ΝΙΚΗ ΜΠΑΚΟΥΛΗ

Yπάρχουν πρωτόκολλα που θα ‘επιστρατευθούν’, στην περίπτωση που αστεροειδής απειλήσει την ύπαρξη μας. Πώς θα ενημερωθούμε.

Δεν είναι μυστικό ό,τι σε ετούτη εδώ τη γωνιά γίνονται ‘πράγματα’ που λέει μια ψυχή. Δηλαδή, θέματα που είναι μπροστά από την εποχή τους. Αν είσαι σταθερός/σταθερή φαν, διαβάζεις τακτικά στο NEWS 24/7 θέματα που δημοσιεύουν σε ύστερο χρόνο διεθνή media.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το εξής: την εποχή που έκανε πρεμιέρα η ταινία με τίτλο «Don’t Look Up», ο Σταύρος Διοσκουρίδης αναρωτήθηκε αν και πώς θα ενημερωνόμασταν οι πολίτες αυτού του πλανήτη για το τέλος μας.

Την απορία του Σταύρου έλυσε ο επικοινωνιολόγος Παναγιώτης Παπαχατζής, καθηγητής στρατηγική επικοινωνίας και διαχείρισης κρίσεων σε μεταπτυχιακά τμήματα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και διευθυντής της Redwolf Advertising, με εμπειρία στην πολιτική επικοινωνία και την διαχείριση κρίσεων.

Δυο και πλέον χρόνια αργότερα, απάντησε στο ίδιο ερώτημα ένα στέλεχος του Γραφείου Συντονισμού Πλανητικής Άμυνας της NASA.

Το Planetary Defense Coordination Office (PDCO) είναι κυβερνητική υπηρεσία των ΗΠΑ που δημιουργήθηκε για να ανακαλύψει τους τρόπους να μπορούμε να βλέπουμε τι κυκλοφορεί γύρω μας (στη Γη), να υπολογίζονται οι τροχιές προκειμένου να διακρίνονται οι απειλές και ιδανικά να εξουδετερώνονται.

Η ίδια υπηρεσία εν τω μεταξύ, είχε ανακοινώσει τον Γενάρη ότι δεν θα κινδυνέψουμε από σύγκρουση στις 3 Μαρτίου, καθώς η προβλεπόμενη πιθανότητα ήταν 1/10.000.000.

Ο επικεφαλής του Γραφείου αυτού, Lindley Johnson διευκρίνισε σε πρόσφατη συνέντευξη του πως «θέλουμε να βρούμε τα πάντα, πριν μας βρουν αυτά».

Έως τώρα έχουν καταγραφεί κοντά στους 34.000 αστεροειδείς (μικρά σώματα σαν βράχος -αποτελούνται από σκόνη, μέταλλο και πέτρωμα- του ηλιακού συστήματος, που είναι σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο) κοντά στη Γη.

Οι 2.300 είναι «δυνητικά επικίνδυνοι» μόνο οι 153 θα μπορούσαν να προκαλέσουν την εξαφάνιση μας, αν έπεφταν πάνω μας.

Ως «δυνητικά επικίνδυνοι» χαρακτηρίζονται οι αστεροειδείς που έχουν διάμετρο τουλάχιστον 140.208 μέτρων και τέμνουν την τροχιά της Γης, στη απόσταση μεταξύ Γης και Ήλιου.

Οι 153 απειλές έχουν διάμετρο κοντά στο 1 χιλιόμετρο.

Ό,τι μικρότερο -από τις διαστάσεις που δώσαμε- υπάρχει και πετά γύρω μας, καίγεται στην ατμόσφαιρα της Γης.

ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΑΝ ΑΠΕΙΛΗΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΑΣΤΕΡΟΕΙΔΗ

Βάσει των όσων είπε το ‘αφεντικό’ της πλανητικής άμυνας, εάν διαπιστωθεί πως κάποιος εκ των αστεροειδών που μπορούν να απειλήσουν την ύπαρξη μας, κατευθύνεται προς τα πάνω μας, θα ειδοποιηθεί το Διεθνές Δίκτυο Προειδοποίησης Αστεροειδών (International Asteroid Warning Network-IAWN).

Είναι ο παγκόσμιος συνασπισμός αστρονόμων που δημιουργήθηκε το 2013, κατόπιν σύστασης που ενέκρινε ο ΟΗΕ, για μια διεθνή απάντηση σε μια πιθανή ουσιαστική απειλή.

Το IAWN είναι επιφορτισμένο με την ανάπτυξη στρατηγικής, με τη χρήση καλά καθορισμένων σχεδίων επικοινωνίας και πρωτοκόλλων που θα βοηθήσουν τις κυβερνήσεις να αναλύσουν τις συνέπειες της πρόσκρουσης αστεροειδή και το σχεδιασμό των αντιδράσεων μετριασμού του αντίκτυπου.

Εάν ο συνασπισμός επιβεβαιώσει πως όντως υπάρχει απειλή, αποφασίζει για τη συνέχεια. Πιο συγκεκριμένα, εάν εκτιμάται πως θα πληγεί μια χώρα, ενημερώνεται και οφείλει να προχωρήσει σε δημόσια δήλωση.

Εάν ο διαστημικός βράχος αναμένεται να έχει διεθνή αντίκτυπο, μπαίνει στη μέση το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για Υποθέσεις του Διαστήματος.  Παρεμπιπτόντως, έχει διεθνές συνέδριο στη Βιέννη, στις 26 του Μάρτη.

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΝΟ ΣΤΑ ΠΛΑΝΑ ΜΑΣ ΓΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ

Εν αντιθέσει με το «Don’t Look Up» που μια σειρά από αποφάσεις ανεπαρκών πολιτικών οδήγησαν στην συντέλεια, στην πραγματικότητα έχουμε στα ‘όπλα’ μας το DART (Double Asteroid Redirection Test) που παρουσιάστηκε σε μια δοκιμή εκτροπής υποτιθέμενης απειλής

Η NASA έχει ενημερώσει πως δουλεύει επί περισσότερων μεθόδων εκτροπής. Στη λίστα υπάρχει διαστημόπλοιο που θα βγάζει από την τροχιά του τον αστεροειδή, μέσω της βαρύτητας.

Όπως όμως, τονίστηκε σε άρθρο του Insider ό,τι μελετάται και αναπτύσσεται θα είναι άχρηστο (δεν θα μπορεί να κάνει τη δουλειά για την οποία δημιουργείται) στην περίπτωση που ο αστεροειδής δεν ανιχνευτεί το λιγότερο πέντε χρόνια πριν την επικείμενη πρόσκρουση.

Αυτό αποκαλύφθηκε σε προσομοίωση που έκανε η NASA για αντιμετώπιση απειλής, σε χρονική απόσταση έξι μηνών.

Για να μπορεί να δει τι έρχεται πέντε χρόνια νωρίτερα, χρειάζεται πιο εξελιγμένο τηλεσκόπιο που είναι στα σκαριά.

Βάσει μελέτης, η επόμενη πιθανή σοβαρή σύγκρουση αστεροειδούς και Γης θα γίνει το 2182. Για την ακρίβεια, ο διαστημικός βράχος που ονομάστηκε Bennu έχει 1/2700 πιθανότητες να συγκρουστεί με τον πλανήτη μας. Θα αυξηθούν αν περάσει από μια «βαρυτική κλειδαρότρυπα» το 2135.

O Bennu μπορεί να πυροδοτήσει έκρηξη, ίση με 24 πυρηνικές βόμβες.

Πηγή: news247.gr

«Πανευτυχείς» δηλώνουν οι άνθρωποι του Johnson Space Center της NASA στο Χιούστον που «επιτέλους» κατάφεραν να ανοίξουν σφραγισμένο κάνιστρο με δείγματα αστεροειδούς, τέσσερις μήνες αφότου αυτό προσεδαφίστηκε στην έρημο της Γιούτα. 

Την Παρασκευή, η διαστημική υπηρεσία ανακοίνωσε πως κατάφερε να αφαιρέσει δύο εξαρτήματα που είχαν κολλήσει και μπλόκαραν το άνοιγμα του μεταλλικού δοχείου.

«Ανοιξε, άνοιξε!» πόσταρε το τμήμα πλανητικής επιστήμης της NASA στο X/Twitter, έπειτα από μήνες άκαρπων προσπαθειών να ξεμπλοκάρουν τους δύο μηχανισμούς, μαζί με μία φωτογραφία σκόνης και μικρών κομματιών πετρωμάτων μέσα στο δοχείο. 

Σύμφωνα με την εφημερίδα Los Angeles Times, η επιστημονική ομάδα σχεδίασε ειδικά εργαλεία κατασκευασμένα από χειρουργικό, μη μαγνητικό ανοξείδωτο ατσάλι προκειμένου να ανοίξουν το σφραγισμένο δοχείο, χωρίς να μολυνθούν τα δείγματα από τον γήινο αέρα.

Τα περισσότερα από τα δείγματα πετρωμάτων που συλλέχθηκαν από την αποστολή του Osiris-Rex της Nasa ανακτήθηκαν αμέσως μετά την προσεδάφιση του δοχείου τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, μια μικρότερη ποσότητα παρέμενε σφραγισμένη σε μια κεφαλή δειγματοληψίας που αποδείχτηκε αδύνατον να ανοίξει – έως τώρα. 

Τα δείγματα είχαν συλλεχθεί το 2020 από τον Bennu, έναν αστεροειδή διαμέτρου 500 μέτρων και ηλικίας 4,6 δισ. χρόνων, ο οποίος έχει καταχωρισθεί από τους επιστήμονες ως «δυνητικά επικίνδυνος», καθώς υπάρχει 0,057% κίνδυνος πρόσκρουσης στη Γη έως το 2300. 

Αφού η ομάδα επιμελητών κατάφερε να ανοίξει την κάψουλα και να ανακτήσει το υπόλοιπο υλικό, η Αϊλίν Στάνμπερι, επικεφαλής του τμήματος Ares (Astromaterials Research and Exploration Science) του Κέντρου Johnson, δήλωσε πως «όλοι είμαστε ενθουσιασμένοι που θα δούμε τον υπόλοιπο θησαυρό που κρύβει το Osiris-Rex». 

«Πρόκειται για μερικά από τα αρχαιότερα υλικά που σχηματίστηκαν στο ηλιακό μας σύστημα», είχε δηλώσει πέρυσι o Ασλεϊ Κινγκ από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου.

«Δείγματα από αστεροειδείς [όπως αυτό] μάς αποκαλύπτουν όλα αυτά τα υλικά της δημιουργίας ενός πλανήτη όπως η Γη, αλλά και τη συνταγή – πώς δηλαδή αυτά τα υλικά ενώθηκαν και άρχισαν να αναμειγνύονται μεταξύ τους για να καταλήξουν σε κατοικήσιμα περιβάλλοντα» πρόσθεσε ο ίδιος.

 

 

Σημειώνεται πως το σκάφος που συνέλεξε τα δείγματα πετρωμάτων από τον Bennu, ένα διαστημικό βράχο του πρώιμου ηλιακού συστήματος, και αποδέσμευσε το κάνιστρο στη Γη, κατευθύνεται τώρα σε έναν αστεροειδή σε σχήμα φιστικιού, ονόματι Αποφις (Apophis). 

Πηγή: Guardian

Δυόμισι μήνες αφότου μια κάψουλα με δείγματα από τον αστεροειδή Bennu έπεσε με αλεξίπτωτο στην έρημο της Γιούτα, η NASA ακόμα παλεύει να ανοίξει το κάνιστρο με το πολύτιμο εξωγήινο υλικό.

Δύο από τις 32 βίδες που κρατούσαν σφραγισμένα τα δείγματα της αποστολής OSIRIS-REx ήταν αδύνατο να αφαιρεθούν, και η υπηρεσία ανακοίνωσε ότι η προσπάθεια σταματά μέχρι να σχεδιαστούν νέα κατσαβίδια, πιθανώς στις αρχές του νέου έτους.

Στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον όπου φυλάσσεται τα δείγματα, οι τεχνικοί κατάφεραν να συλλέξουν μόνο τη μαύρη σκόνη που είχε συγκεντρωθεί έξω από το κάνιστρο, καθώς και λίγο από το περιεχόμενο που κατάφεραν να τραβήξουν με λαβίδες.

Χρησιμοποιώντας λαβίδες οι τεχνικοί κατάφεραν να βγάλουν ένα μέρος του υλικού (NASA)

Συνολικά συνέλεξαν και εξέτασαν κόκκο-κόκκο 70 γραμμάρια υλικού –σκόνη και πετραδάκια-  πιστεύουν όμως ότι άλλο τόσο περιμένει μέσα στον σφραγισμένο θάλαμο.

H κάψουλα του OSIRIS-Rex έπεσε με αλεξίπτωτο στη Γιούτα στις 24 Σεπτεμβρίου (NASA / Keegan Barber)

Οι αστεροειδείς μπορούν να δώσουν σημαντικές πληροφορίες για την εξέλιξη του Ηλιακού Συστήματος, καθώς δημιουργήθηκαν με το υλικό που περίσσεψε από τον σχηματισμό των πλανητών πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια.

Μέχρι σήμερα, μόνο η Ιαπωνία είχε φέρει στη Γη δείγματα ενός τέτοιου σώματος.

Ο Bennυ έχει διάμετρο περίπου 500 μέτρων (NASA)

Οι πρώτες αναλύσεις στο υλικό του Bennu, τον οποίο επισκέφθηκε το  OSIRIS-Rex το 2020, αποκάλυψαν σημαντικές ποσότητες νερού και οργανικών μορίων -ένα προκαταρκτικό εύρημα που δείχνει να ενισχύει τη θεωρία ότι ι προσκρούσεις αστεροειδών έφεραν στη Γη τα συστατικά της ζωής.

Τα νέα δεδομένα θα βοηθήσουν επίσης στην κατανόηση της φύσης αστεροειδών που θα μπορούσαν μια μέρα να απειλήσουν τη Γη, ελπίζουν οι ερευνητές.

Ο ίδιος ο Bennu θεωρείται «δυνητικά επικίνδυνος», με τη NASA να εκτιμά ότι υπάρχει 1 πιθανότητα στις 1.800 να χτυπήσει ο αστεροειδής τη Γη κάποια στιγμή τον 22ο αιώνα, με τον κίνδυνο να μεγιστοποιείται στις 24 Σεπτεμβρίου 2182.

Ένας αστεροειδής που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και έλαβε την ονομασία «2023 DZ2» θα περάσει το Σάββατο 25/3 σε μικρή απόσταση από τη Γη.

Σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Πλανητικής Άμυνας της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας (NASA), ο αστεροειδής έχει διάμετρο περίπου 55 μέτρων, κινείται με ταχύτητα 37 χλμ/δευτερόλεπτο και αναμένεται να πλησιάσει τη Γη σε απόσταση 160.000 χιλιομέτρων.

Ο διαστημικός βράχος, που ονομάζεται «2023 DZ2», εκτιμάται σύμφωνα με τους τελευταίους υπολογισμούς ότι έχει διάμετρο έως και 93 μέτρα, ενώ το Big Ben έχει ύψος 96 μέτρα.

Είναι επίσης τρεις φορές μεγαλύτερος από τον αστεροειδή του Τσελιάμπινσκ που έπληξε τη Ρωσία το 2013, ο οποίος προκάλεσε ωστικό κύμα δύο φορές σε όλο τον κόσμο. Ο αστεροειδής Τσελιάμπινσκ, ο οποίος προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές και τραυμάτισε περισσότερους από 1.600 ανθρώπους όταν χτύπησε, είχε ύψος μόλις 19 μέτρα.

Ο αστεροειδής εκτιμάται ότι θα κάνει την πλησιέστερη προσέγγισή του στη Γη στις 19:51 GMT (15:51 EDT), με ταχύτητα 28.044 χλμ/ώρα.

Σύμφωνα με τη NASA ένα αντικείμενο αυτού του μεγέθους που περνά τόσο κοντά στη Γη συμβαίνει «μόνο περίπου μία φορά τη δεκαετία».

Το Γραφείο Συντονισμού Πλανητικής Άμυνας της NASA λέει ότι «η συντριπτική πλειονότητα των αστεροειδών κοντά στη Γη προέρχεται από το εσωτερικό μέρος της κύριας ζώνης όπου, για δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, οι τροχιές τους άλλαξαν από τη βαρυτική επίδραση του Δία και του Άρη, και μερικοί από αμοιβαίες συγκρούσεις».

Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία επισημαίνει ότι το Διεθνές Δίκτυο Προειδοποίησης για Αστεροειδείς θα έχει την ευκαιρία να αναλύσει τα δεδομένα από την προσέγγιση του «2023 DZ2» για να βελτιώσει το πρόγραμμα πλανητικής άμυνας με σκοπό την αντιμετώπιση ενδεχόμενης απειλής στο μέλλον.

Στο 2023 DZ2 δόθηκε εν συντομία μία στις 430 πιθανότητες να χτυπήσει τη Γη στις 27 Μαρτίου 2026 στη λίστα κινδύνου της NASA , ωστόσο αυτή η πιθανότητα έκτοτε μειώθηκε στο μηδέν.

Μια ζωντανή διαδικτυακή μετάδοση της προσέγγισής του θα παρέχεται από το The Virtual Telescope Project.

Aστεροειδής μικρού μεγέθους – διαμέτρου 3,5 έως 8,5 μέτρων – προβλέπεται να περάσει τελείως «ξυστά» από τη Γη στις 26 Ιανουαρίου. Πρόκειται για μια από τις πιο κοντινές προσεγγίσεις αστεροειδούς που έχουν ποτέ καταγραφεί, σε εκτιμώμενη απόσταση μόλις 3.600 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του πλανήτη μας, σύμφωνα με την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA).

Ο αστεροειδής «2023 BU» θα περάσει λίγο πάνω από το νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής, πολύ χαμηλότερα – στο ένα δέκατο περίπου – από την τροχιά των γεωσύγχρονων δορυφόρων. Δεν συνιστά πάντως κίνδυνο, καθώς ακόμη κι αν έπεφτε στον πλανήτη μας, αναμένεται σε μεγάλο βαθμό να διαλυόταν κατά την τριβή του με τη γήινη ατμόσφαιρα.

Ο αστεροειδής είχε ανακαλυφθεί το περασμένο Σάββατο από τον ερασιτέχνη αστρονόμο Γκενάντι Μπορίσοφ από την Κριμαία, ο οποίος είχε ανακαλύψει το 2019 και τον διαστρικό κομήτη 2I/Borisov. Ακολούθησαν παρατηρήσεις του “2023 BU” από δεκάδες άλλα παρατηρητήρια σε όλο τον κόσμο.

Η τελική ανάλυση των δεδομένων της τροχιάς του έγινε από το Κέντρο Μελετών Κοντινών στη Γη Αντικειμένων (CNEOS) του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια. Οι Αμερικανοί ερευνητές πρόβλεψαν ότι ο αστεροειδής θα περάσει ασυνήθιστα κοντά από τη Γη. Μάλιστα επειδή θα πλησιάσει τόσο πολύ, η βαρύτητα του πλανήτη μας θα αλλάξει την πορεία του, με αποτέλεσμα να διαγράφει στο μέλλον μια οβάλ τροχιά γύρω από τον Ήλιο κάθε 425 μέρες, αντί για 359 μέχρι σήμερα.

Ένας διαστημικός βράχος ο «αστεροειδής των Χριστουγέννων» όπως ονομάζεται θα περάσει από τη Γη και φέτος, κατά την εορταστική περίοδο. Ο αστεροειδής, που δεν αποτελεί απειλή για τον πλανήτη, θα φτάσει σε απόσταση 420.000 μιλίων (680.000 χλμ.) την Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου.

Δεν είναι σαν το αστέρι της Βηθλεέμ αλλά... φωτογραφήστε το

Αυτόν τον αστεροειδή με την κωδική ονομασία 2015 RN35 η επιστημονική κοινότητα τον έχει βαφτίσει «αστεροειδή Χριστουγέννων» και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) αποφάσισε να οργανώσει ένα challenge καθώς θα εμφανιστεί λίγες μέρες πριν την γιορτή των Χριστουγέννων.

Η ESA καλεί επαγγελματίες αλλά και ερασιτέχνες αστρονόμους να εντοπίσουν και να καταγράψουν εικόνες του περίφημου αστεροειδή. Ο διαστημικός βράχος θα είναι καλύτερα ορατός στον ουρανό του Νοτίου Ημισφαιρίου και στην Ευρώπη μέχρι τις 19 Δεκεμβρίου.

«Δεν το λέμε πρόκληση χωρίς λόγο. Ο αστεροειδής 2015 RN35 δεν θα λάμψει στους ουρανούς όπως το αστέρι της Βηθλεέμ πριν από χιλιετίες», αναφέρει η υπηρεσία. «Μικρότερος από το Άγαλμα της Ελευθερίας, αυτός ο αστεροειδής είναι πολύ μικρός σε αστρονομικές κλίμακες» προσθέτει.

Άθικτα θραύσματα του αστεροειδή ή κομήτη που προκάλεσε την εξαφάνιση των δεινοσαύρων φέρονται να βρέθηκαν στις ΗΠΑ, μια ανακάλυψη που, εφόσον επιβεβαιωθεί, δίνει νέα τροπή στις έρευνες για το κεφάλαιο που άνοιξε στην ιστορία της Γης πριν από 66 εκατ. χρόνια.

Ανασκαφή στην περιοχή Τάνις στη Βόρεια Ντακότα, περίπου 3.000 χιλιόμετρα από τον κρατήρα της πρόσκρουσης στη χερσόνησο Γιουκατάν του Μεξικού, έφερε στο φως μικροσκοπικά σφαιρίδια που σύμφωνα με τους ερευνητές αποσπάστηκαν από το διαστημικό αντικείμενο που προκάλεσε την καταστροφή.

Έφεραν επίσης στο φως το απολιθωμένο πόδι ενός διαμελισμένου δεινόσαυρου, ο οποίος δεν αποκλείεται να σκοτώθηκε εκείνη την ολέθρια ημέρα.

Τα ευρήματα δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα στον επιστημονικό Τύπο, ωστόσο ο Ρόμπερτ ΝτεΠάλμα του Πανεπιστημίο του Μάντσεστερ, επικεφαλής της ανασκαφής, παρουσίασε την έρευνα σε διάλεξη στο Κέντρο Διαστημικής Πτήσης «Γκόνταρντ» της NASA.

Αν τα ευρήματα επιβεβαιωθούν, ο παλαιοντολόγος Ρόμπερτ ΝτεΠάλμα θα μπορεί να πανηγυρίζει για μια άκρως εντυπωσιακή ανακάλυψη (Kansas University)

Τα ευρήματα παρουσιάζονται επίσης στο ντοκιμαντέρ Dinosaurs: The Final Day, με αφηγητή τον φυσιοδίφη σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο, το οποίο θα προβληθεί στο BBC στις 15 Απριλίου.

Θραύσματα γυαλιού

Το Τάνις έγινε γνωστό το 2019 χάρη σε άρθρο του περιοδικού New Yorker, το οποίο παρουσίαζε την περιοχή ως θαυμαστό νεκροταφείο ζώων και φυτών που σκοτώθηκαν από το κοσμικό χτύπημα.

Εκείνη τη χρονιά, ο ΝτεΠάλμερ δημοσίευσε μελέτη στο PNAS στην οποία παρουσίαζε τα γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, η οποία βρισκόταν τότε στις όχθες ενός εξαφανισμένου πια ποταμού και πιθανότατα χτυπήθηκε από το τερατώδες τσουνάμι που προκάλεσε η πρόσκρουση. Σύμφωνα με τη μελέτη, σφαιρίδια γυαλιού που βρέθηκαν παγιδευμένα στα βράγχια ψαριών είναι συντρίμμια της πρόσκρουσης που εκτινάχθηκαν ψηλά στην ατμόσφαιρα, στερεοποιήθηκαν και έπεσαν πίσω στη Γη.

Τα ευρήματα όμως δεν έπεισαν όλους τους ειδικούς.

Τώρα, ο ΝτεΠάλμα παρουσιάζει νέα ευρήματα από τη συνεχιζόμενη ανασκαφή. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι ίσως τα μικροσκοπικά σφαιρίδια γυαλιού που έτυχε να προσγειωθούν πάνω σε ρετσίνι δέντρων και βρέθηκαν παγιδευμένα σε κεχριμπάρι.

Τα περισσότερα σφαιρίδια προέρχονταν από τον φλοιό της Γης που εκτινάχθηκε στην πρόσκρουση, δείχνει η παρουσία υψηλών επιπέδων ασβεστίου και στρόντιου.

Βρέθηκαν όμως και δύο σφαιρίδια με «εντελώς διαφορετική» σύσταση, όπως ανέφερε ο ΝτεΠάλμα στη διάλεξή του. Τα σφαιρίδια περιείχαν υψηλά επίπεδα σιδήρου, χρώμιου και νικελίου, στοιχεία που παραπέμπουν σε αστεροειδή. Αν το συμπέρασμα επιβεβαιωθεί, διαψεύδει οριστικά το σενάριο ότι το αντικείμενο ήταν κομήτης.

«Το να βλέπουμε με τα μάτια μας ένα κομμάτι του ενόχου είναι ανατριχιαστική εμπειρία» σχολίασε ο ΝτεΠάλμα σύμφωνα με τους New York Times που παρακολούθησαν τη διάλεξη.

«Όλες τα ευρήματα, όλα τα χημικά δεδομένα της μελέτης, αποτελούν ισχυρή ένδειξη ότι αυτό που κοιτάζουμε είναι ένα κομμάτι της βολίδας, του αστεροειδή που έφερε το τέλος των δεινοσαύρων» δήλωσε στο BBC ο καθηγητής Φιλ Μάνινγκ, επιβλέπων του ΝτεΠάλμα στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ.

Διαμελισμένος δεινόσαυρος

Εκτός από τα σφαιρίδια, οι ερευνητές ανακάλυψαν και μια πληθώρα απολιθωμάτων, ανάμεσά τους το άριστα διατηρημένο πόδι ενός χορτοφάγου δεινόσαυρου του γένους Thescelosaurus.

Το πόδι βρέθηκε μόνο του, αποκομμένο από το υπόλοιπο σώμα, και δεν έφερε ενδείξεις τραύματος από θηρευτές ή ασθένεια. Οι ερευνητές εικάζουν ότι το ερπετό σκοτώθηκε την ημέρα της πρόσκρουσης, ίσως από το βίαιο τσουνάμι που πλημμύρισε το Τάνις.

«Είναι σαν CSI για δεινόσαυρους» είπε ο ΝτεΠάλμα. «Ως επιστήμονας, δεν θα ισχυριστώ πως ‘Ναι, είναι 100% σίγουρο ότι βρήκαμε ένα ζώο που πέθανε στην πρόσκρουση’. Είναι όμως συμβατά τα ευρήματα; Ναι» υποστήριξε.

Το απολιθωμένο πόδι του δεινόσαυρου που φέρεται να σκοτώθηκε την ημέρα της πρόσκρουσης (BBC)

Οι New York Times ζήτησαν τη γνώμη του Στιβ Μπρουσάτ, παλαιοντολόγου του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου ο οποίος εργάστηκε ως σύμβουλος για το ντοκιμαντέρ του BBC. Δήλωσε βέβαιος ότι τα ψάρια που είχαν σφαιρίδια στα βράγχια πέθαναν τη μέρα της καταστροφής, διατηρεί όμως επιφυλάξεις για το ισχύει το ίδιο και για τον διαμελισμένο δεινόσαυρο.

«Είναι εύλογη ερμηνεία αλλά δεν έχει αποδειχθεί πέρα από κάθε αμφιβολία στη βιβλιογραφία» είπε.

Πιο ενθουσιώδης ήταν ο Νιλ Λάντμαντ, επιμελητής του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη, ο οποίος επισκέφθηκε το Τάνις το 2019 και είναι πεπεισμένος ότι η ανασκαφή αποτυπώνει την κατακλυσμιαία καταστροφή.

Τα ευρήματα, εξάλλου, δείχνουν να στηρίζουν μελέτη που δημοσίευσε το 1998 ο Φρανκ Κάιτ, γεωχημικός του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, υποστηρίζοντας ότι ανέσυρε θραύσμα της βολίδας από γεώτρηση στη Χαβάη, περισσότερο από 8.000 μακριά από τον κρατήρα της πρόσκρουσης.

Οι νέες έρευνες «βρίσκονται σε συμφωνία με αυτά που μας έλεγε πριν από χρόνια ο Φρανκ Κάιτ» δήλωσε ο ΝτεΠάλμα.

Ο ίδιος ο Κάιτ όμως παραμένει επιφυλακτικός για το συμπέρασμα ότι τα γυάλινα σφαιρίδια είναι όντως κομμάτια της βολίδας. «Προσωπικά πιστεύω ότι οποιοδήποτε μετεωριτικό υλίκό θα ήταν εξαιρετικά σπάνιο και απίθανο να βρεθεί μέσα στους τεράστιους όγκους εκτιναγμένου υλικού σε αυτή την τοποθεσία» είπε στους New York Times.

«Ίσως όμως οι ερευνητές στάθηκαν τυχεροί».

Το αντικείμενο εκτιμάται ότι είχε διάμετρο τριών μέτρων και εισήλθε στην ατμόσφαιρα με ταχύτητα άνω των 18 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο.

 Ούγγρος αστρονόμος Κριστιάν Σασνέζκι έζησε μια από τις πιο συναρπαστικές ημέρες της καριέρας του όταν εντόπισε έναν αστεροειδή διαμέτρου περίπου τριών μέτρων να πλησιάζει τη Γη: δύο ώρες αργότερα, το αντικείμενο έπεσε στον Αρκτικό Ωκεανό έξω από την Ισλανδία και έγινε μόλις ο πέμπτος αστεροειδής που ανακαλύπτεται πριν χτυπήσει τον πλανήτη.

Ο διαστημικός βράχος, στον οποίο αποδόθηκε η ονομασία  2022 EB5, εισήλθε στην ατμόσφαιρα την περασμένη Παρασκευή με ταχύτητα γύρω στα 18,5 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, δείχνουν υπολογισμοί που ανάρτησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεώρων, ο οποίος απηύθυνε έκκληση για αναφορές τυχόν αυτοπτών μαρτύρων.

Απελευθέρωσε ενέργεια 2 κιλοτόνων TNT, όσο μια ισχυρή συμβατική βόμβα, πιθανότατα όμως διαλύθηκε φλεγόμενος στην ατμόσφαιρα και δεν έφτασε μέχρι την επιφάνεια του ωκεανού.

Ο Σασνέζκι, αστρονόμος του Παρατηρητηρίου Κόνκολι, εντόπισε το μικρό αντικείμενο στις 11 Μαρτίου σε εικόνες τηλεσκοπίου που λειτουργεί στα όρη Μάτρα, περίπου 80 χιλιόμετρα από τη Βουδαπέστη.

 

Ο ερευνητής σήμανε συναγερμό και συνάδελφοί του σε άλλες χώρες έσπευσαν να παρατηρήσουν τον εισερχόμενο βράχο. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι έπεσε ανάμεσα στην Ισλανδία και τη Νορβηγία στις 11.23 ώρα Ελλάδας, δύο ώρες μετά την ανακάλυψή του.

Περίπου την εκτιμώμενη ώρα της πτώσης, παρατηρητές στη βόρεια Ισλανδία ανέφεραν ότι είδαν μια λάμψη στον ορίζοντα.

Λίγα λεπτά αργότερα, σταθμοί στη Γροιλανδία και τη Νορβηγία κατέγραψαν υπόηχους από την εκρηκτική διάλυση του βράχου στην ατόσφαιρα, οι οποίοι επέτρεψαν την εκτίμηση του μεγέθους και της ενέργειάς του.

 

Υπηρεσία της NASA έχει αναλάβει την χαρτογράφηση όλων των δυνητικά επικίνδυνων αστεροειδών με διάμετρο τουλάχιστον μερικών εκατοντάδων μέτρων, όμως ο εντοπισμός μικρότερων αντικειμένων είναι δύσκολος.

Το συμβάν της Παρασκευής ήταν μόλις η πέμπτη φορά που ένας αστεροειδής εντοπίζεται πριν πέσει στη Γη.

Ο πρώτος ήταν ένας βράχος 80 τόνων που εξερράγη πάνω από την έρημο της Νουβίας στο Σουδάν τον Οκτώβριο του 2008. Περίπου 600 μετεωρίτες, θραύσματα του αστεροειδή, βρέθηκαν αργότερα στην έρημο.

Χωρίς προειδοποίηση ήρθε αντίθετα το σημαντικότερο πιο πρόσφατο συμβάν, ο αστεροειδής των περίπου 20 μέτρων που εξερράγη πάνω από το Τσελιαμπίνσκ της Ρωσίας το 2013, με ισχύ πυρηνικού όπλου, και προκάλεσε ωστικό κύμα που τραυμάτισε πάνω από 1.500 άτομα, κυρίως από σπασμένα τζάμια.

Έναν δεύτερο μεγαλύτερο Τρωικό αστεροειδή, μετά από εκείνον που ανακαλύφθηκε το 2010, θα μοιράζεται την τροχιά της γης και θα συνοδεύει το πλανήτη τα επόμενα 4.000 χρόνια.

Οι αστρονόμοι επιβεβαίωσαν ότι η Γη συνοδεύεται από έναν δεύτερο Τρωικό αστεροειδή, μεγαλύτερο από τον πρώτο που είχε ανακαλυφθεί το 2010. Οι πρώτες ενδείξεις για έναν δεύτερο σύντροφο του πλανήτη μας είχαν βρεθεί τον Δεκέμβριο του 2020 και τώρα υπήρξε η επιβεβαίωση ότι όντως ένας ακόμη μεγαλύτερος αστεροειδής κινείται μαζί με τη Γη.

Οι Τρωικοί αστεροειδείς κινούνται πέριξ του Ήλιου αλλά μοιράζονται την ίδια τροχιά με έναν πλανήτη. Έχουν βρεθεί πολλοί τέτοιοι αστεροειδείς γύρω από διάφορους πλανήτες του ηλιακού συστήματος. Για παράδειγμα, ο Δίας έχει πάνω από 5.000, τους οποίους θα επισκεφτεί η νέα αποστολή Lucy της NASA που εκτοξεύθηκε πρόσφατα. Τώρα γίνεται αντιληπτό ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει, επίσης, στην περίπτωση του δικού μας πλανήτη, ο οποίος έχει βρεθεί να διαθέτει δύο τέτοιους συντρόφους, μέχρι στιγμής.

Ο πρώτος ήταν ο «2010 TK» με διάμετρο 400 μέτρα και ο δεύτερος είναι ο «2020 XL5» με διάμετρο περίπου 1,2 χιλιόμετρα, δηλαδή έχει τριπλάσιο μέγεθος. Και οι δύο έχουν βρεθεί στο λεγόμενο σημείο Λαγκράνζ L4 μεταξύ Ήλιου και Γης. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Τόνι Σαντάνα-Ρος των πανεπιστημίων του Αλικάντε και της Βαρκελώνης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», εκτιμούν ότι στο μέλλον μπορεί να βρεθούν και άλλοι Τρωικοί αστεροειδείς να συνοδεύουν τη Γη.

Η αρχική ανακάλυψη του «2020 XL5», ο οποίος είναι σκουρόχρωμος και πλούσιος σε ποσότητα άνθρακα, έγινε με το τηλεσκόπιο Pan-STARRS 1 της Χαβάης και η επιβεβαίωση με τα τηλεσκόπια SOAR στη Χιλή και Lowell στην Αριζόνα. Οι υπολογισμοί των επιστημόνων δείχνουν ότι ο μεγαλύτερος Τρωικός αστεροειδής «2020 XL5"»θα συνεχίσει να συντροφεύει τη Γη για τουλάχιστον 4.000 χρόνια ακόμη, αλλά σταδιακά θα διαταραχθεί βαρυτικά η τροχιά του και κάποια στιγμή θα «δραπετεύσει» στο διάστημα εγκαταλείποντας την παρέα της Γης.

Οι επιστήμονες θέλουν -εν τω μεταξύ- να μελετήσουν τους γήινους Τρωικούς αστεροειδείς επειδή αποτελούνται από αρχέγονα υλικά που ανάγονται στην πρώιμη εποχή γέννησης του ηλιακού συστήματός μας και άρα πιθανώς περιέχουν τμήματα των υλικών που σχημάτισαν την ίδια τη Γη.

«Αν μπορέσουμε να ανακαλύψουμε περισσότερους Τρωικούς αστεροειδείς και αν μερικοί από αυτούς έχουν πιο "βολικές" τροχιές, πιθανώς θα είναι φθηνότερο να φτάσουμε σε αυτούς παρά στη Σελήνη. Συνεπώς θα μπορούσαν να γίνουν ιδανικές βάσεις για μία προωθημένη εξερεύνηση του ηλιακού συστήματος ή ακόμη και πηγή πρώτων υλών», δήλωσε ο αστρονόμος Σέζαρ Μπρισένο του αστεροσκοπείου Cerro Tololo Inter-American Observatory στη Χιλή.

Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:

https://www.nature.com/articles/s41467-022-27988-4

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Τεχνολογία ικανή να αλλάξει την πορεία αστεροειδούς, ο οποίος θα απειλεί να συντριβεί στη Γη, δοκιμάζει η NASA με την αποστολή DART.

Το διαστημόπλοιο της αμερικανικής υπηρεσίας Διαστήματος θα συντριβεί στην επιφάνεια του μικρού αστεροειδούς Δίμορφος, προκειμένου η επιστημονική ομάδα να διαπιστώσει εάν η ταχύτητα και η πορεία του μπορούν να επηρεασθούν. Εάν ένα κομμάτι διαστημικού βράχου, πλάτους μερικών εκατοντάδων μέτρων, συγκρουσθεί με τον πλανήτη μας, η καταστροφή θα μπορούσε να επηρεάσει μια ολόκληρη ήπειρο, σκοτώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.

Πύραυλος Falcon 9 εκτοξεύθηκε χθες από την αεροπορική βάση Βάντερμπεργκ της Καλιφόρνιας, μεταφέροντας το διαστημόπλοιο DART στην αποστολή «αυτοκτονίας» του. Πρόκειται για την πρώτη αποστολή με στόχο τη μεταβολή της τροχιάς αστεροειδούς για την προστασία της Γης, παρότι ο συγκεκριμένος αστεροειδής δεν απειλεί τον πλανήτη μας.

«Το διαστημόπλοιο DART θα επηρεάσει ελάχιστα την τροχιά του Διμόρφου. Ακόμη και μια ελάχιστη μεταβολή είναι αρκετή για την τροποποίηση της τροχιάς αστεροειδούς, εφόσον αυτός έχει εντοπιστεί εγκαίρως», λέει η Κέλι Φαστ, του γραφείου πλανητικής άμυνας της NASA. «Η αποστολή βρίσκεται στο αρχικό της στάδιο. Πρέπει πρώτα να φθάσουμε στον Δίμορφο», λέει η Φαστ.

Οι αστεροειδείς είναι τα απομεινάρια της δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος. Υπάρχουν απειροελάχιστες πιθανότητες κάποιος από τους αστεροειδείς αυτούς να βρεθεί σε τροχιά σύγκρουσης με τη Γη. Παρότι κάτι τέτοιο θεωρείται ουσιαστικά απίθανο, η NASA επιθυμεί να είναι προετοιμασμένη για το ενδεχόμενο αυτό.

Η αποστολή DART, κόστους 325 εκατ. δολαρίων, έχει βάλει στο στόχαστρο ζεύγος αστεροειδών οι οποίοι περιστρέφονται ο ένας γύρω από τον άλλον, γνωστοί ως δίδυμοι αστεροειδείς. Το μεγαλύτερο από τα δύο αστρικά αντικείμενα, ονομαζόμενο Δίδυμος, έχει πλάτος 780 μέτρων, ενώ ο μικρότερος «σύντροφός» του, ο Δίμορφος, έχει διάμετρο περίπου 160 μέτρων.

Εάν συγκρουστούν με τη Γη αστρικά σώματα στο μέγεθος του Διμόρφου είναι ικανά να προκαλέσουν καταστροφές ανάλογες με αυτές ισχυρού πυρηνικού όπλου, σκοτώνοντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Αστεροειδείς διαμέτρου 300 μέτρων και άνω μπορούν να καταστρέψουν ολοσχερώς ολόκληρες ηπείρους, ενώ όσοι έχουν διάμετρο ενός χιλιομέτρου είναι ικανοί να καταστρέψουν όλο τον πλανήτη μας. Αφού ξεφύγει από τη βαρυτική έλξη της Γης, το διαστημόπλοιο DART θα ακολουθήσει ανεξάρτητη τροχιά γύρω από τον Ηλιο, προτού «αναχαιτίσει» τους δίδυμους αστεροειδείς, καθώς αυτοί θα πλησιάσουν τη Γη σε απόσταση 11 εκατ. χλμ., τον Σεπτέμβριο του 2022. Το DART θα συντριβεί στην επιφάνεια της μικροσελήνης Δίμορφος με ταχύτητα 6,6 χλμ. το δευτερόλεπτο.

ΦΩΤΟ: O πύραυλος Falcon 9 εκτοξεύθηκε χθες από την αεροπορική βάση Βάντερμπεργκ στην Καλιφόρνια, μεταφέροντας το διαστημόπλοιο DART στην αποστολή «αυτοκτονίας» του. Πρόκειται για την πρώτη αποστολή με στόχο τη μεταβολή της τροχιάς αστεροειδούς για την προστασία της Γης, παρότι ο συγκεκριμένος αστεροειδής δεν απειλεί τον πλανήτη μας (φωτ. Bill Ingalls / NASA via A.P.).

Πηγή: kathimerini.gr