Μειωμένες κατά -6,1% ήταν οι γεννήσεις στην Ελλάδα το 2023, όπως ανακοινώθηκε σήμερα από την ΕΛΣΤΑΤ. Η συρρίκνωση του πληθυσμού συνεχίζεται ακάθεκτη, αφού οι θάνατοι ήταν για άλλη μια χρονιά περισσότεροι από τις γεννήσεις, ένα φαινόμενο που παρατηρείται με όλο και μεγαλύτερη ένταση εδώ και πάνω από μία δεκαετία.

Συγκεκριμένα, το 2023 γεννήθηκαν 71.455 παιδιά, από 76.095 το 2022, καταγράφοντας νέο αρνητικό ρεκόρ. Από το 2010 ο ετήσιος αριθμός των γεννήσεων έχει μειωθεί κατά 38%, αντανακλώντας εν μέρει και τη συσχέτιση της οικονομικής κρίσης με τις δυσκολίες απόκτησης παιδιού.

Αρνητικό το ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι θάνατοι ανήλθαν σε 128.101, μειωμένοι κατά 9% σε σύγκριση με το 2022 (140.801) και σχεδόν 11% σε σύγκριση με το 2020 (143.901), παραμένοντας ωστόσο αισθητά περισσότεροι από ό,τι πριν την πανδημία του Covid-19.

Ως αποτέλεσμα, ο πληθυσμός μειώθηκε κατά -56.446 άτομα, έναντι μείωσης -64.706 το 2022. Η αναλογία γεννήσεων-θανάτων ονομάζεται «φυσικό ισοζύγιο» και είναι ένα μέγεθος που κινείται σε αρνητικό έδαφος, από την εποχή των μνημονίων και μετά.

Η ψαλίδα του «φυσικού ισοζυγίου» μειώθηκε ελαφρά σε σύγκριση με το 2022, όμως αυτό οφείλεται αποκλειστικά στο γεγονός ότι καταγράφηκαν λιγότεροι θάνατοι, καθώς οι επιπτώσεις του πανδημικού κύματος υποχώρησαν.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Άκαρπα τα μέτρα για το δημογραφικό

Φαίνεται πως τα μέχρι τώρα μέτρα της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του λεγόμενου «δημογραφικού προβλήματος», όπως το εφάπαξ επίδομα γέννησης,  δεν είναι αρκετά για να αναχαιτίσουν την τάση μείωσης των γεννήσεων. Εξάλλου, τα 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται, ποσό που αυξήθηκε κατά 400 ευρώ το 2024,  λειτουργούν περισσότερο ως επικοινωνιακός «μποναμάς», παρά ως πραγματική στήριξη στα ζευγάρια ή τους μονογονείς.

Όσο για τα μέτρα στήριξης των νέων ζευγαριών, όπως το πρόγραμμα «Σπίτι Μου», παραμένουν αποσπασματικά και δεν λύνουν το στεγαστικό πρόβλημα, που είναι από τους βασικότερους ανασχετικούς παράγοντες για όσους θέλουν να φτιάξουν οικογένεια και να μεγαλώσουν παιδιά.

Ομολογουμένως, το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό, που παρουσιάστηκε χθες στο υπουργικό συμβούλιο, είναι πολύ πιο ολοκληρωμένο -τουλάχιστον στα χαρτιά, καθώς περιλαμβάνει μια ευρεία μια δέσμη μέτρων. Μένει ωστόσο να δοκιμαστεί στην πράξη, ενώ τα αποτελέσματά του δεν θα είναι άμεσα ορατά, αφού οι δράσεις έχουν ορίζοντα δεκαετίας.

πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Αύξηση της βρεφικής και περιγεννητικής θνησιμότητας

Ανησυχητική ένδειξη είναι η αύξηση των θανάτων βρεφών ηλικίας κάτω του έτους, ανεβάζοντας τον δείκτη βρεφικής θνησιμότητας (αναλογία θανάτων βρεφών ανά 1.000 γεννήσεις) στο 3,5 από 3,2.

Επίπεδα ρεκόρ καταγράφει ο δείκτης περιγεννητικής θνησιμότητας, δηλαδή η αναλογία θανάτων βρεφών κάτω της μίας εβδομάδας ή βρεφών που γεννήθηκαν νεκρά, ανά 1.000 γεννήσεις ζώντων. Όπως σημειώνεται στην έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ, ο  δείκτης περιγεννητικής  θνησιμότητας ανήλθε στο 7,5 το 2023, έχοντας αυξηθεί πάνω από 2 μονάδες μέσα στην τελευταία δεκαετία.

Ο δείκτης νεογνικής θνησιμότητας, δηλαδή οι θάνατοι βρεφών που είναι μικρότερα ενός μηνός σε αναλογία με τις γεννήσεις, παραμένει σταθερός, στο 2,2

πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

«Βιομηχανία» τοκετών με καισαρική

Ερωτηματικά προκαλεί και η μεγάλη δυσαναλογία ανάμεσα στους φυσιολογικούς τοκετούς και τις γεννήσεις με καισαρική τομή. Όπως φαίνεται στο σχετικό γράφημα της ΕΛΣΤΑΤ, το 2023  44.406 παιδιά γεννήθηκαν με καισαρική τομή – αριθμός που αντιστοιχεί σε πάνω από το 62% των συνολικών γεννήσεων. Είναι γνωστό ότι μια γέννηση με καισαρική κοστίζει από 1.000 ευρώ και πάνω σε δημόσιο νοσοκομεία, και από 1400 σε ιδιωτικό μαιευτήριο – χωρίς να περιλαμβάνονται οι αμοιβές των γιατρών, η παρακολούθηση των νεογνών κ.λπ.   Είναι φαινομενικά παράδοξο, ότι όσο μειώνονται οι γεννήσεις, τόσο «φουσκώνουν» τα έξοδα και οι ταρίφες στην αγορά τοκετού, στον ιδιωτικό αλλά και τον δημόσιο τομέα.

Μείωση γάμων, αύξηση διαζυγίων

Ως προς τα στοιχεία της  ΕΛΣΤΑΤ για τους γάμους και τα διαζύγια, καταγράφονται τα εξής:

• Οι γάμοι το 2023 ανήλθαν σε 40.351 (21.402 θρησκευτικοί και 18.949 πολιτικοί) παρουσιάζοντας μείωση κατά 6,9% σε σχέση με το 2022, κατά το οποίο είχαν πραγματοποιηθεί 43.355 (21.381 θρησκευτικοί και  21.974 πολιτικοί).
• Τα σύμφωνα συμβίωσης το 2023 ανήλθαν σε 15.069, παρουσιάζοντας αύξηση 17,4% σε σύγκριση με το 2022 που ήταν 12.840. Στα σύμφωνα συμβίωσης του έτους 2023 περιλαμβάνονται 262 σύμφωνα συμβίωσης μεταξύ ανδρών και 121 μεταξύ γυναικών

• Τα διαζύγια το 2023 ανήλθαν σε 15.114 παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,4% σε σχέση με το 2022 (14.477 διαζύγια). Αναφορικά με τον τύπο διαζυγίου, οκτώ στα δέκα διαζύγια που εκδόθηκαν την τελευταία πενταετία είναι συναινετικά. Κατά το 2023, εκδόθηκαν 12.214 συναινετικά (80,8%) και 2.044 κατ’αντιδικία διαζύγια (13,5%), ενώ για 856 διαζύγια (5,7%) δεν δηλώθηκε ο τύπος διαζυγίου. Το 2023, οι περισσότερες αποφάσεις διαζυγίων για τους άντρες αφορούσαν την ομάδα ηλικιών 45 – 49 (20,1%), ενώ για τις γυναίκες την ομάδα ηλικιών 40 – 44 (21,3%). Το 66,1% των διαζυγίων που εκδόθηκαν το 2023 αφορά σε γάμους που διήρκησαν 10 και πλέον έτη (9.990 διαζύγια) (Πίνακες 10, 11, 12 και 13).
• Η αναλογία διαζυγίων ανά 100 γάμους ήταν 37,5 το 2023, έναντι 33,4 το 2022, 34,2 το 2021, 41,2 το 2020 και 32,1 το 2019

Ο μικρότερος που καταγράφηκε μέχρι στιγμής αναμένεται να είναι ο αριθμός των γεννήσεων το 2023, όπως τονίστηκε σε διεθνές συνέδριο του Economist, στο Καβούρι.

Σύμφωνα με την ΕΡΤ, για τα τελευταία 91 χρόνια, από το 1932, οι γεννήσεις το 2023 είναι λιγότερες από 73.000, για την ακρίβεια 72.244, που αναμένεται βεβαίως να οριστικοποιηθούν από τα ληξιαρχεία και την ΕΛΣΤΑΤ το επόμενο διάστημα.

Ο δείκτης γονιμότητας έχει πέσει κάτω από το 1,5% από το 1987 και μετά. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ενάμισι παιδί ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας, κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό.

Αυτό μεταφράζεται σε συρρίκνωση του πληθυσμού, ο οποίος αναμένεται, σύμφωνα με τις πιο ζοφερές εκτιμήσεις, να μειωθεί την τελευταία 25ετία έως και 1,5 εκατομμύριο, ενώ με κάποια πιο αισιόδοξα στοιχεία, ίσως η μείωση του πληθυσμού θα είναι 1,15 εκατομμύριο.

Αυτό σημαίνει ότι η μείωση του πληθυσμού κάτω των 65 ετών θα είναι 1,8 εκατομμύρια άτομα.

 

Τάσος Σαραντής

Προβλήματα υγείας και ανάπτυξης παρατηρούνται στα παιδιά των ιθαγενών Yanomami του Αμαζονίου που έρχονται σε επαφή με τους ξένους πληθυσμούς, οι οποίοι διεισδύουν στην περιοχή τους, και καταναλώνουν βιομηχανικά τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες, ζάχαρη, αλάτι, λιπαρά και συντηρητικά.

Οι υγειονομικές συνθήκες που πλήττουν την κοινότητα Yanomami στον βραζιλιάνικο Αμαζόνιο, όπως ο υποσιτισμός και οι χρόνιες ασθένειες, είναι αποτέλεσμα της παραβίασης των δικαιωμάτων τους, των ασταθών κοινωνικοοικονομικών συνθηκών και των συνεχιζόμενων εδαφικών διαμαχών. Αυτές οι συνθήκες οδήγησαν σε μια κοινωνικο-περιβαλλοντική ευπάθεια τον πληθυσμό τους, βάζοντας τις οικογένειές τους, ιδιαίτερα τα παιδιά, στον κίνδυνο της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων.

Πάνω από το 90% των Yanomami ηλικίας έξι μηνών έως 5 χρόνων εμφανίζουν χαμηλό ανάστημα –που ονομάζεται γραμμική καθυστέρηση ανάπτυξης– σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήχθη από το Ιδρυμα Oswaldo Cruz της Βραζιλίας (Fiocruz).

«Χωρίς αμφιβολία, η αυξημένη κατανάλωση υδατανθράκων, ζάχαρης, αλατιού, λίπους, πρόσθετων τροφίμων και υψηλά επεξεργασμένων τροφίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε θρεπτικά συστατικά συμβάλλει σε διατροφικά και μεταβολικά προβλήματα για την υγεία, ειδικά μεταξύ των παιδιών τους», εξηγούν στον ισότοπο Εcologist ερευνητές του Ινστιτούτου. Σύμφωνα με τους ίδιους, η αυξημένη κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων μεταξύ των παιδιών των Yanomami όχι μόνο επιδεινώνει σημαντικά τα προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας τους, αλλά προκαλεί και νέα. Αλλωστε, πολυάριθμα ερευνητικά ευρήματα έχουν αποδείξει συσχετίσεις μεταξύ υπερεπεξεργασμένων τροφίμων και διαφόρων προβλημάτων για την υγεία, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης τύπου 2, ο καρκίνος, η κατάθλιψη, η σκλήρυνση κατά πλάκας, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ακόμη και η θνησιμότητα.

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα που καταναλώνονται πιο συχνά από τους Yanomami ήταν κέικ ή μπισκότα (25%) και σοκολάτα ή σκόνη σοκολάτας (6%). Μερικοί καταναλώνουν επίσης αναψυκτικά, σόδα, καραμέλες, τεχνητούς χυμούς και γιαούρτια, κονσερβοποιημένα τρόφιμα, στιγμιαία νουντλς, μεταξύ άλλων.

Τα ελάχιστα επεξεργασμένα «τοπικά» τρόφιμα που κατανάλωναν οι Yanomami αποτελούνταν κυρίως από φρούτα (69%), ακολουθούμενα από καλαμπόκι, ρίζες ή βολβούς (45%), καρδιά φοίνικα (33%), ψάρια ή καβούρια (33%) και κουσκούς (32%). Η μελέτη του βραζιλιάνικου ινστιτούτου ήταν μια ολοκληρωμένη έρευνα για παιδιά που κατοικούν σε χωριά σε τρεις απομακρυσμένες περιοχές του βραζιλιάνικου Αμαζονίου, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για αυτή την ιδιαίτερα υποεκπροσωπούμενη ομάδα. Η ομάδα που ερευνήθηκε αποτελούνταν από παιδιά των Yanomami ηλικίας από έξι μηνών έως πέντε ετών και η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τρεις κοινότητες των Yanomami που βρίσκονται στον Αμαζόνιο της Βραζιλίας: Maturaca, Ariabu και Auaris.

Οι κάτοικοι των χωριών Maturaca και Ariabu έχουν συνήθως πιο τακτικές αλληλεπιδράσεις με μη αυτόχθονες κοινότητες, οι οποίες περιλαμβάνουν στρατιωτικό προσωπικό, εργαζόμενους στον τομέα της υγείας, παράνομους ανθρακωρύχους, υλοτόμους και εγκληματικές ομάδες. Αντίθετα, ο πληθυσμός του Ariabu είναι σχετικά απομονωμένος, έχοντας περιορισμένη επαφή με τις αστικές κοινότητες. Κατά συνέπεια, απολαμβάνουν μεγαλύτερη εδαφική κινητικότητα, κάτι που τους παρέχει την ελευθερία να ασκούν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους. Στη μακρινή βόρεια περιοχή της Βραζιλίας, ο πληθυσμός των Yanomami αποτελείται από περίπου 27.000 άτομα, κατανεμημένα σε περισσότερα από 300 χωριά στην Ιθαγενή Επικράτεια Yanomami, σε μια περιοχή 9.664.975 εκταρίων.

Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι η κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων ήταν σημαντικά πιο διαδεδομένη στα παιδιά από το Maturaca (11,6 φορές υψηλότερη) και το Ariabu (9,2 φορές υψηλότερη) σε σύγκριση με τα παιδιά από το Auaris. Αυτή η παρατήρηση υπογραμμίζει τη σημασία της κοινωνικής επαφής με μη αυτόχθονες κοινότητες ως κρίσιμο παράγοντα που επηρεάζει την κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων.

Οι Yanomami παραδοσιακά κατηγοριοποιούνται ως κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες, αλλά οι συχνές εισβολές παράνομων ανθρακωρύχων, υλοτόμων και εγκληματικών οργανώσεων στην επικράτειά τους έχουν άμεση επίδραση στις περιοχές από τις οποίες συγκεντρώνουν την τροφή τους, επηρεάζοντας κατά συνέπεια τα διατροφικά τους πρότυπα. Οι οικογένειές τους αναγκάζονται να αλληλεπιδρούν με μη αυτόχθονες κοινότητες, με αποτέλεσμα την έκθεσή τους στα αστικά κέντρα και την κατανάλωση εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων με φτωχό θρεπτικό περιεχόμενο, υψηλή ενεργειακή πυκνότητα, χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και μικροθρεπτικά συστατικά και αφθονία συντηρητικών και βιομηχανικών πρόσθετων.

Αυτό που τράβηξε το ενδιαφέρον της ομάδας των επιστημόνων ήταν η συσχέτιση μεταξύ της αυξημένης κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων από τους Yanomami και της μεγαλύτερης πιθανότητας να εγκαταλείψουν τις γεωργικές τους πρακτικές. «Οι Yanomami ήταν ιστορικά γνωστοί για τον ημινομαδικό τρόπο ζωής τους, μετακινούμενοι σε νέες περιοχές κάθε δύο χρόνια για να επιτρέπουν στα προηγούμενα εδάφη να αναγεννηθούν. Σήμερα, είναι απρόθυμοι να εγκαταλείψουν το έδαφός τους λόγω της εισβολής παράνομων ανθρακωρύχων, υλοτόμων και διακινητών ναρκωτικών, που τους έχει ενσταλάξει φόβο για την πιθανότητα βίαιων επιθέσεων».

Οι επιστήμονες ανέφεραν ότι οι Yanomami βασίζονταν παραδοσιακά στην κατανόησή τους για τους κύκλους του ήλιου και της σελήνης, καθώς και για τα μοτίβα της βροχής και της ξηρασίας, για να παρατηρήσουν και να διαχειριστούν τη δυναμική του εδάφους και της γης. Ωστόσο, οι πρόσφατες αλλαγές στα καιρικά πρότυπα, συμπεριλαμβανομένων των ακραίων κλιματικών συνθηκών, έχουν διαταράξει την ικανότητα προσδιορισμού με ακρίβεια των βέλτιστων χρόνων φύτευσης για καλλιέργειες όπως το καλαμπόκι και η μανιόκα. Επιπλέον, τώρα ανησυχούν για την αλιεία λόγω της μόλυνσης των ποταμών τους από παράνομες δραστηριότητες εξόρυξης, ιδιαίτερα την παρουσία υδραργύρου. Αυτές οι περιβαλλοντικές προκλήσεις έχουν οδηγήσει τους Yanomami να βασίζονται όλο και περισσότερο σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, καθώς δυσκολεύονται να διατηρήσουν τις παραδοσιακές τους πρακτικές.

Δυστυχώς, οι εξελίξεις που παρατηρούνται μεταξύ των Yanomami τις τελευταίες δύο δεκαετίες είναι παρόμοιες με τις εμπειρίες σχεδόν όλων των αυτόχθονων πληθυσμών στη Βραζιλία που έχουν άμεση επαφή με μη αυτόχθονες κοινότητες για περισσότερα από 50 χρόνια.

Πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Απογοητευτικά τα στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών 2022. Σύμφωνα με αυτά o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανέρχεται στο 26,3% του πληθυσμού της χώρας (2.722.000 άτομα).

Το ποσοστό είναι ελαφρώς μικρότερο (κατά 2%) σε σχέση με το 2021 (28,3%).

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα έχει τη δεύτερη χειρότερη επίδοση μετά τη Βουλγαρία σε σχέση με τις εννέα ευρωπαϊκές χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία.

Το κατώφλι της φτώχειας για μονοπρόσωπο νοικοκυριό ανέρχεται στο ποσό των 5.712 ευρώ ετησίως και σε 11.995 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών. Ορίζεται στο 60% του διάμεσου συνολικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, το οποίο εκτιμήθηκε σε 9.520 ευρώ, ενώ το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών της χώρας εκτιμήθηκε σε 18.563 ευρώ.

Από την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για τον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, προκύπτουν επίσης τα εξής:

Τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας εκτιμώνται σε 742.235 σε σύνολο 4.049.102 νοικοκυριών, και τα μέλη τους σε 1.945.199 στο σύνολο των 10.399.329 ατόμων του εκτιμώμενου πληθυσμού της χώρας που διαβιεί σε ιδιωτικά νοικοκυριά.

Σε πέντε περιφέρειες (Κρήτη, Αττική, Νότιο Αιγαίο, Ήπειρος και Θεσσαλία) καταγράφονται ποσοστά κινδύνου φτώχειας χαμηλότερα από αυτό του συνόλου της χώρας, ενώ στις υπόλοιπες οκτώ περιφέρειες (Ιόνια Νησιά, Βόρειο Αιγαίο, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Δυτική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα, Κεντρική Μακεδονία και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη) τα αντίστοιχα ποσοστά είναι υψηλότερα.

Ο κίνδυνος φτώχειας εκτιμάται σε 25,9% για όσους έχουν ολοκληρώσει προσχολική, πρωτοβάθμια και το πρώτο στάδιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σε 18% για όσους έχουν ολοκληρώσει το δεύτερο στάδιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και σε 7,2% για όσους έχουν ολοκληρώσει το πρώτο και το δεύτερο στάδιο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού είναι υψηλότερος στην περίπτωση των παιδιών ηλικίας 17 ετών και κάτω (28,1%), μειωμένος κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2021 (32,0%).

---

Αναλυτικά τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ

Επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις που ήθελαν την Ινδία να γίνεται η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου, ξεπερνώντας την Κίνα.

Μια είδηση που στάθηκε αφορμή για το περιοδικό "Der Spiegel" να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα προκλητικό σκίτσο που προκάλεσε τις εντονότατες αντιδράσεις πολλών και ιδιαίτερα, των Ινδών πολιτών.

Στην εν λόγω γελοιογραφία του γερμανικού περιοδικού αποτυπώνεται ένα τρένο, σε φανερά κακή κατάσταση, γεμάτο Ινδούς επιβάτες, που έχουν ανέβει ακόμη και στην οροφή του και δίπλα του να κινείται ένα κινεζικό, με μεγάλη ταχύτητα.

Ακόμη και ο ομοσπονδιακός υπουργός Rajeev Chandrasekhar έγραψε στο Twitter: "Παρά την προσπάθειά σας να κοροϊδέψετε την Ινδία, δεν είναι έξυπνο να στοιχηματίζετε εναντίον της Ινδίας υπό τον πρωθυπουργό @narendramodi ji. Σε λίγα χρόνια, η οικονομία της Ινδίας θα είναι μεγαλύτερη από τη Γερμανία".

Πολλοί έκαναν αναρτήσεις στο twitter, λέγοντας ότι το περιοδικό είχε κολλήσει με μια ξεπερασμένη ιδέα για την Ινδία και δεν είχε αναγνωρίσει την πρόοδο που είχε σημειώσει η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες.

Άλλοι χαρακτήρισαν το εν λόγω σκίτσο "ρατσιστικό και κακόγουστο".

Ο παγκόσμιος πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται και αναμένεται να φθάσει τα 8 δισεκατομμύρια ανθρώπους περί τη 15η Νοεμβρίου, σύμφωνα με πρόβλεψη του τμήματος οικονομικών και κοινωνικών υποθέσεων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

Τα στοιχεία δόθηκαν στην δημοσιότητα με αφορμή την σημερινή διεθνή Ημέρα Πληθυσμού, για την οποία μίλησε και ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Η μεγάλη ανατροπή με την Ινδία

Κατά την ίδια πηγή, η Ινδία θα ξεπεράσει το 2023 την Κίνα και θα γίνει η πολυπληθέστερη χώρα στην υφήλιο.

«Καθώς αναμένουμε τη γέννηση του 8.000.000.000ού κατοίκου της Γης», το γεγονός αυτό οφείλει να αποτελέσει «υπενθύμιση της ευθύνης που μοιραζόμαστε να φροντίζουμε τον πλανήτη μας» και προσφέρεται «μια στιγμή για να σκεφθούμε ποιες είναι οι υποσχέσεις που αναλάβαμε ο ένας προς τον άλλο αλλά δεν τηρήσαμε», τόνισε σε μήνυμά του για την Ημέρα Πληθυσμού ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος.

Δίνεται επίσης «η ευκαιρία να εορτάσουμε την ποικιλομορφία μας, να αναγνωρίσουμε την κοινή ανθρωπιά μας και να θαυμάσουμε τις προόδους στο πεδίο της υγείας, που παρέτειναν τη διάρκεια ζωής και μείωσαν σημαντικά τα ποσοστά μητρικής και παιδικής θνησιμότητας», συνεχίζει ο ΓΓ του ΟΗΕ.

Οι προβλέψεις μέχρι το 2100

Σύμφωνα με το τμήμα του Οργανισμού που έκανε αυτή την πρόβλεψη, ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται σήμερα με τον πιο βραδύ ρυθμό από το 1950. Ο παγκόσμιος πληθυσμός μπορεί να φθάσει περί τα 8,5 δισεκ. το 2030 και τα 9,7 δισεκ. το 2050, φθάνοντας στην κορύφωση, στα 10,4 δισεκ. τα χρόνια του 2080 και παραμένοντας σε αυτό το επίπεδο ως το 2100.

Ενώ διαπιστώνεται καθαρή πτώση της γεννητικότητας σε πολλές από τις λεγόμενες ανεπτυγμένες χώρες, η αύξηση του πληθυσμού η οποία αναμένεται τις επόμενες δεκαετίες θα είναι επικεντρωμένη, κατά το μισό και πλέον, σε οκτώ χώρες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Πρόκειται για τη ΛΔ Κονγκό, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ινδία, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες και την Τανζανία.

Η μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα που ξεκίνησε από τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας συνεχίζεται απρόσκοπτα.

Στη μείωση αυτή συμβάλει σημαντικά το ισοζύγιο γεννήσεων και θανάτων που είναι όλο και περισσότερο αρνητικό.

Τίθεται έτσι ένα ερώτημα: οι θάνατοι που είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια θα συνεχίσουν να υπερτερούν και στο μέλλον, με αποτέλεσμα το φυσικό ισοζύγιο να παραμένει αρνητικό;

Απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα δίνει πρόσφατη μελέτη του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και διευθυντή του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων Βύρωνα Κοτζαμάνη, ο οποίος μίλησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Οι θάνατοι καθ' όλη τη μεταπολεμική περίοδο αυξάνονται σχεδόν σταθερά παρόλο που την τελευταία 65ετία ο μέσος όρος ζωής έχει αυξηθεί κατά, σχεδόν, 15 χρόνια. Αντίφαση; αναρωτιέται ο καθηγητής, για να απαντήσει "προφανώς όχι", εξηγώντας στη συνέχεια:

 "Η αύξηση των θανάτων οφείλεται στην προοδευτική γήρανση του πληθυσμού μας, στην αύξηση δηλαδή του «βάρους» των 65 ετών και άνω (ακόμη δε περισσότερο στην αύξηση του «βάρους» των 85 και άνω). Οι μεν 65 και άνω σε απόλυτες τιμές πενταπλασιάστηκαν σχεδόν ανάμεσα στο 1951 και το 2018 (και το ποσοστό τους στον συνολικό πληθυσμό από 6,8% αυξήθηκε στο 22%), ενώ την ίδια περίοδο, ο αριθμός των 85 και άνω υπερ-δεκαπλασιάστηκε και το ειδικό τους βάρος στο εσωτερικό της ομάδας των 65 ετών και άνω από 5,8% το 1951 εγγίζει το 15% το 2018".

 "Ταυτόχρονα", προσθέτει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής "όλοι ξέρουμε ότι η θνησιμότητα αυξάνεται σημαντικά μετά τα 65 έτη, ταχύτατα δε μετά τα 85 έτη. Έτσι, παρόλο που οι πιθανότητες ζωής μας αυξήθηκαν την τελευταία 65ετία, η αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων οδήγησε στην αύξηση του αριθμού των θανάτων που υπερδιπλασιάσθηκαν ανάμεσα στην πρώτη μεταπολεμική πενταετία και στην τελευταία αντίστοιχη (2013-2017).
Ο αριθμός των θανάτων αναμένεται όμως να αυξηθεί και τις δυο επόμενες δεκαετίες καθώς τα κέρδη στη μέση προσδοκώμενη ζωή θα επιβραδυνθούν και ταυτόχρονα τόσο το πλήθος όσο και το ποσοστό των άνω των 65 ετών θα συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι και το 2035 (αύξηση από 300 έως 500 χιλ και από το 21% στο 27-28% του συνολικού πληθυσμού αντίστοιχα)".

Η πορεία των γεννήσεων την ίδια περίοδο ήταν διαφορετική. Ειδικότερα, συνεχίζει ο καθηγητής, ενώ μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο αριθμός τους υπερέβαινε σταθερά τις 140.000, την επόμενη δεκαετία καταγράφεται μια σημαντική πτώση (102.000 το 1990). Η πτώση αυτή θα ανακοπεί στη συνέχεια (οι γεννήσεις θα σταθεροποιηθούν γύρω από τις 100.000 την δεκαετία του 1990), θα καταγραφεί δε ακόμη και μια μικρή αύξησή τους ανάμεσα στο 2001 και το 2008. Στη συνέχεια όμως οι πρότερες τάσεις αναστρέφονται και το 2017 οι γεννήσεις δεν υπερβαίνουν πλέον τις 85.500 με αποτέλεσμα το φυσικό ισοζύγιο να είναι αρνητικό κατά 36.000.

 Μπορούμε μήπως να ελπίζουμε ότι τις επόμενες δεκαετίες οι γεννήσεις θα ανακάμψουν σημαντικά και το φυσικά μας ισοζύγια να γίνουν πάλι θετικά, όπως ήταν μέχρι και το 2009;

Ο κ. Κοτζαμάνης εκτιμά ότι αυτό είναι αδύνατον και εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τους λόγους. Καταρχάς, λέει, ότι ο πληθυσμός των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας τις δυο επόμενες δεκαετίες (των γυναικών δηλαδή αυτών που θα είναι σε ηλικία να τεκνοποιήσουν) αναμένεται να μειωθεί (κατά 300 χιλ. ανάμεσα στο 2018 και το 2035), ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες ότι θα αυξηθεί ο μέσος αριθμός παιδιών που θα φέρουν στον κόσμο οι γυναίκες αυτές. Αλλά ακόμη και αυτό αν γίνει, εάν δηλαδή οι γυναίκες που γεννήθηκαν ανάμεσα στο 1980 και το 2000 αυξήσουν λίγο την γονιμότητά τους, φέρνοντας στον κόσμο κατά μέσο όρο από 1,5 παιδιά έως 1,7-1,8 παιδιά, ο μέσος ετήσιος αριθμός των γεννήσεων την περίοδο 2018-2035 δύσκολα θα ξεπεράσει τις 95.000.

Με δεδομένο, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι οι θάνατοι την ίδια περίοδο θα ανέλθουν στην ευνοϊκότερη των περιπτώσεων στις 135.000 και στη δυσμενέστερη στις 140.000/έτος, ακόμη και αν υιοθετήσουμε το πλέον ευνοϊκό για τις γεννήσεις σενάριο τα φυσικά μας ισοζύγια μέχρι το 2035 δεν πρόκειται να αλλάξουν πρόσημο: θα παραμείνουν αρνητικά κατά 40.000-45.000 ανά έτος.

Με βάση τα δεδομένα αυτά, ακόμη και στην περίπτωση που το μεταναστευτικό ισοζύγιο (έξοδοι-είσοδοι) την ίδια περίοδο παραμείνει μηδενικό -όσοι έξοδοι τόσοι και είσοδοι- το 2035, στην πλέον ευνοϊκή περίπτωση θα είμαστε 700 έως 800 χιλ. λιγότεροι σε σχέση με το 2018, και ασφαλώς λιγότεροι από 10 εκατομμύρια.

Φυσικά, αν το μεταναστευτικό ισοζύγιο των επόμενων ετών -μέχρι και το 2035- παραμείνει αρνητικό (όπως και για την περίοδο 2010-2017), ο πληθυσμός της Ελλάδας θα μειωθεί ακόμη περισσότερο, καταλήγει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Βύρωνας Κοτζαμάνης.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, προειδοποιεί ο Σύνδεσμος

Αυτό σημειώνει ο ΣΕΒ στο Εβδομαδιαίο Δελτίο της Πέμπτης 6 Δεκεμβρίου 2018 για την Ελληνική οικονομία - Οικονομία και τις Επιχειρήσεις με τίτλο: «SOS: Ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται και γερνάει...»

«H Ελλάδα έχει τη δυνατότητα σε βάθος λίγων δεκαετιών να αυξήσει σημαντικά τον πληθυσμό της και μόνο υπό αυτή την προϋπόθεση θα μπορέσει να αποκτήσει βαρύνοντα γεωπολιτικό και οικονομικό ρόλο στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου».

Όπως αναφέρεται στην επισκόπηση του δελτίου: «Ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώνεται από το 2011. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέχρι και το ξέσπασμα της κρίσης, ο πληθυσμός αυξανόταν, καθώς η μετανάστευση και, πιο πρόσφατα, η τροφοτοδούμενη από την κατανάλωση ανάπτυξη της δεκαετίας του 2000, δημιουργούσαν μια επίπλαστη ευημερία. Αυτοί οι παράγοντες συγκάλυπταν σε μεγάλο βαθμό την ουσιαστική στασιμότητα της φυσικής κίνησης του πληθυσμού (σχεδόν μηδενική διαφορά γεννήσεων-θανάτων), που είχε ξεκινήσει προς τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Στα χρόνια της κρίσης και προσαρμογής, όμως, όλα άλλαξαν, και οι γεννήσεις μειώθηκαν κατά 29.380 μεταξύ 2009 και 2017, όσο περίπου είχαν μειωθεί τη δεκαετία του 1940 (- 30 χιλ.). Έτσι σταδιακά ο πληθυσμός άρχισε να μειώνεται. Η μείωση αυτή μπορεί, βεβαίως, να αποδειχθεί προσωρινού χαρακτήρα, και να αντιστραφεί καθώς η οικονομία ανακάμπτει».

Εάν όμως «δεν ανακάμψει δυναμικά ο πληθυσμός, όλα τα παιδιά που δεν γεννήθηκαν ή δεν θα γεννηθούν από εδώ και πέρα, θα λείπουν ως παραγωγικό δυναμικό στις δεκαετίες του 2030 και 2040, και αυτό θα προκαλέσει καθήλωση της δυνητικής ανάπτυξης της χώρας» τονίζεται.

Όπως σημειώνεται ακόμη στο δελτίο: «Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Έχουμε υποχρέωση απέναντι στα παιδιά μας να αναστρέψουμε το δημογραφικό μαρασμό της χώρας. Και αυτό μόνο με αλλαγή προτεραιοτήτων στη δημοσιονομική και μεταναστευτική πολιτική μπορεί να επιτευχθεί. Στο πλαίσιο αυτό, εποικοδομητικό ρόλο θα παίξει η μείωση του μη μισθολογικού κόστους και του φορολογικού βάρους των οικογενειών, βελτιώσεις στην προστασία της απασχόλησης των γυναικών κατά τη διάρκεια της μητρότητας, η διευκόλυνση της απασχόλησης των γυναικών, μέσω της παροχής καθολικής βρεφονηπιακής φροντίδας, φορολογικά κίνητρα για επιστροφή Ελλήνων από το εξωτερικό και μια στοχευμένη πολιτική προσέλκυσης μεταναστών με ειδικές δεξιότητες για τις ανάγκες κλάδων της οικονομίας που βρίσκονται σε δυναμική τροχιά ανάπτυξης».

«Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα σε βάθος λίγων δεκαετιών να αυξήσει σημαντικά τον πληθυσμό της και μόνο υπό αυτή την προϋπόθεση θα μπορέσει να αποκτήσει βαρύνοντα γεωπολιτικό και οικονομικό ρόλο στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου» καταλήγει η επισκόπηση του δελτίου.

Μειώθηκε ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2016 σε σχέση με το 2015, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat) που δόθηκαν στη δημοσιότητα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμών στις 11 Ιουλίου.

Η αρνητική εξέλιξη στη φυσική αύξηση του πληθυσμού συνεχίζεται στη χώρα μας με τις γεννήσεις να είναι λιγότερες από τους θανάτους και το χέρι βοήθειας που μας έδιναν οι μετανάστες δεν υφίσταται πλέον λόγω της κρίσης. Είναι δύσκολο στη σημερινή εποχή να κάνεις παιδιά όταν είσαι πολίτης αποικίας , δεν υπάρχει κράτος πρόνοιας και κουβαλάς στις πλάτες σου μνημόνια, δανειστές, θεσμούς, φόρους, και χαράτσια....



Κατά 2,5% μειώθηκε ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2016, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, η οποία δημοσίευσε σήμερα στοιχεία για τον πληθυσμό της ΕΕ ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Πληθυσμού, σήμερα Τρίτη 11 Ιουλίου. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου 2017 ήταν 10.757.300 σε σχέση με 10.783.700 την 1η Ιανουαρίου 2016. Ειδικότερα, εκτιμάται πως το 2016 οι θάνατοι έφτασαν τους 118.800 και οι γεννήσεις τις 92.800.

Συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, την 1η Ιανουαρίου 2017 ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έφτασε τα 511,8 εκατομμύρια, έναντι 510,3 εκατομμυρίων την 1η Ιανουαρίου 2016. Με 82,8 εκατομμύρια κατοίκους (ή 16,2% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ την 1η Ιανουαρίου 2017), η Γερμανία είναι το πιο πυκνοκατοικημένο κράτος-μέλος της ΕΕ, έναντι της Γαλλίας (67,0 εκατομμύρια ή 13,1%), του Ηνωμένου Βασιλείου (65,8 εκατομμύρια ή 12,9% ), της Ιταλίας (60,6 εκατομμύρια ή 11,8%), της Ισπανίας (46,5 εκατομμύρια ή 9,1%) και της Πολωνίας (38,0 εκατομμύρια ή 7,4%).

Το 2016, ο πληθυσμός αυξήθηκε σε 18 κράτη-μέλη της ΕΕ και μειώθηκε σε δέκα. Η μεγαλύτερη σχετική αύξηση σημειώθηκε στο Λουξεμβούργο (+19,8 ανά 1.000 κατοίκους), τη Σουηδία (+ 14,5 ) και τη Μάλτα (+ 13,8 ). Αντίθετα, η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στη Λιθουανία (-14,2 ), τη Λετονία (-9,6) και την Κροατία (-8,7 ).