Νέα στοιχεία για το σκάνδαλο των υποκλοπών που αποκαλύπτει σήμερα νεότερο ρεπορτάζ του inside Story αναφέρουν ότι ο επιχειρηματίας Σταύρος Κομνόπουλος και ο ανιψιός του Παναγιώτης Ταμβακίδης συνεργάστηκαν με το δίκτυο της Intellexa και είχαν οικονομικές συναλλαγές με τις εταιρείες που συνδέονται με το Predator.

Αν και ο ρόλος των Κομνόπουλου και Ταμβακίδη είχε υποδειχθεί από μάρτυρες στη διάρκεια της προανάκρισης ο Αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Αχιλλέας Ζήσης που διεξήγαγε την έρευνα δεν τους συμπεριέλαβε στο κατηγορητήριο.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Ελίζας Τριανταφύλλου στο Inside Story η εταιρεία Kestrel του Κομνόπουλου, που δραστηριοποιείται στο εμπόριο όπλων, πλήρωνε για δύο σχεδόν χρόνια το ενοίκιο της βίλας του Ισραηλινού Merom Harpaz στη Γλυφάδα. Πρόκειται για τον τεχνικό διευθυντή της Intellexa, ο οποίος στις 16/9/2024 μπήκε σε λίστα διεθνών κυρώσεων από τις ΗΠΑ για τον ρόλο του στις παράνομες υποκλοπές μέσω του Predator.

Ωστόσο, ο Merom Harpaz δεν είναι ο μοναδικός εμπλεκόμενος με το Predator για τον οποίο ο Σταύρος Κομνόπουλος κάλυπτε τα έξοδα διαμονής του στην Αθήνα. Στον Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου έχουν κατατεθεί από το 2023 στοιχεία που τεκμηριώνουν πως η εταιρεία Kestrel του Κομνόπουλου πλήρωνε από τον Αύγουστο του 2020 και το ενοίκιο διαμερίσματος στο Παλαιό Φάληρο στο οποίο διέμενε ο Rotem Farkash, ο προγραγματιστής που δημιούργησε το Predator. Η εταιρεία Cytrox του Farkash έχει υπαχθεί και αυτή σε κυρώσεις από τις ΗΠΑ, ήδη από τον Μάρτιο του 2024.

Οι νέες αποκαλύψεις του Inside Story αφήνουν έκθετο για άλλη μια φορά τον Άρειο Πάγο. Τεκμηριώνουν πως η European Investment Holdings, εταιρεία του Κομνόπουλου στο ΔΣ της οποίας μετείχε και Παναγιώτης Ταμβακίδης, έλαβε μέσα στο 2022 συνολικά τρία εμβάσματα των 25.000 ευρώ έκαστο από την εταιρεία Feroveno Ltd, που ανήκει στην κοινοπραξία της Intellexa. Τα στοιχεία για τις καταθέσεις των 75.000 ευρώ είχαν δοθεί από την Οικονομική Αστυνομία στον Άρειο Πάγο ήδη από τις αρχές του 2023, ωστόσο δεν αξιοποιήθηκαν.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ η RAFNAR, η εταιρεία στην οποία μέτοχος ήταν ο Παναγιώτης Ταμβακίδης, ο ανιψιός του Κομνόπουλου, ήταν εκείνη που εγγυήθηκε για να νοικιαστεί το κτήριο της Intellexa στο Ελληνικό. Δηλαδή, η οικογένεια Κομνόπουλου μερίμνησε και για τη στέγαση των στελεχών της Intellexa και για την εγκατάσταση της εταιρείας του Predator.

Το Δεκέμβριο του 2022 ο Σταύρος Κομνόπουλος είχε καταθέσει στους Εισαγγελείς Πρωτοδικών, υποστηρίζοντας πως δεν έχει σχέση με την Intellexa και πως δεν γνώριζε τα στελέχη της, εξαιρουμένου του Φέλιξ Μπίτζιου, με τον οποίο αποκάλυψε πως είχε πολύχρονη γνωριμία. Ωστόσο, τα φορολογικά στοιχεία και οι τραπεζικές συναλλαγές που έφερε στη δημοσιότητα το Inside Story και τα οποία ήταν και στη διάθεση των εισαγγελικών Αρχών, αποκαλύπτουν πως οι Κομνόπουλος και Ταμβακίδης ήταν ενεργοί συνεργάτες της Intellexa, από την πρώτη ημέρα που δημιουργήθηκε το δίκτυο των παράνομων παρακολουθήσεων.

Το ρεπορτάζ υπογραμμίζει πως ο πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος και ο αντιναύαρχος εν αποστρατεία Αριστείδης Αλεξόπουλος, που ήταν Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων του υπουργείου Άμυνας, δηλαδή δύο πρόσωπα-κλειδιά για τις αμυντικές προμήθειες της χώρας, στοχοποιήθηκαν με το Predator και τελούσαν υπό παρακολούθηση και από την ΕΥΠ.

Το γεγονός ότι ένας έμπορος όπλων και ο στενός του συνεργάτης μετείχαν ενεργά στην επιχείρηση παρακολουθήσεων μέσω του Predator, η οποία έθεσε στο στόχαστρο την στρατιωτική ηγεσία της χώρας, αλλά και πλήθος πολιτικών, κυβερνητικών αξιωματούχων, δημοσιογράφων και επιχειρηματιών, δεν αξιολογήθηκε ως σοβαρό ούτε από τον Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αχιλλέα Ζήση, ούτε από την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη, που επικύρωσε την εισαγγελική έρευνα.

Στο αρχείο οδηγείται ο πειθαρχικός έλεγχος της πρώην εποπτεύουσας εισαγγελέως της ΕΥΠ, Βασιλικής Βλάχου, αναφορικά με τους χειρισμούς της στις υποθέσεις παρακολούθησης του Νίκου Ανδρουλάκη και του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη.

Την εντολή για πειθαρχικό έλεγχο με αντικείμενο διερεύνησης την τυχόν προσβολή του κύρους της Δικαιοσύνης στην υπόθεση των παρακολουθήσεων της ΕΥΠ είχε δώσει τον Σεπτέμβριο του 2022 ο τότε αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου, Χρήστος Τζανερίκος, ο οποίος παραιτήθηκε τον Απρίλιο του 2023 καταγγέλλοντας απόπειρες παρέμβασης στη λειτουργία της δικαιοσύνης από την κυβέρνηση ΝΔ.

Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το ieidiseis.gr, η πειθαρχική έρευνα σε βάρος της Βασιλικής Βλάχου αρχειοθετήθηκε, με απόφαση της προέδρου της Επιθεώρησης του Αρείου Πάγου, αντιπροέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ελένης Φραγκάκη.

Απαλλακτική πρόταση για την αναφορά Τζανερίκου κατά της κ. Βλάχου, η οποία έγινε δεκτή από την Αντιπρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Φραγκάκη, είχε κάνει η αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ευδοκία Πούλου, η οποία κατέλαβε τη θέση της κ. Βλάχου στην ΕΥΠ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως έχει αποκαλύψει η δημοσιογραφική έρευνα του insidestory.gr και οι δημοσιογράφοι Τάσος Τέλλογλου και Ελίζα Τριανταφύλλου, η Βασιλική Βλάχου είχε τεθεί υπό παρακολούθηση μέσω του Predator με την ίδια να είναι ενήμερη για το γεγονός.

Νέες αποκαλύψεις σχετικά με το σκάνδαλο των υποκλοπών, το Predator και την ΕΥΠ βλέπουν το φως της δημοσιότητας.

Όπως αποκαλύπτει σήμερα με ρεπορτάζ «Το Βήμα της Κυριακής», μέσω Predator παρακολουθήθηκαν ή επιχειρήθηκε να παρακολουθηθούν ακόμα και υψηλόβαθμα στελέχη και δικαστικοί της ΕΥΠ, δίνοντας μια νέα διάσταση στο σκάνδαλο.

Όπως αναφέρεται, στόχος των παρακολουθήσεων μέσα στην EYΠ βρέθηκαν άνθρωποι που δημιουργούσαν εμπόδια στη «γέφυρα» ΕΥΠ – Predator και βρίσκονταν εκτός του δικτύου των παράνομων συνεννοήσεων.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ένα από τα παρακολουθούμενα στελέχη της ΕΥΠ είχε αρμοδιότητα τον έλεγχο των απόρρητων κονδυλίων των μυστικών υπηρεσιών (σ.σ.: μέσω των οποίων πιθανολογείται ότι πληρώθηκε το παράνομο λογισμικό), η οποία και τελικά του αφαιρέθηκε.

Ακόμα, τα στελέχη της ΕΥΠ που έπεσαν θύματα υποκλοπών ερευνούσαν τον λόγο για τον οποίο έχουν εξαφανιστεί πολλούς μήνες από την υπηρεσία τους συγκεκριμένα στελέχη των μυστικών υπηρεσιών, σύμφωνα με την εφημερίδα. Επρόκειτο για πράκτορες – αποσπασμένους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. – για τους οποίους φαίνεται να προκύπτει εκ των υστέρων ότι απασχολούνταν με τη «γέφυρα» ΕΥΠ και ελλήνων ή ισραηλινών διαχειριστών του Predator.

Μάλιστα, σε όσους ερευνούσαν την υπόθεση, η απάντηση που έπαιρναν για τους απόντες αποσπασμένους στην ΕΥΠ αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. ήταν «μην τους ψάχνετε και μην ασχολείστε, κάνουν… μεταπτυχιακά».

Ακόμα, όπως αναφέρει το «Βήμα της Κυριακής», έχουν συγκεντρωθεί στοιχεία που αποκαλύπτουν ότι στα γραφεία της ΕΥΠ στη λεωφόρο Κατεχάκη έδιναν παρών και υπάλληλοι εταιρειών που σχετίζονταν με το Predator.

Δεδομένων των παραπάνω, η είδηση της παρακολούθησης των κινητών τεσσάρων στελεχών της ίδιας της ΕΥΠ δημιουργεί νέα δεδομένα στην υπόθεση. Στο στόχαστρο βρέθηκε η εισαγγελέας Βασιλική Βλάχου, που όπως τονίζει το ρεπορτάζ, είχε τοποθετηθεί στην ΕΥΠ με εισήγηση σημαντικών προσώπων που δεν είχαν καμιά σχέση με πρόσωπα που φέρονται να σχετίζονται με τη μεθόδευση του Predator.

Επίσης, στόχο αποτέλεσε κι o ένας εκ των υποδιοικητών της ΕΥΠ με πολυετή υπηρεσία στην ΕΛ.ΑΣ. και στο Κέντρο Μελετών Ασφάλειας, ο κ. Βασίλης Γκρίζης, ο οποίος θεωρείται επίσης εκτός «δικτύου» που σχετιζόταν με το παράνομο λογισμικό, σύμφωνα με το «Βήμα», ωστόσο ο ίδιος φαίνεται ότι δεν «άνοιξε» τα links των μηνυμάτων που πήρε και άλλαξε σύντομα συσκευές.

Επίσης εντός της ΕΥΠ παρακολουθήθηκε με το Predator ο διοικητής της υπηρεσίας ασφαλείας των μυστικών υπηρεσιών, αρμόδιος μόνο για τον έλεγχο ασφαλείας των εγκαταστάσεων της ΕΥΠ αλλά και την εποπτεία για τυχόν παρανομίες του προσωπικού. Θεωρείται επίσης πρόσωπο εκτός της επιρροής των εμπλεκομένων στην υπόθεση των υποκλοπών.

Τέλος, SMS-«δόλωμα» είχε σταλεί και σε γυναίκα στέλεχος της ΕΥΠ που είχε προχωρήσει σε δικαστικές ενέργειες σε βάρος πρώην διοικητικών στελεχών και είχε μεταταχθεί σε αστυνομική υπηρεσία.

Νέες αποκαλύψεις σχετικά με το σκάνδαλο των υποκλοπών βλέπουν το φως της δημοσιότητας, οι οποίες δείχνουν ότι η ΕΥΠ είχε κοινό κέντρο με το Predator.

Η εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», με ρεπορτάζ του Βασίλη Λαμπρόπουλου, παρουσιάζει στοιχεία που αναδεικνύουν το κοινό συντονιστικό κέντρο αξιωματούχων της ΕΥΠ και ιδιωτών-φορέων του παράνομου λογισμικού από όπου γίνονταν παρακολουθήσεις πολιτικών προσώπων, δημοσιογράφων, επιχειρηματιών κ.α.

Το ρεπορτάζ σημειώνει ότι τα νέα στοιχεία μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε ποινικές διώξεις κατά των υπευθύνων της ΕΥΠ που υπέγραφαν τα αιτήματα παρακολουθήσεων για τους στόχους που, όπως αναδεικνύεται, είχαν παγιδευτεί και από το παράνομο λογισμικό. Όπως αναφέρεται, τα δεδομένα παρακολουθήσεων από την ΕΥΠ χρησιμοποιούνταν προκειμένου να παγιδευτούν με ευκολότερο τρόπο τα θύματα του Predator.

Επιπλέον, το ρεπορτάζ εκτιμά ότι οι χειριστές του παράνομου λογισμικού γνώριζαν από τις αρχικές παρακολουθήσεις των μυστικών υπηρεσιών ποια είναι τα ενδιαφέροντα των στόχων ή και άλλες λεπτομέρειες, όπως το αν και πότε είχαν δεχθεί SMS για ραντεβού εμβολιασμού κατά του COVID-19.

Όπως αναφέρεται στοιχεία προκύπτουν ταυτόχρονα από σχετικές αναζητήσεις κρατικών λειτουργών σε παρόχους κινητής τηλεφωνίας, ενώ εκκρεμεί και σχετικό αίτημα των δικαστικών λειτουργών στην Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών που συγκεντρώνει βάσει νόμου τα αιτήματα άρσης απορρήτου.

Το κοινό κέντρο παρακολουθήσεων ΕΥΠ- Predator, όπως αναφέρουν πληροφορίες του ρεπόρτερ, προέκυψε μετά από έλεγχο στελεχών της ΕΥΠ «που δεν συμμετείχαν στις μεθοδεύσεις της περιόδου 2020-2022 και τα οποία συνέκριναν τις λίστες των νόμιμων παρακολουθήσεων και εκείνες των περίπου 100 στόχων του λογισμικού που έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί από ΜΜΕ, ενώ υπάρχουν και παρεμφερή συμπεράσματα της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων».

Επίσης, σημειώνεται ότι υπήρχε απευθείας συνεργασία στελεχών της ΕΥΠ και στελεχών της Intellexa που προμήθευε το Predator. Η εφημερίδα επισημαίνει, μάλιστα, ότι « Φαίνεται, δε, να υπήρχε επιλογή – χωρίς αναλυτική καταγραφή όλων των δεδομένων – στιχομυθιών και αναφορών σε μηνύματα που ήταν κύριου ενδιαφέροντος για τους υποκλοπείς. Οι υπεύθυνοι του κοινού αυτού κέντρου τα μετέφεραν σε κεντρικό επίπεδο, ενώ πολλά από αυτά τα δεδομένα – ιδίως τα σχετιζόμενα με την προσωπική ζωή των παρακολουθουμένων – διακινούνταν και σε ιδιωτικό επίπεδο».

Νέα στοιχεία για την κοινή επιχειρησιακή δράση ΕΥΠ και Predator βλέπουν το φως της δημοσιότητας, στον απόηχο της απόφασης της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίας Αδειλίνη η έρευνα για το πολύκροτο σκάνδαλο των υποκλοπών να φύγει από την Εισαγγελία Πρωτοδικών και να ανατεθεί σε αντεισαγγελέα του ανώτατου δικαστηρίου.

Η Εισαγγελία Πρωτοδικών ζητούσε να διασταυρωθεί η διαφαινόμενη ύπαρξη ενιαίου κέντρου ΕΥΠ – Predator, ωστόσο υπό τη νέα της σύνθεση που προέκυψε από τη σύμπλευση ΝΔ-Ελληνικής Λύσης η ΑΔΑΕ παρέπεμψε τους δύο αρμόδιους εισαγγελείς στη γνωμοδότηση Ντογιάκου περί απορρήτου.

Οι εισαγγελικοί λειτουργοί επανήλθαν την Παρασκευή (20/10) με νέο αίτημά τους προς την ΑΔΑΕ όμως με παρέμβαση της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου η έρευνα ανατέθηκε στον αντεισαγγελέα του ανώτατου δικαστηρίου Αχιλλέα Ζήση, ο οποίος καλείται να ηγηθεί της δικαστικής έρευνας μίας δικογραφίας χιλιάδων σελίδων και ανακριτικών ενεργειών διάρκειας 15 μηνών.

Οι δικαστικοί λειτουργοί της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, Κώστας Σπυρόπουλος και Αγγελική Τριανταφύλλου, είχαν υποβάλει αίτημα στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ζητώντας από την Αρχή να διασταυρώσει αν οι 92 τηλεφωνικές συνδέσεις που είχαν στοχοποιηθεί με το λογισμικό Predator παρακολουθούνταν και από την ΕΥΠ.

Από την έρευνα των υπευθύνων της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, υπό τον Κωνσταντίνο Μενουδάκο, προέκυψε ότι με την αποστολή παραπλανητικών links είχαν παγιδευτεί συνολικά 92 κινητά 88 ατόμων, ενώ κατεγράφησαν ακόμα 150 απόπειρες και 200 δοκιμαστικές αποστολές SMS που περιείχαν αλλοιωμένους ιστότοπους.

πως αποκαλύπτουν «ΤΑ ΝΕΑ» και το ρεπορτάζ του Βασίλη Λαμπρόπουλου, το ενδιαφέρον των ερευνητών κίνησε ιδιαίτερα και η διαπίστωση ότι τουλάχιστον πέντε από τους στόχους είχαν παγιδευτεί με links που σχετίζονταν με τα ραντεβού για εμβολιασμό. Ανάμεσα στα θύματα ήταν και η Αρτεμις Σίφορντ, πρώην μάνατζερ πολιτικής κυβερνοασφάλειας του Facebooκ, μέλος του ευρωπαϊκού τμήματος του αμερικανικού think tank «Atlantic Council» και συνεργάτις της κυβέρνησης.

Τον Σεπτέμβριο του 2021 έκλεισε ραντεβού για αναμνηστική δόση εμβολίου κατά της Covid-19 στην Ελλάδα. Στις 17 Σεπτεμβρίου έλαβε αυτοματοποιημένο SMS με τα στοιχεία του ραντεβού της. Ωστόσο, στις 05.31 της ίδιας ημέρας έλαβε εκ νέου SMS με «μολυσμένο» link, το οποίο της ζητούσε να επιβεβαιώσει το ραντεβού, κάνοντας «κλικ» σε σύνδεσμο, ενώ κάτι παρόμοιο συνέβη και με άλλους στοχευθέντες.

«Από την έρευνα, λοιπόν, επιχειρήθηκε να απαντηθεί το προφανές ερώτημα: Πώς οι αποστολείς γνώριζαν ότι τα θύματα είχαν ήδη υποβάλει αίτημα για εμβολιασμό, την ίδια μάλιστα ημέρα που εστάλησαν τα μηνύματα με το παραπλανητικό link;» τονίζει το δημοσίευμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», ακολούθησε έρευνα της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα στην ΗΔΙΚΑ, που είχε αναλάβει την αποστολή των SMS (από το 13034) για τον προγραμματισμό ραντεβού εμβολιασμού. Ωστόσο, η έρευνα δεν ανέδειξε ότι στον εν λόγω φορέα υπήρξε ύποπτη διαρροή ή παρέμβαση προς διευκόλυνση των υποκλοπέων. Ετσι, εξετάστηκε διεξοδικά αν αυτοί που δέχθηκαν το link ήταν ήδη υπό παρακολούθηση από την ΕΥΠ ή άλλη κρατική Αρχή, κάτι που θα ανεδείκνυε τη συνεργασία στελεχών της ΕΥΠ και χειριστών του παράνομου λογισμικού.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Βασίλη Λαμπρόπουλου, «φαίνεται ότι υποβλήθηκαν αιτήματα σε εταιρείες κινητής τηλεφωνίας όπου διαπιστώθηκε ότι πολλά ακόμη άτομα, πέρα από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Νίκο Ανδρουλάκη και τον δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη, ήταν στο κοινό στόχαστρο ΕΥΠ και Predator».

Ηδη για τη Σίφορντ έχει επιβεβαιωθεί ότι ήταν υπό παρακολούθηση και από την ΕΥΠ, κάτι που για την ώρα δεν έχει επιβεβαιωθεί θεσμικά.

• Διαβάστε επίσης: Predator / H εξαγωγή στη Μαδαγασκάρη μέσω συνεργασίας Μαξίμου – Intellexa και η γαλλική έρευνα

«Ταυτόχρονα, υπήρξαν ενδελεχείς έλεγχοι για τους τρόπους που πληρώθηκαν τα SMS (μέσω εταιρειών μαζικής αποστολής αιτημάτων) αλλά και τα domain names που χρησιμοποιήθηκαν για το στήσιμο της τηλεφωνικής παγίδας με δικαστικές συνδρομές σε χώρες του εξωτερικού (ΗΠΑ, Γερμανία κ.ά.). Τέλος, ερευνήθηκε ο ρόλος μιας αξιωματικού της ΕΛ.ΑΣ. που ήταν υπεύθυνη ερευνών στην ΕΥΠ, όπως και αναφορές ότι νεαρός συνεργάτης του ισραηλινού επιχειρηματία Ταλ Ντίλιαν (σ.σ. μεγαλύτερου μετόχου της Intellexa) ήταν ο ίδιος που υποβοήθησε τη χρήση του Predator στην Ελλάδα» καταλήγει το δημοσίευμα.

Εξαιρετικά ζοφερή παρουσιάζεται η κατάσταση με την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα στη νέα ευρωπαϊκή έρευνα του ECPMF (Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης) για την ελευθερία του Τύπου στις χώρες της Ευρώπης.

«Ο πλουραλισμός των μέσων ενημέρωσης και η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα βρίσκονται σε κατάσταση διαρκούς κρίσης όπως απεικονίζεται για έναν ακόμη χρόνο στην τρέχουσα έκθεση. Φέτος, η ψηφιακή ασφάλεια των δημοσιογράφων σημείωσε δραματική επιδείνωση καθώς Έλληνες δημοσιογράφοι παρακολουθήθηκαν ψηφιακά με τη χρήση spyware Predator, σε ένα σκάνδαλο που ονομάστηκε ''Ελληνικό Γουότεργκεϊτ''» αναφέρει η έκθεση, ενώ κάνει αναφορά στις καταχρηστικές αγωγές που έχουν κατατεθεί εναντίον δημοσιογράφων, ακόμη και από τον πρώην γενικό γραμματέα του Έλληνα πρωθυπουργού:

«Επιπλέον διάφοροι ερευνητές-δημοσιογράφοι που εργάζονταν σε μικρά και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης έγιναν στόχοι καταχρηστικών αγωγών SLAPP, μερικές από τις οποίες υπέβαλε ο πρώην γενικός γραμματέας του Έλληνα πρωθυπουργού. Η καταγραφή των μέσων ενημέρωσης συνεχίστηκε προωθούν μια μονόπλευρη αφήγηση υπέρ της κυβέρνησης και αποκλείουν τις φωνές αντιπολίτευσης ή αντιφρονούντων. Διάφοροι δημοσιογράφοι επεσήμαναν ότι αντιμετωπίζουν αντίποινα από την κυβέρνηση της χώρας επειδή έκαναν ρεπορτάζ για ζητήματα που κρίνονται επιζήμια για τη φήμη της Ελλάδας.

Όσον αφορά τα θέματα διαφάνειας ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης, αν και έγιναν μερικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση με την επιβολή νέων νόμων, τους μένει να φανεί η αποτελεσματικότητα. Φέτος η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε ένα νέο πρόγραμμα για την παροχή οικονομική στήριξη σε εθνικά, περιφερειακά και τοπικά μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα».

Ο χάρτης της Ευρώπης δείχνει την Ελλάδα «στο κόκκινο» σε ό,τι αφορά τον δείκτη της προστασίας και των προτύπων του δημοσιογραφικού επαγγέλματος.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο πλουραλισμός σημείωσε για άλλη μια φορά στην κατηγορία υψηλού κινδύνου, ενώ από τους 20 δείκτες της έκθεσης, οι 18 έφτασαν στην  κατηγορία του μεσαίου κινδύνου και 7 στην κατηγορία υψηλού κινδύνου.

Υπογραμμίζει επίσης πως οι απαραίτητες προϋποθέσεις για τον πλουραλισμό και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, δεν έγιναν σεβαστές στην πράξη. Για παράδειγμα, όπως αναφέρει, «το δικαίωμα των δημοσιογράφων στην πληροφόρηση παραβιάστηκε πολλές φορές από πολλούς υπουργούς της κυβέρνησης, όταν σταμάτησαν τις διαπροσωπικές συνεντεύξεις Τύπου - λόγω της πανδημίας - επιλέγοντας ομιλίες και ανακοίνωσεις από την τηλεόραση, αντί να απαντούν απευθείας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.

Επιπλέον, επισημαίνει ότι δημοσιογράφοι από ορισμένα ΜΜΕ εμποδίζονταν τακτικά από το να κάνουν ερωτήσεις στις συνεντεύξεις τύπου.

Αναφορικά με το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης-ΕΣΡ συνέχισει να υπολειτουργεί, γεγονός που επισημαίνεται επίσης από τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2022.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν τα ευρήματα που αφορούν την κατηγορία «δημοσιογραφικό επάγγελμα, πρότυπα και προστασία» καθώς ο δείκτης αυτός έχει την υψηλότερη βαθμολογία κινδύνου στο συγκεκριμένο τομέα (69%) καθώς «δημοσιογράφοι υποβλήθηκαν σε ψηφιακή παρακολούθηση, παρενόχληση, εκφοβισμό και σωματική επιθέσεις -κυρίως από αστυνομικές αρχές- λόγω του ερευνητικού τους έργου».

Γενική κατάταξη και ποσοστά

Στη γενική κατάταξη των χωρών, το ECPMF θέτει την Ελλάδα στην  22η θέση ανάμεσα σε 32 χώρες, συγκεντρώνοντας ποσοστό συνολικού ρίσκου στο 61%. Στην πρώτη θέση της κατάταξης βρίσκεται η Γερμανία με ποσοστό ρίσκου 24%, ενώ στην τελευταία θέση βρίσκεται η Τουρκία με ποσοστό ρίσκου 79%. Στις θέσεις γύρω από την Ελλάδα βρίσκονται χώρες όπως η Κύπρος, η Σλοβενία, η Μάλτα και το Μαυροβούνιο.

Σύμφωνα με το ECPMF, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι συνδέονται και πάλι με την κατάσταση της πλουραλισμού της αγοράς (70%) και της συμπερίληψης (67%). Η Θεμελιώδης Προστασία εμφανίζει τον ίδιο κίνδυνο με πέρυσι (52%) ενώ η Πολιτική Ανεξαρτησία είναι χαμηλότερη από πέρυσι (55%).

Μέτρα προστασίας και αντιμετώπισης

Σχετικά με την Προστασία των δημοσιογράφων ο οργανισμός προτείνει μεταξύ άλλων:

• Αποποινικοποίηση της δυσφήμισης.
• Εφαρμογή αποτελεσματικών πλαισίων Anti-SLAPP που θα μπορούσαν να αποτρέψουν αυθαίρετες και παράνομες απόπειρες ώστε να μην εμποδίζουν τα επικριτικά ρεπορτάζ
• Απαγόρευση χρήσης spyware εναντίον δημοσιογράφων.
• Για τον πλουραλισμό προτείνονται τα εξής μεταξύ άλλων:
• Βελτίωση της διαφάνειας της ιδιοκτησίας των μέσων, απαιτώντας πλήρη αποκάλυψη των στοιχείων ιδιοκτησίας για όλα τα ΜΜΕ
• Εξασφάλιση πρόσβασης του κοινού σε μητρώα ιδιοκτησίας
• Εισαγωγή νομοθεσίας που στοχεύει στην αποτροπή της υψηλής συγκέντρωσης ιδιοκτησίας στον τομέα των μέσων ενημέρωσης
• Ενίσχυση της βιωσιμότητας των μέσων ενημέρωσης υποστηρίζοντας τοπικά και οπτικοακουστικά μέσα και παρέχοντας περισσότερη χρηματοδότηση
• ευκαιρίες και οικονομική στήριξη σε ανεξάρτητους δημοσιογράφους και οργανισμούς μέσων ενημέρωσης.

Για την πολιτική Πολιτική Ανεξαρτησία προτείνεται:

• Διασφάλιση της αυτονομίας και αμεροληψίας του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων με αλλαγή του τρόπου διορισμού του ΔΣ

Ολόκληρη η έκθεση:

Νέες εξελίξεις στο σκάνδαλο των υποκλοπών ενδέχεται να πυροδοτήσει το αίτημα που κατέθεσαν δύο από τα θύματα των παρακολουθήσεων, ο Θανάσης Κουκάκης και η Άρτεμις Σίφορντ, προς την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για επανέλεγχο  της υπόθεση με  διευρυμένη εντολή, ώστε να εξεταστούν όλα τα νέα στοιχεία που έχουν έλθει στο φως από τον προηγούμενο Ιούλιο έως σήμερα.

Καταπέλτης για την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι η ετήσια έκθεση V-Dem (Varieties of Democracy) που αποτυπώνει την υποβάθμιση της ποιότητας της Δημοκρατίας στην Ελλάδα για το 2022, η οποία χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή επιδείνωση των θεσμικών ελέγχων και ισορροπιών που αποτελούν τις αρχές της δημοκρατίας και διασφαλίζουν το Κράτος Δικαίου, ενώ γίνεται ξεκάθαρη αναφορά στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, μετά τις αποκαλύψεις του Documento και την επιχείρηση του Μαξίμου να αποσιωπηθούν.

Ευθύς εξαρχής (από το Executive Summary), τονίζεται πως η Ελλάδα, μαζί με την Αρμενία και τον Μαυρίκιο, είναι οι χώρες που έχουν υποστεί την εντονότερη αυταρχικοποίηση.

Συγκεκριμένα, αναφερόμενη στην Ελλάδα τονίζει πως η χώρα μας βρίσκεται σε «ολισθηρό δρόμο». Αναφέρει χαρακτηριστικά πως η Ελλάδα υποβαθμίζεται από φιλελεύθερη σε «εκλογική δημοκρατία το 2022». «Η πτώση χαρακτηρίζεται από σταδιακή επιδείνωση των θεσμικών ελέγχων και ισορροπίες που αποτελούν τον πυρήνα της αρχής της φιλελεύθερης δημοκρατίας και διασφαλίζουν ότι η εκτελεστική εξουσία είναι περιορισμένη».

Το διάγραμμα αποτυπώνει τους 10  δείκτες με τη μεγαλύτερη πτώση από το 2017 έως το 2022:

«Το νομοθετικό σώμα και σε μικρότερο βαθμό το δικαστικό σώμα, συμβατικά προπύργια της δημοκρατίας, εξασθενούν σημαντικά στην Ελλάδα.
Η de facto ικανότητα του νομοθέτη να διερευνά τις ενέργειες της εκτελεστικής εξουσίας διαβρώνεται περισσότερο, ακολουθούμενη από το φάσμα των διαβουλεύσεων της κυβέρνησης με άλλους κοινωνικούς παράγοντες και τη συμμόρφωση της κυβέρνησης με το ανώτατο δικαστήριο», επισημαίνει και συνεχίζει: «Το διάγραμμα 1 δείχνει επίσης παραβιάσεις της ελευθερίας της έκφρασης, όπως η αύξηση της παρενόχλησης δημοσιογράφων και η λογοκρισία των κυβερνητικών μέσων ενημέρωσης».

Το σκάνδαλο παρακολουθήσεων

Φυσικά, μόνο απαρατήρητο δεν μπορούσε να περάσει από την έκθεση το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων που φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η έκθεση της V-Dem επισημαίνει:

«Ένα σημαντικό πρόσφατο γεγονός στην Ελλάδα ήταν το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών που αποκαλύφθηκε το 2022: Υποκλοπές από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών μιας μακράς λίστας πολιτικών εχθρών της κυβέρνησης, συμμάχων και ερευνητών δημοσιογράφων. Δικαστικές έρευνες, και οι έρευνες από τις κοινοβουλευτικές επιτροπές και τις ανεξάρτητες αρχές έχουν καθυστερήσει επί μήνες και δεν έχουν ακόμη παρουσιάσει τα ευρήματά τους. Για παράδειγμα, η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας στην οποία η σημερινή κυβέρνηση έχει την πλειοψηφία, μπλοκάρει βασικούς μάρτυρες και αποφάσισε ότι οι συνεδριάσεις και οι τελικές εκθέσεις της Επιτροπής θα παραμείνουν εμπιστευτικές», επισημαίνει.

«Ένα άλλο πεδίο ανησυχίας είναι το «επιτελικό κράτος» Νόμος που θεσπίστηκε από το σημερινή διοίκηση επί Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο νόμος (4622/2019) θεσπίζει υπερσυγκέντρωση εξουσιών στα χέρια της εκτελεστικής εξουσίας. Επίσης, έθεσε την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), την εθνική ραδιοτηλεόραση ΕΡΤ και το δημόσιο πρακτορείο ειδήσεων ANA-MPA υπό την εποπτεία του πρωθυπουργού. Αυτό αναφέρεται στη μείωση της κριτικής των ρεπορτάζ και την άνοδο της αυτο-λογοκρισίας στα μέσα ενημέρωσης», προσθέτει ενώ αναφέρεται και στην ετήσια έκθεση των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα που κατατάσσει την Ελλάδα στην 108η θέση στην Ελευθερία του Τύπου, πίσω από χώρες όπως το Τόγκο και η Μποτσουάνα και τελευταία στην Ευρώπη.

«Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου το 2022», επισημαίνει η έκθεση της V-Dem.

Η έκθεση V-Dem, ορίζει ως πηγές της το IPI, το Euractiv, τον Guardian, το BBC, το Euobserver, το Human Rights Watch και το govwatch.gr.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γράφημα 12 όπου η Ελλάδα εντοπίζεται στις χώρες με τη μεγαλύτερη πτωτική πορεία την τελευταία τριετία.

Όπως εξηγεί σχετικά η έκθεση επ’ αυτού: «Στην Ελλάδα, εντείνεται ολοένα η ανησυχία για την ελευθερία του Τύπου. Οι δημοσιογράφοι αποτρέπονται τακτικά από το να αναφερθούν μια σειρά από ζητήματα συμπεριλαμβανομένης της μετανάστευσης».

Ολόκληρη η έκθεση:

Πηγή: documentonews.gr

Δεν επιβεβαιώνει η Κουμουνδούρου.

Έντονη φημολογία επικρατεί από το πρωί στα πολιτικά και δημοσιογραφικά γραφεία για το ενδεχόμενο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, σε λίγη ώρα στη συζήτηση για την Υγεία στη Βουλή να καταθέσει πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης με αφορμή τις υποκλοπές. Κίνηση που δεν επιβεβαιώνουν στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά υπό τις παρούσες συνθήκες φαντάζει εξαιρετικά πιθανή.

Το πρωί ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, υποστήριξε ότι στην περίπτωση που κατατεθεί πρόταση μομφής σήμερα στη Βουλή από τον Αλέξη Τσίπρα, κατά τη διάρκεια συζήτησης του νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας, «αυτή είναι καλοδεχούμενη και θα τον ευγνωμονούμε».

Σύμφωνα με το Σύνταγμα αμέσως μετά τη κατάθεσή της πρότασης, βάσει του Κανονισμού της Βουλής (άρθρο 142), η τελευταία διακόπτει τις εργασίες της για δύο ημέρες και μετά ξεκινά η συζήτηση, η οποία δεν μπορεί να παραταθεί πέρα από τρεις ημέρες από την έναρξή της. Η κυβέρνηση μπορεί να ζητήσει να ξεκινήσει άμεσα η συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας και η συζήτηση ολοκληρώνεται με την ονομαστική ψηφοφορία, η οποία μπορεί να αναβληθεί για σαράντα οκτώ ώρες, αν το ζητήσει η Kυβέρνηση. Η πρόταση δυσπιστίας εναντίον της κυβέρνησης γίνεται δεκτή μόνο όταν έχει υπερψηφιστεί από την πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών (151 βουλευτές).

Η συγκεκριμένη κίνηση όπως είναι φυσικό έχει τους επικριτές έχει και τους υποστηρικτές της. Χωρίς να γνωρίζουμε τι θα πει σήμερα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας (εκτός από τα έξι ονόματα), εάν δηλαδή έχει κάποιο κρυφό χαρτί στο μανίκι του, σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέσει πρόταση μομφής είναι προφανές ότι θα φέρει τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη Βουλή που για μια ακόμη φορά επέλεξε να «δραπετεύσει» από μια τόσο σοβαρή συζήτηση. Παράλληλα θα συσπειρώσει σύσσωμη την Αντιπολίτευση αλλά πολύ δύσκολα μπορεί να περιμένει κάποιο ρήγμα στην κυβερνητική πλειοψηφία. Επιπροσθέτως, θα προσφέρει προεκλογικά το επιχείρημα στον πολιτικό του αντίπαλο ότι το θέμα των υποκλοπών κρίθηκε στην ψηφοφορία στη Βουλή.       

Πηγή: documentonews.gr