Η Carla Bley, η πιανίστα, η συνθέτρια, η αρχηγός του συγκροτήματος και η πρωτοπόρος του κινήματος της free jazz, πέθανε από καρκίνο στον εγκέφαλο, αναφέρουν οι New York Times.

H Bley γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1936 ως Lovella May Borg στο Όκλαντ της Καλιφόρνια. Δάσκαλός της στη μουσική ήταν ο πατέρας της, ο οποίος έπαιζε όργανο και αρμόνιο, και στη συνέχεια υπήρξε αυτοδίδακτη.

Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του 1950, δουλεύοντας ως πωλήτρια τσιγάρων στο διάσημο τζαζ κλαμπ Birdland πριν γνωρίσει και παντρευτεί τον πιανίστα της τζαζ Paul Bley.

Το ζευγάρι περιόδευσε μαζί και άρχισε να συνθέτει πρωτότυπα έργα και το άλμπουμ Barrage του Paul Bley το 1964 αποτελούνταν εξ ολοκλήρου από συνθέσεις της Carla. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1967, χώρισαν.

Μαζί με τον δεύτερο σύζυγό της, τον τρομπετίστα Michael Mantler, ίδρυσαν την Jazz Composer’s Orchestra, μια μπάντα που σκοπό είχε να προωθήσει τη δουλειά των μουσικών της Νέας Υόρκης, οι οποίοι δημιουργούσαν ένα σεβαστό μέρος της πιο πρωτοποριακής jazz της εποχής.

Ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’60 όμως που ξεκίνησε την αυτόνομη πλέον διαδρομή της ως συνθέτιδα για να αναγνωριστεί αμέσως από τους ομότεχνους της στην jazz, ανάμεσα τους και από τον κορυφαίο μπασίστα Charlie Haden που της ανέθεσε να γράψει για την Liberation Music Orchestra την οποία είχε μόλις σχηματίσει.

Ο δίσκος – ορόσημο που καθόρισε το έργο της και της χάρισε την αναγνώριση ήταν ο πρώτος της, το Escalator Over The Hill του ’71, μια «jazz όπερα» σχεδόν επικών διαστάσεων που έγραψε σε λιμπρέτο του Paul Haines και στην αυθεντική κυκλοφορία της κατελάμβανε ένα τριπλό album βινυλίου.

Ήταν και αυτός που εγκαινίασε τη συνεργασία της με τη σπουδαιότερη ευρωπαϊκή jazz δισκογραφική εταιρεία, τη γερμανική ECM.

Μεταξύ των πιο γνωστών έργων της Bley ήταν η τζαζ όπερα της το 1971 Escalator over the Hill, που ερμηνεύτηκε από την Jazz Composer’s Orchestra, την οποία ίδρυσε με τον τρομπετίστα Michael Mantler.

Οι συνθέσεις της Bley έχουν ερμηνευτεί από πολλούς άλλους καλλιτέχνες, όπως οι Gary Burton, Art Farmer, John Scofield, Jimmy Giuffre, George Russell και ο πρώην σύζυγός της Paul Bley.

Πέρα από τη δουλειά της ως μουσικός, η Bley ίδρυσε πολλές δισκογραφικές εταιρείες, την JCOA Records και την Watt που διανέμεται από την ECM, κυκλοφορώντας έργα των Don Cherry, Cecil Taylor και άλλων. Αυτή και ο Michael Mantler ίδρυσαν επίσης τη μη κερδοσκοπική υπηρεσία New Music Distribution Service, η οποία βοήθησε στη σύνδεση των JCOA, ECM και άλλων δισκογραφικών με μεγαλύτερο κοινό. Παρέμεινε σε λειτουργία από το 1972 έως το 1990.

Η Carla Bley τιμήθηκε με την υποτροφία Guggenheim για μουσική σύνθεση το 1972. Δεκαετίες αργότερα, το 2015, αναγνωρίστηκε ως National Endowment for the Arts Jazz Master.

Κυκλοφόρησε το τελευταίο άλμπουμ της ζωής της – Life Goes On, μια συνεργασία με τον Andy Sheppard και τον Steve Swallow – το 2020.

Πηγή: The New York Times, The Guardian