Παγκόσμια πρεμιέρα για την ταινία των Χρήστου Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα

για την ιστορία της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης

στην 72η Βerlinale

Στο κορυφαίο ευρωπαϊκό κινηματογραφικό φεστιβάλ του Βερολίνου (10-20 Φεβρουαρίου 2022) και το Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα Encounters θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της η ταινία Η πόλη και η πόλη των Χρήστου Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα, μια από τις πιο σημαντικές παραγωγές του επετειακού προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, σε συμπαραγωγή με τη Ηomemade Films και σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα μοναδικό κινηματογραφικό έργο που διατρέχει επτά δεκαετίες της ιστορίας της Θεσσαλονίκης και της πικρής εμπειρίας της εβραϊκής της κοινότητας. 

Τον Ιούλιο του 2021, Η πόλη και η πόλη παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε μια αρχική μορφή εικαστικής εγκατάστασης με τρεις οθόνες σε ταυτόχρονη προβολή στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο του επετειακού προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η παραγωγή υλοποιήθηκε με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για τη δημιουργία του επετειακού προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργος Κουμεντάκης σημειώνει: «Είμαστε ευτυχείς για τη συμμετοχή της ταινίας Η πόλη και η πόλη στο διαγωνιστικό τμήμα Encounters του φεστιβάλ του Βερολίνου. Θα ήθελα να συγχαρώ τους δημιουργούς της Χρήστο Πασσαλή και Σύλλα Τζουμέρκα για το πρώτο πολύ σημαντικό βήμα στη διεθνή πορεία της ταινίας, τη συμμετοχή στη φετινή Μπερλινάλε. Η πόλη και η πόλη αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές μας αναθέσεις για το επετειακό πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για το 1821 και υλοποιήθηκε χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο της συνεργασίας μας με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και σε συμπαραγωγή με τη Ηomemade Films. Ευχόμαστε η ταινία να έχει τη διεθνή πορεία και την καταξίωση που της αξίζει».

Ο Χρήστος Πασσαλής (ομάδα blitz, Luzerner Theater κ.ά.) και ο Σύλλας Τζουμέρκας (Χώρα προέλευσης, Η έκρηξη, Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών) επιστρέφουν δημιουργικά στη γενέτειρά τους και συσκηνοθετούν μια ταινία κοφτερή σαν μαχαίρι, δομημένη σε έξι κεφάλαια, έναν πρόλογο και έναν επίλογο. Γυρισμένη σε μόλις 14 μέρες, με μια εξαιρετική ομάδα καλλιτεχνικών συντελεστών, και πολυαγαπημένων αλλά και πρωτοεμφανιζόμενων ηθοποιών, Η πόλη και η πόλη θαμπώνει τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και ταινίας-δοκιμίου.

Τη συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Homemade Films, με τη συνεργασία του Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης, υπογράφει η Μαρία Δρανδάκη και την επιμέλεια ο Ορέστης Ανδρεαδάκης.

Η πόλη και η πόλη υποστηρίχθηκε από το Claims Conference – The Conference of Jewish MaterialClaims Against Germany, το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον, το Rosa Luxemburg Stiftung –Office in Greece, το ΕΚΟΜΕ, τo Kέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, τοMOMus, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και την Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης. 

Το πολυπρόσωπο ensemble cast της ταινίας απαρτίζουν οι Βασίλης Κανάκης, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Aγγελική Παπούλια, Αργύρης Ξάφης, Νίκη Παπανδρέου, Βασίλης Καραμπούλας, Θέμις Μπαζάκα, Μαρία Φιλίνη, Λαέρτης Μαλκότσης, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Fritz Fenne, Jakob LeoStark, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Άρης Αρμαγανίδης, Ζωή Σιγαλού, Μαρίνα Σιώτου, Δανάη Πριμάλη, Μιχάλης Κίμωνας, Λεονάρδος Μπατής, Βάσια Μπακάκου και πολλοί ακόμη επαγγελματίες και ερασιτέχνες ηθοποιοί.

Τη διεύθυνση φωτογραφίας της ταινίας υπογράφει ο Σίμος Σαρκετζής (Μικρά Αγγλία, Winona, Σμύρνη μου aγαπημένη), το μοντάζ ο Γιώργος Ζαφείρης (Μήλα), τα σκηνικά ο Χρήστος Πασσαλής, τα κοστούμια oι Μάρλι Αλειφέρη (Suntan, To θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών) και Βασιλεία Ροζάνα(Αttenberg, Digger), τον ήχο οι Κώστας Βαρυμπομπιώτης, Νίκος Έξαρχος, Δημήτρης Κανελλόπουλος και Περσεφόνη Μήλιου, ενώ τον σχεδιασμό του μακιγιάζ και των κομμώσεων οι Εύη Ζαφειροπούλου και Ιουλία Σιγριμή.

Ο Χρήστος Πασσαλής και ο Σύλλας Τζουμέρκας σημειώνουν: «Δύο πόλεις συνυπάρχουν στο ίδιο κάδρο: η πόλη της Θεσσαλονίκης του προηγούμενου αιώνα και η πόλη όπως είναι σήμερα. Ο χώρος και ο χρόνος πλέκονται με αινιγματικό τρόπο: η χαμένη πόλη, οι αγωνιζόμενοι, ταπεινωμένοι, για πάντα χαμένοι κάτοικοί της συνυπάρχουν δίπλα στους σύγχρονους κατοίκους. Δύο ρεύματα σχηματίζονται: Το πρώτο είναι το σύγχρονο, αυτό της καθημερινότητας. Το άλλο βασίζεται στην αληθινή εμπειρία και τα σκληρά γεγονότα μιας καλά θαμμένης εποχής – μιας εποχής που άφησε πίσω της ανοιχτές πληγές, αλλά και τα ίχνη μιας χαμένης Εδέμ. Τα δύο ρεύματα, το σύγχρονο και το άλλο, συναντιούνται και συνδιαλέγονται στις ρωγμές – όπως σ’ ένα όνειρο».

Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΠΟΛΗ | THE CITY AND THE CITY | σενάριο, σκηνοθεσία: Χρήστος Πασσαλής, Σύλλας Τζουμέρκας | παραγωγός: Μαρία Δρανδάκη | curator: Ορέστης Ανδρεαδάκης | executive producers: Χρήστος Πασσαλής, Σύλλας Τζουμέρκας | διεύθυνση φωτογραφίας: Σίμος Σαρκετζής | μοντάζ: Γιώργος Ζαφείρης | σκηνικά: Χρήστος Πασσαλής | κοστούμια: Μάρλι Αλειφέρη, Βασιλεία Ροζάνα | ηχοληψία: Νίκος Έξαρχος, Δημήτρης Κανελλόπουλος | σχεδιασμός ήχου και μιξάζ: Περσεφόνη Μήλιου, Κώστας Βαρυμπομπιώτης | σχεδιασμός μακιγιάζ και κομμώσεων: Εύη Ζαφειροπούλου, Ιουλία Συγριμή | σχεδιασμός οπτικών εφέ: Παντελής Αναστασιάδης | βοηθοί σκηνοθέτες: Μίλτος Ντζούνης, Βάσια Ατταριάν | διεύθυνση παραγωγής: Γιώργος Ζέρβας, Γιάννης Καραντάνης | casting (Θεσσαλονίκη), βοηθοί σκηνοθετών: Λία Κεραμάρη, Νίκος Κολιούκος, Αλεξάνδρα Ρίμπα, Πελαγία Χατζηνικήτα | επιστημονικός σύμβουλος: Γιώργος Αντωνίου | ηθοποιοί: Βασίλης Κανάκης, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Aγγελική Παπούλια, Αργύρης Ξάφης, Νίκη Παπανδρέου, Βασίλης Καραμπούλας, Θέμις Μπαζάκα, Μαρία Φιλίνη, Λαέρτης Μαλκότσης, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Fritz Fenne, Jakob Leo Stark, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Άρης Αρμαγανίδης, Ζωή Σιγαλού, Δανάη Πριμάλη, Μιχάλης Κίμωνας, Βάσια Μπακάκου, Λεονάρδος Μπατής, Γιάννης Δαλαμάγκας, Ανδρόνικος Χρηστάρας, Αθανασία Καλλιμάνη, Νικόλας Χριστόπουλος, Ανδρέας Σταυρακάκης, Νίκος Χορταριάς, Γλυκερία Δήμου, Κώστας Πεντερίδης, Μιχάλης Κοντός, Γιώργος Αθανασιάδης, Άγγελος Κωνσταντίνου κ.ά. | παραγωγή: Εθνική Λυρική Σκηνή, Homemade Films | με τη συνεργασία του: Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης | με την υποστήριξη των: Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), Claims Conference, Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον, Rosa Luxemburg Stiftung – Office in Greece, ΕΚΟΜΕ, Κέντρου Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, MOMus, Eλληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης | με τη συνεργασία των: Athens Film Office, Δήμου Θεσσαλονίκης, Δήμου Θερμαϊκού | 87΄ | DCP | 1:1.66 | color & B/W 

Οι σκηνοθέτες:

Xρήστος Πασσαλής: Γεννήθηκε το 1978 στη Θεσσαλονίκη. Στο θέατρο, συνεργάστηκε ως ηθοποιός με πολλούς σκηνοθέτες, πριν ιδρύσει μαζί με τον Γιώργο Βαλαή και την Αγγελική Παπούλια την ομάδα blitz (2004-2019). Έγραψε, συσκηνοθέτησε και έπαιξε σε όλες τις παραστάσεις της ομάδας, οι οποίες παρουσιάστηκαν σε κάποια από τα πιο σημαντικά θέατρα και φεστιβάλ της Ελλάδας και του κόσμου (Festival d’Avignon, Schaubühne, Théâtre de la Ville κ.ά.). Την τελευταία περίοδο, συσκηνοθετεί με την Αγγελική Παπούλια στο Luzerner Theater της Ελβετίας και άλλες σκηνές. Στο σινεμά, έπαιξε σε μικρού μήκους και στις ταινίες Κυνόδοντας του Γιώργου Λάνθιμου, Xώρα προέλευσης και Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών του Σύλλα Τζουμέρκα, Μαύρο λιβάδι του Βαρδή Μαρινάκη και History’s Future της Fiona Tan. Η νέα κινηματογραφική δουλειά του μετά την Πόλη και την πόλη, η μεγάλου μήκους ταινία Ησυχία 6-9, βρίσκεται σε στάδιο post-production. 

Σύλλας Τζουμέρκας: Γεννήθηκε το 1978 στη Θεσσαλονίκη. Μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, το Κιλκίς και τη Νίσυρο. Οι μεγάλου μήκους ταινίες του Χώρα προέλευσης (2010), H έκρηξη (2014) και Το θαύμα της θάλασσας των Σαργασσών (2019) έκαναν την παγκόσμια πρεμιέρα τους στα φεστιβάλ Βενετίας, Λοκάρνο και Βερολίνου αντίστοιχα, συμμετείχαν σε πάνω από 200 φεστιβάλ σε ολόκληρο τον κόσμο (Ρόττερνταμ, Κάρλοβυ Βάρυ, BFI London κ.α.) και κυκλοφόρησαν σε κινηματογραφικές αίθουσες και πλατφόρμες streaming σε πολλές χώρες. Έχει συνυπογράψει τα σενάρια των ταινιών Suntan του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου (Ρόττερνταμ, SXSW 2016) και All This Victory του Αχμάντ Γκουσέιν (Φεστιβάλ Βενετίας). Συνεπιμελήθηκε με την Ελίνα Ψύκου το πρόγραμμα διάσωσης, προβολής και μελέτης του ελληνικού σινεμά του 20ού αιώνα Χώρα, σε Βλέπω της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Στο θέατρο και σε πολυμεσικά έργα έχει συνεργαστεί με τη Γιούλα Μπούνταλη, την ομάδα blitz, τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, την Εθνική Λυρική Σκηνή κ.ά.