Τον επικρατέστερο τύπο αμφορέα, που εντοπίστηκε ως κυπριακής νοτιοδυτικής προέλευσης και χρονολογείται από τον 5ο έως και τον 7ο αιώνα μ.Χ, αναγνώρισε η καθηγήτρια, Γιολάντα Μλίναρτσικ, του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας. Επίσης, διαδεδομένοι είναι οι παλαιστινιακοί αμφορείς (τύπου bag-shaped) που χρονολογούνται μετά τον 5ο-6ο αιώνα καθώς επίσης οι αμφορείς τύπου Γάζας (Gaza jars) που χρονολογούνται από τον 4ο έως τον 6ο αιώνα μ.Χ.. Οι παλαιστινιακοί αμφορείς μαρτυρούν τους προσκυνηματικούς δρόμους και τη σύνδεση των βασιλικών του Αγίου Γεωργίου της Πέγειας και των διάσημων μοναστηριακών κέντρων της νότιας Παλαιστίνης, ιδιαίτερα κατά τα χρόνια της βασιλείας του Ιουστινιανού.

   Οι αμφορείς εντοπίστηκαν στο πλαίσιο του καινοτόμου διεπιστημονικού προγράμματος έρευνας στο λιμάνι Μανίκη, στην περιοχή της Πέγειας, στην Πάφο. Το μικρό, αρχαίο λιμάνι στο Μανίκη χρησιμοποιείτο ως το βασικό λιμάνι για τον Γερόνησο και τον αρχαίο οικισμό του Αγίου Γεωργίου της Πέγειας από την Ελληνιστική μέχρι την Πρωτοχριστιανική περίοδο.

   Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου στο δυτικό άκρο του ακρωτηρίου καθώς και στο μέσο του λιμανιού, έχουν εντοπιστεί λαξευτές στρογγυλεμένες δέστρες για την αγκυροβόληση πλοίων. Λαξευτά κανάλια που είναι ορατά και διασώζονται στο ασβεστολιθικό στρώμα στην άκρη του λιμανιού ίσως να χρησιμοποιούνταν για τη φόρτωση και εκφόρτωση εμπορευμάτων ή την καθέλκυση πλοίων και βαρκών.

    Κατά την περίοδο των φετινών εργασιών, συνολικής διάρκειας πέντε εβδομάδων, διεξήχθησαν επισκοπήσεις, ανασκαφική έρευνα και μελέτη, υπό τη διεύθυνση της δρ Τζόαν Μπρέτον Κόνελι, καθηγήτριας Ιστορίας της Τέχνης και Κλασσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.

   Ο δρ Θεοτόκης Θεοδούλου, επικεφαλής της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων στην Κρήτη, ο δρ Αλέξανδρος Τούρτας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και ο Κωνσταντίνος Κωστάκης του Plano S.L.A., πραγματοποίησαν την παράκτια και υποβρύχια έρευνα του αρχαίου φυσικού λιμανιού Μανίκη.

   Αυτή περιλάμβανε χαρτογράφηση της περιοχής, δημιουργία τρισδιάστατου (3D) μοντέλου, βιντεοσκόπηση, υποβρύχιες και καταδυτικές επισκοπήσεις. Μια εξειδικευμένη πλατφόρμα που έφερε ψηφιακή κάμερα χρησιμοποιήθηκε για την φωτογράφηση του δυτικού πυθμένα του κόλπου.

   Η δρ Γεωργία Ανδρέου του «Cornell and Brown University» πραγματοποίησε παράκτιες αναλύσεις χρησιμοποιώντας σε Η/Υ τα λογισμικά συστήματα, ArcGIS, Agisoft PhotoScan και Digital Shoreline Analysis Software. Η δρ Ανδρέου δημιούργησε γεωαναφερόμενα τρισδιάστατα μοντέλα του λιμανιού, βυθομετρικούς χάρτες και χάρτες ισοϋψών καμπυλών, καθώς και ψηφιακά υψομετρικά μοντέλα αναγλύφου (DEM) για ανάλυση της περιοχής ως προς το εύρος ορατότητας του κάθε σημείου.

   Ο Μιλτιάδης Πολυδώρου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποίησε γεωμορφολογικές έρευνες της Γερόνησου και της ακτογραμμής από τον 'Αγιο Γεώργιο μέχρι το αρχαίο φυσικό λιμάνι στη θέση Μανίκη, συμπεριλαμβανομένων χαρτογράφησης με τη χρήση αεροπλατφόρμας (τύπου drone) καθώς και δημιουργίας τρισδιάστατου μοντέλου και ορθομωσαϊκού.

   Η ανασκαφή επικεντρώθηκε στην άκρη του φυσικού λιμανιού, σε τρία σημεία της στρωματογραφίας στα οποία είχε ανασκαφεί σημαντικός αριθμός αμφορέων μεταφοράς οι οποίοι είχαν απορριφθεί στην περιοχή.

   Ο καθηγητής Τόμας Τάρταρον, πρόεδρος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος στη Μεσογειακή Αρχαιολογία του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας, διεξήγαγε επιφανειακή έρευνα καθώς και την ανασκαφή ενός τμήματος, στο οποίο είχαν ανευρεθεί οι αμφορείς.




ΑΠΕ