Η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αποστάσεις από τις πρακτικές της ελληνικής κυβέρνησης και του Ελληνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) παίρνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε απάντηση ερώτησης που κατέθεσε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος.
Ο ευρωβουλευτής στην ερώτησή του στηλίτευε την πρακτική του ΕΣΡ να επιβάλει εξοντωτικά πρόστιμα σε μέσα ενημέρωσης που δεν συντάσσονται με την κυβερνητική πολιτική και ρωτούσε την Επιτροπή τι μέτρα σκοπεύει να λάβει, ώστε να διασφαλίσει την ελευθερία του τύπου στην Ελλάδα.
Στην απάντησή της η Επιτροπή επιβεβαιώνει τη σημασία της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης στις δημοκρατικές κοινωνίες, η οποία άλλωστε κατοχυρώνεται στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και αναφέρεται σε σειρά δράσεων που έχει λάβει ώστε να διασφαλίσει την ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών του οπτικοακουστικού τομέα. Εν τούτοις, απαντάει ότι: «Όσον αφορά την κατάσταση που περιγράφει ο κ. βουλευτής, δεν φαίνεται ότι η Ελλάδα ενεργεί στο πλαίσιο της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ».
Ποιο συγκεκριμένα, η ερώτηση του Κώστα Χρυσόγονου ήταν η εξής: «Το ζήτημα της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης είναι φλέγον στις χώρες της Ένωσης, όπως στην Ελλάδα, η οποία κατατάσσεται πολύ χαμηλά στις παγκόσμιες μετρήσεις περί ελευθερίας του Τύπου (99η στις 180 χώρες για το 2014[1]). Η κατάταξη αυτή έρχεται ως απόρροια της πρακτικής της αρμόδιας αρχής (Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης- EΣΡ) να επιβάλλει εξοντωτικά πρόστιμα σε μέσα ενημέρωσης που εκφέρουν αρνητικές κρίσεις για την κυβερνητική πολιτική, σε μια προσπάθεια λογοκρισίας τους. Ενδεικτικά αναφέρονται οι αποφάσεις κατά του ραδιοφωνικού σταθμού Real FM που εκδόθηκαν δήθεν λόγω «μη ευπρεπούς εκφοράς λόγου», αλλά στην πραγματικότητα λόγω της ενοχλητικής – για την κυβέρνηση – κριτικής που άσκησε συγκεκριμένος δημοσιογράφος σε πολιτικά πρόσωπα[2]. Σημειωτέον ότι, ενώ το ελληνικό Σύνταγμα προβλέπει τη συγκρότηση του ΕΣΡ με συναίνεση και της αντιπολίτευσης, αυτό αποφεύγεται με αλλεπάλληλες νομοθετικές παρατάσεις της θητείας των υπηρετούντων μελών.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει ώστε να διασφαλίσει την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα που περιλαμβάνονται στην έκθεση της Ομάδας υψηλού επιπέδου για την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων επικοινωνίας και τις μεταγενέστερες δημόσιες διαβουλεύσεις;»
Η απάντηση της κ. Kroes εξ ονόματος της Επιτροπής είναι η εξής: «Η ελευθερία και η πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης αποτελούν θεμελιώδεις πυλώνες της ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Η Επιτροπή επιδιώκει να διασφαλίσει το σεβασμό των εν λόγω δικαιωμάτων, που κατοχυρώνονται στο άρθρο 11, παράγραφος 2, του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τηρώντας παράλληλα το άρθρο 51, παράγραφος 1 του Χάρτη, σύμφωνα με το οποίο οι διατάξεις του απευθύνονται στα κράτη μέλη μόνον όταν εφαρμόζουν το δίκαιο της ΕΕ.
Όσον αφορά την κατάσταση που περιγράφει ο κ. βουλευτής, δεν φαίνεται ότι η Ελλάδα ενεργεί στο πλαίσιο της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ.
Η Επιτροπή θα ήθελε επίσης να επιστήσει την προσοχή του κ. βουλευτή στη δημόσια διαβούλευση σχετικά με την ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών του οπτικοακουστικού τομέα. Η πλειονότητα των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η ανεξαρτησία είναι σημαντική, όχι μόνο για την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης, αλλά και για την ορθή εφαρμογή του νόμου. Τον Φεβρουάριο του 2014 η Επιτροπή σύστησε την ομάδα των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων. Η ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών του οπτικοακουστικού τομέα θα είναι ένα από τα πρώτα θέματα που θα εξετάσει ο φορέας αυτός.
Η Επιτροπή υποβάλλει τακτικά εκθέσεις για την εφαρμογή του Χάρτη και παρακολουθεί τις εξελίξεις σχετικά με την κατάσταση της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης σε όλα τα κράτη μέλη».
Πηγή: ΣΥΡΙΖΑ