Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Αυγής, η κοινοτική νομοθεσία (Οδηγία 2008/50) προβλέπει οριακή τιμή για την προστασία της ανθρώπινης υγείας τα 50 μικρογραμμάρια, τα οποία δεν θα πρέπει να ξεπερνιόνται για τα αιωρούμενα σωματίδια διαμέτρου μικρότερης των 10 μικρομέτρων πάνω από 35 ημέρες τον χρόνο. Μάλιστα, η εν λόγω οδηγία αναθεωρείται επί το αυστηρότερο για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα.

Στην Ελλάδα όμως τα πράγματα είναι κατά τι διαφορετικά: η κυβέρνηση κατά παράβαση της Οδηγίας διπλασιάζει και τριπλασιάζει την επιτρεπόμενη οριακή τιμή σε 100 και 150 μικρογραμμάρια ως μέση ημερήσια τιμή και όχι ως μέγιστη, οπότε θα τίθενται σε εφαρμογή τα έκτακτα μέτρα και θα παρέχεται δωρεάν ρεύμα ή στη μισή τιμή σε άλλες κοινωνικές ομάδες.

Μελέτη του υπουργείου Υγείας, η οποία εκπονήθηκε μετά το φούντωμα της αιθαλομίχλης στην Αθήνα, και με τον περσινό ήπιο χειμώνα, στο πλαίσιο ειδικής διεπιστημονικής επιτροπής για την ατμοσφαιρική ρύπανση που συγκροτήθηκε τον Μάρτιο, με πρωτοβουλία της τότε αρμόδιας υφυπουργού Υγείας Φ. Σκοπούλη, η οποία, εκτός κυβερνητικής γραμμής και γραμμής ΔΗΜ.ΑΡ., είχε ζητήσει δημοσίως, στη μία και μοναδική σύσκεψη που έγινε στο ΥΠΕΚΑ, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, μείωση του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο, έδειξε σε ποσοστό πάνω από το μισό οι τιμές στην Αθήνα να καταγράφονται μεταξύ 50 και 80 μικρογραμμαρίων PΜ 10.

Ειδικότερα, οι μετρήσεις από 2.10.12 έως 21.1.2013, σε ποσοστό 58%, ήταν ανάμεσα στα 50 και 80 μικρογραμμάρια, 28% μέχρι 110 και 4% από 170 έως 200. Στον σταθμό μέτρησης του Αμαρουσίου, την περίοδο από 2 Νοεμβρίου 2012 έως 24 Ιανουαρίου 2013, οι υπερβάσεις των 50 μικρογραμμαρίων έως τα 80 έφτασαν το 56%, έως τα 110 το 24% και άνω των 170 το 10%. Στην Αριστοτέλους, στο κέντρο της πόλης, από τις αρχές Οκτωβρίου έως τις 24 Ιανουαρίου του 2013 σε ποσοστό 80% οι υπερβάσεις ήταν από 50 μέχρι 80 μικρογραμμάρια και 20% έως 110. Στη Λυκόβρυση, από τις αρχές Οκτωβρίου έως τις 28 Ιανουαρίου, το ποσοστό των υπερβάσεων της οριακής τιμής των 50 έως 80 μικρογραμμαρίων και από εκεί έως τα 110 είναι ταυτόσημο του 41% και 3% μεταξύ 170 και 200 μικρογραμμαρίων.

Οι υπέρλεπτοι "δολοφόνοι"

Στην ίδια μελέτη καταγραφόταν ότι οι υπερβάσεις είχαν αγγίξει ήδη το επιτρεπόμενο όριο των 35 ημερών, με μέση ημερήσια τιμή τα 50 μικρογραμμάρια. Ταυτόχρονα, αναδείκνυε την επικινδυνότητα των αιωρούμενων σωματιδίων με μικρότερη διάμετρο τα PΜ 2,5, "τα οποία σχετίζονται με αυξημένη θνητότητα και νοσηρότητα από νοσήματα των πνευμόνων και καρδιαγγειακά", με την προειδοποίηση ότι "η σχέση της έκθεσης και των επιπτώσεων στην υγεία είναι γραμμική", δηλαδή όσο περισσότερο εκτίθεσαι τόσο μεγαλύτερες είναι οι επιπτώσεις στην υγεία, με την επισήμανση ότι ο εν λόγω ρύπος δεν μετράται στην Ελλάδα.

Ως προς τις επιδράσεις της βραχείας έκθεσης στην υγεία, η μελέτη καθιστά σαφές ότι "μια αύξηση κατά 10 mg ανά κυβικό μέτρο αέρα στη μέση συγκέντρωση 24ώρου σε PM 2,5 αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο για καθημερινή καρδιαγγειακή θνησιμότητα κατά περίπου 0,4% με 1%".

Ειδικά για τη μακροχρόνια έκθεση αναφέρεται ότι "ο κίνδυνος που σχετίζεται με διαβίωση σε περιοχές με υψηλότερα επίπεδα PM 2,5 για μακρύ χρονικό διάστημα είναι μεγαλύτερης βαρύτητας από αυτόν που σχετίζεται με βραχυχρόνιες αυξήσεις". Παραπέμπει σε στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, βάσει των οποίων ο ρύπος αυτός "ευθύνεται για περίπου 800.000 πρώιμους θανάτους τον χρόνο".

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι πρόσφατες προειδοποιήσεις του κ. Μπένου Καθηγητή Υγιεινή, Κοινωνικής Ιατρικής & Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ΑΠΘ και του κ. Παντή Καθηγητή Οικολογίας ΑΠΘ ότι ο δραματικός πολλαπλασιασμός των αέριων ρύπων, αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την υγεία και έχει άμεσες και μακρόχρονες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπινου πληθυσμού.

Οπως τονίζουν «από ό,τι έχει αποδειχθεί από τη διεθνή εμπειρία, με χαρακτηριστικό και συμβολικό παράδειγμα την αντίστοιχη κρίση του Λονδίνου το 1952, υπάρχει άμεση συσχέτιση πρόκλησης νοσηρότητας και θνησιμότητας σε καταστάσεις, οξείας περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.»

Σημειώνουν ότι «την ίδια την αιθαλομίχλη αποτελούν σωματίδια εμπλουτισμένα με οργανικές ενώσεις και μέταλλα , προϊόντα καύσεων υποπροϊόντων θέρμανσης. Τα σωματίδια αυτά όπως έχει αποδειχθεί από σειρά διεθνών ερευνών έχουν καρκινογόνο δράση, της οποίας τα αποτελέσματα θα γίνουν αντιληπτά μετά από λίγα χρόνια και όχι σήμερα» και ότι στη διαδικασία της καρκινογένεσης δεν υπάρχουν ασφαλή όρια έκθεσης, υπογραμίζοντας ότι «η ανακοίνωση της κυβέρνησης ότι θα πάρει μέτρα αν η ρύπανση περάσει τα όρια που η ίδια ορίζει είναι επιστημονικά ατεκμηρίωτη, παραπλανητική και επικίνδυνη για την δημόσια υγεία.»