό με την περικοπή της ΗΔΗ ΧΑΜΗΛΗΣ δαπάνης κατά 45%, είναι ανεξήγητο!

Τι επιπτώσεις θα έχει αυτή η σύμβαση στα παιδιά;

Με τη σύμβαση αυτή οι γονείς χάνουν επίσης το δικαίωμα επιλογής θεραπευτή, το οποίο αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του ατόμου στην παγκόσμια χάρτα δικαιωμάτων. Η ΕΕΔΑ, σε ανακοίνωση που εξέδωσε στις 30 Ιανουαρίου του 2017, ζητά να διασφαλιστούν εγγυήσεις για τη χωρίς διάκριση διαθεσιμότητα των υπηρεσιών υγείας και την εξασφάλιση της προσβασιμότητας στις υπηρεσίες. Τα παιδιά, επίσης, είναι πιθανό να χρειαστεί να αλλάξουν θεραπευτή εν μέσω χρονιάς, χάνοντας την πολύτιμη θεραπευτική τους σχέση, γεγονός που μπορεί να πάει έως και 1 χρόνο πίσω την εξέλιξή τους, σύμφωνα με παγκόσμιες έρευνες. Επίσης, δεν διασφαλίζεται η ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας, καθώς δεν υπάρχει διάκριση των υπηρεσιών (μεταπτυχιακά, εξειδικεύσεις, εμπειρίας). Είναι αυτονόητο ότι, εκ των πραγμάτων, στα κέντρα που θα συμβληθούν με τον ΕΟΠΥΥ, θα υπάρχουν αναγκαστικές εκπτώσεις στην ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, καθώς θα υποαμείβουν τους θεραπευτές τους, οι οποίοι δε θα μπορούν πλέον να παρακολουθούν σεμινάρια και μετεκπαιδεύσεις, οι χώροι δε θα μπορούν να ανανεώνουν τον εξοπλισμό τους και να αγοράζουν νέο υλικό, ενώ βάσει της σύμβασης η διάρκεια της συνεδρίας θα μειωθεί στα 30 λεπτά. Από την άλλη πλευρά, όσοι δε συμβληθούν -και εφόσον καταφέρουν να επιβιώσουν- θα διατηρήσουν την ποιότητα των υπηρεσιών τους, αλλά πλέον θα είναι θέμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας των γονέων εάν θα μπορέσουν να επωμιστούν το κόστος της ειδικής αγωγής των παιδιών τους για να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες στα παιδιά τους… Ποιοι γονείς, όμως, και για πόσο καιρό θα αντέξουν κάτι τέτοιο σε αυτή την περίοδο βαθιάς κρίσης της χώρας;

Υπάρχει, επίσης, έντονη φημολογία ότι υφιστάμενα ΝΠΙΔ και ΜΚΟ θα συμβληθούν με το κράτος, χωρίς rebate και clawback, ενώ ήδη λειτουργούν με ιδιαίτερο φορολογικό καθεστώς, το όποιο συνιστά αθέμιτο ανταγωνισμό για τα υπόλοιπα ιδιωτικά κέντρα ειδικής αγωγής, τα οποία οφείλουν να καταβάλλουν εμπρόθεσμα ενοίκια, φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές , ΔΕΚΟ κλπ.

Τέλος, να σημειωθεί ότι σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες οι ειδικές θεραπείες παρέχονται δωρεάν, ενώ στην Ελλάδα δεν υπάρχουν δημόσιες δομές. Επί σειρά ετών ο ιδιωτικός τομέας -και ΜΟΝΟ αυτός- παρέχει υπηρεσίες ειδικών θεραπειών, με αποτέλεσμα να διατηρείται χαμηλό το κόστος για το κράτος, σε σχέση με το κόστος δημιουργίας αντίστοιχων δημοσίων δομών!

Τι προτείνουμε:

Από το 2012 οι σύλλογοι ζητούν συναντήσεις με τον ΕΟΠΥΥ και το Υπουργείο Υγείας για να συζητήσουν για τις άδειες λειτουργίας των κέντρων, οι οποίες ουδέποτε πραγματοποιήθηκαν και φυσικά δεν ήταν κανένας σύλλογος ενήμερος για τις επικείμενες συμβάσεις, όπως λέγεται. Ζητάμε να γίνει επί της ουσίας διαπραγμάτευση, με σκοπό να θεσπιστούν οι όροι λειτουργίας, να καταγραφεί ο πραγματικός πληθυσμός που χρήζει ειδικής αγωγής και οι θεραπείες που απαιτούνται ανάλογα με την εκάστοτε διάγνωση και πάνω από όλα ζητούμε να θεσπιστούν -κατόπιν συνεννόησης- όροι συνεργασίας που θα καθιστούν βιώσιμες τις επιχειρήσεις μας, και και να αποσυρθούν οι όροι αυτοί που έχουν οδηγήσει σε κλείσιμο φυσιοθεραπευτήρια, ιατρεία, ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα!

Η συγγραφική ομάδα

Ευαγγελίου Μαριάννα, Εργοθεραπεύτρια

Κοκκώνη Ανθή, Ειδική Παιδαγωγός

Παπαδιά Αντωνία, Γλωσσολόγος - Λογοθεραπεύτρια

Σμοΐλης Γιάννης, Εργοθεραπευτής

Χατζηαρτεμίου Θεοδώρα, Ψυχολόγος – Ειδική Παιδαγωγός

Τελευταία τροποποίηση στις Παρασκευή, 14/06/2013 - 23:54