Αποσπάσματα από το αφιέρωμα της ΕΡΤ με τίτλο «Ηχοι και Χρώματα της Πασχαλιάς και της Άνοιξης - Οδοιπορικό στη δυτική Θεσσαλία» (1986), σε επιμέλεια - κείμενα Νίκου Μπαζιάνα και σκηνοθεσία Χρήστου Ράλλη. Το εξωτερικό συνεργείο της ΕΡΤ κατέγραψε πασχαλινά και ανοιξιάτικα τραγούδια και χορούς, έθιμα και λαϊκά δρώμενα, τοπία και εικόνες ζωής, για ένα πασχαλινό, εορταστικό πρόγραμμα στις περιοχές: Ασπροποτάμου (Γαρδίκι, Τζιούρτζια, Μουτσιάρα), στο Καστράκι Καλαμπάκας και στα Μετέωρα, στην Πύλη και στον Πλάτανο Τρικάλων, στα Κανάλια Καρδίτσας και στο Μασχολούρι Σοφάδων). Σκηνοθεσία: Χρήστος Ράλλης, κείμενα - επιμέλεια: Νίκος Μπαζιάνας, διεύθυνση παραγωγής: Γιώργος Σαμιώτης.

Εισαγωγή. Μια αναφορά στο γεγονός της ανάστασης της φύσης κατά την περίοδο της άνοιξης, αλλά και στην Ανάσταση του Χριστού, και πως αυτά συνδιάζονται στην ελληνική φύση και παράδοση. Στην αρχή ακούγεται η φωνή της Κρυσταλλίας Καλλιάρα σε ένα τραγούδι της τάβλας «Πότε να 'ρθει η άνοιξη». Περιγράφεται η νομαδική μετακίνηση των βλάχων από τον θεσσαλικό κάμπο και τα χειμαδιά όπου ξεχείμασαν, στα βουνά και πάλι, μέσα από τη βλαχόστρατα του Ασπροποτάμου. Βλέπουμε σε ένα νυχτερινό κονάκι -στάση- του καραβανιού τους Σωτήρη Σγούρο και Σωτήρη Τόγελο να τραγουδούν με τη φλογέρα και το λαούτο, το τραγούδι «Στη βρύση παραμόνευα». Μετά απολαμβάνουμε εικόνες από τον λαμπρό εορτασμό του Πάσχα στα βουνά και τα διάφορα έθιμα.

Ένας τρανός χορός στην Τζούρτζια Ασπροποτάμου. Οι παππούδες καμαρώνουν τα νιάτα στο χορό, ο Σωτήρης Σγούρος με το κλαρίνο του, ο επί ετών συνεργάτης του Ξενοφώντας Τσιούνης στο τραγούδι-λαούτο, ο Μίλτος Παρασκευάς στο βιολί, ο Γιάννης Γεωργίου στην ταραμπούκα και ο Θρασύβουλος Φιλίππου στο λαούτο. Πρωτοχορευτής ο Γιάννης Δήμας.

Ένας τρανός χορός στο Γαρδίκι Ασπροποτάμου σε ρυθμό στα 3 (Ποιος είναι αξιός) και έπειτα ένα κολατσιό σε ξωκλήσι του χωριού, όπου ο γιατρός Σωτήρης Τόγελος ερμηνεύει με τη συνοδεία του λαούτου του τη Σιάνα, ένα παραδοσιακό της τάβλας. Ο Σωτήρης Σγούρος στο κλαρίνο, ο Σωτήρης Γοργογέτας στο τραγούδι, ο Μίλτος Παρασκευάς στο βιολί, ο Γιάννης Γεωργίου στην ταραμπούκα και οι Θρασύβουλος Φιλίππου, Ξενοφώντας Τσιούνης στο λαούτο.

Μια αναφορά στο μνημείο της πίστης στο Θεό, τα Μετέωρα. Βλέπουμε εικόνες από την περιφορά εικόνων που συνηθίζεται το Πάσχα στα χωριά της Καλαμπάκας, από το έθιμο του Αϊ Γιάννη του μαντηλά και διάφορους χορούς και τραγούδια.  Κλαρίνο: Αλ. - Κ. Φιλίππου, Βιολί: Γ.Κόρος - Χ..Γκίκας - Μ. Παρασκευάς, Λαούτο: Α. Αβράμης - Ν. Πλακιάς - Α. Γιαννιώτης, Τουμπελέκι: Ι. Γεωργίου, Φλογέρα: Αρ. Βασιλάρης. Τραγουδάει η Κρυσταλλία Καλλιάρα, μεταξύ άλλων ένα ιστορικό τραγούδι της τάβλας, του Παπα-Γιώργη, σχετικό με την ιστορία των Μετεώρων.

Εικόνες από τον Θεσσαλικό κάμπο υπό τους ήχους ενός βλάχου κλαρινίστα, τον Σωτήρη Σγούρο, σε ένα από τα βέρσα τσάμικά του.

Συνεχίζεται η αναφορά στα πασχαλινά έθιμα της Θεσσαλίας, μεταξύ των οποίων το σεργιάνι, όπου γυναίκες χόρευαν με τη συνοδεία τραγουδιού, με τραγούδια που δεν είχαν άμεση σχέση με το Πάσχα, αλλά πολλές φορές με παραλογές ή τον ακριτικό κύκλο. Οι νεότεροι άνδρες, σε κάταλοιπο αρχαίων τελετών και εορτών της άνοιξης, επιδίδονταν σε αγώνες άλματος, πάλης, ιππασίας. Επίσης βλέπουμε το σύλλογο γυναικών Μοσχολουρίου Σοφάδων να χορεύει την κλασσική καραγκούνα. Κλαρίνο: Αλέκος και Κώστας Φιλίππου, Βιολί: Μ. Παρασκευάς. Τραγούδι: Κρυσταλλία Καλλιάρα.

ERTOpen.com

Με πληροφορίες από το αρχείο του Νίκου Μπαζιάνα και του Γρηγόρη Χατζηλυμπέρη.