Ο Paul Auster, συγγραφέας 34 βιβλίων, μεταξύ των οποίων και η φημισμένη Τριλογία της Νέας Υόρκης, πέθανε σε ηλικία 77 ετών.

Ο συγγραφέας πέθανε την Τρίτη λόγω επιπλοκών από καρκίνο του πνεύμονα, όπως επιβεβαίωσε στον Guardian η φίλη του  συγγραφέας Jacki Lyden.

Ο Auster έγινε γνωστός για την «εξαιρετικά στυλιζαρισμένη, ιδιοσυγκρασιακά αινιγματική μεταμοντέρνα μυθοπλασία του, στην οποία οι αφηγητές σπάνια είναι κάτι παραπάνω από αναξιόπιστοι και το υπόβαθρο της πλοκής μετατοπίζεται συνεχώς», έγραψε το 2010 η συγγραφέας Joyce Carol Oates.

Οι ιστορίες του κινούνται συχνά γύρω από τα ζητήματα της σύμπτωσης, της τύχης και του μοιραίου. Πολλοί από τους πρωταγωνιστές του είναι οι ίδιοι συγγραφείς και το έργο του είναι αυτοαναφορικό, με χαρακτήρες που προέρχονται από τα πρώιμα μυθιστορήματά του να ξαναεμφανίζονται σε μεταγενέστερα.

Ο συγγραφέας γεννήθηκε στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ το 1947. Σύμφωνα με τον Auster, η συγγραφική του ζωή ξεκίνησε σε ηλικία οκτώ ετών, όταν δεν κατάφερε να πάρει αυτόγραφο από τον ήρωα του μπέιζμπολ, Willie Mays, επειδή ούτε ο ίδιος ούτε οι γονείς του είχαν μαζί τους μολύβι στον αγώνα. Από τότε, έπαιρνε παντού μαζί του ένα μολύβι. «Αν υπάρχει ένα μολύβι στην τσέπη σας, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μια μέρα να μπείτε στον πειρασμό να αρχίσετε να το χρησιμοποιείτε», έγραψε σε ένα δοκίμιο του 1995.

Ενώ έκανε πεζοπορία κατά τη διάρκεια μιας καλοκαιρινής κατασκήνωσης σε ηλικία 14 ετών, ο Auster ήταν αυτόπτης μάρτυρας όταν ένα αγόρι λίγα εκατοστά μακριά του χτυπήθηκε από κεραυνό και πέθανε ακαριαία - ένα γεγονός που, όπως είπε, «άλλαξε εντελώς» τη ζωή του και το οποίο σκεφτόταν «κάθε μέρα». Η τύχη, «όπως είναι λογικό, έγινε ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στη μυθοπλασία του», έγραψε η κριτικός Laura Miller το 2017. Ένα παρόμοιο περιστατικό συμβαίνει στο μυθιστόρημα «4 3 2 1» του Όστερ, το οποίο το 2017 συμπεριλήφθηκε στη λίστα για το Booker: μία από τις τέσσερις εκδοχές του πρωταγωνιστή Άρτσι Φέργκιουσον στο βιβλίο τρέχει κάτω από ένα δέντρο σε μια καλοκαιρινή κατασκήνωση και σκοτώνεται από ένα κλαδί που πέφτει, όταν τον χτυπάει κεραυνός.

Ο Auster σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια πριν μετακομίσει στο Παρίσι στις αρχές της δεκαετίας του 1970, όπου εργάστηκε σε διάφορες δουλειές, μεταξύ των οποίων και στη μετάφραση, και έζησε  με διαστήματα πάυσεων με φίλη του, τη συγγραφέα Lydia Davis, την οποία είχε γνωρίσει όταν φοιτούσε στο κολέγιο. Το 1974 επέστρεψαν στις ΗΠΑ και παντρεύτηκαν. Το 1977, το ζευγάρι απέκτησε έναν γιο, τον Ντάνιελ, αλλά χώρισε λίγο αργότερα.

Ο Auster δημοσίευε τακτικά τις δεκαετίες του '80, του '90 και του '00, γράφοντας περισσότερα από δώδεκα μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων: «Το παλάτι του φεγγαριού» (1989), «Το βιβλίο των ψευδαισθήσεων» (2002), «Αόρατος» (2009) και «Φλεγόμενο Αγόρι» (2021). Ασχολήθηκε επίσης με τον κινηματογράφο, γράφοντας το σενάριο για την ταινία «Καπνός», σε σκηνοθεσία Γουέιν Γουάνγκ, για το οποίο κέρδισε το βραβείο Independent Spirit για το καλύτερο πρώτο σενάριο το 1995.

Το 1981, ο Auster γνώρισε τη συγγραφέα Siri Hustvedt και παντρεύτηκαν τον επόμενο χρόνο. Το 1987 απέκτησαν μια κόρη, τη Σόφι, η οποία έγινε τραγουδίστρια και ηθοποιός.

Ο Auster ήταν περισσότερο γνωστός στην Ευρώπη παρά στη γενέτειρά του, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2006 του απονεμήθηκε το βραβείο λογοτεχνίας του Πρίγκιπα των Αστουριών της Ισπανίας, ενώ το 1993 του απονεμήθηκε το Prix Médicis Étranger για το «Λεβιάθαν». Ήταν επίσης Ιππότης του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (Commandeur de l'Ordre des Arts et des Lettres).

Τον Απρίλιο του 2022, ο γιος του Auster και της Davis, Daniel, πέθανε από υπερβολική δόση ναρκωτικών. Τον Μάρτιο του 2023, η Hustvedt αποκάλυψε ότι ο Auster υποβαλλόταν σε θεραπεία για καρκίνο, με τον οποίο είχε διαγνωστεί τον προηγούμενο Δεκέμβριο.

Με στοιχεία από την Guardian

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών ο βραβευμένος Έλληνας συγγραφέας, Βασίλης Βασιλικός, σκορπίζοντας τη θλίψη στον χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών.

Πρόκειται για έναν από τους 10 πιο μεταφρασμένους Έλληνες συγγραφείς, σύμφωνα με τα δεδομένα της UNESCO, ενώ το μυθιστόρημά του «Ζ» είχε μεταφερθεί στον κινηματογράφο από τον Κώστα Γαβρά.

Ποιος ήταν ο Βασίλης Βασιλικός

Γεννήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 1934 στη συνοικία των Ποταμουδίων Καβάλας. Οι γονείς του κατάγονταν από τη Θάσο. Πατέρας του ήταν ο δικηγόρος Νικόλαος Βασιλικός, που πολιτεύτηκε και εξελέγη βουλευτής Καβάλας το 1936 και μητέρα του η Καίτη Βασιλικού.

Αποφοίτησε από το Λύκειο Καρυωτάκη στην Καβάλα, τη Σχολή Βαλαγιάννη (Θεσσαλονίκη) και το Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια. Στη συνέχεια σπούδασε Νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και σκηνοθεσία τηλεόρασης στη δραματική σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ (Drama School – SRT) στο Νιού Χέιβεν του Κονέκτικατ (ΗΠΑ).

Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 33 γλώσσες σε όλο τον κόσμο, καθώς και στη γραφή Μπράιγ

Από το 1967 μέχρι το 1994 έζησε και εργάστηκε στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Νέα Υόρκη τα πρώτα 7 χρόνια εξόριστος από τη χούντα), με ένα τριετές διάλειμμα (1981-1984), κατά το οποίο ανέλαβε καθήκοντα αναπληρωτή γενικού διευθυντή της Ε.Ρ.Τ. επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου.

Εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη σε ξένες παραγωγές, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, σεναριογράφος, επιμελητής (Dr.) σεναρίων, εισηγητής σεναρίων στην Arte (1990-1993), δημοσιογράφος και συγγραφέας. Συνεργάστηκε με τον Νίκο Κούνδουρο στο σενάριο της ταινίας Μικρές Αφροδίτες. Διετέλεσε πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO (1996-2004).

Ήταν αντιπρόεδρος του Μορφωτικού Ιδρύματος της Ε.Σ.Η.Ε.Α και παντρεμένος με την υψίφωνο Βάσω Παπαντωνίου με την οποία απέκτησαν μία κόρη.

Βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ

Ο Βασίλης Βασιλικός τοποθετήθηκε επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας της εκλογικής συνεργασίας Πράσινοι – Δημοκρατική Αριστερά στις βουλευτικές εκλογές του 2015, καθώς και στις βουλευτικές εκλογές του 2019, αυτή την φορά όμως με τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία όπου και εξελέγη. Ήταν βουλευτής Επικρατείας από τις 7 Ιουλίου 2019 μέχρι τις 21 Μαΐου 2023.

Ο Βασίλης Βασιλικός έχει γράψει μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, θεατρικά έργα και ποίηση. Από τα έργα του γνωστότερα είναι: Η Μυθολογία της Αμερικής, Το ψαροντούφεκο, Θύματα ειρήνης, Οι φωτογραφίες, Ζ, Ο Ιατροδικαστής, Ο Θάνατος του Αμερικάνου κ.ά.

Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 33 γλώσσες σε όλο τον κόσμο, καθώς και στη γραφή Μπράιγ. Το μυθιστόρημά του «Ζ» μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά.

Το πλούσιο έργο του

(1949) Τα Σιλό, (μυθιστόρημα για την βουλγαρική κατοχή στην Καβάλα), (1976) Λαδιάς, (1983) Δωρικός, (2018) Εκδ. Gutenberg

(1950) Το καλοκαίρι του Ερωτόκριτου, (1974) εκδ. Ίκαρος

(1952) Ο άνθρωπος με το άδειο, (1976) εκδ. Καστανιώτης

(1953) Η διήγηση του Ιάσονα [Νουβέλα], ιδιωτική έκδοση, Θεσσαλονίκη, (1995) εκδ. Λιβάνη, (2011) εκδ. Γκοβόστη

(1953) Αναμνήσεις από τον Χείρωνα, (1974) Βιβλιοπωλείον της Εστίας

(1955) Το λιμάνι της αγωνίας, (1979) Λιβάνης-Νέα Σύνορα

(1956) Θύματα ειρήνης [Ιστορικό χρονικό], ιδιωτική έκδοση, Αθήνα, (2014) εκδ. Γκοβόστη

(1957) Μια ιστορία αγάπης εκδ. Εστία, (1975) Λιβάνης-Νέα Σύνορα, (1977) Βιβλιοπωλείον της Εστίας, (1996) εκδ. Λιβάνη

(1964) Οι φωτογραφίες, Βιβλιοπωλείον της Εστίας

(1965) Εκτός των τειχών

(1964) Η μυθολογία της Αμερικής [Ταξιδιωτικό], Βιβλιοπωλείον της Εστίας, (2012) εκδ. Γκοβόστη

(1966) Ζ, εκδ. Λιβάνη, (2008) εκδ. Ελευθεροτυπίας, (2011) Διόπτρα, (2016) Εκδ. Gutenberg

(1969) Λούνικ II

(1972) 20.20′ και Φίφτυ Φίφτυ

(1973) Ο μονάρχης

(1976) Εικοσιπενταετία, εκδ. Παπαζήση

(1976) Ο ιατροδικαστής, εκδ. Ερμής, (2002) εκδ. Λιβάνη και (2017[9]) εκδ. Ιωλκός

(1977) Οι ρεμπέτες και άλλα διηγήματα, εκδ. Χιωτέλλη & εκδ. Κέδρος (2019)[10]

(1981) Μαθήματα ανατομίας, εκδ. Θεμέλιο

(1982) Χρονογραφήματα, εκδ. Μπαρμπουνάκη

(1993) Μάγια, εκδ. Λιβάνη

(1994) Το φύλλο. Το πηγάδι. Τ’ αγγέλιασμα [Α΄ Κρατικό βραβείο της ομάδας των κορυφαίων Ελλήνων λογοτεχνών «έπαθλο Κώστας Ουράνης» το 1962], εκδ. Λιβάνη, (2007) εκδ. Τόπος

(1994) Les lotophages, εκδ. Kauffmann

(1994) Η φλόγα της αγάπης, εκδ. Λιβάνη

(1994) Το τελευταίο αντίο [Βραβεύτηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος το 1980], εκδ. Λιβάνη

(1995) Γλαύκος Θρασάκης, εκδ. Λιβάνη

(1995) Η ατέλειωτη επιστολή, εκδ. Λιβάνη

(1995) Ο τρομερός μήνας Αύγουστος, εκδ. Λιβάνη

(1995) Υπάρχουν όνειρα, εκδ. Λιβάνη

(1996) Δεν μετανιώνω για τα δάκρυα που έχυσα για σένα, εκδ. Λιβάνη

(1997) Αισθημάτων νομίσματα, εκδ. Λιβάνη

(1997) Τα φρύγανα του έρωτα, εκδ. Λιβάνη

(1998) Θύματα ειρήνης, εκδ. Λιβάνη

(1998) Καφενείο «Εμιγκρέκ». Υποθήκες Παπ – Πατ, εκδ. Λιβάνη

(1998) Τα δώρα της αγάπης, εκδ. Λιβάνη

(1998) Το ψαροντούφεκο, εκδ. Λιβάνη

(1999) Η μνήμη επιστρέφει με λαστιχένια πέδιλα, εκδ. Λιβάνη

(1999) Ο Ευρωπέος και η ωραία του υπερπέραν, εκδ. Λιβάνη

(1999) Ό Θάνατος του αμερικάνου, εκδ. Λιβάνη

(2000) Εσύ κι εγώ, εκδ. Λιβάνη

(2001) Εν πτήσει, εκδ. Λιβάνη

(2001) Τα καμάκια, εκδ. Λιβάνη

(2002) Παρίσι – Κορυδαλλός, εκδ. Λιβάνη

(2004) Έγκλημα στην Κοπεγχάγη, εκδ. Λιβάνη

(2005) Κ, Εμπειρία Εκδοτική

(2005) Οι ωραίοι Ωρεοί, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2006) 290 πρόσωπα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2006) Οι λωτοφάγοι, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2006) Τα ποιήματα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2007) Poste Restante, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2007) Η απολογία του Ζ, Εμπειρία Εκδοτική

(2007) Μάθημα ανατομίας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2007) Ο Βάγγος απ’ τα Φάρσαλα έγινε αρχιγκάγκστερ, εκδ. Τόπος

(2008) Γλαύκος Θρασάκης, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2008) Μπαλέτα λαϊκών χορών Ντόρας Στράτου, εκδ. Τόπος

(2008) Ντίβα, εκδ. Ηλέκτρα

(2009) Ανάπλους, Βιβλιοπωλείο «Η Θόλος»

(2009) Ο μονάρχης, εκδ. Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας

(2009) Οι φωτογραφίες, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

(2009) Τρεις γυναίκες, εκδ. Άγκυρα

(2010) Foco d’ amor (Η φλόγα της αγάπης), εκδ. Τόπος

(2010) Οι γάτες της Rue d’ Hauteville, εκδ. Πατάκη

(2011) Εκτός των τειχών, εκδ. Ιβίσκος

(2011) Μνήμη από μελάνι, εκδ. Διόπτρα

(2011) Τα χαζά μπούτια, εκδ. Τόπος

(2011) Το τελευταίο αντίο, εκδ. Διόπτρα

(2012) 8 ½, εκδ. Παπαζήση

(2012) Έρως ανίκατε μάχαν, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες

(2012) Οι φωτογραφίες, Δ. Ο. Λαμπράκη

(2012) Όναρ ημερόφαντον, εκδ. Ι. Σιδέρης

(2013) Το ελικόπτερο, εκδ. Σύγχρονοι Ορίζοντες

(2014) Θύματα ειρήνης, εκδ. Γκοβόστη

(2014) Περί Λογοτεχνίας και Άλλων Δαιμονίων, εκδ. Gutenberg

(2015) Ημερολόγιο Θάσου, εκδ. Gutenberg

(2020) Ποιήματα [ανθολόγηση-επιμέλεια: Θανάσης Θ. Νιάρχος]

Το δεύτερο μυθιστόρημα του Σεβαστάκη «Καταγωγή ή οι ιστορίες των άλλων», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη, κολυμπά στα νερά της νεότερης πολιτικής ιστορίας και ειδικότερα της δικτατορίας των συνταγματαρχών (1967-1974).

Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, πολιτικός σχολιαστής της πολιτικής αλλά και της καθημερινής μας ζωής, με πλήθος ανάλογων δημοσιεύσεων και βιβλίων στο ενεργητικό του, ο Νικόλας Σεβαστάκης είναι δοκιμασμένος και στην πεζογραφία.

Στο πρώτο μυθιστόρημά του «Άνθρωπος στη σκιά» (2019), που συνιστά ένα αμιγώς πολιτικό μυθιστόρημα, η πολιτική, και μάλιστα στην οριακή της μορφή, που είναι η τρομοκρατία, ανεβαίνει στην κεντρική σκηνή, ανακαλώντας εκ παραλλήλου ολόκληρο το μεταπολεμικό παρελθόν της Ελλάδας (μια ορισμένη πολιτική εξωστρέφεια ο Σεβαστάκης είχε επιδείξει και στην πρώτη συλλογή διηγημάτων του «Γυναίκα με ποδήλατο», 2014).

Το δεύτερο μυθιστόρημα του Σεβαστάκη «Καταγωγή ή οι ιστορίες των άλλων», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πατάκη, κολυμπά στα νερά της νεότερης πολιτικής ιστορίας και ειδικότερα της δικτατορίας των συνταγματαρχών (1967-1974), όπως και στον ελληνικό κόσμο της δεκαετίας του 1990.

Πρωταγωνιστής στο μυθιστόρημα είναι ένας σημερινός πενηντάρης, αλλά η αφήγηση εστιάζει τον φακό της στη δεκαετία του 1990 (με μουσικές, ταινίες και λογοτεχνικά βιβλία της εποχής), όταν ο ίδιος ζει από τα φιλολογικά μαθήματα τα οποία δίνει σε ένα φροντιστήριο. Ο Άρης Χειμωνίτης κάνει μια αθόρυβη καθημερινή ζωή, όντας κάπως ερωτευμένος με ένα κορίτσι, που γρήγορα θα φύγει στη Γερμανία, καθώς και αρκετά απομονωμένος από τους ανθρώπους της γενιάς του, οι οποίοι απολαμβάνουν την οικονομική ασφάλεια και την ξεγνοιασιά μιας ανέφελης Ελλάδας. Αδιάφορος για τον πολιτικό του περίγυρο και αμέτοχος από πεποίθηση στα δημόσια πράγματα, ο Άρης σκαρώνει διηγήματα του φανταστικού και είναι επίδοξος συγγραφέας όταν γνωρίζεται με δυο συνομηλίκους των γονιών του, που τον σπρώχνουν εκόντα άκοντα να βουτήξει το κεφάλι στην ιστορία των διώξεων και των βασανισμών της χούντας, οπότε και η μάνα του, διορθώτρια τυπογραφικών δοκιμίων λογοτεχνίας, υπέστη σοβαρό σωματικό και ψυχικό τραυματισμό.

 

Η Δέσποινα Μπουζιάνη είναι το πραγματικό πρωταγωνιστικό πρόσωπο του μυθιστορήματος του Σεβαστάκη μια και ο κύκλος τόσο της δράσης όσο και των προσώπων κινείται γύρω της: λόγω της Δέσποινας ο Άρης ξεκινά να διερευνά τα αρχεία των εφημερίδων της δικτατορίας, τη Δέσποινα υπεραγαπά ο άντρας της και πατέρας του, πετυχημένος αρχιτέκτονας, στη Δέσποινα προσβλέπει και ο Οδυσσέας Αγαθάγγελος, ο ένας εκ των δύο πρόσφατων γνωρίμων του γιου της (ο άλλος λατρεύει τα ποιήματα και τους στίχους του Νίκου Γκάτσου). Ο Αγαθάγγελος, όπως αποδεικνύεται, είναι ένας αμετανόητος ακροδεξιός διανοούμενος (το είδος σπανίζει αλλά φύεται δηλητηριωδώς τόσο στα καθ’ ημάς όσο και στην Εσπερία), ο οποίος ως στενός συνεργάτης του χουντικού καθεστώτος γνώριζε από πρώτο χέρι την ιστορία του βασανισμού της Δέσποινας και τη θαύμαζε σε όλη την κατοπινή του ζωή για τη γενναιότητα και την ευψυχία της μολονότι δεν μετατοπίστηκε ποτέ ούτε κατά ένα ιώτα από τις πολιτικές του ιδέες.

Ο Σεβαστάκης έχει δουλέψει αποτελεσματικά με τους χαρακτήρες του – με τον πάντοτε διστακτικό και μαζεμένο Άρη, με τον πατέρα του, στον οποίο μοιάζει βαθμιαία πολύ περισσότερο από όσο καταλαβαίνουμε στην αρχή, με τον ούτως ή άλλως ιδιόρρυθμο Αγαθάγγελο και ιδιαιτέρως με το αμάλγαμα της Δέσποινας: ήσυχη μα και εκρηκτική, επαναστατημένη στα νιάτα της και με μεγάλη πολιτική ωριμότητα τώρα (βλέπει με επιφύλαξη τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008), φανατική με τη γλώσσα και τη λογοτεχνία, πνιγμένη στο αλκοόλ και στον καπνό, αποστασιοποιημένη μα και αγαπητή μάνα. Με μια διαφορά: μάνα και πατέρας έχουν αποκρύψει συστηματικά από τον γιο τους τα όσα συνέβησαν επί δικτατορίας και ο Άρης μετά από τις αναμενόμενες συγκρούσεις μαζί τους, όταν ανακαλύπτει την απόκρυψη, θα καταφέρει να γράψει το πρώτο έγκριτο διήγημά του, μιλώντας πλαγίως για τα αποσιωπημένα βιώματα της μάνας του και περνώντας στη συγγραφική ενηλικίωσή του, που φέρνει μαζί της και μια ενηλικίωση σε όλα τα επίπεδα.

Με προσεγμένο γράψιμο, με αντιηρωικούς πρωταγωνιστές, με πολλαπλές παράλληλες ξεχωριστές ιστορίες, οργανικά συνδεδεμένες μεταξύ τους, με ευρεία πλην κάθε άλλο παρά χαλαρή συνθετική επιφάνεια, με σωστά υπολογισμένες και κατανεμημένες χρονικές μετακινήσεις από τη δεκαετία του 1990 προς την ιστορία της χούντας και από εκεί προς το παρόν και των ημερών μας, ο Σεβαστάκης δείχνει με ποιον τρόπο το τραύμα των παλαιότερων μεταβιβάζεται στους νεότερους, τροφοδοτημένο εξαρχής και ριζικά πλέον μετασχηματισμένο (θυμάμαι με την ευκαιρία την ομόλογη θεματική της νουβέλας του Ηλία Μαγκλίνη «Η ανάκριση», 2008). Μολονότι δεν μαθαίνουμε πώς η Δέσποινα κατόρθωσε να κερδίσει τον σεβασμό αντιπάλων όπως ο Αγαθάγγελος (είναι μια εμβάθυνση που μοιάζει να λείπει από όλο το μυθιστόρημα), ποιο ακριβώς ήταν το τίμημα του τραύματος (δραματοποίηση πιθανώς αναγκαία για τη στήριξή του ως κομβικού μυθιστορηματικού σημείου), η σύνδεση με τη διάδοχη γενιά και εν κατακλείδι η επούλωση στο πρόσωπο του Άρη εγγράφεται στις κατακτήσεις του Σεβαστάκη. Αναρωτιέμαι μάλιστα μήπως η έλλειψη εμβάθυνσης στο πρωτογενές τραύμα της Δέσποινας οφείλεται στο ότι ο Σεβαστάκης αποφεύγει συνειδητά να το απεικονίσει και να το περιγράψει – ως τόσο επώδυνο ίχνος που είναι σε τελευταία ανάλυση προτιμότερο να μην αναδυθεί, μένοντας στο ημίφως. Ένα πολιτικό μυθιστόρημα με ισχυρά στοιχεία ιστορικής μνήμης που κηρύσσει όχι τη λήθη αλλά τον νηφάλιο αναστοχασμό του τραυματικού παρελθόντος.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ

 

Έφυγε από τη ζωή η Λίζα Έβερτ, διακεκριμένη συγγραφέας και φωτογράφος, σύζυγος του πρώην προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Μιλτιάδη Έβερτ.

Την είδηση γνωστοποίησε η κόρη της, Αλεξία.

Ποια ήταν η Λίζα Έβερτ

Η Λίζα Έβερτ είχε γεννηθεί στην Αθήνα. Σπούδασε και ασχολήθηκε με τη φωτογραφία από το 1983, έχοντας δίπλωμα από το Middlesex University του Λονδίνου.

Στο ενεργητικό της είχε περισσότερες από 20 ατομικές εκθέσεις φωτογραφίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Επιπλέον είχε δημιουργήσει 15 βιβλία-λευκώματα, από τα οποία τρία είχαν βραβευθεί: «Κηφισιά-ομορφιά και μνήμη» (1988), «Πόντος-Ανατολία-φωτογραφικό οδοιπορικό» (1989), «Κωνσταντινούπολη-Αναζητώντας τη Βασιλεύουσα» (1990) με βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, «Τα κάστρα της Πελοποννήσου» (1991), «Καππαδοκία-Περιήγηση στη χριστιανική Ανατολή» (1991), «Τα μεταξωτά της Προύσας» (1991), «Συρία-ελληνικοί απόηχοι» (1993), «Κάστρα και φορτέτσες της Κρήτης» (1995).

Το 1993 δημιούργησε τις εκδόσεις Αστερισμός και μέχρι σήμερα, έχει εκδώσει επτά βιβλία.

Τα θέματα των εκθέσεων και των βιβλίων της αφορούν, κυρίως, στην Ελλάδα και τις παλιές πατρίδες του ελληνισμού της διασποράς (Πόντος, Μικρά Ασία, Βόρειος Ήπειρος, Κάτω Ιταλία και Σικελία, Μέση Ανατολή) από την αρχαιότητα και τη βυζαντινή εποχή, μέχρι τον 20ό αιώνα, θέματα που άρχισε να παρουσιάζει από το 1987.

Με τον Μιλτιάδη Έβερτ είχαν αποκτήσει δύο κόρες, την Αλεξία και την Ιλεάνα.

Η Ιταλία πενθεί τη μυθιστοριογράφο, θεατρική συγγραφέα και δημοσιογράφο Μικέλα Μούρτζια, η οποία πέθανε σε ηλικία 51 ετών έπειτα από μάχη με τον καρκίνο.

Αυτή η αριστερή συγγραφέας από τη Σαρδηνία είχε μιλήσει απερίφραστα για πολλά ζητήματα, ανάμεσα στα οποία η ευθανασία και τα δικαιώματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+.

Η Μικέλα Μούρτζια, η οποία είχε κερδίσει το 2010 ένα από τα σπουδαιότερα ιταλικά λογοτεχνικά βραβεία, το Premio Campiello, είχε ανακοινώσει το Μάιο, σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Corriere della Sera, πως είχε καρκίνο του νεφρού σε τέταρτο στάδιο.

Στην ίδια συνέντευξη είχε πει πως η επιθυμία της ήταν να πεθάνει όταν η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δεν θα ήταν πλέον στο τιμόνι της κυβέρνησης, λέγοντας πως θεωρεί την κυβέρνησή της «φασιστική». Την εποχή εκείνη η Μελόνι είχε απαντήσει πως κι εκείνη ελπίζει η Μικέλα Μούρτζια να ζήσει αρκετά ώστε να δει ένα διαφορετικό πρωθυπουργό.

Γεννημένη το 1972 στην πόλη Καμπράς της Σαρδηνίας, έκανε το λογοτεχνικό ντεμπούτο της το 2006 με το μυθιστόρημα «Il Mondo Deve Sapere» (Ο κόσμος πρέπει να ξέρει), μια σάτιρα για την εκμετάλλευση στο τηλεφωνικό κέντρο υπηρεσίας τηλεμάρκετινγκ, η οποία έγινε θεατρικό έργο με τον ίδιο τίτλο, ενώ σ' αυτή βασίσθηκε το σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας του 2008 «Tutta la Vita Davanti» (Όλη η ζωή μπροστά).

Το μυθιστόρημά της του 2009 «Accabadora» τιμήθηκε με βραβεία, μεταξύ των οποίων το Campiello και το Διεθνές Λογοτεχνικό Βραβείο Mondello.
 

Τον περασμένο μήνα η Μικέλα Μούρτζια παντρεύτηκε τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Λορέντσο Τερέντσι.

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ

Θλίψη σκόρπισε στο λογοτεχνικό στερέωμα ο θάνατος του συγγραφέα και ποιητή Κωστή Γκιμοσούλη σε ηλικία 63 ετών, ενός ιδιαίτερα αγαπητού στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό συγγραφέα και ποιητή.

Ο Κωστής Γκιμοσούλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών, εργάστηκε για πολλά χρόνια ως συμβολαιογράφος. Εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα τη δεκαετία του ‘80 και άφησε ισχυρό το στίγμα του. Εξέδωσε τις δύο πρώτες ποιητικές του συλλογές το 1983, και πέρασε στον πεζό λόγο το 1988.

Σήμα κατατεθέν του τα μακριά του γκρίζα μαλλιά. Ήταν μία από τις ιδιαίτερες φωνές της ελληνικής λογοτεχνίας, καθώς στα κείμενά του ακροβατούσε στο μεταίχμιο της ποίησης και του πεζού λόγου και σε αυτά προσέθετε μία παραμυθητική χροιά, αλλά και σχέδιά του. Πίστευε πως «τα παραμύθια, πλησιάζουν πιο πολύ την πραγματικότητα, από αυτές τις ιστορίες που τις λέμε αληθινές», ενώ σε συνεντεύξεις του παραδεχόταν πως έχει "μια αδυναμία στα βιβλία “τουρλού”, δηλαδή που περιέχουν ποιήματα, πεζά και σχέδια".

Χαρακτηριστικά τα τελευταία του λόγια στον προσωπικό του λογαριασμό στα social media:

πάντα θα μου μένει μια γεύση ανικανοποίητου
πάντα θα λείπει κάτι. τί; δεν ξέρω ούτε πρόκειται να μάθω
μόνο στην αγκαλιά της δημιουργίας...
μοιάζω με μαγικό κουτί με δίχως πάτο

Έγραψε διηγήματα όπως "Η κραυγή της πεταλούδας". Καμιά φορά αυτά τα διηγήματα μεγάλωναν και γίνονταν νουβέλες ή μυθιστορήματα, όπως το "Μια νύχτα με την Κόκκινη", "Ανατολή", "Χέρι στη φωτιά", "Βρέχει φως", "Το θηρίο είναι παντού", "Εξομολόγηση σ’ έναν κολομβιανό σκύλο", "Στάχτη στα μάτια", "Ο άγγελος της μηχανής", "Her night on red", "Το φάντασμά της", "Το αηδόνι στο πόδι της", "Ο Μέσα και ο Έξω", Όλες μία" και "Μεταξοχώρι (Aλφάβητο για όρη)".

Έγραψε και ποιήματα ("O ξυλοκόπος πυρετός", "H αγία μελάνη", "Το στόμα κλέφτης", "Επικίνδυνα παιδιά", "Αγάπη από ζήλια"). Το 2001 εκδόθηκε o "Μαύρος χρυσός", ένα βιβλίο του που περιέχει ποιήματα, διηγήματα και ζωγραφιές με νερομπογιές, ενώ το 2011 κυκλοφόρησε το "Για να μάθεις να πετάς", με ιστορίες-παραμύθια για μικρούς και για μεγάλους, και με εννέα ζωγραφιές του Γιάννη Ψυχοπαίδη εμπνευσμένες ειδικά για το βιβλίο.

ας μη σβήσουμε το μέσα φως
(όσο κι αν πυκνώνουν τα σκοτάδια έξω)

Το 2013 εκδόθηκε το "Δυο μήνες στην αποθήκη", μια προσωπική μαρτυρία από την παραμονή του σε νοσοκομείο. Το 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο "Τα παράξενα που δεν ξεχνάμε", που περιλαμβάνει μικρά πεζά, ποιήματα και σχέδια του ίδιου. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Για την ποιητική του συλλογή "Ο ξυλοκόπος πυρετός" πήρε το βραβείο Μαρίας Ράλλη για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς.

Το 1997 συμμετείχε ως ηθοποιός, υποδυόμενος έναν ήρωά του, στη μικρού μήκους ταινία "Δεύτερο κράνος" της Αθηνάς Σακελλαρίου, που προβλήθηκε στο φεστιβάλ Δράμας. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες.

Η Εταιρεία Συγγραφέων τον αποχαίρετησε με ένα απόσπασμα από το ποιήμα του «Αγάπη από ζήλια»:

Έφυγε κι ήρθε
ήρθε κι έφυγε
γκρέμισε τον τοίχο
και τον έχτισε
άναψε φωτιά στο σπίτι
και την έσβησε
ένα φεγγάρι μ' ερωτεύτηκε
και πάει πια με ξέχασε. 

Ο συγγραφέας Ζιλ Περό, ο οποίος συμμετείχε πολύ ενεργά τα χρόνια του 1970 στον αγώνα για την κατάργηση της θανατικής ποινής στη Γαλλία και αργότερα, τα χρόνια του 1990, έγραψε βιβλίο-καταπέλτη για τον βασιλιά του Μαρόκου, τον Χασάν Β΄, πέθανε χθες Πέμπτη σε ηλικία 92 ετών, γνωστοποίησε το οικογενειακό περιβάλλον του.

Το 1978, η κυκλοφορία του βιβλίου-έρευνας «Το κόκκινο πουλόβερ» (Le Pull-over rouge) πολλαπλασίασε τις αμφιβολίες για την ενοχή άνδρα που είχε οδηγηθεί στην γκιλοτίνα δυο χρόνια νωρίτερα, μετά την καταδίκη του για τη δολοφονία μικρού κοριτσιού, προκάλεσε πολεμική και την καταδίκη του για δυσφήμιση δυο χρόνια αργότερα.

Η ποινή του θανάτου καταργήθηκε στη Γαλλία το 1981, όμως τα αιτήματα να υπάρξει αναψηλάφηση της δίκης του Κριστιάν Ρανουτσί ουδέποτε ευοδώθηκαν.

Η έρευνα για την υπόθεση ώστε να υπάρξει νέα ποινική διαδικασία «δεν είναι σπριντ, είναι μαραθώνιος», δήλωνε ο κ. Περό στο Γαλλικό Πρακτορείο το 2006. Ήλπιζε ακόμη πως μια μέρα θα ξανάνοιγε η υπόθεση.

Ο Ζιλ Περό ήταν επίσης συγγραφέας του πολύκροτου στη Γαλλία βιβλίου «Ο φίλος μας ο βασιλιάς» (Notre ami le roi) που κυκλοφόρησε το 1990 και παρουσίαζε τον απολογισμό των 30 χρόνων της μοναρχίας του Χασάν Β΄ στο Μαρόκο. Το έργο του έθετε ερωτήματα για τη συνέργεια κάποιων γαλλικών ελίτ.

«Τα βιβλία του Ζιλ Περό σημάδεψαν τη γενιά μου. Υπάρχει ένα πριν κι ένα μετά το ‘Ο φίλος μας ο βασιλιάς’», σχολίασε ο Πιερ Ασκί, δημοσιογράφος και πρόεδρος της μη κυβερνητικής οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans Frontières, RSF).
 

Ο συγγραφέας έγραψε το 2014 τον πρόλογο εξαιρετικά επικριτικού βιβλίου για τον σημερινό βασιλιά του Μαρόκου, γιο του Χασάν Β΄, το οποίο έγραψε μαροκινός άλλοτε συνεργάτης του Γαλλικού Πρακτορείου, ο Όμαρ Μπρούξι. Το βιβλίο, με τίτλο «Ο Μοχάμεντ Στ΄ πίσω από τις μάσκες» (Mohammed VI derrière les masques) είχε υπότιτλο «Ο γιος του φίλου μας», που παρέπεμπε ακριβώς στο βιβλίο του Ζιλ Περό.

Ο δημοσιογράφος-ερευνητής Εντουί Πλενέλ εξήρε μέσω X (του πρώην Twitter) τον «φοβερό αφηγητή» και «στρατευμένο» λογοτέχνη.

Ο Ζακ Πεϊρόλ, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, είχε αρχίσει καριέρα δικηγόρου, προτού πάρει άλλη ατραπό, καταλήγοντας τη δημοσιογραφία και κατόπιν τη λογοτεχνία. Με το ψευδώνυμό του, υπέγραψε το 1969 επιτυχημένο κατασκοπευτικό μυθιστόρημα, το «Φάκελος 51» (Le Dossier 51), που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Θλίψη στον καλλιτεχνικό χώρο της χώρας μας, καθώς σύμφωνα με την ανάρτηση που έκανε ο Σπύρος Μπιμπίλας μέσα από τον λογαριασμό του στο facebook, ο ηθοποιός, στιχουργός και συγγραφέας Κώστας Μπιλίρης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 83 ετών.

«Ακόμα μια απώλεια για την καλλιτεχνική μας οικογένεια.. Όπως μας πληροφόρησε ο ανηψιός του έφυγε από την ζωή στα 83 του ο Κώστας Μπιλίρης , ένας σεμνός ηθοποιός του θεάτρου , που εμφανίστηκε και στα πρώτα μεγάλα σήριαλ της ελληνικής τηλεόρασης , με πολλές συμμετοχές σε σειρές της ραδιοφωνίας, δάσκαλος υποκριτικής, στιχουργός πολλών επιτυχιών και συγγραφέας.. Γεννήθηκε στην Λαμία 15-1-1940..Καλο σου ταξίδι αγαπημένε μας συνάδελφε» έγραψε στην ανάρτησή του ο Σπύρος Μπιμπίλας.

Πέθανε την Παρασκευή σε ηλικία 96 ετών (24 Μαρτίου 1927 – 28 Ιουλίου 2023) ο διάσημος Γερμανός συγγραφέας και διανοούμενος Μάρτιν Βάλζερ, συγγραφέας του βιβλίου «Ένα άλογο που δραπετεύει».

Μαζί με τον Χάινριχ Μπελ, τον Γκύντερ Γκρας και τον Ζίγκφριντ Λεντς, ο Μάρτιν Βάλζερ ήταν ένας από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς συγγραφείς της Γερμανίας.

Το Μάρτιο του 2021, λίγο πριν από τα 94α γενέθλιά του, εκδόθηκε μια εικονογραφημένη συλλογή κειμένων του Μάρτιν Βάλζερ με τον τίτλο Sprachlaub (κυριολεκτική μετάφραση: Φύλλα γλώσσας). Στο έργο ο συγγραφέας ασχολήθηκε ποιητικά με τον επερχόμενο θάνατό του: «Δεν υπερασπίζομαι τον εαυτό μου», έγραψε, «είμαι σκεπτόμενος και θέλω να ζήσω μέχρι το τελευταίο βράδυ».

Για τον Βάλζερ, η ζωή σήμαινε πάνω απ’ όλα γράψιμο. Έμεινε πιστός στον εαυτό του μέχρι τον θάνατό του – ως ένας σκληρά εργαζόμενος, παραγωγικός και διάσημος μυθιστοριογράφος. Με τα πολυάριθμα μυθιστορήματά του, τα διηγήματα και τα θεατρικά του έργα, άφησε πίσω του ένα εντυπωσιακό λογοτεχνικό έργο. Ήταν επίσης γνωστός για τη συμμετοχή του στις κοινωνικές συζητήσεις της Γερμανίας.

Το πρώτο του μυθιστόρημα, με τίτλο Ehen in Plilippsburg, κυκλοφόρησε το 1957 κι έγινε αμέσως μεγάλη επιτυχία.

Τόσο με τα λογοτεχνικά του κείμενα όσο και με τις πολιτικές του δηλώσεις έχει πυροδοτήσει συχνά συζητήσεις. Στη δεκαετία του ’60 τάχθηκε, όπως και πολλοί άλλοι αριστεροί διανοούμενοι, υπέρ της εκλογής του Bίλι Μπραντ στο αξίωμα του καγκελαρίου. Το 1964 παρακολούθησε ως ακροατής τη δίκη για το Άουσβιτς στη Φραγκφούρτη. Στρατεύτηκε κατά του πολέμου του Βιετνάμ, ταξίδεψε στη Μόσχα. Τη δεκαετία του ’60 και ’70 θεωρείτο φιλικά προσκείμενος προς το Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα, μέλος του ωστόσο δεν υπήρξε ποτέ.

Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία του: Αφηνιασμένο άλογο και Ανεπίδοτα γράμματα (Οδυσσέας, 1988), Η πηγή (2001) και Βιογραφία ενός έρωτα (2004) από τις εκδόσεις Καστανιώτη, Η υπεράσπιση της παιδικής ηλικίας (2001), Ο θάνατος ενός κριτικού (2004). ), Η στιγμή του έρωτα (2008), Ο άντρας που ήξερε ν' αγαπάει (2013).

Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 94 χρόνων ο Γαλλο-τσέχος μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, Μίλαν Κούντερα, όπως μετέδωσε το Reuters επικαλούμενο την κρατική τσεχική τηλεόραση. 

Ενας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του ύστερου 20ου αιώνα, δημιουργός, μεταξύ άλλων, των «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι», «Το Αστείο», «Η Αγνοια», «Η Γιορτή της Ασημαντότητας», διακωμώδησε τα ολοκληρωτικά καθεστώτα και με ένα μείγμα μαύρης ειρωνείας και φιλοσοφικών στοχασμών, εξερεύνησε την ανθρώπινη φύση.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο εκδοτικός του οίκος στη Γαλλία, γνωστοποιείται πως ο Γαλλο-τσέχος συγγραφέας πέθανε χθες, Τρίτη 11 Ιουλίου, στο διαμέρισμά του στο Παρίσι.

Zemřel Milan Kundera, bylo mu 94 let. Za hranicemi patřil spolu s Kafkou a Havlem k nejslavnějším českým rodákům. Jeho romány vyvolávaly pozitivní ohlas, napsal ale také řadu esejů o hudbě, literatuře či filozofii. pic.twitter.com/ZnJfY4JfVl

— ČT24 (@CT24zive) July 12, 2023

Ο Μίλαν Κούντερα γεννήθηκε στο Μπρνο της άλλοτε Τσεχοσλοβακίας (σήμερα Τσεχίας) την 1η Απριλίου 1929. Γιος γνωστού μουσικολόγου και πιανίστα, σπούδασε και ο ίδιος μουσική, καθώς και κινηματογράφο και φιλοσοφία, στην Πράγα. Οι μουσικές επιρροές είναι εμφανείς στο έργο του, σημειώνουν οι αναλυτές. 

Ενθουσιώδες μέλος του κομμουνιστικού κόμματος στα νιάτα του, εκδιώχθηκε από το κόμμα δύο φορές, την πρώτη το 1950 για «αντικομμουνιστικές δραστηριότητες» και τη δεύτερη το 1970 μετά την καταστολή που διαδέχτηκε την Άνοιξη της Πράγας – κινήματος του οποίου ήταν λάβρος θιασώτης, αξιώνοντας μαζί με χιλιάδες συμπατριώτες του ελευθερία λόγους και ίσα δικαιώματα για όλους.

Παρότι τα πρώιμα ποιητικά του έργα ήταν φιλοκομμουνιστικά, τα μυθιστορήματά του αποφεύγουν την ιδεολογική ταύτιση. Ο ίδιος επανειλημμένως είχε δηλώσει πως είναι μυθιστοριογράφος, αντί ένας πολιτικά υποκινούμενος συγγραφέας. 

Το συγγραφικό έργο

Στο πρώτο του μυθιστόρημα, «Το Αστείο» (1967), σατιρίζει τον ολοκληρωτισμό της κομμουνιστικής εποχής. Η κριτική του στην εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία για την καταστολή της «Άνοιξης της Πράγας το 1968, τον έβαλε στη μαύρη λίστα της χώρας του και οδήγησε στην απαγόρευση των βιβλίων του. Αφού απολύθηκε, ο Κούντερα άρχισε να δουλεύει ως τρομπετίστας στα τζαζ καμπαρέ μικρών πόλεων, εργασιακό πεδίο στο οποίο βρήκε την καλλιτεχνική ελευθερία που αναζητούσε. 

Ο ίδιος και η σύζυγός του, μετά από αποκλεισμούς και διώξεις, κατέφυγαν το 1975 στη Γαλλία. Ο ίδιος πήρε την γαλλική υπηκοότητα – αφού η πατρίδα του τού είχε αφαιρέσει την ιθαγένεια. Τέσσερα χρόνια μετά την εγκατάστασή του στη Γαλλία, έγραψε το μυθιστόρημα «Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης» – γραμμένο σε πιο πειραματική γραφή, όπως και τα επόμενα έργα του.

Το 1984, το μυθιστόρημά του «Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» -που εκτυλίσσεται στην Τσεχοσλοβακία του 1968, κατά τη λεγόμενη «Άνοιξη της Πράγας»- αναδείχτηκε σε συγγραφικό θρίαμβο, κάνοντάς τον διάσημο σε όλο τον κόσμο. 

Ο ίδιος παραδεχόταν πως αντλούσε έμπνευση από συγγραφείς της Αναγέννησης όπως ο Βοκάκιος, ο Ραμπελαί, ο Ντιντερό και ίσως περισσότερο ο Θερβάντες.

Αλλοι συγγραφείς που επηρέασαν το έργο του είναι, μεταξύ άλλων, οι Βιτόλντ Γκομπρόβιτς, Χέρμαν Μπροχ, Φραντς Κάφκα και Μάρτιν Χάιντεγκερ. 

Συνήθως έγραφε στα τσεχικά, ωστόσο, από το 1993 και έπειτα, τα μυθιστορήματά του γράφτηκαν στη γαλλική γλώσσα. Μεταξύ 1985 – 1987, ανέλαβε ο ίδιος τις μεταφράσεις των παλιότερων έργων του στα γαλλικά. 

Με δικά του λόγια

Ο Κούντερα σπανίως έδινε συνεντεύξεις, θεωρώντας πως οι συγγραφείς πρέπει να μιλούν μέσα από το έργο τους.

Το 1976 δήλωνε στη γαλλική εφημερίδα Le Monde ότι το να αποκαλεί κανείς τα έργα του πολιτικά, είναι υπεραπλουστευτικό και, ως εκ τούτου, αποκρύπτει την πραγματική τους σημασία.

Σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του το 1980, και μάλιστα, στον επίσης σπουδαίο Αμερικανό συνάδελφό του Φίλιπ Ροθ, ο ίδιος περιέγραφε τη σχέση του μυθιστορήματος με τις βεβαιότητες.

«Είμαι επιφυλακτικός με τις λέξεις απαισιοδοξία και αισιοδοξία. Ένα μυθιστόρημα δεν επιβάλλει τίποτα, ένα μυθιστόρημα αναζητά και θέτει ερωτήματα. Δεν ξέρω αν το έθνος μου θα χαθεί και ποιος από τους χαρακτήρες μου έχει δίκιο. Επινοώ ιστορίες, φέρνω αντιμέτωπη την μία με την άλλη και με αυτό τον τρόπο θέτω ερωτήματα. Η ανοησία των ανθρώπων προέρχεται από το ότι έχουν ερωτήσεις για τα πάντα. Όταν ο Δον Κιχώτης βγήκε στον κόσμο, αυτός ο κόσμος έγινε ένα μυστήριο στα μάτια του. Αυτή είναι η κληρονομιά του πρώτου ευρωπαϊκού μυθιστορήματος σε ολόκληρη τη μετέπειτα μυθιστορηματική ιστορία. Ο μυθιστοριογράφος διδάσκει τον αναγνώστη να κατανοεί τον κόσμο ως ερώτημα. Υπάρχει σοφία και ανοχή στη στάση αυτή. Σε έναν κόσμο χτισμένο πάνω σε απαραβίαστες βεβαιότητες, το μυθιστόρημα είναι νεκρό. Ο ολοκληρωτισμός, είτε βασίζεται στον Μαρξ, είτε στο Ισλάμ είτε σε οτιδήποτε άλλο, είναι ένας κόσμος απαντήσεων, παρά ερωτήσεων. Εκεί δεν έχει θέση το μυθιστόρημα. Σε κάθε περίπτωση μου φαίνεται πως σε όλο τον κόσμο πια οι άνθρωποι σήμερα προτιμούν να κρίνουν παρά να κατανοούν. Να απαντούν παρά να ρωτούν. Συνεπώς, η φωνή του μυθιστορήματος μετά βίας ακούγεται στη θορυβώδη ανοησία των ανθρώπινων βεβαιοτήτων». 

«Ωστόσο, για έναν συγγραφέα ερωτευμένο με το παράδοξο, ο Κούντερα έχει έντονα ρυθμιστικές τάσεις. Στο “Βιβλίο του Γέλιου και της Λήθης”, ο Κούντερα δίδαξε στους αναγνώστες του να είναι επιφυλακτικοί απέναντι στα παιδιά, τους αγγέλους, τους κυκλωτικούς χορούς, την ελπίδα, τη νοσταλγία και τον συναισθηματισμό. Αυτοί είναι οι απεσταλμένοι της απατηλής αισιοδοξίας. Το Βιβλίο του Γέλιου και της λήθης δίδαξε επίσης στους αναγνώστες ότι υπάρχει ένα καλό είδος γέλιου -το σαρδόνιο, το ασεβές και το σκωπτικό- και ένα κακό είδος, το οποίο είναι άκριτο, χαρούμενο και συγκαταβατικό. Υπάρχει πολύ από το κακό είδος στη “Γιορτή της Ασημαντότητας”» περιγράφει άρθρο του 2015 στο The Atlantic, με τίτλο «Εξακολουθεί να έχει αξία ο Μίλαν Κούντερα;» (Does Milan Kundera Still Matter?)

Ο Μίλαν Κούντερα έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων, ήταν υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ αποτελεί έναν από τους πιο πολυ-μεταφρασμένους συγγραφείς. 

Πηγή: Reuters