Στη δημοσιότητα έδωσε η Διεθνής Αμνηστία, έκθεση με θέμα την αντιμετώπιση των προσφύγων από τη Συρία. Αναλυτικά η έκθεση:
Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα έπρεπε να σκύψουν το κεφάλι από ντροπή για τους θλιβερά χαμηλούς αριθμούς προσφύγων από τη Συρία, τους οποίους είναι έτοιμοι να μετεγκαταστήσουν, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία, που δίνει στη δημοσιότητα έκθεσή της.
Στη σύντομη έκθεση Διεθνής Αποτυχία: Η Κρίση των Σύρων Προσφύγων, η οποία δημοσιεύεται σήμερα Παρασκευή, η οργάνωση αναφέρει λεπτομερώς πώς τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν προσφερθεί να ανοίξουν τις πύλες τους μόνο σε περίπου 12.000 από τους πιο ευάλωτους πρόσφυγες από τη Συρία: μόλις 0,5 τοις εκατό επί των 2,3 εκατομμυρίων ανθρώπων που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. «Η Ε.Ε. έχει αποτύχει παταγωδώς να ανταποκριθεί στο ρόλο της μέσω παροχής ασφαλούς καταφυγίου στους πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν χάσει τα πάντα εκτός από την ίδια τους τη ζωή.
Ο αριθμός των ατόμων που είναι έτοιμοι να μετεγκατασταθούν είναι πραγματικά οικτρός. Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα έπρεπε να σκύβουν το κεφάλι από ντροπή», δήλωσε ο Σαλίλ Σετί, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας. Η πλησιέστερη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα -η Λευκωσία- απέχει μόλις 300 χιλιόμετρα από τη Δαμασκό.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν δεσμευτεί συλλογικά για την μετεγκατάσταση μόνο ενός πολύ μικρού ποσοστού των πιο ευάλωτων προσφύγων της Συρίας.
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας αναλύει τα στοιχεία. · Μόνο 10 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσέφεραν θέσεις μετεγκατάστασης ή αποδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους σε πρόσφυγες από τη Συρία.
· Η Γερμανία είναι μακράν η πιο γενναιόδωρη -δεσμεύτηκε να δεχτεί 10.000 πρόσφυγες, ήτοι 80 τοις εκατό επί του συνόλου των δεσμεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
· Εκτός από τη Γερμανία, τα υπόλοιπα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε. έχουν προσφερθεί να δεχθούν μόλις 2.340 πρόσφυγες από τη Συρία.
· Η Γαλλία προσέφερε μόνο 500 θέσεις, ήτοι 0,02 τοις εκατό επί του συνολικού αριθμού των ανθρώπων που έχουν εγκαταλείψει τη Συρία.
· Η Ισπανία συμφώνησε να λάβει μόνο 30 άτομα, ήτοι 0,001 τοις εκατό των προσφύγων από τη Συρία.
· Δεκαοκτώ κράτη μέλη της Ε.Ε. -συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιταλίας- δεν προσέφεραν καθόλου θέσεις.
Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, οι συνθήκες για 2,2 εκατομμύρια ανθρώπους που εγκατέλειψαν τη Συρία προς γειτονικές χώρες επιδεινώνονται με ταχείς ρυθμούς. Με μόνο 12.000 προσφερόμενες θέσεις εκ μέρους των κρατών μελών της Ε.Ε. για την μετεγκατάσταση ή αποδοχή για ανθρωπιστικούς λόγους, άλλοι επιχειρούν το ταξίδι με άλλους τρόπους.
Δεκάδες χιλιάδες έφθασαν στην Ευρώπη προσπαθώντας να ζητήσουν άσυλο, ενώ διακινδύνευσαν τη ζωή και τη σωματική τους ακεραιότητα τους σε δύσκολα ταξίδια, μέσω θάλασσας ή ξηράς. Η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας αποκαλύπτει ότι πρώτα πρέπει να σπάσουν τα τείχη του Φρουρίου «Ευρώπη».
Πολλοί έρχονται αντιμέτωποι με βίαιες απωθήσεις από την αστυνομία και την ακτοφυλακή ή κρατούνται επί εβδομάδες υπό άθλιες συνθήκες.
Το ταξίδι στην Ιταλία μέσω θάλασσας
Κάθε χρόνο εκατοντάδες άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τη Μεσόγειο.
Εκτιμάται ότι τον Οκτώβριο έχασαν τη ζωή τους περίπου 650 πρόσφυγες και μετανάστες, όταν τρεις βάρκες βυθίστηκαν ενώ προσπαθούσαν να φτάσουν στην Ευρώπη από τη Βόρεια Αφρική. Περισσότεροι από 10.000 πρόσφυγες από τη Συρία φέρεται να έχουν φθάσει στις ακτές της Ιταλίας κατά τους πρώτους 10 μήνες του τρέχοντος έτους. Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας παρέχει προσωπικές μαρτυρίες από εκείνους που προσπάθησαν να φθάσουν στην Ευρώπη μέσω θάλασσας.
Ο Awad, ένα 17χρονο αγόρι από τη Δαμασκό, περιέγραψε πώς κατόρθωσε να βγει από το παράθυρο ενός βυθιζόμενου σκάφους και να κολυμπήσει ως την επιφάνεια. Σύμφωνα με αναφορές, στο σκάφος επέβαιναν 400 άτομα. Είδε ανθρώπους να αρπάζονται από πτώματα και λείψανα των ναυαγίων για να μπορέσουν να επιπλεύσουν, ενώ άλλοι μάλωναν για τα σωσίβια. Ο Awad έχασε τη μητέρα του και άλλα μέλη της οικογένειάς του. «Δεν έχω ιδέα για το πού είναι η οικογένειά μου... Παλιά είχα φιλοδοξία, αλλά τώρα έχω χάσει τη μητέρα μου, δεν θέλω τίποτα, θέλω μόνο σταθερότητα, όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα….»
Ένα άλλο αγόρι από τη Συρία έχασε τον πατέρα του και τον εννιάχρονο αδελφό του στο δυστύχημα. «Η εμπειρία μου δεν κατέστρεψε μόνο τα όνειρά μου, κατέστρεψε τα όνειρά της οικογένειάς μου. Είμαι καταστραμμένος ολοσχερώς.»
Φρούριο «Ευρώπη»
Σε δύο από τις κύριες πύλες εισόδου στην Ε.Ε., τη Βουλγαρία και την Ελλάδα, οι πρόσφυγες από τη Συρία υφίστανται άθλια μεταχείριση, και, μεταξύ άλλων, βρίσκονται αντιμέτωποι με απειλητικές για τη ζωή τους επιχειρήσεις απώθησης κατά μήκος των ελληνικών ακτών, καθώς και κράτηση επί εβδομάδες σε κακές συνθήκες στη Βουλγαρία.
Ελλάδα: απωθήσεις πίσω στη θάλασσα
Πρόσφυγες περιέγραψαν στη Διεθνή Αμνηστία πώς έλληνες αστυνομικοί ή συνοροφύλακες, με όπλα και ολοπρόσωπες κουκούλες, τους κακομεταχειρίστηκαν, τους πήραν όλα τα υπάρχοντά τους και τελικά τους απώθησαν πίσω στην Τουρκία.
Ένας 32χρονος άνδρας από τη Συρία περιέγραψε πώς τον Οκτώβριο ο ίδιος και η μητέρα του ήρθαν αντιμέτωποι με την ελληνική συνοροφυλακή κοντά στη Σάμο. Ανήκαν σε μια ομάδα 35 ατόμων, μεταξύ των οποίων γυναίκες και μικρά παιδιά, οι οποίοι απωθήθηκαν πίσω στην Τουρκία. «Έβαλαν όλους τους άνδρες να ξαπλώσουν στο σκάφος, πάταγαν πάνω μας και μας χτύπαγαν με τα όπλα τους επί τρεις ώρες. Στη συνέχεια, γύρω στις 10 το πρωί, αφού αφαίρεσαν τη μηχανή, μας έβαλαν πίσω στο πλαστικό σκάφος και μας οδήγησαν πίσω στα τουρκικά ύδατα, οπού μας άφησαν στη μέση της θάλασσας».
Ο αριθμός των παράνομων επιχειρήσεων απώθησης από την Ελλάδα δεν είναι γνωστός. Ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει ότι έχουν απωθηθεί εκατοντάδες άνθρωποι. Τα τελευταία δύο χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διέθεσε 228 εκατομμύρια για την ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων. Συγκριτικά, για το ίδιο χρονικό διάστημα, μόλις 12 εκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων, το οποίο υποστηρίζει τις προσπάθειες υποδοχής προσφύγων.
Βουλγαρία: υπό κράτηση και περιορισμό
Μεταξύ Ιανουάριου και Νοεμβρίου του 2013, έφτασαν στη Βουλγαρία περίπου 5.000 πρόσφυγες από τη Συρία. Η πλειονότητα στεγάζεται σε κέντρα έκτακτης ανάγκης, το μεγαλύτερο των οποίων βρίσκεται στην πόλη Harmanli. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα κλειστό κέντρο κράτησης.
Η Διεθνής Αμνηστία διαπίστωσε ότι πρόσφυγες ζούσαν υπό άθλιες συνθήκες, σε κοντέινερ, σε ένα ερειπωμένο κτήριο και σε σκηνές. Υπήρχε έλλειψη επαρκών εγκαταστάσεων υγιεινής και η πρόσβαση σε τρόφιμα, κλινοσκεπάσματα ή φάρμακα ήταν περιορισμένη. Πολλοί άνθρωποι είχαν ανάγκη από ιατρική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων που είχαν τραυματιστεί στις συγκρούσεις, ατόμων που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες και ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας. Κάποιοι πρόσφυγες στην Harmanli είπαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι είχαν τεθεί υπό κράτηση επί περισσότερο από ένα μήνα. «Δεκάδες χιλιάδες διακινδυνεύουν τις ζωές τους με επικίνδυνα ταξίδια μέσω θάλασσας ή ξηράς προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη. Έχουμε δει εκατοντάδες να χάνουν τη ζωή τους στη Μεσόγειο. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι πολλοί από εκείνους που διακινδύνευσαν τη ζωή και τη σωματική τους ακεραιότητα για να έρθουν εδώ, αναγκάζονται είτε να γυρίσουν πίσω, είτε κρατούνται σε πραγματικά άθλιες συνθήκες με ανεπαρκή τροφή, νερό ή ιατρική φροντίδα», δήλωσε ο Σαλίλ Σετί.
Η Ευρώπη πρέπει να δράσει
«Οι κοινοτοπίες των ηγετών της Ευρώπης ακούγονται ρηχές μπροστά στα αποδεικτικά στοιχεία», δήλωσε ο Σαλίλ Σετί. «Η ΕΕ πρέπει να ανοίξει τα σύνορά της, να παράσχει ασφαλή διέλευση, και να σταματήσει τις άθλιες αυτές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων." Μόλις 55.000 πρόσφυγες από τη Συρία (2,4 τοις εκατό επί του συνολικού αριθμού των ανθρώπων που έχουν εγκαταλείψει τη Συρία) έχουν καταφέρει να περάσουν και να ζητήσουν άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Από όσους κατάφεραν να σπάσουν τα οδοφράγματα του Φρουρίου «Ευρώπη», πολλοί κατευθύνονται στη Σουηδία ή τη Γερμανία, οι οποίες έχουν προσφέρει τη μεγαλύτερη βοήθεια στους αιτούντες άσυλο. Στα δύο χρόνια έως το τέλος του Οκτωβρίου 2013, η Σουηδία έλαβε 20.490 νέες αιτήσεις ασύλου από τη Συρία και η Γερμανία έλαβε 16.100 αιτήσεις. Λιγότεροι από 1.000 άνθρωποι έχουν ζητήσει άσυλο από την Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης: · Να αυξήσουν σημαντικά τις θέσεις μετεγκατάστασης και αποδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους για τους πρόσφυγες από τη Συρία.
· Να ενισχύσουν τις ικανότητες αναζήτησης και διάσωσης στην περιοχή της Μεσογείου για τον εντοπισμό σκαφών που βρίσκονται σε κίνδυνο και να βοηθούν εκείνους που βρίσκονται επί του σκάφους.
· Να διασφαλίσουν ότι όσοι διασώζονται δέχονται αξιοπρεπή μεταχείριση και έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου. · Να διασφαλίσουν ότι θα τερματιστούν οι παράνομες απωθήσεις.
· Να παράσχουν ασφαλείς διόδους για σύρους αιτούντες άσυλο που επιθυμούν να ταξιδέψουν σε ευρωπαϊκά κράτη μέλη.
· Η ΕΕ, τα κράτη μέλη της, και η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνεχίσει να παρέχει στήριξη στις χώρες που φιλοξενούν τους μεγαλύτερους αριθμούς προσφύγων, ιδίως την Ιορδανία και το Λίβανο.
Γενικές πληροφορίες
Ο όγκος των 2,3 εκατομμυρίων προσφύγων -97 τοις εκατό- έχουν καταφύγει σε πέντε γειτονικές χώρες -το Λίβανο, την Ιορδανία, την Τουρκία, το Ιράκ και την Αίγυπτο.
Η άφιξη των προσφύγων από τη Συρία στο Λίβανο έχει αυξήσει τον πληθυσμό της χώρας κατά περίπου 20%. Από τον Ιούλιο του 2013, η Διεθνής Αμνηστία έχει πραγματοποιήσει ερευνητικές αποστολές για την κατάσταση των προσφύγων στη Βουλγαρία, την Αίγυπτο, την Ελλάδα, το Ιράκ, την Ιταλία, την Ιορδανία, το Λίβανο, τη Λιβύη και την Τουρκία.
