• ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΛΥΔΑΣ

Οι θάλασσες γύρω από τη Φλόριντα, την Κούβα και τις Μπαχάμες παρουσίασαν φέτος μεγάλες συσσωρεύσεις θερμικού στρες με επιπτώσεις στην υγεία των κοραλλιογενών υφάλων.

Η λεύκανση των κοραλλιών που παρατηρήθηκε δεν είναι άλλο από μία αντίδραση στο θερμικό στρες που προκαλείται όταν τα κοράλλια παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε νερά θερμότερα από το φυσιολογικό.

Οι άλγες (φύκια) που παρέχουν τροφή, αλλά και το χρώμα του κοραλλιού, αποκολλώνται από αυτό αποχρωματίζοντάς το. Σε κάποιες περιπτώσεις, η λεύκανση μπορεί να σκοτώσει το κοράλλι ή να το αποδυναμώσει σημαντικά.

Για αρκετούς μήνες μέσα στο το 2023, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ, λόγω της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του κλίματος αλλά και λόγω του φυσικού κλιματικού φαινομένου Ελ Νίνιο. Σε ορισμένες περιοχές συμπεριλαμβανομένων των θαλασσών γύρω από τη Φλόριντα, την Κούβα και τις Μπαχάμες – σημειώθηκαν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες, με επιπτώσεις στην υγεία των κοραλλιογενών υφάλων.

Τα κοράλλια ευδοκιμούν σε ένα μικρό εύρος θερμοκρασιών και στρεσάρονται όταν το νερό είναι πολύ ζεστό ή κρύο. Η λεύκανση συμβαίνει όταν τα στρεσαρισμένα κοράλλια διώχνουν τα φύκια που ζουν μέσα τους, αφαιρώντας τα κοράλλια από το χρώμα τους. Η ακραία λεύκανση μπορεί να οδηγήσει  έναν ύφαλο σε ασθένειες, ακόμη και σε θάνατο. Οι παρατηρήσεις που έγιναν από δύτες στο Florida Keys διαπίστωσαν ότι ο θαλάσσιος καύσωνας το καλοκαίρι του 2023 προκάλεσε εκτεταμένη λεύκανση. Το στρες στα κοράλλια μπορεί επίσης να ανιχνευθεί χρησιμοποιώντας δεδομένα από δορυφόρους.

Αυτή η κινούμενη εικόνα δείχνει την εξέλιξη της συσσωρευμένης θερμικής καταπόνησης από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο του 2023. Τα χρώματα απεικονίζουν “εβδομάδες βαθμίδας θέρμανσης” (°C-εβδομάδες)—ένα μέτρο που παρέχει μια εκτίμηση της σοβαρότητας και της διάρκειας της θερμικής καταπόνησης. Τα δεδομένα για το προϊόν συγκεντρώνονται από το Coral Reef Watch της NOAA, το οποίο συνδυάζει παρατηρήσεις από δορυφόρους σε πολική τροχιά, όπως ο NPP NASA-NOAA Suomi, και από γεωστατικούς δορυφόρους όπως ο GOES, με μοντέλα υπολογιστών.

Οι παρατηρήσεις έχουν δείξει ότι όταν η συσσωρευμένη θερμική καταπόνηση φτάσει την τιμή 4, μπορεί να προκύψει σημαντική λεύκανση των κοραλλιών. Σε τιμές 8, είναι πιθανή η λεύκανση των κοραλλιών και η ευρεία θνησιμότητα. Στα μέσα αυτής της προηγούμενης κινούμενης εικόνας, τον Αύγουστο, το θερμικό στρες σε μεγάλο μέρος της περιοχής είχε ήδη εκτοξευθεί πολύ πάνω από τα δύο αυτά όρια. Σύμφωνα με τον NOAA, το σωρευτικό θερμικό στρες μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2023 έφτασε τους 22°C-εβδομάδες (40°F-εβδομάδες), σχεδόν τριπλάσιο από το προηγούμενο ρεκόρ για την περιοχή. Η λεύκανση είχε ήδη παρατηρηθεί σε ορισμένες περιοχές ήδη από τον Ιούλιο.

Παρατηρήστε ότι οι περιοχές με κοραλλιογενή ύφαλο (γκρίζο) κοντά στα Florida Keys, την Κούβα και τις Μπαχάμες, είναι από τις πρώτες περιοχές που εμφανίζουν υψηλή αθροιστική θερμική καταπόνηση. Ο τυφώνας Idalia στα τέλη Αυγούστου βοήθησε να δροσιστούν κάπως τα επιφανειακά νερά, αλλά μόνο προσωρινά. Κοντά στα μέσα Οκτωβρίου, τα νερά γύρω από το Florida Keys ήταν κάτω από ένα σημείο λεύκανσης. Πιο νότια, τα νερά γύρω από τμήματα της Κούβας και των Μπαχάμες παρέμειναν στο επίπεδο συναγερμού λεύκανσης 2, το υψηλότερο επίπεδο της κλίμακας, γεγονός που σημαίνει ότι είναι πιθανή η σοβαρή λεύκανση και η θνησιμότητα.

Πηγή: news247.gr

Ο προηγούμενος μήνας ήταν ο πιο θερμός Σεπτέμβριος που έχει καταγραφεί ποτέ σε παγκόσμια κλίμακα, ανακοίνωσε σήμερα το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.

Μάλιστα, σύμφωνα με το Copernicus, η θερμοκρασία των 16,38°C έσπασε όλα τα ρεκόρ για μήνα Σεπτέμβριο, ξεπερνώντας κατά μισό βαθμό Κελσίου, την προηγούμενη υψηλότερη τιμή που είχε καταγραφεί τον Σεπτέμβριο του 2020.

Έτσι, συνεχίζεται ένα σερί παγκόσμιων μηνιαίων ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας, το οποίο έχει ξεκινήσει από τον Ιούνιο.

Σύμφωνα με την υπηρεσία κλιματικής αλλαγής Copernicus, ο φετινός Σεπτέμβριος είναι θερμότερος κατά 1,75°C από τον μέσο όρο του Σεπτεμβρίου την περίοδο 1850-1900, την προβιομηχανική περίοδο αναφοράς, προτού αρχίσει να καταγράφεται το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Παράλληλα, ο Σεπτέμβριος του 2023 ήταν κατά έναν ολόκληρο βαθμό Κελσίου θερμότερος από ό,τι την περίοδο 1991-2020.

Copernicus: Το 2023 φαίνεται πως θα είναι το θερμότερο έτος στην ιστορία

Την ίδια ώρα, το 2023 φαίνεται πως θα είναι το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ στα χρονικά, με τη θερμοκρασία φέτος να οδεύει να είναι 1,4°C πάνω από τον μέσο όρο κατά την προβιομηχανική εποχή.

Με άλλα λόγια, θα είναι μόλις 0,1 βαθμό Κελσίου κάτω από τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, που είχε σκοπό η αύξηση της θερμοκρασίας να περιοριστεί στον 1,5°C μέχρι το τέλος του αιώνα.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η υποδιευθύντρια του Copernicus, Σαμάνθα Μπέρτζες, δύο μήνες πριν την παγκόσμια σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα «COP28», «η αίσθηση του επείγοντος για την ανάληψη φιλόδοξης δράσης για το κλίμα δεν ήταν ποτέ πιο κρίσιμη».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, dpa

Οφετινός Σεπτέμβριος ήταν ο πιο ζεστός που έχει γνωρίσει η Ιαπωνία τα 125 τελευταία χρόνια, αφού η χώρα έσπασε ήδη ρεκόρ ζέστης στη διάρκεια του καλοκαιριού, ανακοίνωσε η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία (JMA), την ώρα που ολόκληρος ο πλανήτης οδεύει προς ρεκόρ ζέστης.

Η μέση θερμοκρασία στο αρχιπέλαγος ήταν το Σεπτέμβριο κατά 2,66 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από τη φυσιολογική, διευκρίνισε χθες, Δευτέρα, η JMA.

Πρόκειται για τον πιο υψηλό αριθμό από το 1898 που υιοθετήθηκαν συγκρίσιμες στατιστικές, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η JMA, η οποία είχε ήδη ανακοινώσει προηγουμένως πως στην Ιαπωνία σημειώθηκαν από τον Ιούνιο ως τον Αύγουστο οι πιο υψηλές μέσες θερμοκρασίες που έχουν ποτέ καταγραφεί στη χώρα.

Οι παρατηρήσεις αυτές συμβαδίζουν με εκείνες που γίνονται σε όλο τον πλανήτη, ο οποίος βρίσκεται καθ' οδόν για να σπάσει το 2023 το ετήσιο ρεκόρ ζέστης. Αφού κατέγραψε ήδη το πιο ζεστό τρίμηνο στην Ιστορία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του βορείου ημισφαίριου (Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος), ο κόσμος διαπιστώνει τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από την ανθρωπότητα και ενισχύεται τους τελευταίους μήνες από την επιστροφή, πάνω από τον Ειρηνικό, του κυκλικού φαινομένου Ελ Νίνιο, που είναι συνώνυμο με περαιτέρω άνοδο της θερμοκρασίας.Ο Σεπτέμβριος του 2023 έγινε επίσης μακράν ο πιο ζεστός Σεπτέμβριος που έχει καταγραφεί ποτέ στη Γερμανία, την Πολωνία, την Ελβετία ή τη Γαλλία, όπου η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία ανακοίνωσε την Παρασκευή για τον περασμένο μήνα μέση θερμοκρασία «από 3,5 έως 3,6 βαθμούς Κελσίου» υψηλότερη από την περίοδο αναφοράς 1991-2020.

Η Βρετανία γνώρισε επίσης τον πιο ζεστό Σεπτέμβριο που είχε ποτέ, με μέση θερμοκρασία ίση με το ρεκόρ του 2006, ανακοίνωσαν πριν από λίγες ημέρες, οι τοπικές μετεωρολογικές υπηρεσίς.

ο Up Stories παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό βίντεο σχετικά με το πώς έχει διαμορφωθεί το τοπίο μετά την κακοκαιρία «Daniel» που έπληξε την Θεσσαλία. 

Η φύση έχει πάρει πίσω το κομμάτι που αναλογούσε στην Λίμνη Κάρλα πριν αυτή αποξηραθεί το 1962 και η εικόνα από το Google Earth δείχνει την τρομακτική διαφορά του πριν και μετά την κακοκαιρία στις αρχές Σεπτεμβρίου.

Το βίντεο είναι από αεροπλάνο και από τα 35.000 πόδια.

ΝΙΚΗ ΜΠΑΚΟΥΛΗ

Το σφάξιμο ζώων είναι πρακτική που ακολουθεί ο άνθρωπος, όσο υπάρχει στον πλανήτη. Στις πρώτες του ημέρες, δεν απαριθμούσε +8.000.000.000 μέλη, που είμαστε σήμερα στη Γη.

Επίσης, υπάρχουν ουκ ολίγες άλλες επιλογές για τροφές που εξασφαλίζουν την επιβίωση και την υγεία μας, όπως οι πρακτικές της κτηνοτροφίας έχουν φτάσει σε σημείο που αντιστοιχούν στο 20% όσων προκαλούν την κλιματική κρίση.

Έχει εκτιμηθεί πως η κτηνοτροφία είναι υπεύθυνη για περισσότερο από το 30% της ανθρωπογενούς εκπομπής μεθανίου. Ουσίας που είναι 28 φορές πιο ισχυρή από το διοξείδιο του άνθρακα, σε αυτό που ξέρεις ως φαινόμενο του θερμοκηπίου. Αν δεν ξέρεις, είναι ο λόγος που αισθάνεσαι σαν να βράζεις ενώ κάθεσαι μέσα σε θερμοκήπιο, με κλειστές τις πόρτες, τα καλοκαίρια.

Πέραν των βιολογικών δραστηριοτήτων των ζώων και των περιττωμάτων τους, πρόβλημα αποτελούν και οι πόροι που χρειάζονται για να τραφούν (βλ. παραγωγή λιπασμάτων, αγροτική παραγωγή, συντήρηση).

Δεν ισχύουν βέβαια, για όλα τα ζώα τα ίδια.

Χαρακτηριστικά, η παραγωγή μοσχαρίσιου κρέατος χρειάζεται 28 φορές περισσότερη γη, 11 φορές περισσότερο νερό και 6 φορές περισσότερο λίπασμα από εκείνη του χοιρινού ή των πουλερικών.

Για να μην αναλύσουμε το θέμα των θρεπτικών οφελών που υπάρχουν στο κρέας που πωλείται. Ή τις συνθήκες σφαγής.

Ουδόλως τυχαία λοιπόν, οι πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη ανήκουν στην μακροσκελή λίστα αυτών που επενδύουν σε εναλλακτικούς τρόπους για να πάρουμε ό,τι δίνει το ζωικό κρέας, από άλλα τρόφιμα που δεν καταστρέφουν τον -ήδη μερικώς κατεστραμμένο- πλανήτη.

Επειδή δεν υπήρχαν, τα δημιούργησαν.

Η τελευταία ανακάλυψη είναι το φιλέτο σολομού που προκύπτει από 3D printer.

Δες πώς.

Από την Πέμπτη 14/9 διατίθεται στα σούπερ μάρκετ της αλυσίδας REWE, των 3.300 καταστημάτων.

Από την πρώτη Οκτωβρίου θα μπορούμε να την παραγγείλουμε (online) σε όλη την Ευρώπη.

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΑΝΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΡΟΦΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΑΛΛΑ ΕΙΔΗ

Το πρώτο κρέας που δεν ήταν κρέας, αλλά όταν το ψήνεις και το τρως δεν καταλαβαίνεις τη διαφορά, δημιουργήθηκε τον Ιούλιο του 2016, από την Impossible Foods. Που έκανε ό,τι ακριβώς έλεγε το όνομα της: ζουμερό μπιφτέκι χωρίς ιχνοστοιχείο κρέατος.

Ο Patrick O. Brown, καθηγητής βιοχημείας στο Stanford πήρε άδεια από τη δουλειά του για να αφοσιωθεί επί 18 μήνες στην κτηνοτροφία. Κατέληξε στο ότι ήταν το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόβλημα στον κόσμο και η κύρια αιτία ήταν η χρήση ζώων, για την παραγωγή τροφής. Ακολούθησε συνέδριο στο οποίο ανακοίνωσε τα ευρήματα του και εκεί ανακοίνωσε πως έχει να προτείνει κάτι.

Έτσι έφτιαξε την Impossible Foods, την οποία στήριξαν πολλοί δισεκατομμυριούχοι.

Στόχος ήταν η προσφορά γευστικών και διατροφικών οφελών του κρέατος, χωρίς τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον.

Η εκκίνηση δόθηκε με την έρευνα στο μοριακό επίπεδο των ζωικών προϊόντων, ώστε να διαλέξει πρωτεΐνες και θρεπτικά στοιχεία από φυτά και να προχωρήσει στην αναδημιουργία.

Στο ίδιο διάστημα, μια άλλη εταιρία, η Beyond Meat δημιούργησε τη νέα γενιά φυτικής προέλευσης υποκατάστατων κρέατος, που δημιουργήθηκε με τη βοήθεια χρηματοδότησης δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων και έπειτα από χρόνια επιστημονικής έρευνας.

Το Μάρτιο του 2022 έγινε γνωστή μια νέα τακτική αντικατάστασης φυσικής προελεύσεως κρέατος: το καλλιεργημένο κρέας. Το ανέλαβε η Upside Foods.

Στο επίκεντρο βρίσκονται τα βλαστοκύτταρα από βιοψία ζώου (ένα ωάριο ή ακόμα και ένα φτερό). γίνεται γρήγορος πολλαπλασιασμός σε δεξαμενή από ανοξείδωτο χάλυβα που ονομάζεται βιοαντιδραστήρας (ή καλλιεργητής), εκεί τα κύτταρα 'τρέφονται' με έναν σύνθετο ζωμό που περιέχει θρεπτικά συστατικά (όπως υδατάνθρακες και αμινοξέα) και κάποιο είδος αυξητικού παράγοντα και έτσι αποκτούν μύες, λίπος και συνδετικούς ιστούς.

ΤΩΡΑ Η ΑΝΑΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΡΟΦΩΝ ΠΕΡΝΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΛΙΕΙΑ

H αυστριακή Revo Foods είχε ακριβώς τις ίδιες αναζητήσεις με όλους τους άλλους που προσπαθούν να βγάλουν από την εξίσωση της διατροφικής κάλυψης των ανθρώπων τα υπόλοιπα είδη που κατοικούν στον πλανήτη. Εστίασε όμως, σε άλλο 'χώρο'.

Η startup που δημιουργήθηκε το 2020 πρωτοπορεί στην τεχνολογία 3D Food Printing μεγάλου όγκου για την παραγωγή εναλλακτικών κρεάτων. Έχει ομάδα 40 διεθνών επιστημονών και μηχανικών που εργάζονται «για την αποτροπή της υπεραλίευσης».

Όπως ενημερώνει «με έως και 60% των παγκόσμιων ιχθυαποθεμάτων να υπεραλιεύονται, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος κατάρρευσης ενός ωκεάνιου οικοσυστήματος.

Η αλιευτική βιομηχανία είναι επίσης, ο κύριος λόγος για την πλαστική ρύπανση στους ωκεανούς.

Μια κατάρρευση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας θα ήταν μη αναστρέψιμη και καταστροφική για τα εκτιμώμενα 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που εξαρτώνται από τους ωκεανούς για τροφή και εισόδημα.

Παρά τη δραματική απώλεια των κοραλλιογενών υφάλων, τα αυξανόμενα επίπεδα τοξινών και μικροπλαστικών που μολύνουν ψάρια, η ζήτηση των καταναλωτών για θαλασσινά έχει εκτοξευθεί παράδοξα τις τελευταίες δεκαετίες».

Για αυτό και εργάζεται ως προς τα vegan θαλασσινά.

Διαθέτει 2 διπλώματα ευρεσιτεχνίας και μια τεχνολογία συνεχούς τρισδιάστατης εκτύπωσης πρωτεϊνών. Στα 3 χρόνια της ύπαρξης της έχει χρηματοδοτηθεί με 7.000.000 ευρώ.

Ο ‘εκτυπωμένος’ σολομός είναι προϊόν συνεργασίας με τη σουηδική startup Mycorena.

Το εγχείρημα υποστηρίχθηκε με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 1.5 εκατ. ευρώ.

Έτσι προέκυψε το Filet, το πρώτο τρισδιάστατα εκτυπωμένο προϊόν που έχει δημιουργηθεί ποτέ και εύλογα το πρώτο του είδους, που φτάνει στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

O 3D σολομός έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και ωμέγα-3

Το κύριο συστατικό του vegan σολομού λέγεται μυκοπρωτεΐνη (Mycoprotein). Τη δημιούργησαν από κοινό η Revo Foods και η Mycorena από νηματώδεις μύκητες.

Η τελευταία ανέπτυξε την πρωτεϊνική βάση με το όνομα Promyc, ειδικά για τους σκοπούς της τρισδιάστατης εκτύπωσης.

Παρουσιάζεται από τους δημιουργούς του ως «αρκετά βαρετό συστατικό, με ουδέτερο χρώμα γεύση και οσμή», που ωστόσο «είναι ένα συστατικό βιώσιμης μυκοπρωτεΐνης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή vegan προϊόντων διατροφής. Επίσης, αποτελεί εξαιρετική πηγή φυτικών ινών και πρωτεϊνών, είναι θρεπτικό, έχει υγιεινές βιταμίνες και εξαιρετική υφή».

Σαν του σολομού που ξέρεις.

Εξασφάλισε εν τω μεταξύ, και βαθμολογία Nutriscore "A", λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε πρωτεΐνες και ωμέγα-3.

Η μυκοπρωτεΐνη έχει ελάχιστες απαιτήσεις επεξεργασίας και χρειάζεται λιγότερους πόρους (βλ. νερό, εκπομπές) στην παραγωγή της, σε σύγκριση με τη συμβατική παραγωγή ψαριών. Έτσι είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον.

«ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ»

Οι άνθρωποι που σκέφτηκαν πως μπορεί να δημιουργηθεί σολομός που δεν έχει σολομό, χρησιμοποίησαν νέα τεχνολογία επεξεργασίας υλικών, που επιτρέπει την απρόσκοπτη ενσωμάτωση των λιπών σε μια ινώδη πρωτεϊνική μεσοκυττάρια ουσία.

Έτσι το αποτέλεσμα παραπέμπει σε πολύ μεγάλο βαθμό σε θαλασσινά, με ζουμερές ίνες φιλέτου ψαριού.

Η τεχνολογία αυτή λέγεται 3D-MassFormer™ (την είδες στο πρώτο βίντεο του κειμένου) και μπορεί να παράγει μαζικά τρισδιάστατα εκτυπωμένα τρόφιμα.

Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας, Robin Simsa δήλωσε ότι «με το ορόσημο της τρισδιάστατης εκτύπωσης τροφίμων βιομηχανικής κλίμακας, εισερχόμαστε σε μια δημιουργική επανάσταση τροφίμων.

Μια εποχή όπου τα τρόφιμα κατασκευάζονται ακριβώς σύμφωνα με τις ανάγκες των πελατών. Δεν δημιουργούμε απλώς μια vegan εναλλακτική. Διαμορφώνουμε το ίδιο το μέλλον των τροφίμων».

Βλέπεις, πέραν των θαλασσινών η τεχνολογία μπορεί να δώσει αποτέλεσμα και στα κτηνοτροφικά προϊόντα. Δηλαδή, μπορεί σύντομα να δούμε στα ράφια των σούπερ μάρκετ και τρισδιάστατα εκτυπωμένα κρέατα -που δεν θα είναι κρέατα.

Πηγή: news247.gr

Άννα Παπαδομαρκάκη

Δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια. Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να την ενισχύσει, ιδιαίτερα σε περιοχές που ήδη αντιμετωπίζουν υποσιτισμό, καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να οδηγήσει μείωση της αγροτικής παραγωγής και συγκομιδής.

Επιπλέον όμως, οι υψηλότερες θερμοκρασίες όχι μόνο μπορεί να επηρεάσουν τη διαθεσιμότητα των τροφίμων μακροπρόθεσμα, αλλά και να επηρεάσουν άμεσα τη πρόσβαση των ανθρώπων σε τρόφιμα και μάλιστα οικονομικά προσιτά.

Ταυτόχρονα, ιδιαίτερα ζεστές περίοδοι μπορεί να ενισχύσουν την επισιτιστική ανασφάλεια στη διάρκεια των ημερών που κάνει πολύ ζέστη καθώς τις ημέρες αυτές περιορίζονται οι δυνατότητες εργασίας και τα νοικοκυριά χάνουν εισόδημα, μειώνοντας τις οικονομικές τους αντοχές.

Έτσι, μια εβδομάδα υψηλών θερμοκρασιών αρκεί για να ενταθεί η επισιτιστική ανασφάλεια σε πάνω από 8 εκατ. πληθυσμού.

Τα παραπάνω επισημαίνει μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature, και σύμφωνα με την οποία «η ζέστη σχετίζεται με βραχυπρόθεσμη αύξηση της επισιτιστικής ανασφάλειας σε νοικοκυριά 150 χωρών και μείωση του εισοδήματος».

Μείωση παραγωγικότητας και παραγωγής

Η Κάρολιν Κρέγκερ από το τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης σημειώνει στη μελέτη της ότι οι ζεστές περίοδοι δημιουργούν σωματική καταπόνηση στους εργαζόμενους και μειώνουν την παραγωγικότητά τους ή τις ώρες εργασίας τους, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει οικονομικούς κλυδωνισμούς.

Για παράδειγμα, οι γυναίκες εργάτριες τούβλων στη Δυτική Βεγγάλη της Ινδίας πληρώνονται από τον αριθμό των τούβλων που μεταφέρουν σε μια ημέρα και αντιμετωπίζουν απώλειες εισοδήματος έως και 50% όταν το θερμικό στρες τις αναγκάζει να μειώνουν την ταχύτητα βαδίσματος και μεταφέρουν λιγότερα τούβλα. Πρόσφατα στοιχεία από την Ινδία τεκμηριώνουν τον αγώνα τέτοιων εργαζομένων να αγοράσουν φαγητό όταν δεν μπορούν να εργαστούν και να κερδίσουν το εισόδημά τους. 

Παγκοσμίως, το 2021, χάθηκαν περίπου 470 δισεκατομμύρια πιθανές ώρες εργασίας – που ισοδυναμούν με εργασία σχεδόν 1,5 εβδομάδας ανά άτομο στη Γη – λόγω υπερβολικής ζέστης με σοβαρές οικονομικές συνέπειες.

Αυτή η συσχέτιση μεταξύ ζέστης, εισοδήματος και επισιτιστικής ανασφάλειας διαφέρει από χώρα σε χώρα. Οι άνθρωποι που ζουν σε χώρες με περισσότερη απασχόληση εκτεθειμένη στη ζέστη, όπως οι κατασκευές ή η γεωργία, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ισχυρότερες επιπτώσεις της ζέστης στην επισιτιστική ανασφάλεια και την πείνα.

Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι τα δύο τρίτα των πιθανών ωρών εργασίας που χάθηκαν το 2021 αφορούσαν τους εργάτες της γεωργίας.

Επιπλέον, οι άνθρωποι που ζουν σε χώρες με υψηλότερα εισοδήματα μπορούν, κατά μέσο όρο, να απολαμβάνουν υψηλότερο επίπεδο στέγασης, πρόσβαση σε τεχνολογίες ψύξης και οικονομικά πιο προσιτά τρόφιμα, τα οποία θα μπορούσαν να προστατεύσουν τους ανθρώπους από την έκθεση στη ζέστη και να βοηθήσουν στην εξάλειψη των επιπτώσεων στη δαπάνη τροφίμων εξαιτίας της απώλειας εισοδήματος.

Αύξηση ανασφάλειας 2,79%

Σύμφωνα με την έρευνα, κατά μέσο όρο, μια εβδομάδα ζέστης αυξάνει κατά 0,5406% τη μέση έως σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια σε όλες τις χώρες. Αντίστοιχα υπάρχουν επιπτώσεις στην υγεία, στην επάρκεια του εισοδήματος, μείωση του ετήσιου εισοδήματος, αλλά και στην τοπική αγορά εργασίας. Συνολικά οι εισοδηματικές παράμετροι που επηρεάζονται από μια εβδομάδα ζέστης και καταλήγουν σε επισιτιστική ανασφάλεια αφορούν κατά 63,35% σε δυσκολίες «να τα βγάλουν πέρα» με το τρέχον εισόδημα και σε ποσοστό 72,46% «να τους φτάσει» το ετήσιο εισόδημα.

Η τοπική αγορά εργασίας επηρεάζεται κατά 16,26% και τα ατομικά προβλήματα υγείας αφορούν το 12,14% του πληθυσμού που επηρεάζεται από τη ζέστη.

Ανάλογα με τη χώρα, αυτές που δεν στηρίζονται κυρίως στη γεωργία και η απασχόληση στη γεωργία είναι κάτω από 22%, όπως η Ρωσία ή το Μεξικό δεν επηρεάζονται τόσο όσο χώρες όπου το 70% του πληθυσμού είναι αγρότες. Σε αυτές τις χώρες μια εβδομάδα ζέστης, αρκεί για να αυξηθεί η επισιτιστική ανασφάλεια κατά 2,79%. 

Μείωση εισοδήματος

Η έρευνα καταλήγει επισημαίνοντας πως εάν μια χώρα με τον πληθυσμό της Ινδίας αντιμετώπιζε μια ιδιαίτερα καυτή εβδομάδα, επιπλέον 8,07 εκατ. άνθρωποι είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν μέτρια έως σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια. Σε αυτήν θα πρέπει να προστεθεί υποβάθμιση της υγείας, φθίνουσες τοπικές αγορές εργασίας και αυστηρότεροι προϋπολογισμοί των νοικοκυριών με ισχυρότερες επιπτώσεις σε περιοχές με υψηλότερη γεωργική ή ασταθή απασχόληση και χαμηλότερα εισοδήματα.

Επιπλέον, η ζέστη μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερη επισιτιστική ανασφάλεια μέσα σε λίγες μέρες, καθώς η σωματική καταπόνηση και τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τη ζέστη περιορίζουν την ικανότητα των ανθρώπων να εργαστούν και να κερδίζουν εισόδημα, περιορίζοντας έτσι την ικανότητά τους να αγοράζουν τρόφιμα.

Αυτό το μονοπάτι δίνει έμφαση στην προσβασιμότητα σε οικονομικά τρόφιμα και στη διαθεσιμότητα των τροφίμων ως αποτέλεσμα της μειωμένης συγκομιδής.

Επιπλέον, τα νοικοκυριά μπορεί να αντιμετωπίσουν αύξηση των δαπανών, καθώς τα τρόφιμα αλλοιώνονται ευκολότερα στη ζέστη, το κόστος ψύξης με τη μορφή νερού ή ηλεκτρισμού μπορεί να αυξηθεί και τα άτομα μπορεί να πρέπει να πληρώσουν από την τσέπη τους για ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη.

Πηγή: in.gr

Δέσποινα Παπαγεωργίου

Μόνο «Αθήνα, διαμαντόπετρα στης γης το δαχτυλίδι» δεν θα αναφωνείτε αυτή τη στιγμή αν βρίσκεστε στην πρωτεύουσα και διαβάζετε τούτες τις γραμμές. Μάλλον ήδη βασανίζετε στο μυαλό σας τη σκέψη να γίνετε κλιματικοί πρόσφυγες. Αν μη τι άλλο, διορατικό, αφού τα πράγματα μόνο χειρότερα θα γίνουν με την κλιματική αλλαγή. Και η πρωτεύουσα της Ελλάδας είναι αβίωτη, μια από τις χειρότερες αστικές θερμονησίδες καθώς σε κάθε κάτοικο αντιστοιχούν λιγότερα από 4 τμ πρασίνου – πάτος στην παγκόσμια κατάταξη.

Πάντοτε είχαμε καύσωνες, πράγματι. Η κλιματική αλλαγή όμως σημαίνει ότι θα είναι τώρα συχνότεροι και πιο παρατεταμένοι. Επιστήμονες θεωρούν για παράδειγμα ότι ο καύσωνας στη βορειοδυτική ακτή των ΗΠΑ και του Καναδά τον Ιούνιο του 2021, όταν η θερμοκρασία έφτασε 45-52 βαθμούς Κελσίου, θα ήταν «πραγματικά απίθανος» εάν δεν υπήρχε η ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη.

Οι υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες είναι δυνάμει θανάσιμες. Ο κίνδυνος στις πόλεις βέβαια είναι μεγαλύτερος. Στο Jacobabad του Νότιου Πακιστάν και στο Ras Al-Khaimah των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, η θερμοκρασία τις πιο θερμές και υγρές ημέρες έχει ήδη ξεπεράσει τα όρια επιβίωσης του ανθρώπινου σώματος, επιβεβαίωνε μελέτη του 2020. Και τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς οι επιστήμονες κατέληγαν ότι η έκθεση των ανθρώπων σε ακραία ζέστη σε πάνω από 13.000 πόλεις υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ του 1983 και του 2016.

Το πρόβλημα είναι τεράστιο, ειδικά εάν σκεφτούμε ότι το 56% του πληθυσμού (4,4 δισ. άνθρωποι) του πλανήτη ζει σε πόλεις. Ο μισός και βάλε πληθυσμός λοιπόν δεν μπορεί να περιμένει την οριστική λύση για την κλιματική αλλαγή. Η ανάγκη λήψης μέτρων ειδικά για τις πόλεις είναι επιτακτική, πόσω μάλλον καθώς ο αστικός πληθυσμός αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2050, οπότε σχεδόν 7 στους 10 θα ζουν σε πόλεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι περί τις 90 πόλεις εξέπεμψαν συναγερμό λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών το καλοκαίρι του 2022, σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ.

Ανθρωπογενείς υποδομές απορροφούν και εκπέμπουν πίσω τη ζέστη από την ηλιακή ακτινοβολία πολύ περισσότερο από φυσικά περιβάλλοντα όπως δάση και υδάτινα σώματα. Αστικές περιοχές όπου υπάρχει υπερσυγκέντρωση αυτών των δομών και περιορισμένο πράσινο μετατρέπονται σε «νησίδες» υψηλότερων θερμοκρασιών σε σύγκριση με άλλες περιοχές – κι αυτό ονομάζουμε αστικές θερμονησίδες. 

Το περιορισμένο φυσικό περιβάλλον που έχει αντικατασταθεί από σκληρές, ξηρές επιφάνειες, υλικά των αστικών κατασκευών όπως τα πεζοδρόμια και οι ταράτσες, η αστική γεωμετρία που εγκλωβίζει τη ροή του αέρα σε «φαράγγια» στενών δρόμων και ψηλών κτιρίων, οχήματα, αιρκοντίσιον, βιομηχανικές μονάδες και το ειδικό κλίμα κάθε περιοχής συνδυάζονται και δημιουργούν τις αστικές θερμονησίδες.  

Οι ειδικοί είναι απολύτως σαφείς: Μόνο αν «πρασινίσουμε» το αστικό περιβάλλον θα μειώσουμε την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες και θα σωθούν ζωές. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί σκιά για κτίρια που δεν έχουν κλιματισμό και εκτεθειμένους δημόσιους χώρους όπως στάσεις λεωφορείων και πάρκα. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ, αν απλώς φυτεύαμε δέντρα στους δρόμους των πόλεων, θα μειωνόταν η θερμοκρασία κατά 1 βαθμό Κελσίου για 77 εκατ. ανθρώπους.

Καταλαβαίνει κανείς πόσο πολιτικά μύωπες είναι όσοι ξυλεύουν τη φύση υπέρ «επενδύσεων», καθώς ακόμα και από οικονομική σκοπιά πρόκειται για καταστροφή: «Αν δεν αναλάβουμε δράση, το 2030 εκτιμάται ότι θα χαθούν διεθνώς 80 εκατ. θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης εξαιτίας του άγχους για τον καύσωνα, με συνεπακόλουθη οικονομική ζημία ύψους 2,3 τρισ. δολαρίων», λέει ο επικεφαλής του τομέα Ενέργειας και Κλίματος του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ Μαρκ Ράντκα.     

Ωστόσο, δεν είναι όλες οι πόλεις του κόσμου τόσο εκβαρβαρισμένες όσο η Αθήνα. Πολλές και καινοτόμες είναι οι προσπάθειες που γίνονται διεθνώς για ανθρώπινες πόλεις. Από «πράσινες» στέγες και δεντροφύτευση, μέχρι προχωρημένες τεχνολογικές λύσεις όπως το Cartuja Qanat και οι Πύργοι Al Bahr Towers. Παρακάτω, εξετάζουμε κάποιες υποδειγματικές.

Σεβίλλη: Η «Πολιτική της Σκιάς»

Στη χιλοτραγουδισμένη πρωτεύουσα της Ανδαλουσίας «των ατέλειωτων κόκκινων δρόμων» (Λόρκα), τη Σεβίλλη, η θερμοκρασία τους θερινούς μήνες σκαρφαλώνει στους 40+ βαθμούς και αναμένεται να φθάνει τους 50 σε μια 30ετία. Ήταν η πρώτη πόλη διεθνώς που κατέταξε τους καύσωνες στην ίδια κατηγορία που αμερικανικές και ασιατικές χώρες έχουν τους τυφώνες, σύμφωνα με το Bloomberg.

Τα τελευταία 30 χρόνια, ο Δήμος της Σεβίλλης τοποθετεί προστατευτικές τέντες στους δρόμους του ιστορικού κέντρου. «Το ονομάζουμε πολιτική της σκιάς», έλεγε ο δήμαρχος Antonio Munoz στο Bloomberg. Η Σεβίλλη όμως δεν επαναπαύεται σε αυτό: φυτεύει 5.000 δέντρα ετησίως, αντικαθιστά προοδευτικά τα κλασικά υλικά οικοδομών με άλλα που ανακλούν τη θερμότητα και τοποθετεί περισσότερα συντριβάνια.

Image credit: Cartuja Qanat Project

Το πιο πρωτοποριακό της πρότζεκτ ωστόσο ονομάζεται Cartuja Qanat, αναμένεται να κοστίσει γύρω στα 5 εκατ. ευρώ και στοχεύει να μειώσει κατά 10 βαθμούς Κελσίου τη θερμοκρασία στην πόλη. Περί τίνος πρόκειται; Επιστήμονες και μηχανικοί επινόησαν ένα σύστημα που μιμείται την πανάρχαια (χιλιετίας) περσική τεχνολογία των qanat. Τα qanat είναι υπόγεια κανάλια που μεταφέρουν νερό σε κάποια μεγάλη περιοχή. Κάθετοι αγωγοί κατά μήκος του καναλιού διοχετεύουν τον υπόγειο αέρα στην επιφάνεια, χαμηλώνοντας τις επίγειες θερμοκρασίες. 

Αξιοποιώντας πάνω από 40 τεχνολογίες, το Cartuja Qanat θα δημιουργεί ένα περιβάλλον που ουσιαστικά θα εξοικονομεί ενέργεια ως μια εναλλακτική στο αιρκοντίσιον.

Η Σεβίλλη είναι αποφασισμένη να αναπνεύσει ξανά.  

Ρότερνταμ: Περπατώντας στις «πράσινες» στέγες

Πώς περπατάς από ταράτσα σε ταράτσα αν δεν είσαι μια σύγχρονη Μαίρη Πόπινς εξασκημένη στο παρκούρ; Στο Ρότερνταμ, κατασκεύασαν ειδική αερογέφυρα συνδέοντας ταράτσες εμβληματικών κτιρίων. Έτσι, στο πλαίσιο του ετήσιου φεστιβάλ «Ημέρες Ταράτσας του Ρότερνταμ», πραγματοποιήθηκε πέρσι ο «Περίπατος στις Ταράτσες του Ρότερνταμ». Είναι τρελοί αυτοί οι Ολλανδοί; Όχι και τόσο, αφού έτσι οι επισκέπτες μπόρεσαν να βιώσουν πώς μια καινοτόμος ταράτσα μπορεί να συμβάλλει σε μια ανθρώπινη πόλη.  

rotterdamsedakendagen.nl

Τι καινοτομία μπορεί να συμπυκνώνει μια ταράτσα; Πολλές. Όλα ξεκίνησαν το 2008, όταν το Ρότερνταμ έγινε ένας από τους τρεις δήμους της Ολλανδίας που επιδοτούσε τις πράσινες οροφές (οι άλλοι δύο ήταν το Άμστερνταμ και το Γκρόνιγνκεν). Εκεί τότε συνειδητοποίησαν ότι μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από το να «πρασινίσουν» τις ταράτσες, γράφει το Fast Company. Το 90% του Ρότερνταμ είναι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, οπότε η πόλη έχει γίνει κάτι σαν εργαστήριο έξυπνης διαχείρισης νερού: πάρκα που απορροφούν νερό σαν σφουγγάρια, άλλα που είναι σχεδιασμένα να πλημμυρίζουν, και πλατείες που λειτουργούν υπόγεια ως δεξαμενές νερού. Και με τις ταράτσες τι γίνεται; «Εάν μπορείς να το κάνεις αυτό σε πολλές ταράτσες, έχεις πολλές λύσεις μικρής κλίμακας που συνεισφέρουν στη μία λύση μεγάλης κλίμακας», έλεγε ο επικεφαλής του προγράμματος των Πολυλειτουργικών Ταρατσών στο Ρότερνταμ Van Roosmalen.

«Έτσι, προέκυψαν οι ‘μπλε ταράτσες’ (που αποθηκεύουν νερό) και οι ‘κίτρινες ταράτσες’ (που αξιοποιούν ηλιακή και αιολική ενέργεια), ενώ το 2019 οι πολυλειτουργικές ταράτσες ενσωματώθηκαν ως πρόγραμμα στο Τμήμα Βιωσιμότητας. Στα τέλη του 2021, 1,5 εκατ. τ.μ. ταρατσών αποθήκευαν συνολικά 10 εκατ. λίτρα νερό (αρκετό για να γεμίσει 4 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων). Από αυτές, 1,4 εκατ. τ.μ. ήταν επίσης καλυμμένα με φωτοβολταϊκά (αρκετά για να παρέχουν ενέργεια σε 26.800 σπίτια)», κατέληγε το δημοσίευμα.

Στην Ελλάδα, τις ταράτσες τις έχουμε για να τοποθετούμε ηλιακούς θερμοσίφωνες, κάποτε και για να απλώνουμε ρούχα. Το Ρότερνταμ αποδεικνύει ότι μπορούμε να τις «πρασινίσουμε» με πολλούς τρόπους. Μπορούμε ακόμα να τις μετατρέψουμε σε κήπους και λαχανόκηπους ή να τις βάψουμε ανοιχτόχρωμες για να απορροφούν λιγότερη θερμότητα.

Όπως έγραφε το Conversation: «Τέτοιες προσπάθειες, σε συνδυασμό με εκστρατείες δεντροφύτευσης σε δημόσια πάρκα και μονοπάτια, και διατάξεις που απαιτούν σκίαση από δέντρα για πάρκινγκ και ιδιωτικές εργολαβίες μπορούν να μετατρέψουν το αστικό θερμικό περιβάλλον».   

Λος Άντζελες & Νέα Υόρκη: Η Συμφωνία του Λευκού

«Είναι η πεμπτουσία της πνιγμένης στο νέφος και την κίνηση αστικής θερμονησίδας», έγραφε το Science, περιγράφοντας το Λος Άντζελες της Καλιφόρνια το καλοκαίρι. Ωστόσο, ο δήμαρχός της το 2019 συνέλαβε ένα σχέδιο: Να βάψει την άσφαλτο των δρόμων με την ανακλαστική λευκή επικάλυψη Cool Seal.

Η Cool Seal σχεδιάστηκε αρχικά από τον στρατό για να κρατά χαμηλή τη θερμοκρασία στα κατασκοπικά αεροπλάνα και να μην εντοπίζονται έτσι από δορυφορικές κάμερες υπέρυθρης ακτινοβολίας. Οι ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι καταλαμβάνουν περισσότερο από το 10% του Λος Άντζελες και απορροφούν έως και το 95% της ηλιακής ακτινοβολίας. Εκτιμάται ότι η λευκή αυτή επίστρωση θα μπορούσε να μειώσει τη θερμοκρασία της περιοχής μέχρι 5,5 βαθμούς Κελσίου.  Η λύση, βέβαια, είναι ακριβή: Στοιχίζει 40.000 δολάρια ανά 1,6 χιλιόμετρα. Εκτιμάται όμως ότι αν διαδοθεί η πρακτική, θα πέσει και η τιμή του υλικού. Τι είναι όμως «ακριβό» όταν βελτιώνει τη ζωή;

Στη Νέα Υόρκη, λευκές βάφουν τις ταράτσες. Το 2018, πάνω από μισό εκατομμύριο τετραγωνικών μέτρων ταρατσών είχαν καλυφθεί με λευκή ανακλαστική μπογιά, μειώνοντας την ανάγκη για χρήση συστημάτων ψύξης, και άρα και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από αυτά κατά 2.282 τόνους τον χρόνο. Στα δημόσια κτίρια η επικάλυψη γίνεται δωρεάν, ενώ οι ιδιώτες συνήθως επωμίζονται μόνο το κόστος των υλικών. Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά η Nasa εκτιμά ότι η θερμοκρασία σε μια λευκή οροφή μπορεί να είναι κατά 23 βαθμούς Κελσίου (!) χαμηλότερη από ό,τι σε μια τυπική μαύρη οροφή την πιο ζεστή μέρα του καλοκαιριού στη Νέα Υόρκη.

Ειδικοί εκτιμούν ότι συμβατική ασφαλτόστρωση και πεζοδρόμια μπορούν να «χτυπήσουν» θερμοκρασίες μέχρι 67 βαθμούς Κελσίου και οι συμβατικές ταράτσες έως 50-90 βαθμούς! Πώς να μη δηλώνει λοιπόν ειδικός του Lawrence Berkeley National Laboratory ότι η «κυβέρνηση πρέπει να καταργήσει τις μαύρες και σκούρες ταράτσες, τουλάχιστον για τα θερμά κλίματα, γιατί συνιστούν κίνδυνο για την υγεία»;

Παρίσι: Ο χάρτης της δροσιάς

Το καλοκαίρι του 2019, οι κάτοικοι της Πόλης του Φωτός βίωσαν ασυνήθιστες για την περιοχή θερμοκρασίες-ρεκόρ 42,6 βαθμών Κελσίου. Χίλιοι πεντακόσιοι άνθρωποι υπολογίζεται ότι πέθαναν στη Γαλλία ως αποτέλεσμα εκείνου του καύσωνα. Ήταν τότε που το Παρίσι αποφάσισε να αναλάβει δράση.

Δημιούργησε λοιπόν ένα δίκτυο άνω των 800 χώρων στην πόλη, από πάρκα και δάση μέχρι πισίνες και μουσεία, που αποτελούν «νησίδες» δροσιάς, με θερμοκρασίες έως και 4 βαθμούς χαμηλότερες από τον περιβάλλοντά τους χώρο. Αυτές μπορούν να λειτουργήσουν ως καταφύγιο σε ημέρες καύσωνα. Οι «νησίδες» συνδέονται μεταξύ τους με δροσερά μονοπάτια. Στόχος είναι όλοι στο Παρίσι να μπορούν να βρεθούν από οποιοδήποτε σημείο σε μια τέτοια νησίδα εντός επτά λεπτών. Στο πλαίσιο του προγράμματος, έχουν τοποθετηθεί 1.200 δημόσιες κρήνες πόσιμου νερού, κι έτσι οι πολίτες αφενός ενυδατώνονται δωρεάν, αφετέρου μειώνεται η χρήση εμφιαλωμένου νερού που οδηγεί σε τεράστια και αλόγιστη σπατάλη πλαστικού, η οποία ως εκ θαύματος παραμένει ακόμα στο απυρόβλητο κάτι ορκισμένων εχθρών των πλαστικών καλαμακίων.

Το Παρίσι δημιούργησε και ειδική εφαρμογή-χάρτη, το EXTREMA, για να προσανατολίζεται ο κόσμος στις «νησίδες» δροσιάς. Μέσω αυτής οι πολίτες μπορούν να αξιολογούν το όλο πρότζεκτ, ώστε να βελτιωθεί.

Και μην ξεχνάμε: Στο Παρίσι έχουν ήδη πιάσει τα φτυάρια για να ξεθάψουν τον ποταμό Bièvre, που κυλά στις φλέβες της πόλεις. Άλλη μια εκπληκτική πρωτοβουλία εν όψει κλιματικής αλλαγής.

Στην Αθήνα, βέβαια, επιδιώκεται η περαιτέρω «τσιμέντωση» των ποταμών ενώ τα πάρκα «κλείνουν» στον καύσωνα εξαιτίας μιας πολιτικής ηγεσίας που έτσι παραδέχεται εμμέσως πλην σαφώς ότι είναι ανίκανη να τα προστατεύσει από τυχόν εμπρησμό.    

Μεντεγίν: Μια όαση «πράσινων διαδρόμων»

Δεκάδες χιλιάδες εγχώρια δέντρα, φοίνικες, μπαμπού και τροπικά φυτά, φυτεύτηκαν σε πεζοδρόμια, πάρκα και πολυσύχναστες λεωφόρους της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Κολομβίας της Μενταγίν, έγραφε το Reuters. Έτσι οι πολίτες απολαμβάνουν περισσότερους σκιερούς τόπους συνάντησης και περιπάτου.

Μάλιστα, η Μεντεγίν των 2,5 εκατ. κατοίκων βραβεύτηκε το 2019 από την περιβαλλοντική φιλανθρωπική οργάνωση Ashden γι’ αυτό το πρότζεκτ των «πράσινων διαδρόμων», σχεδιασμένων και χρηματοδοτούμενων από τη δημοτική αρχή. Συνολικά, οι 30 «πράσινοι διάδρομοι», ένα δίκτυο 20 χιλιομέτρων περιλαμβανομένων ποδηλατοδρόμων και πεζοδρομίων, ξεκίνησαν να δημιουργούνται το 2017 από την τότε δημοτική αρχή της πόλης και συντηρούνται μέχρι σήμερα – σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Reuters. Ως αποτέλεσμα, η θερμοκρασία στην πόλη έχει μειωθεί από το 2018 κατά 2 βαθμούς Κελσίου, όπως λέει η δημοτική αρχή.

Η πόλη επένδυσε για να γίνει πιο ανθρώπινη: Το πρόγραμμα στοίχισε 16,3 εκατ. δολάρια, ενώ η συντήρηση των πράσινων διαδρόμων για την οποία χρειάζονται περίπου 150 κηπουροί στοιχίζει 1,50 δολάριο ανά τ.μ. κάθε δύο-τρεις μήνες. 

Η Μεντεγίν έχει επίσης «πρασινίσει» υποδομές όπως σταθμούς του μετρό και γέφυρες, ενώ έχει δημιουργήσει πράσινες ταράτσες και κάθετους κήπους σε κρατικά κτίρια προκειμένου να μην απορροφάται η θερμότητα.

«Δεν γίνεται οι δημόσιοι χώροι να είναι γκρίζοι και φουλ στο τσιμέντο. Πρέπει να αλλάξει αυτή η θεώρηση του δημόσιου χώρου. Πρέπει να συνυπάρξουμε με τη φύση», έλεγε η γραμματέας υποδομών της Μεντεγίν Ναταλία Ουρέγκο.

Η Αθήνα λαμβάνει το μήνυμα από τη μακρινή Κολομβία;        

Σιγκαπούρη: Κτίρια που κυριολεκτικά αναπνέουν

Η Σιγκαπούρη αποδεικνύεται πολύ μπροστά από την εποχή της: Ήταν μόλις το 1967 όταν έβαλε σε εφαρμογή το φιλόδοξο τότε σχέδιο να μετατραπεί σε «πόλη-κήπο». Ξεκίνησε λοιπόν να φυτεύει δέντρα και να δημιουργεί νέα πάρκα.

Ωστόσο, η Σιγκαπούρη γινόταν ολοένα πιο πολυπληθής και τα κτίρια, ψηλότερα. Οι αρχές ήταν όμως αποφασισμένες να μην παρατήσουν το σχέδιο. Έτσι, άρχισαν να εστιάζουν στο πράσινο «καθ’ ύψος», δημιουργώντας «κήπους στον ουρανό», «πράσινες» στέγες και φυτεύοντας σε διάφορα επίπεδα επί των κτιρίων.

Η Σιγκαπούρη σχεδίαζε να διπλασιάσει σε 2 τετραγωνικά χιλιόμετρα το «πράσινο στον ουρανό» μέχρι το 2030.

Τέτοια σχέδια όμως δεν επιτυγχάνουν ποτέ χωρίς να διασφαλίζονται θεσμικά. Έτσι, υπάρχει ειδική νομοθεσία στη Σιγκαπούρη για τη Διαμόρφωση Αστικών Χώρων και την Υψηλή Δόμηση (Landscaping for Urban Spaces and High Rises), σημείωνε ο Guardian. Αυτή προβλέπει ότι κάθε νέο κτίριο πρέπει να διαθέτει πράσινο ίσο με την έκταση του οικοπέδου. Το πράσινο μπορεί να φυτευτεί γύρω από το κτίριο ή καθ’ ύψος, «και συχνά περιλαμβάνει πληθωρικά φυτεμένα μπαλκόνια, σκιερούς κήπους στις ταράτσες (κήπους «στον ουρανό») και κάθετους «πράσινους» τοίχους  – που βοηθούν στη μείωση της θερμοκρασίας κατά 2-3 βαθμούς Κελσίου», τόνιζε η εφημερίδα.

Κάποιοι μάλιστα υπερβαίνουν εαυτόν. «Έχουμε περίπου δημιουργήσει την έννοια ενός μεγάλου δέντρου στην πόλη», έλεγε ο ιδρυτής του αρχιτεκτονικού γραφείου WOHA Mun Summ για το ξενοδοχείο Oasia Hotel, που σχεδίασαν. Και δεν είχε άδικο. Το Oasia Hotel έχει πράσινο σχεδόν σε κάθε του επιφάνεια – συνολικά περί τα 5.000 τ.μ., 11 φορές το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα. Τυλιγμένο με μια γιγαντιαία πέργκολα ύψους 200 μέτρων, το ξενοδοχείο ξεχειλίζει φύση. Πόσο μεγάλη αντίθεση με τα στείρα και εχθρικά προς το περιβάλλον ψηλά κτίρια από γυαλί και μέταλλο – τα οποία υπάρχουν και στην Αθήνα.

Άμπου Ντάμπι: Πύργοι εμπνευσμένοι από ξυλόγλυπτα συστήματα σκίασης

Εάν έχετε ταξιδέψει σε χώρα με στοιχεία παραδοσιακής ανατολίτικης αρχιτεκτονικής, θα έχετε σίγουρα παρατηρήσει κάποια ιδιαίτερα μπαλκόνια στα κτίρια που καλύπτονται από ένα είδος χρωματιστού ξυλόγλυπτου καφασωτού. Στις χώρες του ανελέητου ήλιου, αυτό αναπτύχθηκε ως παθητικό σύστημα σκίασης που επιτρέπει στους ενοίκους την εξωτερική θέα ενώ τους προστατεύει από τον ήλιο. Ονομάζεται mashrabiya. Από αυτό άντλησαν έμπνευση οι αρχιτέκτονες που σχεδίασαν τους Al Bahr Towers στο Άμπου Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Εκεί, η μέση θερμοκρασία αναμένεται να ξεπεράσει τους 50 βαθμούς Κελσίου μετά τα μέσα του αιώνα, οπότε η ανάγκη για λήψη μέτρων είναι επιτακτική. Μεταξύ άλλων, λοιπόν, έφτιαξαν ένα υπερσύγχρονο κτίριο που αντανακλά τη θερμοκρασία.

Η επιφάνεια των Πύργων Al Bahar είναι πολυπρισματική. Αποτελείται από 1.049 επιφάνειες σε σχήμα εξαγώνων. Αυτές ανοίγουν και κλείνουν για να παρέχουν σκιά ανάλογα με τη θέση του ηλίου. Η πρόσοψη του κτιρίου λοιπόν αλλάζει διαρκώς, προσαρμοζόμενη σαν αρχιτεκτονικός χαμαιλέοντας στην πορεία του ήλιου αλλά και τη θερμοκρασία. Το θαυμαστό πραγματικά αυτό σύστημα εκτιμάται ότι μειώνει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του κτιρίου κατά 20%.

Μετά από όλα αυτά, δεν προβληματίζει ακόμα πιο βαθιά ότι η Αθήνα γίνεται ολοένα και πιο εχθρική περιβαλλοντικά προς κατοίκους και επισκέπτες;

Πηγή: popaganda.gr

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΝΕΓΟΣ

Ηελληνική κοινωνία «ωριμάζει». The hard way, από την αρχή της Κρίσης.

Με απώλεια κεκτημένων που θεωρούνταν δεδομένα, με την πολυσυζητημένη συντηρητικοποίηση που - περισσότερο κι από την κάλπη - φαίνεται στις αξίες, στις προτεραιότητες και στoν πολιτισμό της καθημερινότητάς της, με την ανάπτυξη ενός ατομισμού/κυνισμού που παραμερίζει τις ευαισθησίες και αποψιλώνει την ανεκτικότητά της.

Οι πυρκαγιές είναι ένα παράδειγμα. Στο ίδιο έργο θεατές κάθε καλοκαίρι (ή κάθε δεύτερο χρόνο), παρακολουθούμε ένα αδιόρθωτο failed state που πρώτα αδυνατεί να προλάβει και μετά δεν έχει επαρκή μέσα να επέμβει. Κι όταν έρχεται η καταστροφή - μικρή ή μεγάλη, με χαμένες ανθρώπινες ζωές ή ζώα και περιουσίες, με εκκενώσεις κι 112 ή χωρίς αυτά - πνίγει ατομικές και θεσμικές ευθύνες σε έναν ωκεανό «συναρμοδιοτήτων». Δηλαδή, στα νεοελληνικά, «συγκάλυψης».

Όμως, ο κόσμος πια καταλαβαίνει. Τουλάχιστον, πόσο κούφια είναι η πολιτικοποίηση της πυρκαγιάς. Πώς ο τυμβωρύχος του χθες είναι ο ανίκανος του σήμερα. Και τούμπαλιν. Ναι, υπάρχουν οι «41τακατό» - ναι, τους απαντούν οι «104-0 οι νεκροί», αλλά νομίζω αμφότεροι είναι λιγότεροι απ’ ότι πιστεύουμε μεγαλοποιώντας κάποιες αναρτήσεις στα σόσιαλ. Η συντριπτική πλειοψηφία, στο τέλος άλλης μια μέρας μουτζουρωμένης από την στάχτη, απλά πηγαίνουμε για ύπνο με ακόμα λιγότερη εμπιστοσύνη στο κράτος. Με ακόμα λιγότερες προσδοκίες. Ακόμα πιο διαλυμένο κοινωνικό συμβόλαιο. Μπορεί, σε άλλα πεδία, κάποιοι να πείστηκαν από διαφορετικά αφηγήματα, φαντασιακές αριστείες, ακόμα και καλλιέργεια του φόβου για τα χειρότερα. Όμως εδώ η αποτυχία είναι πηχτή. Οριζόντια. Σερί.

Οι ελληνικές παθογένειες είναι γνωστές (άναρχο σχέδιο δόμησης, ελλείψεις εξοπλισμού και προσωπικού που οδηγούν π.χ. σε αναγκαστικές ενοικιάσεις πιλότων και εισαγωγή δασοκομάντο, μέτρια αντιπυρική κουλτούρα σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών και φυσικά αυτοδιοίκησης κτλ.). Η μεταρρύθμισή τους, μακάρι να ήταν διαφορετικά αλλά, γίνεται με απελπιστικά αργούς ρυθμούς. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, όντως, δε γίνεται να αντιμετωπίσεις μια φωτιά που πηδά οικισμούς με 180 χλμ. την ώρα όπως στο Μάτι. Δε γίνεται να ελέγξεις ταυτόχρονα πολλαπλά μέτωπα σαν κι αυτά που έκαψαν τη χώρα το 2021. Η στρατηγική των εκκενώσεων εξελίσσεται σε πανάκεια, κι εξόφθαλμη ομολογία ανεπαρκούς πρόληψης, όμως πώς να αμφισβητηθεί το «μη χείρον βέλτιστον» της;

Αυτό που δεν αντέχεται, αυτό που γίνεται εντελώς προσβλητικό είναι το κακόγουστο θέατρο της επικοινωνίας σε κάθε καταστροφή. Τα δήθεν σηκωμένα μανίκια, τα επιμελώς ατημέλητα ντυσίματα με τα πουκάμισα που γλιστρούν έξω από τα παντελόνια, τα μακιγιαρισμένα άυπνα βλέμματα, τα επιχειρησιακά τζάκετ για το πολεμόχαρο τηλεοπτικό κοινό.

Και φυσικά τα αξύριστα μούτρα που είδαμε κι αυτήν την εβδομάδα. Στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη που μόλις στις 7/7 μιλούσε για «κοσμογονία στα μέσα πυρόσβεσης», στον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Κικίλια (που δεν αποκλείεται σε λίγο καιρό να επαίρεται για το έργο του, όπως έκανε και για τη διαχείριση της πανδημίας με τους 36.000 νεκρούς), στον δήμαρχο Κώστα Μπακογιάννη (btw η εικόνα των εργατών να δουλεύουν στο απέραντο εργοτάξιο της προεκλογικής Αθήνας με 40+ βαθμούς είναι αποκρουστική), στον περιφερειάρχη Γιώργο Πατούλη, Ο τελευταίος, μάλιστα, προνόησε στις συσκέψεις να δείξει το μούσι του που παχαίνει, προνόησε να θολώσει το ρολόι του για να μην κατηγορηθεί για «τοποθέτηση προϊόντος», αλλά μια απάντηση δεν έδωσε στις καταγγελίες ότι δημοπράτησε τη μίσθωση υδροφόρων μόλις στις 15/7 (!) για να να ανοίξει τις προσφορές στις 20/7 (!!). Ή μάλλον έδωσε ότι «εργαζόμαστε υπεύθυνα, αθόρυβα, αποτελεσματικά», κάτι για το οποίο μάλλον θα δυσκολεύτεί να πείσει τους κατοίκους της Δυτικής Αττικής (δεν ξέρω μπορεί να είναι κι άσχετο ότι οι «Σπαρτιάτες» πήραν 12.7% στον Ασπρόπυργο, μπορεί και όχι όμως).

Κι έπειτα είναι κι άλλα. Αυτή η παράνοια με τα κλειστά πάρκα για δήθεν πρόληψη που σου καίει τον εγκέφαλο, την οποία μάλιστα έσπευσαν να υπερασπιστούν και μερικά μεγάλα μυαλά της χώρας. Το μπαλάκι των ευθυνών μεταξύ Πέτσα και (στην πλειοψηφία τους «γαλάζιων») δημάρχων για τα 25 εκατομμύρια ευρώ που πήραν οι δήμοι για αντιπυρικούς σκοπούς ώστε να έχουν τη μηδενική ετοιμότητα που έδειξαν όλη την εβδομάδα - πάντα εκ των υστέρων, φυσικά, αυτές οι συζητήσεις. Η απουσία ουσιαστικής αντιπολίτευσης, ο προοδευτικός χώρος είναι παραδομένος στην εσωστρέφεια και χάνει ένα ακόμα προνομιακό του πεδίο, το περιβάλλον/κλίμα. Αν θελήσει κιόλας κανείς να μεγαλώσει την εικόνα, θα δει και την τραγική ειρωνεία της σύγχρονης ελληνικής ξενοφοβίας (που, κακά τα ψέματα, μαρτύρησε η αδιαφορία για το ναυάγιο της Πύλου). Οι επόμενοι μετανάστες θα είναι κλιματικοί, ποιος μπορεί να αποκλείσει τον εαυτό του;

Όμως, τα πράγματα θα αλλάξουν. Όχι ως ευχολόγιο, αλλά ντετερμινιστικά, επειδή δε γίνεται διαφορετικά. Η κλιματική κρίση είναι εδώ. Όχι ως απειλή, αλλά ως πραγματικότητα. Είμαστε σε αυτήν την πίστα της ανθρώπινης ιστορίας που η μία «πιο ζεστή εβδομάδα στην ιστορία της ανθρωπότητας» διαδέχεται την αμέσως προηγούμενη. Θα πάρουμε το μάθημά μας. Το παίρνουμε ήδη. Κι εδώ, the hard way.

Δε γίνεται να πατήσουμε ένα κουμπί και να σταματήσουμε τις φωτιές. Ειδικά σε αυτή τη χώρα, με αυτά τα φυσικά χαρακτηριστικά κι αυτές τις θερμοκρασίες. Γίνεται όμως να τις αντιμετωπίσουμε καλύτερα. Θα το κάνουμε, sooner (πιο αναίμακτα) or later (με ακόμα πιο οδυνηρές απώλειες). Θα το κάνουμε όταν την επόμενη μέρα που σβήνει μια φωτιά, έχει ήδη ξεκινήσει το σχέδιο για τη διαχείριση της επόμενης. Μόνο έτσι θα έχουμε λιγότερα καμένα δάση. Και λιγότερο καμένα μυαλά.

Πηγή: news247.gr

Ο Ιούλιος του 2023 πιθανόν θα είναι ο πιο θερμός που έχει καταγραφεί εδώ και «εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες χρόνια» στον πλανήτη Γη, εκτίμησε χθες Πέμπτη (20/7) ο επικεφαλής κλιματολόγος της NASA.

Έχουν ήδη καταρριφθεί πολλά ρεκόρ ζέστης τον Ιούλιο, σύμφωνα με εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του πανεπιστημίου Μέιν των ΗΠΑ, που συνδυάζουν δεδομένα από σταθμούς στη Γη και από δορυφόρους για να δημιουργήσουν μοντέλα που επιτρέπουν να γίνουν προκαταρκτικές εκτιμήσεις.

Αν και τα δύο εργαλεία έχουν κάποιες διαφορές το ένα από το άλλο, η τάση ανόδου των θερμοκρασιών είναι αναμφισβήτητη και πιθανόν θα αντανακλάται στις μηνιαίες εκθέσεις αμερικανικών υπηρεσιών που θα δημοσιοποιηθούν αργότερα, εξήγησε ο Γκάβιν Σμιτ, επικεφαλής κλιματολόγος της αμερικανικής υπηρεσίας διαστήματος, σε δημοσιογράφους.

Προχθές Τετάρτη (19/7) το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Κοπέρνικος προέβλεψε πως ο φετινός Ιούλιος θα είναι ο θερμότερος σε παγκόσμιο επίπεδο αφότου άρχισαν οι μετρήσεις, έπειτα από τον Ιούνιο που ήδη έσπασε κάθε ρεκόρ.

«Παρατηρούμε αλλαγές άνευ προηγουμένου σε όλο τον κόσμο», τόνισε ο κ. Σμιτ.

«Κύματα καύσωνα στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη, στην Κίνα κατεδαφίζουν τα ρεκόρ», συνέχισε.

Και τα φαινόμενα αυτά δεν μπορούν να αποδοθούν μόνο στο φαινόμενο Ελ Νίνιο, που «μόλις ενέσκηψε».

Το Ελ Νίνιο είναι κυκλικό κλιματικό φαινόμενο, η πηγή του οποίου βρίσκεται στον Ειρηνικό Ωκεανό, και οδηγεί σε αύξηση των θερμοκρασιών παγκοσμίως, ξηρασίες σε κάποιες περιοχές του κόσμου και καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις σε άλλες.

Αν και το Ελ Νίνιο διαδραματίζει κάποιον μικρό ρόλο στις τρέχουσες παρατηρήσεις, «βλέπουμε ρεκόρ θερμοκρασιών στην επιφάνεια της θάλασσας να καταρρίπτονται ακόμα και πέρα από τους τροπικούς, πολλούς μήνες τώρα», σύμφωνα με τον κ. Σμιτ.

«Και προβλέπουμε πως αυτό θα συνεχιστεί», πρόσθεσε ο κλιματολόγος, «καθώς συνεχίζουμε να εκπέμπουμε αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα».

Τα φαινόμενα που παρατηρούνται το τρέχον διάστημα αυξάνουν την πιθανότητα το 2023 να είναι η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ. Η πιθανότητα αυτή είναι «50-50», κατά τους υπολογισμούς του Γκάβιν Σμιτ, άλλοι επιστήμονες όμως θεωρούν πως φθάνει ως ακόμα και το 80%, διευκρίνισε.

«Προβλέπουμε ότι το 2024 θα είναι χρονιά ακόμα πιο θερμή, καθώς θα αρχίσει με το φαινόμενο Ελ Νίνιο, που ενισχύεται αυτή τη στιγμή και θα φθάσει στην κορύφωση στα τέλη αυτής της χρονιάς», συμπλήρωσε ο κ. Σμιτ.

Οι διαδοχικοί καύσωνες απειλούν την ικανότητα της φύσης να μας παρέχει τροφή, λένε οι ερευνητές, καθώς προειδοποιούν για έναν «αόρατο, σιωπηλό θάνατο» στους ωκεανούς μας εν μέσω θερμοκρασιών ρεκόρ που καίνε τη Γη.

Οι καύσωνες σαρώνουν την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Κίνα, με την παγκόσμια θερμότερη ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ στις αρχές του φετινού Ιουλίου, θέτοντας σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή καθώς και τη γη και τη θάλασσα από την οποία εξαρτάται.

«Το διατροφικό μας σύστημα είναι παγκόσμιο», δήλωσε ο Τζον Μάρσαμ, καθηγητής ατμοσφαιρικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Leeds, επισημαίνοντας:

«Υπάρχουν αυξανόμενοι κίνδυνοι ταυτόχρονης μεγάλης απώλειας καλλιεργειών σε διάφορες περιοχές του κόσμου, γεγονός που θα επηρεάσει πραγματικά τη διαθεσιμότητα και τις τιμές των τροφίμων. Αυτό δεν το βλέπουμε αυτή τη στιγμή, αλλά τις επόμενες δεκαετίες αυτό είναι ένα από τα πράγματα για τα οποία πραγματικά φοβάμαι».

«Ως άνθρωπος, αν είσαι αρκετά πλούσιος, μπορείς να μπεις μέσα και να βάλεις τον κλιματισμό. Αλλά τα φυσικά οικοσυστήματα και τα καλλιεργούμενα οικοσυστήματα δεν μπορούν να το κάνουν αυτό» υπογράμμισε.

Ο ευρωπαϊκός καύσωνας του 2018 οδήγησε σε πολλαπλές «αποτυχίες» καλλιεργειών και απώλεια αποδόσεων έως και 50% στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Το 2022, θερμοκρασίες ρεκόρ στο Ηνωμένο Βασίλειο σκότωσαν φρούτα και λαχανικά στο αμπέλι.

Οι καύσωνες αναμένεται να γίνουν 12 φορές πιο συχνοί έως το 2040 σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την αύξηση της θερμοκρασίας. Αν και ένας καύσωνας μπορεί να μην σκοτώσει ένα οικοσύστημα, τα μακρύτερα και συχνότερα φαινόμενα θα σημαίνουν ότι η φύση δεν θα έχει χρόνο να ανακάμψει.

«Οι άνθρωποι είναι γενικά απομονωμένοι από τις επιπτώσεις των καιρικών συνθηκών από τις οποίες εξαρτόμαστε όλοι. Πηγαίνουμε στα καταστήματα για να αγοράσουμε τρόφιμα – δεν τα καλλιεργούμε μόνοι μας. Αλλά αν μιλήσετε με αγρότες οπουδήποτε στον κόσμο, έχουν εξαιρετική επίγνωση του τι κάνει ο καιρός και των επιπτώσεων στη γεωργία τους» είπε ο Μάρσαμ.

O «αόρατος, σιωπηλός θάνατος» των ωκεανών

Η κλιματική κρίση δεν αυξάνει μόνο τους ατμοσφαιρικούς καύσωνες αλλά και τους ωκεάνιους, βλάπτοντας τις παράκτιες κοινότητες και απειλώντας μια άλλη βασική πηγή τροφής για τον άνθρωπο. Η θερμική καταπόνηση προκαλεί δραματικές εκλείψεις, όπως ο «θερμικός θόλος» του 2021 κατά μήκος της ακτής του Καναδά στον Ειρηνικό, ο οποίος σκότωσε περίπου ένα δισεκατομμύριο θαλάσσια ζώα.

Η Ντανιέλα Σμιτ, καθηγήτρια γεωεπιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, δήλωσε:

«Συχνά σκεφτόμαστε τις επιπτώσεις στα οικοσυστήματα της ξηράς επειδή είναι εύκολο να τις δούμε – τα φυτά μαραίνονται και τα ζώα ζεσταίνονται πολύ. Αλλά οι άνθρωποι γενικά δεν σκέφτονται τους θαλάσσιους καύσωνες. Αυτό είναι που πραγματικά με ανησυχεί – αυτός ο αόρατος, σιωπηλός θάνατος».

Μερικά από τα πιο ευάλωτα οικοσυστήματα είναι αυτά που έχουν συνηθίσει να έχουν σταθερή θερμοκρασία όλο το χρόνο, όπως τα είδη στους τροπικούς ωκεανούς. Η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου αναμένεται να αφανίσει ουσιαστικά τους τροπικούς υφάλους κοραλλιών. Έχουν τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα από κάθε άλλο οικοσύστημα παγκοσμίως και στηρίζουν περισσότερους από 500 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, οι περισσότεροι από τους οποίους βρίσκονται σε φτωχές χώρες.

«Έχω μικρά παιδιά», δήλωσε ο Μάρσαμ. «Κάθε φορά που βλέπεις το “Finding Nemo” ή διαβάζεις ένα βιβλίο για τους κοραλλιογενείς υφάλους, δεν μπορείς παρά να αισθάνεσαι ότι, σε κάποιο επίπεδο, τους πουλάς ένα ψέμα. Αν δεν δράσουμε γρήγορα, αυτά τα συστήματα θα εξαφανιστούν. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να μη νοιάζονται για τους κοραλλιογενείς υφάλους, αλλά δεν υπάρχει κανένα μέρος του πλανήτη που να είναι απρόσβλητο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής», τόνισε.

«Δεν χρειάζεται τα πάντα να έχουν οικονομική αξία. Χρειάζεστε φυτά για κάθε αναπνοή που παίρνετε. Είναι το οξυγόνο που αναπνέετε – τείνουμε να το ξεχνάμε αυτό» πρόσθεσε.

Η έρευνα μόλις αρχίζει να ξύνει την επιφάνεια της κατανόησης του τρόπου με τον οποίο η θερμότητα επηρεάζει τα οικοσυστήματα. Σύμφωνα με ένα σενάριο υψηλών εκπομπών για αύξηση της θερμοκρασίας κατά 4,4 βαθμούς Κελσίου, το 41% των χερσαίων σπονδυλωτών θα αντιμετωπίσει ακραία θερμικά φαινόμενα μέχρι το 2099, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature. Οι πιέσεις που προκαλούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να προκαλέσουν πολλά προβλήματα, επηρεάζοντας την ανάπτυξη, τη γονιμότητα, την ανοσία και τις αλλαγές στη συμπεριφορά.

Τα είδη μετακινούνται στα βουνά και προς τους πόλους για να αποφύγουν τη ζέστη. Τελικά, είναι πιθανό να οδηγήσει περισσότερα είδη προς εξαφάνιση.

Η φύση μπορεί, ωστόσο, να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο να κάνει την ακραία ζέστη πιο υποφερτή, λένε οι ειδικοί. Οι υδάτινες μάζες, όπως οι λίμνες και τα σιντριβάνια, καθιστούν τα τοπία πιο ανθεκτικά στα ζεστά, ξηρά καλοκαίρια, βοηθώντας στην πρόληψη των πυρκαγιών και μειώνοντας τις επιπτώσεις της ξηρασίας.

«Η παρουσία της βλάστησης και του νερού στο τοπίο μας μπορεί να χρησιμεύσει ως τρόπος παθητικής ψύξης του περιβάλλοντός μας. Τα δέντρα και τα φυτά παρέχουν σκίαση και έχουν επίσης τον μηχανισμό της εξατμισοδιαπνοής. Τα υδάτινα σώματα, όπως οι λίμνες και τα σιντριβάνια, δεσμεύουν τη θερμότητα γύρω τους με την εξάτμιση του νερού» δήλωσε η Νικόλ Μιράντα, ερευνήτρια στο πρόγραμμα Oxford Martin για το μέλλον της ψύξης.

Ένα παράδειγμα είναι οι πράσινοι διάδρομοι μεγάλης κλίμακας στο Μεντεγίν της Κολομβίας, οι οποίοι φέρεται να έχουν μειώσει τη θερμότητα των πόλεων κατά 2 βαθμούς Κελσίου

*Πηγή: Guardian

Η Δευτέρα 3 Ιουλίου ήταν η θερμότερη ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, σύμφωνα με στοιχεία από τα Εθνικά Κέντρα Περιβαλλοντικών Προβλέψεων των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έφτασε τους 17,01 βαθμούς Κελσίου (62,62 Φαρενάιτ), ξεπερνώντας το ρεκόρ του Αυγούστου 2016, που ήταν 16,92 βαθμοί Κελσίου (62,46F), καθώς οι καύσωνες "χτυπούν" σε όλο τον κόσμο.

Οι νότιες πολιτείες της Αμερικής υποφέρουν από τον "θερμικό θόλο" που δημιουργήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, στην Κίνα, συνεχίστηκε ένας διαρκής καύσωνας, με το θερμόμετρο να ξεπερνά του 35 βαθμού Κελσίου (95F) ενώ στη Βόρεια Αφρική σημειώθηκαν θερμοκρασίες κοντά στους 50 βαθμούς Κελσίου (122F).

Ακόμη και στην Ανταρκτική, η οποία διανύει αυτή την περίοδο την εποχή του χειμώνα, κατέγραψε ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και παράλληλα η ερευνητική βάση Vernadsky της Ουκρανίας στα νησιά Αργεντινής έσπασε πρόσφατα το ρεκόρ θερμοκρασίας του Ιουλίου με 8,7 βαθμούς Κελσίου (47,6F).

"Αυτό δεν είναι ένα ορόσημο που θα έπρεπε να γιορτάζουμε", δήλωσε η κλιματολόγος Φριντερίκε Ότο του Ινστιτούτου Γκράνθαμ για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον του Imperial College του Λονδίνου. "Είναι μια θανατική καταδίκη για τους ανθρώπους και τα οικοσυστήματα".

Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι για τις ακραίες θερμοκρασίες ευθύνονται η κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με ένα αναδυόμενο φαινόμενο Ελ Νίνιο.