Άρης Χατζηστεφάνου | Η Εφημερίδα των Συντακτών 20/08/2022

Η πρόσφατη απόφαση του ελληνικού υπουργείου Υγείας να μην προσφέρει δωρεάν πρόσβαση σε αναλώσιμα συσκευών για τον διαβήτη έρχεται ακριβώς έναν αιώνα από την πρώτη φαρμακευτική χρήση της ινσουλίνης ● Μια συναρπαστική ιστορία που μας θυμίζει τις λαμπρότερες ημέρες της ιατρικής, τις χειρότερες στιγμές του καπιταλισμού αλλά και μια τιτανομαχία που βρίσκεται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ και θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας.

Νέα Υόρκη

Ο Φρέντερικ Μπάντινγκ θα μπορούσε να είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της εποχής του. Όταν κατάφερε, πριν από έναν αιώνα, να χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά την ινσουλίνη για τη φαρμακευτική αγωγή ασθενών με διαβήτη γνώριζε ότι θα έσωζε εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο. Όπως εξηγούσε πρόσφατα ο συγγραφέας ιατρικών θεμάτων Λέι Φίλιπς, μέχρι τότε οι γονείς που πληροφορούνταν ότι το παιδί τους πάσχει από διαβήτη ήξεραν ότι θα πεθάνει το πολύ σε έναν χρόνο.

Όταν όμως πρότειναν στον Μπάντινγκ και τους συνεργάτες του να κατοχυρώσουν με πατέντα τη νέα ανακάλυψη αυτός χαμογέλασε. «Η ινσουλίνη», τους είπε, «ανήκει σε όλο τον κόσμο, όχι σε εμένα» και πούλησε την πατέντα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο για το συμβολικό ποσό του ενός δολαρίου.

Προφανώς το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα είναι εδώ για να καταστρέφει αυτές τις μεγάλες στιγμές της ανθρωπότητας και αυτό ακριβώς έκανε με την ινσουλίνη. Έναν αιώνα από την πρώτη φαρμακευτική χρήση της το 90% της παγκόσμιας αγοράς ινσουλίνης ελέγχεται από ένα άτυπο τραστ τριών πολυεθνικών, την Eli Lilly, τη Sanofi και τη Novo Nordisk, οι οποίες κερδοσκοπούν ασύστολα με το δράμα εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη.

Η έλλειψη ινσουλίνης είναι ένα από τα πρώτα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια χώρα σε κρίση (σήμερα το βιώνει η Ουκρανία και παλαιότερα η Βενεζουέλα η οποία λόγω του αμερικανικών κυρώσεων αναγκαζόταν να εισάγει ινσουλίνη από την Ινδία). Ακόμη όμως και υπό αυτές τις συνθήκες πολέμου και εμπορικού αποκλεισμού η κατάσταση ίσως να είναι καλύτερη από αυτή που επικρατεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εδώ η τιμή για τις δόσεις που χρειάζεται ένας ασθενής κυμαίνεται από 300 έως και 1.000 δολάρια τον μήνα, ενώ βρισκόταν κοντά στα 20 πριν από δύο δεκαετίες. Αρκετοί ασθενείς που δεν έχουν την απαιτούμενη ιατροφαρμακευτική ασφάλιση αναγκάζονται να περιορίσουν τις δόσεις τους αντιμετωπίζοντας ακόμη και τον κίνδυνο τύφλωσης, παράλυσης ή ακρωτηριασμού των άκρων. Λίγα πράγματα θα μπορούσαν να περιγράψουν καλύτερα το σημερινό πρόσωπο του καπιταλισμού από το γεγονός ότι στην πλουσιότερη χώρα του κόσμου μπορεί να σου κόψουν το πόδι γιατί δεν έχεις πρόσβαση σε ένα φάρμακο, η πατέντα του οποίου προσφέρθηκε πριν από έναν αιώνα για ένα δολάριο.

Ομολογουμένως η παρασκευή της ινσουλίνης αλλά και των υποκατάστατων φαρμάκων (που αποτελούν πρωτεΐνη και όχι μια απλή χημική ουσία) δεν είναι τόσο απλή όσο σε άλλα φάρμακα, οι πατέντες των οποίων λήγουν ύστερα από μερικές δεκαετίες. Η διατήρηση όμως της τιμής σε δυσθεώρητα ύψη είναι αποτέλεσμα της δράσης του «τραστ» των τριών εταιρειών. Με διάφορες πρακτικές εκβιασμών αλλά και με απειροελάχιστες τροποποιήσεις στη σύνθεση, που τους επιτρέπουν να ανανεώνουν τις πατέντες, καταφέρνουν να κρατούν εκτός ανταγωνισμού τους μικρότερους παίκτες. Στις ΗΠΑ, όπως εξηγούσε ο Λέι Φίλιπς σε πρόσφατη ανάλυσή του στο περιοδικό «Jacobin», η κατάσταση επιδεινώνεται από ιδιωτικές επιχειρήσεις, γνωστές ως PBM, που λειτουργούν ως μεσάζοντες ανάμεσα στις φαρμακοβιομηχανίες, τις ασφαλιστικές εταιρείες και τα φαρμακεία. Πρόκειται για ακόμη έναν ολιγοπωλιακό μηχανισμό που διαχειρίζεται μια αγορά 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων και στην περίπτωση της ινσουλίνης ευθύνεται έως και για το 75% της τελικής τιμής.

Θα περίμενε κανείς ότι αυτά τα πανίσχυρα τραστ θα ήταν ακλόνητα. Η αντίσταση όμως γεννήθηκε εκεί που κανείς δεν το περίμενε – στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσαμ, ανακοίνωσε πριν από μερικές εβδομάδες σχέδια για την παραγωγή ινσουλίνης από την Πολιτεία. «Τίποτα δεν αποδεικνύει», σημείωσε ο ίδιος, «την αποτυχία των δυνάμεων της αγοράς όσο η τιμή της ινσουλίνης».

 

Το σχέδιό του να χτυπήσει το τραστ των τριών εταιρειών είναι πολύ πιο ριζοσπαστικό από κάθε μορφή κρατικής παρέμβασης για τον έλεγχο των τιμών που υπάρχει στις αναπτυγμένες χώρες, αφού ουσιαστικά μεταφέρει την παραγωγή στον δημόσιο τομέα. Μάλιστα ο αποκαλούμενος «σοσιαλισμός της ινσουλίνης» βρίσκει ευήκοα ώτα και στην Πολιτεία του Μέιν, αλλά και στο Μίσιγκαν όπου ο κυβερνήτης είναι Ρεπουμπλικανός.

Η δημόσια εταιρεία που θα αναλάβει την παραγωγή στην Καλιφόρνια ονομάζεται CalRx και υπόσχεται να πουλά σχεδόν στην τιμή κόστους, γεγονός που αν επιτευχθεί θα αποτελέσει ένα επιτυχημένο παράδειγμα για κράτη σε όλο τον κόσμο. Τη στιγμή λοιπόν που το τραστ των φαρμακοβιομηχανιών ινσουλίνης είχε στραμμένη την προσοχή του προς χώρες όπως η Ινδία, που επιχειρούσαν να σπάσουν το ολιγοπώλιο, το χτύπημα ήρθε από το δικό τους στρατόπεδο.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι φυσικά πολλά και διάφορα. Θα διανέμει η δημόσια εταιρεία της Καλιφόρνιας δόσεις ινσουλίνης και σε άλλες Πολιτείες (και σε ποια τιμή;) ή θα δούμε το παράδοξο να πεθαίνουν άνθρωποι σε γειτονικές περιοχές γιατί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν τολμά να προχωρήσει σε ανάλογα βήματα; Θα μπορέσει η Καλιφόρνια να αντιμετωπίσει τις τρομακτικές πιέσεις από τα λόμπι των φαρμακοβιομηχανιών, τα οποία το 2021 δαπάνησαν 263 εκατομμύρια δολάρια για να κρατήσουν τις τιμές των φαρμάκων στα ύψη;

Και το βασικότερο ίσως ερώτημα: είναι τελικά οι ΗΠΑ μια ενιαία χώρα ή κάποια στιγμή θα πρέπει να διασπαστούν ανάμεσα σε Πολιτείες που ζουν στον μεσαίωνα και σε άλλες που βρίσκονται δεκαετίες μπροστά απ’ όσο θα τολμούσε να διανοηθεί η θατσερική Ευρωπαϊκή Ένωση;

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ


Αν υπάρχει μια πρώτη σαφής διαπίστωση από το «χτύπημα» του κορωνοϊού, αυτή είναι ότι η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνεται και βρίσκεται (αν δεν το έχει περάσει) στο κατώφλι της ύφεσης.
Αν λάβουμε υπόψη την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας πριν από το χτύπημα του ιού και όλες τις δυσοίωνες προβλέψεις και τις ανησυχίες που είχαν διατυπωθεί για την πορεία της, προκύπτει μια ακόμη προφανής διαπίστωση: Το σύστημα (καπιταλισμός ονομάζεται) αντιλαμβάνεται την καταστροφή ως ευκαιρία (και) για ξεκαθάρισμα λογαριασμών.

Για τον καπιταλισμό της καταστροφής έχουν γραφτεί πολλά. Άλλωστε, πέρα από τις θεωρητικές προσεγγίσεις, έχουμε δει πώς το σύστημα μετατρέπει ένα τσουνάμι στην Άπω Ανατολή ή μια θεομηνία στις ΗΠΑ σε επενδυτική ευκαιρία και κτηματομεσιτικό Ελ Ντοράντο. Κάτι, μάλλον, έχουμε αντιληφθεί για το πώς η καταστροφή των πολέμων γεννάει χρήμα για τις πολεμικές βιομηχανίες αλλά και τις τεχνικές εταιρείες της… ανοικοδόμησης. Τέλος, στην προκειμένη περίπτωση, ζούμε το απόλυτο ξεχαρβάλωμα (υπέρ των ιδιωτών) των συστημάτων Υγείας, τα οποία, ακόμη κι αυτά που στέκουν καλά στα πόδια τους, αδυνατούν να αντιμετωπίσουν το «κακό σενάριο» εξέλιξης της επιδημίας του κορωνοϊού.

Είναι, ίσως, νωρίς, αλλά ήδη μπορούμε μάλλον να δούμε πώς, επ’ ευκαιρία του ξεσπάσματος της επιδημίας, βγήκαν τα μαχαίρια για να
ξεκαθαριστούν οι λογαριασμοί στο παγκόσμιο οικονομικό κύκλωμα.

Πριν από το χτύπημα της επιδημίας ήταν ευκρινή τα προβληματικά σημεία τριβών των μεγάλων παικτών στην παγκόσμια οικονομία. Η Κίνα αγκομαχούσε να τραβήξει ακόμη ψηλότερα τους παγκόσμιους ρυθμούς ανάπτυξης. Οι ΗΠΑ είχαν ξεκινήσει έναν εμπορικό πόλεμο (επιβάλλοντας δασμούς και άλλες απαγορεύσεις) για να φρενάρουν την κινεζική επέκταση και διείσδυση. Η Ρωσία «τρεφόταν» και μεγάλωνε προσφέροντας τα ενεργειακά της αποθέματα στις διψασμένες για ενέργεια Κίνα και Ευρώπη.

Είναι αξιοσημείωτη η ταχύτητα με την οποία η παγκόσμια οικονομία υπέκυψε στο πλήγμα του κορωνοϊού δίνοντας την εντύπωση ότι είναι ένα οικοδόμημα με τραπουλόχαρτα και χωρίς θεμέλια. Αξιοσημείωτος είναι επίσης ο «πόλεμος» που ξέσπασε μεταξύ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών. Καθώς το χτύπημα του κορωνοϊού οδηγεί σε προβλέψεις για μεσοπρόθεσμη ραγδαία μείωση της παραγωγής και κατ’ επέκταση της ζήτησης ενέργειας, η λογική κίνηση των πετρελαιοπαραγωγών χωρών θα ήταν η μείωση της παραγωγής τους ώστε να συγκρατηθεί σε ανεκτά επίπεδα η τιμή πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Πέρα από τη λογική, ωστόσο, η Σαουδική Αραβία αύξησε ακόμη περισσότερο την παραγωγή της, ρίχνοντας κι άλλο την τιμή του πετρελαίου, χτυπώντας με αυτόν τον τρόπο τη ρωσική οικονομία, που κατά κύριο λόγο στηρίζεται στις εξαγωγές ενέργειας…

Συνδέοντας όλα αυτά εκ των υστέρων, ίσως κάποιοι καταλήξουν σε σενάρια συνωμοσίας για το πώς και γιατί ξέσπασε η επιδημία. Ωστόσο η απάντηση είναι μάλλον απλούστερη. Η επιδημία είναι για το σύστημα μια ευκαιρία για ξεκαθάρισμα λογαριασμών και κερδών που αυτοί οι λογαριασμοί συνεπάγονται.

Πηγή: Εφημερίδα «Το Ποντίκι»

Τα «κίτρινα γιλέκα», οι διαδηλωτές που διαμαρτύρονται για την αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα, συνέχισαν τη Δευτέρα 19 Νοεμβρίου, αν και με χαμηλότερη συμμετοχή, σε ολόκληρη τη Γαλλία τις κινητοποιήσεις αποκλεισμού, για τρίτη συνεχόμενη ημέρα, στοχοθετώντας κυρίως αυτοκινητοδρόμους και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.

Περίπου 20.000 διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε 350 περιοχές, είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV ο Φρεντερίκ ντε Λανουβέλ, ο εκπρόσωπος τύπου του υπουργείου Εσωτερικών, έναντι 290.000 σε πάνω από 2000 σημεία το Σάββατο.

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, 183 άνθρωποι τέθηκαν υπό κράτηση, 511 τραυματίστηκαν, μεταξύ αυτών 17 σοβαρά. Τις κινητοποιήσεις επισκίασε ο θάνατος μιας γυναίκας, μέλος του κινήματος, που παρασύρθηκε από αυτοκίνητο.

Αν και οι δυνάμεις επιβολής της τάξης απώθησαν το πρωί τους διαδηλωτές από διάφορα σημεία συγκεντρώσεων, όπως διόδια, πρατήρια καυσίμων, εισόδους αυτοκινητοδρόμων ή εμπορικά κέντρα, τα «κίτρινα γιλέκα» επέστρεψαν στα σημεία αυτά το απόγευμα. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν σε πολλές περιπτώσεις ουρές από τα φορτηγά στα διόδια.

Αυτό συνέβη στο Μπορντό, στη γέφυρα του Ακιτέν, έναν από τους βασικότερους οδικούς άξονες στη νοτιοδυτική Γαλλία, όπου το πλήθος των διαδηλωτών έπαιξε τη γάτα με το ποντίκι με τις δυνάμεις ασφαλείας για να απομακρυνθούν αργότερα από το σημείο.

«Μας έδιωξαν την Κυριακή... Επιστρέψαμε, μας κυνήγησαν (τη Δευτέρα), όμως δεν είναι κάτι το σοβαρό, κρατάμε γερά, θα επιστρέψουμε» διαβεβαίωσε ένας διαδηλωτής.

Στο στόχαστρο του κινήματος βρέθηκαν και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο νότιο, νοτιοανατολικό ή και βόρεια τμήμα της χώρας. Τους αποκλεισμούς επιβεβαίωσε ο όμιλος Total.

Εργοδοτικές οργανώσεις προειδοποιούν για το ενδεχόμενο «του αποκλεισμού της οικονομίας», την ώρα που η δεξιά αντιπολίτευση, όπως και η αριστερά, κάνουν λόγο για μια άκαμπτη κυβέρνηση, μετά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού Εντουάρ Φιλίπ που διαβεβαίωσε ότι δεν θα υπάρξει «αλλαγή πλεύσης», άκουσε ωστόσο την «οργή» και τον «πόνο» των διαδηλωτών.

«Διανύω 90 χιλιόμετρα καθημερινά και η σύζυγός μου δεν εργάζεται. Ζούμε από τον μισθό μου. Δαπανώ 150 ευρώ για βενζίνη τον μήνα, δεν το αντέχω» δήλωσε ο Φαμπιέν, ένα μέλος του κινήματος.

Οι κινητοποιήσεις αναμένεται να συνεχιστούν τις επόμενες ημέρες: ένα κάλεσμα για τον «αποκλεισμό του Παρισιού» το Σάββατο κυκλοφορεί ήδη στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.



ΑΠΕ

Κινητοποιήσεις στη Γαλλία από "τα Κίτρινα γιλέκα" κατά της αύξησης των φόρων επί των καυσίμων και της μείωσης της αγοραστικής δύναμης σε περίπου 2.000 συγκεντρώσεις το Σάββατο 17 Νοεμβρίου, σε ολόκληρη την χώρα, ένα κίνημα που οργανώθηκε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.


Μία γυναίκα έχασε τη ζωή της και πάνω από 106 άτομα τραυματίστηκαν σε οδοφράγματα που στήθηκαν σε περιοχές της Γαλλίας το Σάββατο, στο πλαίσιο μαζικών διαδηλώσεων.
Οι διαδηλώσεις αυτές ξεκίνησαν με αφορμή τη δυσαρέσκεια των πολιτών για τους φόρους στα καύσιμα, η οποία μετατράπηκε σε λαϊκό κίνημα.

Η ένταση που επικράτησε σε ορισμένες από τις κινητοποιήσεις αυτές προκάλεσε ατυχήματα, τον θάνατο μίας γυναίκας σε ένα περιστατικό και τον τραυματισμό 106 ανθρώπων, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών.

«Κίτρινα γιλέκα, μαύρη οργή», «Δία ξανακατέβα στην γη, υπάρχει αθλιότητα»:
οι διαδηλωτές μπλόκαραν την πρόσβαση σε αυτοκινητοδρόμους, οδικούς κόμβους και οργάνωσαν επιχειρήσεις ανοικτών διοδίων σε ολόκληρη την Γαλλία.

πηγές: ΑΠΕ, euronews .

Από τον Γιώργο Μουργή

Την ώρα που σχεδόν 920 εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον πλανήτη μένουν νηστικοί, περίπου 1,5 δισεκατομμύρια τόνοι τροφίμων πετιούνται στις χωματερές.

Πρόκειται για το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού προϊόντων που παράγονται σε ετήσια βάση, ικανά να θρέψουν τριπλάσιο αριθμό πληθυσμού απ’ αυτόν που σήμερα υποφέρει λιμοκτονώντας από την πείνα.

Η επισιτιστική κρίση δείχνει να είναι μέρος μιας τεχνικής στο άξονα της υπερκατανάλωσης που αποφέρει μόνο κέρδη στους παγκόσμιους διατροφικούς κολοσσούς.


Ο Οργανισμός Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) αναλύοντας τα αποτελέσματα της πρώτης ειδικής έκθεσής του, καταδεικνύει τις δραματικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του φαινομένου.

Στις εύρωστες οικονομικά χώρες φτάνουν στα σκουπίδια ποσότητες μαγειρεμένου φαγητού σχεδόν ίσες με την καθαρή παραγωγή τροφίμων της Υποσαχάριας Αφρικής, ενώ στα αναπτυσσόμενα κράτη οι απώλειες καταγράφονται κατά την παραγωγική διαδικασία, εξαιτίας έλλειψης υποδομών ή ανεπαρκών μεθόδων συγκομιδής.

Η αξία σε όλο το φάσμα της διατροφικής αλυσίδας που καταλήγει στα σκουπίδια ξεπερνάει τα 750 εκατομμύρια δολάρια, εξαιρώντας τα ψάρια και τα θαλασσινά. Κατά την παραγωγική διαδικασία μάλιστα σπαταλάμε νερό που ισοδυναμεί με την ετήσια ροή του ποταμού Βόλγα της Ρωσίας.




Τραγική είναι η περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην ατμοσφαιρική ρύπανση ή στην ανάπτυξη του φαινομένου του θερμοκηπίου λόγω του εκλυόμενου μεθανίου, καθώς υπολογίζεται ότι από την αποσύνθεση των τροφίμων αυτών παράγονται 3,3 δισεκατομμύρια τόνοι ρυπογόνων αερίων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της FAO, το 54% των απόβλητων τροφίμων πετιέται στη διάρκεια παραγωγής, διαχείρισης μετά τη συγκομιδή και αποθήκευσή τους, ενώ το υπόλοιπο 46% στα διάφορα στάδια επεξεργασίας, διανομής και τελικής κατανάλωσης.

Κάθε Ευρωπαίος πετά στα σκουπίδια 180 κιλά τροφίμων άξιας 600 ευρώ ετησίως.




Από την παραγωγή μέχρι την τελική κατανάλωση των νοικοκυριών χάνονται έτσι καθημερινά φυσικοί πόροι, ενέργεια αλλά και χημικές ουσίες που απαιτούνται για την παραγωγή και τη διαδικασία τελικής απόρριψής τους, με αδιευκρίνιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον των θαλασσών και του υδροφόρου ορίζοντα.

Τον Μάιο του 2015, παρόμοια έκθεση στη Γαλλία παρουσίαζε τα αποτελέσματα ερευνών στη χώρα, από το γαλλικό Οργανισμό Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ADEME).




Η δεύτερη οικονομία της ευρωζώνης, λοιπόν, πετά στα σκουπίδια ποσότητες τροφίμων ικανές να θρέψουν δέκα εκατομμύρια ανθρώπους!

Τα συμπεράσματα δείχνουν τον τρόπο και την αντίληψη όχι μόνο πώς παράγουμε αλλά και πώς καταναλώνουμε, καθώς το 13% χάνεται κατά την παραγωγή, το 14% στο στάδιο επεξεργασίας, το 28% στη διανομή και το 45% στην κατανάλωση.

Η μελέτη συγκρίνοντας το ύψος των απόβλητων τροφίμων, σε όγκο και σε οικονομικό κόστος κάθε φάσης της διατροφικής αλυσίδας, ανατρέπει το γεγονός ότι βασικός υπεύθυνος για όσα καταλήγουν στα σκουπίδια είναι ο καταναλωτής…

Οι καταναλωτικές συνήθειες μπορεί να ευθύνονται για το ένα τρίτο των τροφίμων που πετιούνται στη Γαλλία, όμως το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης το έχουν εστιατόρια και εταιρείες catering.

Η έρευνα έδειξε ότι αυτά που πετιούνται περισσότερο είναι φρούτα και λαχανικά, αφού καταστρέφονται ευκολότερα στην παραγωγή ή διαλογή τους καθώς επηρεάζονται από τις οικονομικές μεταβολές των αγορών και της ζήτησης, τρόφιμα ζωικής προέλευσης, σιτάρι που πετιέται στο στάδιο παραγωγής του ψωμιού.




Στη χώρα μας η μνημονιακή κρίση αποσάθρωσε βασικούς πυλώνες της οικονομίας, ενώ μεγάλα τμήματα της κοινωνίας εξωθήθηκαν βίαια στο περιθώριο. Καθημερινές εικόνες συσσιτίων, άστεγων, ανθρώπων να ψάχνουν τροφή στα σκουπίδια, συνθέτουν το παζλ της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας των μνημονίων, την ώρα που μένουν αδιάθετοι τόνοι σοδειών στα χωράφια, εργοστάσια εγκαταλείπουν κάθε παραγωγική διαδικασία και το ένα λουκέτο διαδέχεται το άλλο. Το αυτοοργανωμένο κίνημα και η αλληλεγγύη ανέδειξαν τρόπους διασύνδεσης της κατακερματισμένης κοινωνίας με τη διαχείριση πόρων αναπτύσσοντας συλλογική δράση και καλύπτοντας βασικές ανάγκες με επιτυχία.




Το κίνημα «Χωρίς Μεσάζοντες», τα συνεργατικά σχήματα ή οι συνεταιρισμοί μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών, η αυτοοργάνωση ανέργων για αλληλέγγυα συλλογή ελιάς σε χωράφια που παραχωρήθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους, η διαχείριση αδιάθετων προϊόντων από τα ράφια ή βρώσιμων προϊόντων αγροτικής παράγωγης, όπως το παράδειγμα των κερασοπαραγωγών, τo αυτοδιαχειριζόμενo εργοστάσιo της ΒΙΟ.ΜΕ. μαζί με τόσες άλλες δράσεις, δείχνουν το δρόμο για το εγχείρημα μιας άλλου τύπου οικονομίας.

Μιας οικονομίας με δομικά χαρακτηριστικά που εδράζονται στην κοινωνική αλληλεγγύη και τη συλλογικότητα της ανθρωπινής ύπαρξης.

Καταρρίπτοντας έτσι το νεοφιλελεύθερο αστικό μύθο του αγοραίου καταναλωτισμού, της κατασπατάλησης πόρων και της αδιαφορίας προς την οικολογική προστασία του περιβάλλοντος.

Μιας οικονομίας που έστω σε μικρογραφία μπορεί να αποτελέσει απάντηση αντίστασης από τα αριστερά, σε όσους ορέχτηκαν την ελπίδα και την αξιοπρέπεια της κοινωνίας κάνοντας πολιτική καριέρα με βάση την απόγνωση και τις ψευτοϋποσχέσεις.

Μήπως έφτασε άραγε η ώρα για μια οικονομία που θα εξοικονομεί ανθρωπινούς πόρους, πετώντας στις χωματερές μόνο πολιτικά σκουπίδια και όχι τρόφιμα; Αν απειλείται η ανθρωπινή υπόσταση έναντι της οικονομίας της αγοράς ή της δικής τους «πολιτικής οικονομίας», καιρός είναι τάχιστα να τους πετάξουμε στη χωματερή!




Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, την Παρασκευή 28.10.2016

Ελένη Ανδριανού (F/B)
ΤΥΠΟΦΡΕΝΕΙΑ



Όπως ποτέ δεν έγραψα για την Επανάσταση ....Που είναι οτι περισσότερο με βασανίζει, δεν θέλω να γράψω τίποτα γι αυτή την Απεργία Πείνας που όλοι όσοι με γνωρίζουν ξέρουν γιατί την επέλεξα...

Σ ένα κλάδο Χωρίς οργανώσεις βάσης, χωρίς στοιχειώδη Ταξική συνείδηση, βρέθηκα να παλεύω μονή σχεδόν για τα Αυτονόητα.....

Σιχαίνομαι τις δηλώσεις, τις φωτό και τις Δημοσιές σχέσεις ...

Αναγκάστηκα να τα κάνω και τα τρία, για ένα κοινό σκοπό, που δεν ξέρω καν, αν είναι το κοινό μας ταμείο ή η ανάγκη να μάθουν οι δημοσιογράφοι οτι εκτός από τη Μοναξιά, υπάρχει και ο Καπιταλισμός......

Ξέρω ότι πολλοί σύντροφοι μου θεώρησαν την πράξη μου μη Πολιτική ...Συναισθηματικά λειτούργησα στην αρχή ...Ναι άλλα στην πορεία ένιωσα οτι μαζί με τον κοινό δίνω και το δικό μου προσωπικό Αγώνα ύπαρξης, ενάντια σε συναισθηματικά Κρεσέντο που δεν με εξέφρασαν ποτέ και Λαϊκιστικές Συνδικαλιστικές κορώνες....

Φτάνουμε στο τέλος και άπλα ευχαριστώ τους λίγους φίλους από δω που ήρθαν να με δουν ...

Ελπίζω πάντα οτι αύριο θα είναι μια άλλη μέρα

ΔΑΝΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Ο Άνταμ Σμιθ, ο θεμελιωτής της θεωρίας της «ελεύθερης αγοράς», έλεγε ότι «για να υπάρχει ένας πάμπλουτος πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον πεντακόσιοι φτωχοί». Αυτά έλεγε ο Σμιθ, το 1776, στο έργο του «Ο πλούτος των εθνών», το ευαγγέλιο του καπιταλισμού.

Σήμερα, μετά από 241 χρόνια, το 2017, για να υπάρχει ένας δισεκατομμυριούχος πρέπει να υπάρχουν 2.950.000 φτωχοί!
Και αυτό ονομάζεται πρόοδος…
Aυτό και άλλα εντυπωσιακά στοιχεία αποκαλύπτει η έρευνα του Boston Consulting Group (BCG) για το πως μοιράζεται ο πλούτος (και η φτώχεια) στο σημερινό κόσμο. Τα στοιχεία της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο «Βήμα της Κυριακής», σε άρθρο του δημοσιογράφου Τάσου Μαντικίδη, και σε συνδυασμό με τα στοιχεία της Credit Suisse και της  Wealth-Χ, δίνουν έναν ανάγλυφο χάρτη της τεράστιας κοινωνικής ανισότητας.   

Βέβαια, για τον Άνταμ Σμιθ, και τους σημερινούς υποστηρικτές του, ο πλούτος και η φτώχεια είναι φυσικά φαινόμενα, όπως η καταιγίδα, ή ο σεισμός. Άρα και η εκμετάλλευση, και η αδικία και η κοινωνική ανισότητα, υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, ως απόρροια αυτών των φαινομένων και της ανθρώπινη φύσης, η οποία χαρακτηρίζεται (απ΄τους ίδιους) από την ιδιοτέλεια και την «ιερότητα» της ιδιοκτησίας.

Θεωρίες που βρίσκουν την απάντηση τους, στην απλή υπόμνηση: Είναι ο καπιταλισμός ηλίθιοι!

Ας δούμε λοιπόν ορισμένα χαρακτηριστικά στοιχεία από το άρθρο:

• Από το 2000 ως σήμερα, ο αριθμός των εκατομμυριούχων αυξήθηκε κατά 155% και ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων κατά 216%.
• Σύμφωνα με την απογραφή του 2017 της Wealth-Χ οι «υπερπλούσιοι»  (με ατομική περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων), διαθέτουν συνολικά κινητή περιουσία 27 τρισ. δολαρίων.
• Μόνο μέσα στο τελευταίο δωδεκάμηνο, οι «υπερπλούσιοι»  αυξήθηκαν κατά 3,5%, φθάνοντας τα 226.450 άτομα, αντιστοιχώντας στο 0,003% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού.
• Ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων υπολογίζεται σε 2.397, με συνολική περιουσία 7,37 τρισ δολαρίων. Πλούτος που ξεπερνά το εισόδημα που συγκεντρώνουν 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι (6,1 τρισ δολάρια) στον πλανήτη.

Που τα «κρύβουν»

Εξίσου ενδιαφέροντα (και εξοργιστικά) είναι τα όσα αποκαλύπτουν οι έρευνες για το που «κρύβουν» τα λεφτά τους οι σημερινοί «Κροίσοι».

Βέβαια, δεν πέφτουμε από τα σύννεφα διαβάζοντας ότι οι δύο βασικοί αποταμιευτήρες αυτού του αμύθητου πλούτου είναι οι «φορολογικοί παράδεισοι» και οι offshore εταιρείες.

Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι και στις δύο περιπτώσεις η νομιμότητα εξασφαλίζεται από εθνικούς νόμους και διεθνείς συμφωνίες, καθόλα εντάξει με τις αρχές του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Δηλαδή, αυτό που κατά καιρούς εμφανίζεται ως «παράνομο», «σκανδαλώδες», ή «ανήθικο», είναι, για τους καπιταλιστές, απολύτως νόμιμο, άρα και… ηθικό.

Έχουμε και λέμε, λοιπόν:

• Το συνολικό ύψος των κεφαλαίων που είναι τοποθετημένα σε «φορολογικούς παραδείσους» και offshore εταιρείες υπολογίζεται σε 10,3 τρισ δολάρια (περίπου 9 τρισ ευρώ).
• Υπολογίζεται ότι οι ιδιοκτήτες αυτών των κεφαλαίων γλυτώνουν φόρους 3,5 τρισ δολαρίων ετησίως, που θα πλήρωναν αν τα κεφάλαια αυτά φορολογούνταν σύμφωνα με τα ισχύοντα στις χώρες του ΟΟΣΑ.

«Φορολογικοί παράδεισοι»

Θα περίμενε κανείς, με τα όσα κατά καιρούς δημοσιεύονται στα μέσα ενημέρωσης, ότι όταν μιλάμε για «φορολογικούς παραδείσους» και offshore εταιρείες, εννοούμε κάποιους εξωτικούς προορισμούς, κάποια νησάκια στη μέση του Ατλαντικού, ή του Ειρηνικού, κάποια κρατίδια που παρέχουν άσυλο σε φοροφυγάδες. Και όμως…

• Η Ελβετία, με 2,4 τρισ. δολάρια, παραμένει ηγέτιδα δύναμη στον κόσμο των offshore, καθώς καταλαμβάνει μερίδιο αγοράς που ξεπερνά το 24% των συνολικών «κρυμμένων» κεφαλαίων.
• Τα «υπεράκτια» κεφάλαια από τη Δυτική Ευρώπη βρίσκονται, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, εντός Ευρώπης, αφού το 35% βρίσκεται στην Ελβετία, το 25% στα νησιά της Μάγχης και το Δουβλίνο (όπου είναι τοποθετημένα 1,1 τρισ δολάρια), και ένα 9% (400 δισ δολάρια) στο Λουξεμβούργο του αξιότιμου κυρίου Γιουνγκέρ.

Ιδού, λοιπόν, και τα άλλα ευυπόληπτα «υπεράκτια» κέντρα όπου «κρύβουν» τα δισεκατομμύρια τους οι σύγχρονοι «Κροίσοι», σε παρένθεση τα ποσά:

• Ηνωμένο Βασίλειο (1,2 τρισ δολ)
• Σιγκαπούρη (1,2 τρισ δολ)
• Καραϊβική- Παναμάς (1,3 τρισ δολ)
• ΗΠΑ (900 δισ δολ)
• Χονγκ Κονγκ (800 δισ δολ)

   Αξίζει να σημειωθεί ότι για ορισμένους παρατηρητές, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ανερχόμενος φορολογικός παράδεισος, «η νέα Ελβετία», κάτι που είναι εμφανές π.χ. στην περίπτωση της Πολιτείας της Νότιας Ντακότα.

Τέλος αν ενδιαφέρεστε να μάθετε που «κρύβουν» τα κεφάλαια του οι «δικοί μας», οι Έλληνες «Κροίσοι», το δημοσίευμα αναφέρει ότι προτιμούν την Ελβετία. Μάλιστα, σύμφωνα με εσωτερικές έρευνες ελβετικών τραπεζών και εξειδικευμένων οίκων κυμαίνονταν στα 100-120 δισ. ευρώ, με το 60% εξ αυτών να βρίσκεται τοποθετημένο σε διάφορα επενδυτικά προϊόντα.




Αναδημοσίευση από imerodromos.gr

Μετάφραση για το Νόστιμον Ήμαρ: Ελεάννα Μπάρδη


Από το iPhone έως την εταιρική παγκοσμιοποίηση,η σύγχρονη ζωή είναι γεμάτη από αποδείξεις της διορατικότητας  του Μαρξ.

Υπάρχει μεγάλη συζήτηση για τον Καρλ Μαρξ αυτή την εποχή -από τον Rush Limbaugh να κατηγορεί τον Πάπα Φραγκίσκο για προώθηση «καθαρού μαρξισμού», στον αρθρογράφο των Washington Times  που ισχυρίζεται ότι ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Bill de Blasio, είναι ένας «αμετανόητος μαρξιστής».

Λίγοι όμως άνθρωποι καταλαβαίνουν πραγματικά τη δριμεία κριτική του Μαρξ στον καπιταλισμό. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μιαν αόριστη επίγνωση της πρόβλεψης αυτού του ριζοσπαστικού οικονομολόγου, ότι δηλαδή ο καπιταλισμός αναπόφευκτα θα αντικατασταθεί από τον κομμουνισμό, συχνά όμως παρεξηγούν γιατί πίστευε πως αυτό είναι αλήθεια. Κι ενώ ο Μαρξ έκανε λάθος για μερικά πράγματα, τα γραπτά του (πολλά εκ των οποίων προηγήθηκαν του Αμερικανικού Εμφυλίου) προέβλεψαν με ακρίβεια διάφορες πτυχές του σύγχρονου καπιταλισμού, από τη Μεγάλη Ύφεση έως το iPhone 5S στην τσέπη σας.

Και ιδού πέντε γεγονότα του 2014, που η ανάλυση του Μαρξ για τον καπιταλισμό προέβλεψε σωστά, εδώ και πάνω από έναν αιώνα:

1. Η Μεγάλη Ύφεση (Η Χαοτική Φύση του Καπιταλισμού)

Η εγγενώς χαοτική, επιρρεπής σε κρίσεις, φύση του καπιταλισμού υπήρξε βασικό κομμάτι στα γραπτά του Μαρξ. Υποστήριξε ότι ο αμείλικτος αγώνας για κέρδος, θα οδηγούσε τις εταιρείες στη μηχανοποίηση των χώρων εργασίας τους, παράγοντας όλο και περισσότερα αγαθά, συμπιέζοντας παράλληλα τους μισθούς των εργαζομένων, έως ότου δε θα μπορούσαν πλέον ν’ αγοράζουν τα προϊόντα που δημιουργούσαν. Σίγουρα, τα σύγχρονα ιστορικά γεγονότα, από τη Μεγάλη Ύφεση ως τη φούσκα των dot-com, μπορούν να αναχθούν σ’ αυτό που ο Μαρξ ονομάζει «πλασματικό κεφάλαιο» – χρηματοοικονομικά μέσα, όπως οι μετοχές και οι ΣΑΚΑ (συμβάσεις ανταλλαγής κινδύνου αθέτησης – Credit default swap ή απλά CDS).  Παράγουμε ακατάπαυστα μέχρις ότου να μη μείνει κανείς ν’ αγοράζει τ’ αγαθά μας, καθόλου νέες αγορές, κανένα νέο χρέος. Και ο κύκλος συνεχίζεται μπροστά στα μάτια μας: Σε γενικές γραμμές, αυτό είναι που έκανε τη αγορά ακινήτων να καταρρεύσει το 2008. Δεκαετίες άμβλυνσης ανισοτήτων με μείωση των εισοδημάτων, η οποία οδήγησε όλο και περισσότερους Αμερικανούς στη χρεωκοπία. Όταν δεν υπήρχαν πια άλλα ενυπόθηκα δάνεια, όλη η πρόσοψη κατέρρευσε, όπως ακριβώς γνώριζε ο Μαρξ πως θα γινόταν.

2. iPhone (Φανταστικές ορέξεις)

Ο Μαρξ προειδοποίησε ότι η τάση του καπιταλισμού να προσδίδει υψηλή αξία σε αυθαίρετα στην ουσία προϊόντα, θα οδηγούσε με την πάροδο του χρόνου, σ’ αυτό που αποκάλεσε “μια επινοημένη και συνεχώς υπολογισμένη υποταγή σε απάνθρωπες, σοφιστικέ, αφύσικες και φανταστικές ορέξεις.” Είναι ένας σκληρός αλλά ακριβής τρόπος περιγραφής της σύγχρονης Αμερικής, όπου απολαμβάνουμε μιαν απίστευτη πολυτέλεια και όμως συνεχίζουμε παρασυρμένοι από μια συνεχή ανάγκη ν’ αγοράζουμε όλο και περισσότερα. Σκεφτείτε το iPhone 5S που ίσως έχετε. Είναι πραγματικά τόσο πολύ καλύτερα από ό,τι το iPhone 5 της περασμένης χρονιάς, ή το iPhone 4S ένα χρόνο πριν από αυτό; Πρόκειται για μια πραγματική ανάγκη, ή για μια επινοημένη; Κι ενώ κινεζικές οικογένειες αρρωσταίνουν η μία μετά την άλλη με καρκίνο εξαιτίας των ηλεκτρονικών μας αποβλήτων, τα πολυεθνικά μονοπώλια δημιουργούν τεράστιες διαφημιστικές εκστρατείες γύρω από την ιδέα, ότι  πρέπει να καταστρέψουμε πολύ καλά προϊόντα χωρίς να υπάρχει πραγματικός λόγος. Αν ο Μαρξ μπορούσε να το δει αυτό, θα μας έκλεινε το μάτι.

3. Το ΔΝΤ (Η Παγκοσμιοποίηση του Καπιταλισμού)

Οι ιδέες του Μαρξ σχετικά με την υπερπαραγωγή τον οδήγησαν στην πρόβλεψη αυτού που τώρα ονομάζεται παγκοσμιοποίηση – η εξάπλωση του καπιταλισμού σε όλο τον πλανήτη σε αναζήτηση νέων αγορών. “Η ανάγκη μιας συνεχώς επεκτεινόμενης αγοράς πώλησης προϊόντων, κυνηγά την αστική τάξη σ’ ολόκληρα τα πλάτη και τα μήκη του πλανήτη”, έγραψε. “Πρέπει να φωλιάσει παντού, να εγκατασταθεί παντού, να δημιουργεί συνδέσεις παντού”.  Κι ενώ αυτό μπορεί να μοιάζει προφανές σήμερα, ο Μαρξ έγραψε αυτά τα λόγια το 1848, όταν η παγκοσμιοποίηση ήταν πάνω από ένα αιώνα μακριά. Και δεν έπεσε μέσα στο τι τελικά συνέβη στα τέλη του 20ου αιώνα – έπεσε όμως μέσα στο γιατί συνέβη: Η αδιάκοπη αναζήτηση για νέες αγορές και φθηνό εργατικό δυναμικό, καθώς και η αδιάκοπη ζήτηση για περισσότερους φυσικούς πόρους, είναι θεριά που απαιτούν συνεχή τροφοδοσία.

4. Walmart (Μονοπώλιο)

Στην κλασσική θεωρία οικονομικών, ο ανταγωνισμός εικάζεται ως φυσιολογικός και, ως εκ τούτου αυτοτροφοδοτούμενος. Ο Μαρξ, ωστόσο, υποστήριξε ότι η ισχύς της αγοράς θα είναι στην πραγματικότητα συγκεντρωμένη σε μεγάλες μονοπωλιακές επιχειρήσεις, καθώς όλο και περισσότερο, η μία επιχείρηση θα κατασπάραζε την άλλη. Αυτό θα μπορούσε να είχε φανεί στους αναγνώστες του 19ου αιώνα ως περίεργο. Όπως γράφει ο Richard Hofstadter: «οι Αμερικανοί έφτασαν να θεωρούν δεδομένο ότι η  ιδιοκτησία θα διασκορπίζεται ευρέως, ότι η οικονομική και πολιτική δύναμη θα αποκεντρωθούν”. Ήταν μόνον αργότερα, τον 20ο αιώνα, όταν η τάση που προέβλεψε ο Μαρξ άρχισε να επιταχύνει. Σήμερα, τα οικογενειακά καταστήματα της γειτονιάς έχουν αντικατασταθεί από ανελαστικά οικοδομήματα καταστημάτων, όπως η Wal-Mart,  οι μικρές συνεταιριστικές τράπεζες έχουν αντικατασταθεί από τις παγκόσμιες τράπεζες, όπως η J.P. Morgan Chase, και μικρές αγροτικές φάρμες έχουν αντικατασταθεί από γεωργικές βιομηχανίες, όπως η Archer Daniels Midland. Ο κόσμος της τεχνολογίας επίσης, τείνει ήδη να συγκεντρωθεί σε μεγάλες εταιρείες, που καταπίνουν τις νεοσύστατες επιχειρήσεις όσο πιο γρήγορα μπορούν. Οι πολιτικοί προσποιούνται πως νοιάζονται για τις ελάχιστες μικρές επιχειρήσεις που έχουν μείνει και διώκουν τις πιο επιθετικές για αντιμονοπωλιακές τακτικές- ως επί το πλείστον όμως, γνωρίζουμε πως οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι εδώ για να μείνουν.

5. Χαμηλοί μισθοί, Μεγάλα κέρδη (ο Εφεδρικός Στρατός της Βιομηχανικής Εργασίας)

Ο Μαρξ πίστευε ότι οι μισθοί θα κρατηθούν σε χαμηλά επίπεδα από τον «εφεδρικό στρατό εργασίας», τον οποίο εξήγησε απλά, χρησιμοποιώντας κλασσικές οικονομικές τεχνικές: Οι καπιταλιστές θέλουν να πληρώνουν όσο το δυνατόν λιγότερο για εργατικά, κι αυτό είναι πιο εύκολο όταν υπάρχει αφθονία εργαζομένων στην αγορά. Συνεπώς, μετά από μια ύφεση, χρησιμοποιώντας τη μαρξιστική ανάλυση, θα προβλέπαμε ότι τα υψηλά ποσοστά ανεργίας θα κρατήσουν τους μισθούς στάσιμους, ενώ τα κέρδη θα εκτιναχθούν στα ύψη, επειδή οι εργαζόμενοι είναι πολύ φοβισμένοι απ’ την ανεργία ώστε να εγκαταλείψουν την εκμετάλλευση και τις φριχτές θέσεις εργασίας τους. Και κοίτα να δεις! Η αυθεντία επί του είδους Wall Street Journal προειδοποιεί, “Τον τελευταίο καιρό, η ανάκαμψη των ΗΠΑ εμφανίζει κάποια μαρξιστικά γνωρίσματα. Τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξάνονται κι η αύξηση της παραγωγικότητας επέτρεψε στις επιχειρήσεις να αναπτυχθούν, χωρίς να κάνουν πολλά για να μειώσουν τις τεράστιες στρατιές ανέργων”. Κι  αυτό διότι οι εργαζόμενοι είναι τρομοκρατημένοι για να αφήσουν τις δουλειές τους και ως εκ τούτου στερούνται διαπραγματευτικής ισχύος. Δεν είναι ν’ απορείς που η καλύτερη στιγμή για δίκαιη ανάπτυξη είναι σε περιόδους «πλήρους απασχόλησης», όταν η ανεργία είναι σε χαμηλά επίπεδα κι οι εργαζόμενοι μπορούν να απειλήσουν να βρουν άλλη δουλειά.
Συμπερασματικά:
Ο Μαρξ έπεσε έξω σε πολλά πράγματα. Τα περισσότερα απ’ τα γραπτά του εστιάζουν στην κριτική του καπιταλισμού και όχι σε μια πρόταση για την αντικατάστασή του – κενό που επέτρεψε την παρερμήνευσή τους από παρανοϊκούς, σαν τον Στάλιν στον 20ο αιώνα. Το έργο του όμως εξακολουθεί να διαμορφώνει τον κόσμο μας με θετικό τρόπο. Όταν υποστήριζε ένα σχήμα προοδευτικής φορολογίας εισοδήματος στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο, σε καμία χώρα δεν εφαρμοζόταν. Τώρα, μόλις και μετά βίας θα βρεθεί χώρα χωρίς προοδευτικό πλάνο φόρου εισοδήματος, κι είναι ένας μικρός τρόπος με τον οποίο οι ΗΠΑ προσπαθούν να καταπολεμήσουν την εισοδηματική ανισότητα. Η ηθική κριτική του Μαρξ για τον καπιταλισμό και η οξυδερκής κατανόηση των εσωτερικών λειτουργιών και του ιστορικού του πλαισίου, αξίζουν ακόμα της προσοχής μας. Όπως γράφει ο Robert L. Heilbroner, “Στρεφόμαστε στον Μαρξ, ως εκ τούτου, όχι επειδή είναι αλάθητος, αλλά επειδή είναι αναπόφευκτος“. Σήμερα, σε έναν κόσμο ανήκουστου πλούτου και ταυτόχρονα απόλυτης φτώχειας, όπου οι πλουσιότεροι 85 άνθρωποι κατέχουν περισσότερο πλούτο από τα φτωχότατα 3 δισεκατομμύρια ανθρώπων, η περίφημη κραυγή, «Εργάτες όλου του κόσμου ενωθείτε – Δεν έχετε τίποτα να χάσετε παρά μόνο τις αλυσίδες σας,”  διατηρεί ακόμα δυνατή τη δραστικότητά της.

rollingstone

Την πλήρη ανατροπή γερά εδραιωμένων κοινωνικών αντιλήψεων στη συνείδηση εκατομμυρίων ανθρώπων σηματοδοτούν τα συμπεράσματα επιστημονικού άρθρου που δημοσιεύθηκε πριν λίγες ημέρες από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικής Έρευνας των ΗΠΑ (NBER), με τίτλο «Το ξεθωριασμένο αμερικανικό όνειρο: τάσεις στην απόλυτη εισοδηματική κινητικότητα από το 1940». (Εδώ το πλήρες άρθρο)

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
Από το leonidasvatikiotis.wordpress.com
Με βάση τις μετρήσεις των έξι επιστημόνων που υπογράφουν την έρευνα το 1970 ένας 30χρονος είχε 90% πιθανότητες να κερδίζει περισσότερα χρήματα από τους γονείς του στην ίδια ηλικία. Το 1980 οι πιθανότητες είχαν μειωθεί αισθητά, φτάνοντας στο 80%. Εξακολουθούσαν ωστόσο να είναι συντριπτικά υπέρ του. Το 2016 είχε συμβεί όμως μια ουσιώδη αλλαγή: Σχεδόν οι μισοί 30χρονοι είχαν λιγότερες πιθανότητες να κερδίζουν τα χρήματα που κέρδιζαν οι γονείς τους στην ίδια ηλικία. Το ίδιο συμπέρασμα ίσχυε και στις μεγαλύτερες ηλικίες, πχ σε 40ρηδες. Ας μην υποθέσει δηλαδή κάποιος ότι το αμερικάνικο όνειρο απλώς έρχεται λίγο αργότερα…

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει το συμπέρασμα ότι η αιτία πίσω από τη φτωχοποίηση που βιώνουν όσοι γεννήθηκαν το 1980 σε σχέση με όσους γεννήθηκαν το 1940 δεν βρίσκεται στους ρυθμούς μεγέθυνσης της οικονομίας, που στις μέρες μας είναι αισθητά χαμηλότεροι σε σχέση με τους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ της προηγούμενης γενιάς. Σε σύγχρονες προσομοιώσεις αύξησης του προϊόντος στα επίπεδα της πρώτης μεταπολεμικής εποχής, η ανισότητα παρέμενε στο …ύψος της, δείχνοντας ότι το πρόβλημα έγκειται στη διανομή του προϊόντος. Όχι στο μέγεθος της πίτας! Μεθερμηνευόμενο το τελευταίο, σημαίνει πώς όποιος υπόσχεται ή ακόμη και υπαινίσσεται ότι η κοινωνική πρόοδος θα έρθει με την οικονομική ανάπτυξη, απλώς εξαπατά την κοινωνία, δεδομένου ότι αποδεδειγμένα πλέον η αύξηση του ΑΕΠ δε γεννά άνοδο του εισοδήματος!

Το παραπάνω συμπέρασμα αν ισχύει μια φορά για τις ΗΠΑ, κονιορτοποιώντας τον μύθο ότι παραμένει η χώρα των ευκαιριών, ισχύει πολύ πιο εμφατικά για τον υπόλοιπο καπιταλιστικό κόσμο και συγκεκριμένα για την Ευρώπη και ακόμη πιο έντονα για την Ελλάδα. Μεθερμηνευόμενο το σημαντικότατο αυτό εύρημα υπογραμμίζει ότι το σημερινό κοινωνικοπολιτικό σύστημα δεν έχει να υποσχεθεί στους εργαζόμενους , ούτε καν μια ζωή καλύτερη από εκείνη των γονιών τους, με ανώτερη παιδεία, καλύτερη κατοικία, σύγχρονη υγεία και ευκολότερη πρόσβαση στα επιστημονικά επιτεύγματα της εποχής μας. Η υποκείμενη δομική κρίση και η όξυνση των ανισοτήτων ήδη εντείνουν και θα το κάνουν πολύ πιο βίαια στο άμεσο μέλλον τις εισοδηματικές και κοινωνικές ανισότητες, γενικεύοντας τη φτώχεια. Κι εδώ πλέον μιλάμε για απόλυτη, όχι μόνο σχετική φτώχεια.

Το κενό που δημιουργεί η διάψευση των προσωπικών οραμάτων κοινωνικής ανόδου και η απομάκρυνση από τον πολιτικό λόγο αστικών και μικροαστικών κομμάτων των υποσχέσεων για κοινωνικά συμβόλαια θα καλύπτει η κρατική βία και ο εργοδοτικός εξαναγκασμός που θα χτίζουν μια οργουελική κοινωνία, όσο θα αποτελούν την μοναδική δωρεάν παροχή. Μπροστά σε αυτό το ζόφο το αίτημα της αντικαπιταλιστικής ανατροπής και της οικοδόμησης μιας σοσιαλιστικής – κομμουνιστικής κοινωνίας αποκτά δραματική επικαιρότητα!

Το άρθρο δημοσιεύεται στην εφημερίδα Πριν στις 18 Δεκεμβρίου 2016

Από τα δεκάδες σχόλια που έκανε το ελληνικό και διεθνές φιλελευθεριάτο με αφορμή το θάνατο του Φιντέλ Κάστρο έλειπε πάντα μια λέξη – η λέξη εμπάργκο.

Φαντάζει αδιανόητο πως μπορούν να μιλούν για μια χώρα, που επιβίωσε κάτω από το σκληρότερο και πιο μακροχρόνιο οικονομικό αποκλεισμό που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα τους τελευταίους αιώνες, και να ξεχνούν το στοιχείο που καθορίζει την ύπαρξή της.

Ο λόγος για τον οποίο νοιώθουν τα πόδια τους να τρέμουν όταν σκέφτονται το εμπάργκο είναι ότι σε αυτές τις συνθήκες υπάρχει ένας κλάδος ο οποίος καταρρίπτει την κοσμοθεωρία τους για την ελεύθερη αγορά. Είναι ο κλάδος της υγείας.

Μόνο το γεγονός ότι η Κούβα έχει εδώ και δεκαετίες χαμηλότερα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας από την αμερικανική υπερδύναμη είναι αρκετό για να τινάξει στον αέρα κάθε επιχείρημα για το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα.

Η Κούβα βρίσκεται σήμερα στην παγκόσμια πρωτοπορεία σε αρκετούς τομείς της ιατρικής έρευνας.

Τη στιγμή που στις ΗΠΑ χιλιάδες άποροι πολίτες σχηματίζουν ουρές χιλιομέτρων στις 5 το πρωί για να δουν έναν οφθαλμίατρο, Κουβανοί γιατροί έχουν πραγματοποιήσει τρία εκατομμύρια δωρεάν οφθαλμολογικές εγχειρήσεις σε 33 χώρες – κυρίως του Τρίτου Κόσμου.


Η Κούβα είχε εξάγει 50.000 γιατρούς που προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους – χρηματοδοτούμενοι παλαιότερα από την κυβέρνηση του Ούγκο Τσάβες στη Βενεζουέλα.

Όταν ο (εμμέσως ιδιωτικοποιημένος ΠΟΕ) προσπαθούσε να μαζέψει τα κομμάτια του για να αντιμετωπίσει τον ιό έμπολα, η Αβάνα είχε στήσει ήδη δωρεάν κλινικές σε χώρες της Αφρικής για να προλάβει την εξάπλωση του ιού και να βοηθήσει τους κατοίκους χωρών που λόγω της αποικιοκρατίας δεν είχαν τα μέσα να αντιμετωπίσουν την κρίση.

Πως αντέδρασαν οι ΗΠΑ σε αυτή την κινητοποίηση; Προσπαθούσαν να πείσουν τους Κουβανούς γιατρούς να εγκαταλείψουν τους ασθενείς τους και να ζητήσουν άσυλο στην πλησιέστερη αμερικανική πρεσβεία.


Την ίδια ακριβώς πρακτική εφάρμοζαν και όταν η Κούβα έστειλε γιατρούς στην Αϊτή, οι οποίοι ανέλαβαν το 40% των θυμάτων ή όταν έστειλαν 2.400 γιατρούς για το σεισμό στο Κασμίρ το 2005 (οι οποίοι παρεμπιπτόντως άφησαν πίσω τους τουλάχιστον 30 νέες κλινικές). Οι αμερικανικές πρεσβείες προσπαθούσαν να τους απομακρύνουν από τους ασθενείς για να πετύχουν τα προπαγανδιστικά τους παιχνίδια.
Προσπαθώντας να ταπεινώσουν βέβαια την Αβάνα οι Αμερικανοί διπλωμάτες εξευτέλιζαν απλώς τη χώρα τους και το οικονομικό της σύστημα.

Ήταν φυσικά αναμενόμενο ότι μια χώρα που ζεί για δεκαετίες με ένα από τα χειρότερα εμπάργκο της ιστορίας θα είχε σημαντικές στρεβλώσεις στην οικονομία, την πολιτική αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το γεγονός όμως ότι υπό αυτές τις συνθήκες θα δημιουργούσε τομείς που θα ξεπερνούσαν σε αποτελεσατικότητα το αμερικανικό σύστημα είναι κάτι που ο μέσος φιλελές δεν θα μπορέσει να συγχωρέσει ποτέ στον Φιντέλ Κάστρο.

Άρης Χατζηστεφάνου


Το απόσπασμα από την ταινία Sicko του Μάικλ Μουρ για το σύστημα υγείας της Κούβας





πηγή info-war.gr