ΜΠΑΖ ΜΠΕΖΕΡΙΔΗΣ: Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ

ΤΟ ΝΕΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΤ-3

Δεν πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που ο Σπύρος Ν. Ταραβήρας γύρισε το βραβευμένο φιλμ τεκμηρίωσης Buzz, που αναφέρεται στη ζωή του Άλμπερτ Ισαάκ Μπεζερίδη, που πέθανε στα 98 του (!) κι έγραψε εκπληκτικά σενάρια στο επικίνδυνο Χόλιγουντ του Μακάρθι.

Η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 τον τιμάει και για την ιδεολογική του συνέπεια και για τις αναφορές του σε μυθολογικά γεγονότα της ελληνικής Ιστορίας.
Για την ώρα θα προβληθούν δύο φιλμ, στα οποία υπέγραψε το σενάριο: Το Φίλησέ με μέχρι θανάτου του Ρόμπερτ Όλντριτς και το Επικίνδυνο μονοπάτι του Νίκολας Ρέι. Έγραψε ακόμα τα σενάριο των Ανθρώπων του αίματος,  του  Σιρόκο (1951) και άλλων.

Οι φιλελεύθερες απόψεις του τον οδήγησαν σε προβλήματα με την Επιτροπή Μακάρθι, αλλά η κλάση του ήταν τόσο μεγάλη ώστε ήταν αδύνατο η γελοία επιτροπή αντιαμερικανικών ενεργειών να μπορούσε να καταλάβει υπαινιγμούς.

Τον θυμόμαστε με τις δύο ταινίες του και επιφυλασσόμαστε για τη συνέχεια.  Ακολουθεί το σύντομο βιογραφικό του.

Ο Άλμπερτ Ισαάκ «Buzz» Μπεζερίδης  γεννήθηκε στη Σαμψούντα του Πόντου από Έλληνα πατέρα και Αρμένια μητέρα και μεγάλωσε στο Φρέσνο της Καλιφόρνια.. Ο Φρανσουά Τριφό τον χαρακτήρισε ως τον πρώτο σεναριογράφο ταινιών νουάρ.
Έγραψε τα σενάρια αρκετών κλασικών νουάρ: Sirocco (1951) του Κέρτις Μπέρνχαρντ (με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ), Επικίνδυνο μονοπάτι, 1952 του Νίκολας Ρέι, Φίλησέ με μέχρι θανάτου,1955 του Ρόμπερτ Όλντριτς, Άνθρωποι του αίματος του Ζιλ Ντασέν    (η τελευταία ταινία του Ζιλ Ντασέν πριν αναγκαστεί να εγκαταλείψει την Αμερική, λόγω των διώξεων της εποχής του μακαρθισμού) κά.
Οι φιλελεύθερες απόψεις του και η φιλία του Μπεζερίδη με σεναριογράφους του Χόλιγουντ που περιλαμβάνονταν στη διαβόητη «μαύρη λίστα» της επιτροπής Μακάρθι και φυλακίστηκαν, δημιούργησαν και στον ίδιο προβλήματα, οδηγώντας τον σε δυσμένεια στο Χόλιγουντ την εποχή εκείνη.
Συγγραφέας σύγχρονος του Ουίλιαμ Φόκνερ ο Μπεζερίδης, ο τελευταίος από τους «ποιητές του προλετεριάτου», με το σύνολο του έργου του δημιουργεί μια συγκλονιστική και μερικές φορές βάναυσα ζοφερή εικόνα της Καλιφόρνια. Ζωντανεύει την κουλτούρα της, μα, πάνω απ’ όλα, σκιαγραφεί με ζωντάνια τους αγώνες των μεταναστών, που προσπαθούν να ξεφύγουν από το μεροκάματο και να αγγίξουν το «αμερικανικό όνειρο».
Ο Μπεζερίδης πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην κοιλάδα του Σαν Φερνάντο στη Νότια Καλιφόρνια. Το 2005 η Fay Efrosini Lellios παρουσίασε το ντοκιμαντέρ διάρκειας 61’  με τίτλο The long Haul of Α.Ι. Bezzarides, στο οποίο εμφανίζεται ο ίδιος μαζί με τους Ζιν Ντασέν, Τζορτζ Πελεκάνος, Τέισον Μπόλντουιν, Μπάρι Γκίφορντ κά., που μιλούν για το έργο του.
Τον Αύγουστο του 2006 η American Writers Guild τον τίμησε με μια τιμητική προβολή  στο Μπέβερλι Χιλς του ντοκιμαντέρ Buzz του Σπύρου Ν. Ταραβήρα διάρκειας 120’  (όπου εμφανίζεται ο ίδιος και οι Ζιλ Ντασέν, Γκλόρια Στιούαρτ, Κλόρις Λίτσμαν κά), το οποίο κατάφερε να στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας σ’ έναν αφανή ήρωα της αμερικανικής, κινηματογραφικής βιομηχανίας. Πέθανε στην Καλιφόρνια την 1η Ιανουαρίου του 2007 σε ηλικία 98 ετών.