Συνέντευξη στη Μαρία Κωνσταντοπούλου
Συναντήσαμε την ηθοποιό, συγγραφέα και σκηνοθέτη Νατάσα Νταϊλιάνη λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης με τίτλο ΞΑΝΑ, που θ ανέβει την Παρασκευή 4 Μάρτιου στο Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛ.ΥΦ.Α και μας μίλησε για το καλλιτεχνικό της εγχείρημα και τα σχέδια της.
Μιλήστε μας για το νέο σας έργο αλλά και την καλλιτεχνική σας ομάδα gaRTEen. Από τι εμπνευστήκατε για τη συγγραφή του;
"Το έργο έχει γραφτεί αρκετά χρόνια πριν και ομολογώ ότι είχε γραφτεί με πόνο ψυχής. Ήταν μια προσπάθεια κατανόησης και συμφιλίωσης με όσα με παίδευαν εκείνη την εποχή. Η συγκυρία το έφερε έτσι ώστε να αποτελεί την πρώτη παραγωγή της νέο ιδρυθείσας καλλιτεχνικής εταιρείας gaARTen και θα ακολουθήσουν κι άλλα προτζεκτ σύντομα. Παράλληλα, το θεατρικό κείμενο θα εκδοθεί από τον εκδοτικό οίκο Άπαρσις και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη και γι’ αυτό το γεγονός. Το έργο αναφέρεται σε έναν άντρα και μία γυναίκα που μετά από έναν χωρισμό ξανασυναντιούνται για να πούνε όσα δεν είχαν πει ποτέ ο ένας στον άλλον. Πολλές φορές οι δυο τους μιλούν στον α’ ενικό, πολλές φορές στον τρίτο ενικό για τον εαυτό τους, άλλες φορές μιλούν για τον άλλον σαν να ήταν απών. Πρέπει να πουν πάση θυσία την αλήθεια τους να την ομολογήσουν για να μπορέσουν να πάνε παρακάτω. Αυτή ήταν και δική μου προσωπική ανάγκη μάλλον όταν το έγραψα. Έπρεπε να γίνει αυτος ο φανταστικός διάλογος για να απαλύνει τη βία, τον πόνο ενός χωρισμού. Ταυτόχρονα το έργο κάνει χρονικά άλματα και έχει επιρροές από τις προσωπικές μαρτυρίες των παππούδων μου από την περίοδο του εμφυλίου, η αφήγηση των οποίων με είχε συγκλονίσει βαθιά τότε. Υπάρχει μια νοερή γραμμή που διατρέχει το έργο που συνδέει τις μοίρες της γιαγιάς, της κόρης και της εγγονής (όπου η τελευταία είμαι εγώ). Υπάρχουν προσωπικές ιστορίες χωρισμού, απώλειας και του πόνου που αυτές προκαλούν και αναδύεται και η κοινωνικό-πολιτική διάσταση του έρωτα, δηλαδή δεν μένει ανεπηρέαστος από αυτές τις συνθήκες κι αυτή η διάσταση με απασχολούσε επίσης έντονα. Τέλος, υπάρχει και το θέμα της προσφυγιάς που θίγεται σε δεύτερο επίπεδο αλλά με τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις τελικά ίσως και να έρχεται σε πρώτο πλάνο καθώς οι συνειρμοί είναι μάλλον αναπόφευκτοι.
Πως επέδρασε η εποχή της καραντίνας στην καλλιτεχνική σας έμπνευση και δημιουργικότητα;
Η καραντίνα μου έδωσε χρόνο και την απαιτούμενη απόστασης από τα πράγματα. Μετά το πρώτο lock down, προς το τέλος Μαΐου του 2020 έστειλα ένα μήνυμα στον Τάσο Ράπτη, ο οποίος υποδύεται τον Άντρα του έργου και του πρότεινα να βρεθούμε στο Άλσος του Παγκρατίου για να διαβάσουμε ένα έργο. Καθόμασταν αντικριστά ο ένας στον άλλον ο καθένας σε ένα παγκάκι και διαβάζαμε, με δυσκολία ακούγαμε τι λέγαμε και τον άλλον, υπήρχαν παιδιά με πατίνια, σκυλιά, κόσμος γενικά πηγαινοερχότανε. Ήταν η πρώτη φορά που διαβάσαμε το κείμενο μαζί. Μετά μιλήσαμε περί ανέμων και υδάτων κι αποχαιρετιστήκαμε και φύγαμε με μία αόριστη εκφρασμένη επιθυμία να κάνουμε κάτι με αυτό όταν τα πράγματα «στρώσουν» πάλι.. Τα πράγματα δεν έστρωσαν φυσικά ακολούθησε ένας πολύ δύσκολος χειμώνας και μετά ήρθε η άνοιξη και μας χάρισε το Φεστιβάλ Λυκαβηττού-Δύο Λόφοι. Ήταν η ιδανική συνθήκη και μια πρώτη παρουσίαση του έργου που την αγκάλιασα με μεγάλη χαρά. Ήταν μια πρώτη εκτόνωση και επαφή πολύ σημαντική με το κείμενο και το κοινό, μέσα από μια πολύ ιδιαίτερη συνθήκη, ανάμεσα σε δέντρα στεκόμασταν κατηφορικά και ανακαλύπταμε αυτές τις λέξεις που λες και περιμέναν χρόνια εκεί να ειπωθούν..Μετά από αυτό ήθελα πλέον διακαώς να κάνουμε το έργο παράσταση κι ένα βράδυ το Ιουνίου του 2021 βρέθηκα στο εκπληκτικοί αυτό μέρος, το Βιομηχανικό Πάρκο Π.ΛΥ.ΦΑ. και κυριολεκτικά μαγεύτηκα από τον χώρο. Είχα βρει το ιδανικό σκηνικό χώρο γι αυτό το έργο. Η πανδημία έκανε τις πρόβες απαιτητικές, τον χρόνο διπλά πολύτιμο, προσωπικά με έκανε πιο συγκεντρωμένη στο στόχο μου και μου χάρισε μια πρωτόγνωρη διαύγεια σε σχέση με το καλλιτεχνικό όραμα. Αν η πανδημία δεν ήταν μια τόσο μεγάλη τραγωδία σε πολλαπλά επίπεδα θα έλεγα πως σε καλλιτεχνικό επίπεδο μου επέτρεψε να κάνω κάποια βήματα που σκεφτόμουν καιρό αλλά για κάποιο λόγο πάντα αναβάλλονταν.
Το κείμενο σας αναφέρεται στη σχέση δυο εραστών, στις διαδρομές τους. Πως σχολιάζετε τις σύγχρονες ανθρώπινες σχέσεις; Θεωρείτε ότι τείνουμε περισσότερο στη μοναχικότητα ;
Νομίζω οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πάντα το μεγάλο διακύβευμα. Δεν πιστεύω προσωπικά στη μοναχικότητα, πάντα μου αρέσει να έχω κόσμο γύρω μου, δυσκολεύομαι όταν είμαι μόνη. Αυτό που νομίζω χρειάζεται κανείς είναι μια ισορροπημένη δόση από κοινωνικότητα και μοναχικότητα, να μπορεί η μία κατάσταση να ανατροφοδοτεί την άλλη δημιουργικά. Νομίζω αυτό που έχει αλλάξει είναι η ευκολία της εξ αποστάσεως επικοινωνίας με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Σου δίνει μια ψευδαίσθηση επαφής, δημιουργεί μια πρόσκαιρη στιγμιαία ευδαιμονία όταν ανταλλάσσεις δύο τρία μηνύματα σε κάποια chat, μπορεί κυριολεκτικά να σε καταπιεί η οθόνη, να χαμογελάς σε εκείνη αντί σε ένα συνομιλητή κτλ. Ωστόσο εξακολουθώ να πιστεύω ότι τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πραγματική επαφή.Χωρίς ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις η ζωή είναι άδεια, μπορεί να κυλάει πιο ήρεμη, αλλά δεν υπάρχει ανατροφοδότηση, ανταλλαγή, δεν υπάρχει βαθιά κατανόηση του κόσμου, της ζωής. Στο έργο οι δύο αυτοί ήρωες πάλεψαν ο καθένας από την οπτική του να κατανοήσουν τον άλλον, να συμπορευτούν, να βρουν το εαυτό τους μέσα από τον άλλον, ωστόσο μάλλον δεν τα κατάφεραν. Κάτι μέσα τους έμεινε ανολοκλήρωτο, γι αυτό και η ανάγκη να επιστρέψουν ξανά στον «τόπο του εγκλήματος». Όμως η προσπάθειά τους και το πάθος τους είναι κάτι το γοητευτικό. Όπως λέει και ο ήρωας στο έργο: «O έρωτας είναι κάτι πιο δυνατό από εμάς. Δεν σε αφήνει να ησυχάζεις. Ερωτεύτηκα. Εσένα. Ποια είσαι;»
Ποια είναι τα επόμενα καλλιτεχνικά σας σχέδια; Υπάρχει στις προθέσεις σας να “ταξιδέψουν” τα έργα σας και εκτός Ελλάδας;
Θα ήθελα πολύ να ταξιδέψουν τα έργα μου εκτός Ελλάδας και συγκεκριμένα θα ήθελα να ταξιδέψουν στη Γερμανία, σαν πρώτο σταθμό.Εκεί που γεννήθηκα και μεγάλωσα δηλαδή μέχρι τα 17 μου. Οι επιρροές από τη ζωή μου εκεί είναι εμφανείς και σε αυτό το θεατρικό έργο, καθώς υπάρχουν κάποια σημεία στους διαλόγους όπου η γυναίκα απαντάει στα γερμανικά.Έτσι γράφτηκε το έργο από την αρχή και δεν το έχω πειράξει. Είναι η βαθιά σύνδεση με μια άλλη γλώσσα που υπάρχει εκεί και που μόνο σε εκείνη μπορεί η ηρωίδα να εκφέρει κάποια πράγματα. Είναι και λίγο σαν μια κωδικοποιημένη, παγιωμένη κατάσταση μεταξύ των ηρώων. Επίσης, έχω μνήμες από τους παππούδες μου, και ίσως κι αυτό να με επηρέασε προς αυτή τη δραματουργική επιλογή, που όταν μάλωναν για κάτι ή η γιαγιά μου δεν ήθελε να ακούσουμε τα εγγόνια μια συγκεκριμένη κουβέντα, το γύριζε στα ρωσικά που μιλάγανε μόνο εκείνοι, έλεγε δύο τρεις ατάκες στον παππού μου-ακόμη έχω τον ήχο τους στ’ αφτιά μου χωρίς να ξέρω τι σημαίνουν-κι εκεί έληγε η κουβέντα…! Αυτή τη στιγμή όλη η ενέργεια είναι στραμμένη στο ΞΑΝΑ, μια δουλειά που αγαπώ πολύ και την αγάπησα ακόμη περισσότερο μέσα από την διαδικασία των προβών με τους καταπληκτικότερους συνεργάτες. Κάτι υπάρχει στα σκαριά, ωστόσο. Είναι μια περφόρμανς βασισμένη στο παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας για τα ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά σε δικά μου κείμενα και σε συρραφή με άλλα. Λέγεται Red Routes project: abandoned, μια φορά κι έναν καιρό. Ίσως παρουσιαστεί και μέσα στην άνοιξη.
Πληροφορίες παράστασης ΞΑΝΑ
Παίζουν: Νατάσα Νταϊλιάνη, Τάσος Ράπτης
Κείμενο, σκηνοθεσία: Νατάσα Νταϊλιάνη
Σχεδιασμός φώτων: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Ενδυματολόγος: Μαργαρίτα Δοσούλα
Επιμέλεια Κίνησης: Κατερίνα Δρακοπούλου
Video παράστασης: Vago Tedosio
Φωτογραφίες: Ιουλία Λαδογιάννη
Παραγωγή: gARTen AMKE
Χώρος Παραστάσεων: Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛ.ΥΦ.Α
Κορυτσάς 39, Βοτανικός
Προγραμματισμένη πρεμιέρα:
4 Μαρτίου 2022
Κάθε Παρασκευή και Σάββατο
4-5, 11-12, 18-19 & 25- 26 Μαρτίου
Ώρα έναρξης παράστασης: 21.00
Διάρκεια: 60 λεπτά
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ: 10 ευρώ (Γενική Είσοδος)
5 ευρώ (Άνεργοι, ΑΜΕΑ, άνω των 65)
Εισιτήρια: αποκλειστικά από τη viva.gr
https://www.viva.gr/tickets/theater/xana
Facebook:
https://www.facebook.com/xanagarten
video trailer
https://youtu.be/gELmb_snNZc
