Το τελικό έγγραφο που εγκρίθηκε από τον Πάπα Φραγκίσκο αναφέρει πως η συζήτηση για το αν οι γυναίκες θα μπορούν να τελούν μυστήρια θα συνεχιστεί

Στη λήξη της παγκόσμιας συνόδου στο Βατικανό, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία άφησε το ζήτημα της χειροτονίας των γυναικών διακόνων ανοιχτό, χωρίς να λάβει οριστική απόφαση. Το τελικό έγγραφο, που εγκρίθηκε από τον Πάπα Φραγκίσκο μετά από μήνα συζητήσεων, αναφέρει πως η συζήτηση θα συνεχιστεί για το αν οι γυναίκες θα μπορούν να γίνουν διάκονοι, ρόλος που τους επιτρέπει να τελούν μυστήρια όπως βαπτίσεις και γάμους, αλλά όχι λειτουργίες.

Το κείμενο αναγνωρίζει την ισότητα ανδρών και γυναικών ως μελών της Εκκλησίας, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια για τη μεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου τους. Σημειώνεται, επίσης, ότι ενώ δεν υπάρχουν εμπόδια για να ασκούν διοικητικά καθήκοντα στην Εκκλησία, οι συγκεκριμένες αρμοδιότητες δεν διευκρινίζονται.

Το κείμενο παραλείπει να αναφέρει τη χειροτονία γυναικών ιερέων, αίτημα που έχει διατυπωθεί από αρκετές επισκοπές σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική.

Στη σύνοδο, που συγκλήθηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2023, συμμετείχαν 368 άτομα από 100 χώρες, συμπεριλαμβανομένων μερικών δεκάδων γυναικών, και το μέλλον της Εκκλησίας αποτέλεσε αντικείμενο συζητήσεων κεκλεισμένων των θυρών. Στο τελικό κείμενο των 155 παραγράφων, η ενότητα που αφορά τις γυναίκες συγκέντρωσε τις περισσότερες αντιρρήσεις, με 97 ψήφους κατά και 258 υπέρ.

Ακόμη, το έγγραφο προτείνει αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης των ιερέων και διευρυμένη συμμετοχή των λαϊκών σε εκκλησιαστικά θέματα, όπως η επιλογή επισκόπων. Ωστόσο, δεν διατυπώνεται καμία πρόταση για την υποδοχή της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.

Η Σύνοδος αποτελεί συμβουλευτικό όργανο του Πάπα, ο οποίος έχει την τελική απόφαση για τις μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, ο Πάπας Φραγκίσκος δήλωσε ότι θα υιοθετήσει άμεσα τις προτάσεις που περιέχονται στο κείμενο, τονίζοντας ότι παρέχουν συγκεκριμένες κατευθύνσεις για την αποστολή των Εκκλησιών σε διαφορετικά μέρη του κόσμου.

Η Shukria Barakzai μιλά στο NEWS 24/7 για τις θηριωδίες των Ταλιμπάν σε βάρος των γυναικών στο Αφγανιστάν και ζητά τη στήριξη της ΕΕ.

• ΒΙΟΛΕΤΑ ΦΩΤΙΑΔΗ

“Δεν θεωρούμαστε άνθρωποι, δεν έχουμε δικαιώματα. Είμαι γυναίκα και ζητάω να με υπολογίζουν σαν άνθρωπο”. Η Shukria Barakzai στέκεται μαζί με άλλες τρεις Αφγανές στην αίθουσα του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου στο Στρασβούργο και όσα περιγράφουν είναι τουλάχιστον εφιαλτικά. Μιλούν για γυναίκες που φυλακίζονται γιατί μίλησαν ή γέλασαν δημόσια, γυναίκες που βασανίζονται μέσα στις φυλακές, γυναίκες που τιμωρούνται βάναυσα γιατί κάποιο μέρος του σωματός τους – ακόμα και τα μάτια τους – ήταν ακάλυπτα. Η φρίκη για την οποία μιλά η Shukria εκτυλίσσεται και κλιμακώνεται εδώ και τρία χρόνια στο Αφγανιστάν, μπροστά στα μάτια της διεθνούς κοινότητας.

Από τότε που οι Ταλιμπάν ανέβηκαν στην εξουσία, το ισλαμιστικό κίνημα παραβιάζει κατάφωρα τα δικαιώματα των κοριτσιών και των γυναικών. Καθημερινά, οι Αφγανές αντιμετωπίζουν δρακόντειους περιορισμούς, στερούμενες το δικαίωμα στην εργασία, την εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη. Η ψήφιση του νόμου για την “Προαγωγή της Αρετής και την Πρόληψη της Βίας” έχει αφαιρέσει από τις γυναίκες το δικαίωμα χρήσης της φωνής τους σε δημόσιους χώρους. Οι νόμοι που επιβάλλουν οι Ταλιμπάν στο όνομα της “ηθικής” ελέγχουν ακόμα και το βλέμμα των γυναικών καθώς δεν επιτρέπεται μία Αφγανή να κοιτάξει στα μάτια κάποιον άνδρα ο οποίος δεν είναι συγγενής της.

Η Shukria εξηγεί στο NEWS 24/7 πώς η μεταχείρισή τους από τους Ταλιμπάν ισοδυναμεί με έμφυλο απαρτχάιντ και κάνει λόγο για συστηματική εξάλειψη των γυναικών.

“Οι Αφγανές γυναίκες έχουν διαγραφεί πλήρως από την κοινωνία. Με τον νέο νόμο των Ταλιμπάν, το πρόσωπο και το σώμα των γυναικών απαγορεύεται να θεαθούν δημόσια. Ακόμα και αν γελάσουν λίγο πιο δυνατά, μπορεί να θεωρηθεί έγκλημα και να τιμωρηθούν γι’ αυτό. Με τον νέο νόμο που έθεσαν οι Ταλιμπάν, κατέστρεψαν όλους τους στόχους της διεθνούς κοινότητας. Όλες αυτές οι προσπάθειες εξωραϊσμού, που γίνονται με διάφορα ονόματα εμπλοκής ή πολιτικής συνεργασίας με τους Ταλιμπάν, έχουν καταστήσει πλέον απολύτως ξεκάθαρο το εξής: οι Ταλιμπάν είναι χειρότεροι από πριν και δεν δέχονται τις γυναίκες ως ανθρώπινα όντα. Πώς να περιγράψω την κατάσταση των γυναικών όταν τα κορίτσια άνω των 11 ετών δεν έχουν πρόσβαση στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο;

Πώς να περιγράψω (την κατάσταση) όταν οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να εργαστούν μόνο και μόνο λόγω του φύλου τους. Είναι πολύ δύσκολο να τιμωρείσαι μόνο και μόνο επειδή είσαι γυναίκα, όλη η διάκριση βαραίνει εσένα. Αυτή είναι η κατάσταση στο Αφγανιστάν. Φτώχεια, ανθρωπιστική κρίση, συστηματική διαγραφή των Αφγανών γυναικών, ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας μέσω του έμφυλου απαρτχάιντ, και επιπλέον, η έλλειψη υγειονομικής περίθαλψης, ακόμη και πρόσβασης σε καθαρό πόσιμο νερό, με περισσότερους από 20 εκατομμύρια ανθρώπους να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Ποιος πληρώνει το τίμημα αυτής της φρικαλεότητας; Οι γυναίκες και ο λαός του Αφγανιστάν “.

 (AP Photo/Anja Niedringhaus, File)

Τον Αύγουστο, ανήμερα τις επετείου των τριών χρόνων από την ανάληψη της εξουσίας στην Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, είδε το φως της δημοσιότητας η έρευνα του Centre of Information Resilience για το πρότζεκτ Afghan Witness και τα στοιχεία της, αν και αποκαλύπτουν μονάχα την κορυφή του παγόβουνου, συνθέτουν μία ζοφερή εικόνα για την ζωή των γυναικών στο Αφγανιστάν. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα, από την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, έχουν καταγραφεί 332 γυναικοκτονίες ενώ σε περισσότερα από τα μισά περιστατικά έμφυλης βίας, εμπλέκονται αξιωματούχοι των Ταλιμπάν. Παράλληλα, η έρευνα αποκαλύπτει πως περισσότερο από το 50% των περιπτώσεων βίας συνδέονται άμεσα με τους Ταλιμπάν, με 115 καταγεγραμμένα περιστατικά σεξουαλικής βίας, όπως αναγκαστικοί γάμοι, σεξουαλική δουλεία, κακοποίηση και βιασμοί.

“Το Αφγανιστάν έχει γίνει ο παράδεισος των τρομοκρατών”

(AP Photo/Ebrahim Noroozi, File)

“(Στα τρία χρόνια της εξουσίας τους) Οι Ταλιμπάν έχουν κάνει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δυστυχώς από τότε παραβίασαν τα πάντα. Το Αφγανιστάν είχε σύμβαση κατά των βασανιστηρίων. Δεν την σεβάστηκαν. Έχουν συλλάβει άνθρωπους που διαμαρτύρονται και έχουν σκοτώσει ανθρώπους με βασανιστήρια στις φυλακές. Το Αφγανιστάν έχει γίνει ο παράδεισος των τρομοκρατών“, περιέγραψε Αφγανή γυναίκα στο ευρωκοινοβούλιο στο Στρασβούργο έπειτα από ειδική συνάντηση της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με Αφγανούς πολιτικούς και ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών.

“Αν αφήσουμε τα πράγματα να γίνουν κανονικότητα όλο αυτό θα χτυπήσει την πόρτα της Ευρώπης. Είναι κατάλυση της δημοκρατίας και άνθιση της δικτατορίας. Είναι ώρα η Ευρώπη να ξανασκεφτεί και να ξαναμετρήσει με ποιους στέκεται”, είπε η Shukria.

“Είναι καιρός να επαναφέρουμε την ισότητα. Να γίνουμε η φωνή εκείνων που δεν ακούγονται πουθενά. Να μην συμβιβαζόμαστε με όποιον υπονομεύει τα δικαιώματά μας.

Είμαι γυναίκα και ακόμα ζητάω να με υπολογίζουν σαν άνθρωπο, ζητάω δικαιοσύνη. Να ξυπνήσουμε όλοι και να σταματήσουμε τους εξτρεμιστές. Το αιμα μας δεν είναι λευκό, είναι κόκκινο, είμαστε άνθρωποι όπως εσείς. Έχουν περάσει τρία χρόνια και θελουμε να δούμε δράσεις από θεσμούς, οργανισμούς και οργανώσεις.

Ας μην πολιτικοποιούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ας σεβαστούμε τα ανθρώπινα δικαίωματα“, συμπλήρωσε.

Τι ζητούν από την Ευρώπη

Μιλώντας στην κάμερα του NEWS 24/7, η Αφγανή πολιτικός ανέφερε πως βρέθηκε στο ευρωκοινοβούλιο, στο πλαίσιο της Ολομέλειας του Σεπτεμβρίου, ζητώντας από την ΕΕ να σταθεί στο πλευρό των γυναικών του Αφγανιστάν και να επιστρατευθούν διεθνείς μηχανισμοί, συμβάσεις και όργανα προκειμένου οι Ταλιμπάν να μην μένουν ατιμώρητοι για τις θηριωδίες που διαπράττουν.

“Ζητώ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να σταθεί στο πλευρό των γυναικών του Αφγανιστάν και να κατανοήσει καλύτερα την κατάσταση και να διαπιστώσει τι έχουμε περάσει. Ζητώ να θυμηθούν ότι κάποτε ήμασταν καλοί φίλοι, βασιζόμασταν ο ένας στον άλλο.

Είμαι εδώ για να τους υπενθυμίσω ότι οι κοινές αξίες εξακολουθούν να υπάρχουν. Είμαι εδώ για να τους θυμίσω ότι ο μισός πληθυσμός, χωρίς κανένα δικαίωμα είναι επίσης ανθρώπινα όντα και γυναίκες. Είμαι εδώ για να υπενθυμίσω σε κάθε χώρα-μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ότι κάποτε η σημαία σας κυμάτιζε στο Αφγανιστάν και σας υπηρέτησαν Αφγανοί. Οι Αφγανοί στάθηκαν δίπλα στη σημαία σας και σας σταθήκαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Θέλω να περιγράψω πού βρίσκεται το Αφγανιστάν σήμερα: μία περιθωριοποιημένη χώρα όπου οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι, το ένα τρίτο του πληθυσμού, εγκατέλειψαν τη χώρα τα τελευταία τρία χρόνια, και αυτό ήταν ένα πολύ ισχυρό μήνυμα προς τους Ταλιμπάν”.

“Ήρθα εδώ για να ρωτήσω πώς να πολεμήσουμε το απαρτχάιντ λόγω φύλου, γιατί με όλες τις διεθνείς συμβάσεις που υπάρχουν, με τη βοήθεια και τη στήριξη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και του Διεθνούς Δικαστηρίου, μπορούμε να καταστήσουμε υπεύθυνους τους Ταλιμπάν και οποιαδήποτε άλλη εγκληματική ομάδα που εύκολα παραβιάζει και καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών”, επισημαίνει στο NEWS 24/7.

(AP Photo/Fareed Khan)

Οποιαδήποτε γυναίκα από το Αφγανιστάν μπορεί να ζητήσει άσυλο στην Ευρώπη

Νωρίτερα αυτό τον μήνα, το Δικαστήριο της ΕΕ, απαντώντας σε αίτημα του Ανωτάτου Διοικητικού Δικαστηρίου της Αυστρίας, έκρινε ότι “κατά την εξατομικευμένη αξιολόγηση της αίτησης ασύλου μιας γυναίκας αφγανικής ιθαγένειας, το κράτος μέλος μπορεί να λάβει υπόψη απλώς και μόνο το φύλο και την ιθαγένειά της” ενώ αποφάφισε πως τα μέτρα του καθεστώτος των Ταλιμπάν που εισάγουν διακρίσεις εις βάρος των γυναικών συνιστούν πράξεις δίωξης.

Η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ προέκυψε έπειτα από άρνηση των αυστριακών αρχών να χορηγήσουν σε 2 γυναίκες αφγανικής ιθαγένειας το καθεστώς πρόσφυγα. Οι δύο γυναίκες ισχυρίζονται ότι η κατάσταση των γυναικών στο Αφγανιστάν υπό το νέο καθεστώς των Ταλιμπάν δικαιολογεί, αφ’εαυτής, τη χορήγηση του καθεστώτος πρόσφυγα, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Συγκεκριμένα, το Αυστριακό δικαστήριο ρώτησε το Δικαστήριο της ΕΕ αν τα μέτρα των Ταλιμπάν, εξεταζόμενα στο σύνολό τους, μπορούν να χαρακτηριστούν ως πράξεις δίωξης.

Το Δικαστήριο της ΕΕ απάντησε ότι ορισμένα από τα επίμαχα μέτρα των Ταλιμπάν πρέπει να χαρακτηριστούν αφ’εαυτών ως “πράξεις δίωξης”, δεδομένου ότι συνιστούν σοβαρή προσβολή θεμελιωδούς δικαιώματος. Αυτό ισχύει για τον καταναγκαστικό γάμο, ο οποίος μπορεί να εξομοιωθεί με μορφή δουλείας και για την έλλειψη προστασίας από την έμφυλη και την ενδοοικογενειακή βία, η οποία συνιστά μορφή απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης.

Ακόμη και αν υποτεθεί ότι τα λοιπά μέτρα, εξεταζόμενα μεμονωμένα, δεν συνιστούν αρκούντως σοβαρή προσβολή θεμελιώδους δικαιώματος ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν ως πράξεις δίωξης, το Δικαστήριο κρίνει ότι εξεταζόμενα στο σύνολό τους, τα μέτρα αυτά συνιστούν τέτοιες πράξεις. Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, λογω της σωρευτικής επίδρασής τους και της σκόπιμης και συστηματικής εφαρμογής τους, έχουν ως αποτέλεσμα την κατάφωρη άρνηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων που σχετίζονται με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Όσον αφορά την εξατομικευμένη εξέταση της αίτησης ασύλου μιας γυναίκας αφγανικής ιθαγένειας, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη την κατάσταση των γυναικών υπό το ισχύον καθεστώς των Ταλιμπάν, όπως αυτή περιγράφεται ιδίως στις εκθέσεις του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ‘Ασυλο (EUAA) και της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες (UNHCR). Το Δικαστήριο κρίνει ότι οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών μπορούν να θεωρήσουν ότι δεν είναι αναγκαίο να αποδειχθεί ότι η αιτούσα διατρέχει πραγματικό και συγκεκριμένο κίνδυνο να υποστεί πράξεις δίωξης σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της. Αρκεί να ληφθεί υπόψη απλώς και μόνο η ιθαγένεια και το φύλο της.

Πηγή: news247.gr

Βιντεοσκοπούν τον εαυτό τους ενώ τραγουδούν, δείχνοντας στην κάμερα μόνο ένα μικρό μέρος του προσώπου τους: δεκάδες Αφγανές συμμετέχουν σε ένα διαδικτυακό κίνημα διαμαρτυρίας κατά του νέου νόμου που απαγορεύει στις γυναίκες να ακούγεται η φωνή τους σε δημόσιους χώρους.

Η κυβέρνηση των Ταλιμπάν ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι στα τέλη Ιουλίου τέθηκε σε εφαρμογή ένας νόμος «για την προώθηση της αρετής και την πρόληψη της έκλυσης των ηθών», ο οποίος βασίζεται στη σαρία, τον ισλαμικό νόμο. Στα 35 άρθρα του ορίζονται οι υποχρεώσεις και οι απαγορεύσεις, κατά κύριο λόγο ενδυματολογικές, που αφορούν σε μεγάλο βαθμό τις γυναίκες. Μεταξύ άλλων, δεν επιτρέπεται να τραγουδούν ή να απαγγέλλουν ποίηση δημοσίως.

Σε απάντηση, πολλές Αφγανές εντός και εκτός της χώρας ανήρτησαν σε ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης βίντεο στα οποία τραγουδούν, με λεζάντες όπως «Η φωνή μου δεν απαγορεύεται» και «Όχι στους Ταλιμπάν».

Σε ένα από αυτά τα βίντεο, που τραβήχτηκε στο Αφγανιστάν, τραγουδάει μια γυναίκα, ντυμένη στα μαύρα από την κορυφή μέχρι τα νύχια και με ένα μακρύ πέπλο να καλύπτει το πρόσωπό της. «Με φιμώσατε για τα επόμενα χρόνια. Με φυλακίσατε στο σπίτι μου μόνο για το έγκλημα ότι είμαι γυναίκα», ακούγεται να λέει.

Η Ζάλα Ζαζάι, πρώην αστυνομικός που σήμερα ζει στην Πολωνία, μοιράστηκε ένα βίντεο στο οποίο τραγουδάει ένα τραγούδι της Αριάνα Σαγίντ, γνωστής Αφγανής καλλιτέχνιδας, για την αντίσταση των γυναικών της χώρας της.

Οι απαγορεύσεις που επιβλήθηκαν στις γυναίκες είναι «απαράδεκτες», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Οι Αφγανές κατάλαβαν τελικά ότι οι μισογύνηδες δεν μπορούν πια να αρνηθούν τα ανθρώπινα δικαιώματά μας εξ ονόματος της θρησκείας και της κουλτούρας. Και οι φωνές μας που διεκδικούν τα δικαιώματά μας δεν θα σιγήσουν ποτέ», πρόσθεσε.

Ακτιβίστριες ανήρτησαν άλλα βίντεο στα οποία υψώνουν τη γροθιά τους ή σκίζουν φωτογραφίες του ανώτατου ηγέτη των Ταλιμπάν, του εμίρη Χαμπιτουλάχ Αχουντζάντα, ο οποίος κυβερνά με διατάγματα από το προπύργιό του, την Κανταχάρ.

«Η φωνή μιας γυναίκας είναι η φωνή της δικαιοσύνης», φωνάζει μια ομάδα γυναικών σε ένα άλλο βίντεο.

Στην πλατφόρμα Χ, η Ταΐμπα Σουλαϊμάνι τραγουδάει, φτιάχνοντας το πέπλο της μπροστά σε έναν καθρέφτη: «η φωνή της γυναίκας είναι η ταυτότητά της, όχι κάτι που έπρεπε να κρύβεται».

Ο νέος νόμος ορίζει επίσης ότι η φωνή των γυναικών δεν θα πρέπει να ακούγεται έξω από τους τοίχους του σπιτιού της. «Όταν μια ενήλικη γυναίκα είναι ανάγκη να βγει από το σπίτι της, απαιτείται να καλύπτει το πρόσωπό της, το σώμα της και τη φωνή της», γράφει το κείμενο, χρησιμοποιώντας τον όρο «άουρα» της σαρία, που αναφέρεται στα μέρη του ανθρώπινου σώματος που πρέπει να καλύπτονται.

Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης των Ταλιμπάν Ζαμπιχουλάχ Μουτζάχιντ υποστήριξε ότι όσοι επικρίνουν τον νόμο επιδεικνύουν «αλαζονεία» και άγνοια της σαρία.

Την Τρίτη ο ΟΗΕ ζήτησε να αποσυρθεί ο νόμος, χαρακτηρίζοντάς τον «απολύτως απαράδεκτο». Η Ραβίνα Σαμντασάνι, η εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, είπε ότι με τον νόμο «ενισχύεται η πολιτική που σβήνει εντελώς την παρουσία των γυναικών από τον δημόσιο χώρο, φιμώνει τη φωνή τους και τους στερεί την αυτονομία τους, προσπαθώντας να τις καταστήσει σκιές χωρίς πρόσωπο και φωνή».

Οργανώσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους για τον νόμο αυτό, ορισμένες διατάξεις του οποίου εφαρμόζονταν ήδη, ανεπισήμως, αφού ανέλαβαν οι Ταλιμπάν την εξουσία τον Αύγουστο του 2021. Οι Ταλιμπάν διαβεβαίωσαν την Δευτέρα ότι ο νόμος θα εφαρμοστεί «με μετριοπάθεια».

Οι γυναίκες ήταν εκείνες που υπέστησαν πρώτες τις απαγορεύσεις που επέβαλε η νέα κυβέρνηση, καθώς περιορίστηκε η πρόσβασή τους στην εκπαίδευση, στους δημόσιους χώρους και σε ορισμένα επαγγέλματα. Ο ΟΗΕ χαρακτήρισε «φυλετικό απαρτχάιντ» αυτήν την κατάσταση.

Οι Αφγανοί δεν έχουν το δικαίωμα να κοιτούν πρόσωπα του αντίθετου φύλου, εκτός αν πρόκειται για στενούς συγγενείς τους. Οι οδηγοί ταξί δεν επιτρέπεται να μεταφέρουν γυναίκες που ταξιδεύουν χωρίς «μαχράμ», τον «κηδεμόνα» τους, δηλαδή έναν άνδρα συγγενή τους.

Η αποστολή του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν εξέφρασε σήμερα «την ανησυχία της» για ένα νομοσχέδιο που επικύρωσαν πρόσφατα οι Ταλιμπάν, το οποίο επιβάλλει, μεταξύ άλλων, νέους περιορισμούς στις γυναίκες.

Ο νέος νόμος, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη και βασίστηκε σε διάταγμα του 2022 του ανώτατου πνευματικού ηγέτη των Ταλιμπάν Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα, ελέγχει κάθε πλευρά της κοινωνικής και ιδιωτικής ζωής των Αφγανών ακολουθώντας μια ιδιαίτερα αυστηρή εκδοχή της σαρίας, του ισλαμικού νόμου.

Οι κανόνες αυτοί ίσχυαν ήδη και επιβάλλονταν από την αστυνομία ηθών η οποία εξαρτάται από το υπουργείο Προώθησης της Αρετής και Πρόληψης της Διαφθοράς. Δεν είναι προς το παρόν ξεκάθαρο αν η δημοσίευση των κανόνων σε νόμο θα σημάνει την πιο αυστηρή εφαρμογή του.

Στα 35 άρθρα του το νομοσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι οι γυναίκες θα πρέπει να έχουν καλυμμένο το πρόσωπο και το σώμα τους όταν βρίσκονται εκτός σπιτιού και να φροντίζουν να μην ακούγεται η φωνή τους. Επίσης οι άνδρες απαγορεύεται να ξυρίζουν τις γενειάδες τους, να παραλείπουν τις προσευχές και τις νηστείες, όπως και το να ακούν μουσική στο αυτοκίνητο.

Οι ποινές για την παραβίαση των κανόνων αυτών ξεκινούν από «συστάσεις, προειδοποιήσεις για ιερή τιμωρία, προφορικές απειλές» και φτάνουν ως «την κατάσχεση περιουσίας, κράτηση από μία ώρα ως τρεις ημέρες σε φυλακές και όποια άλλη τιμωρία κρίνεται προσήκουσα», διευκρίνισε το αφγανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.

Αν οι ποινές αυτές αποτύχουν να συμμορφώσουν τους παραβάτες, αυτοί θα παραπέμπονται στο δικαστήριο, πρόσθεσε.

«Έπειτα από δεκαετίες πολέμου και εν μέσω φρικτής ανθρωπιστικής κρίσης, ο αφγανικός λαός αξίζει περισσότερα από το να απειλείται ή να φυλακίζεται αν καθυστερεί να πάει στην προσευχή, αν στρέψει το βλέμμα του προς έναν άτομο του αντίθετου φύλου που δεν ανήκει στην οικογένειά του ή αν έχει στην κατοχή του μια φωτογραφία», κατήγγειλε σήμερα η Ρόζα Οτουμπάγιεβα επικεφαλής της αποστολής αρωγής του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν (UNAMA).

Σύμφωνα με την ίδια, «ο νόμος αυξάνει τους ήδη αφόρητους περιορισμούς στα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών στο Αφγανιστάν, με τον απλό ήχο μιας γυναικείας φωνής έξω από το σπίτι να θεωρείται προφανώς παραβίαση των ηθικών κανόνων».

Ο ΟΗΕ εξέφρασε επίσης την ανησυχία του για τους περιορισμούς που επιβάλλει ο νόμος στη θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία του Τύπου, καθώς προβλέπει ότι τα μέσα ενημέρωσης δεν θα πρέπει να δημοσιεύουν «περιεχόμενο εχθρικό προς τη σαρία και τη θρησκεία» ή «φωτογραφίες που δείχνουν ζωντανά όντα».

«Μέρα με τη μέρα προσπαθούν να σβήσουν τις γυναίκες από την κοινωνία», κατήγγειλε μια 37χρονη νοικοκυρά από την Καμπούλ. «Η σιωπή της διεθνούς κοινότητας μπροστά στις ενέργειες των Ταλιμπάν τους ενθαρρύνει να δημιουργούν νέους νόμους και περιορισμούς καθημερινά», πρόσθεσε.

Αξιωματούχοι του υπουργείου Προώθησης της Αρετής ελέγχουν τους Αφγανούς για τυχόν παραβιάσεις της σαρίας εδώ και τρία χρόνια. Το υπουργείο ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι τον προηγούμενο χρόνο συνέλαβε και έθεσε υπό κράτηση περισσότερους από 13.000 ανθρώπους. Δεν διευκρίνισε ωστόσο τα αδικήματα στα οποία είχαν υποπέσει ούτε το φύλο τους.

Οι Ταλιμπάν ακύρωσαν το προηγούμενο Σύνταγμα του Αφγανιστάν όταν κατέλαβαν την εξουσία στη χώρα τον Αύγουστο του 2021 και δήλωσαν ότι θα κυβερνούν με βάση τον ισλαμικό νόμο.

Οι δυτικές χώρες έχουν τονίσει ότι για να αναγνωρίσουν επισήμως την κυβέρνηση των Ταλιμπάν θα πρέπει το ισλαμιστικό κίνημα να σεβαστεί τα δικαιώματα των γυναικών.

Οι Ταλιμπάν απαντούν ότι σέβονται τις γυναίκες όπως προβλέπει η εκδοχή τους του ισλαμικού νόμου και τα τοπικά έθιμα, τονίζοντας ότι πρόκειται για εσωτερικό ζήτημα.

Ζοφερό προβλέπεται το μέλλον για τα κορίτσια και τις γυναίκες στο Αφγανιστάν αναφορικά με την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση, με τη θέση τους να επιδεινώνεται ολοένα και περισσότερο.

Πιο συγκεκριμένα, τα κορίτσια άνω των 12 ετών και οι γυναίκες στο Αφγανιστάν είναι απίθανο να επιστρέψουν στα σχολεία και τα πανεπιστήμια στο άμεσο μέλλον, δήλωσαν ερευνητές στο Nature.

Τρία χρόνια μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου 2021, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το καθεστώς θα άρει αυτούς τους περιορισμούς, οι οποίοι ισχύουν από τον Δεκέμβριο του 2022 και δεν υπάρχουν σε καμία άλλη χώρα του κόσμου.

Επιπλέον, υπάρχουν ελάχιστες ελπίδες για συνομιλίες μεταξύ των Ταλιμπάν και της διεθνούς κοινότητας για την επιστροφή των κοριτσιών στην εκπαίδευση. Οι γυναίκες απαγορεύεται επίσης να κάνουν ορισμένες εργασίες, να πηγαίνουν σε γυμναστήρια ή κομμωτήρια, να περπατούν σε πάρκα ή να ταξιδεύουν χωρίς κάποιον άνδρα συγγενή.

Το ταλέντο μιας ολόκληρης γενιάς κινδυνεύει να χαθεί, λέει στο Nature ο Ian Bickford, πρόεδρος του Αμερικανικού Πανεπιστημίου του Αφγανιστάν (AUAF). Το πανεπιστήμιο έκλεισε τις εγκαταστάσεις του στην Καμπούλ τον Αύγουστο του 2021 και πλέον παρέχει διαδικτυακά μαθήματα από την Ντόχα του Κατάρ. «Η μαθησιακή απώλεια που αντιπροσωπεύουν τα τρία χρόνια χαμένης σχολικής εκπαίδευσης είναι σημαντική και θα είναι δύσκολο να ξεπεραστεί», προσθέτει ο Bickford.

«Τρία χρόνια είναι πολλά στην εκπαίδευση – είναι σχεδόν ένα πτυχίο», λέει μια ερευνήτρια που αποκαλούμε Zahra, καθώς ζήτησε να μην αποκαλύψει την ταυτότητά της. Η Zahra διδάσκει πληροφορική στο AUAF και έφυγε από το Αφγανιστάν για την Ευρώπη τον Αύγουστο του 2021.

Ο αριθμός των φοιτητών στα 167 δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια και ινστιτούτα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας έχει καταρρεύσει από 430.000 σε μόλις 200.000 φοιτητές από το 2021, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα ο επιστημονικός και πολιτιστικός οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών UNESCO, που εδρεύει στο Παρίσι.

Περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια κορίτσια δεν πηγαίνουν σχολείο και αν η απαγόρευση της εκπαίδευσης διατηρηθεί μέχρι το 2030, ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αυξηθεί σε περισσότερα από 4 εκατομμύρια, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία.

Επίσης, το 2023, οι Αφγανές γυναίκες θα=αντιπροσωπεύουν το 6% της απασχόλησης, από 11% το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με έκθεση του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), που εδρεύει στη Νέα Υόρκη.

Η παρεμπόδιση της εργασίας των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων περίπου 2.500 γυναικών ακαδημαϊκών, κοστίζει στην εθνική οικονομία έως και 1 δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ το 2022, προσθέτει η έκθεση του UNDP. Ερευνητές και ακτιβιστές αποκαλούν τον αποκλεισμό των γυναικών και των κοριτσιών από τη δημόσια ζωή από τους Ταλιμπάν «απαρτχάιντ φύλου».

«Ο κόσμος είναι τόσο ήσυχος, αυτό πονάει περισσότερο», λέει η Zahra.

Συνομιλίες που στην πραγματικότητα δεν είναι συνομιλίες

Το 2021, υπενθυμίζει το δημοσίευμα, ένας εκπρόσωπος των Ταλιμπάν δήλωσε δημοσίως ότι οι γυναίκες θα διατηρήσουν το δικαίωμά τους στην εκπαίδευση και την εργασία. Σε συνέντευξη Τύπου δύο ημέρες μετά την κατάληψη της εξουσίας, ο εκπρόσωπός τους Zabihullah Mujahid δήλωσε: «Θα επιτρέψουμε στις γυναίκες να εργάζονται και να σπουδάζουν … Οι γυναίκες θα είναι πολύ ενεργές στην κοινωνία, αλλά στο πλαίσιο του Ισλάμ».

Ωστόσο, οι υποσχέσεις αυτές αποδείχθηκαν κενές. «Κάθε Μάρτιο, είχαμε την ελπίδα στο μυαλό μας ότι ίσως φέτος τα σχολεία θα ήταν ανοιχτά. Και για συνεχή τρία χρόνια, η ελπίδα μας διαψεύδεται», λέει η Zahra.

Την ίδια ώρα, τα Ηνωμένα Έθνη φιλοξενούν συνομιλίες στη Ντόχα μεταξύ των Ταλιμπάν και εκπροσώπων περισσότερων από 25 χωρών και διεθνών οργανισμών. Οι Ταλιμπάν δεν επέτρεψαν στις Αφγανές γυναίκες να συμμετάσχουν στην τελευταία συνάντηση στα τέλη Ιουνίου, ενώ η εκπαίδευση δεν ήταν στην επίσημη ατζέντα. Ωστόσο, η Rosemary DiCarlo, εκπρόσωπος του ΟΗΕ στις συνομιλίες, δήλωσε στους δημοσιογράφους την 1η Ιουλίου ότι η εκπαίδευση τέθηκε σαν θέμα «πολλές φορές» στη συνάντηση της Ντόχα και ότι η απαγόρευση των κοριτσιών και των γυναικών αναφέρεται «σε κάθε συνάντηση» του ΟΗΕ με τους ηγέτες των Ταλιμπάν.

Το Nature ρώτησε εκπροσώπους διαφόρων κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών αν υπάρχει επίσημη διαδικασία ή συγκεκριμένες συνομιλίες μεταξύ της διεθνούς κοινότητας και των Ταλιμπάν για την άρση της απαγόρευσης της εκπαίδευσης. Κανείς δεν απάντησε σε αυτά τα αιτήματα, εκτός από την UNESCO, η οποία ανέφερε σε γραπτή δήλωσή της τα εξής:

«Η UNESCO δεν διεξάγει κανέναν διμερή διάλογο με τις de facto αρχές, θεωρώντας ότι δεν αναγνωρίζονται από τη διεθνή κοινότητα και ότι καμία αλληλεπίδραση δεν θα είναι δυνατή έως ότου αποκατασταθεί πλήρως το δικαίωμα στην εκπαίδευση για τα κορίτσια άνω των 12 ετών και τις γυναίκες».

«Συγκρούσεις» εντός των Ταλιμπάν;

Σύμφωνα με ερευνητές με τους οποίους μίλησε το Nature, εντός των Ταλιμπάν υπάρχουν ανάμεικτες απόψεις σχετικά με τη συνεχιζόμενη απαγόρευση. Ορισμένοι από τους Ταλιμπάν αντιτίθενται στην απαγόρευση ή δεν την εφαρμόζουν πλήρως. Το υπουργείο Υγείας, για παράδειγμα, επιτρέπει στις γυναίκες να σπουδάζουν ιατρική και νοσηλευτική σε ορισμένες περιοχές της χώρας, δήλωσε η Hoda Jaberian, υπεύθυνη εκπαίδευσης της UNESCO που ειδικεύεται σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, σε ενημέρωση Τύπου στις 8 Αυγούστου.

Επίσης, σύμφωνα με έναν Αφγανό ερευνητή που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην Ιαπωνία και ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι Ταλιμπάν πιθανότατα θα συνεχίσουν την απαγόρευση τουλάχιστον έως ότου η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, τους αναγνωρίσει ως νόμιμη κυβέρνηση της χώρας. Στις χώρες που έχουν ήδη επίσημες επαφές με τους Ταλιμπάν περιλαμβάνονται η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ρωσία, η Ινδία και το Πακιστάν.

Άλλοι ερευνητές, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι οι Ταλιμπάν δεν έχουν καμία πρόθεση να αλλάξουν τη θέση τους. Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι, αν αναγνωριστούν οι Ταλιμπάν, θα επιτραπεί στα κορίτσια να επιστρέψουν στην εκπαίδευση, λέει η Zahra. Οι Ταλιμπάν κυβέρνησαν προηγουμένως το Αφγανιστάν από το 1996 έως το 2001, μια περίοδο κατά την οποία επίσης τα κορίτσια και οι γυναίκες αποκλείστηκαν από την εκπαίδευση και την εργασία.

«Οι Ταλιμπάν δεν έχουν αποδειχθεί ανοιχτοί σε οποιεσδήποτε αλλαγές τα τελευταία τρία χρόνια. Έτσι, όλοι προσπαθούν να κάνουν κάτι. Αλλά φαίνεται ότι τίποτα δεν λειτουργεί», λέει η Φερέστα Αμπάσι, δικηγόρος με έδρα το Λονδίνο και ερευνήτρια της μη κυβερνητικής οργάνωσης Human Rights Watch (HRW).

Σαρωτικές αλλαγές προς το χειρότερο

Σημειώνεται πως οι Ταλιμπάν έχουν κάνει σαρωτικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Σύμφωνα με έκθεση της HRW που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, οι γυναίκες καθηγήτριες έχουν αντικατασταθεί από άνδρες, οι οποίοι μάλιστα συχνά δεν έχουν τα απαραίτητα προσόντα. Σε ορισμένα σχολεία, μαθήματα όπως η βιολογία και η φυσική, τα οποία προηγουμένως διδάσκονταν από γυναίκες καθηγήτριες, δεν διδάσκονται πλέον καθόλου, δήλωσαν μαθητές στους ερευνητές της HRW.

Οι Ταλιμπάν έχουν επίσης προχωρήσει σε αλλαγές αναφορικά με το πρόγραμμα σπουδών των δημοτικών σχολείων. Η διδασκαλία της μουσικής, των εικαστικών τεχνών και των πολιτιστικών σπουδών πρόκειται να αντικατασταθεί από γεωργικές και θρησκευτικές σπουδές, σύμφωνα με έγγραφο 78 σελίδων της επιτροπής εκπαίδευσης των Ταλιμπάν, που συντάχθηκε το 2020.

Το έγγραφο επέκρινε επίσης τα προηγούμενα σχολικά βιβλία του Αφγανιστάν επειδή περιείχαν εικόνες που υποτίθεται πως προωθούσαν τον ξένο πολιτισμό, περιέγραφαν τη δημοκρατία ως θετική και ανέφεραν τα ονόματα γυναικών ποιητών και μη μουσουλμάνων επιστημόνων. Το έγγραφο, το οποίο απαριθμούσε 26 συστάσεις, εξηγούσε επίσης τις φυσικές καταστροφές ως πράξεις της θείας βούλησης.

Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν αυτές οι αλλαγές έχουν γίνει. «Δεν γνωρίζουμε πραγματικά σε ποιο βαθμό αυτό έχει εφαρμοστεί σε όλα τα σχολεία της χώρας», λέει ο Abbasi.

Αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα των γυναικών

Οι προαναφερθέντες περιορισμοί επιβαρύνουν σημαντικά την ψυχική υγεία των γυναικών και των κοριτσιών. Ένας επαγγελματίας στο Αφγανιστάν δήλωσε στους αξιωματούχους του ΟΗΕ ότι το 90% των μαθητών, των νεαρών γυναικών και των κοριτσιών υποφέρουν από κακή ψυχική υγεία. Ταυτόχρονα ωστόσο, οι Αφγανές γυναίκες και τα κορίτσια συνεχίζουν να επιδεικνύουν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, λένε οι ερευνητές.

Το AUAF (Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Αφγανιστάν), για παράδειγμα, έχει τώρα περισσότερους φοιτητές εγγεγραμμένους στα διαδικτυακά του μαθήματα απ’ ό,τι όταν ήταν ανοιχτό σε δια ζώσης μάθηση, και οι περισσότεροι από τους αιτούντες είναι γυναίκες, λέει ο Bickford. Το ιδιωτικό πανεπιστήμιο έχει τώρα περίπου 1.100 Αφγανούς φοιτητές. 200 από αυτούς λαμβάνουν δια ζώσης εκπαίδευση στην πανεπιστημιούπολη της Ντόχα, ενώ οι υπόλοιποι φοιτητές, οι οποίοι κατανέμονται σε περίπου 20 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Αφγανιστάν, σπουδάζουν διαδικτυακά.

«Οι νέοι στο Αφγανιστάν εξακολουθούν να είναι φιλόδοξοι να μάθουν και να ακολουθήσουν καριέρα», λέει ο Bickford.

Η Zahra λέει ότι οι φοιτητές της είναι κυρίως γυναίκες. «Δεν έχω δει ποτέ την τάξη μου να περιέχει μόνο δύο αγόρια, [και] οι υπόλοιποι όλοι γυναίκες. Αυτό δεν είχε συμβεί ποτέ στο παρελθόν», λέει. Ωστόσο, προσθέτει ότι η διαδικτυακή εκπαίδευση δεν αποτελεί μόνιμη λύση, επειδή δεν υπάρχει παντού σύνδεση στο Διαδίκτυο.

Το πολιτειακό κοινοβούλιο στη Λουιζιάνα, μία από τις πιο συντηρητικές Πολιτείες του αμερικανικού Νότου, ενέκρινε οριστικά την Πέμπτη πρόταση νόμου, η οποία ποινικοποιεί την κατοχή χαπιών άμβλωσης χωρίς συνταγή. Για να δικαιολογήσει την απόφαση, χαρακτηρίζει τις φαρμακευτικές ουσίες που περιέχουν και επιτρέπουν τη διακοπή της κύησης, «επικίνδυνες». Μάλιστα τις κατατάσσουν στην ίδια κατηγορία με σκευάσματα όπως τα Valium και Xanax.

Στη Λουιζιάνα, η άμβλωση έχει απαγορευτεί σε σχεδόν όλες τις περιπτώσεις, περιορίζοντας περαιτέρω τα δικαιώματα των γυναικών.

Πρόκειται για άνευ προηγουμένου νόμο στις ΗΠΑ, ο οποίος αναμένεται να επικυρωθεί από τον Ρεπουμπλικάνο κυβερνήτη της πολιτείας, Τζεφ Λάντρι. Σύμφωνα με τον νόμο, η κατοχή των χαπιών αυτών χωρίς συνταγή επισύρει ποινές φυλάκισης και πρόστιμα χιλιάδων δολαρίων. Ωστόσο, οι εξουσιοδοτημένοι ιατροί εξαιρούνται από τις διώξεις, όπως και έγκυες που έχουν στην κατοχή τους τέτοια σκευάσματα για προσωπική χρήση.

Η άμβλωση και τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών είναι ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα στον διάλογο εν όψει των προεδρικών εκλογών της 5ης Νοεμβρίου, με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, να δείχνει τον Ντόναλντ Τραμπ ως υπεύθυνο για την εξέλιξη αυτή στη Λουιζιάνα.

Η Χάρις χαρακτήρισε τον νόμο «απαράδεκτο» και πρόσθεσε: «Ας είμαστε σαφείς: αυτός που ευθύνεται είναι ο Ντόναλντ Τραμπ».

Ο Ρεπουμπλικάνος πρώην πρόεδρος (2017-2021) ήταν ο αρχιτέκτονας της αναίρεσης από το ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο το 2022 της συνταγματικής κατοχύρωσης του δικαιώματος στην άμβλωση, μετά την οποία πολλές αμερικανικές πολιτείες απαγόρευσαν ή επέβαλαν αυστηρούς περιορισμούς στις επεμβάσεις διακοπής της κύησης.

Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, στο οποίο η πλειοψηφία αποτελείται από συντηρητικούς και υπερσυντηρητικούς δικαστές, εξέτασε τον Μάρτιο υπόθεση που σχετίζεται με τη μιφεπριστόνη. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι, πάντως, η πλειοψηφία των δικαστών φάνηκε να απορρίπτει την επιβολή περιορισμών στο χάπι αυτό. Η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται να εκδοθεί εντός του Ιουνίου.

Ο FDA εξέδωσε προειδοποιητική οδηγία για πιθανό κίνδυνο εμφάνισης πλακωδών καρκινωμάτων ή λεμφωμάτων από τη χρήση των εμφυτευμάτων στήθους.

• ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΕΒΕΤΖΟΓΛΟΥ

Τα εμφυτεύματα στήθους χρησιμοποιούνται συχνά για την αισθητική αποκατάσταση γυναικών με καρκίνο μαστού που έχουν υποβληθεί σε μαστεκτομή. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται και σε μεγάλο αριθμό γυναικών για κοσμητικούς λόγους.

Η τοποθέτηση των εμφυτευμάτων είναι μια σχετικά ασφαλής διαδικασία, αλλά μπορεί να συνδυάζεται από ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως είναι ο τοπικός πόνος και ερεθισμός, η ρήξη του εμφυτεύματος ή η σκλήρυνση της κάψας του εμφυτεύματος που μπορεί να οδηγήσουν σε επανεπεμβάσεις για την αποκατάσταση του στήθους.

Πρόσφατα μάλιστα, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) εξέδωσε προειδοποιητική οδηγία για πιθανό κίνδυνο εμφάνισης πλακωδών καρκινωμάτων ή λεμφωμάτων από τη χρήση των εμφυτευμάτων στήθους.

Όπως αναφέρουν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Ογκολόγος – Παθολόγος), Μιχάλης Λιόντος (Επίκουρος Καθηγητής Ογκολογίας) και ο Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας και Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής), η συσχέτιση της χρήσης εμφυτευμάτων στήθους με την ανάπτυξη καρκινωμάτων δεν είναι καινούρια.

Ήδη από τη δεκαετία του ’90 ο FDA είχε επιβάλλει στις ΗΠΑ περιορισμό στη χρήση εμφυτευμάτων σιλικόνης μόνο σε γυναίκες που έκαναν αισθητική αποκατάσταση μετά από μαστεκτομή.

Ο περιορισμός αυτός επιβλήθηκε εξαιτίας αναφορών για την ανάπτυξη λεμφώματος και πιο συγκεκριμένα αναπλαστικού λεμφώματος από μεγάλα κύτταρα σε γυναίκες που είχαν υποβληθεί σε αισθητική αποκατάσταση στήθους με τη χρήση εμφυτευμάτων.

Μια σειρά από επιδημιολογικές μελέτες κατέδειξαν ότι οι γυναίκες που τοποθετούν εμφυτεύματα έχουν 40 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη αυτού του σπάνιου τύπου λεμφώματος, όμως και πάλι η πιθανότητα νόσου είναι πολύ μικρή.

Πιο συγκεκριμένα, ως τώρα έχουν ανακοινωθεί 1.400 περιπτώσεις αναπλαστικών λεμφωμάτων από μεγάλα κύτταρα σε γυναίκες που έχουν τοποθετήσει εμφυτεύματα στήθους και υπολογίζεται ότι η επίπτωση του νοσήματος είναι 1 στις 10.000 περιπτώσεις εμφυτεύσεων.

Ο κίνδυνος βέβαια για τις γυναίκες που τοποθετούν εμφυτεύματα μετά από μαστεκτομή παραμένει εξαιρετικά χαμηλός αν συγκριθεί με τον κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου του μαστού. Το πιο σημαντικό είναι ότι η αφαίρεση του εμφυτεύματος είναι θεραπευτική για όσες ασθενείς εμφανίσουν αυτόν τον τύπο λεμφώματος και είναι εξαιρετικά απίθανο να αναπτυχθεί μεταστατική νόσος. Επομένως είναι σημαντικό οι γυναίκες που τοποθετούν εμφυτεύματα να παρακολουθούν το στήθος τους για τυχόν αλλαγές και να εξετάζονται άμεσα από τον γιατρό τους σε αυτές τις περιπτώσεις.

Ο τύπος του εμφυτεύματος φαίνεται ότι παίζει ρόλο για την ανάπτυξη λεμφώματος καθώς όλα τα περιστατικά που έχουν δημοσιευθεί ως τώρα αφορούν ανάγλυφα εμφυτεύματα σιλικόνης.

Δεν υπάρχουν αναφορές σε γυναίκες που τοποθετούν λεία εμφυτεύματα. Βέβαια, η χρήση λείων εμφυτευμάτων γίνεται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες που υπήρχε ο περιορισμός χρήσης ανάγλυφων εμφυτευμάτων ως το 2006 σε αντίθεση με τον υπόλοιπο κόσμο και την Ευρώπη που δεν ίσχυσαν ανάλογοι περιορισμοί.

Τα τελευταία χρόνια δημοσιεύθηκαν και 19 περιπτώσεις ανάπτυξης καρκινωμάτων από πλακώδη κύτταρα σε ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε τοποθέτηση εμφυτευμάτων στήθους.

Η νόσος αυτή είναι  ακόμα πιο σπάνια από τα ήδη σπάνια περιστατικά λεμφωμάτων σε ασθενείς με εμφυτεύματα στήθους.

Μπορεί όμως να είναι ιδιαίτερα επιθετική ή ακόμη και θανατηφόρος και για αυτό ο FDA ανανέωσε το προηγούμενο έτος την προειδοποιητική οδηγία του για την τοποθέτηση εμφυτευμάτων στήθους.

Βέβαια τότε δημοσιεύθηκε επιδημιολογική μελέτη που εξέτασε την πιθανότητα εμφάνισης πλακώδους καρκινώματος σε 57.000 γυναίκες με καρκίνο μαστού που είχαν τοποθετήσει εμφυτεύματα στήθους.

Ο πληθυσμός παρακολουθήθηκε κατά μέσο όρο 7 έτη και διαπιστώθηκαν μόνο δύο περιστατικά αυτού του τύπου καρκίνου, αριθμός που δεν μπορεί να υποστηρίξει αιτιολογική σχέση μεταξύ της τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της ανάπτυξης του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου.

Δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή δεδομένα πιο μακροχρόνιας παρακολούθησης και αυτό αφορά ιδιαίτερα τις γυναίκες που τοποθετούν εμφυτεύματα για κοσμητικούς λόγους, επέμβαση που γίνεται συνήθως σε νεαρές γυναίκες με πολλές δεκαετίες προσδόκιμο ζωής.

Επομένως, η εμφάνιση καρκίνου ή λεμφώματος σε γυναίκες που τοποθετούν εμφυτεύματα στήθους είναι μια εξαιρετικά σπάνια περίπτωση με βάση τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα και δεν εγείρει ιδιαίτερη ανησυχία.

Θα πρέπει όμως οι γυναίκες που επιθυμούν να προβούν σε αυτή την επέμβαση να είναι ενήμερες για όλους του πιθανούς κινδύνους και αυτό αφορά πολύ περισσότερο όσες τοποθετούν εμφυτεύματα για καθαρά κοσμητικούς λόγους.

Πηγή: news247.gr

Συστάσεις προς την Ελλάδα για την εξάλειψη της έμφυλης βίας στην Ελλάδα κάνει η Επιτροπή του Οργανισμού για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών (CEDAW). Οι συστάσεις αφορούν τις γυναικοκτονίες, την έμφυλη βία, τις επαναπροωθήσεις, την εμπορία γυναικών, τους γάμους παιδιών, την ισότητα των φύλων, τις καισαρικές τομές, τη σεξουαλική εκπαίδευση, αλλά και τις οροθετικές γυναίκες.

Οι καταληκτικές παρατηρήσεις συντάχθηκαν στις 19 Φεβρουαρίου, έπειτα από ενημέρωση που είχε η CEDAW από το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) και δίνονται στη δημοσιότητα σήμερα, με αφορμή την 8η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Τα βασικά θέματα που τόνισε το ΕΠΣΕ στις εκθέσεις του και παρουσιάσεις του στην Επιτροπή του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών υιοθετήθηκαν στις συστάσεις του ΟΗΕ προς την Ελλάδα.

Οι 10 βασικές συστάσεις προς την Ελλάδα είναι οι εξής:

• Τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα ώστε να ποινικοποιηθεί ρητά η γυναικοκτονία
• Η βία με βάση το φύλο, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών, να διερευνάται και διώκεται αποτελεσματικά, οι δράστες να τιμωρούνται επαρκώς και οι εντολές προστασίας των θυμάτων να επιβάλλονται και να παρακολουθούνται αποτελεσματικά, με κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης
• Να σταματήσουν οι επαναπροωθήσεις
• Εναρμόνιση του Άρθρου 323Α του Ποινικού Κώδικα για την εμπορία ανθρώπων με το Πρωτόκολλο του Παλέρμο
• να διερευνά και να διώκει άμεσα και να καταδικάζει επαρκώς τους υπεύθυνους για την εμπορία ανθρώπων και να διασφαλίζει ότι οι υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων θα διεκπεραιώνονται εντός αποδεκτού χρονικού πλαισίου και να μειώσει τον φόρτο των χρονοβόρων διαδικασιών, καθώς και να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την επιτάχυνση της διαδικασίας πιστοποίησης των θυμάτων, ανεξάρτητα από τη συνεργασία των θυμάτων στις προσπάθειες επιβολής του νόμου, και να διασφαλίσει ότι τα θύματα ενημερώνονται και τους παρέχεται κατάλληλη περίοδος περισυλλογής και ανάκαμψης,
• Καταπολέμηση των γάμων παιδιών και των αναγκαστικών γάμων
• Ισότιμη συμμετοχή στην πολιτική και δημόσια ζωή
• Να διασφαλίζεται ότι οι καισαρικές τομές διενεργούνται μόνο κατ’ εξαίρεση, όταν αυτό απαιτείται ιατρικά
• Να εισαγάγει στα σχολικά προγράμματα υποχρεωτική εκπαίδευση σχετικά με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης σχετικά με τις σύγχρονες μορφές αντισύλληψης για τη μείωση της πρόωρης εγκυμοσύνης και την πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων λοιμώξεων,
• Να ενσωματώσει την οπτική του φύλου στις πολιτικές του για την καταπολέμηση του HIV/AIDS, επισημαίνοντας μάλιστα την πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας από το ΕΔΔΑ για παραβίαση του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής ζωής των οροθετικών εργαζομένων στο σεξ, επιβάλλοντας αιματολογικές εξετάσεις στις εργαζόμενες στο σεξ και δημοσιοποιώντας τα προσωπικά τους δεδομένα κατόπιν εισαγγελικής εντολής το 2012.

Μία σπουδαία πρωτοβουλία αλληλεγγύης που στόχο έχει να υποστηρίξει έμπρακτα τις κρατούμενες στις γυναικείες φυλακές της Θήβας αλλά και να ευαισθητοποιήσει για την «φτώχεια περιόδου», ένα πρόβλημα που περνάει στα «ψιλά», λαμβάνει χώρα τις τελευταίες ημέρες.

Το κάλεσμα αλληλεγγύης απηύθυνε η δημοσιογράφος Αναστασία Γιάμαλη, που σε βίντεο που ανήρτησε στο Instagram, αναφέρει:

«Έχεις ξεμείνει από σερβιέτα; Άβολο ε; Κάποιες γυναίκες δεν μπορούν να καλύψουν αυτή τη βασική ανάγκη. Αυτή η συζήτηση γίνεται στην Ευρώπη και τον κόσμο για τα είδη γυναικείας ατομικής υγιεινής. Είναι η συζήτηση για τη φτώχεια της περιόδου που συχνά περνάει στα ψιλά. Ωστόσο, είναι κάποιες γυναίκες οι οποίες δε ξεμένουν αλλά δεν έχουν καν σερβιέτες. Αναφέρομαι στις κρατούμενες στις γυναικείες φυλακές της Θήβας. Οι άπορες ή οι οικονομικά ευάλωτες  κρατούμενες, δεν μπορούν να καλύψουν αυτή τη μηνιαία ανάγκη.

»Τιμωρήθηκαν για τις πράξεις τους με τη στέρηση της ελευθερίας τους, ας μην στερούνται και την αξιοπρέπεια τους. Τι θα λέγατε να βοηθήσουμε; Τα άτομα του thrift shop “Καθ΄οδόν” στο Μεταξουργείο μας παραχώρησαν το κατάστημά τους για να μαζέψουμε σερβιέτες και να τις παραδώσουμε στις γυναικείες φυλακές για τα άτομα που τις χρειάζονται. Μπορούμε να πάμε ή να στείλουμε μέσω των γνωστών πλατφορμών όσα πακέτα σερβιέτες αντέχει η τσέπη μας από Τρίτη ως Σάββατο κι από τις 9 το πρωί έως τις 3 το απόγευμα στη διεύθυνση Κων/νου Παλαιολόγου 18 στο Μεταξουργείο, στο ισόγειο, στο “Καθ΄οδόν”. Ας ονομάσουμε αυτήν την πρωτοβουλία “Δικαίωμα στην Αξιοπρέπεια” κι ας κάνουμε την αρχή».

Tο κάλεσμα για συγκέντρωση σερβιετών βρήκε μεγάλη ανταπόκριση, με άτομα να συνεισφέρουν ακόμη κι αν βρίσκονται εκτός Ελλάδος, μέσω των ψηφιακών πλατφορμών αγοράς.

https://www.instagram.com/reel/C2rZ9Fgty8j/?utm_source=ig_embed&ig_rid=ef7095cd-93f8-4c6b-aea7-0bbd78789e58

Δεκάδες γυναίκες από τη Γροιλανδία, ισχυρίζονται ότι τους τοποθετήθηκε στη μήτρα σπιράλ χωρίς τη συγκατάθεση ή τη γνώση τους και σχεδιάζουν να μηνύσουν το κράτος της Δανίας. Η ομάδα των 67 γυναικών, ορισμένες από τις οποίες ήταν μόλις 13 ετών όταν, όπως λένε, τους τοποθετήθηκε το σπείραμα από Δανούς γιατρούς σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο πληθυσμός της Γροιλανδίας, είναι μεταξύ των 4.500 γυναικών και κοριτσιών που επλήγησαν μεταξύ 1966 και 1970.

Έστειλαν τη Δευτέρα, 2 Οκτωβρίου, το αίτημά τους για αποζημίωση στην πρωθυπουργό της Δανίας, Mette Frederiksen. Ζήτησαν αποζημίωση από την κυβέρνηση ύψους 300.000 δανικών κορωνών (περίπου 40,000€ έκαστη) για αυτό που χαρακτηρίζουν ως μία «παραβίαση» που είχε σημαντικές συνέπειες στη ζωή τους. Εάν η κυβέρνηση δεν συμμορφωθεί, οι γυναίκες σκοπεύουν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.

Η Naja Lyberth, η οποία ήταν η πρώτη γυναίκα που βγήκε μπροστά πριν από έξι χρόνια για να καταγγείλει ότι της είχαν τοποθετήσει ενδομήτριο σπείραμα κατά τη διάρκεια ιατρικής εξέτασης στο σχολείο ως νεαρή έφηβη χωρίς τη συγκατάθεσή της, κατηγόρησε το κράτος για συντονισμένη προσπάθεια στείρωσης.

«Οι δικηγόροι μας είναι πολύ σίγουροι ότι παραβιάστηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματά μας και ο νόμος», δήλωσε η ψυχολόγος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών. Πρόσθεσε ότι αν και η ίδια απέκτησε παιδί, πολλές άλλες διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν να συλλάβουν.

«Υπήρχε επίσης πολύ κακή μεταγενέστερη φροντίδα», είπε. «Πολλές γυναίκες βίωναν πολύ έντονο πόνο, εσωτερική αιμορραγία και κοιλιακές λοιμώξεις, ενώ αρκετές χρειάστηκε να αφαιρέσουν τη μήτρα τους ή έχασαν τη δυνατότητα να κάνουν παιδιά».

Παρά το γεγονός ότι η Lyberth μοιράστηκε δημόσια την ιστορία της, χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να προσελκύσει το σκάνδαλο την προσοχή της κοινής γνώμης στη Δανία. Μόνο μετά την κυκλοφορία μιας σειράς podcast από τη δημόσια ραδιοτηλεόραση της Δανίας το θέμα άρχισε να αποκτά περισσότερη δημοσιότητα.

Σύμφωνα με τα εθνικά αρχεία, τοποθετούνταν σπιράλ ακόμη και σε 13χρονες, χωρίς να το ξέρουν ή να έχουν συναινέσει σε αυτό. Σε κάποιες περιπτώσεις, τοποθετήθηκαν σπιράλ που ήταν υπερβολικά μεγάλα για τα σώματα των κοριτσιών, με συνέπεια να προκληθούν σοβαρές επιπλοκές- ακόμη και στειρότητα. Άλλες γυναίκες δεν γνώριζαν ότι τους είχαν τοποθετηθεί σπιράλ, μέχρι να τους το αποκαλύψουν αργότερα γυναικολόγοι.

«Μια γυναίκα έμαθε μόλις πέρυσι ότι της είχε τοποθετηθεί σπιράλ», δήλωσε η Lyberth.

Η έρευνα αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2025.

Η Lyberth, η οποία δυσκολευόταν να μείνει έγκυος αλλά απέκτησε έναν γιο στα 35 της, δήλωσε ότι οι γυναίκες δεν θα έπρεπε να περιμένουν τόσο πολύ για αποζημίωση για τα δεινά που αναγκάστηκαν να υποστούν. Αλλά η ανάληψη δράσης, πρόσθεσε, ήταν μια ανακούφιση.

«Μπορούμε να θέσουμε τα όριά μας τώρα. Μπορούμε να πάρουμε πίσω τους δικούς μας πόρους και να αγωνιστούμε για την ισότητα. Δεν ήμασταν καθόλου ίσοι στη Γροιλανδία όταν μας το έκαναν αυτό. Ποτέ δεν θα το έκαναν αυτό στα κορίτσια της Δανίας».

«Αν η κυβέρνηση δεν λάβει σοβαρά υπόψη της τα αιτήματά μας», πρόσθεσε, «Θα φτάσουμε την υπόθεση στα δικαστήρια. Το να αναγνωριστεί ο πόνος μας από την κυβέρνηση θα ήταν ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς τη θεραπεία. Δεν θέλουμε να περιμένουμε τα αποτελέσματα της έρευνας». 

Ωστόστο, οι γυναίκες δεν είναι αισιόδοξες. Πιστεύουν πως η Δανία θα απορρίψει το αίτημά τους για αποζημίωση, με επιχείρημα ότι δεν έχει βγει το πόρισμα. Σε τέτοια περίπτωση, θα κινηθούν δικαστικά.

«Μεγαλώνουμε. Οι μεγαλύτερες από εμάς, που τους τοποθέτησαν σπιράλ τη δεκαετία του ‘60, πλησιάζουν τα 80. Πρέπει να δράσουμε τώρα. Είναι 100% ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση παρανόμησε παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματά μας και προκαλώντας μας σοβαρή βλάβη», δήλωσε η ψυχολόγος, η οποία έκανε την αρχή στο αίτημα αποζημίωσης.

Η υπουργός Υγείας και Εσωτερικών της Δανίας, Sophie Løhde, δήλωσε: «Πρόκειται για ένα βαθύτατα τραγικό θέμα και οι ιστορίες των γυναικών μου έχουν κάνει βαθιά εντύπωση. Είναι επιτακτική ανάγκη να διερευνήσουμε διεξοδικά αυτό το θέμα, γι’ αυτό και μια ομάδα ερευνητών διεξάγει ήδη μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα».

Η Γροιλανδία ήταν αποικία της Δανίας από το 1933 έως το 1953. Σήμερα είναι ημιαυτόνομη περιοχή της ίδιας χώρας.