Την εβδομάδα που μας πέρασε, ο δήμαρχος  Ήλιδας και πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Ηλείας Γιάννης Λυμπέρης προχώρησε σε μια σειρά σημαντικών δηλώσεων κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για το εργοστάσιο στην Τριανταφυλλιά, που συνοδεύτηκαν από την ανακοίνωση του για την υποψηφιότητα του στις επικείμενες εκλογές, όπου θα διεκδικήσει ξανά το δημαρχιακό θώκο. Οι δηλώσεις του αυτές προκάλεσαν πολλά βουλευτικά & αυτοδιοικητικά χαμόγελα ικανοποίησης, αναστεναγμοί ανακούφισης ακούστηκαν όχι μόνο από την μεριά του Πύργου αλλά απ' άκρη σ' άκρη της Ηλείας.

Ξεκαθάρισμα... απορριμμάτων!

Ήρθε η ώρα όμως να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα. Διότι καλή η ανακούφιση και η αισιοδοξία, αλλά η διαχείριση των απορριμμάτων από εργολάβους με μια μέθοδο που ουσιαστικά δεν αποσαφηνίστηκε, όπως ουσιαστικά δεν αποσαφηνίστηκε η οικονομική επιβάρυνση των κατοίκων αυτού του νομού, κάποιους από εμάς δεν μας κάνει να πανηγυρίζουμε αλλά μας προβληματίζει έντονα.

Και να με συγχωρέσουν ο δήμαρχος Ήλιδας Γιάννης Λυμπέρης, ο αντίπαλος του στις προσεχείς εκλογές & συνεργάτης του επί πολλά χρόνια, αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών Χρήστος Χριστοδουλόπουλος και γενικά οι εμπλεκόμενοι άρχοντες του τόπου, για τους οποίους θέλω καλοπροαίρετα να πιστεύω πως επιθυμούν να λύσουν με το σωστό τρόπο το πρόβλημα με τα σκουπίδια που κατακλύζουν σήμερα την Ηλεία, μα θα πρέπει να αντιληφθούν πως και η κριτική γίνεται και η άλλη άποψη παρατίθεται με ένα και μόνο στόχο:Να σωθούμε και να σωθούν από τα δεινά που θα επιφέρουν ενδεχόμενες λανθασμένες επιλογές.

Σε αυτό το ρεπορτάζ δεν επικεντρώθηκα στη χωροθέτηση του εργοστασίου σε μια τοποθεσία με αρχαιολογικά ευρήματα και στη λεκάνη απορροής του Καρδαμαίϊκου ποταμιού. Για τη χωροθέτηση πολύς λόγος έχει γίνει στο παρελθόν, μην ξεχνάμε και τις δηλώσεις τους μέλους της Κίνησης Πολιτών Αμαλιάδας Σπύρου Ηλιόπουλου, που φιλοξενήθηκαν στην "ΠΡΩΤΗ" την προηγούμενη Δευτέρα, με τις οποίες έθιξε το ζήτημα.  Και θα ξαναγίνει λόγος στο μέλλον. Σε αυτό το ρεπορτάζ επικεντρώθηκα στο τι σημαίνει εργοστάσιο απορριμμάτων και κυρίως στο κόστος του για τον πολίτη.

 Γεγονότα, συμπεράσματα και ερωτήματα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλει να έχουμε καταφέρει μέχρι το 2020 να ανακυκλώνουμε το 50% των απορριμμάτων μας και η αναθεώρηση της οδηγίας 2008/98 θα βάζει ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους. Κρατήστε ακόμη κατά νου πως λόγω της κρίσης ο όγκος των σκουπιδιών που παράγουμε βαίνει μειούμενος. Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη; Πολύ απλά πως οι δήμοι δεν θα διαθέτουν τον απαιτούμενο όγκο σκουπιδιών για να παρέχουν στο εργοστάσιο την προσυμφωνηθείσα ποσότητα. Τι θα συμβεί τότε; Χρηματικές ποινές. Με απλά λόγια οι εργολάβοι θα έχουν κέρδος είτε έχουν σκουπίδια να επεξεργαστούν είτε όχι, αυτό πρέπει να γίνει σαφές και κατανοητό. Και αν δεν έχουν σκουπίδια να επεξεργαστούν -πράγμα σχεδόν βέβαιο- τότε το κέρδος θα τους το βρει, βάζοντάς το από την τσέπη του μέσω των δημοτικών τελών, ο Ηλείος πολίτης. Εκτός αν, για να διασφαλίσουμε την εγγυημένη ποσότητα, φέρουμε σκουπίδια απ' όλη την Ελλάδα στην Τριανταφυλλιά, με ό,τι καταστροφικό για τον τόπο συνεπάγεται κάτι τέτοιο.

Αλλά και στην περίπτωση διασφάλισης της εγγυημένης ποσότητας που θα οδηγείται στο εργοστάσιο επεξεργασίας, επιπλέον κόστος δεν θα υπάρχει; Δεν θα υπάρχει το κόστος της αποκομιδής;  Δεν θα υπάρχει το νέο, πρόσθετο κόστος της μεταφοράς στους σταθμούς μεταφόρτωσης; Δεν θα υπάρχει το νέο, πρόσθετο κόστος λειτoυργίας των σταθμών μεταφόρτωσης και της μεταφοράς των συμπιεσμένων σκουπιδιών στο εργοστάσιο επεξεργασίας; Δεν θα υπάρχει το νέο, πρόσθετο κόστος λειτουργίας του ΧΥΤΥ; Σύμφωνα με συντηρητικούς υπολογισμούς, όλα αυτά τα κόστη ενδέχεται να ξεπεράσουν  τα 200 ευρώ/τόνο. Αν υπολογίσουμε ότι ο καθένας μας παράγει περίπου μισό τόνο σκουπίδια τον χρόνο, αυτό σημαίνει πως μια τετραμελής οικογένεια (που παράγει δύο τόνους) θα κληθεί να πληρώσει 400 ευρώ τον χρόνο δημοτικά τέλη για τα σκουπίδια! Σίγουρα πολύ περισσότερα από τα 58 ευρώ/τόνο (δηλαδή 29 ευρώ τον χρόνο) για τον κάθε Ηλείο πολίτη, που ανακοίνωσαν στη συνέντευξη Τύπου στην Αμαλιάδα...

Ο Γιάννης Λυμπέρης ανέφερε πως «έχουμε ανάδοχο για ένα εργοστάσιο που δεν έχει να κάνει καμία σχέση με όσα ακούγονταν τα τελευταία χρόνια για καύση - πυρολύσεις κ.α.». Ποια είναι η ακριβής τεχνική λύση; Χρήσιμο να γνωρίζουμε για να ερευνήσουμε τα υπέρ και τα κατά. Είπε ακόμη ότι «έχουμε ένα έργο που όλες οι περιβαλλοντικές οργανώσεις εντός και εκτός Ελλάδας προκρίνουν ως το πλέον κατάλληλο και φιλικότερο προς το περιβάλλον».  Η ονομάτιση έστω μίας περιβαλλοντικής οργάνωσης εντός ή εκτός Ελλάδας που λέει κάτι τέτοιο θα ήταν στοιχείο ιδιαίτερα χρήσιμο για την ενημέρωση των πολιτών, αναμένουμε λοιπόν σχετική ενημέρωση και επ' αυτού.

Έθεσα μερικά ζητήματα και διατύπωσα εύλογες απορίες. Επίσης ζήτησα και την άποψη του Τάσου Κεφαλά, ενός ανθρώπου με γνώσεις επί του θέματος, την οποία σας καλώ να διαβάσετε. Με μεγάλη μου χαρά θα περιμένω απαντήσεις επί της ουσίας, όχι μόνο από τον δήμαρχο Ήλιδας αλλά και από όσους βουλευτές, αυτοδιοικητικούς, υποψήφιους δημοτικούς άρχοντες και πολιτευτές του νομού μας υποστηρίζουν και αναμένουν ως μάννα εξ ουρανού την κατασκευή του εργοστασίου στην Τριανταφυλλιά.

Υστερόγραφο, γιατί είναι πολλά τα χρόνια.

Το βασικό θέμα δεν είναι που θα γίνει το εργοστάσιο. Το βασικό θέμα είναι αν θα πρέπει να γίνει το εργοστάσιο και να αποκλειστούν δια παντώς οι άλλες λύσεις.

Διότι η κατασκευή του ίσως σημάνει 27 χρόνια (τόσο είναι το χρονικό διάστημα που θα το εκμεταλλεύονται οι εργολάβοι) μιας άλλης μορφής διοδίων. 27 χρόνια παράδοσης των κατοίκων και του περιβάλλοντος της Ηλείας στους όποιους εργολάβους και στους όποιους εκπροσώπους ξένων κυβερνήσεων(βλ. Φούχτελ).  

Και 27 χρόνια δεν είν' και λίγα...

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tάσος Κεφαλάς, μέλος της Πρωτοβουλίας Συνεννόησης για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων

«Η Ηλεία είναι κλασική περίπτωση περιοχής, που χαρακτηρίζεται από την ανεξέλεγκτη και την παράνομη διάθεση των απορριμμάτων της. Θα περίμενε κανείς ότι αρχές και πολίτες θα είχαν διδαχτεί από αυτήν την κατάσταση και θα οδηγούνταν σε μια λύση που θα έδινε προτεραιότητα στη μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων και στην ελαχιστοποίηση των ποσοτήτων που θα χρειάζονταν επεξεργασία σε κάποια κεντρική μονάδα, σαν αυτή που δημοπρατείται.

Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο με ένταση της προδιαλογής υλικών (ανακυκλώσιμων και οργανικών), με τοπικές μονάδες κομποστοποίησης και με δημοτικά συστήματα ανακύκλωσης, «πράσινα σημεία», ξεχωριστούς κάδους ανακυκλώσιμων κλπ.

Αντί γι αυτό πάνε σε μια τυποποιημένη λύση (επιχειρείται να εφαρμοστεί σε όλη την Ελλάδα, με τους διαγωνισμούς ΣΔΙΤ), που στηρίζεται στη διατήρηση των ΑΣΑ σε σύμμεικτη μορφή, ώστε να οδηγηθούν στις μονάδες επεξεργασίας. Στην περίπτωση της Ηλείας, η δυναμικότητα της μονάδας είναι όσο και το σύνολο των ΑΣΑ του νομού, που δεν πρέπει να ξεπερνούν τις 80.000 τόνους/έτος. Αν σε αυτό προσθέσουμε και το πιθανό ενδεχόμενο της εγγύησης ποσοτήτων, οδηγούμαστε σε πλήρη υπονόμευση κάθε προσπάθειας για προδιαλογή και ανάκτηση υλικών.

Το δεύτερο βασικό χαρακτηριστικό της επιλογής που γίνεται είναι ότι μονάδες που επεξεργάζονται μεγάλες ποσότητες σύμμεικτων ανακτούν, όποια κι αν είναι η ακριβής σύνθεσή τους, ελάχιστες ποσότητες χρήσιμων υλικών και παράγουν, κυρίως, μεγάλες ποσότητες υπολείμματος ή (και) δευτερογενών καυσίμων (RDF/SRF). Αυτό σημαίνει ότι, σχετικά σύντομα, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια «επιχείρηση» κατασκευής μονάδων καύσης, σαν αναγκαία επιλογή. Αφού, πρώτα, θα έχουμε κάνει τις μονάδες επεξεργασίας, που θα παράγουν την «πρώτη ύλη». Τόση πολλή «πρώτη ύλη», που δεν θα είναι σε θέση να την απορροφήσει καμιά από τις υπάρχουσες βιομηχανικές δραστηριότητες (π.χ. τσιμεντοβιομηχανία). Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και η τελευταία είναι καλή επιλογή.

Το τρίτο στοιχείο είναι ότι πρόκειται για επιλογή που «σπρώχνει» τη διαχείριση των απορριμμάτων στην πλήρη ιδιωτικοποίηση, αφού τα μεγέθη και η συνθετότητα των μονάδων, αποθαρρύνουν τους δήμους από την πιο άμεση εμπλοκή τους. Αυτό σημαίνει πολλά και για το αναμενόμενο κόστος της διαχείρισης, αλλά και για τις θέσεις εργασίας. Αν δούμε το πώς εξελίσσονται οι διαγωνισμοί, παρατηρούμε ότι ένα-ένα τα έργα οδεύουν σε όλους τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας (με τις «πλάτες» μεγάλων ομίλων του εξωτερικού, για να μην ξεχνάμε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των Γερμανών και της τρόικας)»

*Το ρεπορτάζ του ανταποκριτή της ΕΡΤ στην Ηλεία Γιώργου Μαρινόπουλου δημοσιεύθηκε σήμερα και στην τοπική εφημερίδα "ΠΡΩΤΗ" (http://www.protinews.gr/)