Του Jack Kelly

Βρισκόμαστε σε μια εποχή παγκόσμιας αναγέννησης για τους εργαζόμενους, καθώς η στενότητα της αγοράς εργασίας έχει ''συσφίξει'' τις επιλογές των εργοδοτών. Πρέπει πλέον να κάνουν ό,τι χρειάζεται για να προσελκύσουν, να προσλάβουν και να διατηρήσουν τους εργαζόμενους. Επιχειρήσεις προσφέρουν δωρεάν δίδακτρα κολεγίου και απομακρυσμένες, υβριδικές και ευέλικτες μορφές εργασίας. Προσέχουν τώρα επίσης την ψυχική υγεία και τη συναισθηματική ευημερία των εργαζομένων και ενδιαφέρονται να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αποφύγουν την εξουθένωση.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι άνθρωποι εργάζονται περισσότερες ώρες από ποτέ άλλοτε. Αυτό ήταν αποτέλεσμα του εγκλωβισμού σε εσωτερικούς χώρους χωρίς πολλά άλλα να κάνουν, και της πίεσης να παράγεις ή να κινδυνεύεις να χάσεις τη δουλειά σου, ειδικά τον πρώτο ενάμιση χρόνο της πανδημίας.

Οι κλήσεις, τα μηνύματα, τα email, τα μηνύματα Slack και τα αιτήματα Zoom αναμενόταν -από τους εργοδότες- να απαντηθούν, είτε αυτό γινόταν το βράδυ είτε τα Σαββατοκύριακα. Αυτό επιβάρυνε σε μεγάλο βαθμό τον εργαζόμενο. Ήταν ένα σενάριο που δεν μπορούσε να φέρει μια επιθυμητή κατάληξη. Αν ο εργαζόμενος δεν ανταποκρινόταν γρήγορα, μπορεί να υπήρχε κάποιο τίμημα. Το να απαντάει κανείς όλες τις ώρες στο αφεντικό του μπορούσε να οδηγήσει σε υπερβολικό άγχος και επαγγελματική εξουθένωση.

Σε μια προσπάθεια να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής των εργαζομένων στο Βέλγιο, η ευρωπαϊκή χώρα ανακοίνωσε ότι χιλιάδες ομοσπονδιακοί δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα χρειάζεται πλέον να απαντούν σε κλήσεις ή μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τα αφεντικά τους εκτός ωραρίου εργασίας. Περίπου 65.000 δημόσιοι υπάλληλοι κέρδισαν "το δικαίωμα να αποσυνδεθούν", με την ελπίδα να οδηγήσουν σε μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. 

Με τον νέο κανόνα που τέθηκε σε ισχύ, οι ομοσπονδιακοί δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν να επικοινωνούν εκτός του καθιερωμένου ωραρίου εργασίας. Ωστόσο, υπάρχει η κατανόηση ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, "εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις απαιτούν δράση που δεν μπορεί να περιμένει μέχρι την επόμενη εργάσιμη περίοδο". Ο κανόνας διασφαλίζει επίσης ότι οι υπάλληλοι δεν θα τιμωρούνται ή θα αντιμετωπίζονται διαφορετικά εάν δεν απαντούν στην αλληλογραφία εκτός των καθιερωμένων ωρών εργασίας.  

Η Petra De Sutter, υπουργός δημόσιας διοίκησης του Βελγίου, αναφέρθηκε στο άγχος και την επαγγελματική εξουθένωση ως την "πραγματική ασθένεια του σήμερα". Η De Sutter πρόσθεσε ότι το δικαίωμα αποσύνδεσης καταπολεμά το "υπερβολικό εργασιακό στρες και την επαγγελματική εξουθένωση" μεταξύ των ομοσπονδιακών δημοσίων υπαλλήλων. Σε σχέση με το δικαίωμα στην αποσύνδεση, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Βελγίου εξετάζει επίσης μια πρόταση για την καθιέρωση μιας τετραήμερης εβδομάδας εργασίας 38 έως 40 ωρών για το προσωπικό πλήρους απασχόλησης. 

Ομοίως με το Βέλγιο, η Πορτογαλία ψήφισε προηγουμένως τον πορτογαλικό εργατικό κώδικα που ορίζει ότι "οι εργοδότες έχουν την υποχρέωση να μην επικοινωνούν με τους εργαζομένους κατά τη διάρκεια της περιόδου ανάπαυσής τους, εκτός από περιπτώσεις ανωτέρας βίας". Η πολιτική αυτή ισχύει τόσο για τους εργαζόμενους γραφείου όσο και για τους εργαζόμενους εξ αποστάσεως. Εάν ένας διευθυντής παραβιάσει αυτή την πολιτική, μπορεί να αντιμετωπίσει πρόστιμο, καθώς θεωρείται "σοβαρό αδίκημα για τους εργοδότες να παραβιάζουν την ιδιωτική ζωή των εργαζομένων τους". 

Η Ευρώπη είναι πολύ πιο μπροστά από τις Ηνωμένες Πολιτείες σε αυτά τα θέματα. Το 2016, η Γαλλία εισήγαγε το δικαίωμα στην αποσύνδεση. Στη συνέχεια, η Ιταλία ακολούθησε το παράδειγμά της το 2017 και η Ισπανία ένα χρόνο αργότερα. Η Ιρλανδία εφάρμοσε το δικαίωμα όλων των εργαζομένων να αποσυνδέονται το 2021.