Με απόφαση-«βόμβα» ο Άρειος Πάγος καταλογίζει για πρώτη φορά ευθύνες στην ίδια την τράπεζα Marfin, 14 χρόνια μετά την τραγωδία με τους 3 ανθρώπους – μεταξύ των οποίων μια έγκυο γυναίκα – που έχασαν τη ζωή τους εγκλωβισμένοι στο φλεγόμενο υποκατάστημά της στο κέντρο της Αθήνας. 

Ειδικότερα, όπως αποκαλύπτει το dikastiko.gr, το ανώτατο δικαστήριο ακυρώνει την προηγούμενη απόφαση του Εφετείου και παραπέμπει την υπόθεση από την αρχή στο Μονομελές Εφετείο Αθηνών, με την επισήμανση μάλιστα ότι η εκδίκαση της υπόθεσης πρέπει να γίνει υπό νέα σύνθεση.

«Δεχόμενη σχετική αναίρεση ανήρεσε την με αριθμό 5541/2020 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, αναγνωρίζουσα την ευθύνη της τότε μισθώτριας Τράπεζας MARFIN και των κατ’ ιδίαν εξ αδικοπραξίας μελών του Δ.Σ. της, για την μη λήψη μέτρων ασφαλείας προς αποτροπή της καταστροφής του καταστήματος της MARFIN στο νεοκλασικό κτίριο στην οδό Σταδίου αριθ. 23, συνεπεία πυρκαϊάς κατά τη διάρκεια πορείας – συλλαλητηρίου την 5η Μαΐου 2010» αναφέρεται στην απόφαση που δημοσιεύθηκε επιμελεία του δικηγόρου Αθηνών Κωνσταντίνου Σακελλαριάδη που εκπροσώπησε την ιδιοκτήτρια του ακινήτου.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση του Αρείου Πάγου «το Εφετείο υπό τις προεκτεθείσες παραδοχές του, στέρησε την προσβαλλόμενη απόφαση από νόμιμη βάση, καθόσον διέλαβε ανεπαρκείς, ασαφείς και αντιφατικές αιτιολογίες, ως προς το κρίσιμο ζήτημα της αδικοπρακτικής ευθύνης της πρώτης αναιρεσίβλητης μισθώτριας τράπεζας και των μελών του ΔΣ αυτής (δευτέρου, τρίτου, τετάρτου και πέμπτου των αναιρεσίβλητων), ως προς τις αποδιδόμενες σ’ αυτούς παραλείψεις, που καθιστούν ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο, ως προς τις ουσιαστικού δικαίου διατάξεων των άρθρων 914, 330, 300, 297 και 298 του ΑΚ, τις οποίες εσφαλμένα δεν εφάρμοσε κι έτσι παραβίασε αυτές εκ πλαγίου».

Σύμφωνα με το Ανώτατο Δικαστήριο, κατά την απόφαση του το Εφετείο «ειδικότερα, 1) δέχθηκε ότι για την ολοσχερή καταστροφή του μισθίου δεν φέρει καμία υπαιτιότητα η πρώτη εναγόμενη μισθώτρια, χωρίς να διαλαμβάνει παραδοχές για τη λήψη και την τήρηση των αναγκαίων μέτρων ασφαλείας, 2) διέλαβε ανεπαρκείς αιτιολογίες εάν οι αποδιδόμενες παραλείψεις στη μισθώτρια τράπεζα και στα μέλη του ΔΣ αυτής, ως οργάνων του νομικού προσώπου, [α) έλλειψη τοποθέτησης στην πρόσοψη του ισογείου καταστήματος ενισχυμένων “αντιβανδαλικών” υαλοπινάκων, οι οποίοι να αντέχουν σε πολλές κρούσεις με βαριά αντικείμενα είτε ρολών ασφαλείας, β) έλλειψη ύπαρξης δεύτερης εξόδου κινδύνου προς κοινόχρηστο χώρο, γ) έλλειψη τοποθέτησης υδροδοτικού πυροσβεστικού δικτύου ή εύκαμπτου σωλήνα συνδεομένου μόνιμα με παροχή ύδατος, δ) έλλειψη μελέτης πυρασφαλείας], ως επίσης να κλείσει το ανωτέρω κατάστημα είτε από την αρχή του ωραρίου λειτουργίας κατά την ημέρα της διαδήλωσης (5-5-2010) είτε πριν από την έναρξη της πορείας, συνετέλεσαν ή μη στην επέλευση του ως άνω αποτελέσματος, συντρεχούσης αιτιώδους συνάφειας, 3) διέλαβε αντιφατικές αιτιολογίες όσον αφορά την κρίση της περί αυτοδίκαιης λύσης της μίσθωσης (στις 5-5-2010), ενώ κατά τις προηγούμενες παραδοχές της, η μίσθωση είχε παραταθεί μέχρι την 30-6-2012 και 4) διέλαβε ανεπαρκείς αιτιολογίες όσον αφορά την κρίση της περί έλλειψης υποχρέωσης της μισθώτριας τράπεζας προς αποκατάσταση των ζημιών του μισθίου και τη μείωση της εμπορικής του αξίας».

Όπως τονίζεται «στην ένδικη περίπτωση, στην οποία επρόκειτο για χώρους εργασίας που χρησιμοποιούνταν ήδη πριν από την 1-1-1995, υπήρχε υποχρέωση “να μην κλειδώνονται” οι έξοδοι κινδύνου, “ούτως ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανεμπόδιστα ανά πάσα στιγμή”. Η υποχρέωση αυτή είχε ενσωματωθεί και στο άρθρο 10 παρ.6 του “εγχειρίδιου ασφαλείας προσωπικού, πελατείας και περιουσίας” της Τράπεζας, που ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο του συμβάντος. Ακόμη, σύμφωνα με το άρθρο 12 -παρ.2 της ΠυρΔ 3/1981, πρέπει να τοποθετείται υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο σε αίθουσες συγκεντρώσεως κοινού των κατηγοριών Β’ και Γ (χωρητικότητας 201 ατόμων και άνω, δηλαδή όχι της κατηγορίας Α’, όπως εν προκειμένω) και, επί πλέον, α) σε αίθουσες συγκεντρώσεως κοινού ανεξαρτήτως κατηγορίας, εφ’ όσον βρίσκονται σε όροφο κτιρίου που υπερβαίνει σε ύψος τα 20 μέτρα και β) σε αίθουσες οιουδήποτε ορόφου, των οποίων η προσέγγιση με εύκαμπτους σωλήνες, τροφοδοτούμενους με νερό από το εξωτερικό του κτιρίου, είναι δυσχερής. Και πάλι, όμως, από την υποχρέωση αυτή (όπως και από την εναλλακτική υποχρέωση τοποθέτησης εύκαμπτου σωλήνα μήκους 15 μέτρων,1 με ακροφύσιο, του οποίου η άλλη άκρη πρέπει να προσαρμόζεται μονίμως σε κρουνό της εσωτερικής υδραυλικής εγκατάστασης, τοποθετημένο προς το σκοπό αυτό, άρθρο 12 παρ.3 της ΠυρΔ 3/1981) απαλλάσσονται όσοι εκμεταλλεύονται αίθουσες συγκέντρωσης κοινού με πληθυσμό μικρότερο των 50 ατόμων, στις οποίες θεωρείται αρκετή η πρόβλεψη τουλάχιστον 2 φορητών πυροσβεστήρων ξηράς κόνεως (άρθρο 12 παρ.1 περ. δ’ της ΠυρΔ 3/1981). Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 14 της ΠυρΔ 3/1981, οι διευθυντές και οι επιχειρηματίες αιθουσών συγκεντρώσεως κοινού, κατά την έννοια της ΠυρΔ, υποχρεούνται να οργανώνουν και εκπαιδεύουν το προσωπικό τους, συνεχώς, σε θέματα πυροπροστασίας, κατάσβεσης πυρκαγιών, εκκένωσης των χώρων κ.λπ.»

Και καταλήγει ο Άρειος Πάγος: «Για τους λόγους αυτούς αναιρεί την υπ’ αριθ. 5541/2020 τελεσίδικη απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, κατά τα λοιπά. Παραπέμπει την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο Μονομελές Εφετείο Αθηνών, το οποίο θα συγκροτηθεί από άλλο δικαστή, εκτός εκείνου που εξέδωσε την αναιρούμενη απόφαση».

Υπενθυμίζεται ότι το τραγικό περιστατικό έγινε στις 5 Μαΐου του 2010. Το 2013 στελέχη της τράπεζας καταδικάστηκαν για φόνο εξ αμελείας τριών υπαλλήλων, τις σωματικές βλάβες άλλων 21 υπαλλήλων και για πολλαπλές παραλείψεις στα μέτρα πυρασφάλειας και στην εκπαίδευση του προσωπικού. Οι φυσικοί αυτουργοί δεν έχουν βρεθεί ακόμη. 

Οι οικογένειες των θυμάτων, μετά την αποδεδειγμένη ενοχή των στελεχών της MARFIN, σε βαθμό πλημμελήματος, στράφηκαν κατά της τράπεζας διεκδικώντας αποζημιώσεις. Ωστόσο, ενώ το Εφετείο είχε επιδικάσει αποζημιώσεις συνολικά 2,24 εκατομμυρίων ευρώ στις οικογένειες των θυμάτων και των 24 εργαζόμενων του υποκαταστήματος, ο Άρειος Πάγος αναίρεσε την απόφαση, στέλνοντας την πίσω στο Εφετείο, καθώς έκρινε υπερβολικά τα ποσά της αποζημίωσης που επιδικάστηκαν.

Για την καταβολή αποζημιώσεων στους συγγενείς είχε παρέμβει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης το 2020. Ωστόσο, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη παρέπεμψε στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτος την υπόθεση αποζημίωσης των θυμάτων της Marfin, προφασιζόμενο ότι «υπάρχει ένα νομικό ζήτημα, που αφορά στον τρόπο πληρωμής».

Η Credit Suisse ανακοίνωσε σήμερα ότι θα δανειστεί 50 δισεκ. ελβετικά φράγκα από την κεντρική τράπεζα της Ελβετίας για να ενισχύσει τη ρευστότητά της ύστερα από τη βουτιά στις μετοχές και τα ομόλογά της που κλιμάκωσε τους φόβους για παγκόσμια τραπεζική κρίση.

Αναλυτές δήλωσαν πως πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό.

Τι οδήγησε στην πρόσφατη βουτιά της μετοχής

Μια σειρά από σκάνδαλα επί πολλά έτη, αλλαγές στην κορυφή της διοίκησης, ζημίες ύψους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων και μια στρατηγική στερούμενη ενθουσιασμού είναι μεταξύ των παραγόντων που συνέβαλαν στη χαώδη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει πλέον η ελβετική τράπεζα, που μετρά 167 χρόνια ζωής.

Το ξεπούλημα στις μετοχές της Credit Suisse ξεκίνησε το 2021 και πυροδοτήθηκε από ζημίες που σχετίζονταν με την κατάρρευση του επενδυτικού κεφαλαίου Archegos και της Greensill Capital.

Τον Ιανουάριο του 2022, ο Αντόνιο Όρτα-Οσόριο παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου επειδή παραβίασε τους κανόνες για την COVID-19, οκτώ μόλις μήνες αφού προσελήφθη για να αποκαταστήσει τα πράγματα στην τράπεζα που αντιμετώπιζε προβλήματα. Τον Ιούλιο, ο νέος διευθύνων σύμβουλος και ειδικός σε αναδιαρθρώσεις, ο Ούλριχ Κέρνερ, παρουσίασε μια στρατηγική αναθεώρηση –αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει τους επενδυτές.

Οι αβάσιμες φήμες που κυκλοφόρησαν για επικείμενη κατάρρευση της τράπεζας το φθινόπωρο είχαν ως αποτέλεσμα πελάτες της να την εγκαταλείψουν.

Η Credit Suisse επιβεβαίωσε τον περασμένο μήνα ότι πελάτες είχαν αποσύρει κεφάλαια 110 δισεκ. ελβετικών φράγκων το τέταρτο τρίμηνο ενώ η τράπεζα υπέστη τη χειρότερη μετά τη χρηματοοικονομική κρίση ετήσια ζημία της ύψους 7,29 δισεκ. ελβετικών φράγκων. Χθες, η Εθνική Τράπεζα της Σαουδικής Αραβίας, ο βασικός υποστηρικτής της τράπεζας, δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι δεν μπορεί να δώσει άλλα χρήματα στη Credit Suisse, καθώς έχει ρυθμιστικούς περιορισμούς, ενώ ανέφερε ότι θεωρεί ικανοποιητικό το σχέδιο αναδιάρθρωσης της τράπεζας.

Η μετοχή της έχει χάσει 75% κατά το περασμένο έτος.

Τι βήματα μπορεί να κάνει η  Credit Suisse γιανα καθησυχάσει τους επενδυτές

Η Credit Suisse έχει πει ότι θα δανειστεί έως 50 δισεκ. ελβετικά φράγκα για να ενισχύσει τη ρευστότητα και την επενδυτική εμπιστοσύνη, αλλά κάποιοι αναλυτές πιστεύουν ότι αυτό πιθανόν να μην επαρκεί για να καθησυχάσει τους επενδυτές.

Η εξασφάλιση της στήριξης στρατηγικών επενδυτών θα μπορούσε να είναι μια επιλογή για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη της αγοράς. Μεταξύ των επενδυτών της βρίσκονται η Αρχή Επενδύσεων του Κατάρ και ο σαουδαραβικός όμιλος Oyalan Group.

Η αποεπένδυση από διάφορα περιουσιακά στοιχεία είναι μια επιλογή, καθώς η Credit Suisse κατέχει δραστηριότητες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και ποσοστό στην SIX Group, την εταιρία που διαχειρίζεται το χρηματιστήριο της Ζυρίχης.

Η τράπεζα συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων στον κόσμο διαχειριστών πλούτου και είναι μία από τις 30 τράπεζες που θεωρούνται παγκοσμίως συστημικά σημαντικές, των οποίων η κατάρρευση που θα μπορούσε να προκαλέσει κλυδωνισμούς σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η Credit Suisse έχει μια τοπική ελβετική τράπεζα, καθώς και δραστηριότητες διαχείρισης πλούτου, επενδυτικής τραπεζικής και διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Στα τέλη του 2021 απασχολούσε πάνω από 50.000 εργαζομένους και διαχειριζόταν περιουσιακά στοιχεία αξίας 1,6 τρισεκ. ελβετικών φράγκων. Διαθέτει πάνω από 150 γραφεία σε περίπου 50 χώρες.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Αναταράξεις στις αγορές, κυρίως στις ΗΠΑ, αλλά και αβεβαιότητα σε πολλούς επιχειρηματίες στη Σίλικον Βάλεϊ προκάλεσε η κατάρρευση της Silicon Valley Bank, του μέχρι τώρα μεγαλύτερου χρηματοδότη νεοφυών επιχειρήσεων. Αυτή είναι η πιο πολύκροτη πτώχευση στον τραπεζικό τομέα μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε το 2008.

Οι ρυθμιστικές αρχές έκλεισαν τη Silicon Valley Bank και ανέλαβαν τον έλεγχο των αποθεματικών κεφαλαίων της, ανακοίνωσε σήμερα η Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), ο ομοσπονδιακός οργανισμός ασφάλισης των καταθέσεων.  Μια εξέλιξη που αφήνει εταιρείες και πλούσιους επιχειρηματίες που συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με τον τεχνολογικό τομέα αβέβαιους για το τι θα συμβεί με τα χρήματά τους.

Η FDIC ανέφερε στην ανακοίνωση ότι οι ασφαλισμένοι καταθέτες θα έχουν πρόσβαση στις καταθέσεις τους το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα το πρωί. Τα υποκαταστήματα της SVB θα επαναλειτουργήσουν επίσης εκείνη την ώρα, υπό τον έλεγχο της ρυθμιστικής αρχής. Η FDIC είπε επίσης ότι οι επίσημοι έλεγχοι της SVB θα συνεχίσουν να εκκαθαρίζονται.

Η τυπική ασφάλιση της FDIC καλύπτει έως και 250.000 δολάρια ανά καταθέτη, ανά τράπεζα, για κάθε κατηγορία ιδιοκτησίας λογαριασμού, αναφέρει σε σχετικό ρεπορτάζ το CNBC. Δεν είναι σαφές πώς ακριβώς θα επηρεαστούν οι μεγαλύτεροι λογαριασμοί ή τα πιστωτικά όρια για εταιρείες από το κλείσιμο της τράπεζας. Η FDIC είπε ότι θα πληρώσει στους ανασφάλιστους καταθέτες προκαταβολή μέρισμα εντός της επόμενης εβδομάδας.

Στα τέλη Δεκεμβρίου, η SVB είχε περίπου 209 δισεκατομμύρια δολάρια σε συνολικό ενεργητικό και 175,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε συνολικές καταθέσεις, σύμφωνα με το δελτίο Τύπου. Η FDIC είπε ότι δεν ήταν σαφές ποιο μέρος αυτών των καταθέσεων ήταν πάνω από το ασφαλιστικό όριο.

Το κλείσιμο της SVB θα επηρεάσει όχι μόνο τις καταθέσεις, αλλά και τις πιστωτικές διευκολύνσεις και άλλες μορφές χρηματοδότησης. Η FDIC είπε ότι οι πελάτες δανείων της SVB θα πρέπει να συνεχίσουν να πραγματοποιούν τις πληρωμές τους κανονικά.

Η κίνηση αντιπροσωπεύει μια ταχεία πτώση για την SVB. Την Τετάρτη, η τράπεζα ανακοίνωσε ότι προσπαθούσε να συγκεντρώσει περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόσθετο κεφάλαιο μετά την απώλεια 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων.

Οι μετοχές της μητρικής εταιρείας υποχώρησαν 60% την Πέμπτη, αφού η SVB ανακοίνωσε ένα σχέδιο, το βράδυ της Τετάρτης, για άντληση κεφαλαίου άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η μετοχή υποχώρησε περαιτέρω 60% στις συναλλαγές πριν το άνοιγμα της αγοράς την  Παρασκευή, ενώ τελικά οι μετοχές της τράπεζας δεν άνοιξαν για διαπραγμάτευση με την υπόλοιπη αγορά στις 9:30 π.μ. ET και παρέμειναν εκτός ταμπλώ.

Πτώση στα χρηματιστήρια

Η εξέλιξη αυτή, προτού ακόμα φτάσει σε κλείσιμο η τράπεζα με απόφαση των ρυθμιστικών αρχών, συμπαρέσυρε και τις χρηματιστηριακές αγορές.

Στη Νέα Υόρκη ο δείκτης Dow Jones Industrial Average υποχωρούσε κατά 135 μονάδες, ή 0,4%, και με ρυθμό για τέταρτη συνεχόμενη ημέρα απωλειών, λίγο μετά την είδηση για το λουκέτο. Ο S&P 500 υποχωρούσε κατά 0,7%, ενώ ο Nasdaq Composite σημείωνε πτώση 0,9%.

Με αρνητικό πρόσημο έκλεισαν στο μεταξύ και τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια στην Ευρώπη.

Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 ολοκλήρωσε τη συνεδρίαση με πτώση 1,5%.

Οι τραπεζικές μετοχές σημείωσαν απώλειες, με πτώση 3,9%, ακολουθούμενες από τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, οι οποίες έχασαν 2,8%.

Στο Λονδίνο ο δείκτης FTSE έκλεισε με απώλειες 1,67% στις 7.748, 35 μονάδες, στη Φρανκφούρτη ο DAX έκλεισε με απώλειες 1,31% στις 15.427, 97 μονάδες και στο Παρίσι ο δείκτης CAC υποχώρησε κατά 1,3% στις 7.220, 67 μονάδες.