Ο Ντόναλντ, ο Μπόρις, η Μαρίν και ο Μπέπε


του Νίκου Ιγγλέση

http://greekattack.wordpress.com

Όποιοι διαβάζουν, το τελευταίο διάστημα, το διεθνή Τύπο και ακούν τις δηλώσεις διαφόρων κυβερνητικών αξιωματούχων δεν μπορεί παρά να νομίζουν ότι ζούμε στις πρώτες δεκαετίες του Ψυχρού Πολέμου. Όπως τότε, έτσι και σήμερα, η Δύση (Ευρώπη και ΗΠΑ) αντιμετωπίζει ένα νέο «κομμουνιστικό» κίνδυνο. Οι νέοι «Μπολσεβίκοι» βρίσκονται anteportas!

Πρέπει να σώσουμε το υπάρχον σύστημα από τους σύγχρονους «κόκκινους» κραυγάζουν πολιτικοί, δημοσιογράφοι, τραπεζίτες, πανεπιστημιακοί αναλυτές και κάθε «καρυδιάς καρύδι». Σε ρόλο υποβολέα όλων των τελευταίων, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο. Το περιούσιο σύστημα που θέλουν να σώσουν, αν και δεν το λένε φανερά, είναι η παγκοσμιοποίηση, το ανώτατο - μέχρι στιγμής - στάδιο της καπιταλιστικής ολοκλήρωσης.

Κάποιοι απίθανοι τύποι, ο Ντόλαλντ, ο Μπόρις, η Μαρίν, ο Μπέπε και αρκετοί άλλοι θέλουν να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, θέλουν να βγουν από την Ευρωζώνη, θέλουν να επιβάλλουν δασμούς στις φτηνές εισαγωγές, θέλουν να περιορίσουν τη μετανάστευση που συμπιέζει τους μισθούς, αρνούνται εμπορικές συμφωνίες όπως η ΤΤΙΡ (Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Σχέση μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ) και μιλούν για την - κατά το σύστημα βδελυρή - εθνική κυριαρχία.

Αν τα καταφέρουν, έστω και εν μέρει, τι θα απομείνει από την παγκοσμιοποίηση; Η τελευταία βασίζεται σε τρείς πυλώνες: α) στην ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων (αγορές), β) στην ελεύθερη διακίνηση των αγαθών και γ) στην ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων (εργατικό δυναμικό). Αν οι τρείς πυλώνες τιναχτούν στον αέρα, πώς θα δουλεύουν τα εργοστάσια των πολυεθνικών στις φτωχές χώρες για να εξάγουν στις αναπτυγμένες; Αν διαλυθεί ή συρρικνωθεί η Ευρωζώνη μήπως «σκάσει η φούσκα» στις αγορές κεφαλαίων;

Η γερμανική εφημερίδα DieZeit (3-6-16) δημοσιεύει τους φόβους της αμερικανίδας ιστορικού Άν Άπλμπομ: «Αν ο Ντόναλντ Τραμπ εκλεγεί Πρόεδρος των ΗΠΑ θα απομονώσει την Αμερική. Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν καταφέρει να αποτρέψει την άνοδο των δεξιών, θα διαλυθεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Και τι θα είναι μετά η Δύση;» Το υπάρχον σύστημα έχει ήδη εξαπολύσει ολοκληρωτική αντεπίθεση. Σε όσους τολμούν να το αμφισβητήσουν τους αποδίδονται απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί και συκοφαντούνται προκειμένου να ηττηθούν ολοκληρωτικά.

Ο Ντόναλντ

Τα διεθνή συστημικά μέσα ενημέρωσης πάντα αναφέρονται στον υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού κόμματος στις ΗΠΑ ως ο «εκκεντρικός πολυεκατομμυριούχος Ντόναλντ Τράμπ». Το μεν «εκκεντρικός», στο υποσυνείδητο των ψηφοφόρων, παραπέμπει σε ιδιόρρυθμο, η συμπεριφορά και οι αντιλήψεις του οποίου δεν συμφωνούν με αυτές της υπόλοιπης κοινωνίας. Το δε «πολυεκατομμυριούχος» τον διαφοροποιεί από τα λαϊκά στρώματα, της εργατικής και μεσαίας τάξης, σε αντίθεση με την «πτωχή» αντίπαλό του Χίλαρι Κλίντον.

Στη συνέχεια ακολουθούν άπειροι χαρακτηρισμοί: λαϊκιστής, ρατσιστής, σεξιστής, ξενοφοβικός, λαοπλάνος, επικίνδυνος τυχοδιώκτης, οπαδός του προστατευτισμού και του απομονωτισμού κ.ο.κ.Τα συστημικά μέσα και οι άνθρωποί τους καθιέρωσαν μάλιστα και τον όρο «τραμπισμός» που προσδιορίζει κατ’ αυτούς την πολιτική ανοησία και την ανερμάτιστη ρητορεία. Προσπαθούν, εκμεταλλευόμενοι την πολιτική απειρία του, να τον αποξενώσουν από τους μαύρους, τους ισπανόφωνους και τις γυναίκες ψηφοφόρους. Τρόμος έχει καταλάβει το σύστημα μήπως σημαντικό τμήμα των οπαδών του γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς, που καθ’ όλη την προεκλογική διαδικασία του Δημοκρατικού Κόμματος καταφερόταν κατά της WallStreet και των αγορών, στηρίξει, στις εκλογές του Νοεμβρίου, τον Ντόναλντ Τραμπ.

Αναμφίβολα ο Τραμπ δεν έχει ένα σαφώς επεξεργασμένο πρόγραμμα και μια συνεκτική ιδεολογική βάση, επιτίθεται όμως κατά της διεφθαρμένης γραφειοκρατίας της Ουάσιγκτον και κατά της παγκοσμιοποίησης που στερεί θέσεις εργασίας στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Ο διορατικός πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν σε συνέντευξή του (18-12-15) είπε για τον Τραμπ: «Σπουδαίος άνθρωπος και γεμάτος ταλέντο χωρίς αμφιβολία». Ο Πούτιν, που κατηγορείται και αυτός από τους Δυτικούς ως εθνικιστής, λαϊκιστής και αυταρχικός, βλέπει το δάσος και όχι το δέντρο, βλέπει, δηλαδή, τη ρωγμή που προκαλεί ο Τραμπ στο σύστημα της παγκοσμιοποίησης. Τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα.

Ο Μπόρις

Στη Βρετανία ο βουλευτής του Συντηρητικού κόμματος και πρώην δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον και ο αρχηγός του κόμματος της Ανεξαρτησίας (Ukip) Νάϊτζελ Φάρατζ ηγούνται του αγώνα για την έξοδο από την ΕΕ. Απέναντί τους έχουν τον πρωθυπουργό Ντέϊβιντ Κάμερον και την πλειοψηφία της ηγεσίας των Συντηρητικών, το Εργατικό κόμμα του Τζέρεμι Κόρμπιν, το Φιλελεύθερο, τα εθνικιστικά κόμματα της Ουαλίας και της Σκωτίας και βεβαίως τις πολυεθνικές εταιρείες, την Τράπεζα της Αγγλίας και το Σίτυ του Λονδίνου. Αξιοσημείωτο είναι ότι το εθνικιστικό κόμμα της Σκωτίας που έδωσε αγώνα για την ανεξαρτησία από το Ηνωμένο Βασίλειο στηρίζει την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ, άρα, την εξάρτηση της Σκωτίας από την εξουσία των Βρυξελλών. Πρόκειται για απύθμενη πολιτική ανοησία.

Βασικά επιχειρήματα των οπαδών του Brexit η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας από την υπερκυβέρνηση των Βρυξελλών, που ελέγχεται από το Βερολίνο, και η αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού όχι μόνο από τρίτες χώρες αλλά και από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων. Στις 23 Ιουνίου θα ξέρουμε το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος. Ήδη ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε εξέφρασε το φόβο ότι ένα πιθανό Brexit θα δημιουργήσει ένα ντόμινο κατά το οποίο και άλλες χώρες θα επιδιώξουν την αποχώρησή τους από την ΕΕ. Φοβούνται οι Γερμανοί τη διάλυση της ΕΕ, γι’ αυτό ακόμα και τα εργατικά συνδικάτα τους κάνουν έκκληση στους βρετανούς ψηφοφόρους να απορρίψουν το Brexit, για να διασωθεί η γερμανική Ευρώπη που τόσα οικονομικά οφέλη τους εξασφαλίζει.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ σε συνέντευξή του (13-6-16) στη γερμανική εφημερίδα Bild είπε: «Μια ψήφος υπέρ του λεγόμενου Brexit θα δώσει μεγάλη ώθηση στις ακραίες αντι-ευρωπαϊκές δυνάμεις οι οποίες θα ανοίξουν σαμπάνιες. Γιατί είναι τόσο επικίνδυνο; Επειδή κανένας δεν μπορεί να προβλέψει ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Ως ιστορικός, φοβάμαι πως το Brexit μπορεί να είναι η αρχή της καταστροφής όχι μόνο της ΕΕ αλλά και του δυτικού πολιτικού πολιτισμού στο συνολό του». Ο κ. Τουσκ εννοεί τον «πολιτισμό» της παγκοσμιοποίησης.

Περιττό να πούμε ότι και ο Μπόρις Τζόνσον και ο Νάϊτζελ Φάρατζ χαρακτηρίζονται απ’ όλα τα διεθνή συστημικά μέσα ενημέρωσης και τους στρατευμένους αναλυτές ως εθνικιστές, ακροδεξιοί, λαϊκιστές, ξενοφοβικοί και ευρωσκεπτικιστές - η σωστή λέξη θα ήταν ευρωαρνητές.




Η Μαρίν και ο Μπέπε

Στη Γαλλία το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν και στην Ιταλία το ισχυρό Κίνημα 5 Αστέρων (M5S) του Μπέπε Γκρίλο έχουν ταχθεί υπέρ της εξόδου από την Ευρωζώνη και την υιοθέτηση εθνικών νομισμάτων. Βασικό ζητούμενο η απαλλαγή από τα δεσμά των Βρυξελλών – Βερολίνου και η αποκατάσταση της εθνικής κυριαρχίας. Η επίθεση του συστήματος κατά των δύο δεν φείδεται χαρακτηρισμών: ακροδεξιοί, φασίστες, λαϊκιστές, ρατσιστές, επικίνδυνοι τυχοδιώκτες που αποτελούν ένα ιδεολογικό συνοθήλευμα «αριστερο-εθνικολαϊκισμού». Όταν αναφέρονται δε στον Μπέπε Γκρίλο προτάσσουν πάντα την ιδιότητά του ως κωμικός ηθοποιός. Το «κωμικός» μεταφράζεται στο υποσυνείδητο των ψηφοφόρων σε κωμικός άνθρωπος, άρα αυτά που λέει δεν μπορεί παρά να είναι κωμικά. Όλα τα όπλα χρησιμοποιούνται με βασικό στόχο την υπεράσπιση της παγκοσμιοποίησης και του ευρωπαϊκού υποσυνόλου της, της ΕΕ και της Ευρωζώνης.

Ο γερμανός Μάρτιν Σελμάϊρ, διευθυντής του γραφείου του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν-Κλωντ Γιούνγκερ, κατά την πρόσφατη Σύνοδο των επτά ισχυρότερων χωρών (G7) στην Ιαπωνία έγραψε στο twitter: «G7 το 2017 με Τραμπ, Λεπέν, Μπόρις Τζόνσον και Μπέπε Γκρίλο; Ένα σενάριο φρίκης που δείχνει πόσο απαραίτητο είναι να πολεμήσουμε το λαϊκισμό». Όσοι εχθρεύονται το λαό εμφανίζουν τις πολιτικές υπέρ του λαού ως λαϊκισμό…

Απ’ όλα τα ανωτέρω είναι φανερό ότι η κύρια αντιπαράθεση, το μέγιστο διακύβευμα είναι αν το σύστημα της παγκοσμιοποίησης θα υποστεί θανατηφόρες ρωγμές ή θα θριαμβεύσει συντρίβοντας όσους το αμφισβητούν.

Η οξυδερκής πολιτικά Μαρίν Λεπέν έχει καταλάβει ποιά είναι η φύση της σύγκρουσης. Σε συνέντευξή της στη γαλλική εφημερίδα LeMonde (20-1-15), πέντε μέρες πριν από τις εκλογές που, όπως φαινόταν, θα έφερναν στην Ελλάδα μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, είπε: «Υπάρχει ένα ρήγμα στην Ευρώπη που περνάει από το γεγονός ότι πρέπει οι λαοί να ξαναπάρουν το πάνω χέρι από τον ολοκληρωτισμό της ΕΕ και των συνενόχων της, που είναι οι αγορές. Ελπίζω σε μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι παράξενο. Δε σημαίνει ότι έγινα θιασώτης της άκρας Αριστεράς. Δε συμφωνούμε με το πρόγραμμά τους, ειδικά για το Μεταναστευτικό. Στην Ελλάδα και την Ισπανία που δεν υπάρχει το αντίστοιχο του δικού μας Εθνικού Μετώπου η άκρα Αριστερά παίρνει τη θέση μας».

Η ειρωνεία είναι ότι, δύο μήνες πριν απ’ αυτήν την συνέντευξη της Μαρίν Λεπέν στη LeMonde, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας και ηγέτης της ευρωπαϊκής Δεξιάς Νικολά Σαρκοζί είχε δηλώσει: «Η Λεπέν δεν ανήκει στην άκρα Δεξιά αλλά στην άκρα Αριστερά». Είναι σαφές ότι το σύστημα βλέπει ως εχθρούς όσους το αμφισβητούν και αδιαφορεί αν προέρχονται από τη Δεξιά ή την Αριστερά.

Δυστυχώς η, άλλοτε πανίσχυρη, ευρωπαϊκή Αριστερά, παρακολουθεί άφωνη την αντιπαράθεση που εξελίσσεται, αφού πουθενά σχεδόν (με την εξαίρεση της Ιταλίας) δεν ηγεμονεύει των κοινωνικών δυνάμεων που συγκρούονται με την παγκοσμιοποίηση. Στην Ισπανία το κίνημα των Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας δεν αμφισβητεί ούτε την ΕΕ ούτε την Ευρωζώνη, αντιτίθεται στη λιτότητα και προσπαθεί να βελτιώσει τις πολιτικές της Ένωσης. Το πιθανότερο είναι ότι η τύχη του θα είναι ανάλογη με αυτή του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, δηλαδή, η ήττα και η υποταγή.

Εγκλωβισμένη σε ιδεολογήματα του παρελθόντος η ευρωπαϊκή Αριστερά εξακολουθεί να δίνει μάχες κατά του εθνικισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας και δεν αντιλαμβάνεται ότι ο πιο απειλητικός φασισμός είναι αυτός των πολυεθνικών γιγάντων και ο πιο στυγνός ρατσισμός αυτός των αγορών, που για τα κέρδη τους καταδικάζουν ολόκληρους λαούς και κράτη στον πόλεμο, την πείνα, την εξαθλίωση και το θάνατο.

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε αν ο Ντόναλντ, ο Μπόρις, η Μαρίν και ο Μπέπε θα μείνουν σταθεροί, μέχρι τέλους, σε όσα υποστηρίζουν ή αν θα εξαπατήσουν τους οπαδούς και ψηφοφόρους τους κάτω από τις ασφυκτικές πιέσεις και τους εκβιασμούς του συστήματος. Δεν γνωρίζουμε αν κάποιοι από αυτούς μεταμορφωθούν σε «πολιτική Ντίσνεϋλαντ». Εκείνο όμως που μπορούμε να πούμε είναι ότι ο αγώνας κατά της παγκοσμιοποίησης είναι αγώνας πρωτίστως εθνικοαπελευθερωτικός για κάθε λαό.

Το κείμενο αυτό είναι μια προσπάθεια να γίνουν εμφανή τα βαθύτερα αίτια και η πολυπλοκότητα των συγκρούσεων στο σύγχρονο κόσμο.

Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «ΕΠΙΚΑΙΡΑ» στις 17-6-2016

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΡΗΓΑΣ *

Ένα χωρίς προηγούμενο κύμα συμπαράστασης στους μετανάστες έχει εμφανιστεί τους τελευταίους μήνες και έχει εκφραστεί με ποικίλους τρόπους. Άλλοι ετοίμασαν μερίδες φαγητού και τις πήγαν σε πλατείες ή σε μέρη όπου μένουν μετανάστες. Άλλοι οργανώθηκαν σε μικρές αυτόνομες ομάδες και συλλόγους και πήγαν εθελοντές στην Μυτιλήνη και στην Λέρο. Άλλοι μάζεψαν ρούχα και φάρμακα με λεφτά από το υστέρημά τους και τα έδωσαν σε δομές αλληλεγγύης. Άλλοι οργάνωσαν συναυλίες, φεστιβάλ ή πάρτυ και όσα χρήματα συγκέντρωσαν τα προώθησαν κατευθείαν σε μετανάστες στο Ελληνικό ή στον Πειραιά ή όπου αλλού.

Αυτή η αυθόρμητη έκφραση των λαϊκών στρωμάτων της κοινωνίας, που υποδηλώνει την ευαισθησία τους για το μεταναστευτικό πρόβλημα, είναι ακριβώς η έννοια της λαϊκότητας. Πρόκειται δηλαδή για την αυθόρμητη, ανεπιτήδευτη και πηγαία έκφραση συμμετοχής και αλληλεγγύης που βγαίνει από την ανθρωπιά που φέρει μέσα του κάθε άνθρωπος.

Παράλληλα αναπτύχθηκε και μια άλλη δράση, αυτή τη φορά όχι από τα λαϊκά στρώματα. Ένα δυνατό κλιμάκιο ανθρωπιάς απαρτιζόμενο από celebrities, πολιτικούς της δεκάρας, επιχειρηματίες και ανθρώπους του ποδοσφαίρου εμφανίστηκε στον Πειραιά και έκανε επίθεση αγάπης στους πρόσφυγες. Ρουβάς, Βαρδινογιάννη, Πατούλης και Μόραλης ανάμεσα σε άλλους, δεν άφησαν μωρό αφίλητο –πάντα με συνοδεία κάμερας τηλεοπτικού σταθμού για να είναι σίγουροι ότι τα πλάνα θα βγουν στον αέρα. Μετά μπήκε στο παιχνίδι και η έντυπη δημοσιογραφία. Το περιοδικό downtown δημοσίευσε μια φωτογραφία με διάφορους ανθρώπους του θεάματος ντυμένους πρόσφυγες. Στην περίπτωση της επίσκεψης των celebrities και των υπολοίπων στον Πειραιά, η προσπάθεια ήταν μάλλον σχετικά επιτυχημένη, στην περίπτωση όμως του downtown το αποτέλεσμα ήταν ένα αίσχιστο μασκαριλίκι. Πάντως, παρά την επιτυχία ή την αποτυχία τους, οι δύο περιπτώσεις δεν έχουν μεγάλες διαφορές, διότι ο κοινός παρονομαστής είναι ο λαϊκισμός.

Η ουσία του κάθε λαϊκισμού, επιτυχημένου ή όχι, είναι ακριβώς η μίμηση, ο πιθηκισμός και η καπήλευση οτιδήποτε λαϊκού από άτομα ή οργανώσεις που δεν έχουν σχέση με τα λαϊκά στρώματα. Ο λόγος είναι εμφανής: οι δημόσιες σχέσεις και η καλή εικόνα του επιχειρηματία ή του τραγουδιστή ή του πολιτικού. Εκτός από το ζήτημα της προβολής του ενδιαφερόμενου λαϊκιστή, υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα εξαιρετικά πιο σημαντικό.

Η «λαϊκότητα» σημαίνει την ενεργό συμμετοχή του λαού σε μία ζωντανή διαδικασία και μάλιστα με δράσεις στις οποίες εμπλέκονται μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Ο λαός όμως δεν είναι κάτι το ενιαίο, ιδιαίτερα όταν εκφράζεται αυθόρμητα. Η σκέψη και η πράξη του δεν θα σταματήσουν πάντα στο πολιτικά «ορθό» ή στο πολιτικά «πρέπον» ή σε αυτό που, εν τέλει, επιθυμεί η κυρίαρχη ιδεολογία. Μπορεί να πάει μακρύτερα, σε δρόμους κοινωνικής αμφισβήτησης, «λοξοδρομώντας» από το «πρέπον». Αυτοί λοιπόν που συνδέουν την αλληλεγγύη με την προσωπική τους προβολή, προσπαθούν να ορίσουν το πλαίσιο στο οποίο πρέπει να εκδηλώνεται η αλληλεγγύη. Το ιδανικό γι’ αυτούς θα ήταν αυτό το λαϊκό συναίσθημα να μην εκφράζεται από τον ίδιο τον λαό αλλά από τους εκπροσώπους της «λαϊκότητάς» του, που είναι ακριβώς αυτοί οι λαϊκιστές. Για παράδειγμα, ο λαϊκιστής πολιτικός μιμείται επιφανειακά τις εκφράσεις του λαού όχι μόνο για να κερδίσει τη συμπάθεια των εκλογέων αλλά επειδή δεν θέλει τον λαό να δρα. Το μόνο που πρέπει να κάνει ο λαός είναι να δίνει την ευλογία του κάθε 4 χρόνια (ή λιγότερο) για να δρα ο πολιτικός για λογαριασμό του.

Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο το ιδανικό για την κυρίαρχη τάξη είναι να δίνουν οι πολίτες χρήματα στις ΜΚΟ των επιχειρηματιών και των συμφερόντων που ελέγχονται από το σύστημα, στην συνέχεια οι έμμισθοι υπάλληλοι των ΜΚΟ με την αρωγή του κράτους να παρέχουν αλληλεγγύη στις δόσεις που βολεύουν, χωρίς κινδύνους λαϊκής συμμετοχής πέραν της χρηματικής συνεισφοράς.

Προφανώς αυτό μπορεί να μην γίνεται συνειδητά από όλους τους συμμετέχοντες στο πανηγυράκι επώνυμης αλληλεγγύης, είναι όμως αξιοπρόσεκτο το γεγονός ότι αυτές οι επώνυμες προσπάθειες γίνονται πάντα αφού έχει εκφραστεί η λαϊκή τάση και ποτέ πριν. Αυτή η… ηθική συμμετοχή που περιμένει για να εκφραστεί αφού εξασφαλίσει ότι θα είναι αρεστή σε μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, είναι άξιο λόγου να κριθεί για την ειλικρίνειά της και για τους σκοπούς της.

H φωτογραφία είναι από το οδοιπορικό του «Ημεροδρόμου», στα Τέμπη (Ρεπορτάζ: Ηλίας Σκυλλάκος – Φωτογραφίες: Αποστόλης Ντόμαλης), όπου είχαν αποκλειστεί πρόσφυγες.